OCENIANIE ZEWNTRZNE PREZENTACJA przygotowana przez Centraln Komisj Egzaminacyjn

OCENIANIE ZEWNĘTRZNE PREZENTACJA przygotowana przez Centralną Komisję Egzaminacyjną 00 -842 Warszawa, ul. Łucka 11 Telefon: Telefon (0 22) 656 38 00 Fax. : (0 22) 656 37 57 www. cke. edu. pl Materiał zebrały i opracowały: Katarzyna Koletyńska I Halina Sitko

OCENIANIE ZEWNĘTRZNE Prezentacja podzielona jest na 3 części: 1. 2. 3. Zreformowany system oceniania Egzaminatorzy w systemie oceniania System egzaminów zewnętrznych

Część 1. Zreformowany system oceniania

CELE REFORMY EDUKACJI podniesienie poziomu edukacji społeczeństwa przez upowszechnienie wykształcenia średniego i wyższego, wyrównanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, poprawa jakości edukacji. 4

SYSTEM OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW JEST JEDNYM Z OBSZARÓW REFORMY W SYSTEMIE OCENIANIA WYODRĘBNIA SIĘ DWA NURTY: ocenianie wewnątrzszkolne (wewnątrzszkolne systemy oceniania) ocenianie zewnętrzne (system egzaminów zewnętrznych) 5

CELE OCENIANIA ZEWNĘTRZNEGO diagnozowanie osiągnięć edukacyjnych uczniów, ocena jakości oddziaływań edukacyjnych szkoły, zapewnienie porównywalności zaświadczeń, świadectw i dyplomów bez względu na miejsce ich wystawienia. 6

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO PODSTAWA PROGRAMOWA Ocenianie wewnątrzszkolne Ocenianie zewnętrzne koncepcja egzaminu Programy nauczania wewnątrzszkolne wymagania edukacyjne wewnątrzszkolny system oceniania oceny szkolne standardy wymagań egzaminacyjnych zestawy zadań i arkusze egzaminacyjne wyniki A N A L I Z A W Y N I K Ó W 7

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO KTO OCENIA Ocenianie wewnątrzszkolne nauczyciel uczeń (dokonuje samooceny) szkoła Ocenianie zewnętrzne egzaminator okręgowej komisji egzaminacyjne (wpisany do ewidencji) okręgowa komisja egzaminacyjna 8

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO KTO OKREŚLA WYMAGANIA Ocenianie wewnątrzszkolne nauczyciel na podstawie programu nauczania Ocenianie zewnętrzne minister właściwy ds. oświaty i wychowania w standardach wymagań egzaminacyjnych 9

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO CO JEST OCENIANE Ocenianie wewnątrzszkolne wiadomości i umiejętności określone w szkolnym zestawie programów nauczania postępy i zachowanie ucznia osiągnięcia ucznia w odniesieniu do programów nauczania Ocenianie zewnętrzne umiejętności i wiadomości możliwe do sprawdzenia na sprawdzianie lub egzaminie, opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych osiągnięcia w odniesieniu do standardów wymagań egzaminacyjnych 10

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO DLA KOGO SIĘ OCENIA Ocenianie wewnątrzszkolne ucznia, rodzica lub prawnego opiekuna szkół: - macierzystej, którą uczeń kończy - wyższego szczebla, którą uczeń rozpoczyna organów nadzorujących i prowadzących pracodawcy Ocenianie zewnętrzne ucznia, rodzica lub prawnego opiekuna szkół: - macierzystej, którą uczeń kończy - wyższego szczebla, którą uczeń rozpoczyna organów nadzorujących i prowadzących pracodawcy państwa – ma wpływ na politykę edukacyjną 11

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO KIEDY SIĘ OCENIA Ocenianie wewnątrzszkolne W ciągu całego roku Ocenianie zewnętrzne Podczas sprawdzianu bądź szkolnego, całego procesu egzaminu (na zakończenie uczenia się i nauczania kolejnego etapu edukacyjnego) 12

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO W JAKIEJ SKALI SIĘ OCENIA Ocenianie wewnątrzszkolne Ocenianie zewnętrzne zróżnicowanej (cyfrowej, punktowej, opisowej, innej) zgodnej z przyjętym w danej szkole wewnątrzszkolnym systemem oceniania – na punktowej z odniesieniem do standardów wymagań egzaminacyjnych koniec roku przeliczanej na oceną szkolną 13

PORÓWNANIE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO I ZEWNĘTRZNEGO WYNIKI Ocenianie wewnątrzszkolne porównywalne w grupie, klasie, szkole Ocenianie zewnętrzne porównywalne w grupie, klasie, szkole w skali gminy, powiatu, województwa, kraju 14

INSTYTUCJE ODPOWIEDZIALNE ZA PRZYGOTOWANIE I REALIZACJĘ SYSTEMU EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA w Warszawie - powołana przez sejm RP ustawą z dnia 25 lipca 1998 r. OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE - powołane przez Ministra Edukacji Narodowej rozporządzeniem z dnia 18 lutego 1999 r. 15

ZASIĘG TERYTORIALNY OKRĘGOWYCH KOMISJI EGZAMINACYJNYCH ¢ ¢ ¢ ¢ OKE w Gdańsku OKE w Jaworznie OKE w Krakowie OKE w Łodzi OKE w Łomży OKE w Poznaniu OKE w Warszawie OKE we Wrocławiu 16

DZIAŁANIA CKE I OKE REGULUJĄ Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz. U z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 lutego 1999 r. w sprawie utworzenia okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz określenia ich zasięgu terytorialnego (Dz. U Nr 14, poz. 134, z późniejszymi zmianami), Zarządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 4 lutego 2005 r. w sprawie nadania statutu Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (MP nr 14, poz. 249, z późniejszymi zmianami), Zarządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 1999 r. w sprawie nadania statutów okręgowym komisjom egzaminacyjnym (MP nr 12, poz. 169, z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U nr 199, poz. 2046 z późniejszymi zmianami). 17

USTAWOWE ZADANIA CENTRALNEJ KOMISJI EGZAMINACYJNEJ Opracowuje propozycje standardów wymagań egzaminacyjnych Przygotowuje programy doskonalenia nauczycieli w zakresie diagnozowania i oceniania Opracowuje we współpracy z OKE Informatory i ogłasza je CKE Przygotowuje pytania zadania i testy oraz ustala zestawy egzaminacyjne Analizuje wyniki w skali kraju i opracowuje sprawozdanie dla MENi. S Inspiruje badania naukowe i innowacje w dziedzinie oceniania i egzaminowania Koordynuje i nadzoruje prace okręgowych komisji egzaminacyjnych 18

USTAWOWE ZADANIA OKRĘGOWYCH KOMISJI EGZAMINACYJNYCH Przeprowadzają sprawdziany i egzaminy Prowadzą ewidencję egzaminatorów OKE Szkolą kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów Przygotowują w porozumieniu z CKE propozycje pytań, zadań i testów do sprawdzianu i egzaminów oraz do Informatorów Analizują wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz formułują wnioski Współpracują z CKE i innymi okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi oraz kuratorami oświaty 19

PODZIAŁ GŁÓWNYCH ZADAŃ I KOMPETENCJI między CKE i OKE (na podstawie zapisów w ustawie o systemie oświaty) Centralna Komisja Egzaminacyjna koordynuje i nadzoruje działania OKE w celu zapewnienia jednolitości i jakości realizowanych przez nie zadań, w tym: CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA w opracowuje propozycje standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w dyrektor CKE ustala OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE przeprowadzają sprawdzian i egzaminy wg wspólnie opracowanych i przyjętych procedur jednolite w całym kraju terminy sprawdzianu i egzaminów 20

PODZIAŁ GŁÓWNYCH ZADAŃ I KOMPETENCJI między CKE i OKE (na podstawie zapisów w ustawie o systemie oświaty) Centralna Komisja Egzaminacyjna koordynuje i nadzoruje działania OKE w celu zapewnienia jednolitości i jakości realizowanych przez nie zadań, w tym: CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA opracowuje i ogłasza Informatory zawierające opis zakresu sprawdzianu i egzaminów, przykładowe pytania, zadania i testy oraz kryteria ich oceniania OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE przygotowują, w porozumieniu z CKE przykładowe pytania, zadania i testy oraz kryteria ich oceniania do Informatorów 21

PODZIAŁ GŁÓWNYCH ZADAŃ I KOMPETENCJI między CKE i OKE (na podstawie zapisów w ustawie o systemie oświaty) Centralna Komisja Egzaminacyjna koordynuje i nadzoruje działania OKE w celu zapewnienia jednolitości i jakości realizowanych przez nie zadań, w tym: CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA przygotowuje pytania, zadania i testy oraz ustala zestawy do przeprowadzenia sprawdzianu i egzaminów OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE przygotowują w porozumieniu z CKE propozycje pytań, zadań i testów oraz ich zestawów do przeprowadzenia sprawdzianu i egzaminów 22

PODZIAŁ GŁÓWNYCH ZADAŃ I KOMPETENCJI między CKE i OKE (na podstawie zapisów w ustawie o systemie oświaty) Centralna Komisja Egzaminacyjna koordynuje i nadzoruje działania OKE w celu zapewnienia jednolitości i jakości realizowanych przez nie zadań, w tym: CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA przygotowuje i upowszechnia programy doskonalenia nauczycieli w zakresie diagnozowania i oceniania w tym programy szkoleń egzaminatorów OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE szkolą kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów prowadzą ewidencję egzaminatorów 23

PODZIAŁ GŁÓWNYCH ZADAŃ I KOMPETENCJI między CKE i OKE (na podstawie zapisu w ustawie o systemie oświaty) Centralna Komisja Egzaminacyjna koordynuje i nadzoruje działania OKE w celu zapewnienia jednolitości i jakości realizowanych przez nie zadań, w tym: CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE dokonuje analizy wyników sprawdzianu i egzaminów w skali całego kraju i składa coroczne sprawozdanie MEN o poziomie osiągnięć uczniów na poszczególnych etapach kształcenia analizują wyniki sprawdzianu i egzaminów na swoim terenie oraz opracowują sprawozdanie dla: n dyrektorów szkół, n organów prowadzących, n kuratoriów oświaty, n Centralnej Komisji Egzaminacyjnej 24

PODZIAŁ GŁÓWNYCH ZADAŃ I KOMPETENCJI między CKE i OKE (na podstawie zapisu w ustawie o systemie oświaty) Centralna Komisja Egzaminacyjna koordynuje i nadzoruje działania OKE w celu zapewnienia jednolitości i jakości realizowanych przez nie zadań, w tym: CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA przygotowuje propozycje standardów wymagań egzaminacyjnych dyrektor CKE ustala jednolite w całym kraju terminy sprawdzianu i egzaminów OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE przeprowadzają sprawdziany i egzaminy wg wspólnie opracowanych i przyjętych procedur opracowuje i ogłasza Informatory przygotowują w porozumieniu z CKE propozycje pytań, zadań i testów oraz kryteria ich oceniania do Informatorów opracowuje pytania, zadania i testy oraz ustala zestawy do przeprowadzenia sprawdzianu i egzaminów przygotowują w porozumieniu z CKE propozycje pytań, zadań i testów oraz ich zestawów do przeprowadzenia sprawdzianu i egzaminów przygotowuje i upowszechnia programy doskonalenia nauczycieli w zakresie diagnozowania i oceniania w tym programy szkoleń kandydatów na egzaminatorów szkolą kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów oraz prowadzą ewidencję egzaminatorów dokonuje analizy wyników sprawdzianu i egzaminów w skali całego kraju i składa do MEN coroczne sprawozdania o poziomie osiągnięć uczniów na poszczególnych etapach kształcenia analizują wyniki sprawdzianu i egzaminów na swoim terenie oraz opracowują sprawozdanie dla: dyrektorów szkół, organów prowadzących, kuratoriów oświaty i Centralnej Komisji Egzaminacyjnej 25

OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE OKE w Gdańsku · – www. oke. gda. pl e-mail: komisja@oke. gda. pl · OKE w Jaworznie – www. oke. jaw. pl e-mail: oke@oke. jaw. pl OKE w Krakowie – www. oke. krakow. pl e-mail: oke@oke. krakow. pl OKE w Łomży – www. oke. lomza. pl e-mail: okelomza@pro. onet. pl OKE w Łodzi – www. komisja. pl e-mail: komisja@komisja. pl OKE w Poznaniu – www. oke. poznan. pl e-mail: sekretariat@oke. poznan. pl · OKE w Warszawie – www. oke. waw. pl e-mail: info@oke. waw. pl · OKE we Wrocławiu – www. oke. wroc. pl e-mail: sekret@oke. wroc. pl 26

Część 2. Egzaminatorzy w systemie oceniania

KTO MOŻE BYĆ EGZAMINATOREM MOŻE BYĆ OSOBA, która spełnia wymagania określone w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami) art. 9 c ust. 3 i 4 wprowadzone zostały ustawą z dnia 27 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U nr 137, poz. 1304). 28

KTO MOŻE BYĆ EGZAMINATOREM MOŻE BYĆ OSOBA, KTÓRA: 1 posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole, z zakresu której przeprowadzany jest sprawdzian lub egzamin, albo jest nauczycielem akademickim specjalizującym się w dziedzinie związanej z zajęciami edukacyjnymi wchodzącymi w zakres odpowiednio sprawdzianu lub egzaminu, 2 posiada uzyskany w okresie 6 lat przed złożeniem wniosku o wpis do ewidencji co najmniej trzyletni staż pracy: • dydaktycznej w szkole publicznej, szkole niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, w zakładzie kształcenia nauczycieli lub szkole wyższej, • na stanowisku wymagającym kwalifikacji pedagogicznych w placówce doskonalenia nauczycieli, w urzędzie organu administracji rządowej, kuratorium oświaty lub innej jednostce sprawującej nadzór pedagogiczny, 3 posiada pełną zdolność do czynności prawnych, 4 korzysta z praw publicznych, 5 nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne lub o ubezwłasnowolnienie, 6 ukończyła z wynikiem pozytywnym szkolenie dla kandydatów na egzaminatorów organizowane przez okręgową komisję egzaminacyjną, zakończone egzaminem ze znajomości zasad przeprowadzania i oceniania sprawdzianu i egzaminów. 29

KTO MOŻE BYĆ EGZAMINATOREM W ZAKRESIE PRZEPROWADZANIA EGZAMINU ZAWODOWEGO MOŻE BYĆ RÓWNIEŻ OSOBA, KTÓRA: 1 jest przedstawicielem pracodawcy lub organizacji pracodawców albo stowarzyszenia lub samorządu zawodowego 2 posiada kwalifikacje wymagane od instruktora praktycznej nauki zawodu 3 posiada uzyskany w okresie ostatnich 6 lat przed złożeniem wniosku o wpis do ewidencji co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie, w którym przeprowadzany jest egzamin, 4 posiada pełną zdolność do czynności prawnych, 5 korzysta z praw publicznych, 6 nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne lub o ubezwłasnowolnienie, 7 ukończyła z wynikiem pozytywnym szkolenie dla kandydatów na egzaminatorów organizowane przez okręgową komisję egzaminacyjną, zakończone egzaminem ze znajomości zasad przeprowadzania i oceniania egzaminu zawodowego. 30

SZKOLENIA KANDYDATÓW NA EGZAMINATORÓW CELEM SZKOLEŃ KANDYDATÓW NA EGZAMINATORÓW JEST PRZYGOTOWANIE DO WYKONYWANIA ZADAŃ EGZAMINATORA, W SZCZEGÓLNOŚCI: rozwinięcie umiejętności trafnego, rzetelnego i obiektywnego sprawdzania, punktowania i oceniania zadań otwartych przy zastosowaniu ustalonych schematów poprawnych odpowiedzi, kryteriów oceniania i przyjętych schematów punktowania, nabycie umiejętności punktowania zadań otwartych porównywalnego z wynikami ustalonymi przez innych egzaminatorów w kraju, nabycie umiejętności sprawdzania i oceniania zadań we współpracy z kierownikiem zespołu egzaminatorów. 31

SZKOLENIA KANDYDATÓW NA EGZAMINATORÓW ORGANIZOWANE PRZEZ OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE CZAS TRWANIA SZKOLENIA WYNOSI: 25 godzin – w przypadku sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej i matematyczno-przyrodniczej oraz egzaminu maturalnego z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych: matematyka, biologia, chemia, fizyka i astronomia, geografia, informatyka i w przypadku egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po technikum, 30 godzin – w przypadku egzaminu maturalnego z przedmiotów humanistycznych: historia, historia sztuki, historia muzyki, wiedza o społeczeństwie, wiedza o tańcu, język grecki i kultura antyczna, język łaciński i kultura antyczna, 34 godziny – w przypadku egzaminu maturalnego z języków obcych nowożytnych: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, portugalskiego, rosyjskiego, słowackiego, szwedzkiego, włoskiego, 40 godzin – w przypadku egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zasadniczej szkole zawodowej oraz w przypadku egzaminu maturalnego z j. polskiego, j. mniejszości narodowych lub grupy etnicznej. 32

SZKOLENIA KANDYDATÓW NA EGZAMINATORÓW Na wszystkich szkoleniach, w całym kraju, mogą być realizowane tylko i wyłącznie programy szkoleń uwzględniające ramowe programy szkoleń zawarte w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 5 marca 2004 r. w sprawie ramowego programu szkolenia kandydatów na egzaminatorów, sposobu prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz trybu wpisywania i skreślania z ewidencji (Dz. U nr 47, poz. 452) 33

ZAPEWNIENIE JEDNOLITOŚCI PUNKTOWANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ OTWARTYCH Koordynator w CKE Koordynator w każdej OKE (8 w kraju) Przewodniczący zespołów egzaminatorów (średnio 20 egzaminatorów w zespole) Zespoły egzaminatorów (270 – 300 zespołów na 1 egzamin) Ustalanie jednakowego w całym kraju schematu punktowania Szkolenie przewodniczących zespołów egzaminatorów • Uczenie jednakowego punktowania • Przekazanie na piśmie schematu punktowania Szkolenie egzaminatorów • Uczenie jednakowego punktowania • Przekazanie na piśmie schematu punktowania Sprawdzanie prac • Stosowanie schematu punktowania • Konsultowanie wątpliwości • Weryfikacja przez przewodniczącego poprawności sprawdzania 34

Część 3. System egzaminów zewnętrznych

EGZAMINY ZEWNĘTRZNE W SYSTEMIE OŚWIATY Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe Egzamin maturalny - wyniki wykorzystywane w rekrutacji do szkół wyższych Szkoła policealna Technikum Liceum ZSZ Egzamin gimnazjalny - wyniki wykorzystywane w rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych Sprawdzian - niezależnie od wyniku wszyscy uczniowie przechodzą do gimnazjum Gimnazjum Wykorzystanie wyników do wstępnej diagnozy umiejętności uczniów w celu zorganizowania procesu kształcenia, umożliwiającego najlepszy rozwój uczniów Wykorzystanie wyników w szkołach do podnoszenia jakości kształcenia Szkoła podstawowa 36

SYSTEM OCENIANIA ZEWNĘTRZNEGO EGZAMIN GIMNAZJALNY EGZAMIN MATURALNY EGZAMIN POTWIERDZAJĄC Y KWALIFIKACJE ZAWODOWE 37

SYSTEM OCENIANIA ZEWNĘTRZNEGO 38

SPRAWDZIAN PRZEPROWADZANY W OSTATNIM ROKU NAUKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ Ø POWSZECHNY Ø OBOWIĄZKOWY Ø PONADPRZEDMIOTOWY 39

SPRAWDZIAN Ø PRZEPROWADZANY W KWIETNIU Ø TRWA 60 MINUT Ø WYNIK W SKALI PUNKTOWEJ Ø MAKSYMALNIE 40 PUNKTÓW Ø NIE MA FUNKCJI SELEKCYJNEJ Ø WYNIK NIE WPŁYWA NA UKOŃCZENIE SZKOŁY 40

SPRAWDZIAN SPRAWDZA POZIOM OPANOWANIA UMIEJĘTNOŚCI, OKREŚLONYCH W STANDARDACH WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH 41

SPRAWDZIAN CZYTANIE ROZUMOWANIE BADA UMIEJĘTNOŚCI WYKORZYSTYWANIE WIEDZY W PRAKTYCE PISANIE KORZYSTANIE Z INFORMACJI 42

SYSTEM OCENIANIA ZEWNĘTRZNEGO EGZAMIN GIMNAZJALNY 43

EGZAMIN GIMNAZJALNY PRZEPROWADZANY W OSTATNIM ROKU NAUKI W GIMNAZJUM Ø POWSZECHNY Ø OBOWIĄZKOWY Ø MIĘDZYPRZEDMIOTOWY 44

EGZAMIN GIMNAZJALNY Ø PRZEPROWADZANY W KWIETNIU Ø OBEJMUJE DWIE CZĘŚCI Ø KAŻDA TRWA 120 MINUT Ø WYNIK W SKALI PUNKTOWEJ Ø MAKSYMALNIE 50 PUNKTÓW Z KAŻDEJ CZĘŚCI Ø WYNIK NIE MA WPŁYWU NA UKOŃCZENIE SZKOŁY Ø WYNIK MA WPŁYW NA DALSZE KSZTAŁCENIE 45

EGZAMIN GIMNAZJALNY SPRAWDZA POZIOM OPANOWANIA UMIEJĘTNOŚCI I WIADOMOŚCI OKREŚLONYCH W STANDARDACH WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH Ø w części pierwszej – z zakresu przedmiotów humanistycznych Ø w części drugiej – z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych 46

EGZAMIN GIMNAZJALNY CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA CZĘŚĆ MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA OBEJMUJE P R Z E D M I O T Y Ø matematyka Ø język polski Ø biologia Ø historia Ø chemia Ø sztuka (plastyka, muzyka) Ø fizyka i astronomia Ø wiedza o społeczeństwie Ø geografia Ś C I E Ż K I M I Ę D Z Y P R Z E D M I O T O W E filozoficzna, regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie, czytelnicza i medialna, europejska i kultura polska na tle tradycji śródziemnomorskiej filozoficzna, prozdrowotna, ekologiczna, czytelnicza i medialna, regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie, europejska, kultura polska na tle tradycji śródziemnomorskiej, obrona cywilna 47

EGZAMIN GIMNAZJALNY CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA Ø CZYTANIE I ODBIÓR TEKSTÓW KULTURY Ø TWORZENIE WŁASNEGO TEKSTU 48

EGZAMIN GIMNAZJALNY CZĘŚĆ MATEMATYCZNO - PRZYRODNICZA Ø UMIEJĘTNE STOSOWANIE TERMINÓW, POJĘĆ I PROCEDUR Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZYCH NIEZBĘDNYCH W PRAKTYCE ŻYCIOWEJ I DALSZYM KSZTAŁCENIU Ø WYSZUKIWANIE I STOSOWANIE INFORMACJI Ø WSKAZYWANIE I OPISYWANIE FAKTÓW, ZWIĄZKÓW I ZALEŻNOŚCI, W SZCZEGÓLNOŚCI PRZYCZYNOWO-SKUTKOWYCH, FUNKCJONALNYCH, PRZESTRZENNYCH I CZASOWYCH Ø STOSOWANIE ZINTEGROWANEJ WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI DO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW 49

FORMY ZADAŃ PISEMNYCH MOGĄCE WYSTĄPIĆ W ZESTAWACH ZADAŃ KLASYFIKACJA ZADAŃ PISEMNYCH ZAMKNIĘTE prawda-fałsz OTWARTE na dobieranie wyboru wielokrotnego z luką krótkiej odpowiedzi rozszerzonej odpowiedzi 50

UCZNIOWIE ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI mają prawo przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu w warunkach i formie dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia (słuchacza) na podstawie opinii lub orzeczenia poradni psychologiczno- -pedagogicznej (publicznej lub niepublicznej) w tym poradni specjalistycznej (publicznej lub niepublicznej) 51

KATEGORIE UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI Æ niewidomi Æ słabo widzący Æ niesłyszący Æ słabo słyszący Æ z trudnościami w uczeniu się Æ niepełnosprawni ruchowo Æ z przewlekłymi chorobami somatycznymi Æ ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się 52

WYBRANE SPOSOBY DOSTOSOWANIA WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH DOSTOSOWANIE ARKUSZY UCZNIOWI POWINNO SIĘ ZAPEWNIĆ DOSTOSOWANE WARUNKI ORGANIZACYJNE ODPOWIEDNIO PRZESZKOLONYCH EGZAMINATORÓW PRZEDŁUŻONY CZAS (NIE WIECEJ NIŻ O 50%) 53

WYBRANE SPOSOBY DOSTOSOWANIA ARKUSZY w piśmie Braille’a niewidomi słabo widzący niesłyszący i słabo słyszący z trudnościami w uczeniu się czcionka bezszeryfowa 16 pkt 24 pkt dostosowane zadania 54

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Æ UCZNIOWIE NIEWIDOMI Ø możliwość przedłużenia czasu Ø dostosowanie zestawów zadań: - w piśmie Braille’a Ø możliwość skorzystania z dodatkowego wyposażenia: - maszyny do pisania pismem Braille’a - specjalnie dostosowane komputery lub/i kubarytmy - folie z przyborami do rysowania Ø możliwość skorzystania z pomocy lektora (uczeń, który nie opanował pisma Braille’a) Ø możliwość pisania w oddzielnym pomieszczeniu (gdy wydłużono czas pracy) Ø odpowiedzi do zadań zapisywane na oddzielnym arkuszu w brajlu Ø odpowiedzi sprawdzane przez egzaminatora – tyflopedagoga 55

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Æ UCZNIOWIE SŁABO WIDZĄCY Ø możliwość wydłużenia czasu Ø dostosowanie zestawów zadań : - zapisane większą czcionką 16 lub 24 pkt Ø możliwość pisania w oddzielnym pomieszczeniu (gdy wydłużono czas pracy) Ø odpowiedzi do zadań zapisywane bezpośrednio na arkuszu 56

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Æ UCZNIOWIE NIESŁYSZĄCY I SŁABO SŁYSZĄCY Ø możliwość wydłużenia czasu Ø dostosowanie zestawów zadań Ø możliwość przekazania instrukcji z pierwszej strony zestawu różnymi metodami komunikacji (fonogesty, język migowy) Ø możliwość pisania w oddzielnym pomieszczeniu (gdy wydłużono czas pracy) Ø odpowiedzi do zadań zapisywane bezpośrednio na arkuszu Ø odpowiedzi sprawdzane przez egzaminatora - surdopedagoga 57

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Æ UCZNIOWIE Z TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ (uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim) Ø możliwość wydłużenia czasu Ø dostosowanie zestawów zadań Ø możliwość skorzystania z dodatkowej pomocy nauczyciela wspierającego: - przy odczytywaniu poleceń i zapisywaniu odpowiedzi (zgodnie z zaleceniem poradni psychologiczno-pedagogicznej) Ø odpowiedzi do zadań zapisywane bezpośrednio na arkuszu Ø odpowiedzi sprawdzane przez egzaminatora - oligofrenopedagoga 58

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Æ UCZNIOWIE NIEPEŁNOSPRAWNI RUCHOWO I Z PRZEWLEKŁYMI CHOROBAMI SOMATYCZNYMI Ø możliwość wydłużenia czasu Ø możliwość skorzystania z dodatkowej pomocy nauczyciela: Ø - przy zapisywaniu odpowiedzi ustnych (w przypadku niesprawności kończyn górnych) możliwość skorzystania z dodatkowego wyposażenia: - dostosowanie warunków organizacyjnych zgodnie z zaleceniami lekarza Ø możliwość pisania w oddzielnym pomieszczeniu (gdy wydłużono czas pracy) 59

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Æ UCZNIOWIE ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ (dysleksja rozwojowa) Ø możliwość wydłużenia czasu Ø możliwość skorzystania z dodatkowej pomocy Ø punktowanie rozwiązań zadań otwartych wg zmodyfikowanych kryteriów 60

DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH Sposoby dostosowania warunków egzaminacyjnych i formy sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów określają Procedury organizowania i przeprowadzania sprawdzianu w szóstej klasie szkoły podstawowej i egzaminu w trzeciej klasie gimnazjum zatwierdzone przez OKE i CKE. 61

SYSTEM OCENIANIA ZEWNĘTRZNEGO EGZAMIN POTWIERDZAJĄC Y KWALIFIKACJE ZAWODOWE 62

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE ZAWODOWE JEST FORMĄ OCENY POZIOMU OPANOWANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU DANEGO ZAWODU, OKREŚLONYCH W STANDARDACH WYMAGAŃ BĘDĄCYCH PODSTAWĄ PRZEPROWADZANIA EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE 63

Typy szkół ponadgimnazjalnych, których ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu • Zasadnicza szkoła zawodowa - Zasadnicza szkoła zawodowa (egzamin od 2004 r. – w zawodach dwuletnich i od 2005 r. – w zawodach trzyletnich) • Technikum - Technikum (egzamin od 2006 r. ) • Technikum uzupełniające - Technikum uzupełniające (egzamin od 2007 r. ) • Szkoła policealna - Szkoła policealna (egzamin od 2006 r. ) 64

ETAP PISEMNY STRUKTURA EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE Część I – zakres wiadomości i umiejętności właściwych dla kwalifikacji w zawodzie Część II – zakres wiadomości Czas trwania 120 minut (+30 minut)* i umiejętności związanych z zatrudnieniem i działalnością gospodarczą Zdający rozwiązuje test zawierający 50 + 20 zadań zamkniętych ETAP PRAKTYCZNY * Czas egzaminu dla absolwentów o specjalnych potrzebach edukacyjnych może być przedłużony o nie więcej niż 30 min. Etap praktyczny egzaminu – obejmuje praktyczne umiejętności z zakresu kwalifikacji w zawodzie Czas trwania 180 – 240* minut * Czas trwania etapu praktycznego dla danego zawodu określa informator dla danego zawodu i dla zdających o specjalnych potrzebach edukacyjnych może być przedłużony o nie więcej niż 30 min 65

SYSTEM OCENIANIA ZEWNĘTRZNEGO EGZAMIN MATURALNY 66

EGZAMIN MATURALNY JEST FORMĄ OCENY POZIOMU WYKSZTAŁCENIA OGÓLNEGO, SPRAWDZA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI, KTÓRE SĄ OKREŚLONE W STANDARDACH WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH 67

EGZAMIN MATURALNY składa się z dwóch części: Ustnej, ocenianej w szkole przez przedmiotowe zespoły egzaminacyjne Pisemnej, ocenianej przez egzaminatorów okręgowej komisji egzaminacyjnej wpisanych do ewidencji 68

EGZAMIN MATURALNY część ustna Przedmioty obowiązkowe: • Język polski – zdawany na jednym Język polski poziomie, określonym w standardach. • Język obcy nowożytny – zdawany Język obcy nowożytny na poziomie podstawowym albo rozszerzonym. • Język mniejszości narodowej (dla absolwentów szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości) – zdawany na jednym poziomie, określonym w standardach. Przedmioty dodatkowe: • Język obcy nowożytny – inny niż Język obcy nowożytny język wybrany jako obowiązkowy zdawany na poziomie rozszerzonym. • Język mniejszości etnicznej – Język mniejszości etnicznej zdawany na jednym poziomie, określonym w standardach. • Język regionalny – język kaszubski - Język regionalny – język kaszubski zdawany na jednym poziomie, określonym w standardach. 69

EGZAMIN MATURALNY część pisemna Przedmioty obowiązkowe: zdawane na poziomie podstawowym lub na poziomie podstawowym i rozszerzonym üjęzyk polski üjęzyk obcy nowożytny üprzedmiot wybrany üJęzyk mniejszości narodowej - dla absolwentów szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości Przedmioty dodatkowe: zdawane, w zależności od wybranego przedmiotu, na poziomie podstawowym i rozszerzonym lub na poziomie rozszerzonym ü 1, 2 lub 3 przedmioty wybrane, inne niż zdawane jako obowiązkowe 70