TEMEL SALII ve GVENL ETM T C SALIK

TEMEL İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ

T. C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEMEL İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ TEKNİK KONULAR

ELLE KALDIRMA ve TAŞIMA

Amaç Katılımcılar; elle kaldırma ve taşıma işlerinde asgari sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında bilgi sahibi olacaklardır. 4

Öğrenim Hedefleri Bu sunum sonunda katılımcılar; ü Elle kaldırma ve taşıma işlerinden kaynaklanan iş sağlığı ve güvenliği risklerini sıralar, ü Elle kaldırma ve taşıma işlerinden kaynaklanabilecek riske göre alınabilecek iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini sayar. 5

Elle Taşıma İşi Bir veya daha fazla çalışanın bir yükü kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi gibi işler esnasında, işin niteliği veya uygun olmayan ergonomik koşullar nedeniyle özellikle bel veya sırtının incinmesiyle sonuçlanabilecek riskleri kapsayan nakletme veya destekleme işlerini ifade eder. Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği 24. 07. 2013 Tarih ve 28717 Sayılı RG. 6

Kaldırma ve Taşıma ü İyi yük kaldırma teknikleri uygulamak, çalışanların uygulama öncesine göre daha fazla yük kaldırmasını sağlamaz. ü Çalışanın kişisel kapasitesi ne olursa olsun bu teknikler çalışanın kaza ve yaralanma riskini azaltacaktır. 7

Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde Risk Faktörleri ü Yükle İlgili Risk Faktörleri ü Bireysel Risk Faktörleri 8

Yükle İlgili Risk Faktörleri -1 Yükün Özellikleri ü Çok ağır veya çok büyükse, ü Kaba veya kavranılması zor ise, ü Dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa, 9

Yükle İlgili Risk Faktörleri -2 ü Vücuttan uzakta tutulmasını veya vücudun eğilmesini veya bükülmesini gerektiren bir konumda ise, ü Özellikle bir çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekilde; Elle Taşıma Sırasında Sırt ve Bel İncinmesi Riski Oluşur! 10

Yükle İlgili Risk Faktörleri -3 Fiziksel Güç Gereksinimi İş; ü Çok yorucu ise, ü Mutlaka vücudun bükülmesi ile yapılabiliyorsa, ü Yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa, ü Vücut dengesiz bir pozisyonda iken yapılıyorsa, Bedenen Çalışma Şekli ve Harcanan Güç, Özellikle Sırt ve Bel İncinmelerine Neden Olabilir! 11

Yükle İlgili Risk Faktörleri -4 Çalışma Ortamının Özellikleri -1 ü Çalışılan yer işi yapmak için yeterli genişlik ve yükseklikte değil ise, ü Zemin düz değilse, engeller bulunuyorsa veya düşme veya kayma tehlikesi varsa, ü Çalışma ortam ve şartları, çalışanların yükleri güvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücut pozisyonunda taşımasına uygun değilse, 12

Yükle İlgili Risk Faktörleri -5 Çalışma Ortamının Özellikleri -2 ü İşyeri tabanında veya çalışılan zeminlerde yüklerin indirilip kaldırılmasını gerektiren seviye farklılıkları varsa, ü Zemin veya üzerinde durulan yer dengesizse, ü Sıcaklık, nem veya havalandırma uygun değilse, Özellikle Sırt İncinmesi Riski Artar. 13

Yükle İlgili Risk Faktörleri -6 İşin Gerekleri ü Özellikle vücudun belden dönmesini gerektiren aşırı sık veya aşırı uzun süreli bedensel çalışmalar, ü Yetersiz ara ve dinlenme süresi, ü Aşırı kaldırma, indirme veya taşıma mesafeleri, ü Çalışan tarafından değiştirilemeyen çalışma temposu, Sırt ve Bel İncinmesi Riski Oluşturur. 14

Bireysel Risk Faktörleri ü Çalışanlar yapılacak işi yürütmeye fiziki yapılarının uygun olmaması, ü Uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyaları kullanmaları, ü Yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmamaları durumunda Risk Altında Olabilirler! 15

Bel Ağrısı -1 ü İş ortamındaki etkenlere bağlı olarak gelişen bel ağrısı, çalışanların en önemli ve en pahalı sağlık sorunları arasındadır. ü Bel ağrısı ve bel ağrısına bağlı sakatlık, üretim kaybı, işe gidememe ve tazminat ödemeleri hızla artmaktadır. Maliyetteki bu hızlı artış ülkelerin ekonomisini de tehdit eden bir durumdur. 16

Bel Ağrısı -2 ü Bel ağrısının en yaygın nedeni kas ve bağların aşırı gerilmesidir. ü Gerilmeye bağlı zorlanma dizleri bükmeden öne eğilme, ağırlık kaldırma, ağırlık taşıma, dönme gibi uygun olmayan pozisyonlarda oluşmuşsa daha da önemlidir. ü Kas zorlanmasında ağrı genellikle beldedir, bel hareketleri kısıtlanmıştır. 17

Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde 6 Temel Prensip ü Sırt düz tutulmalı ü Bacak kasları kullanmalı ü Yük vücuda yakın tutulmalı ü Dirsekler vücuda yakın tutulmalı ü El içi ile kavranmalı ü Ayaklar arası mesafe bırakılmalı 18

Elle Kaldırma YANLIŞ DOĞRU Çizim: Health and Safety Executive 19

Yükü İki Kişi Birlikte Taşıyorsa YANLIŞ Çizim: Health and Safety Executive 20

Yükü İki Kişi Birlikte Taşıyorsa DOĞRU Çizim: Health and Safety Executive 21

Elle Taşımada Uyulacak Kurallar -1 Kaldırma İşini Planlayın ü Yükün nereye konulacağını belirleyin, ü Eğer mümkünse uygun kaldırma için yardımcı malzemeleri kullanın, ü Kaldırma yaparken yardıma ihtiyacınız olup olmadığını değerlendirin, 22

Elle Taşımada Uyulacak Kurallar -2 Engelleri Kaldırın ü Kaldırmak istediğiniz cisim omuz boyunuza göre uzun ise (döşeme gibi) yükü götüreceğiniz yolun yarısı kadar mesafede masa üzerinde bırakacak şekilde plan yapın veya taşıma pozisyonunu değiştirin. 23

Uygun Taşıma Araçları Çizim: Ergonomic Checkpoint Second Edition -ILO 24

Elle Taşımada Uyulacak Kurallar -3 Ayakların Arasında Mesafe Bırakın ü Kaldırma için dengeli ve sabit bir yüzey seçin, ü İlerideki ayak gerideki ile mesafeli olmalı ve yerleşimi rahat olmalıdır, ü Mümkünse gerideki ayak yükü götüreceğiniz yönü göstermelidir, 25

Elle Taşımada Uyulacak Kurallar -4 Uygun Kaldırma Pozisyonuna Hazırlanın, ü Alçak mesafede bir yük kaldıracaksanız dizlerinizi bükün fakat tamamen diz çökmeyin veya dizleriniz çok fazla eğmeyin, üArkanızı düz tutun (vücudun doğal yuvarlak arka şeklini korumak için çeneyi içeri çekmek faydalı olur), üYükü kavramak için ileri doğru yükün üzerine hafifçe eğilin, omuz seviyesini koruyun. 26

Doğru Taşıma ve Kaldırma Çizim: Ergonomic Checkpoint Second Edition -ILO 27

Elle Taşımada Uyulacak Kurallar -5 Yükü Sıkıca Kavrayın ü Kolları, bacaklar tarafından oluşturulan sınırı koruyacak şekilde tutun, ü En iyi kaldırma pozisyonu ve çeşidi o anki durum ve kişisel tercihe dayanır. 28

Elle Taşımada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar -1 ü Cisimleri bedeninizle değil de önce beyninizle kaldırdığınızı unutmayınız, ü Bunun için ağır bir yükü mutlaka kaldırmanız gerekiyorsa, haltercilerin yaptığı gibi çok iyi konsantre olunuz, 29

Elle Taşımada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar -2 ü Kaldırırken yavaş ve temkinli hareket ediniz, ani hareketlerden kaçınınız. ü Adalelerinize ani yük bindirmeyiniz. Kaldırma esnasında karın kaslarınızı kasarak bütün kas gruplarınızı aynı anda çalıştırınız. Karın ve sırt adalelerinizin kasılması omurganızı destekler. ü Ayakta iken belinizi sağa veya sola doğru dönme hareketi yaparak yerden bir şey almayınız. 30

Özet ? ? Ne Öğrendik ? 31

Katılımınız İçin Teşekkür Ederiz