CEZA MUHAKEMES HUKUKU I zgr KKTADEMR CEZA MUHAKEMES

  • Slides: 40
Download presentation
CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU I Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU I Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA GİRİŞ Küçüktaşdemir 2

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA GİRİŞ Küçüktaşdemir 2

CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER-ÖZEL HÜKÜMLER VE CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU Ceza genel hükümler dersinde suç

CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER-ÖZEL HÜKÜMLER VE CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU Ceza genel hükümler dersinde suç genel teorisi ve yaptırım teorisi ele alınmış, ceza hukuku özel hükümler dersinde hangi fiillerin suç teşkil ettiği ve bu fiillerin yaptırımları görülmüştü. Ceza muhakemesi hukuku ise, bir suç işlendikten sonra failinin bulunması, yargılanması ve sonucunda öngörülen cezaya çarptırılması için yapılan, muhakeme adı verilen kolektif faaliyeti (iddia, savunma, yargılama) düzenler. Küçüktaşdemir Başka bir anlatımla, suçlu ile suçsuzun ayırt edilmesini ve bu süreçte kişilerin temel haklarının korunmasını sağlar. 3

CEZA HUKUKU (Geniş Anlamda) GENEL HÜKÜMLER MADDİ CEZA HUKUKU (Suç fiili + Yaptırım) CEZA

CEZA HUKUKU (Geniş Anlamda) GENEL HÜKÜMLER MADDİ CEZA HUKUKU (Suç fiili + Yaptırım) CEZA HUKUKU MUHAKEME HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER Küçüktaşdemir (Maddi gerçeğin araştırılması + Yargılama. Hukuksal Sorunun Çözümü) İNFAZ HUKUKU (Bir cezanın nasıl uygulanacağı) 4

CEZA MUHAKEMESİNİN GELİŞİM ÇİZGİSİ Küçüktaşdemir SUÇLUNUN BULUNUP CEZALANDIRILMASI (DÜZEN İHTİYACI) HÜRRİYETLERİN KORUNMASI (SANIĞIN HAKLARI)

CEZA MUHAKEMESİNİN GELİŞİM ÇİZGİSİ Küçüktaşdemir SUÇLUNUN BULUNUP CEZALANDIRILMASI (DÜZEN İHTİYACI) HÜRRİYETLERİN KORUNMASI (SANIĞIN HAKLARI) MADDİ GERÇEĞİN İNSAN HAKLARINA SAYGILI BİR BİÇİMDE ARAŞTIRILMASI 5

CEZA MUHAKAMESİ HUKUKUNUN HUKUK MUHAKEMESİNDEN FARKI CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA DELİL SERBESTİSİ VAR HAKİM TARAF

CEZA MUHAKAMESİ HUKUKUNUN HUKUK MUHAKEMESİNDEN FARKI CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA DELİL SERBESTİSİ VAR HAKİM TARAF DELİLLERİYLE BAĞLI DEĞİL (Vicdani Kanaat) MADDİ GERÇEK ARANIR Örn. sanığın ikrarı diğer delillerle aynı değerdedir. Özel hukuk uyuşmazlıklarından farklı olarak önceden delil hazırlanamaz; tam tersine suçlular delil karartmaya çalışırlar. MEDENİ MUHAKEME Küçüktaşdemir DELİL SERBESTİSİ YOK DELİLLER TARAFLARCA HAZIRLANIR HAKİM TARAF DELİLLERİYLE BAĞLI ŞEKLİ GERÇEK ARANIR 6 Özel hukukta önceden delil hazırlanır. Deliller belirlidir. Örn. HMK’da yazılı delil tanıkla çürütülemez.

DELİL SERBESTİSİ Hukuka uygun elde edilmiş her şey delil olabilir. Küçüktaşdemir Delilleri ileri sürmede

DELİL SERBESTİSİ Hukuka uygun elde edilmiş her şey delil olabilir. Küçüktaşdemir Delilleri ileri sürmede defi veya zaman sınırlaması yoktur. Her olay herhangi bir delille ispatlanabilir. 7

CEZA İLİŞKİSİ (FAİL vs. DEVLET) İNFAZ İLİŞKİSİ SUÇUN İŞLENMESİ (HÜKÜMLÜ/ MAHKUM) (FAİL) Küçüktaşdemir MUHAKEME

CEZA İLİŞKİSİ (FAİL vs. DEVLET) İNFAZ İLİŞKİSİ SUÇUN İŞLENMESİ (HÜKÜMLÜ/ MAHKUM) (FAİL) Küçüktaşdemir MUHAKEME İLİŞKİSİ (ŞÜPHELİ VEYA SANIK) 8

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN AMACI «CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA AMAÇ ŞÜPHELİ VE SANIĞIN HAKLARINA SAYGILI BİR

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN AMACI «CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA AMAÇ ŞÜPHELİ VE SANIĞIN HAKLARINA SAYGILI BİR BİÇİMDE MADDİ GERÇEĞE ULAŞMAKTIR. » CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN DİĞER BİR AMACI DA MADDİ GERÇEĞİN BULUNMASINDAN HUKUKSAL SORUNUN ÇÖZÜLMESİ VE MASUMLARIN CEZALANDIRILMA RİSKİNİN AZALTILMASIDIR. Küçüktaşdemir BU AMAÇ CEZA MUHAKEMESİ İLE MEDENİ MUHAKEME HUKUKU ARASINDA FARKLAR YARATIR. 9

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KONUSU Ceza muhakemesi hukukunun konusu yargılanacak uyuşmazlık, yani davadır. Ceza muhakemesi

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KONUSU Ceza muhakemesi hukukunun konusu yargılanacak uyuşmazlık, yani davadır. Ceza muhakemesi hukuku dersinde bir ceza davasının nasıl yürütüleceğine ilişkin hukuk normları incelenir. Bir ülkenin ceza muhakemesi kanunu, o ülkenin gelişmişlik düzeyini gösterir Küçüktaşdemir 10

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN İŞLEVİ YASADA ÖNGÖRÜLEN YAPTIRIMLARIN UYGULANMASI TOPLUM DÜZENİNİN SAĞLANMASI BİREYLERİN HAK VE

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN İŞLEVİ YASADA ÖNGÖRÜLEN YAPTIRIMLARIN UYGULANMASI TOPLUM DÜZENİNİN SAĞLANMASI BİREYLERİN HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN İN KORUNMASI • CEZANIN GENEL ÖNLEME AMACI Küçüktaşdemir 11

CEZA MUHAKEMESİNİN YAPISI İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ SORUŞTURMA EVRESİ (ARA MUHAKEME) EVRESİ • Doktrinde geniş anlamda

CEZA MUHAKEMESİNİN YAPISI İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ SORUŞTURMA EVRESİ (ARA MUHAKEME) EVRESİ • Doktrinde geniş anlamda soruşturma evresi içinde de değerlendirilmektedir. KOVUŞTURMA EVRESİ Küçüktaşdemir 12

CEZA MUHAKEMESİNDE EVRELER ve DEVRELER SORUŞTURMA EVRESİ Küçüktaşdemir KOVUŞTURMA EVRESİ • • DURUŞMA HAZIRLIĞI

CEZA MUHAKEMESİNDE EVRELER ve DEVRELER SORUŞTURMA EVRESİ Küçüktaşdemir KOVUŞTURMA EVRESİ • • DURUŞMA HAZIRLIĞI DEVRESİ DURUŞMA DEVRESİ HÜKÜM DEVRESİ KANUN YOLU DEVRESİ 13

CEZA MUHAKEMESİ FAALİYETLERİ YARGILAMA Küçüktaşdemir İDDİA SAVUNMA 14 Çelişme yöntemi. (Tez-anti tez=sentez)

CEZA MUHAKEMESİ FAALİYETLERİ YARGILAMA Küçüktaşdemir İDDİA SAVUNMA 14 Çelişme yöntemi. (Tez-anti tez=sentez)

DURUŞMA SALONU Küçüktaşdemir «http: //www. microdestek. com. tr/hakim-ve-savci-arasindaki-farklar. html/mahkeme-oturma-düzeni» adresinden alınmıştır. 15

DURUŞMA SALONU Küçüktaşdemir «http: //www. microdestek. com. tr/hakim-ve-savci-arasindaki-farklar. html/mahkeme-oturma-düzeni» adresinden alınmıştır. 15

CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ İTHAM SİSTEMİ TAHKİK SİSTEMİ Küçüktaşdemir İŞBİRLİĞİ SİSTEMİ 16

CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ İTHAM SİSTEMİ TAHKİK SİSTEMİ Küçüktaşdemir İŞBİRLİĞİ SİSTEMİ 16

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA TEMEL KAVRAM, İLKELER VE KAYNAKLAR Küçüktaşdemir 17

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA TEMEL KAVRAM, İLKELER VE KAYNAKLAR Küçüktaşdemir 17

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER KAMUSALLIK İLKESİ MASUMLUK KARİNESİ KENDİSİ VEYA YAKINLARINI SUÇLAYICI

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER KAMUSALLIK İLKESİ MASUMLUK KARİNESİ KENDİSİ VEYA YAKINLARINI SUÇLAYICI BEYANLARDA BULUNMAYA VE DELİL GÖSTERMEYE ZORLANMAMA İLKESİ MAKUL SÜREDE YARGILANMA İLKESİ ŞÜPHEDEN SANIK YARARLANIR İLKESİ YARGI BAĞIMSIZLIĞI VE TARAFSIZLIĞI DOĞAL HAKİM İLKESİ SORUŞTURMANIN VE KAMU DAVASININ MECBURİLİĞİ İLKESİ DAVASIZ YARGILAMA OLMAZ İLKESİ DURUŞMANIN SÖZLÜLÜĞÜ İLKESİ ADİL YARGILANMA Küçüktaşdemir DELİLLLERİN DOĞRUDAN DOĞRUYALIĞI İLKESİ 18

YAPIYA İLİŞKİN İLKELER SORUŞTURMA EVRESİNDE HAKİM OLAN İLKELER KOVUŞTURMA EVRESİNDE HAKİM OLAN İLKELER AMACA

YAPIYA İLİŞKİN İLKELER SORUŞTURMA EVRESİNDE HAKİM OLAN İLKELER KOVUŞTURMA EVRESİNDE HAKİM OLAN İLKELER AMACA İLİŞKİN İLKELER Küçüktaşdemir Adil Yargılanma Hakkı Re’sen Araştırma Mecburiyeti Delillerin Doğrudan Doğruyalığı Vicdani Delil Sistemi Hakim Bağımsızlığı Hakim Güvencesi Usul Ekonomisi Kamu Davasının Mecburiliği Şüpheden Sanık Yararlanır Hakların Kötüye Kullanılmaması Sözlülük Etkinlik Açıklık Nemo Tenatur Sanığın Süjeliği Davasız Yargılama Olmaz Makul Sürede Yargılanma Sosyal Barış Ne bis in Idem 19

TEMEL İLKELER ADİL YARGILANMA HAKKI • • • SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ YARGI BAĞIMSIZLIĞI VE TARAFSIZLIĞI

TEMEL İLKELER ADİL YARGILANMA HAKKI • • • SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ YARGI BAĞIMSIZLIĞI VE TARAFSIZLIĞI MERAM ANLATMA HAKKI SAVUNMA HAKKI MAKUL SÜREDE YARGILANMA HAKKI DENETİ MUHAKEMESİNE BAŞVURMA HAKKI İSNADI VE HAKLARI ÖĞRENME HAKKI Küçüktaşdemir MASUM SAYILMA HAKKI (Masumiyet Karinesi) TUTANAKLAŞTIRMA VE DOSYAYI İNCELEME 20

ADİL YARGILANMA HAKKI AİHS md. 6 1. Herkes davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili

ADİL YARGILANMA HAKKI AİHS md. 6 1. Herkes davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar ya da cezai alanda kendisine yöneltilen suçlamaların esası konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre içinde görülmesini isteme hakkına sahiptir. Küçüktaşdemir Karar alenî olarak verilir. Ancak, demokratik bir toplum içinde ahlak, kamu düzeni veya ulusal güvenlik yararına, küçüklerin çıkarları veya bir davaya taraf olanların özel hayatlarının gizliliği gerektirdiğinde veyahut, aleniyetin adil yargılamaya zarar verebileceği kimi özel durumlarda ve mahkemece bunun kaçınılmaz olarak 21 değerlendirildiği ölçüde, duruşma salonu tüm dava süresince veya kısmen basına ve dinleyicilere kapatılabilir

ADİL YARGILANMA HAKKI AİHS md. 6 2. Bir suç ile itham edilen herkes, suçluluğu

ADİL YARGILANMA HAKKI AİHS md. 6 2. Bir suç ile itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit oluncaya kadar masum sayılır. 3. Bir suç ile itham edilen herkes aşağıdaki asgari haklara sahiptir: a) Kendisine karşı yöneltilen suçlamanın niteliği ve sebebinden en kısa sürede, anladığı bir dilde ve ayrıntılı olarak haberdar edilmek ; b) Savunmasını hazırlamak için gerekli zaman ve kolaylıklara sahip olmak; c) Kendisini bizzat savunmak veya seçeceği bir müdafinin yardımından yararlanmak; eğer avukat tutmak için gerekli maddî olanaklardan yoksun ise ve adaletin yerine gelmesi için gerekli görüldüğünde, resen atanacak bir avukatın yardımından ücretsiz olarak yararlanabilmek; d) İddia tanıklarını sorguya çekmek veya çektirmek, savunma tanıklarının da iddia tanıklarıyla aynı koşullar altında davet edilmelerinin ve dinlenmelerinin sağlanmasını istemek; e) Mahkemede kullanılan dili anlamadığı veya konuşamadığı takdirde bir 22 tercümanın yardımından ücretsiz olarak yararlanmak Küçüktaşdemir

SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ İLKESİ İDDİA VE SAVUNMA MAKAMLARINA SUNULAN HAK VE YETKİLERİN BİRBİRLERİYLE DENK VE

SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ İLKESİ İDDİA VE SAVUNMA MAKAMLARINA SUNULAN HAK VE YETKİLERİN BİRBİRLERİYLE DENK VE DENGELİ OLMASINI, ARALARINDA KARŞILIKLILIK BULUNMASINI İFADE EDER. DENGE YARGILAMANIN HER AŞAMASINDA BULUNMALIDIR. ÇELİŞMELİ YARGILAMANIN SAĞLANMASINI AMAÇLAR. Küçüktaşdemir SAVUNMA VE İDDİA DOKUNULMAZLIĞI, İSNADI ÖĞRENME HAKKI, HAKİM TARAFSIZLIĞI VE BAĞIMSIZLIĞI, DELİLLERİN DOĞRUDAN 23 DOĞRUYALIĞI, SANIĞIN SÜJELİĞİ BU İLKEYLE DOĞRUDAN BAĞLANTILIDIR.

İSNADI VE HAKLARI ÖĞRENME HAKKI İSNADIN ÖĞRENİLMESİ İLKESİNİN YANSIMALARI Kişinin kendisine yöneltilen suçlamayı öğrenme

İSNADI VE HAKLARI ÖĞRENME HAKKI İSNADIN ÖĞRENİLMESİ İLKESİNİN YANSIMALARI Kişinin kendisine yöneltilen suçlamayı öğrenme hakkıdır. • Burada suçlamanın hukuksal niteliğinden çok fiilin belirtilmesi önemlidir. • Fiilin olabildiğince tüm ayrıntılarıyla belirtilmesi gerekir. Küçüktaşdemir • YAKALAMA SIRASINDA İSNADIN ANLATILMASI • İDDİANAMENDE FİİLİN TÜM AYRINTLARINA YER VERİLMESİ • HAKİMİN DE İSNADI BİR KERE DAHA ANLATMASI 24

MASUMİYET KARİNESİ Biri sizi gerçekleştirmediğiniz bir eylem nedeniyle suçladığınızda, o eylemi gerçekleştirmediğinizi ispat etmeniz

MASUMİYET KARİNESİ Biri sizi gerçekleştirmediğiniz bir eylem nedeniyle suçladığınızda, o eylemi gerçekleştirmediğinizi ispat etmeniz neredeyse imkansızdır. İstisnası «alibi» . Bu nedenle ceza muhakemesinde iddia eden taraf ispat etmekle yükümlüdür. Küçüktaşdemir Masumiyet karinesi ile şüpheden sanık yararlanır ilkesi doğrudan 25 doğruya bağlantılıdır.

TUTANAK TUMA VE DOSYAYI İNCELEME «Doküman oluşturma ilkesi bütün ceza muhakemesi işlemlerinin ilgili yetkili

TUTANAK TUMA VE DOSYAYI İNCELEME «Doküman oluşturma ilkesi bütün ceza muhakemesi işlemlerinin ilgili yetkili ve görevli kişilerce belirli kanuni formlar içinde saptanmasını, tutanak altına alınmasını, bu tutanakların belirli işaret, numaralandırma veya sayılarla dosyalanmasını» ifade eder. (Ü/H, 2012, s. 24) Sadece yazılılık ilkesinin egemen olduğu soruşturması evresi için değil, kovuşturma evresi için de geçerlidir. Bu ilke dosyayı inceleme hakkının kullanılması için elzemdir. Dosyayı inceleme hakkı CMK md. 153’de düzenlenmiştir. Küçüktaşdemir Silahların eşitliği ilkesiyle doğrudan bağlantılıdır. 26

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI Küçüktaşdemir 27

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI Küçüktaşdemir 27

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI Ceza muhakemesi faaliyetlerinin belirleyen kurallar ceza muhakemesinin kaynaklarının oluşturur. Ceza

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI Ceza muhakemesi faaliyetlerinin belirleyen kurallar ceza muhakemesinin kaynaklarının oluşturur. Ceza muhakemesinin kaynakları 3 biçimde tasnif edilebilir: Yazılı Olan Hukuk – Yazılı Olmayan Hukuk Doğrudan Kaynaklar – Dolaylı Kaynaklar Temel Kaynaklar – Yardımcı Kaynaklar Küçüktaşdemir 28

KAYNAKLAR DOĞRUDAN KAYNAKLAR (TEMEL) DOLAYLI KAYNAKLAR (YARDIMCI) YAZILI HUKUK MEVZUAT ANAYASA ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER KANUN

KAYNAKLAR DOĞRUDAN KAYNAKLAR (TEMEL) DOLAYLI KAYNAKLAR (YARDIMCI) YAZILI HUKUK MEVZUAT ANAYASA ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER KANUN İÇTİHADİ HUKUK İDARİ İŞLEMLER Küçüktaşdemir YAZILI OLMAYAN HUKUK BİLİMSEL HUKUK GELENEK, AHLAK… KHK* YÖNETMELİK *Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi Cumhurbaşkanlığı kararnameleri aldı. ile 29 yerini

ANAYASA DEVLETİN KURULUŞUNU, ERKLERİNİ, VATANDAŞLARIN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİ DÜZENLER. CEZA MUHAKEMESİNE İLİŞKİN GENEL

ANAYASA DEVLETİN KURULUŞUNU, ERKLERİNİ, VATANDAŞLARIN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİ DÜZENLER. CEZA MUHAKEMESİNE İLİŞKİN GENEL İLKELERİ BARINDIRIR. (Nedenini düşününüz. ) ANAYASADA YER ALAN İLKELER (Any. Md. 13/1, 36/1, 37, 38, 17/3, 19, 20, 21, 22, 138/1, 139, 141, 142, 144, 147) Kişi Güvenliği İlkesi Adil Yargılanma İlkesi Doğal Hakim İlkesi Masumluk Karinesi «Nemo tenetur seipsum accusare» Mahkemelerin tarafsızlığı ve bağımsızlığı Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması Küçüktaşdemir 30

ULUSLARARARASI SÖZLŞEMELER Anayasa Madde 90 gereği, ceza mahkemeleri uluslararası sözleşmelerin kişi hak ve özgürlüklerine

ULUSLARARARASI SÖZLŞEMELER Anayasa Madde 90 gereği, ceza mahkemeleri uluslararası sözleşmelerin kişi hak ve özgürlüklerine ilişkin somut düzenlemelerini yasa hükmü gibi doğrudan doğruya başka bir düzenlemeye gerek kalmada esas alabilir. (Doğrudan Kaynak) Sözleşmedeki ilgili soyut düzenlemelerse ölçüt olarak ele alabilir. Uluslararası Sözleşmelere Örnekler: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ceza İşlerinde Karşılıklı Yardım Avrupa Sözleşmesi BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Küçüktaşdemir 31

CEZA MUHAKEMEİS KANUNU Ceza Muhakemesi Normlarının Kanuniliği Ceza Muhakemesinde Bu İlkenin Sınırları: Mahkemelerin kuruluşu,

CEZA MUHAKEMEİS KANUNU Ceza Muhakemesi Normlarının Kanuniliği Ceza Muhakemesinde Bu İlkenin Sınırları: Mahkemelerin kuruluşu, yargılama yetkileri ve usulleri kanunla düzenlenir. Kişilerin temel hak ve özgürlükleri de ancak kanunlarla sınırlanabilir. Ceza muhakemesi kurumlarının dar anlamda kanunla düzenlenmesi Anayasa gereğidir. Ceza muhakemesi hukukunda sınırlı kanunilik ilkesi ve dolayısıyla sınırlı kıyas yasağı geçerlidir. Küçüktaşdemir Başlıca kaynak kanunlardır. Ceza muhakemesi kanunları özel ve genel olmak üzere ikiye ayrılabilir. Genel ve Temel Yasalar (CMK) Özel Yasalar (Basın Kanunu, Memurların ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, Çocuk Koruma Kanunu) 32

CEZA MUHAKEMESİNDE SINIRLI KIYAS YASAĞI Küçüktaşdemir CEZA MUHAKEMESİNDE KIYAS AŞAĞIDAKİ DURUMLAR HARİÇ SERBESTTİR. YARGITAY

CEZA MUHAKEMESİNDE SINIRLI KIYAS YASAĞI Küçüktaşdemir CEZA MUHAKEMESİNDE KIYAS AŞAĞIDAKİ DURUMLAR HARİÇ SERBESTTİR. YARGITAY DA CEZA MUHAKEMESİ MEVZUATINDA BOŞLUK BULUNDUĞU DURUMLARDA KIYASI KABUL ETMİŞTİR. (Ü/H, 2012, S. 27) KIYASIN YASAKLANDIĞI HALLER: • SINIRLAYICI HÜKÜMLERDE • İSTİSNA HÜKÜMLERİNDE • KORUMA TEDBİRLERİNDE 33

İDARİ İŞLEMLER CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI BAŞLIĞIN İKİ TARTIŞMA KONUSU VARDIR: (Anayasa Hukukundan Öğrendikleriniz

İDARİ İŞLEMLER CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI BAŞLIĞIN İKİ TARTIŞMA KONUSU VARDIR: (Anayasa Hukukundan Öğrendikleriniz Işığında Düşününüz) Küçüktaşdemir CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU BAKIMINDAN OHAL KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERİ İLE DÜZENLEME YAPILABİLİR Mİ? OHAL KHK’ları TBMM’den geçerek kanunlaşmışsa da temel kanunlarda yapılan değişikliklerde Meclis devre dışı bırakılmamalıdır. CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNDA BULUNAN KURALLARIN UYGULANMASINA İLİŞKİN SINIRSIZCA YÖNETMELİK ÇIKARILABİLİR Mİ? Öğretide, CMK içinde yer alan idari faaliyetleri düzenleyen kurallar için Yönetmelik çıkarılabileceği ama hangi konuların idari olduğunun ya da yönetmelikle düzenlenebileceğinin yasayla gösterilmesi gerektiği savunulmaktadır. (C/Z, s. 21) 34

CUMHURBAŞKANLIĞI KARANAMELERİ ANAYASA MADDE 104: Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın

CUMHURBAŞKANLIĞI KARANAMELERİ ANAYASA MADDE 104: Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır. Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, Küçüktaşdemir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir. 35 Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilir.

YÖNETMELİKLER ANY 124: Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve

YÖNETMELİKLER ANY 124: Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler. Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazetede yayımlanacağı kanunda belirtilir. CMK 333: Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, aksine hüküm bulunmadıkça, ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılır. Küçüktaşdemir Örn. CMK md. 99: Gözaltına alınan kişilerin bulundurulacakları nezarethanelerin maddî koşulları, bu kişinin hangi görevlinin sorumluluğuna bırakılacağı, sağlık kontrolünün nasıl yapılacağı, gözaltı işlemlerine ilişkin kayıt ve defterlerin nasıl tutulacağı, gözaltına alınmanın başlangıcında ve bu tedbire son verildiğinde hangi tutanakların tutulacağı ve gözaltına alınan kişiye hangi belgelerin verileceği ile kolluk tarafından gerçekleştirilen yakalama işlemlerinin yürütülmesinde uyulacak kurallar, yönetmelikte gösterilir. Bkz. Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği 36

GELENEK, AHLAK KURALLARI GELENEK (örf ve adet kuralları) • Gelenek (örf ve adet) kuralları

GELENEK, AHLAK KURALLARI GELENEK (örf ve adet kuralları) • Gelenek (örf ve adet) kuralları kanunla açıkça kendilerine göndermede bulunulduğu durumlarda esas alınabilirler. • Bunun dışında, yasalaşma süreçlerinde ve bir kanun hükmünün yorumlanmasında işlev görürler. • Ceza muhakemesinde gelenek kurallarına göndermede bulunmamıştır. • Bu nedenle kanun hükmilerinin somut olaya uygulanmasında göz önüne alınabilirler. AHLAK Küçüktaşdemir • Ahlak kuralları herhangi bir biçimde ceza muhakemesinde kullanılmaz. • Yalnız bazı ahlak kuralları zamanla yasalaşmış ve ceza muhakemesi hukukunda yer etmiştir: 37 • Sır saklama yükümlülüğü, yakın akrabaların tanıklıktan çekinmesi vb.

İÇTİHATLAR Somut olayların değerlendirilmesinde ölçüttürler. Küçüktaşdemir İçtihadı birleştirme kararları hariç bağlayıcı değildirler. Direnme kararına

İÇTİHATLAR Somut olayların değerlendirilmesinde ölçüttürler. Küçüktaşdemir İçtihadı birleştirme kararları hariç bağlayıcı değildirler. Direnme kararına karşı verilen yüksek mahkeme kararlarına uyulması zorunludur. Pratikte, hakimler terfilerinde puan almak için çoğu zaman Yargıtay kararlarını göz önüne alırlar. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları güzel bir örnektir. Hukuksal meseleler uğraşan Yüksek Mahkemeler içtihadi hukukun oluşumuna önderlik eder. Türk hukukunda Yargıtay bu işlevi görür. 38

BİLİMSEL GÖRÜŞLER Doktrin veya öğreti olarak adlandırılmaktadır. Teori ışığında görüş ve açıklamalar sunulur, yorumlardan

BİLİMSEL GÖRÜŞLER Doktrin veya öğreti olarak adlandırılmaktadır. Teori ışığında görüş ve açıklamalar sunulur, yorumlardan bulunulur ve olması gerekene ilişkin öneriler verilir. O alandaki bilim insanlarının görüş ve yorumlarından oluştur. Bilimsel görüşler aşağıdaki eserlerde yer alabilir: Monografi Şerh Tez Ders Kitabı Makaleler Küçüktaşdemir 39

KAYNAKÇA Centel/Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta İstanbul Ünver, Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet, Ankara

KAYNAKÇA Centel/Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta İstanbul Ünver, Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet, Ankara Toroslu/Feyzioğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş, Ankara Yenisey/Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin, Ankara Küçüktaşdemir 40