Aan elkaar of los HOTTENTENTENTENTOONSTELLING Aan het einde

Aan elkaar of los? HOTTENTENTENTENTOONSTELLING

Aan het einde van deze les weet je �Welke woorden aan elkaar geschreven worden �Hoe het koppelteken gebruikt wordt. �Hoe het weglatingsteken gebruikt wordt

samenstelling � Een samenstelling is een combinatie van 2 of meer woorden die samen een nieuw woord vormen. � Bad+kamer= badkamer � Bureau+stoel= bureaustoel � Fiets+sleutel= fietssleutel

Wanneer moeten woorden aan elkaar? � Als twee of meer woorden samen een nieuw woord vormen: operatiekamer, vuilstortplaats, breedbeeldtelevisie � Woorden met honderd en duizend: vijfhonderd, tweeduizend, vijftienduizend � Veel samengestelde werkwoorden: pianospelen, theedrinken, hardlopen � Veel samengestelde bijv nw: berouwvol, veelzeggend, koolzuurhoudend � Woorden die zijn gemaakt er/hier/daar/waar plus een voorzetsel Ø Ø Hierdoor Daarbij Erover Waarom

Bij samenstellingen krijg je soms een koppelteken Wanneer een koppelteken? 1. 2. 3. 4. 5. 6. Bij hele onoverzichtelijke woorden Bij samenstellingen waar klinkers ‘botsen’ Bij letters, cijfers, tekens en St of Sint In woorden met voorvoegsel als: ex/non/oud/niet En voor een hoofdletter ook bij Anti/ oer/ on/pro Bij twee woorden die gelijk zijn aan elkaar Voorbeelden 1. 2. 3. 4. 5. 6. Huis-aan-huisblad, doehet-zelver Zee-egel, na-apen, zoeven 20+-kaas, anwb-kantoor, Sint-Lucaskerk Ex-vrouw, non-stop, nietroker, oud-president Anti-Amerikaans, oer. Hollands, pro-Russisch Trainer-coach, ministerpresident

Even oefenen: aan elkaar of los/koppelteken? �Bruine bonen soep �Doe het zelf zaak � 80 jarige �Auto onderdelen �Hotel restaurant �Zuid Holland �Lange afstand raket �Ex man �Pro Russisch

Even oefenen: aan elkaar of los/koppelteken? � Bruinebonensoep> één begrip, dus aan elkaar � Doe-het-zelf-zaak> anders onoverzichtelijk � 80 -jarige>samenstelling met cijfers � Auto-onderdelen>klinkerbotsing � Hotel-restaurant>gelijkwaardige delen � Zuid-Holland>aardrijkskundige samenstelling � Langeafstandsraket> één begrip, dus aan elkaar � Ex-man>voorvoegsel ex � Anti-Russisch> na anti een woord met hoofdletter? Dan een koppelteken.

�Voor- en nadelen Wat valt je op? >>>> Probeer eens regel te bedenken hiervoor. Maak de onderstaande zin maar eens af. Je gebruikt het weglatingsteken als je…’’ �Hang- en sluitwerk �Varkens- en kippenhouder �Sloop- en breekwerk

Af en toe mag je een woord weglaten. Gebruik dan het weglatingsteken Wanneer gebruik je het weglatingsteken? Als je een deel van het woord weglaat. 2. Let op!! Gebruik geen weglatingsteken als je een heel woord weglaat! 1. Voorbeelden Voor- en nadelen (voordelen en nadelen) varkens- en kippenhouder (varkenshouder en kippenhouder) 2. Oude en nieuwe boeken 1.

Goed of fout? Fout>>>verbeter Oude- en nieuwe boeken Mooie- en lelijke kleren Reken en taal methodes Zon- en feestdagen

Antwoorden Oude en nieuwe boeken> Fout, een heel woord is weggelaten Mooie- en lelijke kleren>Fout, een heel woord is weggelaten Reken- en taal methodes>Fout, een deel van het woord is weggelaten, dus hier mag een weglatingsteken Zon- en feestdagen>Goed> een deel van het woord is weggelaten en vervangen door het weglatingsteken.