Rachunkowo zarzdcza ZADANIA 1 Przykad identyfikacja kosztw 2

Rachunkowość zarządcza ZADANIA 1

Przykład: identyfikacja kosztów 2

Koszty istotne i nieistotne Przykładowo, jeśli posiadacz samochodu rozważa , co mu się bardziej opłaca jeśli chodzi o dojazd do pracy: a) jazda własnym samochodem, b) bilet miesięczny na publiczne środki transportu, c) bilety kupowane codziennie na publiczne środki transportu. Porównując koszty trzech wariantów, wskaż koszty istotne i nieistotne dla wariantu a. 3

Koszty istotne i nieistotne Przykład: • Firma nabyła kilka lat temu surowce i część z nich pozostała po zaprzestaniu produkcji wyrobów, której miały one służyć. • Wartość tych surowców wynosi 1000 zł i nie ma raczej możliwości ich sprzedaży lub zużycia w przyszłej produkcji. • Klienci nabyliby produkty, które wymagają zużycia w/w materiałów, ale nie są w stanie zapłacić więcej niż 2500 zł. • Dodatkowe koszty przekształcenia tych materiałów w żądane produkty wynoszą 2000 zł. • Czy firma powinna przyjąć zamówienie wartości 2500 zł ? 4

Koszty istotne i nieistotne • Przedsiębiorstwo poniosło pewne wydatki związane z realizacją rozpatrywanego przedsięwzięcia, ale wydatki te zostały poniesione przed ostatecznym podjęciem decyzji o przystąpieniu do realizacji projektu. • Przykładem mogą być tu koszty badań rynku mające na celu określenie zapotrzebowania na produkty wytwarzane za pomocą zdolności produkcyjnych, które chcemy stworzyć. • Są to koszty nieistotne, niedecyzyjne - jako utracone (zapadłe). • Jeżeli bowiem koszty te zostały już poniesione, to przystąpienie do realizacji projektu, bądź też odstąpienie od realizacji nic już nie zmieni. 5

KOSZTY ALTERNATYWNE JAKO PODSTAWA LICZENIA ZYSKU EKONOMICZNEGO - Kowalski pracował na etacie i zarabiał miesięcznie 3. 000 zł netto („na rękę”). - wynajmował pomieszczenie firmie usługowej i otrzymywał miesięcznie 1. 000 zł po uwzględnieniu zapłaconego podatku z tego tytułu. postanowił zrezygnować z pracy na etacie i założyć firmę w dotychczas wynajmowanym pomieszczeniu. - zainwestował w firmę 100. 000 zł - po roku funkcjonowania firma osiągnęła następujące przeciętne miesięczne wyniki: - przychody 20. 000 zł - koszty 15. 000 zł - podatek dochodowy 1. 000 zł Polecenia: 1. Ustal koszty ukryte (alternatywne) w odniesieniu do: a) kosztu pracy b) kosztów wykorzystywania własnego pomieszczenia c) kosztu kapitału (5% od inwestycji pozbawionej ryzyka oraz 10% premii za ryzyko) 2. Ustal, czy prowadzenie firmy jest opłacalne. 3. Ustal zysk księgowy, przy którym zysk ekonomiczny będzie na poziomie zerowym (zysk normalny) i co taki zysk oznacza z punktu widzenia właściciela firmy. 4. Ustal zysk księgowy, przy którym wystąpi zysk ekonomiczny. 6 5. Sporządź schemat dla straty ekonomicznej.

USTALANIE OPLACALNOŚCI PROWADZENIA FIRMY 7

KOSZTY STAŁE I ZMIENNE 8

FUNKCJA CAŁKOWITYCH KOSZTÓW PRODUKCJI Zadanie (zależność liniowa kosztów od rozmiarów produkcji): • Spółka produkuje 1500 jednostek wyrobu A miesięcznie. • Przeciętne koszty na jednostkę produktu wynoszą 30 zł. • Koszt krańcowy spółki wynosi 15 zł i jest stały. Podaj funkcję całkowitych kosztów produkcji. 9

CAŁKOWITE KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO KOSZTY DEGRESYWNE 10

KALKULACJA PODZIAŁOWA PROSTA Zadanie W ciągu okresu przyjęto do magazynu 1100 sztuk wyrobów gotowych. Stan produkcji w toku na koniec okresu wynosi 50 sztuk wykonanych w 60%. Wartość produkcji nie zakończonej 20. 000 zł. Koszty bieżącego okresu wynoszą 763. 000 zł. Ustal koszt jednostkowy produkowanych wyrobów według dwóch sposobów. 11

KALKULACJA PODZIAŁOWA PROSTA Zadanie Stan produkcji w toku na początek okresu wynosi 100 sztuk wykonanych w 40% a koszt tego zapasu wynosi 27. 000 zł. W ciągu okresu przyjęto do magazynu 1100 sztuk wyrobów gotowych. Stan produkcji w toku na koniec okresu wynosi 50 sztuk wykonanych w 60%. Koszty bieżącego okresu wynoszą 763. 000 zł. 12

Kalkulacja - metoda doliczeniowa 13

Kalkulacja - metoda doliczeniowa 14

PRZYKŁAD: KALKULACJA DOLICZENIOWA Spółka - zespół restauracji w ramach działalności pomocniczej na potrzeby własne i odbiorcy zewnętrznego w badanym okresie wyprodukowała 1 000 szt. sukienek dla kelnerek i 2 000 szt. garniturów dla kelnerów, produkcja w toku to 400 szt. sukienek przerobionych w 50 %. Materiały wydawane są jednorazowo w momencie rozpoczęcia produkcji. 15

KALKULACJA DOLICZENIOWA 16

Rachunek ABC Kalkulacja doliczeniowa • Firma produkuje dwa produkty A i B na jednej maszynie. Produkt A jest produktem masowym, na który popyt jest stały. Produkt B jest wytwarzany w seriach tylko na zamówienie. Gdy firma otrzymuje zamówienie na B, zatrzymuje produkcję A i udostępnia maszynę do jego realizacji. 17

18

Zadanie – rachunek ABC 19

Wariant I –kalkulacja doliczeniowa 20

Wariant II – rachunek ABC 21

METODA KSIĘGOWA 22

METODA WIELKOŚCI KRAŃCOWYCH 23

METODA WIELKOŚCI KRAŃCOWYCH 24

Zadanie – próg rentowności oraz wymagany poziom danego czynnika 25

ZADANIE (próg rentowności działalności jednorodnej) 26

ZADANIE (próg rentowności w produkcji niejednorodnej) 27

DŹWIGNIA OPERACYJNA -PRZYCZYNA 28

DŹWIGNIA OPERACYJNA JAKO MIARA RYZYKA OPERACYJNEGO I FINANSOWEGO 29

ANALIZA WRAŹLIWOŚCI NA PODSTAWIE WIELKOŚCI GRANICZNYCH 30

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI NA PODSTAWIE MNOŻNIKOW ZYSKU 31

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI NA PODSTAWIE MNOŻNIKOW ZYSKU 32

USTALANIE OPTYMALNEJ STRUKTURY ASORTYMENTOWEJ 33

Ad. 3. Struktura optymalna (zapewniająca najwyższy zysk) 34

Zadanie (wybór technologii 35

Zadanie (wybór technologii) – etapy rozwiązania: Ustalenie opłacalności założenia instalacji gazowej polega na wykazaniu, czy liczba przejeżdzanych kilometrów jest wystarczająca dla zrekompensowania poniesionych wydatków na założenie instalacji. W tym celu należy: • Ustalić roczne koszty z tytułu założenia instalacji gazowej, • Ustalić oszczędności na kosztach paliwa na jednym kilometrze po zainstalowaniu instalacji gazowej w obu samochodach, • Ustalić liczbę kilometrów, przy których roczne całkowite koszty instalacji gazowej zostaną zrekompensowane oszczędnościami na kosztach paliwa: -dla Forda, -dla Mercedesa. • Porównać ustaloną liczbę kilometrów dla obu samochodów z liczbą przejeżdzanych przez nie w roku kilometrów. 36

WYBÓR TECHNOLOGII PRODUKCJI-TABELA 37

ZADANIE 38

ZADANIE Oceń finansowe konsekwencje zamknięcia kiosku na podstawie: - zmian w przychodach i kosztach, - zmian marży brutto i kosztów stałych, - rachunku kosztów istotnych, - porównaj stratę wykazaną w pierwszej metodzie (na poprzednim slajdzie) z wynikami wyliczonymi pozostałymi metodami. 39

ZADANIE – ROZWIĄZANIE NA PODSTAWIE ZMIAN W PRZYCHODACH I KOSZTACH 40

ZADANIE – ROZWIĄZANIE NA PODSTAWIE ZMIAN MARŻY BRUTTO I KOSZTÓW STALYCH 41

ROZWIĄZANIE NA PODSTAWIE RACHUNKU KOSZTÓW ISTOTNYCH 42

Zadanie (brak redukcji kosztów stałych): 43

ZADANIE-REZYGNACJA Z DZIAŁALNOŚCI 44

ZADANIE-REZYGNACJA Z DZIAŁALNOŚCI 45

Kupić czy wyprodukować – przy oszczędnościach na kosztach stałych 46

Ustalanie ceny na podstawie kosztów pełnych – wg marży zysku (rentowności sprzedaży) 47

Ustalanie ceny na podstawie kosztów pełnych – metoda z marżą zysku wg wskaźnika rentowności majątku (ROI) 48

Ustalanie ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia 49

Ustalanie ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia 50

Ustalanie ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia 51

Występuje „wąskie gardło” w postaci ograniczonej liczby jednostek produkcyjnych 52

Obniżka ceny – wpływ na zysk* • • • • Założenia Autokar kursujący na trasie Gdańsk - Paryż - Gdańsk dysponuje 50 miejscami dla pasażerów. Podróż okrężna trwa 5 dni. Kaszty stałe podróży, niezależnie od liczby pasażerów, wynoszą 10 500 zł, a koszty zmienne - 60 zł na pasażera. Badania wykazały, że niezależnie od ceny biletu, przeciętne wykorzystanie miejsc wynosi 70%. Cena skalkulowana na podstawie kosztów pełnych z 20 % narzutem zysku, przedstawia się następująco: Koszt zmienny na l pasażera. . . 60 zł Koszty stałe na l pasażera. . . . 300 zł Koszt jednostkowy. . . . . 360 zł Narzut zysku. . . . 360 zł • 0, 2 = 72 zł Cena od pasażera. . . . . 432 zł Polecenia: 1. Ustalić wynik finansowy na jednej podróży okrężnej przy założeniach wyjściowych. 2. Ustalić o ile zwiększyłby się zysk na skutek obniżki ceny o 50%, biletów dla pasażerów nabywających go w ostatniej chwili przed podróżą, zakładając, że spowoduje ona sprzedaż wszystkich miejsc w autokarze. 3. Oblicz wynik finansowy przy założeniu, że 20% „pełnopłatnych pasażerów” czekałaby z kupnem biletów na obniżkę ceny. *J. Wermut, Zbiór zadań z rachunkowości zarządczej, ODDK, Gdańsk 2008. 53

Tabela do uzupełnienia 54