Eitimde Planlama ve Uygulama Sreci Do Dr Memet

Eğitimde Planlama ve Uygulama Süreci Doç. Dr. Memet KARAKUŞ Sunumdaki Konu Başlıkları: A. Temel Kavramlar B. Eğitimin Planlanması C. Eğitimde Program Türleri D. İhtiyaçların Analizi E. Hedeflerin Belirlenmesi F. Öğretimin Uygulanması - Öğretim İlkeleri - Öğretim Stratejileri - Öğrenme ve Öğretme Yaklaşımları 1

Giriş İnsan yaşam boyunca ‘Nasıl yaşamalıyım ’ sorusunu yanıtlamaya çalışır: • Kendime karşı nasıl davranmalıyım? • Beynimi nasıl kullanmalıyım? • Duygularımı nasıl yönetmeliyim? • Nasıl bir insan ya da vatandaş olmalıyım? • Nasıl daha mutlu ya da başarılı olabilirim? • ………………. Bu soruların yanıtı olan, gerekli öğrenmeler tüm yaşantımızı doldurmaktadır 2

Bireyin istediği yaşam biçimnine sahip olması için, gerekli öğrenmeleri sağlamada , eğitim önemli bir araçtır 3

Eğitim, bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak istendik değişiklikler meydana getirme sürecidir davranış yaşantı istendik EĞİTİM süreç kasıt 4

Eğitim, bireyin planlı(formal) veya plansız(informal) yaşantıları sonucu meydana getirdiği davranış değişikliği sürecidir. Öğretim: Okul ve dersane gibi kurumlarda yapılan formal eğitim 5

EĞİTİM İNFORMAL Örgün FORMAL Yaygın Okul öncesi İlkokul Ortaokul Lise Halk Eğitimi Hizmet içi eğitim Üniversite ***Eğitim, kasıtlı (Planlı) ya da gelişigüzel (Plansız) bir şekilde kültürü kazanma sürecidir 6

EĞİTİM VE KÜLTÜR İLİŞKİSİ Eğitim, kasıtlı (Planlı) ya da gelişigüzel (Plansız) bir şekilde kültürü kazanma sürecidir KÜLTÜR: İnsanlığın ürettiği ve kuşaktan kuşağa aktardığı her türlü maddi ve manevi özelliklerin bütününe kültür denir. Kültürleme KÜLTÜR Kültürlenme Kültürleşme Kasıtlı Gelişigüzel Zoraki

ÖĞRENME NEDİR? Öğrenmenin ne olduğunu ve nasıl gerçekleştiğini açıklamaya çalışan bir çok öğrenme yaklaşımı olsa da, bunları genel olarak Davranışçı ve Bilişsel olarak iki başlık altında inceleyebiliriz: 8

Davranışçı ve Bilişsel Yaklaşımların Karşılaştırması DAVRANIŞÇI Öğrenme davranışta meydana gelen değişikliktir. Davranış öğrenilir. BİLİŞSEL Öğrenme zihinde gerçekleşir. Bu değişiklik perfromans olarak ortaya çıkar Yalnızca gözlenebilir davranışlar Zihin, düşünme, algılama, zihinsel incelenebilir. Uyarıcı, tepki, davranış ve problem çözme, hatırlama ve unutma gibi davranışın sonucu gibi gözlenebilir olgular bilişsel süreçler önemlidir. Öğrenmede dışsal (Çevresel) faktörler önemlidir. Öğrenmede hem içsel , hem de dışsal faktörlerin yanında, bireysel farklılıklar ve hazırbulunuşluk önemlidir. Öğrenmede dışsal ödüller önemli bir etkiye sahiptir. İçsel motivasyon önemlidir. Zihinde biriyle ilşkilendirilerek organize edilen bilgiler anlamlı bir şekilde öğrenilir. Bilgi nesnel ve öğrenenden bağımsızıdır. Bilgi nesnel ve öğrenenin hazırbulunuşluğuyla ilişkilidir. Sadece sonuç ya da ürün üzerinde odaklanılır. Süreç ve sonuç birlikte değerlendirilir 9

Öğretimin Planlanması Öğretim Planının 4 Temel ögesi 1. Hedef (Niçin? ) 2. İçerik (Ne? ) 3. Öğretim Süreci (Nasıl) 4. Değerlendirme (Ne kadar) 10

ÖRNEK: Coğrafya dersi için 1. Hedef: İnsanların doğal çevreyi kullanma biçimlerini örneklendirir. 2. İçerik: Çevre ve toplum 3. Öğretim Süreci: Sunuş yoluyla öğretim, anlatım yöntemi kullanılacak. Karadeniz Sahil Yolu, Maltepe Sahil Parkı, Avrasya Tüneli, Osman Gazi Köprüsü, Ordu-Giresun Hava Limanı, Marmaray ve BAE-Dubai Palmiye gibi örneklere değinilir Dersin sonunda tartışma yapılacak. 4. Değerlendirme: Doğal çevrenini doğru ve yanlış kullanımına örnekler vererek, nedenlerini tartışınız? 11

A. Eğitimde Program Türleri • Eğitim programı nedir? EĞİTİMDE PROGRAM TÜRLERİ RESMİ PROGRAM EĞİTİM PROGRAMI ÖĞRETİM PROGRAMI DERS PROGRAMI MÜFREDAT PROGRAM ÖRTÜK PROGRAM EKSTRA PROGRAM UYGULAMADAKİ PROGRAM İHMAL EDİLEN PROGRAM 12

İhtiyaçların Analizi • Eğitimde ihtiyaçlar mı, yoksa hedefler mi önce belirlenmeli, neden? • İhtiyaçlara cevap veremeyen bir eğitimin kabul görme olasılığı nedir? • Eğitim ihtiyaçları nasıl belirlenebilir? 13

İHTİYAÇ BELİRLEME YAKLAŞIMLARI Olması beklenen durum ve ulaşılmak istenen düzey 1. Analitik Yaklaşım Mevcut/Varolan Durum 2. Betimsel Yaklaşım 3. Farklar Yaklaşımı

Hedeflerin Belirlenmesi HEDEF Amaçlar paralelinde öğrenciye kazandırılacak niteliklerdir. Öğrencinin göstermesi beklenen BBTD’dir. Ör: Fizik dersinde kuvvetle ilgili problemleri çözer Türkiye’de 2005 yılından bu yana, Hedef yerine Kazanım sözcüğü yaygın olarak kullanılmaktadır. Seminerdeki Ünite Başlıkları: A. Eğitimde Program Türleri B. Öğretimin Planlanması C. İhtiyaçların Analizi D. Hedeflerin Belirlenmesi E. İçeriğin Seçimi F. Öğretimin Uygulanması G. Ölçme ve Değerlendirme 15

Etkinli. K: 1. Türkiye’nin bütün kurumlarıyla gerçekleştirmek istediği bir hedef söyleyiniz. 2. Herhangi bir okulların genel olarak ulaşmak istediği bir hedef söyleyiniz. . 3. Matematik ya da ilgi duyduğunuz başka bir ders için, bir hedef söyleyiniz. . 4. Sırasıyla daha çok; (1) Zihinsel muhakeme gerektiren, (2) bireysel duygu ya da tercihleri yansıtan ve (3) harekete vurgu yapan birer hedef söyleyiniz. . 16

HEDEFLERİN DİKEY ve YATAY SINIFLAMASI Uzak Hedef • Ülkenin hedefi Genel Hedef • Okulların ve Milli Eğitimin hedefleri Özel Hedef • Derslerin hedefleri Bilişsel Duyuşsal Psikomotor(Devinişsel)

Aşağıdaki hedefleri/davranışları karşılaştırnız. 1. 2. 3. 4. Trafik kurallarını bildiği için keyifle araba kullanır. Araba kullanmayı bilir. Araba kullanmayı sever. Araba kullanır. 18

Dersin Hedeflerinin Alt Boyutlarına Göre Sınıflaması Bilişsel Alan 6. Değerlendirme 5. Sentez 4. Analiz 3. Uygulama 2. Kavrama 1. Bilgi ve bilgiden doğan zihinsel yetenek ve becerilerle ilgilidir. Duyuşsal Alan Devinişsel (Psikomotor) Alan 5. Kişilik haline getirme 4. Örgütleme 3. Değer Verme 2. Tepkide Bulunma 1. Alma 7. Yaratma 6. Duruma uydurma 5. Beceri haline getirme 4. Mekanikleşme 3. Kılavuz denetiminde yapma 2. Kuruluş 1. Algılama İlgi, tutum ve değer vermeye ilgili alandır. Duyu organları ve kasların koordinasyonu sonucu kazanılan becerilerdir.

Etkinlik • Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor hedefler aşamalı olarak birer örnek söyleyiniz. . Bilişsel Alan 6. Değerlendirme 5. Sentez 4. Analiz 3. Uygulama 2. Kavrama 1. Bilgi Duyuşsal Alan 5. Kişilik haline getirme 4. Örgütleme 3. Değer Verme 2. Tepkide Bulunma 1. Alma Devinişsel (Psikomotor) Alan 7. Yaratma 6. Duruma uydurma 5. Beceri haline getirme 4. Mekanikleşme 3. Kılavuz denetiminde yapma 2. Kuruluş 1. Algılama 20

1. Diğer bireylerin farklı özelliklerini saygı ile karşılar. (Değer verme) 2. Millî kültürü yansıtan ögelere örnek verir. (Kavrama) 3. Sosyal rollerin zaman içerisindeki değişimini inceler. (Analiz) 4. Balede duvardan destek alarak ayak parmaklarının üzerinde durur. (Mekanikleşme) 5. Kendine özgü ürünler tasarlamaya yönelik fikirler geliştirir. (Sentez) 6. Çocuk olarak haklarının farkına varır. (Alma) 7. Basit cebirsel ifadeleri farklı biçimlerde yazar. (Kavrama) 8. Farklı kültürlere saygı duyar. (Değer verme) 9. Kültürel ögelerin, insanların bir arada yaşamasındaki rolünü inceler. (Analiz) 10. Yakın çevresinde sigara kullanımını azaltmaya yönelik sorumluluk üstlenir. (Örgütleme 11. Haritalar üzerinde yaşadığı bölgenin yeryüzü şekillerini genel olarak açıklar. (Kavrama 12. Voleybolda yeni bir servis atma stili geliştirir. (Yaratma) 13. Çemberin ve çember parçasının uzunluğunu hesaplar. (Uygulama) (Değerverme) 14. Okulun, etkin bir vatandaşı olarak kendi gelişimine katkısını takdir eder. 15. Alan ölçme birimlerini tanır, (Bilgi) (Değerlendirme) 16. Yaşadığı çevredeki afetlerin ve çevre sorunlarının oluşum nedenlerini eleştirir. 17. Bir soruna getirilen çözümlerin hak, sorumluluk ve özgürlükler temelinde olması gerektiğini savunur. (Örgütleme) 18. Buluş yapanların ve bilim insanlarının ortak özelliklerini belirler. (Analiz) 19. Evinin yerini tarif eder. (Uygulama) 20. Litreyi, mililitreye dönüştürür. (Kavrama)

Öğretimin Uygulanması 22

ÖĞRETİM İLKELERİ Öğretim ilkesi nedir? Hedefe Görelik Öğrenciye Görelik Etkin Katılım Hayatilik Somuttan Soyuta Açıklık Bilinenden Bilinmeyene Kolaydan Zora Yakından Uzağa Ekonomiklik Bütünlük Güncellik 23

Öğretim Stratejileri Sunuş yoluyla öğretim Buluş yoluyla öğretim Araştırma-İnceleme 24

Sunuş Yoluyla Öğretim Sürecinin Aşamaları Ön organize edicilerin sunulması Bilgi biriminin sunulması Bilişsel yapının güçlendirilmesi 25

Buluş Yoluyla Öğretim aşamaları 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Öğretmenin örnekler sunması Öğrencilerin örnekleri yorumlamaları Öğretmenin ek örnekler vermesi Öğrencilerin ek örnekleri yorumlaması ve öncekilerle karşılaştırması Öğretmenin ek örnekler ve örnek olmayan durumlar sunması Öğrencilerin zıt örnekleri karşılaştırması Öğretmenin, öğrencilerin teşhis ettiği özellikleri, ilişkileri vurgulaması Öğrencilerin keşfettikleri bilgileri ifade etmesi Öğretmenin öğrencilerden örnekler istemesi Öğrencilerin örnekler vermesi

Buluş Yoluyla Öğretim Örnek Öğretmen örneği sunar. Kırmızı kalem, şişman çocuk… Öğrenci örneği yorumlar. Öğrenci renk ve ağırlık bildirdiğini söyler. Öğretmen ek örnekler sunar. Oturan bebek, soğuk soba, güzel çiçek Öğrenci ek örnekleri yorumlar ve öncekilerle karşılaştırır. Ortak özellikleri: Bir ismin özelliğini belirtmektedir. Öğretmen ek örnekleri ve örnek olmayan durumları sunar. Kalın kitap, hızlı yürüyor, yüksek bina, dikkatli bakıyor… Öğrenci örnek olan ve olmayanları (Zıt örnekleri) karşılaştırır. Kalın, yüksek ismin özelliğini belirtiyor. Hızlı ve dikkatli ismin özelliğini belirtmiyor. Öğrenci bilgiyi keşfeder. Öğrenciler «Bazı sözcükler ismin özelliğini belirtir, bazıları belirtmez» der. Öğretmen ek örnekler ister. Haydi, siz örnekler verin! Öğrenci ek örnekler verir. Yeşil yol, yarım elma, soğuk hava vb… 27

Problem Çözme Basamakları (Bilimsel Araştırma Yöntemi) 1. 2. 3. 4. 5. 6. Problemin farkına varılması (hissetme) ve onu sınırlama Problemle ilgili kaynakları tarama ve bilgi toplama Problemin çözümü için denenceler (hipotez) kurma Hipotezleri test etmek için uygun araçları hazırlama, veri(kanıt) toplama ve organize etme Çözüm yollarının uygulanması (denencelerin test edilmesi) Sonucun değerlendirilmesi (sonuca ulaşma) 28

ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Sunuş Yoluyla Öğretim Buluş Yoluyla Öğretim Araştırma-İnceleme Yoluyla Öğretim Önemli Temsilcisi Ausubel Bruner Dewey Akıl yürütme yolu Tümdengelim Tümevarım Her ikisi Avantajlar Öğrenci aktif bir şekilde, keşfederek öğrenir. Kavrama ve Uygulama becerilerini geliştirir Kısa zamanda çok bilgi aktarımına olanak verir. Ekonomik ve uygulaması kolaydır. Uygun yöntem ve Anlatım teknikler Soru-cevap Gösteri Tartışma Beyin fırtınası Problem çözme Örnek olay Deney Eleştirel ve yaratıcı düşünme, karar verme ve problem çözme becerilerini geliştirir. Problem çözme Deney Gözlem Beyin fırtınası 29

ÖĞRENME ve ÖĞRETME YAKLAŞIMLARI Teknik Yöntem Strateji Yaklaşım (Model) : Öğretimin temelini oluşturan genel bakış ve temel felsefedir 30

TAM ÖĞRENME MODELİ Benjamin BLOOM 31

TAM ÖĞRENME MODELİNİN DEĞİŞKENLERİ Bağımsız değişkenler Bağımlı değişken 2. Öğretim Hizmetinin 1. Öğrenci Nitelikleri (Hazırbulunuşluk) Bilişsel Giriş Davranışları Bilgi - Beceri - Yeterlik Duyuşsal Giriş Özellikleri İlgi – Tutum Akademik Benlik Niteliği Pekiştirme İpucu Dönüt Düzeltme Etkin Katılım 3. Öğrenme Ürünleri Öğrenme düzeyi ve çeşidi Öğrenme hızı Duyuşsal ürünler

Tam Öğrenme Modelinin Uygulama Basamakları Hedeflerin belirlenmesi Hedeflere yönelik bilişsel giriş (önkoşul) davranışlarının belirlenmesi Bilişsel giriş (önkoşul) davranışları testinin öğretimden önce uygulanması Eksik davranışların giderilmesi YENİ DAVRANIŞLARA YÖNELİK ÖĞRETİMİN YAPILMASI İzleme testinin uygulanması Zenginleştirilmiş etkinlikler Yeni üniteye geçiş Tamamlayıcı Etkinlikler İzleme testinin yeniden uygulanması

Tam Öğrenmede Öğretim Hizmetinin Niteliğini Belirleyen Temel Değişkenler Pekiştirme Etkin Katılım İpucu Dönüt Düzeltme 34

Dönüt Verirken Dikkat Edilmesi Gereken İlkeler • Açık ve anlaşılır olmalıdır • Öğrenci düzeyine uygun olmalıdır • Öğrenciyi öğrnemeye teşvik etmelidirr. • Yargılayıcı ve cezalandırıcı ögeler taşımamalıdır. • Yalnızca hatayı değil hatanın nasıl düzeltileceğini de göstermelidir. • Dönüt, mümkün olan en kısa zamanada verilmelidir. Anında verilen dönüt, süreç sonunda verilen dönüte göre daha etkilidir. 35

Dönüt Türleri 1. Teyit Edici: Öğrenciye öğrenme sonuçları hakkında bilgi vermektir. 2. Düzeltici: öğrenme sonuçlarıyla birlikte, doğru cevabın ne olduğunun da verilmesidir. 3. Açıklayıcı: Cevabın neden doğru ya da yanlış olduğunun açıklanmasıdır. 4. Teşhis Edici: Öğrencinin, yanlış cevabı düzeltmesi için nelere, nasıl çalışması gerektiğine ilişkin bilgi verilmesidir. 5. Eklemleyici(Genişletici): Öğrencinin var olan bilgisini genişletmeye dönüktür. Öğrencinin sahip olduğu şemayı genişletmeye yardım eder. 36

Alıştırma - Öğretmen: Yaşam boyu öğrenme daha çok hangi eğitim türüyle ilgilidir? - Öğrenci: Örgün eğitim Dönüt 1: Yanlış. Dönüt 2: Yanlış, doğru cevap yaygın eğitim olacaktı. Dönüt 3: Doğru cevap yaygın eğitimdi. Çünkü örgün eğitim sadece yaşamın belli dönemlerini kapsar. Yaygın eğitim yaşamın her dönemine ve her yaş grubuna hitap edebilir. Dönüt 4: Cevap yaygın eğitimdi. Bu tip soruları bir daha yanlış yapmamak için, öncelikle eğitimle ilgili temel kavramları tekrar gözden geçirip, sonra eğitimle ilgili bir kavram haritası paralelinde çalışmanda yarar var. Dönüt 5: Cevap yaygın eğitim olacaktı. Yaygın eğitim yaşam boyu devam etmenin yanında, halk eğitimi ve hizmet içi eğitime de temel oluşturur. Dönüt Türleri 1. Teyit Edici 2. Düzeltici 3. Açıklayıcı 4. Teşhis Edici 5. Eklemleyici

İŞ BİRLİKLİ ÖĞRENME YAKLAŞIMI Slavın-Aranson-kagan-Dewey-vygotsky-Bandura. . 38

39

İşbirlikli Öğrenme İlkeleri Olumlu bağımlılık Yüz yüze (Destekleyici) etkileşim: Bireysel sorumluluk ve değerlendirilebilirlik Ortak ürün ve grup ödülü Eşit başarı fırsatı Sosyal beceriler 40

1. 2. 3. 4. 5. 6. İşbirlikli Öğrenme Teknikleri Öğrenci Takımları Başarı Bölümleri Takım Oyun Turnuva Ayrılıp Birleşme (Jigsaw I ve II) Takım Destekli Bireyselleştirme Karşılıklı Sorgulama Düşün- Eşleş- Paylaş 41

Ayrılıp Birleşme (Jigsaw) Tekniği Öğretmen dersi sunar. Öğretmen grupları oluşturur. Her gruba aynı konular verilir ve takımlardaki üyelerden konulardan birini seçmeleri istenir. Ege Ay Grubu Yıldız Grubu Dünya Grubu Karadeniz Akdeniz Daha sonra farklı takımlarda aynı konuyu alan üyeler -gruplarından ayrılarak -“uzmanlık gruplarında” bir araya gelirler, konu üzerinde çalışırlar. Uzmanlık Grupları Ege Karadeniz Akdeniz Uzmanlık gruplarında konuyu öğrenen üyeler kendi gruplarına geri dönerek öğrendikleri konuyu ilk gruplarına öğretirler. Ay Grubu Yıldız Grubu Dünya Grubu Her öğrenci tek başına sınav olur. Bireysel olarak alınan puanlar grup puanını oluşturur. 42

BEYİN TEMELLİ ÖĞRENME (Caine & Caine, 1993) Öğretim Modelleri 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Okulda Öğrenme Tam Öğrenme Etkili Öğretim Temel Öğretme Çoklu Zeka İş birlikli Basamaklı Öğretim Probleme Dayalı Proje Tabanlı Yapılandırmacılık Aktif Öğrenme Öğretim Durumları Yaşam Boyu Uzaktan Eğitim İnternet Tabanlı Beyin Temelli Kuantum Modüler Harmanlanmış Öğretim 43 Dizgeli Öğretim

Öğrenmede insan beyninin yapısını ve işlevini incelemeye dayanan bir modeldir. Beyinle ilgili araştırma bulgularının öğrenme ve öğretme sürecine uygulanmasıyla model oluşturulmuştur. Nörobilim ve bilişsel psikoloji (HEBB- Nörofizyolojik Kuram) ile ilgili bir kuramdır. Nörofizyolojik kurama göre, nöronlar arası bağlantılar (sinaps) arttıkça öğrenme daha üst düzeyde gerçekleşir. Yeni bilgi Eski bilgi 44

Beyin Temelli Öğrenmenin İlkeleri 1 Her beyin benzersiz ve tektir. 2 Birden fazla işlemi aynı anda gerçekleştirebilen beyin bütün ve parçaları eş zamanlı olarak algılar. Öğretim bireysel farklılıklara dayalı olarak düzenlenmelidir. Parçalar ve bütün karşılıklı etkileşim içindedir. Beynin her iki yarım küresi arasında sıkı bir etkileşim vardır 3 Anlam, örüntüler yoluyla oluşur. Beyinde örüntüler yoluyla oluşturulan bağlantılar öğrenmeyi kolaylaştırır. 4 Öğrenme teşvikle artar, baskıyla (stresle) azalır. Öğrenmede duygular önemlidir. Öğretim sırasında öğrenci motive edilmeli, öğrencinin öğrenmeye karşı korkusu azaltılmalıdır. 5 Öğrenme fizyolojik etmenlerden etkilenir. Açlık, susuzluk, uyku durumu, ruh hali, hava sıcaklığı, mutluluk, hastalık vb. durumlar öğrenmeyi etkiler. Bu kurama göre iki tür bellek vardır. Uzamsal bellek ve Mekanik bellek olmak üzere iki tür bellek vardır. 6 45

ÇOKLU ZEKA KURAMI (GARDNER, 1983) 46

• Kurama göre 8 farklı zeka türü vardır. 47

PROJE TABANLI ÖĞRETİM (Dewey, Kilpatrick, Bruner) Öğretim Modelleri 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Okulda Öğrenme Tam Öğrenme Etkili Öğretim Temel Öğretme Çoklu Zeka İş birlikli Basamaklı Öğretim Probleme Dayalı Proje Tabanlı Yapılandırmacılık Aktif Öğrenme Öğretim Durumları Yaşam Boyu Uzaktan Eğitim İnternet Tabanlı Beyin Temelli Kuantum Modüler Harmanlanmış Öğretim Dizgeli Öğretim 48

Öğrencilerin problemleri disiplinler arası bir şekilde bireysel veya grup olarak bilimsel yolla çözdükleri ve ortaya bir ürün çıkartıp sundukları, özellikle yaratıcı düşünme (Sentezleme) becerilerini geliştirmeye yönelik bir yaklaşımdır. • Proje sonunda mutlaka bir ürün ortaya çıkarılmalıdır. • Değerlendirme hem ürüne hem de sürece yöneliktir. • Bireysel ya da grup olarak çalışılabilir • Proje okulda başlar, okul dışında günlük yaşamda devam eder. • Farklı zeka alanlarının kullanılmasını sağlar. • Disiplinler arası bir yöntemdir. • Üst düzey düşünme becerilerinin gelişiminde etkilidir. 49

Proje Örnekleri • • • Başarı her yerde projesi Yeni öğretmen yetiştirme modeli geliştirme projesi Ekonomik hayatı hareketlendirme projesi Kırmızı ışıkta geçmeyi engelleme projesi Mültecilerin eğitim sorunlarını çözme projesi Tükettiğimiz meyvelerin çekirdeklerinden çimlendirme yöntemiyle organik fide yetiştirme projesi 50

YAPILANDIRMACILIK (Oluşturmacılık, Yapıcı Kuram, Kurmacılık, İnşacılık) (Piaget, Bruner, Dewey, Vygotsky, Glassersfeld, . . . ) 51

Yapılandırmacılık nedir? • Bu kurama göre; önceki bilgi, yeni bilgiye temel oluşturur. Birey bu temel üzerinde oluşan yapıya göre bilgiyi anlamlandırır. • Birey deneyim ve düşüncelerine bağlı olarak kendi bilgisini oluşturur. • Bireyin ön yaşantılarıyla ilişkilendirerek yapılandırdığı, bu yeni bilgi özneldir. 52

Yapılandırmacılığın Özellikleri • • • Bilgi bireyden bağımsız olmadığı için, nesnel değil özneldir. Bireysel deneyim ve algıya göre anlam oluşur. Öğrenci merkezli ve pragmatisttir. Öğretim sürecinde otantik (gerçek yaşam deneyimleri) görevler verilir. Bilgi kesinlikle hazır bir şekilde sunulmaz/Aktarılmaz. Öğrenci öğrenmeyi öğrenir, sürece aktif olarak katılır. Öğrenme temel kavramlar etrafında gerçekleşir(Sarmal içerik düzenleme) Öğrenci birincil veri kaynaklarından ( daha önce yapılandırılmamış- yorumlanmamış) yararlanarak bilgiyi oluşturur. 53

Yapılandırmacılık Türleri Sosyal-Kültürel Yapılandırmacılık Bilişsel Yapılandırmacılık (Piaget) • • Bilgiyi yapılandırmak zihinsel bir süreçtir. Bilgi şemalara dayalı olarak oluşturulur. (Vygotsky) • Bilişsel gelişimin kaynağı, kişisel psikolojik süreçler değil sosyal kültürel çevredir. Radikal Yapılandırmacılık (Ernst Von Glasersfeld) • • Bilgiyi yapılandırmak bireysel bir etkinliktir ve bilgi özneldir. Öğrenenin toplumsal yönüne önem vermez. 54

Doç. Dr. Memet KARAKUŞ Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü memkks@gmail. com Teşekkürler 55