SECTORANALYSE VOORZIENINGEN VOOR ONDERSTEUNING AAN PERSONEN MET EEN

SECTORANALYSE VOORZIENINGEN VOOR ONDERSTEUNING AAN PERSONEN MET EEN HANDICAP (MADA-ANALYSEMODEL) Renaat VAN DER STOCK, Senior analist, Directie Research Belfius Bank Steven DE LOOZE, Stafmedewerker financieel beleid, Vlaams Welzijnsverbond Brussel, september 2014 1

Afspraken en definities Geaggregeerd gegeven Berekening : De absolute getallen per rubriek van de voorzieningen uit de steekproef worden samengeteld. Zodoende wordt van de steekproef één grote voorziening gemaakt. Mediaan en percentielen Berekening : Alle getallen worden gerangschikt van laag tot hoog en het middelste getal wordt geselecteerd. De 50 e percentiel is gelijk aan de mediaan. Het 25 e percentiel is bijvoorbeeld het getal zodanig dat 25% van de getallen kleiner is of eraan gelijk en 75% groter of eraan gelijk. Veelal zal een percentiel een van de getallen zelf zijn, maar in sommige gevallen is het percentiel het gemiddelde van twee opeenvolgende getallen. Aanwezigheidsdagen : Alle dagen waarvoor via de dagprijs een volledig forfait wordt uitbetaald (excl. hospitalisatie en familiedagen). Er wordt vanaf dit jaar niet meer gerapporteerd op grond van onderhoudsdagen ! 2

Afspraken en definities Voorbereiding op de persoonsvolgende financiering Een aantal voorzieningen kennen een nieuwe vorm van “persoonsvolgende financiering”. Zij hebben hiervoor een erkenning vanaf 2013 als Multi Functionele Centrum (MFC) voor minderjarigen en vanaf 2014 Flexibele Aanbod Meerderjarigen (FAM) voor volwassenen. Er zijn tal van opvang- en woonvormen bijgekomen ondermeer met de convenanten, rechtstreeks toegankelijke hulp enz. Hierdoor is er geen gemeenschappelijke noemer meer om voorzieningen met mekaar te vergelijken. Er is geopteerd om de omzet hiertoe te gebruiken. Dit levert theoretische getallen op, die weleens waar een correcte positionering kunnen weergeven, maar als dusdanig niet direct bruikbaar zijn voor verdere analyse en interpretatie. Hiervoor is besloten om verhoudingsgetallen van de balansposten per onderhoudsdag en de resultatenrekening per onderhoudsdag voortaan te laten vallen. 3

Sectorstudie Aantal deelnemende voorzieningen die een positionering ontvangen (≠ opgenomen in de steekproef) De meeste deelnemende voorzieningen zijn lid bij het Vlaams Welzijnsverbond. Dit jaar nemen vier niet-leden deel. 4 Er zijn drie voorzieningen gefusioneerd

Inhoud 5 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Aandeel van de steekproef t. o. v. het totaal erkende capaciteit (VAPH) in % Participatiegraad van de steekproef Ook hier kan het aandeel van de steekproef niet meer exact worden bepaald. De participatiegraad moet worden geïnterpreteerd tegenover de gekende capaciteiten d. d. 31/12/2012. Door de MFC erkenningen zijn de bestaande erkenningen voor de opvangvormen van minderjarigen gedaald. Wij kunnen echter deze daling niet toewijzen per opvangvorm. 6

Samenstelling steekproef : indeling per provincie 7

Samenstelling steekproef volgens : Personeelsleden (VTE) Populatie Nursing – niet-Nursing 8

Inhoud 9 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Balans en balansratio’s Balansgegevens : Rubrieken actief – passief nominaal 10

Balans en balansratio’s Balansgegevens : Rubrieken actief – passief relatief 11

Balans en balansratio’s Procentuele samenstelling eigen vermogen en evolutie over twee jaar Totaal eigen vermogen 100% in % totaal eigen vermogen 12

Balans en balansratio’s Bedrijfskapitaal Actief Passief Eigen vermogen Vaste activa (+ vorderingen > 1 jaar) Vlottende activa Vreemd + verm. LT + bedrijfskap. (*) Schulden kort (*) overschot tussen het permanent vermogen en de vaste activa / balanstotaal (10/17 – 20/29) Het bedrijfskapitaal is het overschot aan permanent vermogen na financiering van de vaste activa 13 Permanent vermogen

Balans en balansratio’s Evolutie van het bedrijfskapitaal over 2 jaar t. o. v. het balanstotaal in % Met categorale indeling op grond van het aantal VTE 14

Balans en balansratio’s Evolutie van het bedrijfskapitaal over 4 jaar t. o. v. het balanstotaal in % 15

Balans en balansratio’s Evolutie van het bedrijfskapitaal op Lange Termijn (10 jaar) in % t. o. v. het balanstotaal 16

Balans en balansratio’s Het bedrijfskapitaal volgens de categorale indelingen voor 2013 in % t. o. v. het balanstotaal 17

Balans en balansratio’s Behoefte aan bedrijfskapitaal : definitie Sector Actief Vaste activa Passief EV + voorzieningen Schulden LT Behoefte aan bedrijfskapitaal Voorraden en vorderingen op KT Schulden op KT (niet financieel) Thesaurie : beleggingen + liquide middelen - Vervallen LT schuld - financiële schuld KT Behoefte aan bedrijfskapitaal (-): de exploitatiecyclus financiert zichzelf volledig. Er is geen nood aan bijkomende financiering De negatieve behoefte aan bedrijfskapitaal draagt bij tot de thesaurie 18

Balans en balansratio’s Financiële schuldgraad : definitie Actief Sector Eigen vermogen Passief Eigen vermogen Vaste activa Schulden lang Fin. schulden lang Fin. verval LTschuld Vlottende activa Fin. schulden kort Schulden kort (*) leasing en erfpacht (172) + kredietinstellingen (173) + vervallen LT financiële schuld (42) + financiële schuld op KT (43) / Balanstotaal De financiële schuldgraad is de mate waarin de financiële instellingen de sector financieren 19 Financiële schuldgraad (*) =

Balans en balansratio’s Financiële schuldgraad : evolutie over 4 jaar t. o. v. het balanstotaal in % Eigen vermogen 20

Balans en balansratio’s Evolutie van de financiële schuldgraad op lange termijn (10 jaar) in % t. o. v. het balanstotaal 21

Balans en balansratio’s De financiële schuldgraad volgens de categorale indelingen voor 2013 in % t. o. v. het balanstotaal 22

Balans en balansratio’s Balansgegevens : Rubrieken langetermijnschuld - verhoudingsgetallen 23

Balans en balansratio’s Solvabiliteit : definitie Sector Actief Vaste activa Vlottende activa Passief Eigen Vermogen Eigen vermogen zonder kapitaalsubsidies Vreemd vermogen op LT Schulden kort Normwaarde = > 50 % Zonder kapitaalsubsidies = > 30% De solvabiliteit wordt gevormd door het aandeel van het eigen vermogen in het balanstotaal -> indicator financiële onafhankelijkheid 24

Balans en balansratio’s Solvabiliteit : eigen vermogen ratio Indeling op grond van het aantal VTE’s 25 inclusief kapitaalsubsidies

Balans en balansratio’s Solvabiliteit : eigen vermogen ratio over 4 jaar t. o. v. het balanstotaal in % 26

Balans en balansratio’s Evolutie van de solvabiliteit op lange termijn (10 jaar) in % t. o. v. het balanstotaal 27

Balans en balansratio’s De solvabiliteit volgens de categorale indelingen voor 2013 in % t. o. v. het balanstotaal 28

Balans en balansratio’s Liquiditeit : acid test : definitie Actief Vaste activa Zonder overlopende rekeningen Vlottende activa Sector Passief Eigen Vermogen Vreemd vermogen op LT Schulden kort !! Normwaarde = > 1 De liquiditeit is de verhouding tussen de vlottende activa en de schulden op korte termijn De acid test geeft aan in hoeverre de voorziening kan voldoen aan haar kortlopende verplichtingen (40/41 + 50/53 + 54/58) / 42/48 29 Acid test =

Balans en balansratio’s Liquiditeit : acid test evolutie over 4 jaar 30

Balans en balansratio’s Betalingsuitstel leveranciers : definitie Betalingsuitstel leveranciers : Geeft aan hoeveel dagen een voorziening wacht met het betalen van zijn leveranciers. Dit is een momentopname op 31/12 van het boekjaar. Het aantal dagen kan oplopen bij grote investeringen (gebouwen) omdat controles de betaling aannemers kan vertragen. Leveranciers + te betalen wissels / Aanschaf goederen en diensten (440+441)*365 (60+61) 31

Balans en balansratio’s Liquiditeit : Aantal dagen betalingsuitstel leveranciers 32

Balans en balansratio’s Liquiditeit : Aantal dagen klantenkrediet bewoners en overheid : definitie Aantal dagen klantenkrediet bewoners en overheid : Geeft aan hoeveel dagen bestaan tussen het ontstaan van de vordering op cliënten en overheid en de betaling ervan. Dit is een momentopname op 31/12 van het boekjaar. Vorderingen Klanten / Omzet klanten Vorderingen Overheid / Opbrengsten Overheid 4000 *365 70 33 4100 * 365 737

Balans en balansratio’s Liquiditeit : Aantal dagen klantenkrediet globaal 34

Balans en balansratio’s Liquiditeit : Aantal dagen klantenkrediet bewoners en overheid (VAPH) Bewoners 35 Overheid (VAPH)

Balans en balansratio’s Voorzieningen In % t. o. v. het balanstotaal In % t. o. v. het totaal aan voorzieningen 36

Inhoud 37 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Resultatenrekening Evolutie over 2 jaar van de absolute bedragen 38

Resultatenrekening Structuur van de resultatenrekening : relatieve bedragen 39

Resultatenrekening Resultaat van het boekjaar over twee jaar (t. o. v. de werkingsopbrengsten) Indeling op grond van het aantal VTE 40

Resultatenrekening Resultaat van het boekjaar volgens de categorale indelingen voor 2013 in % t. o. v. de opbrengsten 41

Resultatenrekening Bruto-Bedrijfsresultaat en Resultaat van het boekjaar volgens klasse over 4 jaar 42 in % t. o. v. de opbrengsten

Resultatenrekening Netto-bedrijfsresultaat evolutie over 4 jaar 43

Resultatenrekening Gewoon-bedrijfsresultaat evolutie over 4 jaar 44

Resultatenrekening Gewoon-Bedrijfsresultaat evolutie over 10 jaar 45

Resultatenrekening Boekhoudkundig resultaat evolutie over 4 jaar 46

Resultatenrekening Boekhoudkundig resultaat evolutie over 10 jaar 47

Resultatenrekening Verhouding personeelskost t. o. v. de opbrengsten (in %) evolutie over 4 jaar 48

Resultatenrekening Verhouding personeelskost t. o. v. de opbrengsten (in %) evolutie over 10 jaar 49

Resultatenrekening Verhouding personeelskost per VTE (*000) evolutie over 4 jaar 50

Resultatenrekening Verhouding personeelskost per VTE (*000) evolutie over 10 jaar 51

Resultatenrekening Een interessant gegeven voor de individuele positionering Personeelskost per VTE : uitsplitsing bedragen evolutie over 4 jaar 52

Resultatenrekening Cash Flow (CF): definitie Cashflow en de kasstroom De kasstroom is de stroom liquide middelen die een voorziening in- en uitgaat. De “Cashflow” is het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven gedurende een bepaalde periode. De “Cashflow” geeft aan in hoeverre financiële middelen worden gegenereerd door de activiteit. Berekening : Resultaat + niet kaskosten – niet kasopbrengsten Hierbij dient : CF > vervallen LT-schuld Vrije marge op de CF = bijkomende investeringsmogelijkheden 53

Resultatenrekening Cash Flow (CF): berekening van de vrije marge Vrije marge op de CF = bijkomende investeringsmogelijkheden Voorzieningen met negatieve CF en een CF < dan de vervallen LT schuld, bevinden zich in de gevarenzone ! 54

Inhoud 55 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Opbrengsten en kosten De componenten van de werkingsopbrengsten (70/74) in % De percentages geven de evolutie weer van de absolute getallen 56

Opbrengsten en kosten Opbrengsten : in verhouding tot de werkingsopbrengsten Een interessant gegeven voor de individuele positionering 57

Opbrengsten en kosten Kosten klasse 60 : evolutie van de nominale bedragen 58

Opbrengsten en kosten Kosten klasse 60 : in verhouding tot de werkingsopbrengsten Een interessant gegeven voor de individuele positionering 59

Opbrengsten en kosten Recuperaties klasse 60 : in verhouding tot de werkingsopbrengsten Een interessant gegeven voor de individuele positionering 60

Opbrengsten en kosten Kosten klasse 61 : evolutie van de nominale bedragen 61

Opbrengsten en kosten Kosten klasse 61 : in verhouding tot de werkingsopbrengsten Een interessant gegeven voor de individuele positionering 62

Opbrengsten en kosten Recuperaties klasse 61 : in verhouding tot de werkingsopbrengsten Een interessant gegeven voor de individuele positionering 63

Inhoud 64 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Investeringen Materiële vaste activa per plaats in EUR 65

Investeringen in MVA per plaats in EUR 66

Definities Continuïteit Berekening : bruto-investeringen van het boekjaar in MVA / geboekte afschrijving Normwaarde van de continuïteit : indien de ouderdomsindicator >0, 6 dan = mediaanwaarde de mediaanwaarde komt overeen met de vervangingsinvesteringen indien de ouderdomsindicator >0, 4 en <0, 6 dan > 1, 5 indien de ouderdomsindicator <0, 4 dan = > 2 Ouderdomsindicator Berekening : boekwaarde van de MVA / aanschafwaarde MVA Normwaarde : >0, 6 = voorziening met jonge infrastructuur tussen 0, 4 en 0, 6 = voorziening met gemiddeld afgeschreven infrastructuur <0, 4 = voorziening met oude infrastructuur 67

Investeringen Evolutie van de continuïteitsratio’s Normwaarde : 68 indien de ouderdomsindicator >0, 6 dan = mediaanwaarde = vervangingsinvesteringen indien de ouderdomsindicator >0, 4 en <0, 6 dan > 1, 5 indien de ouderdomsindicator <0, 4 dan = > 2

Investeringen Evolutie van de continuïteitsratio’s Normwaarde : 69 indien de ouderdomsindicator >0, 6 dan = mediaanwaarde = vervangingsinvesteringen indien de ouderdomsindicator >0, 4 en <0, 6 dan >1, 5 indien de ouderdomsindicator <0, 4 dan = > 2

Investeringen Evolutie van de continuïteitsratio’s Normwaarde : 70 indien de ouderdomsindicator >0, 6 dan = mediaanwaarde = vervangingsinvesteringen indien de ouderdomsindicator >0, 4 en <0, 6 dan >1, 5 indien de ouderdomsindicator <0, 4 dan = > 2

Investeringen Evolutie van de ouderdomsindicator Normwaarde : 71 >0, 6 = voorziening met jonge infrastructuur tussen 0, 4 en 0, 6 = voorziening met gemiddeld afgeschreven infrastructuur <0, 4 = voorziening met oude infrastructuur

Investeringen De continuïteit 1 jaar volgens de categorale indelingen voor 2013 72

Investeringen Evolutie van de ouderdomsindicator Indeling op grond van het aantal VTE 73

Investeringen De ouderdomsindicator volgens de categorale indelingen voor 2013 74

Investeringen Bedrag aan investeringen voor de steekproef voor de laatste 4 jaar In mio EUR 75

Investeringen Opsplitsing van de financiële bronnen voor de investeringen In mio EUR In % De “kapitaalsubsidies VIPA” zijn in principe de geïndexeerde basiswaarde van de principiële akkoorden 76

Investeringen Langetermijnevolutie over 10 jaar voor de ouderdomsindicator 77

Inhoud 78 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Internaat # Aanwezigheidsdagen * 000 79 # Plaatsen zonder MFC eenh.

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Semi-Internaat # Aanwezigheidsdagen * 000 80 # Plaatsen zonder MFC eenh.

Activiteiten Overzicht van de activiteiten van de multi-functionele centra Observatie beperkt tot 2013 en voor 7 voorzieningen Voorzieningen met MFC hebben geen activiteiten meer onder de erkenning internaat en semiinternaat 81

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Observatiecentra # Aanwezigheidsdagen * 000 82 # Plaatsen eenh.

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Dagcentra # Aanwezigheidsdagen * 000 83 # Plaatsen eenh.

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Tehuizen werkenden # Aanwezigheidsdagen * 000 84 # Plaatsen eenh.

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Tehuizen niet-werkenden # Aanwezigheidsdagen * 000 85 # Plaatsen eenh.

Activiteiten Bezetting per erkenningsvorm : Kort verblijf # Aanwezigheidsdagen * 000 # Plaatsen eenh. Één voorziening gaf voor 2013 geen activiteit KV meer door. 86

Activiteiten Langetermijnevolutie van de bezettingsgraden over 10 jaar 87

Activiteiten Rechtstreeks Toegankelijke Hulp Observatie beperkt tot 2013 Aantal voorzieningen die RTH punten hebben doorgegeven = 32 voorzieningen Drie voorzieningen hebben >100 ingezette punten 88

Activiteiten Andere woonvormen Observatie beperkt tot 2013 89

Inhoud 90 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Vorderingen Aantal dagen tussen indiening dossier en betekening en tussen indiening en betaling 91

Vorderingen Aantal dagen tussen indiening dossier en betekening en tussen indiening en betaling In aantal dagen 92

Vorderingen Verhouding van de dagprijs en andere elementen in de uitzonderlijke opbrengsten In aantal dagen 93

Inhoud 94 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Sociale Maribel Aantal uren Sociale Maribel per VTE (# totaal aantal VTE) 95

Sociale Maribel Loonkost Sociale Maribel t. o. v. het loonplafond Sociale Maribel 96

Sociale Maribel Saldo van de opbrengsten en kosten Sociale Maribel *1000 97 en per VTE (Sociale Maribellers)

Sociale Maribel Loonkost van de voorziening t. o. v. het loonplafond Sociale Maribel 98

Sociale Maribel Gerealiseerde uren Sociale Maribel versus de te realiseren uren 99

Inhoud 100 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

VIA-akkoorden Verhouding VIA op de personeelskosten (62) relatieve waarden in % 101

VIA-akkoorden Uitgekeerde bedragen per item absolute waarden in * 1000 EUR relatieve waarden in % 102

Inhoud 103 § § § § § Steekproef Balans en ratio’s Resultatenrekening Opbrengsten en kosten Investeringen Activiteiten Vorderingen Sociale Maribel Via Gecombineerde test

Gecombineerde test Volgens de uitgebreide criteria Solvabiliteit (Eigen vermogen - Kapitaalsubsidies) / Balanstotaal > 30 % Liquiditeit Acid Test > 1 Resultaat > 0 en Cash Flow / Langetermijnschuld > 1, 1 Investeringen Als ouderdomsindicator < 0, 4 dan continuïteitratio > 2 Als ouderdomsindicator > 0, 4 en < 0, 6 dan continuïteitsratio > 1, 5 Als ouderdomsratio =>0, 6 dan wordt geen rekening gehouden met de continuïteitsratio 104

Gecombineerde test Volgens de uitgebreide criteria # voorzieningen met 4 jaar gegevens investeringen = 100 105