OCUKLARDA LER YAAM DESTE KURSU ocuklarda Temel Yaam

ÇOCUKLARDA İLERİ YAŞAM DESTEĞİ KURSU Çocuklarda Temel Yaşam Desteği

n Yaşam desteği (kardiyo-pulmoner canlandırma): Hayati organların hücresel fonksiyonlarını korumaya yönelik olarak, mekanik ve farmakolojik ajanlar kullanılarak spontan solunum ve dolaşımın geri döndürülmesidir. n Temel yaşam desteği: Yaşam desteği sırasında kurtarıcının hiç bir alet veya ilaç kullanmadan sadece kendi imkanları ile yaşam desteği 2

Yaşam Kurtarma Zinciri

Pediyatrik Hayat Zinciri Önleme Erken TYD 112 Hızlı İYD sonrası bakım 2016 2010

Yenidoğan bebek: Yaşamın ilk 28 günü (ilk ay) n Süt Çocuğu: Birinci aydan ilk yılın sonuna (12 aya kadar) kadar n Çocuk: 1 yaş-Ergenlik Dönemi: Sağlık personeli 1 -8 yaş : Halk n

Epidemiyoloji Kalp hastalıklarına bağlı kardiyak arrest yaygın değildir n Solunum veya dolaşım yetmezliğinin nedenleri daha çok hastalıklar veya travmadır. n

Epidemiyoloji n En sık görülen nedenler: n n n n n Enfeksiyonlar (pnömoni, sepsis vb) Travma Zehirlenmeler Suda boğulma Duman inhalasyonu Astım Nöbetler Ateşli silah yaralanmaları Ani bebek ölüm sendromu

Yaşam desteği gerekebilecek hastalar 1 -Solunum tipi ve sayısındaki (taşipne, bradipne, yaşa uygun olmayan bulgular 2 - Ani gelişen siyanozu, hipoksisi olan hastalar 3 - Taşikardi, bradikardi ve/veya düzensiz ritmi olan hastalar 4 - Nabızları zayıf olan, kutis marmoratusu olan ve/veya kapiller dolum süresi 3 saniyeden uzun olan hastalar 5 - Ani bilinç değişikliği olan, konvülziyon geçiren hastalar 6 - Ateş ile birlikte peteşileri olan hastalar 7 - Bilinç değişikliği olan travma hastaları 8

YAŞAM ORANI 100% Yaşam oranı 50% 0% Solunum durması Solunum-dolaşım durması 9

10 Berg MD. Pediatr Clin N Am 2008

ABC ? , CAB ? n n Erişkin VF kardiyak arrestlerde kompresyon, ventilasyondan daha önemli Tek kurtarıcıda 30 kompresyonla başlamak ventilasyonu 18 sn geciktirir (çift kurtarıcıda daha kısa) Asfiktik kardiyak arrestlerde ise ventilasyon daha önemli Daha fazla hastanın KPR almasının sağlanması umularak CAB uygulaması önerilmekte

Çocuklarda Temel Yaşam Desteği (ÇTYD) Basamakları C (Circulation): Dolaşımın sağlanması A (Airway): Havayolunun açılması B (Breathing): Solunumun sağlanması C (Circulation): Dolaşımın sağlanması

Çocuklarda Temel Yaşam Desteği (ÇTYD) Girişim Basamakları 1) 2) 3) 4) 5) 6) Kendinin ve çocuğun güvenliğini sağla, Çocuğun uyarılara yanıt verip vermediğini kontrol et, Yanıtsızsa, arrest bulguları varsa kalp basılarına başla (1 kez, 30 bası) Telefon et Havayolunu aç, Solunumu kontrol et: o Var mı? 6) 7) 8) 9) Hastayı solut Dolaşımı kontrol et, yetersizse solunum ve dolaşım desteğine devam et, İkinci dakikanın sonunda ya da 5 döngü sonra tekrar değerlendir, 112’yi ara, Değişiklik yoksa canlandırmaya devam et.

Ne zaman KPR gerekli ? n n n Uyaranlara yanıtsız Solumuyor veya gasping yapıyorsa Sağlık çalışanları 10 sn içinde nabız kontrolü ile nabız palpe edemezlerse Kardiyak arrest olarak kabul edilir

Uyarana yanıtı değerlendir Yanıtsız veya gasping yapıyorsa Bir kişi 112’yi arayacak (OED/defibrilatör) Tek kişi, ANİ ARREST 112 ara, (OED/defibrilatör) nabız kontrolü (max. 10 sn) var yok C; Tek kişi: 30 göğüs kompresyonu/ A, B: 2 solunum başla İki kişi: 15 göğüs kompresyonu/ 2 solunum başla İki dk sonra, 112 ara, (OED/defibrilatör) OED gelince hemen kullan • 3 sn’de bir solut, 20/dk • Eğer, yeterli oksijen ve ventilasyona rağmen kötü perfüzyonla birlikte nabız < 60/dk ise göğüs kompresyonu başla • 2 dk’da bir nabız kontrolü Etkili KPR • Hız en az 100/dk • Bası derinliği en az göğüs ön-arka çapın 1/3’ü (infant 4 cm, çocuk 5 cm) • Göğsün tam kalkmasına izin ver • Mümkün olduğunca ara verme • Aşırı ventilasyondan kaçın Ritim kontrolü şoklanabilir ritim mi? evet 1 şok ver Hemen KPR başla (2 dk) hayır KPR devam (2 dk) 2 dk’da bir ritim kontrolü İleri yaşam desteğine ulaşıncaya kadar

Çocukta “Sadece göğüs basısı”? n KA öncesi; Pa O 2↓, Pa CO 2↑, p. H ↓ n Akciğer oksijen rezervi yetersiz n “Kurtarıcı soluk” ve ventilasyon şart n Büyük çocukta ani gelişen arrestlerde uygulanabilir n Hiç KPR yapılmamasına tercih edilmeli n 22

Sadece göğüs basısı KPR ? n Bebek ve çocuklarda ventilasyonun önemli rolü olduğu gösterilmiştir n Buna karşılık, ventilasyon yapamayan ya da yapmak istemeyen halktan kurtarıcıların ventilasyon yapmadan sadece kardiyak kompresyon yapmaları önerilmiştir

Çocuklarda Temel Yaşam Desteği (ÇTYD) Girişim Basamakları 1) 2) 3) 4) 5) 6) Kendinin ve çocuğun güvenliğini sağla, Çocuğun uyarılara yanıt verip vermediğini kontrol et, Yanıtsızsa, arrest bulguları varsa kalp basılarına başla (1 kez, 30 bası) Telefon et Havayolunu aç, Solunumu kontrol et: o Var mı? 6) 7) 8) 9) Hastayı solut Dolaşımı kontrol et, yetersizse solunum ve dolaşım desteğine devam et, İkinci dakikanın sonunda ya da 5 döngü sonra tekrar değerlendir, 112’yi ara, Değişiklik yoksa canlandırmaya devam et.

1) Kendinin ve çocuğun güvenliğini sağla n n Sadece gerekli ise çocuğu bir yerden başka bir yere alın (Örneğin yangın alanından uzaklaştırma, bir trafik kazası ile karşılaştığımızda yoldaki bebeği kaldırıma almamız gibi). Enfeksiyondan koruyucu genel koruma önlemlerini de alınız (eldiven, biyobariyer vb).

2) Çocuğun uyarılara yanıt verip vermediğini kontrol et n n n Yaralanma var mı? Boyutu? Çocuğun bilinci açık mı? Çocuğa yüksek seslenerek, yanıt alınamamışsa hafifçe dokunarak ve vurarak, vereceği yanıtın derecesi değerlendirilir. Spinal zedelenmeden şüpheleniliyorsa gereksiz yere hareket ettirilmemeli, sallanmamalıdır. Eğer birden fazla kişi varsa bir kişi 112’yi aramalı, aynı zamanda boyun omurlarının sabitlenmesi için yardımcı olmalıdır. Çocuk yanıt vermiyor ancak soluyor ya da solumaya çabalıyorsa temel yaşam desteği basamakları uygulanmalı, hemen 112 aranarak, bir an önce ileri yaşam desteği yapılabilecek bir merkeze çocuğun taşınması sağlanmalıdır.

3) Dolaşımı kontrol et Altın standart nabız kontrolüdür n Diğer işaretler: n Solunumun olması n Öksürüğün olması n Uygulayıcının solutmasına tepki göstermesi n

n Sağlık çalışanlarının bile bebek ve çocuklarda nabız varlığı ya da yokluğunu sağlıklı değerlendiremedikleri gösterilmiştir.

n n n Nabız palpasyonu (ya da nabız yokluğu) kardiyak arrestin ya da göğüs kompresyonu gereksiniminin tek belirtisi olarak değerlendirilmemelidir. Kazazede yanıtsızsa, normal solumuyorsa ve diğer yaşamsal belirtileri yoksa halktan kurtarıcılar göğüs kompresyonuna başlamalıdır. Sağlık çalışanları nabız kontrolü yapmalıdır. Yaşamsal bulguları olmayan bebek ve çocuklarda sağlık çalışanları 10 saniye içinde kesin nabız kontrolü yapamazsa kardiyopulmoner resusitasyona

Dolaşımın değerlendirilmesi (Nabız muayenesi-1 yaşın altında) n n Üst kolda dirsek ile omuz arasında işaret ve orta parmak ile brakiyal arter palpe edilir Diğer bir yol femoral arterin palpasyonudur.

Dolaşımın değerlendirilmesi (Nabız muayenesi-1 yaşın üstünde) n n 2. -3. parmak ile trakea ile sternokleidomastoid kas arasındaki karotid arter palpe edilir Palpasyon 10 saniyeden uzun süreli yapılmamalıdır Nabız yoksa veya 60/dk’ın altında iken periferik dolaşım bozukluğu bulguları varsa kalp masajına başlanır. Sağlık personeli, femoral nabızı da palpe edebilir.

SÜT ÇOCUKLARINDA KALP MASAJI n n İki parmak tekniği: Bir el ile sırt desteklenir iken diğer elin 2 -3. parmakları, iki meme başını birleştiren çizginin hemen altında, sternum üzerine dik olarak yerleştirilerek masaj yapılır Basının derinliği göğüs ön arka çapının 1/3 – 1/2’si kadar olmalıdır (4 cm).

BEBEKLERDE KALP MASAJI n n Baş parmak tekniği Her iki el sırt ve göğsü kavrayacak şekilde sarılır Başparmaklar, iki meme başını birleştiren çizginin hemen altında, sternum üzerine dik olarak yerleştirilerek masaj yapılır

ÇOCUKLARDA KALP MASAJI n n Vücut boyutuna veya kurtarıcının vücut boyutuna göre tek veya iki elle El topuğu, iki meme başını birleştiren çizgi hizasında, orta hatta sternum üstüne yerleştirilir, ksifoide veya kostalara bası yapılmaz Göğüse 1/3 - 1/2 derinlikte bası yapılır. (Çocuk: 5 cm, adolesan 6 cm)

ERİŞKİNLERDE KALP MASAJI El topuğu, iki meme başını birleştiren çizgi hizasında, orta hatta sternum üstüne yerleştirilir. n Göğüse 5 -6 cm derinlikte bası yapılır. n 30 kalp basısı yapılmalıdır. n

Çocuklarda Dolaşım Desteği Bir döngü ve etkin şekilde 30 kalp basısı yapılmalıdır.

Çocuklarda Temel Yaşam Desteği (ÇTYD) Girişim Basamakları 1) 2) 3) 4) 5) 6) Kendinin ve çocuğun güvenliğini sağla, Çocuğun uyarılara yanıt verip vermediğini kontrol et, Yanıtsızsa, arrest bulguları varsa kalp basılarına başla (1 kez, 30 bası) Telefon et Havayolunu aç, Solunumu kontrol et: o Var mı? 6) 7) 8) 9) Hastayı solut Dolaşımı kontrol et, yetersizse solunum ve dolaşım desteğine başla, İkinci dakikanın sonunda ya da 5 döngü sonra tekrar değerlendir, 112’yi ara, Değişiklik yoksa canlandırmaya devam et.

4) Telefon et n n “Önce telefon et” ? “Önce CPR uygula ?

Telefon et Kalp durmasının en olası nedenine göre karar verilecek n Bir sağlık elemanının tanık olduğu aniden kollaps gelişen tüm hastalarda (çocuk, erişkin dahil): “Önce telefon et” n Uyarılara yanıtsız halde bulunan çocuklarda ve hipoksi (asfiksi)ye bağlı arrest gelişen tüm yaş gruplarındaki hastalarda: Önce CPR uygula (5 döngü veya yaklaşık 2 dk)

Kurtarıcı halktan bir kişi ise: n İlk değerlendirme yapılıp önce KPR başlanır, 2 dk’nın sonunda, telefon edilir, yardım gelene dek KPR yapılır.

Kurtarıcı sağlık personeli ise: n n n Ani kollaps gelişimine tanık olunan tüm hastalarda (çocuk, erişkin dahil), önce KPR başlanıp, 2 dakikanın sonunda telefon edilir. Uyarılara yanıtsız halde bulunan çocuklarda (1 yaş-Ergen) ve hipoksi (asfiksi)ye bağlı arrest gelişen tüm yaş gruplarındaki hastalarda, önce KPR uygulanır, ondan sonra 112’ye telefon edilir. Erişkinlerde (ergen ve üstü) ise uyarılara yanıtsız hastalarda ilk değerlendirmeden sonra önce KPR başlanır, sonra telefon edilir KPR’ye devam edilir.

Telefonla 112 arandığında aşağıdaki bilgilerin verilmesi yararlı olacaktır: n n n Olay yerinin adresi Olayın niteliği (trafik kazası, yanık vs) Çocuk/Çocukların sayısı Çocuk/Çocukların durumu Verdiğiniz yardım hakkında bilgi Karşı taraftan istenen diğer bilgiler

5) Hava yolunu aç: Sert, düz bir yüzeye sırt üstü yatırıldıktan sonra havayolu açılır • • • Havayolunu rahatlatma pozisyonu (koklama pozisyonu) Baş geri-çene yukarı manevrası Çene itme manevrası (servikal travma şüphesi varsa)

Havayolunun açılması (Havayolunu rahatlatma pozisyonu) Süt çocuğunda n n Oksiputun çıkıntısı boynun fleksiyonuna neden olur, bu da havayolunu tıkayabilir. Omuzun altına bir havlu konularak hava yolu açıklığı sağlanır.

Havayolunun açılması (Havayolunu rahatlatma pozisyonu) İki yaşın üzerinde n n Boyun fleksiyonu havayolunu tıkayabilir. Başın altına bir havlu konularak hava yolu açıklığı sağlanır.

Havayolunun açılması (Baş geri-Çene yukarı manevrası) n Tek el ile çene hafifçe kaldırılır, diğer el ile alın geriye doğru itilir

Baş geri-Çene yukarı hareketi

Havayolunun açılması n n (Çene itme manevrası-Servikal travma şüphesi varsa) Eller yüzün her iki yanına yerleştirilir ve çene, parmaklar ile çene açısından yukarı doğru itilir Bu manevra ile çene ve dil ileri doğru kayar ve boyunda harekete neden olmadan havayolu açılır

n Uyarılara yanıtsız halde bulunan travmalı olgularda öncelikle havayolu açıklığı sağlanmalı n “Çene itme” manevrası havayolu açıklığını sağlamada yetersiz kalıyorsa hafif ekstansiyon uygulanarak “Baş geri Çene yukarı” manevrası yapılabilir

Çocuklarda Temel Yaşam Desteği (ÇTYD) Girişim Basamakları 1) 2) 3) 4) 5) 6) Kendinin ve çocuğun güvenliğini sağla, Çocuğun uyarılara yanıt verip vermediğini kontrol et, Yanıtsızsa, arrest bulguları varsa kalp basılarına başla (1 kez, 30 bası) Telefon et Havayolunu aç, Solunumu kontrol et: o Var mı? 6) 7) 8) 9) Hastayı solut Dolaşımı kontrol et, yetersizse solunum ve dolaşım desteğine başla, İkinci dakikanın sonunda ya da 5 döngü sonra tekrar değerlendir, 112’yi ara, Değişiklik yoksa canlandırmaya devam et.

n n n Bak: Göğüs ve karın 6) kalkıp iniyor mu? Dinle: Burun ve ağızdan verdiği havayı dinle Hisset: 10 saniyeden uzun sürmeyecek bir sürede çocuğun ağızdan verdiği havayı hisset. Solunum Var Yeterli Yetersi z Yok Solunumu kontrol et

Solunumun değerlendirilmesi

Eğer solunumu yok ya da yeterli değilse: n n İki kez solutun Bebek ve çocuklarda ventilasyonun önemli rolü olduğu gösterilmiştir. Buna karşılık, ventilasyon yapamayan ya da yapmak istemeyen kurtarıcıların ventilasyon yapmadan sadece kardiyak kompresyon yapmaları önerilmiştir.

HAVAYOLU VE VENTİLASYON n Havayolu açıklığının sağlanması ve sürdürülmesi ile ventilasyonun sağlanması pediatrik kardiyopulmoner resusitasyonun temel bileşenlerinden olup, özellikle kardiyak arrestin nedeni asfiksiyse ya da arrest durumu asfiksiyle komplike olduysa havayolu açıklığı ve

n n Hastane dışında havayolu açıklığını sağlamaya yönelik olarak havayolu açma manevraları (orofaringeal havayolu kullanılarak ya da kullanılmadan), çocuklarda havayolu kontrolünün ya da pozitif basınçlı ventilasyonun maske-kese ventilasyonuyla kısa süre için sağlanması şeklindeki 2010 yılı önerilerine ek bir değişiklik yapılmamıştır. Havayolu kontrolü ya da maske-kese ventilasyonu etkili olmuyorsa uygun şekilde eğitilmiş sağlık personeli tarafından supraglottik havayolu gereçlerinden

Solunumun yeterli olduğunu düşünüyorsanız ve çocukta travma şüphesi yoksa: n n n İyileşme (rahatlatma) pozisyonuna getirin. Yan yatırılan çocuğun bir eli ve kolu başının altına konur ve çocuk yan yatırılır. Böylece hava yolu açıklığının devamlılığı sağlanmış olur. Eğer baş veya boyunda travma şüphesi varsa boyun bölgesi özenle sabitlenerek sırt üstü pozisyonunda tutulmalıdır.

m u n u l o S li r te e Y n n n r/ a V Rahatlatma Pozisyonu Hava yolunun açıklığını idame ettirmek Servikal vertebra stabilitesini sağlamak Çıkıntılı kemiklere ve sinirlere olan basıyı önlemek Çocuğun solunumunu ve rengini gözlemek Çocuğa girişim yapılabilmesini sağlamak

İyileşme (Koruma) Pozisyonu

7) Hastayı solut: k o Y m u n u l o S z n i s r a e y t ve r, ye a V n SOLUT

Solutma hızı n Kalp masajı gerektirmeyen n Süt çocuğu ve çocuklarda n 12 -20 n Erişkinlerde ise n 10 -12 n solunum/dk (yaklaşık 3 -5 saniyede bir), solunum/dk (yaklaşık her 5 -6 saniyede bir) Sağlık personelinin müdahale ettiği, “ileri hava yolu” sağlanan olgularda tüm yaş gruplarında n 8 -10 solunum/dk (yaklaşık her 6 -8 saniyede bir)

Hastayı iki kez etkin şekilde solut (SÜT ÇOCUĞUNDA) Uygulayıcının ağzı çocuğun ağız ve burnunu kapsayacak şekilde yerleştirilir, eğer ağız ve burun tam kapsanamazsa ağızdan ağıza solutulur.

Hastayı iki kez etkin şekilde solut (BİR YAŞIN ÜZERİNDE) Havayolu açılırken, uygulayıcının ağzı çocuğun ağzını kapsayacak şekilde yerleştirilir, burun kapatılarak solutulur.

Hastayı iki kez etkin şekilde solut (Balon-Maske ile) Baş parmak ve işaret parmağı maskeye yerleştirilir (C şekli), diğer üç parmak ile çene altından tutularak (E şekli) yukarı doğru çekilir.

Hastayı iki kez etkin şekilde solut (İki kişi ile Balon-Maske uygulaması) Bir kişi E-C tekniğini uygularken diğer kişi balon-maske ile solutma işlemini yapar

Solutmada dikkat edilecekler n n n Aşırı solutmadan kaçınılmalı, Solunum yaptırırken yeterli hız ve derinlikte olmasına dikkat edilmeli, Solutma yaptırdıktan sonra yükselen göğsün yeniden eski haline gelmesine izin verilmeli

Göğüs yeterince havalanıyor mu? Evet Hayır Pozisyonu kontrol et ve tekrar solut Yabancı

Çocuklarda Temel Yaşam Desteği (ÇTYD) Girişim Basamakları 1) 2) 3) 4) 5) 6) Kendinin ve çocuğun güvenliğini sağla, Çocuğun uyarılara yanıt verip vermediğini kontrol et, Yanıtsızsa, arrest bulguları varsa kalp basılarına başla (1 kez, 30 bası) Telefon et Havayolunu aç, Solunumu kontrol et: o Var mı? 6) 7) 8) 9) Hastayı solut Dolaşımı kontrol et, yetersizse solunum ve dolaşım desteğine başla, İkinci dakikanın sonunda ya da 5 döngü sonra tekrar değerlendir, 112’yi ara, Değişiklik yoksa canlandırmaya devam et.

n n Kalp masajı ve solutma yapılan hastalarda mümkün olduğunca kalp masajına ara verilmemeli Kalp masajı/solutma oranı n n Çocuklarda iki veya daha fazla kurtarıcı varsa 15: 2, tek kurtarıcı varsa 30: 2 Erişkinlerde ise her iki durumda da 30: 2

Çocuklarda Solunum-Dolaşım Desteği n Her döngü n n n 15 veya 30 kalp masajı ve iki solutma şeklindedir. Yaklaşık 20 saniye sürmeli ve Dakikada 100 kalp masajı yapılmalıdır. Eğer kalp hızı 60/dk’ın üzerinde ve solunumu yoksa n n Kalp masajı sonlandırılır ve Solunuma dakikada 12 -20 kez olacak şekilde devam edilir.

ERİŞKİNLERDE KALP MASAJI El topuğu, iki meme başını birleştiren çizgi hizasında, orta hatta sternum üstüne yerleştirilir. n Göğüse 3, 5 -5 cm derinlikte bası yapılır. n Her döngü 30 kalp masajı ve iki solutma şeklindedir. n Bir dakikada 100 kalp masajı yapılmalıdır. n

Çocuklarda Solunum-Dolaşım Desteği n Kalp masajının etkinliği; Arteriyel nabızların palpasyonu n Soluk sonu CO 2 ölçümü ile değerlendirilir. n

YABANCI CİSİM

Göğüs havalanıyor mu? Evet Hayır Yeniden pozisyon ver ve solut Yabancı Cisim?

YABANCI CİSİMLE TIKANMA n n Yabancı cisme bağlı ölümlerin %90’ı 5 yaş altında görülür. Krup ve epiglottit’ten ayırımı yapılmalıdır Kısmi tıkanma/tam tıkanma ayrımı yapılmalıdır Yabancı cisim çıkartma manevraları: Süt çocuğu: § Sırt vuruşu § Göğüs vuruşu Bir yaş sonrası: Abdominal manevra n

YABANCI CİSİMLE TIKANMA n Kendiliğinden öksüren ve solunum çabası olan çocuğa müdahale etme Öksürük yetersizse n Sesi kesilirse müdahale et n Solunum sıkıntısı artarsa n Stridor (Hırıltı) gelişirse n Çocuk tepki vermemeye başlarsa n

SÜT ÇOCUĞUNDA YABANCI CİSİM ÇIKARILMASI n n Bir el ile göğüs desteklenerek baş gövdeden daha aşağıya kaydırılır Diğer elin topuğu ile iki skapula arasına 5 kez vurulur Cisim çıkmamışsa: Bebek sırtüstü pozisyona getirilir. Bir el ile sırt ve baş desteklenerek trandelenburg pozisyonuna getirilir. Sternum alt yarısına baş yönüne doğru bası yapılarak göğüs kafesi toplam 5 kez sıkıştırılır Abdominal manevra yapılmamalıdır n

BİLİNCİ AÇIK ÇOCUKTA YABANCI CİSİM ÇIKARTILMASI (HEIMLICH MANEVRASI) n n n Çocuğa ne yapılacağını anlat Bir eli yumruk yapıp diğer eli üzerine sararak, göbeğin üstü-sternumun altına gelecek şekilde yerleştir Yabancı cisim çıkana kadar veya hastanın bilinci kapanana kadar içeriyukarı doğru bastırılır.

BİLİNCİ KAPALI ÇOCUKTA YABANCI CİSMİN ÇIKARTILMASI n n Parmak körlemesine sokulmamalıdır Ağızda yabancı cisim varsa, diğer el ile çıkartılır. Farinksteki yabancı cismi sadece sağlık personeli çıkarmaya çalışmalıdır. Yabancı cisim çıkarıldıktan sonra tekrar solutulur

BİLİNCİ KAPALI ÇOCUKTA YABANCI CİSMİN ÇIKARTILMASI (HEIMLICH MANEVRASI) n n Göbek ile sternum arasına iki el üste yerleştirilir ve kilitlenir 5 kez yukarı ve içe doğru bastırılır

TEMEL YAŞAM DESTEĞİNDE ÖZEL DURUMLAR Travmada Temel Yaşam Desteği n Suda Boğulmada Temel Yaşam Desteği n

Travmada Temel Yaşam Desteği n En yaygın hata havayolunun açılması ve idamesinin sağlanmasında ve servikal vertebra immobilizasyonundaki yetersizliktir n Havayolunun açılmasında mutlaka çene itme manevrası uygulanmalıdır. Bu manevra havayolu açıklığını sağlamada yeterli olamıyorsa Baş Geri Çene Yukarı manevrası gözönüne alınabilir. n Hava yolu kan, yumuşak doku, diş parçaları ile tıkalı olabilir.

İmmobilizasyon

Suda Boğulmada Temel Yaşam Desteği Hipoksinin süresi ve şiddeti prognozu belirler n Su, yabancı cisim olarak değerlendirilmemelidir. n A (Airway): Havayolunun açılması B (Breathing): Solunumun sağlanması C (Circulation): Dolaşımın sağlanması