KURSUS PENGUATKUASAAN DAN KAWALAN PENCEMARAN MARIN TEKNIK SIASATAN

KURSUS PENGUATKUASAAN DAN KAWALAN PENCEMARAN MARIN TEKNIK SIASATAN KES PENCEMARAN MARIN Ei. MAS – 20 Mac 2018

Faham tujuan sesuatu siasatan Tahu Bahan bukti Penting dalam siasatan Panduan & Prosedur Tahan Kapal Objektif Modul Tahu peranan & tanggungjawab Pegawai dalam Siasatan Faham intipati kesalahan

1 Prosedur siasatan kes pencemaran marin 2 Prosedur penahanan kapal SKOP MODUL 3 Pengesahan siasatan selesai 4 Bahan & dokumen bukti 5 Rakaman percakapan 6 Bon jaminan kapal 7 Prosedur pelepasan kapal

PEMAHAMAN KES Mempunyai pengetahuan teknikal asas mengenai operasi dalam sesebuah kapal Memudahkan penyiasat menjalankan siasatan dan proses merakam percakapan dari saksi-saksi

PROSEDUR SIASATAN KES PENCEMARAN MARIN

Sumber Maklumat Pencemaran 1. Dikesan semasa rondaan atau operasi oleh mana agensi penguatkuasa maritim 2. Daripada laporan atau aduan orang awam

Kuasa Siasatan Seksyen 38 AKAS 74 Kuasa menyiasat tanpa waran. Menahan, menaiki, menggelidah, memeriksa & menyita. Seksyen 38 A AKAS 74 Kuasa untuk memeriksa orang yang mengetahui kes atau saksi-saksi (rakaman percakapan)

Seksyen 46 A Kuasa menyita kenderaan atau kapal Seksyen 48 Kuasa untuk menahan dan menjual kenderaan atau kapal

Seksyen 15(1) EEZ 1984 Kuasa menahan & menjual kenderaan atau kapal Seksyen 24 EEZ 1984 Kuasa untuk menahan, menaiki & menggelidah Seksyen 25 EEZ 1984 Kejar buru vesel dengan tujuan tahan, tangkap & bawa ke EEZ Melampaui kawasan EEZ

Seksyen 6 & 7 APMM 2004 Fungsi dan kuasa APMM termasuk kuasa untuk kejar, buru, menahan, menaiki dan menggelidah kapal yang disyaki Di kawasan perairan Malaysia dan EEZ

Tujuan Siasatan Mendapatkan bukti-bukti kejadian pencemaran marin dengan melaksanakan tindakan : • memberhenti, menaiki dan menggeledah premis atau kapal yang disyaki melakukan pencemaran Mengesan dan mendapatkan bahan-bahan bukti berkaitan dengan kesalahan menyebabkan pencemaran marin

Pegawai Penyiasat Mana-mana pegawai daripada : • Pegawai-Pegawai JAS • Pegawai_pegawai APMM • Pegawai-Pegawai Agensi lain yang diperuntukkan atau diberi kuasa di bawah Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974

Tugas Dalam Penyiasatan Bil Pegawai Tugas 1 Air Surveillance a. Pemantauan pencemaran marin b. Aktiviti-aktiviti perkapalan • Bunkering • Ship to ship transfer • Tanker cleaning • Pergerakan kapal c. Pelaporan peronda/pusat penyelarasan 2 Pegawai Serbu a. Pemantauan pencemaran marin b. Aktiviti-aktiviti perkapalan • Bunkering • Ship to ship transfer • Tanker cleaning • Pergerakan kapal c. Persampelan d. Penahanan kapal

Bil Pegawai Tugas e. Siasatan kapal f. Pengambilan gambar g. Pelan Lakar h. Pemeriksaan dokumen berkaitan i. Pengambilan bukti dokumen j. Lain-lain keterangan yang perlu k. Saksi Pendakwaan l. Diari siasatan 3 Pegawai Penyiasat Memahami keseluruhan kes disiasat Laporan sampel analisa kimia Siasatan susulan Rakaman percakapan Pengawasan kapal ditahan Pelepasan Kapal Bon Jaminan Penyediaan Kertas Siasatan

Penyiasat Hendaklah Mengetahui…. • Apakah kes yang disiasat ? . . Pembuangan minyak, buangan terjadual, pemindahan buangan terjadual, tanker cleaning. . . Tahu pemakaian undang-undang terhadap Seskyen 27, 29 34 B 1974 AKAS atau 10, 11 EEZ

• Apakah intipati kesalahan yang perlu o Minyak, campuran mengandungi minyak, apaapa pencemar & buangan terjadual dilepaskan atau dibuang ke laut o Kesalahan dilakukan dalam perairan Malaysia atau perairan EEZ o Punca dikenal pasti samada dari kapal, kemudahan luar pantai atau dari darat o Ada kegiatan memindahkan buangan terjadual dari sebuah kapal ke kapal lain tanpa kelulusan dari KPAS

o Berlaku transit buangan terjadual tanpa kelulusan KPAS o Ada keterangan bahawa pembuangan, pelupusan telah dilakukan o Kesemua seksyen & peraturan berkaitan kawalan pencemaran marin melibatkan subject matter dalam proses siasatan dijalankan iatui: o o o Minyak Campuran minyak Bahan buangan terjadual Apa-apa pencemar Apa-apa buangan

• Bagaimana hendak membuktikan intipati itu? • Siapakah saksi-saksi terlibat? . . yang telah dikenalpasti untuk memberi keterangan? • Apakah keterangan yang diperlukan? . . untuk membuktikan salah satu atau lebih dari satu intipati dari saksi-saksi yang telah dikenal pasti?

Kaedah Penyiasatan Memberhentikan kapal yang disyaki menyebabkan pencemaran Mengarahkan kapal di bawa ke tempat sesuai (seperti pelabuhan, anchorage area, jeti dll) Menahan mana-mana kapal yang disyaki untuk siasatan Membuat siasatan ke atas kes yang disyaki

Butiran Siasatan 1. Mendapatkan maklumat : • Lokasi kejadian (longitud dan latitud) • Jenis Pencemaran • Punca yang disyaki • Saiz pencemaran • Tarikh dan masa kejadian dikesan • Jenis kapal

2. Mengambil sampel bahan pencemar di laut di punca-punca pencemaran di atas kapal 3. Memeriksa peralatan 4. Memeriksa dan membuat salinan rekod serta dokumen kapal 5. Membuat pelan lakar 6. Mengambil gambarfoto dan bukti-bukti pencemaran(termasuk keadaan dan punca )

7. Menyoalsiasat pihak kapal samada kapten kapal, ketua jurutera dan kakitangan berkenaan 8. Mendapatkan maklumat-maklumat lain untuk menentukan samada pihak terlibat melakukan pencemaran atau sebaliknya Peringatan : Siasatan hendaklah juga menjuruskan kepada elemen pencegahan, langkah-langkah yang munasabah terhadap pencemaran dilakukan (Kehendak Sek. 28 AKAS dan Sek. 11 EEZ)

9. Mendapatkan maklumat fakta atau elemen kesalahan terhadap Akta: • minyak, kandungan berminyak atau enapcemar minyak yang telah dibuang • pembuangan di dalam perairan Malaysia atau Zon Ekonmi Esklusif • punca pembuangan • pemilik kapal, agen dan sebagainya

10. Menyoalsiasat pihak yang berkaitan: • kakitangan kapal/premis • kontraktor yang terlibat – kerja penyelengaraan kapal/premis • kakitangan shore side – tumpahan dari darat 11. Bahan bukti sokongan • hos yang reput, valve yang pecah, hull plating yang berkarat & pam

Tempat Persampelan q Tempat persampelan mengikut aktiviti kes yang disiasat q Panduan kepada lukisan/rajah kapal berkenaan q Umumnya tempat persampelan: • kawasan tumpahan di laut, • tank cleaning system, ballast system, portable discharge lines, stripping system dan cargo system • tangki enapcemar, tangki buangan, bilges • tempat penstoran buangan/enapcemar dll

Pelan Lakar § § § § Salah satu bahan bukti penting Menunjukkan lokasi sesuatu Satu lukisan tidak bersekil Petunjuk di helaian berlainan Tidak terhad kepada satu lakaran Dilukis oleh Pegawai Serbu Petunjuk dihelaian berlainan Lukis perkara berkaitan sahaja

§ Kandungan pelan lakar : • Tajuk • Perkara yang hendak ditunjuk • Arah angin • Arah gambarfoto diambil • Arah pergerakan sesuatu • Nama pelukis • Tandatangan pelukis • Tarikh • Petunjuk

CONTOH PELAN LAKAR KES TUMPAHAN MINYAK DARI KAPAL NV NUSANTARA DI LONGITUD AAA DAN LATITUD BBB PERAIRAN MALAYSIA U A B C Dilukis oleh : Ali Ahmad Tarikh : 4 April 2012 Tandatangan :

Petunjuk A - Kapal NV Nusantara B - Kapal APMM C - Tumpahan Minyak - Tempat persampelan minyak - Arah arus - Arah gambarfoto

Gambar foto § § § § Salah satu bahan bukti penting Bilangan tidak terhad Diambil oleh jurugambar Gambar perkara berkaitan sahaja Mengikut prosedur ditetapkan Gambar dekat dan jauh Contoh – kawasan tumpahan, persampelan, punca pelepasan, vesel terlibat, peralatan dll

Kerja-kerja ‘Desludging’ yang telah siap dijalankan. Enapcemar minyak yang telah dimasukan ke dalam kampit plastik dan menunggu untuk di pindahkan ke kapal / barge penerima untuk dilupuskan

‘Oily water’ dari ‘bilge tank’ dalam sebuah kapal

Diari siasatan ü ü ü Seksyen 119 Kanun Prosedur jenayah Disediakan oleh semua pegawai terlibat Dalam buku atau helaian kertas Di kemaskini setiap masa berkaitan kes Refresh memory semasa perbicaraan Kandungan : o o Setiap arahan Setiap perkara yang dibuat Tarikh dan masa setiap perkara dilakukan Tandatangan ringkas

Sebelum Boarding • Ambil sampel-sampel minyak yang dijumpai di laut sebelum menahan dan menaiki kapal yang disyaki, ambil gambarfoto dan catitkan koordinat kawasan persampelan • Buat pemerhatian ke atas kapal, kenal pasti nama kapal dan jenis kapal i. e oil tankers/ container carrier/ bulk carrier dll • Ambil gambar kapal yang menunjukkan dengan jelas nama kapal dan pelabuhan pendaftaran

• Jika kapal disyaki dalam keadaan bergerak , arahkan berhenti di kawasan yang selamat untuk diperiksa dan seterusnya ke pelabuhan terhampir untuk dapat “perintah tahanan” dan siasatan lanjut. • Bagi kapal yang dalam keadaan bersauh perhatikan sekiranya ada kapal lain yang merapat (long side). Mungkin kapal sedang menjalankan aktiviti ‘tank cleaning’ atau ‘deslopping’ atau ‘tank desludging’ • Bawa keperluan yang penting peralatan percontohan seperti bekas-bekas percontohan, peralatan penyitaan, kamera , filem, peta, borang-borang rakaman percakapan, borang geledah dsbg

• Pastikan semua kelengkapan dan peralatan dibawa. • Langkah keselamatan dipatuhi spt memakai life jacket, kasut yang sesuai, topi keledar. • Tunggu arahan CO samada selamat untuk boarding kapal

Semasa diatas di kapal • Temui ‘master’ kapal yang disiasat • Perkenalkan diri dan tunjukan kad kuasa • Perhatikan aktiviti-aktiviti yang sedang dijalankan di atas kapal. Sekiranya memeriksa kapal tangki kemungkinan aktiviti ‘tanker cleaning’ atau ‘desludging’ sedang dijalankan dan ambil gambarfoto berkaitan.

• Buat perbincangan ditempat yang sesuai seperti di ‘bridge’ untuk memudahkan IO menjelaskan kepada kapten koordinat kedudukan kapal & pastikan ianya berada di dalam perairan Malaysia • IO perlu buat soalsiasat kepada kapten, ketua jurutera, deck officer, kontraktor atau pekerja yang menjalankan kerja-kerja desludging dan lain-lain kakitangan yang difikirkan tahu tentang operasi kapal i. e bilik enjin, pengendalian kargo dll.

• Periksa dokumen-dokumen seperti berikut: 1. Ship registry 2. Port clearance certificate 3. Engine Log Book – a book in which all particulars relating to the operation of propelling and auxilary machinery are recorded by the engineers in charge 4. Oil record book – a book in which all operations concerning oil or oily mixtures are recorded

5. Periksa bahagian mukasurat / tarikh yang berkaitan dengan siasatan dapatkan salinan 6. Pelan berkaitan seperti ‘capacity plan’, atau ‘general plan’ atau ‘cargo oil tank plan’ – membantu dalam kerja persampelan 7. Ambil rakaman percakapan kapten, ketua jurutera, kontraktor yang menjalankan kerja -kerja desludging dan lain orang/saksi yang difikirkan tahu tentang kes yang disiasat.

Contoh Engine Log Book

Contoh Engine Log Book

• Sekiranya memeriksa kapal tangki pastikan ‘loading condition of the ship’ samada kapal ‘loaded, part loaded atau in ballast’ • Sekiranya kapal ‘in the load ballast’ periksa samada ianya membawa ‘departure or arrival ballast’. Ini dapat membantu IO memastikan samada kerja ‘tank cleaning’ telah dijalankan semasa dalam pelayaran & samada sampel perlu diambil • Periksa kelengkapan kawalan pencemaran yang terdapat di kapal seperti Oily Water Separator, Oil Discharge Monitoring Systems

• Dapatkan ketua jurutera kapal untuk saksikan kerja-kerja persampelan • Tempat-tempat persampelan yang dicadangkan; - bilik enjin (bilges holding tank) - slop tank - Tangki kargo yang mungkin mengandungi ‘oil water mixture’ - Kampit-kampit mengandungi oil sludge yang terkumpul di atas dek - Ballast tank

Borang-borang berkaitan § § § Borang serah tugas Borang rakaman percakapan Borang boarding certificate Borang search list Borang persampelan

Contoh kes / Ulasan Timbalan Pendakwa • Kes 1 – Kesalahan di bawah Seksyen 27 Tiada sampel dari kawasan laut tercemar diambil, hanya sampel dari kapal disyaki diambil. Siasatan keseluruhanya bergantung kepada keterangan juruterbang dan gambar yang diambil yang nampak jalur-jalur perang berhampiran kapal disyaki.

TPR membuat ulasan bahawa tiada keterangan yang boleh mengesahkan bahawa kapal tersebut sebenarnya telah melepaskan buangan kerana tiada ‘nexus’ diantara minyak diatas kapal disyaki dengan cecair seperti minyak yang dilihat oleh juruterbang yang dikatakan telah dilepaskan oleh kapal tersebut.

• Kes 2 – Kesalahan di bawah Seksyen 27 Akibat kelewatan mengambil sampel di kawasan pencemaran berlaku. Gambargambar yang diambil tidak ‘conclusive’. Sampel yang diambil dan dianalisa disahkan oleh Jabatan kimia tidak mengandungi minyak. ‘Time gap’ yang terlalu lama diantara masa aduan dibuat dengan masa percontohan ditempat kejadian diambil. Walaupun contoh dikapal diambil tapi masih tiada nexus

PENAHANAN KAPAL

• Perlu ada sebab-sebab untuk mempercayai bahawa sesebuah kapal telah melakukan pelanggaran undang-undang di bawah AKAS 1974 atau EEZ 1984 • Berdasarkan pemerhatian semasa menjalankan rondaan atau pemantauan udara i. e kesan tompokan minyak dan ada kapal yang disyaki, ada kegiatan yang mencurigakan seperti aktiviti ‘desludging’, melepaskan ‘bilges’

• Berdasarkan maklumat tertentu spt aduan • Kapal perlu diarah berhenti untuk siasatan lanjut • Kapal yang ditahan mestilah diawasi setiap masa • Kaedah penahanan, pengawasan dan pelepasan mengikut peraturan ditetapkan • AKAS 74 – Seksyen 46 A (secara bertulis oleh KPAS ) dengan bon jaminan

Contoh Detention Order

PENGESAHAN SIASATAN SELESAI

Apabila suatu siasatan telah selesai: • satu pengesahan siasatan selesai dibuat • kapal dilepaskan • bon jaminan tidak dikembalikan sehingga kes selesai

BAHAN BUKTI

Bahan-bahan bukti dalam kes siasatan pencemaran marin: • sampel minyak (dilaut dan dikapal) • dokumen berkaitan • gambar foto

Bahan-bahan bukti dokumen: • search list • boarding certificate • pendaftaran kapal (ship of registry) • dokumen berkaitan • • gambar foto pelan lakar keputusan analisa minyak rakaman percakapan

• • • port clearance engine log record oil log record cargo oil tank plan dll

RAKAMAN PERCAKAPAN

Penyataan dalam bentuk maklumat hendaklah direkod daripada saksi-saksi dan suspek oleh Pegawai Penyiasat seperti Kapten Kapal dan Ketua Jurutera Bentuk bertulis apa-apa penyataan orang yang diperiksa Peruntukan dan kaedah mengikut Seksyen 38 A AKAS 1974

Kandungan rakaman percakapan: • • • nama jenis pekerjaan warganegara bahasa tarikh dan tempat lahir alamat rumah alamat pejabat tempat ianya berada semasa kejadian penerangan saksi mengenai kejadian

Kaedah Membuat Rakaman Percakapan: 1. Pegawai Perakam mempunyai kuasa secara bertulis 2. Menyatakan rakaman saya adalah… 3. Orang dirakam adalah terikat untuk menjawab semua soalan (mereka boleh enggan menjawab jika mendedahkan kepada pertuduhan jenayah) 4. Orang dirakam adalah terikat untuk menyatakan yang benar 5. Memberitahu terlebih dahulu tentang peruntukan Seksyen berkaitan

6. Penyataan dalam bentuk bertulis 7. Dibaca semula dan boleh diubah 8. Boleh dirujuk kepadasebarang lampiran (dinyatakan rujukan) 9. Ditandatangani oleh orang dirakam disebelah kiri 10. Ditandatangani oleh pegawai perakam disebelah kanan 11. Setiap helaian perlu ditandatangan 12. Boleh enggan tandatangan tapi diendors oleh pegawai perakam

BON JAMINAN

Diberikan kepada pemilik kapal atau agen semasa penahanan kapal Ditentukan oleh Ketua Pengarah JAS dalam bentuk jaminan bank Diperuntukkan di bawah Seksyen 48 AKAS 1974 Kadar bon bergantung kepada keseriusan pencemaran , kerja pembersihan dan pelupusan buangan

Contoh Bank Guarantee

PELEPASAN KAPAL

Kapal-kapal yang ditahan boleh dilepaskan daripada tahanan bila: • siasatan ke atas kapal telah selesai • tuan punya atau agen mengemukakan sejumlah jaminan bank (bon) yang telah ditetapkan Ketua Pengarah JAS semasa penahanan kapal • Telah melantik ‘legal representative’ • Surat Pelepasan (bertulis) dari Ketua Pengarah JAS

Kesimpulan Pengalaman menunjukan bahawa ketiadaan sampel, kelewatan mengambil sampel dari kawasan berlaku pencemaran serta kurang pengetahuan dalam menjalankan siasatan menyukarkan siasatan dan pembuktian intipati penting kesalahan bagi seksyen yang berkaitan dengan pencemaran marin dan menyebabkan kes pendakwaan LEMAH

Terima Kasih Mohd Sani Mat Daud Bahagian Penguatkuasa