Kamu Personeli iin Disiplin ve Ceza Hukuku Uygulamalar

Kamu Personeli için Disiplin ve Ceza Hukuku Uygulamaları Taner ERASLAN – İç Denetçi https: //facebook. com/mevzuatdoktoru/ LOGO teraslan 76@gmail. com Company

OLAY İNCELEMESİ – 1: Müfettiş «A» , kurumunda yapılan hizmet içi eğitimde eğitici olarak görevlendirilmiştir. İdare, eğitim sonunda sınav yaparak, sınavda birinci gelen devlet memuruna 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. maddesine göre ikramiye ödeme kararı almıştır. Müfettiş «A» verdiği eğitim sonrasında, eğitim konusuna ilişkin sınav sorularını idareye teslim etmiştir.

Sınav sonrasında, müfettiş «A» hakkında görev yaptığı kuruma isimsiz ve imzasız bir dilekçe başvuran bir kimse tarafından, yapılan sınava şaibe karıştığı ve müfettişin para karşılığı soruların sattığı iddia edilmiştir. Müfettiş «A» hakkında yapılan inceleme sonrasında böyle bir durumun olmadığının anlaşılması üzerine, dilekçe hakkında teknik inceleme ve takip yapılmış, dilekçecinin memur «B» olduğu ortaya çıkmıştır. Memur «B» hakkında aşağıdaki işlemlerin hangisi yapılabilir?

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu «İftira Madde 267 - (1) Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. » 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu İsnat ve iftiralara karşı koruma: Madde 25 – Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Müracaat, şikayet ve dava açma: Madde 21 – Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır. Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller: Madde 125 – Devlet memurlarına verilecek disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: A - Uyarma : Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. Uyarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: … d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak,

MEMUR «A» HAKKINDA HANGİ İŞLEM YAPILABİLİR? - Müfettiş «A» , memur «B» hakkında doğrudan Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunabilir (TCK: 267) - Müfettiş görevi kapsamındaki bir işlem nedeniyle böyle bir suçlamaya maruz kalmıştır, dolayısıyla, memur «B» hakkında idari soruşturma yapılmaksızın, Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulamaz. - Memur «B» ’nın yaptığı disiplin suçu olduğu için bu görevli için disiplin soruşturması açılması gerekmektedir. Disiplin cezası verilmesi durumunda başkaca bir işlem yapılamaz.

OLAY İNCELEMESİ – 2: …’ın … ilçesine bağlı …. köyünde bulunan ve tadilatı … Müdürlüğü tarafından karşılanan okulun eksikliklerinin tamamlanmadan … Müdürü … tarafından teslim alındığını iddia eden köy muhtarı …, ne yapabilir? TÜRK CEZA KANUNU Edimin ifasına fesat karıştırma Madde 236 - d) Yapım ihalelerinde eserin veya kullanılan malzemenin şartname veya sözleşmesinde belirlenen şartlara, miktar veya niteliklere uygun olmamasına rağmen kabul edilmesi.

q Doğrudan Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunabilir, q Suç işlendiğine ilişkin iddiasını ancak müdürlüğün bağlı olduğu bakanlığa bildirebilir, q Başbakanlık Bilgi Edinme Birimine başvurarak teknik bilgi aldıktan sonra, sadece idareden soruşturma açılmasını isteyebilir,

UYGULAMA Tunceli’de tapu dairesine giden vatandaşa bir memur, kendisine 250 YTL vermesi halinde ipotek tesis işlemi karşılığında ödemesi gereken 800 - 1000 YTL harç parasını ödetmeyeceğini söyledi. Vatandaş bu teklifi kabul etti. Ancak daha sonra memurdan şikayetçi oldu. Memurun suçu nedir? a) Rüşvet, b) Görevi Kötüye Kullanma c) Zimmet

EĞİTİMDE DEĞİNİLECEK KANUNLAR… q 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun q 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu q 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu q 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu q 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun * Anayasal hükümler? ? ?

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının, 129. maddesinde; “Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirtilen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idarî merciinin iznine bağlıdır". 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ***İZİN SİSTEMİ*** 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun

SUÇ FİİLİ Rüşvet, zimmet, irtikap, görevi kötüye kullanma, denetim görevini ihmal … 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu İ Z İ N 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU Ceza Kanununun amacı; kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir. Kanunda, bu amacın gerçekleştirilmesi için ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir.

3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu’nun soruşturma başlıklı 17. maddesi: q Bu Kanunda yazılı suçlar, q 18. 6. 1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanununda yazılı suçlar, q İrtikâp, q Rüşvet, q Basit ve nitelikli zimmet, q Görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, q Resmî ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, q Devlet sırlarının açıklanması veya açıklanmasına sebebiyet verme suçlarından q Bu suçlara iştirak etmekten sanık olanlar Hakkında, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanmaz.

3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu

1. Mal bildirimi, 1982 Anayasasının 71. maddesinde yer almaktadır. Anılan madde; “Kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunmaları ve bu bildirimlerin tekrarlanma süreleri kanunla düzenlenir. Yasama ve yürütme organlarında görev alanlar, bundan istisna edilemez. ” esasını getirmiştir. 2. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 14. maddesinde; “Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçlar hakkında özel kanunda yazılı hükümler uyarınca mal bildirimi verirler. ” hükmü yer almaktadır.

3628 sayılı Kanun, rüşvet ve yolsuzluklarla yapılan mücadelenin etkin olarak yürütülmesi için; a) Yasa kapsamında yer alan kişilerin mal bildiriminde bulunmaları esas ve usullerini, b) Mal bildirimlerinin yenilenme zamanı ile usul ve esaslarını, c) Mal edinmenin denetim ve kontrolünü, d) Haksız mal edinme ve gerçeğe aykırı bildirimde bulunulması hallerinde uygulanacak cezai müeyyideleri, Hükme bağlamıştır.

MAL BİLDİRİMİNİN KONUSU 1. Taşınmaz malları (arsa ve yapı kooperatif hisseleri dahil), 2. Kendilerine aylık ödenenler, net aylık tutarının beş katından; aylık ödenmeyenler ise Genel İdare Hizmetleri sınıfında birinci derecenin birinci kademesindeki şube müdürüne ödenen net aylığın beş katından fazla değer ve tutarındaki; a. Para ve para hükmündeki kıymetli kağıtları, b. Hisse senedi ve tahvilleri, c. Altın ve mücevheratı, d. Her türlü kara, deniz ve hava taşıt araçları, traktör, biçer-döver, harman makinası ve diğer ziraat makinaları, inşaat ve iş makinaları, hayvanlar, koleksiyon ve ev eşyaları ile diğer taşınır malları, e. Hakları, f. Alacakları, g. Borçları, h. Gelirleri, ayrı toplam değerleri tek kalem halinde gösterilir.

q Mallar, mal bildirimi tarihindeki değerleri esas alınmak suretiyle beyan olunur. q Eşlerin mal bildirimi Her ikisi de mal bildirimi verme zorunluluğu kapsamında ise eşlerin her biri ayrı mal bildiriminde bulunmak zorundadır. Bu takdirde, eşlerden her biri, eşi ile velayeti altındaki çocuklarının da mallarını bildirirler.

MAL BİLDİRİMİNİN VERİLME ZAMANI Mal bildirimlerinin; a) 3 üncü maddede sayılan görevlere atanmada, göreve giriş için gerekli olan belgelerle birlikte, b) Bakanlar Kurulu üyeleri için, atamayı izleyen bir ay içinde, c) Seçimle gelinen görevlerde, seçimin kesinleşme tarihini izleyen iki ay içinde, d) Yönetim ve denetim kurulları ile komisyon üyeliklerine seçilen veya atananlar için, göreve başlama tarihini izleyen bir ay içinde, e) Görevi sona erenler ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde, f) Gazete sahibi gerçek kişiler ite gazete sahibi şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeleri için, faaliyete geçme tarihini; sorumlu müdürleri, başyazarları ve fıkra yazarları için, bu işe veya görevlerine başlama tarihini izleyen bir ay içinde, g)Özel kanunlarına göre mal bildiriminde bulunması gerekenler için, kanunlarında öngörülen süre içinde, verilmesi zorunludur. (a) bendinde yazılı durumlarda mal bildirimi verilmedikçe atama işlemi yapılamaz.

q MAL BİLDİRİMİNİN YENİLENMESİ Kanun kapsamındaki görevliler, sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç Şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenilemek zorundadırlar. q EK MAL BİLDİRİMİ Eşleri velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında önemli bir değişiklik olduğunda, değişikliği izleyen bir ay içinde yeni edindikleri mal, hak, gelir, alacak ve borçlara münhasır olmak üzere ek mal bildirimi vermek zorundadırlar. Mal bildirimine esas mahiyet ve miktardaki malın iktisabı ile hak, alacak veya getir sağlanması veya borçlanılması, mal varlığında önemli değişiklik sayılır.

MAL BİLDİRİMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI q Yeni ve ek bildirimler, mal bildiriminin verildiği yetkili merciler tarafından daha önceki bildirimler ile karşılaştırılır. q Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personel, kurum, teşebbüs, teşekkül ve kuruluşların genel müdürleri ile yönetim ve denetim kurulu üyeleri, Başbakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde, kamu kurumları bilgisayarlarında mevcut bilgilerle bilgisayar ortamında ve gizliliği sağlanacak şekilde karşılaştırılır. q Yapılan karşılaştırma sonucunda; v v Gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları, Haksız mal edindikleri, Kaçırdıkları, Gizledikleri anlaşılanlar hakkında yetkili mercilerce Cumhuriyet başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.

3628 sayılı Kanun Kapsamındaki Suçlarda Soruşturma Usulü

3628 sayılı Kanunda yazılı suçlar 3628 S. K. Kanun 4389 sayılı Bankalar Kanununda yazılı suçlar 5327 sayılı Türk Ceza Kanununda yazılı bazı suçlar q İhtara rağmen süresinde mal bildiriminde bulunmama q Soruşturma ile ilgili olarak verilen süre zarfında mal bildiriminde bulunmama q Gerçeğe aykırı açıklama q Gerçeğe aykırı bildirimde bulunma q Haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizlemek q Muhakkik ve müfettişlerin ihbar ve evrakı tevdi etmemesi q İrtikap, q Rüşvet, q İhtilas ve zimmete para geçirme, q Görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, q Resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırmak, q Devlet sırlarının açıklanması ve açıklanmasına sebebiyete yer vermek,

q Bu suçlarından veya bu suçlara iştirak etmekten şüpheli olanlar hakkında 4483 sayılı Kanun uygulanmayacaktır. Yani yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından doğruya ve bizzat soruşturma yapılacaktır. q Bu kuralın istisnası müsteşarlar, valiler ve kaymakamlar olarak belirlenmiştir. Müsteşarlar, valiler ve kaymakamlar hakkında bu kanunda yazılı suçlardan dolayı 4483 Sayılı Kanun hükümlerine göre ön inceleme yapılacaktır.

SUÇ a) İhtara rağmen süresinde mal bildiriminde bulunmama (3628 s. K, md. 6) CEZA Sürelerde mal bildiriminde bulunmayana bildirimlerin verileceği mercilerce ihtarda bulunulur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana üç aya kadar hapis cezası verilir. Soruşturma ile ilgili olarak verilen süre zarfında mal bildiriminde bulunmayana üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir. (3628 s. K, md. 10/1 -2)

SUÇ b) Gerçeğe aykırı açıklama (3628 s. K, md. 9) CEZA Üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu fiilin basın yoluyla işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. (3628 s. K, 11) Ceza süresi kadar kamu hizmetlerinden yasaklanma cezası hükmolunur. (3628 s. K, 15) BİLDİRİMLERİN GİZLİLİĞİ Madde 9 – Mal bildirimleri, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla bildirimde bulunanın özel dosyasında saklanır. Bildirimlerin içeriği hakkında, 20 nci madde hükmü dışında hiçbir şekilde açıklama yapılamaz ve bilgi verilemez. Ayrıca mal bildirimlerindeki bilgiler ve kayıtlar esas alınarak içeriği hakkında yayında bulunulamaz.

SUÇ c) Gerçeğe aykırı bildirimde bulunma (3628 s. K, md. 12) d) Haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizleme (3628 s. K, md. 13) CEZA Kanunen daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde gerçeğe aykırı bildirimde bulunana altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir. (3628 s. K, md. 12) Ceza süresi kadar kamu hizmetlerinden yasaklanma cezası hükmolunur. (3628 s. K, 15) Kanunun daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde haksız mal edinene üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş milyon liradan on milyon liraya kadar ağır para cezası verilir. Haksız edinilen malı kaçıran veya gizleyene de aynı ceza verilir. (3628 s. K, md. 13) Müebbeten kamu hizmetlerinden yasaklanma cezası hükmolunur. (3628 s. K, 15)

q Haksız edinilmiş olan malların zoralımına hükmolunur. q Bu malların elde edilememesi veya bir malın tümünün haksız mal edinme konusu teşkil etmemesi sebepleri ile zoralımın mümkün olmadığı hallerde haksız edinilen değere eşit bedelinin hazineye ödenmesine karar verilir. q Bu bedel, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümlerine göre tahsil olunur.

q Bilgi verme zorunluluğuna uymamak (3628 s. K, md. 20) «Özel kanunlarında aksine bir hüküm bulunsa bile ilgili gerçek veya tüzel kişiler veya kamu kurum ve kuruluşları; bu Kanuna göre takip, soruşturma ve kovuşturmaya yetkili kişi, … bu Kanundaki diğer mercilerce istenen bilgileri gecikmeksizin makul sürede eksiksiz vermek zorundadır. Aksine davranan kişiler hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Bu ceza, para cezasına veya tedbirlerden birine çevrilemez ve ertelenemez. » q 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinin D/j bendi, belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak ve D/f bendine göre gerçeğe aykırı belge düzenlemek “Kademe İlerlemesinin Durdurulması” cezası ile tecziye edilecek fiiller arasında yer almıştır. q Cezalar İhtara rağmen süresinde mal bildiriminde bulunmama hariç tecil edilemez, şahsi hürriyeti bağlayıcı olanlar para veya tedbire çevrilemez, failleri hakkında Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesi hükümleri uygulanamaz.

İRTİKAP – 1 (TCK: 250) Görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Kamu görevlisinin haksız tutum ve davranışları karşısında, kişinin haklı bir işinin gereği gibi, hiç veya en azından vaktinde görülmeyeceği endişesiyle, kendisini mecbur hissederek, kamu görevlisine veya yönlendireceği kişiye menfaat temin etmiş olması halinde, icbarın varlığı kabul edilir.

İRTİKAP -2 Görevinin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İkinci fıkrada tanımlanan suçun kişinin hatasından yararlanarak işlenmiş olması halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. İrtikap edilen menfaatin değeri ve mağdurun ekonomik durumu göz önünde bulundurularak, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. »

İrtikabın varlığı için, kamu görevlisinin kişilerden kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekir. Ancak, bu yarar sağlama olgusu çeşitli şekillerde gerçekleşebilir. q Otosunu onartmak, q Ücretsiz seyahat etmek, q Kira bedelini vermemek, q Borcunu ödememek, q Vadesini uzatmak, q Çek almak

1. İcbar Suretiyle İrtikap «Zor durumdaki hasta sahibine 'para ver ameliyatını öyle yaparım, yoksa yapmam' şeklinde baskı unsuru oluşturmak ve çaresiz durumundan istifade ederek para vermeye zorlamak bu suçu ortaya çıkarır. » 2. İkna Suretiyle İrtikap «Mahkeme kalemine ilam suretini almak için giden vatandaşa gerçeğe aykırı olarak 50 YTL ilam harcı verilmesi gerektiğini söyleyen kalem müdürünün eylemi, ikna suretiyle irtikaptır. » 3. Hatadan Yararlanmak Suretiyle İrtikap «Mağdurun ödemesi gereken vergi önceki dönemden ödenmiş ve mağdur unutarak ikinci bir defa ödeme yapar ve failde parayı mağdura iade etmezse ve zilyedine geçirirse hata suretiyle irtikap suçu oluşmuş demektir. »

RÜŞVET – 1 (TCK: 252) Görevinin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, bir kamu görevlisine veya göstereceği bir başka kişiye menfaat sağlayan kişi, dört yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Görevinin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, kendisine veya göstereceği bir başka kişiye menfaat sağlayan kamu görevlisi de birinci fıkrada belirtilen ceza ile cezalandırılır. Rüşvet konusunda anlaşmaya varılması halinde, suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.

RÜŞVET - 2 q Kamu görevlisinin rüşvet talebinde bulunması ve fakat bunun kişi tarafından kabul edilmemesi q Kişinin kamu görevlisine menfaat temini konusunda teklif veya vaatte bulunması ve fakat bunun kamu görevlisi tarafından kabul edilmemesi hâllerinde fail hakkında, birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre verilecek ceza yarı oranında indirilir. Rüşvet teklif veya talebinin karşı tarafa iletilmesi, rüşvet anlaşmasının sağlanması veya rüşvetin temini hususlarında aracılık eden kişi, kamu görevlisi sıfatını taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın, müşterek fail olarak cezalandırılır.

Rüşvet ilişkisinde dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü kişi veya tüzel kişinin menfaati kabul eden yetkilisi, kamu görevlisi sıfatını taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın, müşterek fail olarak cezalandırılır.

ETKİN PİŞMANLIK Rüşvet alan kişinin, durum resmi makamlarca öğrenilmeden önce, rüşvet konusu şeyi soruşturmaya yetkili makamlara aynen teslim etmesi halinde, hakkında rüşvet suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz. Rüşvet alma konusunda başkasıyla anlaşan kamu görevlisinin durum resmi makamlarca öğrenilmeden önce durumu yetkili makamlara haber vermesi halinde de hakkında bu suçtan dolayı cezaya hükmolunmaz. Rüşvet veren veya bu konuda kamu görevlisiyle anlaşmaya varan kişinin, durum resmi makamlarca öğrenilmeden önce, pişmanlık duyarak durumdan yetkili makamları haberdar etmesi halinde, hakkında rüşvet suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz.

ZİMMET (TCK: 247) Görevi nedeniyle zilyedliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçiren kamu görevlisi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Zimmet suçunun, malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmek üzere işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilebilir.

ETKİN PİŞMANLIK Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilir. Kovuşturma başlamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilir. Etkin pişmanlığın hükümden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilir. DAHA AZ CEZAYI GEREKTİREN HAL Zimmet suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir.

DENETİM GÖREVİNİN İHMALİ (TCK: 251) Zimmet veya irtikap suçunun işlenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur. Denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikap suçunun işlenmesine imkan sağlayan kamu görevlisi, üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu madde hükmünde iki ayrı durum söz konusudur. 1. Zimmet ve irtikâbın işlenmesine kasten göz yumma Suçun failinin, anılan suçu işleyen memur ve işlemlerini denetimle yükümlü bir görevli olacaktır. Cezalandırılan, bu denetim görevinin ihmal edilmesi ve işlenmekte olan suçlara bilerek müdahale edilmemesidir. 2. Denetim görevinin ihmali Fail, ihmal kastı ile hareket etmekte ve bu nedenle ortaya çıkan denetimsizlikten yararlanan zimmet ve irtikâp failleri anılan suçlan işlemektedir.

TCK – 251 Denetim Görevini İhmal TCK-251/1 kasten göz yumma TCK-251/2 Denetim görevinin ihmali 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ***İZİN SİSTEMİ*** 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun

6 - GÖREV SIRASINDA VE GÖREVİNDEN DOLAYI KAÇAKÇILIK Bu suç, 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda düzenlenmiştir. 7 - DEVLET SIRLARININ AÇIKLANMASI VEYA AÇIKLANMASINA SEBEBİYET VERME: Devlet sırlarına karşı suçlar Türk Ceza Kanununun 326 -339 maddelerinde "Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk" başlığı altında düzenlenmiştir. Devlet sırrı, yetkili bulunmayan kişilerce hakkında bilgi sahibi olunması hâlinde, Devletin güvenliği, millî varlığı, bütünlüğü, anayasal düzeni ve dış ilişkilerini tehlikeye düşürebilecek her türlü bilgi ve belgelerdir.

8 - RESMİ İHALE VE ALIM SATIMA FESAT KARIŞTIRMA YENİ TCK 235 – İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA YENİ TCK 236 – EDİMİN İFASINA FESAT KARIŞTIRMA

İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA (TCK/235) (1) Kamu kurumu veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Aşağıdaki hallerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılır: a) Hileli davranışlarla; 1. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek,

İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA 2. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak, 3. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu halde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak, 4. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı halde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak.

İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak. c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek. d) İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları.

(3) (Değişik: 11/4/2013 -6459/12 md. ) İhaleye fesat karıştırma suçunun; a) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle işlenmesi hâlinde temel cezanın alt sınırı beş yıldan az olamaz. Ancak, kasten yaralama veya tehdit suçunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca bu suçlar dolayısıyla cezaya hükmolunur. b) İşlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemiş ise, bu fıkranın (a) bendinde belirtilen hâller hariç olmak üzere, fail hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(4) İhaleye fesat karıştırma dolayısıyla menfaat temin eden görevli kişiler, ayrıca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandırılırlar. (5) Yukarıdaki fıkralar hükümleri, kamu kurum veya kuruluşları aracılığı ile yapılan artırma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının iştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler veya kooperatifler adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara fesat karıştırılması halinde de uygulanır.

EDİMİN İFASINA FESAT KARIŞTIRMA (TCK/235) (1) Kamu kurum veya kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bunların iştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler ya da kooperatiflere karşı taahhüt altına girilen edimin ifasına fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Aşağıdaki fiillerin hileli olarak yapılması halinde, edimin ifasına fesat karıştırılmış sayılır: a) İhale kararında veya sözleşmede evsafı belirtilen maldan başka bir malın teslim veya kabul edilmesi. b) İhale kararında veya sözleşmede belirtilen miktardan eksik malın teslim veya kabul edilmesi.

c) Edimin ihale kararında veya sözleşmede belirtilen sürede ifa edilmemesine rağmen, süresinde ifa edilmiş gibi kabul edilmesi. d) Yapım ihalelerinde eserin veya kullanılan malzemenin şartname veya sözleşmesinde belirlenen şartlara, miktar veya niteliklere uygun olmamasına rağmen kabul edilmesi. e) Hizmet niteliğindeki edimin, ihale kararında veya sözleşmede belirtilen şartlara göre verilmemesine veya eksik verilmesine rağmen verilmiş gibi kabul edilmesi. (3) Edimin ifasına fesat karıştırma dolayısıyla menfaat temin eden görevli kişiler, ayrıca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandırılırlar.

SUÇUN İHBARI q Doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına yapılır q Cumhuriyet Başsavcılığı ilgili kuruma bildirir. q Delil ve emare elde edildiğinde müfettiş ve soruşturmacılar işi Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve evrakı tevdi eder

C- SORUŞTURMACILARIN YETKİLERİ 1 - Cumhuriyet Savcısının Yetkileri a) Doğrudan ve bizzat soruşturma yaparak, durumu sanığın atamaya yetkili amirine bildirmek b) Müfettişler ve soruşturmacılar tarafından tevdiine lüzum görülmeyen işin evrakını istemek, gerektiğinde dava açmak c) Sanıktan ve yakınlarından mal bildiriminde bulunulmasını istemek d) Tedbir alınmasını ilgili makamlardan istemek e) Soruşturma ile ilgili tüm bilgileri istemek

C- SORUŞTURMACILARIN YETKİLERİ 2 - Müfettiş ve Soruşturmacıların Görev, Yetki ve Sorumlulukları a) Delil ve emareleri Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve tevdi etmek b) Delil ve emareleri Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve tevdi etmediğinde sorumlu olacağını bilmek c) Sanık ve yakınlarından mal bildiriminde bulunulmasını istemek d) Soruşturma ile ilgili tüm bilgileri istemek

D- SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ 1 - İdari Soruşturma: «Kanunda belirtilen mal bildirimi ile ilgili 2 - Adli Soruşturma: «Cumhuriyet Başsavcısınca»

4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun Uygulanması

KANUNUN AMACI 1. İzin vermeye yetkili mercileri belirtmek 2. İzlenecek usulü düzenlemek

KANUNUN KAPSAMI Kapsama Giren Kişiler a) Memurlar b) Diğer Kamu Görevlileri c) Müsteşar, Vali ve Kaymakam d) KİT Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyeleri e) Kadro karşılığı çalıştırılan sözleşmeli personel f) Kuruluş kanunlarında MMHK uygulanacağı belirtilen kamu tüzelkişileri personeli

2. Kapsama Girmeyen Kişiler 1 - Geçici Personel: 657 sayılı Kanun 4 üncü maddesinde tanımlanmıştır. “…Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir…”

Kanun Kapsamında “Bulunmayan” Görevliler 2 - İşçiler: 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde tanımlanmıştır. “…Memur, sözleşmeli personel ve geçici personel dışında kalan ve ilgili mevzuatı gereğince tahsis edilen sürekli işçi kadrolarında belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan sürekli işçiler ile mevsimlik veya kampanya işlerinde ya da orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde ilgili mevzuatına göre geçici iş pozisyonlarında altı aydan az olmak üzere belirli süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan geçici işçilerdir…”

3 - Görevleri ve Sıfatları Sebebiyle Farklı Soruşturma Usulüne Tabi Olanlar: Anayasa ve ilgili kanunlar nedeniyle; Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar, Milletvekilleri, Anayasa Mahkemesi Başkan ve Üyeleri, Yargıtay Başkan ve Üyeleri, Danıştay Başkan ve Üyeleri, Sayıştay Başkan ve Üyeleri, Hakimler ve Savcılar, Askeri Personel, Yüksek Öğretim Kurumları Personeli, Avukatlar, Noterler farklı soruşturma usullerine tabidirler.

4 -Teşkilat Kanunları Nedeniyle Kapsam Dışında Kalanlar: İlgili kanunları nedeniyle; KİT’leri genel müdür ve yönetim kurulu üyeleri hariç diğer personeli, BDDK personeli, Rekabet Kurumu personeli, RTÜK personeli, TİK personeli, SYDV mütevelli heyetinin memur ve diğer kamu görevlisi üyeleri hariç diğer üyeler ve personeli, Kalkınma Ajanslarının vali, belediye başkanı ve il genel meclisi üyeleri dışında kalan üye ve personeli, Vakıf, Dernek, Kooperatif personelleri.

4483 sayılı Kanun, Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında uygulanır. Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma usullerine tabi olanlara ilişkin kanun hükümleri ile suçun niteliği yönünden kanunlarda gösterilen soruşturma ve kovuşturma usullerine ilişkin hükümler saklıdır.

Görev; memur ve diğer kamu görevlilerine kanun, tüzük ve yönetmelikler ile 657 sayılı Kanunun 11 nci maddesine göre verilen idari işlerdir. Suç; Türk Ceza Kanunu ile ceza hükmü içeren diğer kanunlarda suç olarak tanımlanan eylemlerdir. Görev Sebebiyle İşlenen Suç; memurlar ve diğer kamu görevlilerinin idari nitelikteki memuriyet görevlerinin yapılması ya da yapılmaması sebebiyle işledikleri suçlardır.

Kapsama Giren Suçlar Kamu Görevlileri Suçları a) Nitelikli dolandırıcılık (TCK, md. 158) b) Mühür bozma (TCK, md. 203) c) Resmi belgede sahtecilik (TCK, md. 204) ç) Resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek (TCK, md. 205) d) Denetim görevinin ihmali (TCK, md. 251/2) e) Yetkili olmadığı bir iş için yarar sağlama (TCK, md. 225) f) Zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması(TCK, md. 256) g) Görevi kötüye kullanma(TCK, md. 257) ğ) Göreve ilişkin sırrın açıklanması(TCK, md. 258) h) Kamu görevlisinin ticareti(TCK, md. 259) ı) Kamu görevinin terki veya yapılmaması(TCK, md. 260) i) Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf

Kapsama Giren Suçlar Kamu Görevlileri Suçları j) Gerçeğe aykırı bilirkişilik ve tercümanlık (TCK, md. 276) k) Suçu bildirmeme(TCK, md. 278) l) Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi(TCK, md. 279) m) Sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmemesi(TCK, md. 280) n) Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme(TCK, md. 281) o) 3628 sayılı Kanun kapsamına giren suçları Müsteşar, Vali ve Kaymakamların işlemesi

YENİ HALİ “MADDE 278 – (1) İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) İşlenmiş olmakla birlikte, sebebiyet verdiği neticelerin sınırlandırılması halen mümkün bulunan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (3) Mağdurun onbeşyaşını bitirmemiş bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakımdan özürlü olan ya da hamileliği nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza, yarı oranında artırılır. (4) Tanıklıktan çekinebilecek olan kişiler bakımından cezaya hükmolunmaz. Ancak, suçu önleme yükümlülüğünün varlığı dolayısıyla ceza sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır. ” ESKİ HALİ “Madde 278 - (1) İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) İşlenmiş olmakla birlikte, sebebiyet verdiği neticelerin sınırlandırılması halen mümkün bulunan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (3) Mağdurun onbeş yaşını bitirmemiş bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakımdan özürlü olan ya da hamileliği nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza, yarı oranında artırılır. ”

Kanun Kapsamına “Girmeyen” Suçlar Ağır Ceza Kanunların ayrıca görevli kıldığı haller saklı kalmak üzere ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla olan hapis cezalarını gerektiren suçlar. Suçüstü Hali İşlenmekte olan suçlar ile, Henüz işlendiği için yakalanan kişinin, Fiilin kısa bir süre önce işlendiğine ilişkin delillerle yakalanan kişinin, İşledikleri suçlardır.

Kanun Kapsamına “Girmeyen” Suçlar Disiplin Suçları Kamu görevlileri için ilgili mevzuatla öngörülen “disiplin hükümleri” bu Kanun kapsamında değildir. Fiilin ayrıca disiplin suçu olması halinde, ilgili mevzuata göre disiplin soruşturması yapılır.

Kanun Kapsamına “Girmeyen” Suçlar İşkence ve Eziyet Suçları 4483 sayılı Kanunda yer alan 765 sayılı TCK’nun 243 ve 245 ile 1412 sayılı CMUK’nun 154 üncü maddeleri, 5237 sayılı TCK’nun “işkence” başlıklı 94, 5237 sayılı TCK’nun “neticesi sebebiyle ağırlaştırılmış işkence” başlıklı 95, 5237 sayılı TCK’nun “eziyet” başlıklı 96, 5237 sayılı TCK’nun “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması” başlıklı 256 ncı maddeleri, 5271 sayılı CMK’nun “Cumhuriyet savcısının görev ve yetkileri” başlıklı 161 inci maddelerine karşılık gelmektedir.

v Kanun Kapsamına “Girmeyen” Bazı Suçlar 1 - 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu -Süresinde Mal Bildiriminde Bulunmamak, Mal Bildirimi İçeriğini Açıklamak, Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunmak, Haksız Mal Edinmek, Kaçırmak ve Gizlemek, -İrtikap, Rüşvet, Basit ve Nitelikli Zimmet, Görev Sırasında veya Görevden Dolayı Kaçakçılık, Resmi İhale ve Alım ve Satımlara Fesat Karıştırmak, Devlet Sırlarının Açıklamak veya Açıklanmasına Sebebiyet Vermek. 4389 sayılı Bankalar Kanununda Yazılı Suçlar.

Kanun Kapsamına “Girmeyen” Bazı Suçlar 2 - 5816 Sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun 3 - 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun 4 - 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu 5 - Evlendirme Yönetmeliği

B-KANUNUN UYGULAMA ŞARTLARI 1. Hakkında soruşturma açılanın memur veya diğer kamu görevlisi olması 2. Memurun veya diğer kamu görevlisinin görevi sebebiyle bir suç işlemiş olması

İzin Vermeye Yetkili Merciler Madde 3 – Soruşturma izni yetkisi, a) İlçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında kaymakam, b) İlde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında vali, c) Bölge düzeyinde teşkilatlanan kurum ve kuruluşlarda görev yapan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında görev yaptıkları ilin valisi, d) Başbakanlık ve bakanlıkların merkez ve bağlı veya ilgili kuruluşlarında görev yapan diğer memur ve kamu görevlileri hakkında o kuruluşun en üst idari amiri,

e) (Değişik : 17/7/2004 -5232/1 md. ) Bakanlar Kurulu kararı ile veya Başbakanlık ve bakanlıklar ile bağlı kuruluşların merkez teşkilâtında görevli olup, ortak kararla atanan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında ilgili bakan veya Başbakan, f) Türkiye Büyük Millet Meclisinde görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri ve yardımcıları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, g) Cumhurbaşkanlığında görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri hakkında Cumhurbaşkanı, h) Büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe belediye başkanları; büyükşehir, il ve ilçe belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyeleri hakkında İçişleri Bakanı,

i)İlçelerdeki belde belediye başkanları ve belde belediye meclisi üyeleri hakkında kaymakam, merkez ilçelerdeki belde belediye başkanları ve belde belediye meclisi üyeleri hakkında bulundukları ilin valisi, j) Köy ve mahalle muhtarları ile bu Kanun kapsamına giren diğer memurlar ve kamu görevlileri hakkında ilçelerde kaymakam, merkez ilçede vali,

q Yokluklarında ise vekilleri tarafından bizzat kullanılır. q Yetkili mercilerin saptanmasında, memur veya kamu görevlisinin suç tarihindeki görevi esas alınır. q Ast memur ile üst memurun aynı fiile iştiraki halinde izin, üst memurun bağlı olduğu merciden istenir.

Soruşturma izni verme yetkisi; v İdarece yapılan “ön inceleme” sonucunda iddia edilen suçu işlediği kanaati üzerine ilgili memur ve diğer kamu görevlileri hakkında ilgili Cumhuriyet başsavcısına, CMK hükümlerine göre “soruşturma” yapmasına izin verme yetkisidir. v Soruşturma izni vermeye yetkili mercilerin saptanmasında; Memur veya kamu görevlisinin işlediği iddia edilen “suç tarihindeki” görevi esas alınır.

Geçici Görev Geçici Görev Tanımı ve Özellikleri: “Geçici görev”, bir memurun bulunduğu kadrosunun bulunduğu yer ve görevden bir başka yer ve görevde geçici süreli olarak görevlendirilmesidir. Geçici süreli görevlendirme yolu ile başka bir göreve ya da kadroya atanan memurlar hem kendi sınıf ve kadrosunun hem de geçici süreli olarak görevlendirildiği işin mevzuatına uymakla yükümlüdür. 4483 sayılı Kanun uygulamasında, geçici süreli görevlendirilen memurlar hakkında soruşturma izin yetkisi görevli olduğu yerdeki yetkili amirler tarafından kullanılacaktır.

Olayın Yetkili Mercie İletilmesi, İşleme Konulmayacak İhbar Ve Şikayetler Madde 4 – Cumhuriyet başsavcıları, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin bu Kanun kapsamına giren suçlarına ilişkin herhangi bir ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir durumu öğrendiklerinde ivedilikle toplanması gerekli ve kaybolma ihtimali bulunan delilleri tespitten başka hiçbir işlem yapmayarak ve hakkında ihbar veya şikayette bulunulan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesine başvurmaksızın evrakın bir örneğini ilgili makama göndererek soruşturma izni isterler. Diğer makam ve memurlarla kamu görevlileri de, bu Kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini ihbar, şikayet, bilgi, belge veya bulgulara dayanarak öğrendiklerinde durumu izin vermeye yetkili mercie iletirler.

Bu Kanuna göre memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında yapılacak ihbar ve şikâyetlerin 1. Soyut ve genel nitelikte olmaması, 2. İhbar veya şikâyetlerde kişi veya olay belirtilmesi, 3. İddiaların ciddî bulgu ve belgelere dayanması, 4. İhbar veya şikâyet dilekçesinde dilekçe sahibinin doğru ad, soyad ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması zorunludur.

q Şartları taşımayan ihbar ve şikâyetler Cumhuriyet başsavcıları ve izin vermeye yetkili merciler tarafından işleme konulmaz ve durum, ihbar veya şikâyette bulunana bildirilir. q Ancak iddiaların, sıhhati şüpheye mahal vermeyecek belgelerle ortaya konulmuş olması halinde ad, soyad ve imza ile iş veya ikametgâh adresinin doğruluğu şartı aranmaz. q Başsavcılar ve yetkili merciler ihbarcı veya şikâyetçinin kimlik bilgilerini gizli tutmak zorundadır.

3071 SAYILI DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN q Türkiye Büyük Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya gönderilen dilekçelerde, dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması gerekir. q Dilekçe, konusuyla ilgili olmayan bir idari makama verilmesi durumunda, bu makam tarafından yetkili idari makama gönderilir ve ayrıca dilekçe sahibine de bilgi verilir. q Türkiye Büyük Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya gönderilen dilekçelerden; a) Belli bir konuyu ihtiva etmeyenler, b) Yargı mercilerinin görevine giren konularla ilgili olanlar, c) 4 üncü maddede gösterilen şartlardan herhangi birini taşımayanlar, incelenemezler. q Dilekçe sahiplerine en geç otuz gün içinde gerekçeli olarak cevap verilir.

Dilekçe ve başvurular işleme konulamaz; q q q Üzerinde isim ve soy isim bulunmayan dilekçe ve başvurular. Üzerinde adres bulunmayan dilekçe ve başvurular. Üzerinde imza bulunmayan dilekçe ve başvurular. Üzerinde adres olmayan dilekçe ve başvurular. Belirli bir konuyu içermeyen dilekçe ve başvurular. Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında yapılacak ihbar ve şikâyetlerin soyut ve genel nitelikteki ihbar ve şikâyetler. q Kişi veya olay belirtilmeyen İhbar veya şikâyetler. q Ciddî bulgu ve belgelere dayanmayan iddialar. q Yetkili merciler ihbar ve şikâyetler konusunda daha önce sonuçlandırılmış bir ön inceleme olması halinde müracaatı işleme koymazlar.

q Yargı organının görev alınana giren konular ile ilgili idareden talep bulunulan dilekçe ve başvurular. q Aynı kişiler tarafından yapılan tekrar mahiyetindeki dilekçe ve başvurular. q Soyut nitelikteki dilekçe ve başvurular. q Genel nitelikteki dilekçe ve başvurular. q Kamu görevlilerini karalama amacı güttüğü açıkça anlaşılan dilekçe ve başvurular. q Başvuranın kimliği tespit edilemeyen dilekçe ve başvurular. q Başkasının ad ve soyadı ile yapılan dilekçe ve başvurular.

Kamu Görevlilerinin Suçu Bildirmemesi v 4483 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi, v “…Memurlar ve diğer kamu görevlileri bir suç işlendiğini ihbar, şikayet yada bilgi, belge ve bulgulara dayanarak öğrenmeleri halinde soruşturma izni vermeye yetkili merciler derhal bilgi vermekle yükümlüdür. . . ” v 5237 sayılı TCK’nun 279 uncu maddesi, “…Kamu adına soruşturma ve kovuşturmayı gerektiren bir suçun işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de yetkili makamlara bildirimde bulunmayı ihmal eden veya bu hususta gecikme gösteren kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır…”

Kamu Görevlilerinin Suçu Bildirmemesi v Sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmemesi v TCK Madde 280 - (1) Görevini yaptığı sırada bir suçun işlendiği yönünde bir belirti ile karşılaşmasına rağmen, durumu yetkili makamlara bildirmeyen veya bu hususta gecikme gösteren sağlık mesleği mensubu, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. v (2) Sağlık mesleği mensubu deyiminden tabip, diş tabibi, eczacı, ebe, hemşire ve sağlık hizmeti veren diğer kişiler anlaşılır.

Ön İnceleme Tanımı Ön İnceleme: Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza soruşturması veya kovuşturması açılması, Kanunun gösterdiği idari merciin iznine bağlandığı hallerde, soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararlarına dayanak teşkil etmek amacıyla yapılan işlemlerdir.

Ön İnceleme Başlatma Yetkisi v Soruşturma izin vermeye yetkili merci; v Bu Kanun kapsamına giren bir suç işlediğini bizzat veya yukarıdaki maddede yazılı şekilde öğrendiğinde bir ön inceleme başlatır. v “Ön inceleme başlatma yetkisi” v “Soruşturma izni verme yetkisi”

Ön İncelemeciler (1) ÖN İNCELEME GÖREVİ, 1 - Soruşturma izni vermeye yetkili merciler tarafından bizzat, 2 - Soruşturma izni vermeye yetkili mercilerce görevlendirilecek a) Denetim elemanları b) Hakkında ön inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ya da diğer kamu görevlileri, Tarafından yapılabilir. KAMU İÇ DENETİM TEBLİĞİ Kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre iç denetçilerin görevleri arasında, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun kapsamında ön inceleme ile personel mevzuatı uyarınca disiplin soruşturması yapma görevi sayılmadığından; iç denetçilere, personel mevzuatı uyarıca disiplin soruşturması ile 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca ön inceleme görevi verilmeyecektir.

Ön İncelemeciler (3) Üstü Konumu: 1 - Aynı kurum içinde astlık-üstlük ilişkisi, kurumun tabi olduğu teşkilat yasası ve görev unvanları esas alınarak mevcut hiyerarşik piramide göre belirlenir. 2 - Farklı kurumlarda astlık-üstlük ilişkisi, görev unvanları esas alınarak belirlenmelidir. 3 - Yargı mensupları ile yargı kuruluşlarında çalışanlar ve askerlere (jandarma personelinin mülki görevleri nedeniyle haklarında üst rütbeli jandarma personeline ön inceleme görevi verilebilmesi hariç) ön inceleme görevi verilemez.

Ön inceleme yapanların yetkisi ve rapor Ön inceleme ile görevlendirilen kişi veya kişiler, bakanlık müfettişleri ile kendilerini görevlendiren merciin bütün yetkilerini haiz olup, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununa göre işlem yapabilirler; hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesini de almak suretiyle yetkileri dahilinde bulunan gerekli bilgi ve belgeleri toplayıp, görüşlerini içeren bir rapor düzenleyerek durumu izin vermeye yetkili mercie sunarlar. Ön inceleme birden çok kişi tarafından yapılmışsa, farklı görüşler raporda gerekçeleriyle ayrı belirtilir. Yetkili merci bu rapor üzerine soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verir. Bu kararlarda gerekçe gösterilmesi zorunludur.

ÖN İNCELEME RAPORU v v v v v Raporda Bulunacak Hususlar Ön incelemeye nasıl ve kimin emri ile başlandığı, Suçun öğrenilme şekli ve suçun niteliği, Ön inceleme emrinin tarih ve sayısı, Soruşturmayı kimlerin yaptığı, Ön inceleme emrinin hangi konuları ve kimleri kapsadığı, Soruşturmanın ne zaman başladığı ve ne zaman bittiği, Sanığın kimliği, suç tarihindeki görevi ve görev yeri, Suç konuları, Tanık ve sanık ifadelerinin özetleri, deliller ve suç tarihi, yapılan işlemler, toplanan bilgi ve belgeler

Ön İncelemecilerin Kullanabileceği Yetkiler v v v Yeminli Katip Bulundurma. Belge Toplama. Tutanak Düzenleme. İhbar ya da Şikayetçinin İfadesini Alma. Hakkında Ön İnceleme Yapılanların İfadesini Alma. Tanık İfadesi Alma. Bilirkişi İncelemesi Yaptırma. Keşif Yapma. Yer Gösterme. Bilgi İsteme. İstinabe Usulü Kullanma.

Ön İncelemecilerin Kullanamayacağı Yetkiler �Gözlem Altına Alma. �Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma. �Moleküler Genetik İnceleme. �Fizik Kimliğinin Tespiti. �Ölü Kimliğini Belirleme, Adli Muayene, Otopsi. �Zehirlenme Şüphesi. �Yakalama ve Gözaltı. �Tutuklama. �Adli Kontrol. �Arama ve Elkoyma. �Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimi Denetleme. �Gizli Soruşturmacı Görevlendirme ve Teknik Araçlarla İzleme.

Göz Önünde Tutulacak TCK Genel Hükümleri �Suçta ve Cezada Kanunilik. �İdarenin Düzenleyici İşlemleri İle Suç ve Ceza Konulamaz. �Ceza Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz. �TCK ile Diğer Ceza Kanunları İlişkisi. �Kamu Görevlisi Tanımı. �Zaman Bakımından Uygulama. �Kast ve Taksir. �Suça İştirak. �Suç ve Kabahatler. �Zincirleme Suç. �Dava ve Cezanın Düşürülmesi. �Takibi Şikayete Bağlı Suçlar.

İlgili Kavramlar v Soruşturma: Kanuna göre yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evreye denir. v Kovuşturma: İddianamenin kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreye denir. v Şüpheli: Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişiye denir. v Sanık: Kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişiyi denir. v İfade Alma: Şüphelinin kolluk görevlileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından soruşturma konusu suçla ilgili dinlenmesidir. v Sorgu: Şüpheli veya sanığın hakim veya mahkeme tarafından soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili dinlenmesidir.

Raporlar v 4483 sayılı Kanuna göre yapılan ön inceleme sonucunda “ön inceleme” raporu düzenlenir. v Ayrıca, v İddia konusu eylemin 4483 sayılı Kanun kapsamına girmemesi ve diğer bazı nedenlerle “inceleme raporu”, v İddia konusu eylem tazmini gereken bir zarara neden olmuşsa “tazmin raporu”, v İddia konusu eylem genel hükümlere göre soruşturulması gerekiyor ise “tevdi raporu”, v İddia konusu eylem ayrıca disiplin suçu ise “disiplin raporu”, v Düzenlenir.

Kararlar v 4483 sayılı Kanuna göre yapılan ön inceleme ve düzenlenen ön inceleme raporuna istinaden yetkili merciler tarafından; § “Soruşturma izni verilmesine”, § “Soruşturma izni verilmemesine”, v Kararlarından biri verilir.

Süre Madde 7 – Yetkili merci, soruşturma izni konusundaki kararını suçun 5 inci maddenin birinci fıkrasına göre öğrenilmesinden itibaren ön inceleme dahil en geç otuz gün içinde verir. Bu süre, zorunlu hallerde on beş günü geçmemek üzere bir defa uzatılabilir. Yetkili merci, herhalde yukarıdaki fıkrada belirtilen süreler içinde memur veya diğer kamu görevlisi hakkında soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi konusunda karar vermek zorundadır.

Sürenin Geçmesi 4483 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile belirlenen sürenin geçmesi halinde de; Yetkili merciler tarafından “soruşturma izni verilmesi” yada “soruşturma izni verilmesi” kararlarından birinin verilmesi zorunludur. Gecikmenin bir kasıt yada ihmalden kaynaklanması halinde ilgililer hakkında da gerekli hukuki işlemler yapılmalıdır.

Soruşturma izninin kapsamı Madde 8 – Soruşturma izni, şikayet, ihbar veya iddia konusu olaylar ile bunlara bağlı olarak ileride soruşturma sırasında ortaya çıkabilecek konuları kapsar. Soruşturma sırasında izin verilen olay ve konudan tamamen ayrı veya farklı bir suç olarak nitelendirilebilecek bir fiil ortaya çıktığında, yeniden izin alınması zorunludur. Suçun hukuki niteliğinin değişmesi, yeniden izin alınmasını gerektirmez.

İtiraz Madde 9 – Yetkili merci, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararını Cumhuriyet başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildirir. Soruşturma izni verilmesine ilişkin karara karşı hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi; soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara karşı ise Cumhuriyet başsavcılığı veya şikayetçi itiraz yoluna gidebilir. İtiraz süresi, yetkili merciin kararının tebliğinden itibaren on gündür.

İtiraza, 3 üncü maddenin (e), (f), g (Cumhurbaşkanınca verilen izin hariç) ve (h) bentlerinde sayılanlar için Danıştay İkinci Dairesi, diğerleri için yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu bölge idare mahkemesi bakar. İtirazlar, öncelikle incelenir ve en geç üç ay içinde karara bağlanır. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.

Kararların Tebliği v Soruşturma İzni Verilmesi yada Verilmemesi Kararları -Cumhuriyet başsavcılığına, -Hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine, -Varsa şikayetçiye bildirilir. v v Kararlar İhbarcılara bildirilmez. Bildirimlerde, 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır. Tebligat için süre şartı olmamakla birlikte, en kısa sürede yapılması esastır.

Kararlara İtiraz Soruşturma İzni Verilmesi” kararına karşı itiraz; Hakkında ön inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi tarafından yapılabilir. “Soruşturma İzni Verilmemesi” kararına karşı itiraz; Cumhuriyet başsavcılığı veya şikayetçi tarafından yapılabilir.

İştirak halinde işlenen suçlar Madde 10 –Bu Kanun kapsamındaki suçların iştirak halinde işlenmesi durumunda memur olmayan, memur olanla; ast memur, üst memurla aynı mahkemede yargılanır.

İştirak Halinde İşlenen Suç v suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesidir. v Suç sayılan bir fiili birlikte işleyenler “asli fail”, v Suç sayılan bir fiilin işlenmesinde başkasını aracı olarak kullananlar “dolaylı fail”, v Suç sayılan bir fiilin işlenmesinde başkasını azmettirenler “azmettiren fail”, v Suç sayılan bir fiilin işlenmesinde başkasına yardım edenler “yardım eden fail” sayılırlar. v İştirak halinde suçlarda; v Ast memur, üst memurla, v Memur olmayan, memur olanla aynı mahkemede yargılanır.

Soruşturma İzninin Gönderileceği Merci Madde 11 - Soruşturma izninin iptal edilmeden veya itirazın reddi sonunda kesinleşmesi ya da soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara karşı yapılan itirazın kabulü üzerine dosya, derhal yetkili ve görevli Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. İzin üzerine ilgili Cumhuriyet başsavcılığı, Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu ve diğer kanunlardaki yetkilerini kullanmak suretiyle hazırlık soruşturmasını yürütür ve sonuçlandırır.

Hazırlık Soruşturmasını Yapacak Merciler Madde 12 – (Değişik: 17/7/2004 -5232/4 md. ) Hazırlık soruşturması genel hükümlere göre yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılır. Ancak Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri, müsteşarlar ve valiler ile ilgili olarak yapılacak olan hazırlık soruşturması Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı veya Başsavcıvekili, kaymakamlar ile ilgili hazırlık soruşturması ise il Cumhuriyet başsavcısı veya başsavcıvekili tarafından yapılır.

Soruşturma (1) Soruşturmalarda genel kural”: CMK hükümlerine göre genel kural, soruşturmaların suç yeri esasına dayanarak belirlenen “yetkili ve görevli Cumhuriyet başsavcılıkları” tarafından yapılmasıdır. “ 4483 sayılı Kanunla getirilen istisnai kural”: Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri, TBMM genel sekreteri, müsteşarlar ve valiler hakkında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı veya Başsavcıvekili, Kaymakamlar hakkında il Cumhuriyet başsavcısı veya başsavcıvekili, Tarafından soruşturma yapılacaktır.

Soruşturma (2) CMK hükümlerine göre yapılacak soruşturma sırasında hakim kararı alınması gerekli hallerde; “Soruşturmalarda genel kural”: Genel hükümlere göre suç yeri esasına dayalı olarak belirlenen “yetkili ve görevli sulh ceza hakimi” dir. “ 4483 sayılı Kanunla getirilen istisnai kural”: Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri, TBMM genel sekreteri, müsteşarlar ve valiler hakkında Yargıtay ilgili ceza dairesi, Kaymakamlar hakkında il asliye ceza mahkemesi, Tarafından verilir.

Soruşturma (3) v 5271 sayılı CMK ile hazırlık soruşturması, “soruşturma” olarak tanımlanmıştır. v Cumhuriyet savcıları tarafından CMK hükümlerine göre yapılan soruşturma sonucunda; v İddia edilen eylemin suç olduğu kanaatine varılması halinde “kamu davasının açılmasına”, v İddia edilen eylem ile ilgili olarak suçun unsurlarının oluşmadığı yada yeterli delil olmadığı kanaatine varılması halinde “kovuşturmaya yer olmadığına”, v Kararlarından biri verilecektir.

Kovuşturma (1) Madde 13 – (Değişik: 17/7/2004 -5232/5 md. ) Kovuşturmalarda genel kural”: CMK hükümlerine göre genel kural, kovuşturmaların suç yeri esasına dayanarak belirlenen “yetkili ve görevli mahkemeler” tarafından yapılmasıdır. “ 4483 sayılı Kanunla getirilen istisnai kural”: Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri, TBMM genel sekreteri, müsteşarlar ve valiler hakkında Yargıtay’ın ilgili ceza dairesi, Kaymakamlar hakkında il ağır ceza mahkemesi, Görevli ve yetkili mahkemelerdir

Kovuşturma (2) v 5271 sayılı CMK ile yargılama, “kovuşturma” olarak tanımlanmıştır. v Mahkemelerce yapılacak kovuşturma sonucunda; § Mahkumiyet, § Beraat, v Kararlarından biri verilmektedir.

Vekillerin Durumu Madde 14 – Bu Kanunun uygulanmasında vekiller, asillerin tabi olduğu usule tabidir. Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin vekil sıfatıyla görev yaptıkları bir statüde asillerin tâbi olduğu usul uyarınca işlem görecekleri belirtilmiştir.

Cumhuriyet Başsavcılığınca Re'sen Dava Açılacak Haller Madde 15 – Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkındaki ihbar ve şikayetlerin ihbar veya şikayet edileni mağdur etmek amacıyla ve uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı hazırlık soruşturması sonucunda anlaşılır veya yargılama sonucunda sabit olursa haksız isnatta bulunanlar hakkında yetkili ve görevli Cumhuriyet başsavcılığınca re'sen soruşturmaya geçilir. Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yukarıdaki fıkrada belirtilen durumlarda kamu davası açılması için Cumhuriyet başsavcılığına başvurma ve haksız isnatta bulunanlar hakkında genel hükümlere göre tazminat davası açma hakları saklıdır.

TÜRK CEZA KANUNU Görevi kötüye kullanma Madde 257 - (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) (Mülga: 2/7/2012 -6352/105 md. )

YARGITAY 5. CEZA DAİRESİ E. 2012/601 K. 2012/2928 T. 29. 3. 2012 Aracı durduran polis memurunun trafik ekiplerini çağırmaması için para istemesi Durdurduğu Aracın Sürücüsünden Para İsteyen Memur - Yapması Gereken İşi Yapmak İçin Parayı Aldıysa Eylemin 765 S. K. 'daki Basit Rüşvet Alma ya da 5237 S. K. 'daki Görevi Kötüye Kullanmanın Oluşacağı

YARGITAY CEZA GENEL KURULU E. 2005/110 - K. 2005/159 - T. 6. 12. 2005 “Kamunun zarara uğraması hususuna gelince; madde gerekçesinde "ekonomik bir zarar olduğu" vurgulanan anılan kavramla ilgili olarak yasal düzenleme içeren, 5018 sayılı "Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasasının" 71. maddesinde ise; mevzuata aykırı karar, işlem, eylem veya ihmal sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması şeklinde tanımlanan kamu zararı, her somut olayda hakim tarafından, iş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek bir fiyatla alınıp alınmadığı veya aynı şekilde yaptırılıp yaptırılmadığı somut olayın kendine özgü özellikleri de dikkate alınarak belirlenmelidir. Bu belirleme, uğranılan kamu zararının miktarının kesin bir biçimde saptanması anlamında olmayıp, miktarı saptanamasa dahi, işin veya hizmetin niteliği nazara alınarak, rayiç bedelden daha yüksek bir bedelle alım veya yapımın gerçekleştirildiğinin anlaşılması halinde de kamu zararının varlığı kabul edilmelidir. Ancak bu belirleme yapılırken, norma aykırı her davranışın, kamuya duyulan güveni sarstığı, dolayısıyla, kamu zararına yol açtığı veya zarara uğrama ihtimalini ortaya çıkardığı şeklindeki bir varsayımla da hareket edilmemelidir. ”

T. C. YARGITAY CEZA GENEL KURULU E. 2005/4 -96 K. 2005/118 T. 18. 10. 2005 • GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA (Suçun Oluşabilmesi İçin Norma Aykırı Davranış Yetmediği - Bu Davranış Nedeniyle "Kişilerin Mağduriyetine veya Kamunun Zararına Neden Olunması ya da Kişilere Haksız Bir Kazanç Sağlanması" Gerektiği) • NORMA AYKIRI DAVRANIŞ (Görevi Kötüye Kullanma Suçunun Oluşabilmesi İçin Norma Aykırı Davranış Yetmediği - "Kişilerin Mağduriyetine veya Kamunun Zararına Neden Olunması ya da Kişilere Haksız Bir Kazanç Sağlanması" Gerektiği) • KAMU ZARARININ MİKTARI (Saptanmasa Dahi İşin veya Hizmetin Niteliği Nazara Alınarak Rayiç Bedelden Daha Yüksek Bir Bedelle Alım veya Yapımın Gerçekleştirildiğinin Anlaşılması Halinde de Kamu Zararının Varlığı Kabul Edilmesi Gerektiği)

YARGITAY 5. CEZA DAİRESİ E. 2005/18237 - K. 2008/1117 - T. 25. 2. 2008 İhaleye fesat karıştırma, görevi kötüye kullanma ve resmi artırma eksiltmeye hile karıştırma suçlarından sanıklar hakkında yapılan yargılamada; müfettiş tarafından düzenlenen soruşturma raporu ile hükme esas alınan bilirkişi raporu arasında esasta çelişkiler bulunduğu gözetilip, öncelikle satın alınan malzemelerin piyasa rayiçlerine göre 240 kat daha fazla bedel ödendiğine ilişkin iddia üzerinde durularak, sanığın alınan ifadesinde söylediği 22 adet teklif mektuplarındaki yazı, imza ve kaşelerin teklifi veren firmalar ve firma yetkililerinin eli mahsulü olup olmadığının, araştırılmasından sonra yapılan ihale işlemlerinde mevzuata ve uygulamaya aykırılık bulunup bulunmadığı, katılanın zararının ve sanıkların haksız çıkar sağlamalarının söz konusu olup olmadığı hususlarında bilirkişilerden ayrıntılı rapor alınması gerekir.

YARGITAY 4. CEZA DAİRESİ E. 2008/14425 K. 2010/11661 T. 14. 6. 2010 Ancak; kamu personeli seçme sınavında gözetmen olarak görev yapan sanığın, görev kartının arkasına yazdığı cevap anahtarıyla, kendisine ait cep telefonu ile mesaj çekerken bina sorumlusu tarafından yakalanarak tutanak tutulduğunun anlaşılması karşısında, sanığın sınav saatleri içinde kime hangi mesajları çektiği, mesajların içeriğinde soru cevap anahtarının bulunup bulunmadığı ilgili telefon operatörlerinden sorulup bu hususlar saptandıktan sonra eylemin 5237 sayılı TCY. nın 257/1. maddesinde öngörülen kamunun ekonomik zararına, bireylerin mağduriyetine veya kişilerin haksız kazanç sağlamasına yol açıp açmadığı da tartışılıp gösterilmesi gerekirken, eksik kovuşturma ve yetersiz gerekçeyle hüküm kurulması,

YARGITAY 5. CEZA DAİRESİ E. 2007/1602 K. 2007/5353 T. 27. 6. 2007 RÜŞVET ALMA SUÇU (Kanun ve Nizamlara Göre Yapmaya Zorunlu Olduğu Şeyi Yapmak Yapmamaya Zorunlu Olduğu Şeyi Yapmamak İçin Rızaya Dayalı Çıkar Sağlama - Sanığın Projelere Onay Verme Karşılığında Para Almasının Cebir ve İknayı İçermediğinden İrtikap Suçunu Oluşturmadığı Rüşvet Suçunu Oluşturduğu) İRTİKAP (Memurun Memuriyet Görevini ve Sıfatını Kötüye Kullanarak Menfaat Temin Etmek Üzere İcbar ve ikna ile Çıkar Sağlaması - A. İ. T. M Projelerini Onay İçin İstediği Paralarla Birlikte Yakalanan Sanığın Eyleminin Cebir ve İkna İçermediğinden İrtikap Suçunu Oluşturmadığı/Basit ve Nitelikli Rüşvet) GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU (A. İ. T. M Projelerini Onay İçin Araç Başına Belli Bir Miktar Para Alan Sanığın Eyleminin Rüşvet Suçu Oluşturduğu - 5237 Sayılı TCK'u Rüşvet Suçunun Niteliğini Değiştirdiğinden Eylemin 5237 Sayılı Yasanın 257. Maddesindeki Görevi Kötüye Kullanma Suçunu Oluşturduğu) RÜŞVET SUÇUNUN NİTELİĞİ (5237 Sayılı TCK'nun Kamu Görevlisinin Yapması Gerekli İşi Yapması ve Yapmaması Gerekli İşi Yapmamasını Rüşvet Kapsamından Çıkardığı - Basit ve Nitelikli Rüşvet Alma Suçu)

DİSİPLİN HUKUKU

DİSİPLİN TANIMI Kamu hizmeti ve görevlerinin sağlıklı, düzenli ve zamanında gereği gibi yürütülmesini ve yerine getirilmesini sağlamak için kanun, tüzük, yönetmeliklerin kamu görevlilerine ve hizmetlilerine emrettiği ödevleri yurt içinde yada yurt dışında yerine getirilmesini öngören anlayışa “disiplin”, Bu ödevleri yerine getirmeyenler ile uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara ve yasakladığı işleri yapanlara eylemin niteliğine ve ağırlığına göre uygulanan idari yaptırımlara da “disiplin cezası”.

DİSİPLİN SUÇLARI Devlet memurlarının kanun, tüzük, yönetmelik hükümlerine göre yapmak zorunda olduğu “görevlerin yapmaması” hali. Devlet memurlarının uymak zorunda olduğu “kurallara uyulmaması” hali. Devlet memurunca yapılması “yasaklanan eylemlerin yapılması” hali.

Ceza ve disiplin hukukunda suç ve ceza farkları (1) 1. Ceza Hukuku suçları geneldir ve herkese uygulanırken, Disiplin Hukuku suçları sadece memurlara uygulanır. 2. Ceza Hukukunda “kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesin kural iken, Disiplin Hukukunda kanunlar dışındaki düzenlemelerle de “disiplin suç ve cezası” belirlenebilmektedir. 3. Ceza Hukuku cezaları hürriyeti kısıtlayıcı nitelikte iken, Disiplin Hukuku cezalarında bu nitelik yoktur. 4. Ceza Hukukunda kıyas yoluyla suç ve ceza oluşturulması mümkün değilken, Disiplin Hukukunda kıyas mümkündür.

Ceza ve disiplin hukukunda suç ve ceza farkları (2) 5. Ceza Hukuku suç ve cezaları ile kamu düzeni, Disiplin Hukuku suç ve cezaları ile kurum düzeninin korunması amaçlanmıştır. 6. Ceza Hukukunda hakim, Disiplin Hukukunda idari mercilerce cezalandırma yapılır. 7. Ceza Hukukunda kasıt ve taksir dikkate alınırken, Disiplin Hukukunda genel olarak dikkate alınmaz. 8. Ceza Hukukunda bazı suçların takibi şikayete bağlı iken, Disiplin Hukukunda şikayetten vazgeçmenin önemi yoktur.

Ceza ve disiplin hukukunda suç ve ceza benzerlikler 1. Ceza ve Disiplin Hukuku cezaları şahsidir. 2. Ceza ve Disiplin Hukukunda yapılacak düzenlemeler geçmişe yönelik olamaz. 3. Ceza ve Disiplin Hukukunda yapılacak düzenlemelerde ilgililer hakkında lehe olan hükümler uygulanır. 4. Ceza ve Disiplin Hukukunda adil yargılama ve savunma hakkı önemlidir. 5. Ceza ve Disiplin Hukukunda aynı eylemden dolayı birden fazla ceza verilemez. 6. Ceza ve Disiplin Hukukunda zamanaşımı süreleri vardır.

DİSİPLİN CEZALARI v 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda; -Uyarma, -Kınama, -Aylıktan kesme, -Kademe ilerlemesinin durdurulması, -Devlet memurluğundan çıkarma, Olmak üzere “ 5 çeşit disiplin cezası” öngörülmüştür.

1. UYARMA Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. UYARMA CEZASINI GEREKTİREN FİİL VE HALLER ŞUNLARDIR a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak, b) Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini terk etmek,

c) Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek, d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak, e) Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak, f) Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak, g) Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak, h) Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunmak.

2. KINAMA Memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir. KINAMA CEZASINI GEREKTİREN FİİL VE HALLER ŞUNLARDIR: a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kusurlu davranmak, b) Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemek,

c) Görev sırasında amire hal ve hareketi ile saygısız davranmak, d) Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak, e) Devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak, f) Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek, g) İş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak, h) İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak,

ı) Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak ve bu tür yazı yazmak, işaret, resim ve benzeri şekiller çizmek ve yapmak, j) Verilen emirlere itiraz etmek, k) Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak, l) Kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak. m) (Ek: 17/9/2004 -5234/1 md. )Yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermek.

3. AYLIKTAN KESME Memurun, brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır. AYLIKTAN KESME CEZASINI GEREKTİREN FİİL VE HALLER ŞUNLARDIR: a) Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçleri korumamak, bakımını yapmamak, hor kullanmak, b) Özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek, c) Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzerlerini özel menfaat sağlamak için kullanmak, d) Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak, e) Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek,

f) Görev yeri sınırları içerisinde her hangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak, g) (Mülga: 13/2/2011 -6111/111 md. ) h) (Mülga: 13/2/2011 -6111/111 md. ) ı) Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak, j) (Mülga: 13/2/2011 -6111/111 md. )

4. KADEME İLERLEMESİNİN DURDURULMASI Fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1 - 3 yıl durdurulmasıdır. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: a) Göreve sarhoş gelmek, görev yerinde alkollü içki içmek, b) Özürsüz ve kesintisiz 3 - 9 gün göreve gelmemek, c) Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak, d) Amirine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hareketler yapmak, e) Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz kullanmak veya kullandırmak, f) Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek,

g) (Mülga: 17/9/2004 -5234/33 md. ) h) Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak, ı) Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak, j) Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak, k) Açıklanması yasaklanan bilgileri açıklamak, l) Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya iş sahiplerine hakarette bulunmak veya bunları tehdit etmek,

m) Diplomatik statüsünden yararlanmak suretiyle yurt dışında, haklı bir sebep göstermeksizin ödeme kabiliyetinin üstünde borçlanmak ve borçlarını ödemedeki tutum ve davranışlarıyla Devlet itibarını zedelemek veya zorunlu bir sebebe dayanmaksızın borcunu ödemeden yurda dönmek, n) Verilen görev ve emirleri kasten yapmamak, o) Herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak.

5. DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA Bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarmaktır. Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: a) İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, kamu hizmetlerinin yürütülmesini engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve teşvik etmek veya yardımda bulunmak, b) Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek, c) Siyasi partiye girmek,

d) Özürsüz olarak (. . . ) (2) bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek, e) Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerin verdiği görev veya emirleri yapmamak, f) (Değişik: 13/2/2011 -6111/111 md. ) Amirlerine, maiyetindekilere ve iş sahiplerine fiili tecavüzde bulunmak, g) Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,

h) Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak, ı) Siyasi ve ideolojik eylemlerden arananları görev mahallinde gizlemek, j) Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak, k) 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı fiilleri işlemek.

5816 SAYILI ATATÜRK ALEYHİNE İŞLENEN SUÇLAR HAKKINDAKİ KANUN q Atatürk'ün hatırasına alenen hakaret eden veya söven kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. q Atatürk'ü temsil eden heykel, büst ve abideleri veyahut Atatürk'ün kabrini tahrip eden, kıran, bozan veya kirleten kimseye bir yıldan beş yıla kadar ağır hapis cezası verilir. q Yukarıdaki fıkralarda yazılı suçları işlemeye başkalarını teşvik eden kimse asıl fail gibi cezalandırılır.

q Hakaret eden veya sövme suçu, iki veya daha fazla kimseler tarafından toplu olarak veya umumi veya umuma açık mahallerde yahut basın vasıtasiyle işlenirse hükmolunacak ceza yarı nispetinde artırılır. q Birinci maddenin ikinci fıkrasında yazılı suçlar zor kullanılarak işlenir veya bu suretle işlenmesine teşebbüs olunursa verilecek ceza bir misli artırılır. q Bu kanunda yazılı suçlardan dolayı Cumhuriyet savcılıklarınca re'sen takibat yapılır.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARI (1) Disiplin Soruşturmalarının Niteliği -Disiplin soruşturmalarında uyulacak usul ve esasları belirleyen yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. -Disiplin soruşturmalarında uyulacak usul ve esaslar konusunda yargı kararları, kurum yönergeleri, makaleler ve muhakkiklerin uygulamaları ile genel kabul gören bir sistemin oluşturulmuştur.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARI (2) Disiplin Soruşturması Açma Yetkisi -Disiplin soruşturmasına, disiplin cezası vermeye yetkili amirin emri ya da onayı ile başlanabilir. -Yetkili amir, disiplin soruşturmasını bizzat yapabilir yada hakkında soruşturma yapılan memurun üstü yada eşiti düzeyinde soruşturmacı görevlendirerek de yaptırabilir. -Disiplin cezası verebilmek için öncelikle disiplin soruşturması yapılması zorunludur.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARI (3) Disiplin Soruşturmasına Başlanılmasında Zamanaşımı -Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarını gerektiren suçlarda 1 ay, -Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren suçlarda 6 ay, İçinde soruşturmaya başlanılmaması disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğramaktadır. -Bu süreler, yetkili amirin disiplin cezası verilmesini gerektiren eylemin işlendiğini öğrendiği tarihten itibaren başlar.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARI (4) Disiplin Soruşturmasına Başlamak -Bir “soruşturma planı” hazırlanmalıdır. -Yeminli katip görevlendirilmelidir. -Konu ile ilgili bilgi ve belgeler alınmalıdır. -Muhbir yada müşteki dinlenmelidir. -Hakkında soruşturması yapılan memur dinlenmelidir. -Tanıklar dinlenir. -Varsa eksik bilgi ve belgeler tamamlanır. -Raporlama yapılır.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARI (5) Memurun Savunma ve Diğer Hakları -Usulüne uygun savunma alınmadan disiplin cezası verilemez. -Devlet memurluğundan çıkarma cezalarında, memur sicil dosyası hariç soruşturma evrakını inceleyebilir, tanık dinletebilir, disiplin kurulunda yazılı yada sözlü olarak kendisi veya vekili ile savunma yapabilir. -Soruşturmacı tarafından savunma alınabilir. -Savunma vermemek iddianın kabul edildiği anlamına gelmez.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARI (6) Disiplin Soruşturması Raporları -Başlangıç -İddia -Soruşturma Kapsamı Dışında Bırakılan Konu ve Nedenleri -Muhbir yada Müştekiler -Hakkında Soruşturma Yapılanlar -Soruşturma Konusu -İfadeler -Hakkında Soruşturma Yapılanların Savunmalar -İnceleme ve Tahlil -Sonuç

CEZA VERMEYE YETKİLİ DİSİPLİN AMİR VE KURULLARI Disiplin Amir ve Kurulları -Uyarma, kınama, aylıktan kesim cezaları “disiplin amirleri”, -Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulu kararı alındıktan sonra “atamaya yetkili amirler” ile il disiplin kurulu kararına dayanan hallerde “valiler”, -Devlet memurluğundan çıkarma cezası, disiplin amirlerinin bu yöndeki isteği üzerine memurun bağlı bulunduğu kurumun “yüksek disiplin kurulu”,

DİSİPLİN AMİRLERİ Disiplin Amirleri -Disiplin Amirleri, 1982 tarihli “Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik” uyarınca tüm kurumlarda çıkarılan özel yönetmeliklerle belirlenmiştir. -Başbakan ve bakanlar başında bulundukları başbakanlık ve bakanlık teşkilatındaki her derecede tüm amir ve memurların, - Bunlara bağlı kuruluşlarda en üst idare amiri, - İllerde valiler, ilçelerde kaymakamlar, - Bölge kuruluşlarında bölge müdürleri, - Belediyelerde belediye başkanları, “En üst” disiplin amiridirler.

DİSİPLİN AMİRİ YETKİLERİ Disiplin Amirleri ve Yetkileri -Disiplin soruşturması açmak yada açtırmak, -Disiplin soruşturması yapmak yada yaptırmak, -Uyarma, kınama, aylıktan kesim cezası vermek, -Kurul kararı alındıktan sonra atamaya yetkili amir ve vali sıfatıyla kademe ilerlemesinin durdurulması cezası vermek, -Disiplin ve Yüksek Disiplin Kurulunca red edilen kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezaları yerine 15 gün içinde başka bir ceza vermek. -Üst disiplin amiri olarak uyarma, kınama cezalarına itiraz üzerine cezayı kaldırmak, hafifletmek yada red etmek, Yetkilerine sahiptirler.

DİSİPLİN AMİRİ TAKDİR HAKLARI Disiplin Amirlerinin üç çeşit “takdir hakkı” bulunmaktadır. -Birincisi, kanunun disiplin suçu saydığı eylemler yanında “…disiplin cezasının verilmesini gerektiren fiil ve hallere nitelik ve ağırlıkları itibarıyla benzer eylemlerde bulunanlara da aynı neviden disiplin cezaları verilir…” yönündeki hükmün sağladığı takdir hakkı, -İkincisi, aylıktan kesme cezalarında alt ve üst sınırlar arasında uygulama yapabilme hakkı, -Üçüncüsü, disiplin kurullarının önerilen cezayı red etmesi halinde atamaya yetkili amirler olarak 15 gün içinde başka bir ceza vermekte serbest oldukları hakkı,

ATAMAYA YETKİLİ AMİRLER Atamaya yetkili amirler ve yetkileri, her kurumun teşkilat kanunlarında belirtilmiştir. Atamaya yetkili amirler, q Disiplin kurulu kararı alındıktan sonra kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, q Kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezasının disiplin yada yüksek disiplin kurulunca red edilmesi halinde başka bir ceza, vermeye yetkilidirler.

DİSİPLİN KURULLARI (1) Disiplin Kurulları -Kurum merkezlerinde ve büyükşehir belediyelerinde “yüksek disiplin kurulu”, -Kurum merkezlerinde “disiplin kurulu”, -Her ilde “il disiplin kurulu”, -Bölge kuruluşları merkezlerinde “bölge disiplin kurulu”, -İl Milli Eğitim Müdürlüklerinde “il milli eğitim gençlik ve spor disiplin kurulu”, -İl özel idarelerinde “il özel idaresi disiplin kurulu”, -Belediyelerde “belediye disiplin kurulu”, -Mahalli idare birliklerinde “birlik disiplin kurulu”, -3201 sayılı Kanun uyarınca “il polis disiplin kurulu”,

DİSİPLİN KURULLARI (2) Disiplin Kurullarının Oluşumu -Başbakanlık ve bakanlıklar ile bağlı kuruluşlarındaki Yüksek Disiplin Kurulları ile Merkez Disiplin Kurulları, bir başkan ve dört üyeden oluşurlar. Ayrıca 2005 yılında yapılan değişiklikle bu kurullara, memurun üye olduğu sendikanın temsilcisi de üye olarak katılırlar. -Diğer disiplin kurullarının üye sayıları ile üyelerin görev ünvanları farklılık gösterir. -Haklarında aylıktan kesme veya daha ağır disiplin cezası uygulanmış olanlar, disiplin kurullarda görevlendirilemezler. - Kurulların başkan ve üyelerinin görev süresi 2 yıldır. Süresi dolanların yeniden aynı süre ile görevlendirilebilirler.

DİSİPLİN KURULLARI (3) Disiplin Kurullarının Görev Alanları -Devlet memurluğundan çıkarma cezası “Yüksek Disiplin Kurulu”, -Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası “Merkez, İl Disiplin, İl Milli Eğitim, Bölge, Belediye, İl Özel İdaresi ve Birlik Disiplin Kurulları” kararına dayanarak atamaya yetkili amirler yada valiler, - İlde görevli polisler, bekçileri ve atanması il makamına ait diğer personelin bütün disiplin cezaları ile komiser muavini, komiser ve baş komiserlere meslekten çıkarma cezası dışında kalan öteki disiplin cezaları “İl Polis Disiplin Kurulunca”, Verilir.

DİSİPLİN KURULLARI (4) Disiplin Kurullarının Yetkileri -Başbakan, bakanlar ve en üst disiplin amirlerince doğrudan verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı ilgili memurlarca yapılan itirazlar, cezayı veren amirin esas görev yerindeki “Disiplin Kurulunca” karara bağlanır. - İllerde Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı teşkilatta çalışanlara vali ve kaymakamlarca verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı itirazları, “İl Milli Eğitim Gençlik ve Spor Disiplin Kurullarınca” karara bağlanır. -“Yüksek Disiplin Kurulları” sicil dosyası ve diğer evrakları incelemeye, kuruluşlardan bilgi almaya, tanık ve bilirkişi dinlemeye, keşif yapma yetkilerine de sahiptir.

KARAR SÜRELERİ v -Disiplin Amirleri, uyarma, kınama, aylıktan kesim cezalarını soruşturmanın tamamlanmasında itibaren 15 gün içinde, v -Disiplin Kurulları, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına ilişkin dosyayı aldıkları yada uyarma ve kınama cezalarına karşı yapılan itirazları 30 gün içinde, v -Yüksek Disiplin Kurulları, Devlet memurluktan çıkarma cezasını ilişkin kararını dosyayı aldıkları tarihten itibaren 6 ay içinde, v - Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet 2 yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde, ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrayacaktır.

AĞIRLAŞTIRAN NEDENLER -Özel tekerrür, bir eylemi nedeniyle disiplin cezası alan memurun, cezanın sicilden silinmesi için geçmesi gereken süre içinde “aynı eylemi” tekrarlaması halinde bir üst disiplin cezası uygulanması durumudur. -Genel tekerrür, aynı derecede bir disiplin cezasını gerektiren ayrı eylemlerin söz konusu olması halinde “üçüncü uygulamada”, bir üst cezanın uygulanması durumudur. -Kadro derecesinin son kademesindekilerin kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında tekerrür, gelebileceği derecenin son kademesinde bulunanların kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren ilk eyleminde aylıktan kesme, ikincisinde Devlet memurluğundan çıkarma cezası uygulanır.

HAFİFLETEN NEDENLER -657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde, “geçmiş hizmetlerinde çalışmaları olumlu olan ve iyi yada çok iyi derecede sicil almış olan memurlara” verilecek disiplin cezalarında, bir derece hafif cezanın uygulanabilecektir. -Alt ceza uygulamasında, yetkili amirlere takdir hakkı tanınmıştır. -Yetkili amir alt cezayı uygulamadığı hallerde gerekçesini belirtmek zorundadır. -Bu gerekçe idari yargıda dava konusu yapılabilmektedir.

CEZANIN DÜŞMESİ (1) Belli hallerde nedeniyle disiplin cezasının düşmesi - Soruşturmanın tamamlanması yada verilen cezanın tebliğ edilmesinden önce memurun ölmesi, - Soruşturmanın tamamlanması yada verilen cezanın tebliğ edilmesinden önce mevzuatta, memur lehine bir düzenleme yapılması, - Disiplin affı kanunu çıkarılması, Hallerinde düşmektedir.

CEZANIN DÜŞMESİ (2) Zamanaşımı nedeniyle disiplin cezasının düşmesi Disiplin cezalarına ilişkin iki tür zamanaşımı vardır. -Disiplin soruşturması açma zamanaşımı. -Disiplin cezası verme zamanaşımı. Bu sürelere uyulmadan disiplin soruşturması açılması yada disiplin cezası verilmesi hukuka aykırıdır. Bir disiplin cezasının idari yargı tarafından yeniden işlem tesisini gerektirecek şekilde iptali halinde, zamanaşımı süresi işletilemez.

DİSİPLİN CEZALARINA İTİRAZ Disiplin Cezalarına İtirazlar -Uyarma ve kınama cezasına karşı, varsa bir üst disiplin amirine, yoksa disiplin kuruluna yapılır. -Diğer disiplin cezalarına karşı, idari yargıya başvurulabilir. -Uyarma ve kınama cezalarına itirazlar, kararın tebliğinden itibaren 7 gün, -Diğer disiplin cezalarına itirazlar, kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde yapılmalıdır. -Disiplin Amiri ve Disiplin Kurulu, kendilerine yapılan itirazları 30 gün içinde sonuçlandırırlar.

CEZANIN UYGULANMASI Uygulama -Disiplin cezaları tebliğ edildiği tarihten itibaren derhal uygulamaya konur. -Disiplin cezalarına itiraz edilmesi yada edilmemesi, kararın uygulanmasına engel teşkil etmez. -Aylıktan kesme cezası, brüt aylığın 1/30 -1/8 arasında kesinti yapılmak suretiyle cezanın tebliğini takip eden ilk ay maaşından kesinti yapılarak uygulanır.

CEZANIN SİCİLDEN SİLİNMESİ Cezanın Silinme Süresi ve Şartları -Uyarma ve kınama cezasının uygulanmasından itibaren 5, -Aylıktan kesim ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında ise 10 yıl geçtikten sonra yetkili amire başvurarak cezasının sicilden silinmesi istenebilir. -Memurun isteği üzerine yapılacak bir değerlendirme sonucunda verilecek karara istinaden ceza sicilden silinebilir. -Bir cezanın sicilden silinebilmesi için geçmesi gereken süre içinde, memurun ayrı bir ceza almamış olması gerekir. -Kademe ilerlemesi cezasının sicilden silinmesinde, ayrıca disiplin kurulu görüşü alınır.

DİSİPLİN-CEZA SORUŞTURMASI Disiplin ve ceza soruşturması ilişkisi 657 sayılı Kanunun 131 inci maddesi uyarınca; -Bir eylemi nedeniyle memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin soruşturmasını geciktirmez, -Memurun ceza kanununa göre mahkum olması yada olmaması hallerinin disiplin cezasının uygulanmasına engel olmaz.

GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA Görevden Uzaklaştırma Yetkisi ve Süreleri -Görevden uzaklaştırma, Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir. - Görevden uzaklaştırma kararı; Atamaya yetkili amirler, bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri, illerde valiler ve ilçelerde kaymakamlar tarafından alınabilmektedir. -Disiplin soruşturması nedeniyle uygulanan görevden uzaklaştırma en çok 3 ay devam edebilir. -Ceza kovuşturması nedeniyle uygulanan görevden uzaklaştırma, her 2 ayda bir incelenerek tekrar karara bağlanır.

BAZI KARARLAR (1) v v v -Disiplin soruşturması açılmadan, disiplin cezası verilemez. -Soruşturmacının yetkili makam tarafından görevlendirilmiş olması gerekir. -Disiplin suçu ile verilen disiplin cezası arasında adil bir denge bulunmalıdır. -Memuriyete girmeden önceki bir eylem nedeniyle disiplin cezası verilemez. -Memuriyet görevinden ayrılmış olsa dahi, memuriyet görevi sırasında işlenen suç için disiplin cezası uygulanır.

v v v -Aynı fiilden dolayı birden fazla disiplin cezası verilemez. -Verilen disiplin cezaları geri alınamaz. -Disiplin cezasına konu eylemin vuku bulduğu tarihteki mevzuat uygulanır. -Disiplin cezalarında, özel yasalardaki düzenleme genel düzenlemeden önce gelir. -Tekerrürde verilecek ceza, ancak ilk cezanın bir ağırı olabilir. -Aynı fiili birden fazla tekerrür eden görevliye ancak bir üst ceza verilir, fiilin her tekrarında daha üst cezaların verilmesi mümkün değildir.

v -Geçmiş hizmetleri ve sicilleri olumlu olan memurlar için bir alt ceza verilir. v -Geçmiş sicilleri iyi olan kamu görevlisine, bu hafifletici neden tartışılmadan ve değerlendirilmeden alt ceza verilmesinde hukuka uyarlılık bulunmamaktadır. v -Disiplin amirleri, soruşturmacılar tarafından önerilen cezayı aynen kabul etmek zorunda değillerdir. v -Zamanaşımı dolmadan verilen bir disiplin cezasının, idari yargı tarafından yeniden işlem tesis etmek üzere bozulması halinde zamanaşımı süresi işlemez. v

v -Disiplin amir ve kurullarına karar vermek için tanınan süreler, idarenin iç işleyişi ile ilgili olması nedeniyle bu süreler geçtikten sonra da ceza verilebilir. v -Uyarma ve kınama cezaları, yargı denetimine tabi değildir. (…Anayasa Mahkemesinin 27. 11. 2007 gün ve E: 2002/169, K: 2007/88 sayılı kararı…) v -Zimmet suçu yargı kararı ile kesinleşen görevlinin af nedeniyle davası ortadan kalksa dahi, Devlet memurluğundan çıkarılması kararı hukuka uygundur. v -İlk ve orta öğretim kurumlarında müdür ve öğretmen olanlarla ilköğretim müfettişleri hakkında, disiplin yönünden 657 sayılı Kanun değil 1702 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

v -Disiplin cezasını doğuran eylemin meydana geldiği tarihten sonra yürürlüğe giren ve aleyhe olan taşıyan mevzuat hükümleri uygulanmaz. v -657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde sayılanlardan dışında kalan bir eylem için yüz kızartıcı suç tanımlaması yapılarak Devlet memurluğundan çıkarma cezası verilemez. v -İl disiplin kurulu kararına karşı şikayetçi dava açamaz, dava açma hakkı memura ve yetkili amirine aittir.

q “Bu hükme göre ilgililer hakkında disiplin cezası verilmeden önce disiplin hukuku ilkelerine uygun bir disiplin soruşturması açılması, objektif bir soruşturma yapılması için soruşturmacı olarak görevlendirilen kişinin olayla bir ilgisinin bulunmaması, sonrasında ise yetkili disiplin amirleri ve kurullarınca fiile uygun cezanın verilmesi gerekmektedir. ” q «Yetkili amir soruşturmayı bizzat yapabileceği görevlendireceği soruşturmacılara da yaptırabilir. » gibi q «Soruşturmacının, hakkında soruşturma yaptığı memurdan daha üst veya eşit rütbede olması gerekir. »

q Disiplin soruşturması, disiplin cezası vermeye yetkili amir tarafından açılır. q Olayda ise, davacının görev yaptığı SSK Denizli Bölge Hastanesinde baştabip ile aralarında geçen tartışma nedeniyle 1. disiplin amiri olan Baştabip yardımcısı tarafından savunması alındıktan sonra değerlendirme yapılarak 1. disiplin amirince kınama cezası ile cezalandırıldığı anlaşılmaktadır. Davacının kusurlu davranışı nedeniyle bir soruşturmacı tayin edilerek usulüne uygun soruşturma yapılmaksızın doğrudan savunma alınarak verilen disiplin cezasında ve bu cezaya yapılan itirazın reddi işleminde hukuka uyarlık bulunmadığından temyize konu kararın iptale ilişkin bölümünde isabetsizlik görülmemiştir. q Soruşturmacı atamak veya bizzat yapmak suretiyle, yöntemine uygun şekilde soruşturma açılmadan, olay hakkında gerekli bilgi ve belgeler toplanmadan, usulünce alınan ifadelerle birlikte konunun mevzuat yönünden değerlendirilmesine, rapor düzenlemesine gidilmeden; disiplin amirince, kusurlu memurun yalnızca savunması alınarak disiplin cezası verilmesi (Hukuka aykırılık nedeniyle) mümkün değildir. Sadece savunma alınmış olması soruşturmanın yapılmış olduğu anlamına gelmemektedir.

q Disiplin soruşturmasının, disiplin amirince de yapılıp disiplin cezası verilebileceği. q Soruşturma işi soruşturmacı tayini ile başlar. q Disiplin soruşturması görevlendirilemez. yapan kimse, disiplin kurulunda q Memur hakkında soruşturmanın yapılabilmesi için yetkili makamın soruşturma emri vermesi gerekir. q Memur hakkında ilk soruşturmanın, sanığın memuriyet görevinin daha üstünde veya eşit düzeyde bulunan bir memura yaptırılması gereklidir.

q Sanığın savunması alınmadan karar verilemez. İdari soruşturmanın CMUK’ un 181. maddesine göre yürütülmesi gerekir. q Memur hakkında soruşturma yapacak soruşturmacının memurla eş düzeyde bir görevde bulunması gerektiği ve memurun maiyetinde bulunan bir kişinin o memur hakkında soruşturmayı yapamayacağı. q Soruşturmacının sanık memurla aynı veya üst derecede olması gerektiği.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM