Banki Polskie 2006 Krzysztof Pietraszkiewicz Prezes Zwizku Bankw

Banki Polskie 2006 Krzysztof Pietraszkiewicz Prezes Związku Banków Polskich Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Warszawa 16. 01. 2006 1

Inflacja w latach 1990 -2006 2 Źródło: GUS Dane za III Kw. 2006

Inflacja w latach 1991 -2006 3 Źródło: GUS Dane za III Kw. 2006

Stopy Procentowe NBP 4 Źródło: NBP Dane za III Kw. 2006

Struktura systemu finansowego (%) Kluczowa rola sektora bankowego 5 Źródło NBP

Liczba Banków i placówek bankowych w Polsce Banki Komercyjne uwzględniono wraz z oddziałami instytucji kredytowych 6 Dane za III Kw. 2006 Źródło: NBP

Liczba placówek bankowych 7 Dane za III Kw. 2006

Liczba osób zatrudnionych w bankach - Kadra dobrze wykształcona - Wysoka zdolność do podejmowania nowych zadań 8 Opr. w ZBP Dane za III kw. 2006

Fundusze własne sektora bankowego w latach 1993 -2006 (w mln zł. ) - Przewidywany stały wzrost funduszy, w związku z rosnącymi potrzebami gospodarczymi 9 Źródło: NBP Dane za III Kw. 2006

UDZIAŁ SEKTORA BANKOWGO W FINANSOWANIU ZADŁUŻENIA SKARBU PAŃSTWA Źródło: Dane Ministerstwa Finansów 10

UDZIAŁ SEKTORA BANKOWGO W FINANSOWANIU ZADŁUŻENIA SKARBU PAŃSTWA 11 Źródło: Dane Ministerstwa Finansów

ZAANGAŻOWANIE INWESTYCYJNE OFE W SEKTOR BANKOWY 12 Źródło: Raporty kwartalne KNUFi. E

Inwestycje OFE w polskie banki stan na 29. 09. 2006 Instrument Kwota w mld zł Akcje banków notowanych na GPW 8. 830. 638 Depozyty w bankach krajowych 4. 652. 031 Bankowe papiery wartościowe i listy zastawne 0, 14 Łącznie 13. 482. 669 co stanowiło ok. 13% aktywów OFE 13

Strajki w Polsce w latach 1990 -2004 14 Źródło: GUS

Udział inwestorów zagranicznych w aktywach sektora bankowego (% kontrolowanych aktywów, 2005) Korzystna dywersyfikacja źródeł kapitału wg kraju pochodzenia 15 Źródło NBP

NIEDOKAPITALIZOWANIE BANKÓW / UDZIAŁ KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO 16 Źródło: NBP

Udział inwestorów zagranicznych w aktywach sektora bankowego krajów UE (2004) Źródło: ECB 17

Czy są rentowne? Jakie były warunki działania sektora? 18

Programy naprawcze 19 Źródło: NBP

Jakość portfela kredytowego – należności zagrożone w latach 1993 -2006 -To odzwierciedlenie kondycji gospodarki i stanu obrotu gospodarczego -Wysoki udział należności zagrożonych przyczyną niższej rentowności w niektórych okresach i trudności w oferowaniu bardziej atrakcyjnych warunków świadczenia usług. 20 Źródło: NBP Dane za III kw. . 2006

Wynik finansowy netto oraz podatek dochodowy sektora bankowego w latach 1993 - 2006 Mln zł - Bardzo wysokie obciążenia w następstwie nieprzyjaznych rozwiązań podatkowych. 21 Źródło: NBP Dane za III kw. . 2006

NOMINALNA I EFEKTYWNA STOPA OPODATKOWANIA BANKÓW (%) * - bez uwzględnienia obligacji restrukturyzacyjnych – 51, 2 22 ** - bez uwzględnienia obligacji restrukturyzacyjnych – 40, 4 Źródło: NBP

OPODATKOWANIE SEKTORA BANKOWEGO Źródło: "Informacja dotycząca rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych CIT-8" przygotowana przez Ministerstwo Finansów za 2003, 2004, 2005 rok 23

OPODATKOWANIE SEKTORA BANKOWEGO 24 *Źródło: Rzeczpospolita z 10 stycznia 2006 str. B 1. Dane opracowano na podstawie "Listy 500" gazety i danych w Monitorach Polski B

UTRACONE DOCHODY BANKÓW Z TYTUŁU STOSOWANIA REZERWY OBOWIĄZKOWEJ (mln PLN) - Negatywny wpływ na przychody sektora i warunki świadczonych usług dla klientów Łącznie w latach 1993 – 2005 utracone dochody banków z tytułu stosowania rezerwy obowiązkowej wyniosły 27, 2 mld PLN 25 Źródło: NBP

WYSOKOŚĆ WPŁAT NA FUNDUSZ POMOCOWY DO BFG (mln PLN) - To klienci i właściciele banków wnieśli największy wkład w finansowanie bezpieczeństwa sektora. Dodatkowo banki wpłaciły łącznie 626 mln PLN na fundusz ochrony środków gwarantowanych, które to środki zostały przekazane deponentom upadłych banków Łącznie w latach 1995 – 2005 na fundusz pomocowy i fundusz ochrony środków gwarantowanych banki wpłaciły do BFG 2, 49 mld PLN Źródło: BFG 26

Zyskowność banków w latach 2000 -2005 27 Źródło: NBP

ROE w krajach UE (2004) Polski sektor bankowy należy do liderów pod względem stopy zwrotu z kapitału Źródło: ECB/NBP 28

C/I w krajach UE (2004) Efektywność kosztowa polskiego sektora nie odbiega od standardów UE ale dalsza poprawa pożądana Źródło: ECB/NBP 29

Efektywność kosztowa banków 30 Źródło: NBP

CR 5 Index w krajach UE (2004) Koncentracja jest niższa niż w większości krajów UE Źródło: ECB/NBP 31

WYNIKI FINANSOWE BANKÓW 32 Źródło: "Informacja dotycząca rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych CIT-8" przygotowana przez Ministerstwo Finansów za 2003, 2004, 2005 rok

Sektor bankowy w Polsce potencjał wzrostu - Znaczący potencjał wzrostu w kolejnych latach. Struktura kredytów detalicznych jako % PKB - 2004 Zadłużenie gospodarstw domowych w relacji do PKB danych krajów 2004 33 Źródło: UCI New Europe Research, 2004

Czy są pazerne? 34

Poziom marży odsetkowej w latach 1997 -2006 Przyczyny zmniejszenia: • • • Długotrwałe obniżanie stóp procentowych Stabilny i niski wskaźnik inflacji Rosnąca konkurencja Zmniejszanie kosztów Wzrastające „ubankowienie” wpływa na obniżanie jednostkowego kosztu kredytu 35 Źródło: NBP Dane za III kw. 2006

Koncentracja sektora bankowego a ceny usług źródło Ernst&Young Współczynnik korelacji wynosi „-0, 81”, co oznacza wskaźnik koncentracji jest odwrotnie proporcjonalny do nominalnego poziomu cen 36

Przychody brutto banków od jednego klienta (dane w EURO) DEPOZYTY I LOKATY 180 162 160 140 120 93 100 80 64 52 60 40 66 64 74 69 67 101 26 30 29 32 31 36 20 ia Be lg H is z pa ni a ta n Br y ie lk a en ia W Sł ow -1 5 EU cy ie m N an ia D -2 5 di a EU ol an H a Au st ria an cj ja Fr ac Sł ow re cj a G ka Po ls ga l Po rtu C ze ch y ia ia 0 37 Źródło: Komisja Europejska

a Źródło: Komisja Europejska 50 22 25 32 39 38 pa ni a Sł ow ac ja W ęg ry D an ia C ze ch y Irl an di a H ol an di a Be lg ia EU -2 5 Fr an cj a EU W -1 ie 5 lk a Br yt an Au ia st ria N ie m cy W ło ch Lu y ks em bu rg Fi 15 j nl a an Po di rtu a g Sł alia ow en i Po a ls H ka is z ec w Sz Li tw Przychody brutto banków od jednego klienta (dane w EURO) KONTO 300 265 250 204 200 186 150 100 97 102 40 40 44 108 109 119 124 133 145 152 76 54 0

Przychody brutto banków od jednego klienta (dane w EURO) KREDYTY KONSUMPCYJNE 800 668 700 705 600 522 504 517 500 435 410 414 421 400 279 300 196 200 100 308 337 363 367 233 157 64 66 71 93 94 W ęg r Po y l Sł ska ow ac C ja ze ch y Li tw a Be l Sz gia w ec G ja re Fi cja nl an Sł dia ow en W ia ł H och is zp y an i EU a -2 Fr 5 an cj a M al t W EU a ie -1 lk a 5 Br Po yta rtu nia ga l N ia ie m Au cy st ria C yp Irl r an H dia ol an di a D an ia 0 39 Źródło: Komisja Europejska 728

Przychody brutto banków od jednego klienta (dane w EURO) KARTY KREDYTOWE 40 Źródło: Komisja Europejska

Średnie ważone oprocentowanie – kredytów mieszkaniowych ogółem w % 41 Źródło: NBP

Czy służą klientom? 42

KORZYSTANIE OSÓB PRYWATNYCH Z USŁUG BANKOWYCH I UBANKOWIENIE GOSPODARSTW DOMOWYCH Źródło: ABD 2000 -2005 (dane średnioroczne) Pentor Bus 2000 -2005 (dane średnioroczne) NSP’ 1988 Liczba mieszkańców w wieku 15+ Liczba gospodarstw domowych Przeciętna liczba osób w gospodarstwie 28268, 8 11970, 4 3, 1 NSP’ 2002 31288, 4 13337, 0 2, 84 43

Pyt. : Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z usług swego banku? ŚREDNIE Źródło: Pentor - Audyt Bankowości Detalicznej 2000 -2005 44

Kredyty dla podmiotów sektora niefinansowego 300 115 250 110 86, 2 98, 2 109, 9 136, 4 % mld zł 200 105 50 118, 3 121, 9 117, 1 121, 1 0 100 2002 2003 2004 2005 dla gospodarstw domowych dla przedsiębiorstw dynamika kredytów ogółem (prawa oś) rok poprzedni =100 Uwaga: ok. 8% kredytów dla gospodarstw to kredyty na finansowanie mikroprzedsiębiorstw Źródło Pentor 45

46

47 Źródło: NBP

Liczba udzielonych kredytów mieszkaniowych (w szt. ) kwartalnie za okres 2004 -2006 Kw. 48 Źródło: ZBP/SARFIN

Liczba kart płatniczych posiadanych przez klientów w Polsce w latach 2000 - 2006 W tys. sztuk - Systematyczne upowszechnienie kart z mikroprocesorem, udział w rozwoju gospodarki elektronicznej. 49 Źródło: NBP Dane za III kw. 2006

Rozwój sieci bankomatów w Polsce 50 Źródło: ZBP Dane za III Kw. 2006

Liczba klientów korzystających z dostępu do rachunku bankowego przez Internet 51 Źródło: ZBP

INSTYTUCJE WYKORZYSTYWANE PRZEZ MŚP W CELU POZYSKANIA ŚRODKÓW FINANSOWYCH 52 Źródło: Europejska Federacja Bankowa (European Banking Federation)

DOSTĘP DO KREDYTU POPRAWIA SIĘ UDZIAŁ ODRZUCONYCH WNIOSKÓW O UDZIELENIE KREDYTU Źródło: Raport Ministerstwa Gospodarki „Przedsiębiorczość w Polsce 2006” 53

BARIERY ROZWOJU W OPINII PRZEDSIĘBIORCÓW- BADANIA KONIUNKTURY (%) Źródło: Raport Ministerstwa Gospodarki „Przedsiębiorczość w Polsce 2006” 54

KONKURENCYJNOŚĆ OPROCENTOWANIA KREDYTÓW DLA MŚP NA RYNKU LOKALNYM Skala ocen: od 1 - do 6, przy czym 6 była ocena najwyższą Źródło: Opracowanie wyników ankiety “Bank Przyjazny dla Przedsiębiorców” przeprowadzonej w 2005 r. wśród MŚP; Polsko-Amerykańska Fundacja Doradztwa dla Małych Przedsiębiorstw, 2006 55

PROSTOTA WNIOSKÓW KREDYTOWYCH I POŻYCZKOWYCH DLA MŚP Skala ocen: od 1 - do 6, przy czym 6 była ocena najwyższą Źródło: Opracowanie wyników ankiety “Bank Przyjazny dla Przedsiębiorców” przeprowadzonej w 2005 r. wśród MŚP; Polsko-Amerykańska Fundacja Doradztwa dla Małych Przedsiębiorstw, 2006 56

SZYBKOŚĆ PROCEDURY KREDYTOWEJ Skala ocen: od 1 - do 6, przy czym 6 była ocena najwyższą Źródło: Opracowanie wyników ankiety “Bank Przyjazny dla Przedsiębiorców” przeprowadzonej w 2005 r. wśród MŚP; Polsko-Amerykańska Fundacja Doradztwa dla Małych Przedsiębiorstw, 2006 57

OGÓLNA OCENA BANKÓW W POLSCE Właściciele firm mikro I PÓŁROCZE 2005 ŚREDNIA 2. 4 N=1500 II PÓŁROCZE 2005 ŚREDNIA 2. 6 N=1500 58 Pentor- Audyt bankowości firm mikro’ 2005

CZY BANKI WSPOMAGAJĄ CZY HAMUJĄ ROZWÓJ FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE? (Właściciele firm mikro) I PÓŁROCZE 2005 II PÓŁROCZE 2005 ŚREDNIA 2. 3 N=1500 Pentor- Audyt bankowości firm mikro’ 2005 ŚREDNIA 2. 5 59 N=1500

Ocena działalności kredytowej banków Opinia firm małych 1 – bardzo źle 2 – źle 3 – średnio Element oceny N = 600 Średnia ocena 5 - bardzo dobrze 4 – dobrze 2006 2005 2004 2003 Doradztwo kredytowe 3, 46 3, 31 3, 15 3, 22 Przejrzystość i przewidywalność polityki kredytowej wobec firmy 3, 44 3, 25 2, 99 3, 01 Maksymalna kwota dostępnego kredytu 3, 44 3, 18 3, 01 3, 07 Warunki spłaty 3, 42 3, 20 2, 89 3, 03 Czasochłonność rozpatrywania wniosku kredytowego 3, 40 3, 13 2, 83 2, 90 Procedurowy oraz ogólny stopień trudności uzyskania kredytu 3, 28 2, 99 2, 72 2, 80 Wysokość prowizji i opłat 3, 17 3, 06 2, 54 2, 75 Wymagane zabezpieczenia 3, 14 3, 04 2, 70 2, 80 Wysokość oprocentowania 3, 08 3, 01 2, 48 2, 70 Kolorem zaznaczono wielkości średnie – wyższe od 3, 0 Źródło: Prezentacja WIB na VI Forum Korporacyjne ZBP, 5. 10. 2006 r Andrzej Lech Prezes Zarządu 60

Ocena działalności kredytowej banków Opinia firm średnich 1 – bardzo źle 2 – źle 3 – średnio Element oceny N = 600 Średnia ocena 5 - bardzo dobrze 4 – dobrze 2006 2005 2004 2003 Doradztwo kredytowe 3, 63 3, 54 3, 42 3, 34 Przejrzystość i przewidywalność polityki kredytowej wobec firmy 3, 56 3, 48 3, 37 3, 25 Maksymalna kwota dostępnego kredytu 3, 48 3, 46 3, 34 3, 27 Warunki spłaty 3, 46 3, 49 3, 32 3, 34 Czasochłonność rozpatrywania wniosku kredytowego 3, 41 3, 39 3, 26 3, 19 Procedurowy oraz ogólny stopień trudności uzyskania kredytu 3, 33 3, 36 3, 22 3, 10 Wysokość prowizji i opłat 3, 24 3, 31 3, 25 3, 04 Wymagane zabezpieczenia 3, 19 3, 26 3, 09 Wysokość oprocentowania 3, 18 3, 24 3, 05 2, 96 Kolorem zaznaczono wielkości średnie – wyższe od 3, 3 Andrzej Lech Prezes Zarządu Źródło: Prezentacja WIB na VI Forum Korporacyjne ZBP, 5. 10. 2006 r 61

Przyczyny niekorzystania z kredytów bankowych - respondenci mogli wskazać więcej niż jedną przyczynę (odpowiedzi spontaniczne) - pytanie skierowano wyłącznie do firm nie korzystających z kredytu Firmy małe najczęstsze wskazania (%) Przyczyna 2006 2005 2004 2003 brak potrzeby 59, 4 50, 9 49, 4 43, 9 za drogi kredyt 22, 7 19, 8 29, 6 31, 1 trudności z uzyskaniem (wymagania) 3, 6 8, 5 12, 5 Źródło: Prezentacja WIB na VI Forum Korporacyjne ZBP, 5. 10. 2006 r Andrzej Lech Prezes Zarządu 62

Przyczyny niekorzystania z kredytów bankowych - respondenci mogli wskazać więcej niż jedną przyczynę (odpowiedzi spontaniczne) - pytanie skierowano wyłącznie do firm nie korzystających z kredytu Firmy średnie najczęstsze wskazania (%) Przyczyna 2006 2005 2004 2003 brak potrzeby 59, 4 57, 4 35, 6 36, 1 za drogi kredyt 17, 5 18, 7 20, 9 34, 2 trudności z uzyskaniem (wymagania) 5, 2 4, 4 9, 4 11, 0 Źródło: Prezentacja WIB na VI Forum Korporacyjne ZBP, 5. 10. 2006 r Andrzej Lech Prezes Zarządu 63

W jakim procencie firmy korzystają z produktów kredytowych i jakie mają w tym względzie zamiary N = 600 % wskazań Małe firmy Kredyt złotowy 2006 45, 4 7, 6 2005 40, 2 10, 3 2004 21, 2 23, 5 2003 29, 8 23, 7 Nie korzystam i nie zamierzam 39, 7 40, 2 54, 8 44, 9 Brak odpowiedzi 7, 3 9, 3 0, 5 1, 6 Korzystam Nie korzystam, ale zamierzam Andrzej Lech Prezes Zarządu 64

W jakim procencie firmy korzystają z produktów kredytowych i jakie mają w tym względzie zamiary N = 600 % wskazań Średnie firmy Kredyt złotowy 2006 2005 2004 2003 Korzystam 53, 8 55, 3 42, 0 41, 2 Nie korzystam, ale zamierzam 8, 2 9, 7 18, 2 19, 3 Nie korzystam i nie zamierzam 32, 3 25, 5 37, 8 36, 7 Brak odpowiedzi 5, 7 9, 5 2, 0 2, 8 Andrzej Lech Prezes Zarządu 65

Korzystanie z różnych form kredytowania N = 600 % korzystających Małe firmy 2006 2005 Kredyt w rachunku saldo debetowe 44, 4 32, 5 Kredyt obrotowy 18, 2 13, 0 Kredyt inwestycyjny 13, 4 12, 2 i są to zaangażowania niskie (np. kredyt w rachunku lub saldo debetowe – 2/3 korzystających małych firm deklaruje ich wielkość do 20 tys. zł. ) Andrzej Lech Prezes Zarządu 66

Korzystanie z różnych form kredytowania N = 600 % korzystających Średnie firmy 2006 2005 Kredyt w rachunku saldo debetowe 41, 7 43, 2 Kredyt obrotowy 28, 5 33, 5 Kredyt inwestycyjny 21, 0 20, 8 i są to zaangażowania niskie (np. kredyt w rachunku lub saldo debetowe – 2/3 korzystających firm średnich deklaruje ich wysokość do 100 tys. zł. ) Andrzej Lech Prezes Zarządu 67

Spontanicznie wymieniane słabości sektora bankowego N = 600 wskazania powyżej 10% Małe firmy 2006 2004 1. Za wysokie opłaty i prowizje 30, 0 1. Wysokie oprocentowanie kredytów 35, 3 2. Biurokracja 19, 4 2. Wysokie koszty obsługi bankowej 17, 3 3. Drogie kredyty / oprocentowanie 14, 6 3. Wysokie prowizje 15, 8 4. Problemy z uzyskaniem kredytu 12, 2 5. Biurokracja 10, 7 4. Problemy z uzyskaniem 13, 2 kredytu i jego zabezpieczeniem Andrzej Lech Prezes Zarządu 68

Spontanicznie wymieniane słabości sektora bankowego N = 600 wskazania powyżej 10% Średnie firmy 2006 2004 1. Procedury, biurokracja 33, 0 1. Opłaty, koszty obsługi 19, 7 2. Opłaty, koszty obsługi 25, 7 2. Procedury, biurokracja 18, 4 3. Drogie kredyty, oprocentowanie 19, 2 3. Problemy z uzyskaniem kredytu 12, 1 4. Problemy z uzyskaniem 16, 2 kredytu i jego zabezpieczeniem Andrzej Lech Prezes Zarządu 69

POZIOM KORUPCJI W WYBRANYCH SEKTORACH PRÓBA PRZEDSIĘBIORSTW (N=500) 1 -niski poziom korupcji 6 -wysoki poziom korupcji 70 Źródło PENTOR

Infrastruktura 71

Regulatorzy i nadzorcy Ministerstwo Finansów Narodowy Bank Polski Komisja Nadzoru Bankowego Komisja Nadzoru Finansowego Bankowy Fundusz Gwarancyjny Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny 72

Firmy Infrastrukturalne Krajowa Izba Rozliczeniowa BIG Infomonitor Exatel Centrum Prawa Bankowego i Informacji ENTRUM PRAWA BANKOWEGO I INFORMACJI Biuro Informacji Kredytowej Polcard 73

Firmy Infrastrukturalne e. Service e. Card Giełda Papierów Wartościowych Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych MTS-Ce. TO Warszawski Instytut Bankowości Gdańska Akademia Bankowa 74 Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów w Katowicach

Podmioty stowarzyszone Członkowie Forum Technologii Bankowych: 75

Samorządy Gospodarcze Związek Banków Polskich Izba Domów Maklerskich Polska Izba Ubezpieczeń Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych Związek Maklerów i Doradców International Chamber of Commerce 76

Samorządy Gospodarcze Krajowy Związek Banków Spółdzielczych Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami 77

Gwarantowanie depozytów • • • • 78 * dotyczy środków pieniężnych zgromadzonych w banku na rachunkach imiennych oraz innych należności wynikających z czynności bankowych, potwierdzonych dokumentami imiennymi wystawionymi przez bank (np. przelewów). Źródło BFG • Depozyty zgromadzone w bankach działających w Polsce gwarantowane są przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny*. *po 1 maja 2004 r. dotyczy banków objętych polskim systemem gwarantowania Wysokość gwarancji – do równowartości 22. 500 euro: Jeśli kwota depozytów* nie przekracza równowartości w złotych 1. 000 euro, to jest gwarantowana w całości. Jeżeli wartość depozytów jest wyższa niż równowartość w złotych 1. 000 euro, to wówczas kwota o równowartości 1. 000 euro gwarantowana jest w 100%, zaś pozostała kwota depozytów, powyżej równowartości 1. 000 euro, do równowartości 22. 500 euro, gwarantowana jest w 90 %. Ochronie podlegają imienne depozyty złotowe i walutowe: osób fizycznych, osób prawnych, jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną, szkolnych kas oszczędności i pracowniczych kas zapomogowo – pożyczkowych. Czyje depozyty nie podlegają ochronie? skarbu państwa, instytucji finansowych takich jak: banki, domy maklerskie, fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, NFI, podmioty świadczące usługi ubezpieczeniowe, podmiotów, które nie są uprawnione do sporządzania uproszczonego bilansu oraz rachunku zysków i strat, kadry zarządzającej bankiem oraz głównych akcjonariuszy (posiadających co najmniej 5 % akcji banku).

Krajowa Izba Rozliczeniowa 79 Źródło KIR

Systemy wymiany informacji sektora bankowego - stan obecny Systemy wymiany informacji wspierające banki przy w wykonywaniu działalności depozytowej i kredytowej: System Węzła Dostępowego: – – – BANKOWY REJESTR DOKUMENTY ZASTRZEŻONE AKCEPTANCI POSIADACZE POJAZDY System AMRON (System Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami) BIURO INFORMACJI KREDYTOWEJ S. A. INFOMONITOR Biuro Informacji Gospodarczej S. A. 80

System Węzła Dostępowego ZBP Ø DOKUMENTY ZASTRZEŻONE – baza danych identyfikująca ponad 11, 9 mln zastrzeżonych (utraconych i skradzionych) dokumentów i przedmiotów bankowych, w tym ok. 600 tys. dokumentów tożsamości; ogólnokrajowy charakter systemu - szeroki zasięg dystrybucji i przyjmowania zastrzeżeń poprzez ponad sieć 20 tys. Punktów; podstawa prawna -umowa Ø BANKOWY REJESTR – baza danych zawierająca informacje o klientach czasowo nie wywiązujących się ze swych zobowiązań wobec banków i instytucji ustawowo upoważnionych do udzielenia kredytów (ponad 780 tys. klientów); podstawa prawna – ustawa Prawo bankowe Ø AKCEPTANCI - zbiór danych identyfikujących nierzetelnych przedsiębiorców akceptantów kart płatniczych; System przeznaczony dla agentów rozliczeniowych; podstawa prawna – ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych Ø POSIADACZE - zbiór danych identyfikujących nieuczciwych posiadaczy kart płatniczych; System przeznaczony dla wydawców kart płatniczych; podstawa prawna ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych Ø POJAZDY - system umożliwiający dostęp do danych o pojazdach mechanicznych zarejestrowanych przez policję jako poszukiwane (ok. 600 tys. pojazdów); system przeznaczony dla sektora bankowego – zgodnie z porozumieniem z KGP i ZBP o 81 wzajemnej współpracy banków i policji; podstawa prawna - umowa

Biuro Informacji Kredytowej SA Należności zagrożone w % 82 Źródło: BIK Źródło: NBP

Biuro Informacji Kredytowej SA Dodatkowe usługi Ø Ø Monitoring aktywności kredytowej klientów Raporty o aktywności użytkowników bankowych Scoring Biura – dodatkowa ocena punktowa klienta banku Raporty „konsumenckie” Nowe produkty Ø System „Przedsiębiorca” Ø Projekt „Rating” Ø Projekt „Application Processing Service” – system przetwarzania wniosków kredytowych 83

Info. Monitor Biuro Informacji Gospodarczej S. A. Platforma wymiany informacji o nierzetelnych płatnikach między sektorem bankowym a innymi uczestnikami obrotu gospodarczego 84 Źródło: Info. Monitor

Podsumowanie • • • Sektor bankowy w Polsce posiada duży potencjał wzrostu Stopień ubankowienia w Polsce jest niższy niż w UE co ma wpływ na cenę usług bankowych Koszty podstawowych usług bankowych na świecie w roku 2005 uległy zmniejszeniu o 1. 5% (w Polsce spadek cen był wyższy) Ceny w polskiej bankowości detalicznej są bliskie średnim cenom światowym lub niższe, w zależności od analizowanego pakietu usług W Polsce i innych krajach Europy i Ameryki Płn. polityka cenowa banków zachęca klientów do zwiększonego wykorzystywania alternatywnych kanałów dostępu Oczekiwać należy dalszego rozwoju bankowości elektronicznej z wykorzystaniem placówek bankowych jako miejsc doradztwa i umacniania relacji z klientem Bezpieczeństwo i dalszy rozwój gospodarki elektronicznej wymaga dostępu do coraz szerszych zasobów informacji Przetwarzanie informacji łatwiejsze z uwagi na stosowanie coraz nowocześniejszych technologii Wymiana informacji coraz trudniejsza z uwagi na wymogi prawne: ochrona danych osobowych i tajemnice branżowe Systemy wymiany informacji – obecnie podstawowe narzędzia wykorzystywane w bankach do analiz i zarządzania ryzykiem Systemy wymiany informacji – rozwój poprzez elektroniczny dostęp do rejestrów urzędowych oraz współpracę z innymi uczestnikami obrotu gospodarczego 85

Szanse Zdobycie nowych rynków przy stosunkowo niskich nakładach w okresie wzrostu gospodarki i przy użyciu najnowszych technologii. Nowe metody zarządzania ryzykiem. Szansą na osiąganie dobrych rezultatów w wyniku zastosowania osiągnięć nauki i wiedzy innych sektorów bankowych. Udział w absorpcji, system płatniczy, kredytowanie gospodarstw domowych, mieszkalnictwa i j. s. t. to główne obszary aktywności w kolejnych latach. Gospodarka elektroniczna, zmniejszenie kosztów, wzrost obrotów to ścieżka osiągnięcia zadowalających rezultatów i obniżania kosztów transferowych w gospodarce. 86

Wyzwania Nowa Umowa Kapitałowa i SEPA to dodatkowe nakłady, wzrost konkurencji, konieczność wielkiej mobilizacji pracowników i regulatorów. Zmiana klimatu wokół sektora – niezbędnym warunkiem stabilnego rozwoju banków ale też wykorzystania jego potencjału. Nowoczesne regulacje krajowe, komunikacja z klientami i światem polityki 87

Zagrożenia wewnętrzne Brak przekonywującej, stabilnej strategii w polityce makroekonomicznej. Podejmowanie próby osłabienie pozycji NBP. Groźba upolitycznienia nadzoru nad rynkiem finansowym i osłabienia pozycji profesjonalnych regulatorów i nadzorców. Opóźnienia w zwiększaniu bezpieczeństwa obrotu - funkcjonowanie sądów - opóźnienia w elektronizacji publicznych zasobów informacyjnych - zbytnia ochrona pozycji dłużnika nawet profesjonalnego 88

Zagrożenia zewnętrzne Niestabilność rynków i brak rozstrzygnięć dotyczących kluczowych kwestii w bankowości UE i światowej -Określenie nadzorcy wiodącego w przypadku podmiotów działających na terytorium wielu krajów -Określenie pożyczkodawcy ostatniej szansy w sytuacjach kryzysowych -Różnorodność funkcjonalna i finansowa systemów gwarantowania depozytów -Zróżnicowanie systemów podatkowych i poboru rezerw obowiązkowych 89

I. Bariery hamujące wzrost konkurencyjności banków 1. Szerokie stosowanie podatku od czynności cywilnoprawnych, które powoduje nieopłacalność wielu inwestycji bankowych, w tym utrudniających proces restrukturyzacji finansowej zadłużonych przedsiębiorstw czy rozwijanie nowoczesnych usług bankowych, 2. Brak regulacji prawnych w zakresie VAT groupingu czy Cash poolingu, co powoduje, że szereg inwestycji międzynarodowych instytucji finansowych jest lokowanych w krajach, które przyjęły takie rozwiązania, 3. Faktyczna promocja obrotu gotówkowego przez państwo. 90

II. Bariery związane z brakiem bezpieczeństwa obrotu gospodarczego w Polsce. 1. Brak przepisów umożliwiających elektroniczny dostęp do publicznych zbiorów, rejestrów i ewidencji, w tym do Krajowego Rejestru Sądowego, Rejestru Zastawów, Rejestru Ksiąg Wieczystych, systemu PESEL, 2. Niedostateczną pozycję wierzycieli na skutek braku systemu udostępniania informacji o dłużnikach oraz propozycji ograniczenia praw wierzyciela w projekcie ustawy o upadłości konsumenckiej, 3. Bariery dotyczące przetwarzania przez banki i Związek Banków Polskich informacji objętych tajemnicą bankową, 4. Rosnącą, ale nadal niską sprawność sądów gospodarczych. 91

III. Bariery rozwoju nowoczesnego systemu płatniczego. 1. Brak wprowadzenia do obrotu pieniądza elektronicznego o jednolitym standardzie, 2. Brak koordynacji działań na szczeblu rządowym w zakresie inwestycji w technologie o wzajemnie akceptowalnym standardzie instrumentów płatniczych, 3. Niedostateczny postęp prac nad bezpieczeństwem Internetu i obniżaniem kosztów telekomunikacji, 4. Brak promocji istniejących form bezgotówkowych rozliczeń elektronicznych, 5. Brak świadomości zagrożeń ekonomicznych wynikających z dyrektywy o usługach płatniczych i SEPA oraz konieczności dostosowania przepisów prawa polskiego do nowych uregulowań dyrektywy. 6. Ustawowy wymóg przejścia na obrót bezgotówkowy dla przedsiębiorców w ramach 1 transakcji przekraczającej równowartość 15. 000 € (Francja 750 €) Rząd węgierski w celu zaktywizowania popytu konsumentów na usługi rozliczeniowe w formie bezgotówkowej w drodze regulacyjnej doprowadził do zaprzestania z dniem 1 stycznia 1999 r. wypłat wynagrodzeń w formie gotówkowej przez sektor publiczny. 7. 92

IV. Bariery rozwoju określonych usług bankowych. 1. Niewspółmiernie wysokie opodatkowanie rezerw celowych i odpisów aktualizujących utrudniające proces kredytowania przedsiębiorstw i restrukturyzację finansową zadłużonych przedsiębiorstw, 2. Utrudnienia w rozpoczynaniu inwestycji w budownictwie mieszkaniowym, m. in. . w następstwie braku uporządkowania planów zagospodarowania przestrzennego, braku gruntów pod budowę, skrócenie czasu wpisów do księgi wieczystej, 3. Niedostateczny stopień uproszczenia i ujednolicenia procedur dokumentów aplikacyjnych w zakresie ubiegania się o środki unijne a także brak prawidłowego systemu monitoringu wykorzystania tych środków na szczeblu administracji publicznej, 4. Niewłączanie banków do systemu oceny formalnej i ekonomicznej niektórych wniosków o dofinansowanie unijne w ramach działań inwestycyjnych programów operacyjnych krajowych i regionalnych, 5. Brak racjonalnych rozwiązań dla przeprowadzenia sekurytyzacji aktywów bankowych, w tym wierzytelności hipotecznych. Rozwój sekurytyzacji jest warunkiem pozyskania nowych środków finansowych na finansowanie długoterminowych projektów inwestycyjnych 93

V. Bariery instytucjonalne utrudniające stabilny rozwój sektora bankowego. 1. Spowolnienie zmian regulacyjnych w polityce makroekonomicznej, 2. Brak jednoznacznej polityki względem członkowstwa Polski w Unii Gospodarczo-Walutowej, 3. Podejmowanie próby osłabienia niezależności banku centralnego w Polsce, 4. Nieprzyjazną atmosferę tworzoną wokół sektora bankowego, podsycaną wypowiedziami osób publicznych, które zawierają informacje nieprawdziwe lub dawno już zdezaktualizowane, 5. Brak porozumienia wiodących sił politycznych w przedmiocie znaczenia i roli sektora bankowego w gospodarce oraz sposobu budowy potencjału sektora bankowego, 6. Przekształcenia w nadzorze nad sektorem finansowym w Polsce i pojawienie się ryzyka braku dostatecznej współpracy między wszystkimi podmiotami uczestniczącymi w tzw. Sieci bezpieczeństwa nad sektorem bankowym 94