EKG U SVAKODNEVNOJ PRIMENI OSNOVE ELEKTROKARDIOGRAFIJE Vedrana Jovanovi

EKG U SVAKODNEVNOJ PRIMENI OSNOVE ELEKTROKARDIOGRAFIJE Vedrana Jovanović

ELEKTROKARDIOGRAFIJA Snimanje procesa depolarizacije i repolarizacije miokarda. Standardna traka, 25 cm/min, sa odštampanom kvadratnom mrežom. Horizontalna osnova – vreme Vertikalna osnova – voltaža • Mali kvadratić - 1 x 1 mm- 0, 04 sekunde - 0, 1 m. V • Veliki kvadrat- (5 x 5 malih kvadrat) - 5 x 5 mm 5 mm - 0, 2 sekunde - 0, 5 m. V

SRČANI CIKLUS Depolarizacije počinje u SA čvoru Širi se preko pretkomora do AV čvora (P talas) Preko Hisovog snopa i grana (desna, prednja i zadnja leva) do svih ćelija komora (QRS kompleks) Repolarizacija obrnutim redom (T talas)

POSTAVKA ELEKTRODA EKG se snima sa 12 mesta • 6 perifernih odvoda: • 6 prekordijalnih odvoda

EKSTREMITETNE ELEKTRODE • CRVENA - desna ruka • CRNA - desna noga - uzemljenje • ŽUTA - leva ruka • ZELENA - leva noga

PERIFERNI ODVODI Električni potencijali u frontalnoj ravni Ø 3 standardna - bipolarna – I, III (Einthovenov trougao) + - I odvod Leva ruka Desna ruka 0 II odvod Leva noga Desna ruka 60 III odvod Leva noga Leva ruka 120 Ø 3 unipolarna – a. VR, a. VL a. VR Dominantan uticaj desne ruke -150 a. VL Dominantan uticaj leve ruke -30 a. VF Dominantan uticaj leve noge 90

PREKORDIJALNE ELEKTRODE Električni potencijali u horizontalnoj ravni • V 1 - desni rub sternuma 4. ikp • V 2 - levi rub sternuma 4. ikp • V 3 – između V 2 i V 4 • V 4 – leva medioklavikularna linija 5. ikp • V 5 – prednja aksilarna linija 5. ikp • V 6 – srednja aksilarna linija 5. ikp

STANDARDIZACIJA TEHNIČKIH USLOVA • Ispitivanje tehničke ispravnosti EKG zapisa • Baždarni znak • Vertikalna defleksija od 10 mm – 2 velika kvadrata • Potencijal od 1 m. V • Pravilno tumačenje amplitude talasa

ZAPIS SRČANOG CIKLUS Svaki srčani ciklus (kontrakcija i relaksacija) je praćen sledećim kompleksom talasa i šiljaka u EKG-u: P talas – depolarizacija pretkomora PQ segment - (od kraja P talasa do početka Q šiljka) – depolarizacija AV čvor QRS kompleks – depolarizacija komora ST segment (od kraja šiljka S do početka T talasa) – komore depolarisane, nije otpočela repolarizacija T talas – repolarizacija komora

KARAKTERISTIKE ŠILJAKA P talas Lokaliza cija Amplituda/ Trajanje / visina dužina pre QRS 2 -3 mm atrijalna depolarizacija PR interval depolarizacija AV čvor, Hisov , grane Q zubac 2, 5 m. V 2, 5 kockice Od početka P do početka QRS Prva negativna defleksija posle P 0, 06 - 0, 12 sek Oblik Zaobljen 3 mm 3 kockice 0, 12 – 0, 20 sek Defleksija Pozitivna I; II, a. VF, V 2 -V 6 Negativna a. VR Bifazan III, a. VL, V 1 izoelektričan - - 0, 1 m. V 0, 04 sek Prva negativna defleksija posle P

QRS kompleks LOKALI ZACIJA AMPLITUDA TRAJANJE/ / VISINA DUŽINA posle P 5 – 30 mm 5 -30 kockice depolarizacija ventrikula KONFIGURACIJA 0, 06 – 0, 1 sek Q- prva negativna defleksija posle P 2, 5 mm 2, 5 kockice R- prva pozitivna pola PR defleksija posle P S- prva negativna defleksija posle R QT interval Depolarizacija i repolarizacija komora Od početka QRS do kraja T - 0, 36 – 0, 44 sek 8 – 10 kockica izoelektriča DEFLEKSIJA Pozitivna I, III, a. VL, a. VF, V 4 - V 6 Negativna a. VR, V 1 - V 3

LOKALI ZACIJA ST segment Kraj depolarizacije početak repolarizacije T talas Repolarizacija komora AMPLITUDA TRAJANJE / / VISINA DUŽINA Od kraja S do početka T KONFIGURACIJA DEFLEKSIJA izoelektričan Ne sme biti spušten / podignut za više od 2 kockice u odnosu na PQ segment Posle QRS I, III 0, 5 mm V 1 -V 6 10 mm Zaobljen Pozitivna I; II, a. VF, V 2 -V 6 Negativna a. VR

PARAMETRI ANALIZE 1. Merenja – odvodi frontalne ravni frekvenca, PR interval, dužina QRS, QT interval 2. Pravac električne osovine srca 3. Regularnost ritma srca. Pravilan - ravnomeran R-R ili P-P interval u najmanje 3 ciklusa Sinusni – prisustvo P talasa u najmanje 2 od 3 standardna bipolarna odvoda 4. Analiza sprovodljivsti- SA, AV, IV – blokovi 5. Opis talasa

FREKVENCA SRČANOG RADA 60 -100/min Precizno izračunavanje • FSR= 1500 / (R-R mm) • FSR= 60/ (R-R mm)x 0, 04 • FSR= (broj QRS u 3 sek-15 kvadrata) x 20 • FSR= (broj R u 5 sekundi 25 kvadrata) x 12 • Prvi R zubac koji pada na debelu liniju deliti sa svakom sledećom debelom linijom sukcesivno do sledećeg R • 1, 2, 3, 4, (300, 150, 100, 75, 60. . . )

ELEKTRIČNA OSOVINA • Pravac kojim teče struja tokom depolarizacije. • Paralelan sa antomskom osovinom srca • Od desno i gore ka levo i dole NORMO GRAM LEVOGR AM DESNO GRAM I odvod a. VF + + + - - +

SKRETANJE OSOVINE LEVOGRAM: Gojaznost Ležanje na levoj strani DESNOGRAM: Mršavost Stajanje Hipertrofija desne komore Hipertrofija leve komore Blok leve grane Hiss-ovog snopa Blok desne grane Hiss-ovog snopa

POVEĆANA VOLTAŽA QRS KOMPLEKSA HIPERTROFIJA LEVE KOMORE ZBIR AMPLITUDA/ VISINA R u a. VL S u V 3 > 28 mm ♂ >20 mm ♀ R talas u V 5 ili V 6 >25 mm HIPERTROFIJA DESNE KOMORE R u V 1 >7 mm S u V 5 ili V 6 dublji od 7 mm T talas u I <2 mm 1 mm = 1 kockica

SNIŽENA VOLTAŽA QRS KOMPLEKSA Difuzno snižena voltaža QRS kompleksa u svim odvodima • pleuralni izliv • eksudativni perikarditis Tečnost - električni izolator

ABNORMALNOSTI P TALASA P pulmonale Hipertrofija desne pretkomore P mitrale Hipertrofija leve pretkomore II i III odvod I i a. VL odvod P šiljat P dvogrb viši od 2, 5 kockice širi od 2, 5 kockice

ABNORMALNOSTI PQ INTERVALA od početka P talasa Kraći od 3 kockice: do početka Q šiljka • Abnormalni putevi prenosa depolarizacije iz pretkomora u komore (Wolf- Parkinson – White SY. ) Duži od 5 kockica: • Blokada sprovođenja u AV čvoru (AV blok – 3 stepena)

AV BLOK I STEPENA • PQ interval produžen • više od 5 kockica

AV BLOK II STEPENA MOBIC I- Venkebahova periodika PQ interval sve duži iz otkucaja u otkucaj posle P talasa izostaje QRS kompleks daljim nastavkom normalnog ritma ponavljanja istog

AV BLOK II STEPENA MOBIC II BLOK PQ interval stalno iste dužine Pojava jednog P talasa posle kog izostaje QRS kompleks Ponovno normalan ritam Izostanak QRS nema pravilnu ritmiku

AV BLOK III STEPENA Ne dolazi do prenosa impulsa u komore P talasi imaju jedan ritam QRS kompleksi imaju drugi, nezavisan ritam

PRODUŽENJE QRS KOMPl. EKSA QRS duži od 2, 5 kockice blok u sprovođenju u nekoj od grana Hissovog snopa

BLOK LEVE GRANE • QRS širine 3 ili više kockica (mm) BLOK DESNE GRANE • QRS širine 3 ili više kockica (mm) • Električna osovina – levogram • U I i V 6 odvodu S zubac širok i dvostruko nazubljen • U I i V 6 odvodu R zubac dvostruko nazupčen • U V 1 i a. VR pozni R zubac

BLOK LEVOG PREDNJEG FASCIKULUSA BLOK LEVOG ZADNJEG FASCIKULUSA • QRS širok 2, 3 do 3 kockice • El. Osovina – levo i gore • El. Osovina – desno • II, III, a. VF – dubok S zubac • I- dubok Q zubac • III- dubok Q zubac IQIIIS ISIIIQ

• BLOK LEVOG PREDNJEG FASCIKULUSA

BLOK LEVOG ZADNJEG FASCIKULUSA

PATOLOŠKI Q ZUBAC • Širina preko 1 kockice (mm) • Prisustvo u odvodima u kojima ga normalno nema (V 1, V 2, V 3) Nekroza- fibroza miokarda- nema stvaranja potencijala

ABNORMALNOSTI ST SEGMENTA Od kraja S do početka T U odnosu na PQ segment može biti: • Eleviran- podignut • Deprimiran- spušten Patološka elevacija/ depresija >= 2 kockice Prolazno u toku infarkta miokarda- lezija- ishemijski nadražaj miokarda

ABNORMALNOSTI ST SEGMENTA DEPRESIJA ST ELEVACIJA ST Ishemija miokarda – anginozni napad Subendokardna ishemija komora udaljenim od prednjeg zida grudnog koša Subendokardna ishemija komora bliskim prednjem zidu Subepikardna ishemija komora grudnog koša bliskim prednjem zidu grudog koša Subepikardna ishemija komora udaljenim od prednjeg zida grudog koša KORITASTA ST DEPRESIJA predoziranje kardiotoničkim glikozidima

INFARKTA MIOKARDA INFARKT U RAZVOJU: • Prolazna elevacija / depresija ST segmenta • Visoki T talasi DEFINITIVNI INFARKT • Patološki Q zubac

LOKALIZACIJA INFARKTA MIOKARDA

PREDNJI ZID LEVE KOMORE Q zupci u odvodima: • V 1 • V 2 • V 3 • V 4

LATERALNI ZID LEVE KOMORE Q zupci u odvodima: • I • a. VL • V 5 • V 6 Lateralni Infarkt = a. VL +I

(DIJAFRAGMALNI) INFARKT DONJEG ZID • III • a. VF • Recipročne promene • Levi i prednji odvodi

INFARKT ZADNJEG ZIDA LEVE KOMORE Recipročne promene u predjim odvodima Veliki R zubac: • V 1 • V 2 Q zubac u: • V 6

ABNORMALNOSTI QT INTERVALA QT interval - od Q zubca do kraja T talasa Skraćen- manje od 8 kockica digitalis hiperkalcemija Produžen – više od 10 kockica hipokalcemija antiaritmici Ia grupe (hinidin, prokainamid)

ABNORMALNOSTI T TALASA INVERZIJA T TALASA • Normalno u odvodima a. VF V 1 • Subepikardna ishemija SUBENDOKARDA ISHEMIJA HIPERKALEMIJA • Viši od 6 kockica • Širi od 5 kockica

SINUSNI RITAM Svaki P talas prati QRS kompleks Ravnomeran R-R ili P-P interval u najmanje 3 ciklusa Prisustvo P talasa u najmanje 2 od 3 standardna bipolarna odvoda

FLATER PRETKOMORA • Veliki broj P talasa koji se nadovezuju • QRS kompleksi aritmični • Impulsi neredovno prolaze kroz AV čvor u komore • Učestalost QRS kompleksa veća nego inače

FIBRILACIJA PRETKOMORA • P talasi se ne mogu uočiti • QRS kompleksi aritmični • Impusli neregularno prolaze kroz AV čvor • Učestalost QRS kompksa veća nego normalno

EKSTRASISTOLE Iregularni ciklusi PRETKOMORSKE: • P talas • Kompenzatorna pauza NODALNE (AV čvor) • Preuranjen QRS • Ne prethodi mu P talas • Kompenzatorna pauza

KOMORSKE EKSTRASISTOLE • Nema P talasa • QRS iregularni visoke voltaže prošireni • T talas inverzan u odnosu na QRS Ø Na obolelom srcu Ø P na T Ø Komorska tahikardija i fibrilacija

PAROKSIZMALNE TAHIKARDIJE • Pretkomorske • Komorske • Nodalne Neprekinut niz pretkomorskih, nodalnih, komorskih ekstrasistola

METABOLIČKI POREMEĆAJI HIPERKALEMIJA HIPOKALEMIJA • Visok T talas • Mali T talas • Skraćen ST segment • Pojava U talasa ( abnormalan talas iza T talasa) • Produžen PR interval • Širok QRS Teži oblici: Gubitak P talasa

HIPERKALCEMIJA HIPOKALCEMIJA Skaćen QT interval Produžen QT interval

TEHNIČKI PROBLEMI SNIMANJA EKG-a ARTEFAKTI somatski tremor pokreti grudnog koša nemiran pacijent suve, prljave elektrode neadekvatna aplikacija prekid u kablovima probemi u napajanju

HVALA