Optimalisatie woningkwaliteit Relevante wijzigingen uit het optimalisatiedecreet en

Optimalisatie woningkwaliteit: - Relevante wijzigingen uit het optimalisatiedecreet en –besluit - Het nieuw technisch handboek Deel 1 – Webinar start om 9 u 30 uur Webinar SHM’s 8 en 15 december 2020 Ppt: Marleen Vrijders – Luc De Meyer Sprekers: Dorien Van Cauwenberge – Marleen Vrijders en Luc De Meyer

Praktische afspraken Start stipt om 09 u 30 Op tijd aanmelden en check • Internetverbinding • microfoon • en camera en microfoon uit Vragen? • via chat • of Technischverslag. 2021@vlaanderen. be

Agenda Deel 1 Algemeen: verwachtingen Algemeen Het optimalisatiedecreet en –besluit: relevante wijzigingen pauze Nieuw technisch handboek: introductie en algemeen kader

Agenda Deel 2 Technisch verslag Zelfstandige woning deel B - gebouw pauze Zelfstandige woning deel C - woning

Algemeen Belang voor SHM’s? Verwachtingen t. a. v. SHM’s Stappen

Algemeen Belang voor SHM’s? Verwachtingen t. a. v. SHM’s Stappen

Algemeen: Verwachtingen Begrip voor grote inhaalbewegin g Handelen als een goede huisvader Stappen vooruit zetten

Algemeen: verwachtingen Stap 1: Informeren

Algemeen: verwachtingen Stap 2: meten is weten

Algemeen: verwachtingen Stap 3: structurele aanpak

Algemeen: verwachtingen Stap 4: klachtenbehandeling

Algemeen: verwachtingen Stap 5: Juridische procedures In dialoog gaan Daadkracht tonen Snel oplossingen zoeken Herhuisvesten indien nodig

Optimalisatiedecreet en -besluit Relevante wijzigingen Regelgevend kader Instrumenten Afstemming procedures Waarschuwingsprocedur e CA centraal Goed om te weten Heffing Voorrang sociale huur

Optimalisatie: regelgevend kader Optimalisatiedecree t 29/03/2019 Optimalisatiebesluit 24/05/2019 Inwerkingtreding 1/1/2021 Oplossing dakisolatie vervroegd naar 1/1/2020

Optimalisatie: regelgevend kader Vlaamse Codex Wonen van 2021 Eengemaakt uitvoeringsbesluit

Optimalisatie: regelgevend kader Optimalisatiedecreet: 3 pijlers 1. Optimalisatie instrumenten 2. Bepaling inventaris naar VCW 3. Wijzigingen Vlaamse Codex Fiscaliteit Focus opleiding op pijler 1

Optimalisatie: kader - doelstelling Afstemmen Administratieve en strafrechtelijke procedure Decretaal kader bemiddelende rol gemeenten Conformiteitsattest centraal stellen

Optimalisatiedecreet en -besluit Relevante wijzigingen Regelgevend kader Instrumenten Afstemming procedures Waarschuwingsprocedur e CA centraal Goed om te weten Heffing Voorrang sociale huur

Optimalisatie: instrumenten Procedure ongeschikt/onbewoonbaarhei d Art. 3. 15 e. v. Vlaamse Codex Wonen Verzoek / initiatief burgemeester Conformiteitsonderzoek door woningcontroleur Technisch verslag Advies gewestelijk ambtenaar tenzij vrijstelling Besluit burgemeester Beroepsprocedure bij de minister Strafrechtelijke procedure Afstemming procedures Art. 20 e. v. Vlaamse Codex Wonen Prioriteiten wooninspectie Technische verslag Wooninspecteur verbaliseert Herstelvordering Parket vervolgt Rechtbank veroordeelt

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures Administratieve procedure • Vier categorieën gebreken met strafpunten • Ongeschiktheid : 15 strafpunten • CA: 14 strafpunten of minder Strafrechtelijke procedure • Verhuren woning die niet voldoet aan de normen • Norm = 1 gebrek, geen weging met strafpunten • Herstel tot 0 strafpunten

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures Procedures hebben zich afzonderlijk ontwikkeld Het verhuren van een conforme woning KAN strafbaar zijn Procedures afstemmen door criteria gelijk te schakelen

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures Wijzigingen aan de minimumnormen – nieuw technisch verslag • Strafpuntensysteem valt weg • Van 4 naar 3 categorieën van gebreken • Veiligheids- en gezondheidsrisico’s in TV (geen omstandig verslag) = 3 de categorie • Ernst gebrek geeft doorslag (niet kleine gebreken) • Sommige gebreken in meerdere categorieën

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures Cat. I • Kleinere gebreken • Sensibiliserend • Conform bij minder dan 7 (en geen cat II en III) • Conformiteitsattest (CA) • • Cat. III Ernstige gebreken Geen direct gevaar 1 gebrek = ongeschikt Strafbaar heffing Geen CA 7 gebreken cat. I = 1 gebrek cat. II • Ernstige gebreken • Direct gevaar of mensonwaardigheid • 1 gebrek = ongeschikt en onbewoonbaar • Strafbaar • heffing • Geen CA • Herhuisvestingsplicht + mogelijkheid snelherstel

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures MB nieuw technisch handboek • delegatie aan de minister • opmaak technisch handboek • hoort bij technische verslagen

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures Overbewoond • = veiligheids-/ gezondheidsrisico’s – mensonwaardigheid • In omstandig verslag Onaangepast • Kleine overschrijding bezettingsnorm niet meer strafbaar • (enkel bij huur – ouderen/handicap)

Optimalisatie: instrumenten Afstemming procedures • Geen CA meer mogelijk bij Conformiteit strafbaarheid en • Geen strafbaarheid d op één lijn meer mogelijk bij conformiteit

Optimalisatie: instrumenten De waarschuwingsprocedure Bestaande werkwijze – sommige steden en gemeenten Voordelen - Snelle oplossingen zonder procedures Nood decretaal kader Nadelen - Bewoner soms langer slachtoffer - Risico gemeente Evaluatie instrumentarium Steunpunt Wonen

Optimalisatie: instrumenten De waarschuwingsprocedure Geen beperkingen bij opstart: melding volstaat Ontvangstbewijs + informatie Geen verplichting Gemeente beslist, niet de burger Criterium keuze kans op succes CA binnen 3 maanden Houding eigenaar

Optimalisatie: instrumenten De waarschuwingsprocedure Geen besluit van burgemeester nodig Snel conformiteitsonderzoek met technisch verslag Gemeente geeft snel hersteltermijn Tweede conformiteitsonderzoek Gunstig resultaat => afgifte CA

Optimalisatie: instrumenten De waarschuwingsprocedure Stap 1: melding /verzoek M=datum melding Stap 2: ontvangstbewijs + informatie M Stap 3: eerste conformiteitsonderzoek uiterlijk M + 14 dagen Stap 4: hersteltermijn geven (HT) uiterlijk M + 1 maand Stap 5: melding van herstel binnen HT Stap 6: tweede conformiteitsonderzoek maanden Stap 7: conformiteitsattest uiterlijk M + 3

Optimalisatie: instrumenten De waarschuwingsprocedure Belangrijk om weten! • Geen melding herstel binnen toegekende termijn => OO • Hercontrole negatief => OO • Herstel op tijd melden! (rekening houden met ontvangst melding)

Optimalisatiedecreet en -besluit Optimalisatie Regelgevend kader algemeen Instrumenten Afstemming procedures Waarschuwingsprocedur e Goed om te weten Vergoeding CA Heffing Voorrang sociale huur

Optimalisatie: goed om te weten Wijzigingen CA Vergoeding CA • Voor aanvraag CA (niet enkel bij afgifte CA, dus ook bij weigering) • Geen vergoeding CA bij waarschuwingsprocedure • Hoger max bedrag (90 ZW; 90/kamerwoning + 15 euro per kamer, met max 1775) • Aanpasbaar aan gezondheidsindex

Optimalisatie: goed om te weten Belastbare grondslag Vlaamse heffing Heffing en opschorting WAS • basis = KI met min. € 990 • Berekening: KI x (aantal periodes van 12 m op inventaris +1) • Minimale heffing € 1. 980 Probleem: bepaling deel-KI bij panden waar niet alle woningen kunnen onderzocht worden -> weigering heffing WORDT • Basis: forfaitair bedrag € 1. 100 + jaarlijkse indexering • Berekening € 1. 100 x index x (aantal periodes van 12 m op inventaris +1) • Minimale heffing € 2. 200 (geïndexeerd)

Optimalisatie: goed om te weten Opschorting van de heffing Heffing en opschorting Opschorting bij sloop • Vernieuwbouw => geen voorwaarde meer • Inschatting noodzaak vernieuwbouw => gemeenten • Termijn: 4 jaar naar 2 jaar (volstaat voor enkel sloop) Opschorting renovatiewerken • Geen verplichting omgevingsvergunning • Gedetailleerd renovatieschema volstaat • Verband renovatieschema en gebreken • Termijn: 4 jaar naar 2 jaar • Termijn 4 jaar bij uitgebreide werken / noodzaak omgevingsvergunning • Bijzondere verlening voor SHM’s behouden

Optimalisatie: goed om te weten Voorrang sociale huur Onbewoonbaarverklaring artikel 135 van de Nieuwe Gemeentewet Ongeschiktverklaring Vlaamse Codex Wonen 3 gebreken van categorie II of III onder de hoofdrubrieken “Omhulsel” of “Binnenstructuur” constructies niet hoofdzakelijk bestemd voor wonen

Vragen https: //www. wonenvlaanderen. be/informatie-over-wonenvlaanderen/opleidingen-optimalisatie-woningkwaliteit • Webinar optimalisatie woningkwaliteit en wijzigingen in VLOK deel 1 • Webinar optimalisatie woningkwaliteit en wijzigingen in VLOK deel 2 • Presentatie opleiding optimalisatie voor dossierbeheerders • Vragen bij opleiding optimalisatie voor dossierbeheerders

Pauze Back at 11 !

Nieuw technisch handboek Introductie Delegatie aan de minister Totstandkoming technisch handboek Het nieuw technisch handboek Algemeen Preview Van strafpunten… naar categorieën Categorieën Methodiek van het conformiteitsonderzoek Methodiek van het handboek

Nieuw technisch handboek Introductie 1. Delegatie aan de minister Hoofdstuk 3. Het conformiteitsonderzoek Art. 3. De volgende …. De minister kan met betrekking tot het gebruik van de modellen van het technisch verslag, vermeld in het tweede lid, nadere regels bepalen voor: 1°de werkwijze van de woningcontroleur; 2°de wijze waarop gebreken worden waargenomen; 3°de meetmethodes en het gebruik van meettoestellen; 4°de te beoordelen onderdelen van een woning; 5°de aanduiding van de voor quotering te gebruiken rubrieken in de modellen van technische verslagen aan de hand van een niet-limitatieve opsomming van concrete toepassingsgevallen; 6°de meer nauwkeurige afbakening van de grens tussen de verschillende categorieën waarin specifieke gebreken kunnen worden gequoteerd, aan de hand van een niet-limitatieve opsomming van concrete toepassingsgevallen;

Nieuw technisch handboek Introductie 2. Totstandkoming van het handboek 01 maart ‘ 19: start voorbereiding 29 maart ‘ 19: eerste van tien thema’s wordt behandeld in werkgroep 04 juli ‘ 19: uitnodiging contactgroep 25 september ‘ 19: eerste bijeenkomst contactgroep 16 december ‘ 19: tiende thema behandeld in werkgroep december ‘ 19: tweede bijeenkomst contactgroep februari ’ 20: handboek inhoudelijk klaar om nieuw TV te testen maart ‘ 20: testen nieuw TV door contactgroep voorjaar ‘ 20: laatste afstemming, layout, Raad van State juni ’ 20: afsluiting contactgroep najaar ‘ 20: opleiding 01 januari ‘ 21: start nieuw TV voorjaar ‘ 21: follow-up, ondersteuning

Nieuw technisch handboek Introductie 3. Het nieuw technisch handboek Het technisch handboek heeft een wettelijk en juridisch afdwingbaar karakter: er is een handboek … … en er is een Ministerieel Besluit Impact op het technisch handboek: • Manier waarop dit geschreven wordt • Structuur, titels, bewoordingen, … • Flexibiliteit • Veel toelichting, veel voorbeelden, interne links, … • Hanteerbaar document

Nieuw technisch handboek Introductie 4. Het nieuw TECHNISCH handboek Tekst handboek volgt de technische verslagen: • Zelfstandige woningen, kamerwoningen, seizoenarbeiders • Nummering rubriek geeft structuur Veel van het huidige handboek blijft behouden Veel praktische voorbeelden en technische uitleg Veel fotografisch materiaal … een handleiding voor de controleur behulpzaam handig juridisch solide

Nieuw technisch handboek Introductie 5. Het NIEUW technisch handboek online beschikbaar publiek via VLOK – gekoppeld aan VLOK regelmatig geüpdatet nood aan nieuw overlegplatform om samen dit technisch handboek permanent actueel te houden Meer voorbeelden Meer interne verwijzingen Meer digitaal gestructureerd Juridisch solide … • Deel MB – regelgevend, ‘gebetonneerd’, wettelijk kader • Deel handboek – toelichtend, ‘dynamisch’, technisch kader

het Nieuw Technisch Handboek Algemeen Dit is geen technische opleiding • • niet elke rubriek niet elk technisch aspect komt aan bod Focus: wat verandert er op 1 januari 2021 • • • systeem, manier van benaderen van de woningkwaliteit het concept van het handboek technische wijzigingen (het Technisch Verslag en de toelichting erbij) zodat jullie alle informatie hebben voor de overstap op 1 januari

Nieuw technisch handboek Algemeen 1. a quick preview … veranderingen in een oogopslag: • rubrieken veranderd • nieuwe rubrieken • nummering aangepast • 3 ipv 4 categorieën • meer categorieën per rubriek? voorbeeld: onderdeel OMHULSEL uit deel B

Nieuw technisch handboek Algemeen 2. Van strafpunten … naar categorieën Bye, bye strafpunten … We kennen niet langer een bepaald aantal strafpunten toe aan een gebrek Hello categorieën ! We evalueren een gebrek en brengen het onder in een bepaalde categorie.

het NTH Algemeen 2. Van strafpunten … naar categorieën Het eindtotaal bepaalde het resultaat (15 ptn = ongeschikt). Het gebrek bepaalt direct het resultaat (cat. II = ongeschikt). Advies onbewoonbaarheid werd gemotiveerd in een omstandig verslag. Eén gebrek cat. III = onbewoonbaarheid omstandig verslag enkel nog voor overbewoning Hmm… belangrijk dus, die categorieën ?

het NTH Algemeen “bijkomende opmerking” 3. Categorieën CATEGORIE I Wat betekenen deze categorieën? Waar ligt de afbakening tussen de categorieën? Dus eerst een beetje theorie … CATEGORIE III

Nieuw technisch handboek Algemeen bijkomende opmerking CATEGORIE I 3. Categorieën CATEGORIE III Gebreken van categorie I Kleine gebreken die de levensomstandigheden van de bewoners negatief beïnvloeden of die potentieel kunnen uitgroeien tot ernstige gebreken. Ondergrens: het is minimaal noodzakelijk dat het klein gebrek : • de levensomstandigheden van de bewoners negatief beïnvloedt of • kan uitgroeien tot een ernstig gebrek (van categorie II dus). Bovengrens: het is niet zo dat het klein gebrek: • een gevaar vormt voor de veiligheid of gezondheid van de bewoners

Nieuw technisch handboek Algemeen bijkomende opmerking CATEGORIE I 3. Categorieën CATEGORIE III Gebreken van categorie II Ernstige gebreken die de levensomstandigheden van de bewoners negatief beïnvloeden maar die geen direct gevaar vormen voor hun veiligheid of gezondheid, waardoor de woning niet in aanmerking zou komen voor bewoning. Ondergrens: het is minimaal noodzakelijk dat het ernstig gebrek : • een gevaar / risico inhoudt voor de veiligheid of gezondheid van de bewoners Bovengrens: het is niet zo dat het ernstig gebrek: • in die mate gevaar / risico inhoudt dat de woning niet in aanmerking komt voor bewoning

Nieuw technisch handboek Algemeen bijkomende opmerking CATEGORIE I 3. Categorieën CATEGORIE III Gebreken van categorie III Ernstige gebreken die mensonwaardige levensomstandigheden veroorzaken of die een direct gevaar vormen voor de veiligheid of de gezondheid van de bewoners, waardoor de woning niet in aanmerking komt voor bewoning. Ondergrens: het is minimaal noodzakelijk dat het ernstig gebrek : • een direct gevaar / risico inhoudt voor de veiligheid of gezondheid van de bewoners én • dat verdere bewoning met grote waarschijnlijkheid leidt tot ernstig (fysiek) letsel of • dat zich mensonwaardige omstandigheden voordoen Bovengrens: – (behoudens acute noodgevallen (gasgeur, …))

Nieuw technisch handboek Algemeen “bijkomende opmerking” CATEGORIE I 3. Categorieën CATEGORIE III Bijkomende opmerking Een bijkomende opmerking is geen gebrek en heeft niet direct invloed op het technisch verslag Toch wordt expliciet een bijkomende opmerking gemaakt in volgende situaties: • er wordt een gebrek vastgesteld, maar er is geen rubriek voor • de vaststelling zorgt voor ergernis, maar is geen gebrek • de vaststelling kan op korte termijn een gebrek worden Ondergrens: het is minimaal noodzakelijk dat een opmerking : • een vaststelbaar gegeven is Bovengrens: het is niet zo dat de vaststelling : • de levensomstandigheden van de bewoners negatief beïnvloedt

Nieuw technisch handboek Algemeen Samenvatting categorieën: 3. Categorieën De categorieën zijn in de wetgeving verankerd via het optimalisatiedecreet Maak de klik! De ernst van een gebrek bepaalt de keuze voor een categorie Het eindresultaat wordt dus vroeger gemaakt Dat nodigt ons uit om elk gebrek objectief te beschouwen Grenzen tussen categorieën zijn belangrijk Er wordt niet meer ‘geteld’, maar wel ‘gecategoriseerd‘ alhoewel: …. … 7 X I = II

Nieuw technisch handboek Algemeen 3. Categorieën … toch weer tellen dan, of wat? • als er 7 of meer gebreken van categorie I zijn, wordt er een gebrek van categorie II toegekend. • toch is dit geen optelsom… • 7 gebreken van categorie I hebben elk op zich amper negatieve invloed • maar 7 of meer gebreken samen in één woning zorgen ervoor dat er wél een merkbaar negatieve invloed is op de levensomstandigheden van de bewoners • met 7 of meer gebreken schiet dus de woningkwaliteit ernstig tekort en wordt bijkomend één gebrek van categorie II toegekend

Nieuw Technisch Handboek Algemeen De methodiek van het onderzoek en het handboek Wat verandert er qua methodiek: • In het conformiteitsonderzoek? • In het handboek?

het NTH Algemeen 4. Methodiek van het conformiteitsonderzoek De woningcontroleur quoteert de vastgestelde gebreken • in de toepasselijke rubriek • in de juiste categorie Geen dubbelquoteringen Steeds de gehele situatie beschouwen

Nieuw technisch handboek Algemeen 1. Methodiek van het conformiteitsonderzoek Het is geen vertaaloefening, het is een nieuwe benadering • Het totaal van de strafpunten speelt geen rol • Elk gebrek op zich wordt geëvalueerd Vroegere 1 of 3 strafpunten is nu een gebrek categorie I Cat. I betekent licht gebrek Vroegere 9 strafpunten is niet zomaar een gebrek categorie II Cat. II betekent ongeschiktheid Vroegere 15 strafpunten is niet zomaar een gebrek categorie III Cat. III betekent onbewoonbaarheid TIP: ‘Als dit het enige gebrek is in de woning, zou ik dan de woning ongeschikt/onbewoonbaar beschouwen? ’ TIP: ‘ 7 kleine gebreken van cat. I betekenen dat de woning ongeschikt is’ TIP: ‘Elk gebrek van cat. II of III moet opgelost worden, om een conforme woning te hebben’ In het vak opmerkingen geeft de woningcontroleur aan welke gebreken onder categorie III werden gequoteerd!

Nieuw technisch handboek Algemeen 2. Methodiek van het handboek Het handboek volgt de technische verslagen • TV Zelfstandige woningen • TV Kamers voor seizoenarbeiders De indeling volgt systematisch de rubrieken van het TV Binnen de rubrieken is de opbouw gelijklopend: • Toepassing van de rubriek • Technische toelichting • Gebreken en werkwijze van de woningcontroleur • Concrete toepassingsgevallen per categorie De voorbeelden zijn gecodeerd: Z_141_II_02: het tweede voorbeeld van een quotering onder rubriek in categorie II, zelfstandige woningen Niet zelfstandige woningen (K) Niet zelfstandige woningen seizoenarbeiders (S) Ook bijkomende opmerkingen worden getoond (O) En extra voorbeelden om iets duidelijk te maken (E)

Nieuw technisch handboek Algemeen 2. Methodiek van het handboek Randvoorwaarden van het conformiteitsonderzoek:

Nieuw technisch handboek Algemeen 2. Methodiek van het handboek

Nieuw technisch handboek Algemeen 2. Methodiek van het handboek Randvoorwaarden van het conformiteitsonderzoek:

Einde deel 1 Enjoy your lunch Part 2 at 13 h 30 !