HALKLA LKLER HAFTA 9 YAZIM VE SUNUM TEKNKLER

HALKLA İLİŞKİLER HAFTA 9 YAZIM VE SUNUM TEKNİKLERİ Kısım 8 1

SPONSORLUK YA DA DESTEK ETKİNLİKLER 9. H A F T A • Sponsorluk, bağımsız bir etkinlikte (sanat gösterileri, kültürel yarışmalar, spor karşılaşmaları vb. ) kuruluşların, adlarının duyurulması karşılığında, organizasyona maddi olarak ya da hizmetleriyle destek vermeleri biçiminde tanımlanabilir. Sponsorluk farklı tanlarda pazarlama iletişim aracı olarak da nitelendirilmektedir. Şirketler, festivaller, televizyon kanalları, sergiler, arkeolojik kazılar, spor ve müzik gibi pek çok konuda sponsorluk yapılmaktadır. Sponsorluk hedef kitleye erişmede kullanılabilecek en etkin iletişim yöntemidir. 2

Kelime manası 9. H A F T A • Sponsor kelimesi esasen İngilizceden gelmektedir. Türkçe karşılığı ise kefil ya da desteklemek, himaye etmek manasındadır. Sözlükte sponsorun anlamı destekçiliktir. Kuruluşların ve kişilerin, çalışma konusu ile doğrudan bağlantısı olmayan konulara destek sağlamasına sponsorluk denir. Olaya ya da etkinliğe desteği daha fazla olan sponsora ana sponsor denir. Bu tür sponsorlar yazılı antlaşmalarla sponsorluktan beklentilerini sıralamaktadırlar 3

Mentörlük kavramına benzetilir 9. H A F T A • Mentorluk, daha deneyimli veya daha bilgili bir kişinin daha az deneyimli veya daha az bilgili bir kişiye rehberlik etmesine yardımcı olduğu bir ilişkidir. Mentor, mentor olan kişiden daha yaşlı veya daha genç olabilir, ancak belirli bir uzmanlık alanına sahip olması gerekir 4

hedef 9. H A F T A • Sponsorluk geleneksel reklam faaliyetlerinden farklı olarak temelde bir ikna etme yoludur ancak sponsorluk dolaylı olarak etki etmektedir. Sponsorluk aynı zamanda markaya olan sempatiyi ve güveni artırmayı da hedeflemektedir 5

tarihi 9. H A F T A • Günümüzde işletmeler marka imajı oluşturmak ve müşteriler üzerinde olumlu bir algı ve duyarlılık yaratmak için sponsorluk faaliyetlerini sıklıkla kullanmaktadır. Yaşanan rekabet, işletmeleri farklı süreçler içerisine sürüklemekte, rekabet ile başa çıkabilmek ve çeşitli menfaatler elde etmek amacıyla işletmeler sponsorluk faaliyetlerine yönelmektedirler. Tarihte, çeşitli dönemlerde zenginlerin ve asillerin, desteklemek amacıyla sanatçıları himayeleri altına aldıkları gözlemlenmektedir. 6

devam 9. H A F T A • İlk resmi sponsorluk örneği ise; 1861’de bir Avustralya firması olan Spiers and Pond’un Avustralya’nın İngiltere ilk turuna sponsor olmasıdır. Bu sponsorluktan firma 11. 000 dolar kar elde etmiştir. Sponsorlar tarafından desteklenen ilk olimpiyat oyunu ise; 1984 yılında düzenlenen Los Angeles Olimpiyat Oyunlarıdır. Ardından, Fuji Film, 1982 yılında İspanya Dünya Futbol Kupasının, 1986 Meksika ve 1990 İtalya Kupalarının resmi sponsoru olmuştur. • Bugün dünyada görülen sponsorluk faaliyetlerinin önemli bir kısmı ana spor dalları üzerine yoğunlaşmıştır. Özel sektör işletmelerinde yoğun ilgi görmeye başlayan sponsorluk faaliyetlerine, Türkiye’de de giderek daha fazla önem verilmeye başlanmıştır. Reklam amacıyla yapılan ve getirisi oldukça yüksek olan sponsorluk faaliyetlerinin yapıldığı alanlar gün geçtikçe çoğalmakta ve sosyal sorumluluk çerçevesinde uygulamalar ivme kazanmaktadır. 7

İmaj için 9. H A F T A • Sponsorluk, kurum veya kuruluşların marka değerini arttırmak ve sosyal sorumluluk çerçevesinde seçilen bir faaliyetin desteklenmesi olarak tanımlanmaktadır. Sponsorluk bir olay ya da faaliyet için direk bir kuruluş yerine, bir organizasyon tarafından bir olaya ya da faaliyete yönlendirilen (para, insan gücü, ekipman gibi) kaynakların karşılanmasıdır. Diğer bir deyişle, yer ve zaman satın almaksızın, işletme amaçlarına yönelik olarak kitle iletişim araçlarındaki gösteri ve olaylara yapılan yatırımlardır. • Sponsorluğu kısaca, kuruluşların ya da kişilerin kendi çalışma alanlarının dışındaki herhangi bir olay ya da etkinliğe çeşitli kazanımlar bekleyerek destek sağlaması olarak tanımlayabiliriz. Bu kazanımlar; etkinliğin müşterilerde oluşturduğu olumlu algıyı marka değerine transfer etmek, satışları arttırmak, ürünleri ve markayı kitlelerle paylaşarak farkındalığı ve bilinirliği arttırmak, markaya olan sempati ve güveni arttırmak, imaj güçlendirmek ya da var olan imajı değiştirmek vb. olarak sıralanabilir. 8

Etkili olması için 9. H A F T A • Sponsorluk faaliyetlerinin etkili olduğu veya etkili olması beklenen alanlar şunlardır: • 1. Marka veya ürünün tüketici hafızasında canlılığının korunması 2. Hedef kitlenin belirlenen konu üzerinde farkındalık oluşturmasının sağlanması 3. Marka değeri ve imaj oluşturma çalışmaları 4. Hedef kitlenin firmanın arzu ettiği yönde tutum sergilemesinin sağlanması 5. Sahip olma, beğenme, tarafında olma hislerinin oluşması. • Bir etkinliğe sponsor olan kişi ya da işletme, etkinliğe kendi logosunu yerleştirerek geniş kitlelere ulaşmakta ve şirket isminin, logosunun ve renklerinin tanınırlığını arttırmakta; bir yandan kendi reklamını yaparken diğer yandan dinamik bir görünüm kazanmaktadır. Aynı zamanda, medyanın ilgisini çekerek hedef kitlelere daha kolay ulaşma imkânı elde etmektedir. Sponsorluk, ilgili kuruluşun mal ve hizmetlerinin satışını arttırırken, faaliyette kullanılan yan ürünlerin de tanınmasını sağlayarak satıcıları destekleyici bir rol oynamaktadır. 9

Az maliyet 9. H A F T A • Sponsorluğun etkili olması istenilen alanlar dikkate alındığında, işletmelerin sponsorluk faaliyetlerinden beklentisinin temelinde karşılıklı faydanın yattığı söylenebilir. Sponsorluk, reklam faaliyetleri ile benzer şekilde bir ikna yoludur. Ancak, farklı olarak reklam faaliyetlerindeki gibi doğrudan değil, dolaylı olarak etki etmektedir. Yapılan faaliyetlere destek olarak kamuoyu üzerinde sempati ve güven duygusu yaratmak hedeflenmektedir. Diğer yandan, tüketici, ürün ve sponsor arasında oluşan üç yollu bir ilişkiyi içerir. Burada sponsorluğa konu olan iki farklı unsur; sponsor arayan firma ve sponsor firmadır. Gerçekleştirilen faaliyette, desteği daha fazla olan sponsor ise Ana Sponsor olmaktadır. Reklam bütçeleri ile kıyaslandığında daha az maliyetli olan sponsorluk faaliyetlerine işletmelerin, büyüme politikaları çerçevesinde oldukça önem verdikleri söylenebilmektedir. Sponsorluk yapan bir işletme, hedef kitle oluşturma ve aynı zamanda topluma karşı olan sorumluluğunu, kendisinin yönlendirmediği bir faaliyete destek vererek yerine getirme olanağına kavuşarak, kurum imajının gelişmesine katkıda bulunabilmektedir. 10

Türkiyede tarihi 9. H A F T A • Sponsorluk kavramının temeline bakıldığında, M. Ö. 1. yüzyılda yaşamış olan Gaius Clinius Maecenas’ın kendi ismiyle anılan “Mesenlik” kavramından doğduğu görülmektedir. Yüzyıllar boyunca saraylarda ve soylular tarafından, kültür ve sanat alanında sürdürülmüş olan himayecilik, zamanla yerini ticari amaçların ön plana çıktığı sponsorluk kavramına bırakmıştır. Osmanlı döneminde de benzer şekilde padişahlar ve zengin kimselerce karşılıklı menfaat beklentisi olmadan kültür ve sanat adamlarını korumaya ve desteklemeye yönelik yardımlar yapılmıştır. Özellikle padişahlar, kültür ve sanat alanlarının koruyuculuğunu üstlenmiş ve bu alanda başarılı olan kimseleri saraylarına alarak hizmetlerinden faydalanmışlardır. Böylece Osmanlı vakıfları ve devlet adamları, bir yandan toplumsal hizmetleri sağlarken diğer yandan kültür ve sanat alanında eserlerin meydana getirilmesinde önemli rol oynamışlardır. Bunlara, Osmanlı sarayının himayesi altında meydana getirilmiş olan Divan Edebiyatı eserleri örnek olarak verilebilir. 11

devam 9. H A F T A • 650 yıllık geçmişe sahip olan güreş Türklerin en önemli ata sporlarındandır. • Kırkpınar Ağalığı da sponsorluk temelli bir organizasyondur. Anadolu’da 650 yıllık geçmişe sahip olan Kırkpınar Ağalığında güreş şölenlerine yakın veya uzak çevrede bulunan pehlivan tekkelerinin temsilcileri katılmakta ve her yıl aralarından biri “ağalık” görevini üstlenmektedir. Davet alan her Ağa, korumasındaki pehlivanlarla Kırkpınar’a gelmekte, gelirken parasal gücü ölçüsünde bir armağan getirmekte, güreş şenliklerinin konukları ve pehlivanlarla ilgili tüm harcamalar gelen bu armağanlarla karşılanmaktadır. Başarılı geçen organizasyonun ardından Kırkpınar Ağası, ağalığı ile ün kazanıp övünürken, pehlivanların da onu koruyup kollayan bir tekkesi ya da aynı işlevi gören bir hamisi olmaktadır. 12

devam 9. H A F T A • Cumhuriyet dönemine bakıldığında, ilk sponsorluk girişimi Atatürk tarafından başlatılmıştır. Üstü açık spor bir uçakla okyanusu geçmeye çalışan John Polanda ve Russel Bortman adlı iki macerapereste, mali durumu hiç iyi olmayan Türkiye tarafından, dünya çapında tanınma amacıyla sponsor olunmuştur. 28 Temmuz 1931’de aralıksız 49 saat 5 dakika uçarak kırılan bu rekor ile proje beklenenin üzerinde ilgi görmüş ve Türkiye, yaptığı sponsorluk ile uzun süre dünya basınında yer almıştır. Yıllarca süren savaşların yaratmış olduğu ekonomik sıkıntılar, fakirlik ve sermaye birikiminin yetersizliği, sponsorluk faaliyetlerinde yavaşlamaya neden olsa da, Cumhuriyetin ilk yıllarında, sponsorluk faaliyetleri devam etmiş, küçük devlet bütçesi ile sinema, tiyatro, bale, heykel, resim, müzik, edebiyat gibi alanlarda yetenekli gençlere yardım edilmiş ve kendi alanlarında eğitim görmek üzere yurt dışına gönderilmişlerdir. 13

devam 9. H A F T A • İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Batılı ülkelerde kültür sanat faaliyetlerine yönelik yapılan bu desteklemelerin, devletin başlıca sorumluluğu olduğu fikri gelişmiştir. Bunun akabinde, ülkemizde de kültür sanat faaliyetlerinin devlet eliyle desteklenmesi, korunması ve yürütülmesi fikri benimsenmiştir. Gün geçtikçe ticari amaçların ön plana çıkması ve reklam yöntemlerindeki değişikliklerin de etkisiyle özel sektörün de ilgisini çeken sponsorluk, gözle görülür bir artış kaydederek, en etkili pazarlama iletişimi araçlarından biri haline gelmiştir. Sponsorun yaptıklarının karşılığında sponsor edilenden beklentisinin oluşmaya başlaması, panolarda veya kıyafetlerde marka adı veya logosunun yer alması ya da haberlerde ve sosyal medyada verilen desteğin açıklanmasıyla geniş kitlelere ulaşmanın mümkün olması, sponsorluk faaliyetlerinin para veya araç-gereç kazandırabileceği gibi hizmet olarak da geri dönebilmesi sponsorluğa yeni bir boyut kazandırmıştır. Bu yönleriyle sponsorluk, eski dönemlerdeki “mesenlik” anlayışından farklılaşarak bugünkü şekline kavuşmuştur. 14

Dünyada şimdi 9. H A F T A • Günümüzde, dünya çapında pazarlama bütçelerinde sponsorluğa ayrılan pay hızla artmaktadır. Sponsorluğun, diğer iletişim araçlarıyla kıyaslandığında daha ekonomik bütçelerle hedef kitlelere ulaşım imkanı tanıması, pazarlama iletişiminde sponsorluğa daha fazla pay ayrılmasını sağlamakta ve sponsorluğu “dünyanın en hızlı gelişen pazarlama aracı” yapmaktadır. • Amerika’da yayınlanan IEG Sponsorship Report’a göre, dünyadaki sponsorluk harcamaları 2013 yılında 4. 4 oranında büyüme ile 51. 1 milyar dolara, 2014 yılında 54 milyar dolara, 2015 yılında ise 56 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. • Avrupa’da 15 milyar dolar olan sponsorluk harcamaları, Türkiye’de 210 milyon dolarak tahmin edilmektedir. Buna göre dünyada %4 civarında artan sponsorluk harcamalarının ülkemizde iki katı bir hızla %8 oranında arttığı söylenebilmektedir. Dünyada ve Türkiye’de sponsorluk faaliyetlerinde en büyük dilimi %70’lik bir oranla spor sponsorluğu almaktadır. Sanat etkinlikleri ve festivallere ayrılan pay ise her geçen gün artmakla beraber %9 oranında olmaktadır. Ülkeden ülkeye ve sektörden sektöre değişmekle birlikte; alkol ve sigara reklamlarındaki sınırlamalar, medyada reklam ücretlerindeki artış, insanların boş zamanlarının artması, sponsorluk faaliyetlerinin etkinliğinin kanıtlanması ve bundan yararlanma isteği, sponsorluğu yapılan olayların medyada daha çok yer almaya başlaması, geleneksel medyada ortaya çıkan verimsizlikler gibi faktörler, sponsorluğun gelişmesinde etken rol oynasa da, tüm bu faktörlerle beraber sponsorluk her yıl büyümeye ve gelişmeye devam etmektedir 15

Sponsorluk ilişkisi 9. H A F T A • Sponsorluk reklamdan farklı olarak üç yollu bir ilişkidir. Reklamda sadece tüketici ve ürün arasında bir ilişki varken, sponsorlukta tüketici, ürün ve sponsor arasında üçlü bir ilişki vardır 16

ÖRNEK 9. H A F T A • Sponsorluk maddi olanaklarla karşılanacağı gibi ürün ya da hizmet olarak da sunulabilir. • Kısa bir örnek verecek olursak, bir dizi çekiminde bir giyim veya ayakkabı firması sponsor olabileceği gibi, bir yemek firması da yemek ve içecek ikramıyla sponsor olabilir. Sadece kişi veya kuruluşlar değil, devlete bağlı kurum ve kuruluşlar da sponsor olabilir. • Tüm sektörlerde yoğun bir rekabet ortamı mevcuttur. Sponsorluk bir başka deyişle, bir firma ya da kuruluşun, bir bakıma itibar artırma ve piyasadaki yerini sağlamlaştırarak kar elde etme amacında olan bir sistemdir. 17

Nasıl iyi bir Sponsorluk bulunur? 9. H A F T A • • Sponsorluk, bir kurumun, kurumsal ve pazarlama amaçlarına yönelik, katılmakta yarar gördüğü olay ve etkinliklere para vererek ya da o olay, etkinlik için gerekli olan araç / malzeme gibi materyal donanımını sağlayarak desteklemesidir. Böylece sponsorluk, kurum imajını artırma, marka farkındalığını yükseltme ya da ürün ve hizmetlerin doğrudan satışlarını uyararak kurum hedeflerini desteklemek için bir olay ya da etkinliğin düzenlenmesi, masraflarının üstlenilmesidir. • Sponsorluk ile reklam sürekli karşılaştırılan kavramlardır. Fakat reklamın amacı tamamıyla satışa yöneliktir. Sponsorluğun ise satıştan çok hedef kitlenin tutum ve davranış değişikliğine yöneliktir. • Sponsorluk bir halkla ilişkiler aracı olarak da görülmektedir. Sponsorluk da, halkla ilişkiler gibi, toplumla yakın bir iletişim kurarak, hedef kitlede kuruma karşı güven duygusu yaratır, kurumun itibarını ve imajını sürdürmesine katkı sağlar. Kurum, halkla ilişkiler amaçlarına bağlı olarak, sponsorluk faaliyeti ile yalnız kendisi için değil, içinde bulunduğu toplumun çıkarlarını gözettiğini ve toplum refahının yükselmesine katkıda bulunduğunu kanıtlar. 18

devam 9. H A F T A • Sponsorluk ve halkla ilişkiler arasındaki diğer bir ilişki, sponsorluğun duyurum malzemesi olarak kullanılmasıdır. Halkla ilişkilerin amaçlarından olan hedef kitlesine duyurum sponsor olunan konser, festival v. b etkinliklerde kurumun medya da haber olması ile gündemde kalır ve ilgi çekecektir. • • Sponsor bulmak için bazı noktalara önem vermek gerekir; • • 1 - İhtiyaçlarınızı ve İhtiyaç Duyduğunuz Sponsorluk Alanlarını Belirleyin • Nasıl bir sponsorluk arayışında olunduğunu bilmek maddi veya ayni yardım mı istiyorsunuz? Gibi sorularla belirlenebilir. 19

devam 9. H A F T A • • 2 - Benzer Projelerin/Organizasyonların Sponsorlarını Araştırmak • Daha önce yapılmış benzer etkinliklere hangi ve ne tarz sponsorluklar yapılmış ? Bu örnekleri inceleyip, yorumlayarak potansiyel sponsorluklar hakkında çıkarımlar yapabilir. • • 3 - Potansiyel Sektörler ve Firmaların Listesini Yapılmalı • Sponsorluk için düşünülen firmaların listesi çıkarılmalı ve kategorilere ayırılmalıdır. • • 4 - Sponsorluk Dosyası • Sponsorluk dosyasının içerisinde amaçlanan hedef ile beklentilerin hepsi net bi şekilde ifade edilmelidir. Böylece sunum yapılacak olan sponsorluk için daha açıklayıcı ve dikkat çekici dosya ile amaca ulaşılmış olunur. • • 5 -Sponsorluk Dosyasının Takibini Yapmak • Gönderilen sponsorluk dosyasının takibini yapmak ve nasıl sonuçlandığına dair tekrar iletişime geçmek gerekir. 20

firmalar 9. H A F T A • Sponsorluğun iki unsuru vardır. Bunlar Sponsor Arayan Firma ve Sponsor Firmadır. Sponsor arayan firma: Spor, sanat, toplumsal menfaat, çevre gibi birçok alanda faaliyet gösteren, etkinliği ispatlanmış, hedef kitlesi belli olan taraftır. Sponsor firma ise, bir bedel karşılığı yaratılmış etkinlikten veya bir uygulamadan yararlanan kurum veya bireydir 21

Reklam ücretleri 9. H A F T A • Sponsorluğun reklam ücretleri ile kıyaslandığında maliyetinin daha düşük olması ve hedef kitle oluşturma yeteneğine sahip olması nedenleriyle şirketler büyüme politikalarını oluştururken sponsorluk faaliyetlerine önem vermektedirler 22

Topluma karşı sorumluluk 9. H A F T A • Kuruluşun halkla ilişkiler faaliyetlerinde kullanılması açısından sponsorluk çok uygun bir faaliyettir. Çünkü, sponsorluk yapan kuruluş topluma karşı olan sorumluluğunu, kendisinin yönlendirmediği bir faaliyeti desteklemekle yerine getirerek hem topluma hizmet etmekte, hem de kuruluş imajının gelişmesine katkıda bulunmaktadır. Sponsorluk ve halkla ilişkiler faaliyetinin tespit edilmesi ve seçilen alanlarda faaliyette bulunulmasına karar verilmesinde, toplumun ihtiyaçlarının karşılanması düşüncesi de yer alarak kuruluşların sosyal yükümlülükleri ön plana çıkmaktadır 23

faydası 9. H A F T A • Yapılan her sponsorluktan, her kurumun belirli bir talebi vardır. Kuruluşlar, farklı sebeplerle benzer olayların sponsorluğunu yapabilirler. Genel olarak kuruluşlar, sponsorluk faaliyetlerini imajlarını sağlamlaştırmak, kurum kimlikleri oturtmak, halkın gözünde iyi bir kuruluş olarak algılanmak, faaliyette bulunduğu topluma faydalı olmak, kuruluşun tanıtımını gerçekleştirmek maksadıyla yapmaktadırlar 24

neden 9. H A F T A • İşletmelerin farklı süreçler içerisinde yer almasına, günümüzde yaşanan rekabet sebep olmaktadır. Çeşitli menfaatler elde etmek amacıyla farklı nedenlerden ötürü kuruluşlar sponsorluk yaparlar. Sponsorluğun iletişim karmasının içerisinde bulunması, sponsorluğa başvurma sebeplerine bakarken göz önünde tutulması gerekir 25

Ana amaç 9. H A F T A • Sponsorlukta ana amaç, hangi gayeyle olursa olsun karşılıklı fayda elde etmektir. Ülkeden ülkeye, sektörden sektöre değişiklik gösteren sponsorluk çalışmalarının büyümesini etkileyen faktörler; alkol ve sigara reklamları üzerindeki sınırlamalar, medyadaki reklam ücretlerinin yükselmesi, insanların boş zamanlarının artması, sponsorluk çalışmalarının kanıtlanmış etkinliğinden yararlanma, sponsorluğu yapılan olayların medyada yer alma ihtimalinin yüksek olması, geleneksel medyadan, özellikle televizyondan zapping yapma sebebiyle ortaya çıkan verimsizlikler olarak sıralanabilir. Sponsorluk, gelişimine ve büyümesine bütün bu sebeplerle birlikte her geçen yıl devam etmektedir 26

Sponsorluğun yapılma amaçlarını; halkla İlişkiler, reklam ve pazarlama amaçları olarak üç grup olarak açıklayabiliriz 9. H A F T A • Sponsorluğun Halkla İlişkiler amaçları; • �Kurum kimliğini güçlendirmek, • �Kuruluşun adını hedef gruplara duyurmak, • �Kurum imajını güçlendirmek • �Halkın takdirini kazanmak, • �Medyanın dikkatini çekmek, • �Kurum içi ilişkileri geliştirmek ve eğlence olanakları oluşturmak. 27

Sponsorluğun reklam amaçları; 9. H A F T A • �Medyada reklamı yasaklanan ürünleri duyurmak, • �Ürünlere destek sağlamak, • �Başka reklam imkanlarını kullanmak 28

Sponsorluğun pazarlama amaçları; 9. H A F T A • �Bir ürünü piyasaya oturtmak, • �Pazarlama politikasında değişiklik yapmak, • �Yeni bir ürünü lanse etmek, • �Ürün kullanımını teşvik etmek, • �Satıcıları teşvik etmek, • �Uluslararası pazarlama çalışmalarına fayda sağlamak 29

mesajları 9. H A F T A • Sponsorluğun hangi bölümde, kiminle ya da ne ile yapılacağı, kime, hangi mesajları vereceği ile ilgili konular sponsorluk faaliyeti kapsamındadır. Sponsorluk stratejisinin konusunu, ürününü hedef kitlesine duyurmak için sponsorluk faaliyetine girişen kurumun vereceği mesajlar, logo ve sloganla sponsorluğunu üstlendiği aktivitesi, grubu ya da kişiyi, tespit edilen bir süre için desteklemesi ve bu bağlamda yapılacak tüm faaliyetler oluşturur. Sponsorluk alanı (spor, kültür, sanat…) ve alt dalları, sponsorluk yapılacak alan, faaliyet, grup ve kişi seçiminde öncelikle tespit edilmekte ve desteklenecek kişi, grup, proje ve faaliyet daha sonra saptanmaktadır. Bazı kuruluşlar, şirket hedefleri ile uyuşmayan faaliyetlerin sponsorluğunu yapmazlar. Bazıları ise kimi kişilerin sponsorluğunu yapmak istemezler. 30

kuruluş 9. H A F T A • Kuruluşun faaliyet alanı ile ilgili olmayan alanlar da sponsorluk alanının tespitinde seçilebilmektedir. Kuruluşun ticari amacı, faaliyet alanı ile sponsorluk alanı arasında bir ortaklık varsa ön plana çıkar. Kuruluşun imaj yönü ise, böyle bir ortaklık yoksa önem kazanır 31

Politika olarak 9. H A F T A • Sponsorluk kategorilerini, odaklanmış ve aktif sponsorluk olarak ayırmamız mümkündür. Bu ayırım, kurumların sponsorluğa verdiği değerden kaynaklanmaktadır. Sponsorluktan fazla bir şey beklenmeden az bir tutarla destek veriliyorsa, kurum pasif sponsorluk benimsemiştir. Hedeflerini gerçekleştirmek için, sponsorluğu az yapılmış alanlarda planlı ve devamlı olarak sponsorluk faaliyetlerine odaklanmış sponsorluğa da odaklanmış sponsorluk denir. Aktif sponsorlukta, kuruluşun bütçesinde sponsorluğa ayrı bir bölüm ayrılır, çünkü bu tip sponsorluk benimsendiğinde, kuruluş birden çok alanda (spor, kültür, sosyal alanlarda) hedeflerine ulaşmak için sponsorluğa ayrı bir değer verir. • Sponsorluk politikası ve sponsorluk stratejisinin iyi bir şekilde planlanması ve uygulanması gerekmektedir. Bu durum, kuruluşların sponsorluktan maksimum fayda elde edebilmelerini sağlar. Ayrıca sadece odaklanmış ve aktif sponsorluklar maksimum fayda için yararlı olacaktır 32

devam 9. H A F T A • Sponsorluk bir pazarlama faaliyetidir ve en üst noktadan ayni ve maddi olarak ikiye ayrılır. Sponsorluk çeşitlerini incelemeden önce ayni ve maddi kavramlarının içeriğine göz atmamız gerekir. • . 33

Ayni Sponsorluklar 9. H A F T A • Ayni sponsorluklar kısaca, karşılığında para yerine ürün veya hizmetin sağlanması ile gerçekleşen sponsorluk çeşididir. Barter veya in-kind anlaşması olarak da isimlendirilebilir. Gerçekleşecek sponsorluk faaliyeti kapsamında kurumlar, sponsor edinene, ürünlerini veya hizmetlerini sunarak sponsor olmaktadır. 34

Maddi Sponsorluklar 9. H A F T A • Maddi sponsorluklar, karşılığında ürün vermek veya hizmet sunmak yerine bütçe ayrılması ile gerçekleşen sponsorluk çeşididir. Maddi sponsor olan bir kurum, sponsor edinene para verdiği gibi, kapsamı büyüterek hizmetlerini veya ürünlerini de sunabilir. Maddi ve ayni sponsorluklarda kuruma sunulacak hak, sponsorluğun değeri ile doğru orantılı olmaktadır. 35

AYNİ NEDEN? 9. H A F T A • Ayni sponsorlukların tercih edilmesinin asıl sebebi etkinlik sahiplerine sunduğu çeşitliliktir. • Ayni sponsorluklar çok çeşitli olabilir. En sık rastlanılanlar; ücretsiz uçak veya otobüs bileti ile ulaşım sponsorluğu, basın bülteni yayınlamak veya tanıtım yapabilmek üzere medya sponsorluğu, etkinlik içerisinde tadım aktivitesi için ürün sponsorluğu türleridir. 36

4 MADDEDE DEĞERİ 9. H A F T A • Ayni sponsorluklarda dikkatinizi aşağıdaki 4 maddeye çekmek istiyorum: • 1 – Ayni sponsorluklar, sadece siz bir konuda harcama yapacaksanız, o konudaki harcama yapacağınız miktar kadar değerlidir. Örneğin etkinliğiniz için ihtiyacınız olan bilgisayarı almak için 2000 TL’yi gözden çıkardınız. Eğer bir sponsor, size beklediğinizin çok üstünde özellikleri olan bir bilgisayarı ayni olarak sunarsa, sizin o sponsorluktaki kazancınız, sunulan bilgisayarın değeri değil, gözden çıkardığınız 2000 TL kadardır. • 2 – Ayni sponsorluklar diğer sponsorluklarınızı bulma konusunda değer yaratır. Örneğin bir radyo sponsorluğu sayesinde, maddi sponsor olmasını istediğiniz bir kuruma alternatif medya değeri yaratabilirsiniz. Radyoda duyulmak vb. yer edinişler diğer sponsorların ilgisini çekebilir ve sponsor olmalarını olumlu yönde etkileyebilir. • 3 – Eğer ayni sponsorlar, paranızı cebinizde tutmanızı sağlıyorsa (1. maddedeki örnek gibi) en az maddi sponsor kadar değer görmelidir. Ayni sponsorlar ikinci plana atılmamalı, sponsorluk hakları konusunda eksik bırakılmamalıdır. Aynı değerde para veren bir sponsor ile hizmetini sunan veya ürününü veren sponsora aynı haklar tanınabilir. • 4 – Her ne olursa olsun, etkinliğin veya projenin tamamlanabilmesi için maddi sponsorlara ihtiyacınız bulunmaktadır. Bu durumda ayni sponsorlar bir nevi “harcama önleyici” olarak anılabilir. 37

ÖRNEK 9. H A F T A • Bazı durumlarda, projenin büyüklüğüne göre bir kurumun sponsor olabilmesi için hem ayni hem de maddi anlamda sponsorluğu üstlenmesi gerekebilir. Örneğin, geniş kitlelere hitap eden Vodafone İstanbul Maratonu’nun tedarik sponsorları arasında yer alan Nestle Pure Life, sadece katılımcıların su ihtiyaçlarını karşılamıyor. Tek başına su tedariği, bu çaptaki bir organizasyonun sponsorluğu için yeterli değil. Nestle, su tedariği sağlayabilmek için maraton yetkililerine maddi bir katkıda da bulunuyor. Farklı bir deyiş ile ayni sponsorluk türünü gerçekleştirebilmek üzere maddi sponsorluğun da sağlanabileceği sonucuna varabiliriz. • • Şimdi sizlerle ayni sponsorlukların çeşitlerini listelediğim bir tabloyu sunuyorum. Aşağıdaki tablonun çok işinize yarayacağından eminim. Ayni sponsorlukları aşağıdaki koşullarda kullanışlı hale getirebilirsiniz. • Promosyon • Medya promosyonları • Katılımcı için promosyon yapabilme • Ürünler üzerinden promosyon yapabilme • İç iletişim kanalları ile promosyon • Katılımcılar için promosyon yapabilme (sosyal medya, e-posta, dergi, bülten, web sitesi, veri tabanı, vb. ) 38

DEVAM 9. H A F T A • Medyada yüksek indirimler almak veya ücretsiz medya sponsorları • Mevcut basın ilanlarına ücretsiz ulaşabilme • Etkinlik için yeni reklam yolları keşfetme • Yaratıcılık • Tüm yaratıcı işler için sponsor anlaşmalarının temini (grafik tasarım ve reklam için hazırlanacak tüm materyaller vb. ) 39

DEVAM 9. H A F T A • • • • İnsan Kaynağı Sponsorun katkılarıyla ünlü kişilerin katılımı/konuşmacı olması Belirli süreli yarı-zamanlı veya tam-zamanlı çalışan temin edilmek Etkinlik içerisinde çalışan gönüllülerin temini Sosyal medya ajansı, halkla ilişkiler, iletişim hizmetleri, basılı materyal sponsorluğu, medya planlama sponsorluğu, internet sitesi sponsorluğu, SEO hizmetleri, çeviri hizmetleri gibi pek çok kurumsal hizmetin temini Ulaşım/Gezi Havayolu, otobüs ulaşımı veya otel indirimi Ücretsiz tatil, konaklama, uçak bileti vb. (Sponsor olan firma aynı sektördeyse) Konaklama / Mekan Ofis alanı, toplantı salonu, etkinlik alanı Ofis malzemeleri veya hizmetleri Etkinlik malzemeleri veya hizmetleri Diğer Kullanımlar Ödül, teşvik veya hediye olarak kullanılabilir Sponsorluk kategorilerinize değer katar 40

ÖNEMİ-AYNİ SPONSORLUK TİPİ 9. H A F T A • Görüldüğü üzere ayni sponsorluklar etkinlik sahiplerine büyük faydalar sağlar. Sponsorluk dünyasında neslinin tükenmeyeceğini düşündüğüm ayni sponsorluk anlaşmalarına gereken önemi göstermek gerekir. 41

Kategorisel Sponsorluk Çeşitleri 9. H A F T A • Sponsorluk çeşitlerini kategorisel bazda incelediğimizde büyük çaplı, orta ölçekli ve küçük çaplı sponsorluk anlaşmaları ön plana çıkmaktadır. Gerçekleşen sponsorluk anlaşmaları farklı şekillerde isimlendirilebilir. Önem sırasına göre büyükten küçüğe doğru sıraladığımızda aşağıdaki sonuçları görebiliriz. 42

İsim Sponsorlukları 9. H A F T A • İsim sponsorlukları, sponsor olunan projeye kurumun adının eklenmesi ile gerçekleşen sponsorluk türüdür. Genellikle büyük çaplı ve uzun süreli anlaşmalar ile gerçekleşir. Spor kulüplerinin stadyumları, spor kulüplerinin isimleri veya etkinlik ismi önünde daha sıklıkla kullanılmaktadır. İsim sponsorlukları bir nevi ana sponsorluk görevi görmektedir. Projenin en önemli sponsorudur. 43

Ana Sponsorluk 9. H A F T A • Ana sponsorluk, sponsor olunan projeyi sahiplenmek isteyen kurumların değerlendirdiği sponsorluk türüdür. İsim sponsorunun olmadığı durumlardaki en önemli sponsorluktur. Ana sponsorluk anlaşmaları, kurumların talebi gereği genellikle bir firma üzerinden gerçekleşir. Bununla birlikte, bir projenin birden fazla ana sponsoru da olabilir. Spor branşlarında, forma göğüs sponsorlukları ana sponsorluk olarak değerlendirilebilir. Event tipi etkinliklerde bazı durumlarda “Platin Sponsor, Elmas Sponsor, Öncü Sponsor, Daimi Sponsor” olarak da belirtildiği görülmektedir. 44

Resmi Sponsorluk 9. H A F T A • Resmi sponsorluk, sponsor olunan projeyi desteklemek ve fayda sağlamak amacıyla isim ve ana sponsorluklara göre daha düşük bir bütçe ile gerçekleşen sponsorluk türüdür. Resmi sponsorluklar kendi içerisinde farklı isimlendirilebilir. Spor branşlarında, forma sırt ve şort sponsorlukları resmi sponsorluk olarak değerlendirilebilir. Event tipi etkinliklerde genellikle Altın – Gümüş – Bronz olarak isimlendirildiği görülmektedir. Resmi sponsorlar, sponsorluk kategori isimlerini kendileri de belirleyebilir. Resmi sponsorluk kategorisi altında genellikle birden fazla kurum bulunmaktadır. 45

Ürün veya Hizmet Sponsorluklar 9. H A F T A • Projeye maddi olarak değil, ürün vererek veya hizmet sunarak katılan kurumların gerçekleştirdiği sponsorluk türüdür. Sunulan ürün veya hizmet ücretsiz veya adet bazlı olabileceği gibi indirimli halde veya kupon olarak da sunulabilir. Ürün veya hizmet sponsorlukları kendi içerisinde oldukça fazla adette gerçekleştirilebilir. Örneğin; bir hava yolu firması, uçak bileti sunarak bir etkinliğin “Ulaşım Sponsoru” olarak anılabilir. Bir başka örnek ise, bir hızlı tüketim ürünü şirketinin ücretsiz olarak ürünleri ziyaretçilerle paylaşması sonucunda “Ürün Sponsoru” olarak anılmasıdır. Sporcunun malzemesini sunan bir firma ise “Malzeme Sponsoru” olarak anılabilir. Ürün veya Hizmet sponsorlukları için verilebilecek pek çok örnek bulunur. Bazı durumlarda tek başına ürün veya hizmet sunmak, sponsorluk anlaşması yapmak için yeterli olmayabilir. Bu gibi durumlarda sponsor edinene sağlanacak fayda göz önüne alınmaktadır. 46

Sektörel Sponsorluk Çeşitleri 9. H A F T A • Sponsorluklar sektör bazlı incelendiğinde bazı sektörler ön plana çıkmaktadır. Dünyada gerçekleşen sponsorlukların %80’inden fazlası spor ve kültür-sanat faaliyetleri özelinde değerlendirilmektedir. Bu noktada tüm sektörleri ayrı incelemek yerine, Anasponsor olarak hangi sektörlerin bulunduğuna bakalalım: 47

Genel olarak hangi faaliyetlerde: 9. H A F T A • Spor • Bireysel Sporcular ve Spor Takımlarının sponsorluk anlaşmalarıdır. (Futbol, Basketbol, Voleybol, Tenis, Motor Sporları, Su Sporları, e. Spor vb. ) • Etkinlik / Proje • Fuar, Kongre, Konferans, Zirve, Panel, Söyleşi gibi etkinliklerin sponsorluk anlaşmalarıdır. • Kültür / Sanat • Film, Kısa Film, Tiyatro, Sergi, Albüm, Müzik, Opera, Bale, Resim, Fotoğraf ve Edebiyat gibi aktivitelerde gerçekleşen sponsorluklardır. • Eğlence / Medya • Televizyon programları, Diziler, Festivaller, Balolar, Oyunlar, Yarışmalar vb. icraatlerin sponsorluk anlaşmalarıdır. • İnternet • Blog, İnternet Sitesi, Youtube/Twitch Kanalları vb. internet bazlı projelerde gerçekleşen sponsorluk anlaşmalarıdır 48

sponsorluk 9. H A F T A • Sponsorluk, ilişkili ticari potansiyele erişim karşılığında bir mülk için ödenen ücrettir (genellikle spor, sanat, eğlence vb). Sponsorluk (sponsor olunan mülk) kâr amacı gütmeyen kuruluş veya hayırseverliğin aksine, ticari bir getiri beklentisi nedeniyle de oluşmaktadır. Sponsorluk, reklamdan ayrı olarak farkındalık, marka oluşturma ve satın alma eğilimi sunmaktadır 49

Sponsorluğun bir tanınma aracı olarak yararları sponsora şunları sağlayabilmesi ile ilgilidir. 9. H A F T A • �Medyada olumlu tanıtım • �Kurumun adının fazlaca duyulması • �Şirket eğlencesi düzenleme olanakları 50

Sponsorluğun bir tanınma aracı olarak yararları sponsora şunları sağlayabilmesi ile ilgilidir. 9. H A F T A • �İyi bir kurumsal imaj geliştirme yöntemi • �Katılımdan yararlanma • �Belirli hedef kitlelere ulaşma aracı • �Yeni iş bağlantıları kurma aracı • �Müşterinin sponsorluk vermesindeki iş hedeflerinin belirlenmesine yardımcı olması • �Sponsor olmaya elverişli fırsatların araştırılması konusu � Sponsorluk anlaşmaları • �Sponsorluk etkinliklerinin örgütlenmesiyle, birleşik promosyon etkinliğinin yönetimi, broşür, bülten, afiş vb. ile hediyelik eşya hazırlanması, medya ile ilişkilerin yürütülmesi 51

Sponsorluk almak isteyen bir kuruluş için yararları ise 9. H A F T A • �Sponsorluğun maliyetinin hesaplanması • �Etkinliğe veya programa sponsor olmakla ilgileneceklerin belirlenmesi • �Bu örgütler ile doğrudan posta, doğrudan temas, reklam vb. yollarla bağlantı kurulması • �Sponsorluk paketinin sunulması • �Sponsorluk paketinin satılması • �Kontrat anlaşması • �Sponsorluk alan kuruluş ya da organizasyon ile görüşülmesi gerekmektedir 52

Sponsorluğun belirgin özellikleriyse şöyle sıralanabilir 9. H A F T A • �Sponsorluk bir alışveriş ilişkisi olarak ortaya çıkmıştır. Bu alışveriş de faaliyet ve karşı faaliyet prensibine dayanır. • �Sponsor karşı tarafı mali, teçhizat, malzeme veya hizmet gibi faaliyetlerle desteklemektedir. • �Sponsorluğu yapılan taraf da sponsorun kendisine yaptığı katkıyı medya yardımıyla tanıtmaya ve böylece dolaylı olarak sponsorun iletişim hedeflerini desteklemekle yükümlüdür. • �Sponsorluğu sadece ticari kuruluşlar değil; ticari olmayan organizasyonlar, kamu kuruluşları veya tekil şahıslar da yapabilir. • �Sponsorluğu yapılan alan spor, sanat, sosyal veya çevre koruma alanlarından tekil bir kişi, gruplar, organizasyonlar veya kurumlar olabilir. 53

İyi niyet 9. H A F T A • Sponsorluk belli bir süreyle ve bir sponsorluk anlaşmasına dayanılarak yapılır. • İyi niyetin oluşturulması: Kurumlar, kendilerine yöneltilen eleştirilere yanıt olarak, topluma karşı duyarlılıklarını kanıtlayabilmek için çeşitli projelere destek verme gereği duymuşlardır. • Kurumsal kimlik ve imajın oluşturulması ya da yerleştirilmesi: Sponsorluktaki en temel maddelerden bir olan, sponsorun görsel kimlik göstergelerinin basılı materyaller üzerinde yer alması, kurumsal kimliğin yerleşmesine önemli katkıda bulunur. 54

amaç 9. H A F T A • Bu aynı zamanda sponsor ve sponsorluğu yapılan kişi, kurum ya da organizasyon arasında imaj transferini de olanaklı kılmaktadır. • Farkındalık ve duyuru olanağı ortaya çıkarmak: Doğru sponsorluk ile doğru etkinliğin bir araya gelmesi medyanın ilgisini çekerek, ürün, kurum ya da markaya medyanın yolunu açarken, sponsorlukların artması çok daha titiz davranılmasını gerektirir. 55

Kavramsal Çerçeve: 9. H A F T A • Mesenlik ya da Hayır İş: Sponsorluğun tarihsel gelişiminin odağında, sanatçı ve edebiyatçıları teşvik ve hamilik anlamına gelen mesenlik olgusu bulunur. Kavram, Roma İmparatoru Augustus'un güvenini kazanmış, ona sanatçıyı koruma düşüncesini benimseten dostu ve danışmanı Mesen'den (Maecenas) kaynaklanmaktadır. Devletin kültür ve mali işlerinden sorumlu Mesen'in hamisi olduğu sanatçılar arasında Virgilus, Horacius, Propertius gibi ünü günümüze taşınan Latin şairleri de bulunur. 56

tarihte 9. H A F T A • Böylelikle zaman içinde saray, krallar, soylular, burjuvalar ünden başka bir beklentileri olmaksızın sanat ve sanatçı koruyuculuğunu üstlendiler, mesenlik yaptılar. Bilim ya da sanat destekçilerinden ya da mesenlikten söz açıldığında İtalyan Medici ailesi ilk akla gelen isimler arasındadır. 15. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Floransa'yı yönetmiş olan bu banker aile Leonardo da Vinci, Michelangelo, Donatello, Boticelli gibi sanatçılara yardımları ve Eflatun akademisini kurmalarıyla tanınırlar. Günümüzde mesenlik kavramından oldukça uzaklaşan sponsorluk, kamuoyunu etkilemek ve tanıtımı perçinlemek için özel sektör kuruluşlarının -devletin yetişemediği- çeşitli kültür, sağlık, spor, eğitim, bilim, müzik, çevre gibi kamu yararına yönelik konularda maddi destek sağlayarak saygın bir izlenim yaratma çabalarıdır 57

Sponsorluğu yardımseverlik ve mesenlikten ayıran üç önemli özellikten söz edilebilir; 9. H A F T A • �Sponsor tüm yaptıklarına, sponsore edilenin de karşılık vermesini bekler. • �Sponsorluk faaliyetleri para, araç/gereç kazandırabileceği gibi hizmet olarak da geri dönebilir. Sponsor, verdiği desteğin, panolarda firma logosunun yer alması, kıyafetlerin üstüne baskı vb. yöntemlerle medyaya açıklanmasını ister. Firmalar, sponsorluk aracılığıyla, toplumsal değerlere bir katılım sergilerler. Bu katılım, firmaların toplumsal çevrelerine eklendiğini gösterir. Sponsorluk, aynı zamanda değişik iç ve dış çevrelerin dikkat, sempati ve beğenilerini kazanmak ve tanınmalarını sağlamak için zarif bir yoldur. 58

Firmaların sponsorluk aracılığıyla gerçekleştirmek istedikleri genel amaçlar şunlardır : 9. H A F T A • �Bulundukları topluluğa katılmak ve tanınmak • �Topluma mal olmak • �İş ortaklarını motive etmek ve bir aitlik duygusu uyandırmak • �Zenginliğini sorumluk duygusuyla paylaşma 59

Sponsorluk Türleri 9. H A F T A • Ana sponsorların beklentileri: • �Tüm basılı malzeme ve reklam gereçlerinde logo kullanabilmek • �Katalog ve dergilere reklam verebilmek • �Davetiye almak • �Müşteri ve çalışanları için imkânlar yaratmak • �Ürünü tanıtma olanağı elde etmek 60

Resmi destekleyici tanımını bir süre kullanabilmek 9. H A F T A • Yan sponsorların beklentileri: • �Basın toplantılarına katılmak • �Panolarda yer almak • Tüm program içinde tek bir gösterinin sponsorluğunu yapmak veya firmaya ait bir gösteri düzenlemek • �Katalogda firma adının anılması, reklamının basılması • �Reklam gereçlerinde kuruluş logosuna yer verilmesi 61

Bir örnek 9. H A F T A • Sponsorluk çeşitlerine güncel bir örnek vermek gerekirse, 10 - 12 Mart 2011'de düzenlenen Uluslararası İstihbarat ve Gözetim Teknolojileri Konferansı ve Sergisi'nin katılımcı broşürü içerisinde yer alan sponsorlara ilişkin bilgiler verilebilir 62

GÜMÜŞ 9. H A F T A • Gümüs Sponsorluk • Gümüş Sponsor firmalar, seçmiş oldukları konu başlığı ile ilgili olarak ana konferans salonlarından birinde bir oturum düzenleme hakkına sahip olacaktır. • 20 adet günlük ziyaretçi davetiyesi • Katılımcılara ve ziyaretçilere verilecek konferans çantası üzerinde alfabetik sıra düzeni ile gümüş sponsor olarak logo bulundurma hakkı • Duyurularda ve tüm basılı, görsel materyallerde gümüş sponsor olarak logolu tanıtım hakkı (alfabetik sırada) • Konferans çantası içerisinde broşür/bilgi bulundurma hakkı • Oturum süresince sponsor firma için konferans salonunda bir kırlangıç veya roll-up ile branding yapma hakkı • Konferans kataloğu ve websitesinde oturum tanıtım hakkı Katılımcı sözleşmesi Madde 11'de belirtilen koşullar dahilinde stand alanı. 63

ALTIN TİPTE 9. • Altın Sponsor firmalar, seçmiş oldukları konu başlığı ile ilgili olarak ana konferans salonundan birinde iki ayrı oturum düzenleme hakkına sahip olacaktır. H A F T A • 30 adet günlük ziyaretçi davetiyesi • 12 kişilik özel konferans odası bir saatlik kullanım hakkı • Katılımcılara ve ziyaretçilere verilecek konferans çantası üzerinde alfabetik sıra düzeni ile altın sponsor olarak logo bulundurma hakkı • Kafeterya alanı masalar üzerinde bilgi/broşür bulundurma, 2 adet kırlangıç veya roll-up branding kullanma hakkı • Duyurularda ve tüm basılı, görsel materyallerde altın sponsor olarak logolu tanıtım hakkı (alfabetik sırada) • Konferans çantası içerisinde broşür/bilgi bulundurma hakkı • Oturum süresince sponsor firma için konferans salonunda bir kırlangıç veya roll-up ile branding yapma hakkı • Konferans kataloğu ve websitesinde oturum tanıtım hakkı • Katılımcı sözleşmesi Madde 11'de belirtilen koşullar dahilinde stand alanı. 64

PLATİN TİPTE 9. • Platin Sponsor firma seçmiş olduğu konu başlığı ile ilgili olarak ana konferans salonlarından birinde üç ayrı oturum düzenleme hakkına sahip olacaktır. H A F T A • 50 adet günlük ziyaretçi davetiyesi • 12 kişilik özel konferans odası üç saatlik kullanım hakkı • Katılımcılara ve ziyaretçilere verilecek konferans çantası üzerinde alfabetik sıra düzeni ile altın sponsor olarak logo bulundurma hakkı • Platin Sponsor firma Gala gecesi yemeği sponsoru olacaktır. Sponsorluk fiyatına gala gecesi yemeği masrafları dahildir. Gala gecesi yemeği EMEA Intelligence etkinliğinin tüm VIP'lerinin özel davet ile katıldığı ve en iyi şekilde ağırlanacağı bir etkinliktir. • Duyurularda ve tüm basılı, görsel materyallerde altın sponsor olarak logolu tanıtım hakkı (alfabetik sırada) • Konferans çantası içerisinde broşür/bilgi bulundurma hakkı • Oturum süresince sponsor firma için konferans salonunda bir kırlangıç veya roll-up ile branding yapma hakkı • Konferans kataloğu ve websitesinde oturum tanıtım hakkı • Katılımcı sözleşmesi Madde 11'de belirtilen koşullar dahilinde stand alanı. 65

Etkinliğe ait üç sponsorluk sınıflaması bulunmaktadır. Bunlar: 9. H A F T A • 1 -Spor Sponsorluğu: Spor sponsorluğu, sponsorluk türleri içerisinde en yoğun uygulanan sponsorluk türüdür. Bundaki temel sebeplerden birisi sporun ulaştığı hedef kitleye, kurumun spor sponsorluğu aracılığıyla ulaşma çabasıdır. Spor sponsorluğu genel olarak; • �bireysel sporcuların sponsorluğu • �takım sponsorluğu • �spor organizasyonlarının sponsorluğu olarak üç başlık altında incelenebilir. 66

devam 9. H A F T A • Bireysel sporcuların sponsorluğu: İçinde bulunduğu spor dalında başarılı olan ya da başarılı olabilecek olan bireylerin ayni ya da nakdi olarak desteklenmesiyle ortaya çıkan sponsorluk türüdür. Spor takımlarının sponsorluğu: Spor takımları da aynı bireysel sporcularda olduğu gibi sponsorun ürün veya markalarını veya isimlerini giydikleri formalarda veya kullandıkları teçhizatlarda izleyiciye duyurmakta, sponsorun çeşitli reklamlarında yer alarak seyircilerle sponsor kuruluşun iletişim kurmasında rol oynamaktadırlar. 67

devam 9. H A F T A • Spor takımlarının sponsorluğunun üstlenilmesi kulübün prestiji, soy kütüğü, ünü, yıldız oyuncuları, performansı gibi birtakım özelliklerini de almaktadır. Spor organizasyonlarının sponsorluğu: Ayni ve/veya nakdi olarak desteklenen spor organizasyonlarının düzenlenme maliyetleri çok yüksek olduğu için resmi sponsorlara fazlasıyla gerek duyulmaktadır. Spor organizasyonlarının dünya çapındaki en büyüğü olan Olimpiyat Oyunları'nın sponsorluğu, sponsorluk alanında yeni uygulama ve düzenlemeleri beraberinde getirmiştir. Olimpiyat sponsorluğu üç farklı seviyede yapılmaktadır: • 1. TOP (The Olimypic Partners) Program • 2. olimpiyat oyunları sponsorluğu • 3. ulusal sponsorluk 68

ikincisi 9. • 2 - Kültür- Sanat Sponsorluğu H A F T A • Kültür sanat sponsorluğunun varlıklı insanların sanatçılara mali katkıda bulunması ve sanatçıları himaye etmesi ile başladığı kabul edilmektedir 69

devam 9. H A F T A • Çevre sponsorluğu, bir yandan işletmelerin topluma karşı sorumluluklarını yerine getirme imkânı geliştirmekte diğer taraftan da küçük ve orta boy işletmelere geniş olanaklar sunmaktadır. Çevre sponsorluğunda önemli olan kurumun çevre duyarlılığına gerçekten sahip olması ve bu duyarlılığı çevre sponsorluğu ile yansıtmasıdır. Çevre konusunda yarışmalar düzenlemek, kampanyalar gerçekleştirmek, bilgilendirmeye yönelik çalışmalar yapmak, somut yardım programları düzenlemek, bir spor karşılaşması organize etmek ya da gerçekleştirilen bir konserin gelirini bağışlamak çeşitli uygulamalar arasında sıralanabilir 70

üçüncüsü 9. H A F T A • 3 -Sosyal Sponsorluk Sponsorluğun temel özelliği olan karşılıklı alışveriş ilkesine rağmen sosyal sponsorluk kurum felsefesine yerleşmiş olan sosyal sorumluluğun bir sonucu olarak ortaya çıkmalıdır. Kurumun sosyal problemlere duyarlılığının bir sonucu olarak ortaya çıkması beklenen sosyal sorumluluk, toplumu tehdit eden bir hastalık konusunda gösterilen hassasiyetten, yardıma ihtiyaç duyan çocuklara destek olmaya kadar birçok alanda gerçekleştirilebilmektedir. 71

NASIL 9. H A F T A • Sponsor Adaylarına Nasıl Ulaşabilirim? • Sponsor bulma hizmetleri veren firmalar var. Bu firmalar, sizin organizasyonunuzu inceleyip gerekli koşulları oluşturduktan sonra, bir miktar ücrete tabi olarak size aradığınız kriterdeki sponsorların bir listesini çıkarıyor. Kimi firmalar ise sizin yerine bu sponsor adaylarıyla iletişime geçip tam bir elçilik vazifesi görüyor. Eğer parada ve koşullarda anlaşabilir kendiniz sponsor aramak yerine, makul bir fiyata sizin yerine sponsor arayıp bulan bu tür firmalardan biriyle anlaşabilirsiniz. • • Bunun dışında mail yoluyla önceden belirlediğiniz ve listelediğiniz sponsorlara ulaşabilir. Onlara profesyonel ve tam donanımlı bir mail atarak, nasıl bir organizasyon düzenleyeceğinize dair geniş kapsamlı ve ayrıntılı mailler atabilirsiniz. • • Aynı şekilde doğrudan telefonla da söz konusu sponsor adaylarına anlaşabilir, önceden hazırladığınız bir metni robotik değil açıklayan bir şekilde okuyarak tam olarak ne yapacağınızı ve nasıl bir sponsorluk hizmeti istediğini onlara aktarabilirsiniz. 72

HATALI 9. H A F T A • Kimi organizasyon şirketleri ya da bu bağlamda faaliyet gösteren kişiler, daha organizasyon sadece basit ve dayanaksız bir fikir iken, sponsor aramaya başlar. Sanki milletin çok parası varmış da saçmaya yer arıyormuş gibi bir davranış içine girerler. Son derece hatalı ve noksan bir davranış şeklidir bu. 73

NASIL 9. H A F T A • Firmalar Sponsor Olmaya Nasıl İkna Edilir? • Kesinlikle profesyonel bir döküm sunmalı, sadece sözel iletişime dayalı amatörce sunumlar yapılmamalı. • Bunun dışında senli benli üsluptan uzak durun. Düzenleyeceğiniz organizasyon bir balo ya da bir çeşit parti bile olsa, kurumsal bir üslup belirleyin. Zira ortada bir çıkar ilişkisi olacak. Bu da ortada para ve tanıtım işleri dönecek demektir. O nedenle laubaliliğe kaçmadan, babanızdan harçlık ister gibi, üst düzey bir şirketten onları tanıtmak şartıyla resmi şekilde para talebinde bulunacağınızı bir an bile aklınızdan çıkarmayın 74

NASIL 9. H A F T A • Aynı şekilde sadece yazılı olarak da sıkıcı, ana haber bülteni ciddiyetinde bültenler de olmasın. Sponsor olacak firmalar ne kadar kurumsal firmalar olacaksa da en azından içerikte zengin anlatımlara ve modern yeniliklere her zaman kulakları açıktır. • Bunun dışında daha önce buna benzer organizasyonlar gerçekleştirdiyseniz, bunlardan çeşitli görseller, anlar kolajlayıp onları güzel bir şekilde raporlayarak söz konusu firmalara onları da ulaştırabilirsiniz. • Unutmayın ki görseller ve imajlar çağında yaşıyoruz. Onun için etkili ve canlı olmak istiyorsanız bol görsel paylaşmayı sakın ola ihmal etmeyin. 75

NASIL 9. H A F T A • Eğer her şey sponsor bulana kadardı deyip ilkeli ve etik olmaktan uzak hareket ederseniz, daha sonra düzenleyeceğiniz organizasyonlarda adınız kara listeye alınacaktır. • KAR ŞI TARAFIN zaten parasını alıyorsunuz. O nedenle verdiğiniz tüm sözleri tutun. Aynı şekilde söz konusu organizasyonlar tam olarak ifade ettiğiniz şekilde, tamına, noksansız ve yalansız olmalı. 76

NASIL 9. H A F T A • Düzenlediğiniz organizasyonda ortalama kaç kişi olacak. Nasıl bir alanda ve konseptte olacak? Bunların bilgilerini çok fazla ayyuka çıkmadan ve uçmadan sponsor olmaya aday firmalara iletmelisiniz. Ancak bu doğrultuda dürüst davranmalı ve şişirilmiş rakamlarla iknayı kandırmacaya dönüştürmemelisiniz. • Sponsor olacak olan, bir şekilde olacaktır zaten. Bu nedenle hileye hurdaya hiç lüzum yoktur. 77

NASIL 9. H A F T A • Eğer organizasyon düzenlemeye devam etmek ve bu işi hem eğlence hem gelir kaynağı olarak değerlendirmek istiyorsanız yolunuz açıktır. Hele bir de söz konusu firmalarla düzenli olarak sponsorluk anlaşmaları imzalarsanız, en az turizm ve eğlence sektöründeki kişiler kadar eğlenecek ve keyif alacaksınız demektir. • Türkiye’de genç nüfus çok fazla. Bu nedenle düzenleyeceğiz organizasyonlar daha çok gençleri hedef kitlesi olarak almalı ve bu kanaldan ilerlemelisiniz. • Sponsor bulmak ilk başta zor bir süreç gibi görünebilir. Ancak bu işin teknik kısımlarını kavrar ve bu alanda deneyim kazanırsanız sık sponsor bulur ve yeni organizasyonlara başarı imzanızı atmış olursun 78

ÖRNEK-MOTOR SPORLARI 9. H A F T A • Medyada motor sporları verileri • Basın Haber Analizi raporunda, yazılı basın verilerine göre Türk otomobil sporları etkinlikleri ile ilgili toplam 7. 118 haber yer almaktadır. • Toplam, rakip markalar arasında 7. 118 haber adediyle 24. sıraya yerleşmiştir. • 2018 yılında yayınlanan toplam 7. 118 adet haberinin 984 adedi (%14) dergi, 4 adedi (%0) dergi eklerinde, 5509 adedi (%77) gazete, 621 adedi (%9) gazete eklerinde yer almıştır. • Toplam, yazılı basındaki haberleri toplam 1. 195. 774 st x cm (6. 534, 28 dergi sayfasına eşdeğer) yer almıştır. • Toplam, haberlerinin 7093 adedi (%100) olumlu, 0 adedi (%0) tarafsız, 0 adedi (%0) olumsuz haber olarak değerlendirilmiştir. • Toplam, haberlerinin çıktığı yazılı basının toplam tirajı 213. 789. 108 şeklindedir. Bu haberler 697. 527. 335 kişiye ulaşmıştır. • Toplam, haberleri toplam 20. 479. 522 $ reklam eşdeğeri ile yer almıştır. • Toplam, haberlerinin; 3698 adedi Ulusal, 3420 adedi Yerel yayınlarında yer almıştır. 79

ÖRNEK 9. H A F T A • Motor sporlarında kimlere sponsor olunabilir? • Sporcularımıza • Takımlarımıza • Organizatör Kulüplerimize 80

ÖRNEK 9. H A F T A • Federasyonumuza • Görevlilerimize; • Gözetmen yeleklerinde • Üst düzey kıyafetlerinde • Eğitim organizasyonlarında • Organizasyonlarımıza • Uluslararası • Dünya Ralli Şampiyonası – WRC Türkiye Rallisi • Avrupa Ralli Kupası – ERT Eskişehir Rallisi • Ulusal • Türkiye Şampiyonaları • Özel Projelerimize • TOSFED Yıldızını Arıyor • TOSFED Gala Gecesi • Sosyal sorumluluk projelerimize • Velinizin Karnesi Nasıl? • Üniversitelerde Sürüş Teknikleri Eğitimleri • Kamu Spotu Filmleri ve animasyonları 81