Daha Yaanabilir Salkl Srdrlebilir Kentler iin Mekansal Planlama

“Daha Yaşanabilir, Sağlıklı, Sürdürülebilir Kentler için Mekansal Planlama” Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü

Kıyılarımızın devlet malı olduğu Osmanlı Kanunlarına kadar dayanmaktadır. Cumhuriyet Döneminde ise 1926 yılında kabul edilen Medeni Kanunun 641. maddesinde “sahipsiz yerler ile yararı kamuya ait mallar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. İbaresi ile kıyıların Özel Mülke konu olamayacağı, herkesin kullanımına açık kamu malı niteliğindeki alanlar olduğu ilkesi benimsenmiştir. 2290 sayılı Belediye yapı yolları Yasasında kıyı çizgisinden itibaren 10 metrelik bir alan kıyı şeridi olarak sayılmakta ve korunmaktaydı. 1972 yılına kadar yürürlükte olan 6785 Sayılı Yasa da değişiklik yapan 1605 sayılı İmar Yasasında; yapıların su kenarlarına olan uzaklıklarının yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanmış ve buna göre çıkartılan tüzükte, imar planı bulunmayan yerlerde özel yapıların su kenarına 30 metre uzaklıkta olacağı belirtilmiştir.

Ülkemizde kıyılara özgü ilk yasal düzenleme, 6785 sayılı Yasaya 1605 sayılı Yasa ile eklenen ek 7. madde ile buna bağlı olarak çıkarılan ek 7. ve ek 8. maddelerine ilişkin yönetmeliklerdir. Bu yönetmelikler de; kıyılardan eşitlik ve serbestlikle toplumun yararlanması, kıyıların doğal yapısının değiştirilmemesi yönünde hükümler var ise de bu yönetmelik yerini 1982 Anayasanın 43. maddesi hükmü gereğince kabul edilen 3086 sayılı “Kıyı Kanunu”na bırakmıştır. 3086 Sayılı Kıyı Kanunu Türk Hukukunda, kıyılar hukuku ile ilgili ilk yasal düzenlemedir, Ancak 3086 sayılı Kıyı kanunu ile getirilen “Kıyı Kenar Çizgisi” ve “Kıyı” ya ilişkin teknik tanımlar ve bazı maddeler Anayasaya aykırı bulunduğundan Anayasa Mahkemesince iptal edilerek, yeni bir kanun çıkıncaya kadar Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yayımlanan 110 sayılı Genelge ile uygulama yapılmıştır.

17 Nisan 1990 tarihinde 3621 sayılı Kıyı Kanunu kabul edilerek yürürlüğe girmiş, ancak 18. 9. 1991 tarihinde Anayasa Mahkemesinin bu kanunun bazı maddelerini iptal etmesi üzerine, 11. 7. 1992 tarihinde kabul edilen 3830 sayılı kanunla 3621 sayılı Kıyı Kanununda bazı değişiklikler yapılmıştır. Halen uygulamada bulunan yasal mevzuat, 3830 sayılı kanunla değişik 3621 sayılı Kıyı Kanunu ile 3621 sayılı kanunun 5 ve 16. maddelerine dayanılarak 03. 08. 1990 tarihinde “Kıyı Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmenlik” ve bu yönetmelikte 13. 10. 1992 tarihinde yapılan değişikliklerdir.

İlimiz; Çanakkale Boğazı, Ege Denizi ve Marmara Denizi ile çevrili olup, Merkez ilçe 60. 2 km, Ayvacık İlçesi 83. 2 km, Biga İlçesi 71. 6 km, Bozcaada İlçesi 43. 7 km, Eceabat İlçesi 103. 1 km, Ezine İlçesi 38. 6 km, Gelibolu İlçesi 126. 6 km, Gökçeada İlçesi 92 km ve Lapseki İlçesi 52. 7 km olmak üzere toplam 671 km lik bir kıyı uzunluğuna sahiptir. İlimiz sınırları içerisinde nehir tanımına giren ve kıyı kenar çizgisi tespiti gerektirecek bir akarsu bulunmamaktadır. İlimiz sınırları içerisinde 671 km lik sahil şeridinin yaklaşık 1/3 lük kısmına tekabül eden kıyı kenar çizgileri muhtelif zamanlarda Müdürlüğümüz Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca tespit edilerek Bakanlığımızca onaylanmıştır.

Kalan kısımlara ait tespitler ise Bakanlığımızca ihalesi yapılan, Çanakkale İli, Ege ve Marmara Denizi Kıyı Kesimine ait Kıyı Kenar Çizgisi Tespitlerinin Tamamlanması İşi kapsamında tamamlanmış ve 836 adet 1/1000 ölçekli ortofoto harita üzerine Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonumuzca yapılan aktarma ve yeni tespit işlemi Bakanlığımızca incelenerek, 799 adet pafta 08. 10. 2013 tarih ve 15811 sayılı Makam Olur’una istinaden 3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun 9. maddesi uyarınca onaylanmıştır. 36 adet ortofoto harita paftası üzerine yapılan kıyı kenar çizgisi tespit ve aktarma işlemi ise yeniden değerlendirilmek üzere Müdürlüğümüze geri iade edilmiştir.

1 - KIYI KENAR ÇİZGİSİ TESPİT ve ONAY İŞLEMLERİ 2 - KIYI KENAR ÇİZGİSİNE BAĞLI UYGULAMALAR

Kıyı Çizgisi ØDeniz, göl ve akarsuların taşkın durumları dışında suyun kara parçasına değdiği noktaların birleşmesinden oluşan meteorolojik olaylara göre değişen doğal çizgidir.

Kıyı Kenar Çizgisi ØDeniz, tabii, suni göl ve akarsuların, alçak basık kıyı özelliği gösteren kesimlerinde; kıyı çizgisinden sonra kara yönünde su hareketlerinin oluşturduğu kumsal ve kıyı kumullarından oluşan kumluk, çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık ve benzeri alanların doğal sınırı, dar-yüksek kıyı özelliği gösteren yerlerde ise, şev ya da falezin üst sınırıdır. Kıyıda ve sahil şeritlerinde uygulama yapılabilmesi için kıyı kenar çizgisinin tespiti zorunludur. KIYI KENAR ÇİZGİSİ

KIYI ÇİZGİSİ KIYI KENAR ÇİZGİSİ KIYI ØKIYI: Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasında kalandır.

K. K. Ç Dar -Yüksek Kıyı Ø Plaj ya da abrazyon platformu olmayan veya çok dar olan şev veya falezle son bulan kıyılardır. KIYI ÇİZGİSİ Dar-Yüksek Kıyı K. K. Ç Dar-Yüksek Kıyı KIYI ÇİZGİSİ

Alçak-Basık Kıyı Ø Kıyı çizgisinden sonra da devam eden kıyı hareketlerinin oluşturduğu plaj, hareketli ve sabit kumulları da içeren kıyı kordonu, lagün gölü, lagün alanları, sazlık, bataklık ile kumluk, çakıllık, taşlık ve kayalık alanları içeren kıyılardır. ØKıyılar , devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır. Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir. KIYI KENAR ÇİZGİSİ KIYI ÇİZGİSİ ALÇAK-BASIK KIYI

Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunun Oluşumu 1 ZİRAAT MÜHENDİSİ ARKEOLO G 2 HARİTA MÜHENDİSİ 3 MADEN MÜHENDİSİ 6 MİMAR-ŞEHİR PLANCISI ZİRAAT MÜHENDİSİ 7 4 JEOLOJİ MÜH. -JEOLOGJEOMORFOLOG 8 5 HARİTA MÜHENDİSİ İNŞAAT MÜHENDİSİ

Kıyı Kenar Çizgisinin Arazide Tespiti K. K. Ç TESPİT KOMİSYONU ARAZİ ÇALIŞMASI K. K. Ç Nİ OLUŞURAN KIRIK NOKTALARIN ÖLÇÜMÜNÜN YAPILMASI ARAZİDE K. KÇ. NİN YERİ BELİRLENEREK K. K. Ç Nİ OLUŞTURAN NOKTALARIN BELİRLENMESİ

Tabii ve Suni Göllerde Kıyı Kenar Çizgisi Tespiti KIYI KENAR ÇİZGİSİ Maksimum su kotu ( kıyı çizgisi ) ØKıyı kanununda hangi göllerin yada hangi büyüklükteki göllerin kıyı kenar çizgisi tespitine konu olacağına dair bir ayrım yapılmadığından bütün tabii ve suni göller kıyı kenar çizgisi tespitine tabi bulunmaktadır.

Tabii ve Suni Göllerde Kıyı Kenar Çizgisi Tespiti ØTabii ve suni göllerde kıyı kenar çizgisi tespiti yapılırken öncelikle kıyı kenar çizgisi tespiti yapılacak göle ilişkin maksimum su kotunun resmi yazı ile D. S. İ Genel Müdürlüğünden öğrenilmesi gerekmektedir. D. S. İ Genel Müdürlüğünce bildirilen maksimum su kotu göle ilişkin kıyı çizgisini oluşturduğundan mevcut durumdaki su seviyesi maksimum su kotunun çok altında dahi olsa kıyı kenar çizgisi hiçbir şekilde bu maksimum su kotunun altında kalmayacak şekilde tespit edilmelidir.

Akarsularda Kıyı Kenar Çizgisi Tespiti Ülkemiz sınırları içerisindeki akarsuların tamamı kıyı kenar çizgisi tespitine konu olmayıp sadece Kıyı Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin ek listesinde belirtilen ‘’akarsularımızın nehir tanımına giren kesimleri’’ kıyı kenar çizgisi tespitine tabi bulunmaktadır.

Akarsularda Kıyı Kenar Çizgisi Tespiti ØTeorik olarak bir akarsuyun her yıl aynı yüksekliğe kadar çıkıp, kurak mevsimde geri çekilmesi beklenir ise de yıllar arasındaki iklim salınımlarına bağlı olarak, akarsu her yıl aynı yüksekliğe erişmeyebilir. Bu nedenle yatak kenarındaki jeomorfolojik kanıtlara, özellikle yüksek su izlerine dayanılarak akarsuyun en yüksek düzeyinin saptanmasına çalışılır ve kıyı kenar çizgisi buna göre belirlenir.

Harita İle İlgili Hususlar K. K. Ç TESPİTİNDE KULLANILACAK HARİTALAR YOKSA YO KS A 1/1000 ÖLÇEKLİ ONAYLIHALİHAZIR HARİTA ÜZERİNE 1/1000 ÖLÇEKLİ FOTOGRAMETRİK, KADASTRAL, ORTO FOTO HARİTALAR ÜZERİNE 1/2000 VEYA 1/5000 ÖLÇEKLİ FOTOGRAMETRİK, KADAST RAL, ORTOFOTO HARİTALAR ÜZERİNE İLGİLİLERİNCE K. K. Ç TESPİT TALEBİ HALİNDE ONAYLI 1/1000 ÖLÇEKLİ HALİHAZIR HARİTA ÜZERİNE YAPILMASI ZORUNLUDUR

K. K. Ç. nin arazide tespit edilmesinden sonra yapılan büro çalışmaları

Kıyı Kenar Çizgisinin Değiştirilmesi 02. 04. 2013 tarihli ve 28606 sayılı Resmi Gazete ile 3621 sayılı Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 9. maddesine eklenen Ek fıkra: «Onaylı kıyı kenar çizgileri; a) Kıyı kenar çizgisinin suya düşmesi, b) Mükerrer kıyı kenar çizgisinin bulunması, c) Kıyı kenar çizgilerinin kenarlaşmaması, ç)Yargı organlarınca kıyı kenar çizgisinin iptali ya da ikinci bir kıyı kenar çizgisinin tespit edilmesi, d)Daha evvel kıyı özelliği göstermediği halde, malzeme alımı sonucunda oluşan su alanları nedeniyle, bu alanları kıyıda bırakacak şekilde tespit edilen kıyı kenar çizgileri, bu su alanlarının deniz, göl veya akarsu ile doğrudan bağlantılı olmadığının Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca belirlenmesi, halleri dışında değiştirilemez. »

Kıyı Kenar Çizgisi Tespiti Sonucunda Kıyıda Kalan Özel Mülkiyete Konu Taşınmazların Durumu ØAnayasamızın 43. maddesinde; «Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir. » hükmü ve Ø 3621 Sayılı Kıyı Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 10. maddesinde yer alan “tespit sonucunda kıyıda kalan özel mülkiyete konu arazilerle ilgili tapu iptal işlemleri ilgili defterdarlıkça yürütülür” hükmü gereği; ØKıyı kenar çizgisi tespitinden sonra kıyıda kalan özel mülkiyete konu taşınmazların tapularının iptali için, hazine tarafından adli yargıda tapu iptal davası açılır. A B

Kıyı Kenar Çizgisi Tespiti Tekliflerine Hizmet Bedelleri ØBakanlığımız Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından alınan kararlar ile; Øİlgilisince onaylı kıyı kenar çizgisini içeren paftaların çoğaltılması talep edilmiş ise pafta çoğaltma işlemi (1 pafta için çoğaltma bedeli) hizmet bedeli olarak 250 TL ödeme yapılması gerekmektedir. Øİlgilisince onaylı kıyı kenar çizgisinin, güncel halihazır harita paftalarına aktarımının talep edilmesi halinde Kıyı Kenar Çizgisi Aktarım İşlemi (1 paftaya yapılan işlem) hizmet bedeli olarak 2000 TL. ödeme yapılması gerekmektedir. Øİlgilisince onaylı kıyı kenar çizgisinin, güncel halihazır harita paftalarına aktarımının talep edilmesi sonucunda pafta bütünlüğünü sağlamak amacıyla yapılan kıyı kenar çizgisi onay işlemi (1 paftada yapılan işlem) hizmet bedeli olarak 4000 TL. ödeme yapılması gerekmektedir. Øİlgilisince kıyı kenar çizgisi tespiti talep edilmiş ise kıyı kenar çizgisi onay işlemi (1 paftada yapılan işlem hizmet bedeli olarak 10000 TL. ödeme yapılması gerekmektedir. ØAktarma ve tespit işlemleri Valilik Yıllık Tespit Programlarında yer alıyorsa; söz konusu işlemler için herhangi bir hizmet bedeli alınmamaktadır.

TEŞEKKÜR EDERİM.