URGENTNA STANJA KOD ZAVISNIKA Dr Predrag Gagovic neuropsihijatar

URGENTNA STANJA KOD ZAVISNIKA Dr Predrag Gagovic, neuropsihijatar Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti Gornja Toponica

PAS n n SUPSTANCE: DEPRESORE: etil-alkohol, BZO, opijati, heroin , metadon, neruoleptici, analgetici , barbiturati). STIMULATORI: slabi(kofein, nikotin), jaki (AMP i COC), stimulatori raspolozenjaanidepresivi. PERTUBATORI (psihomimetici): Indijska konopolja, halucinogeni, isparivaci. *Ove grupe supstance se medjusobno razlikuju po delovanju na senzorijum, motoriku, emocionalnost i dozivljaj spoljasne realnosti.

Sinonimi: - Psihotropne supstance Droge Biljni alkal. i nihove preradjevine. Aktivne supstance Psihoaktivne kontrolisane supstance - Supstance

Akutna stanja u opijatnoj zavisnosti: n 1. Akutne intoksikacije opijatima n 2. Predoziranost n 3. Kombinovana n 4. Apstinencijalni sindrom. intoksikacija

F 1 x. 0 Akutna intox. –opsti kriterijumi n n n G 1. Jasan dokaz o nedavnoj upotrebi PAS G 2. Moraju postojati simp. ili znaci intoksikacije saglasni sa poznatim dejstvom odredjene supstance i tezina dovoljna da izazove kl. poremecaje svesti, kognicije, percepcije, afekta ili ponasanja. G 3. Prisutni simp. i znaci ne mogu se objasniti drugim med. ili mentalnim poremecajem ili por. ponasanja.

F 11. 0 Akutna inox. zbog upotrebe opijata n n A. Opsti kriterijumi za dg akutne intox. B Disfunkcionalno ponasanje (min 1. ) 1 - apatija, sedacija; 2 - dezinhibicija; 3 - psihomotoprna retardacija; 4 - poremecaj paznje; 5 - smanjena kriticnost; 6 - ometeno licno funkcionisanje.

n C. Simptomi ( min 1) 1 - pospanost; 2 - nerazgovetan govor; 3 - suzenje zenica( oism kod anoksije pri teskom predoziranja, kada se javlja pupilarna dilatacija); 4 - poremecaj sna

OPIOIDNA INTOKSIKACIJA PACIJENTA Umerenog stepena Srednjeg stepena Predoziranost

Umerenog stepena n n pocetna euforija …>sedacija psihomotorna usporenost mioza, dizartrija, pruritus Infuzioni rastvori Sol. Glucosae a 500 ml Vit. B 1 , B 6 , Vit C OPSERVACIJA!

Srednjeg stepena n n n Hipotermija Sopor Periferna cijanoza Infuzioni rastvori Sol. Glucosae a 500 ml Vit B 1, B 6 Vit C n Agonist Amp. NALOXON

Predoziranost n centralna cijanoza depresija disanja Koma n Agonist, Amp. NALOXON n n Jedinica intenzivne nege

Predoziranost Absorbcija heroina u organizmu 1 MINUT I. V. 3 - 5 MINUT Nazalno ili I. M. 3 - 5 minuta S. C.

Predoziranost n Predoziranost : - 33% kod narkomana - 46% koji povremeno uzimaju PAS - 21% kod apstinenata narkomana. TRIJADA: coma depresija disanja tackaste zenice

Klinicka slika predoziranosti n n n n n Poremecaj stanja svesti od somnolencije do kome i jedan od pratecih znakova: Usporen misoani tok Odlozeno reagovanje Punktiformne, nereaktivne zenice Hipotenzija, bradikardija, hipotermija Nauzeja, povracanje Znaci centralne cijanoze Respiratorna depresija, nepravilne, spore ispod 12min Pozitivna anameza o nedavnom uzimanju opijata Fizickim pregledom –ubodi.

LECENJE PREDOZIRANJA n n n Hipoksija (asistirana ventilacija usta na usta ili Ambu kesom sa 100% O 2) Hipotenzija(reguje na korekciju hipoksije) Edem pluca (usled odliva iz pl. kapilara, a ne zbog opterecenja tecnoscu- ne davati diuretik). Intubacija-mehanicka ventilacija. Temperatura(traziti infekciju) Konvulzije

KOMA i respiratorna depresija: n Dati naloxon kod svake sumnje na predoziranje, kao i komb. intoksikacije. n Dati 0. 8 mg i. v. ( 2 amp. ) naloxona. . . 15 min… 1, 6 mg (4 amp. ) …. 15 min… 3, 2 mg (8 amp ). . pogresna dg n PRATITI: broj respiracija zenice stanje svesti

n n n Dejstvo naloxona je krace no dejstvo heroina i metadona. Pocetni odgovor, a zatim ponovo pada u komu. Depresija disanja kod heroina 6 casova, kod mtd. od 24 -72 casova. Oservirati bolesnika 8 casova posle predoziranja. Nastaviti sa i. v. infuzijom naloxona, 5 amp u 500 ml 0. 9 % Na. Cl , 100 m. L/h. OPSERVACIJA!

Kombinovane intoksikacije COC - AMP BZO ALKOHOL heroin

Alkoholna intoksikacija n n n n Halitus na alkohol Diskordinacija pokreta Dizartrija Ataksija Oslabljeno rasudjivanje Dezinhibovano ponasanje Sedacija ili impulsisvnost Stupor ili koma

Terapijski protokol za alkoholnu intoksikaciju n n U kombinovanoj intoksikaciji heroinom i alkoholom ne postoji specificni antagonist vec standardna opsta detoksikaciona terapija. Sol Glucosae l 0% a 500 ml ili Sol. Na. Cl 0, 9 a 500 ml Vitamin B 1, B 6, Vitamin C

n n n n Najcesci oblik intoksikacije. Vecina akutnih trovanja ne zahteva th intervencije Max koncetracija posle 60 min. Bez obzira na nivo u krvi ne moze vise od 10 gh Iz organizma se odstranjuje metabolickim putem 95% ( ostatak se eliminise znojem, dahom i mokracom). Pokusaji detoksikacione terapije da bi se ubrzala eliminiacija alkohola mahom su nekorisni. Davanje infuzije ili diuretika je iluzorno jer se samo 1% etanola izlucuje tim putem Povecanjem respiracije ( centralni analeptici, kofein)u nadi eliminacije dahom

n n n Konc. alkohola u alveolarnom vazduhu je 0, 05% konc. u krvi, to znaci u 100 L izdahnutog vazduha moze izluciti oko 0, 15 g. Centralna stimulacija je napustena”radi brzeg budjenja iz kome”. E. alkohol je ozrazito dijalizabilno jedinjenje, hemodijaliza je svrsishodana u slucajevima kada ima 4%o. Pokusaji ubrzanja oksidatuivnog metabolizma etanola su beskorisni, usko grlo je enzim alkoholdehidrogenaza, pa davanja O 2 i vitamina nece stetiti, ali ni koristiti. Etanol cesto uzrokuje hipoglikemiju, ili dehidrataciju ( dati Sol. Glucosae I sl. )

Intoksikacija BZO n n n n Diskordinacija pokreta Dizartrija Ataksija Smanjeno rasudjivanje Sedacija ili agresivno ponasanje Prosirene zenice Anterogrdana amnezija Stupor ……coma

Treapijski protokol za intoksikaciju BZO supstancama. n n n Kombinaciju protokola za akutnu intoksikaciju opijatima i BZO supstancom. Amp. Anexate (flumenazil) 1 mg u 10 ml. Dati u bolusu 0, 2 -0, 3 mg ( u toku 15 sec. ), nastaviti po 0, 1 mg na svakih 6 o sec do 0, 6 mg. Ostatak 0. 4 mg dati u sporoj inf. Sol. Glucosae 10% a 500 ml. Max. doza 1 mg u ambulatnim uslovima bolnickim 2 mg.

Intoksikacija AMP n n n n Euforija Halucinacije, paranoidne ideje, psihomotrona agitacija Logoroicnoist Porast samoppouzdanja Promenjena socijalbilnost Osecaj bliskosti sa nepoznatima Povisen TA i puls Stenokardije , aritmije Pojacano znojenje, midrijaza Mucnina , vomitus Misicna slabost, konvulzije Grc masetera, hipertermija Deliriujum , koma

Terapijski protokol za intoksikaciju AMP n n n Podrazumeva kombinaciju protokola za akutnu intoksikaciju opijatima i AMP. Dehidratacija- Sol. Na. Cl 0, 9% a 500 ml sa vitaminskom grupom. Hipertermija- Amp. Novalgetol Povisena TA – Nifelat a 10 mg Tahikardija- Tbl. propranolol a 20 mg Psihomotorna agitacija i halucinacije-Amp. haloperidol a 5 mg.

Intoksikacija kokainom n n n Euforija Psihomotorna agitacija Stereotipno ponasanje, logoroicnost Osteceno prousdjivanje uz intaktnu orjentaciju Tremor, diskinezije, distonije Preznojavanje, mucnina Tahikardija, aritmija, stenokardija, inf. miokarda Povisen TA Facijalni i telesni tikovi, pupilarna dilatacija Halucinacije, paranoidne iterpretacije Suicidalne i homicidne tendence Psihoza , koma

Terapijski protokol za intoksikaciju kokainom n n Dehidratacija Sol Na. Cl 0, 9% i vit. Povisen TA, Tbl. Nifelat a 10 mg Tahikardija –Tbl. propranolol a 20 mg. Psihomotorna agitacija, halucinacije. Amp. haloperidol a 5 mg

Institucije sistema u akutnom zbrinjavanju. KZZMZ Kl. endokr. Hitna pomoc

Opijatni apstinecijalni sindrom n n n Nakon naglog prekidanja unosenja supstance u organizam. Intenzitet apstinencijalnog sy zavisi od: doze heroina, duzine staza, vreme od poslednje doze, osobina licnosti zavisnika, ambijenta i drugih socijalnih cinilaca. Kriza se teze podnosi u zatvoru nego kuci, lakse u bolnici.

Znaci apstinencijalne krize: n n 1. Psiholoski modelirani: uznemirenost, napetost, razdrazljivost, nesanica( od licnosti, motivacije, ambijenta, med. osoblja) 2. VNS reakcija (nadrazenost koze, preznojavanje, midrijaza i sl). -Opijati stimulisu PSy, u krizi kompenzatorno povisenje Sy.

Apstinencijalni znaci prema vremenu pojavljivanja posle unosenja poslednje doze heroina Stepen 1 : unutar 12 sati - zudnja, anksioznost - zevanje - znojenje - lakrimacija - rinoreja - nesanica

Stepen 2 : unutar 24 sati - pojacanje navedenih znakova midrijaza piloerekcija tremor bolovi u kostima i misicima anorexia

Stepen 3 : unutar 36 sati. - pojacanje intenziteta navedenih znakova - povecanje TA - povisenje t t - povecanje respiratorne frekfence - povecanje dubine disanja - ubrzanje pulsa - nemira - mucnina

Stepen 4 : 36 - 72 sati. - Povecanje intenziteta navedenih znakova - febrilno lice - povracanje - dijareja - gubitak TT ( do 2 kg dnevno) - spontana ejakulacija ili orgazam - hemokoncentracija - leukocitoza, eozinopenija - povisen secer u krvi

Apstinecijalni sy ( na vrhuncu) - Subfebrilnost ( temperatura koja se krece izmedju 37 i 37, 5 C) - Umerena hipertenzija ( TA 120 -145 / 90 -110 mm. Hg ) - Hiperglikemija ( 7, 7 – 8, 8 mmol/L ) - Tahikardija ( 90 – 110 /min) - Pojacano lucenje kortikosteroida - kao i ACTH od strane hipofize

Zavrsetak asptinencijalnog sy: - Nakon 5 -7 dana ove tegobe se postepeno smanjuju i iscezavaju. - Duzi period nakon toga moze da se zali na slabost i blage bolove u misicima i zglobovima-”protrahovani apstin. sy. ” - Uporna nesanica, anksioznost, depresivnost. - Tolerancija na frustraciju je smanjena. - Blage smetnje u kognitivnom funkcionisanju. - Simptomi su razliciti i zavise od droge, licnosti i socijalnog ambijenta (kuca, bolnica, zatvor)

Medikamentna th: n n n n Anksiolitik Analgetik Antiemetik Antihistaminik Antidijaroik Neuroleptik Hipnotik

ANTIHOLINERGICKA SREDSTVA n n n n n Antipsihotici Antidepresivi Spazmolitici Antihistaminici Antiparkinsonici Antitusici Oftalmicki preparati Hipnotici Sredstva protiv kinetoza

Neuropsihijtrijske manifestacije Agitiranost , somnolencija, koma Bizarno ponasanje Fluktuirajuci nivo svesti

SISTEMSKE MANIFESTACIJE n n n n Deliriujum, halucinacije(vizuelne i taktilne) Sumanute ideje, gubitak pamcenja, paranoja. Dezorjentacija, dizartija, ataksija, hiperrefleksija Povecanje stope rada srca, temperature, respiracija i TA. Dilatirane zenice, sa sporom reakcijom Zajapurena topla suva koza Suve sluzokoze, zadah iz usta, smanjenje crevnih sumova, retncija mokrace.

Simptomi antiholinericke intoksikacije

HVALA VAM NA PAZNJI. Paracin 2012