POLSCY NOBLICI HENRYK SIENKIEWICZ Prezentacja przygotowana przez Malwin
POLSCY NOBLIŚCI HENRYK SIENKIEWICZ Prezentacja przygotowana przez Malwinę Bojar z klasy V B
NAGRODA NOBLA Nagroda im. Alfreda Nobla przyznawana jest 10 grudnia każdego roku od 1901 r. , czyli w dniu śmierci uczonego. Przyznaje się ją w pięciu dziedzinach. Z fizyki i chemii nagrodę przyznaje Szwedzka Królewska Akademia Naukowa w Sztokholmie, w dziedzinie fizjologii i medycyny Instytut Karoliński. Szwedzka Akademia Literatury przyznaje nagrodę literacką. Poza tym jest jeszcze Pokojowa Nagroda Nobla. Na Nagrodę Nobla, poza sumą pieniężną, składa się złoty medal i dyplom. Nagrody z dziedziny fizyki, chemii, fizjologii, medycyny i literatury wręcza król Szwecji w Sztokholmie, a odznaczenia Pokojowej Nagrody Nobla są wręczane w Oslo, przez króla Norwegii.
NAGRODA NOBLA ZOSTAŁA USTANOWIONA NA MOCY TESTAMENTU A. B. NOBLA, DATOWANEGO NA 27 XI 1895 R. , SPORZĄDZONEGO NA ROK PRZED ŚMIERCIĄ FUNDATORA. (…) Co do mojego pozostałego nadającego się do upłynnienia majątku należy postąpić, jak następuje: kapitał, upłynniony przez egzekutora testamentu w pewnych papierach wartościowych, ma stanowić fundusz, z którego odsetki będą corocznie rozdzielone w postaci nagród osobom, które w ubiegłym roku uczyniły najwięcej dla dobra ludzkości. Odsetki mają być podzielone na pięć jednakowych części, z których przypada: jedna część osobie, która dokonała najważniejszego odkrycia albo wynalazku na polu fizyki; część temu, kto zrobił najważniejsze odkrycie albo ulepszenie chemiczne; część temu, kto poczynił najważniejsze odkrycie w dziedzinie fizjologii albo medycyny; część twórcy najwybitniejszego dzieła literackiego tendencji idealistycznej; część temu, kto dokonał rzeczy najlepszej lub najwięcej przyczynił się do braterstwa pomiędzy narodami i znoszenia lub ograniczenia istniejących armii oraz do zwoływania i rozpowszechniania kongresów pokojowych. Nagrody w dziedzinie fizyki i chemii przydzielać będzie Szwedzka Akademia Nauk; nagrody za prace w dziedzinie fizjologii czy medycyny – Królewski Karoliński Instytut Medyczno-Chirurgiczny w Sztokholmie, w dziedzinie literatury – Akademia w Sztokholmie, a za działalność na rzecz pokoju – komisja składająca się z pięciu osób, wybieranych przez Norweski Storting. Jest moim wyraźnym życzeniem, by podczas przyjmowania nagród nie brano w żaden sposób pod uwagę narodowości kandydatów, tak by najbardziej zasługujący otrzymał nagrodę (…)
HENRYK ADAM ALEKSANDER PIUS SIENKIEWICZ HERBU OSZYK, PSEUDONIM LITWOS PIERWSZY POLSKI NOBLISTA
HENRYK SIENKIEWICZ URODZIŁ SIĘ W 1846 R. W WOLI OKRZEJSKIEJ NA PODLASIU W RODZINIE DROBNOZIEMIAŃSKIEJ. JEGO RODZICAMI BYLI JÓZEF SIENKIEWICZ (1813 -1896) I STEFANIA SIENKIEWICZ Z DOMU CIECISZOWSKA (18201873). ZOSTAŁ OCHRZCZONY W SĄSIEDNIEJ MIEJSCOWOŚCI OKRZEJA W KOŚCIELE PW. ŚW. PIOTRA I PAWŁA
AKT URODZENIA I CHRZTU HENRYKA SIENKIEWICZA ORAZ HERB OSZYK
HENRYK SIENKIEWICZ POCZĄTKOWO UCZYŁ SIĘ W DOMU. OD 1858 ROKU UCZĘSZCZAŁ DO KILKU GIMNAZJÓW WARSZAWSKICH, MIESZKAJĄC NA OGÓŁ NIE Z RODZINĄ, LECZ NA STANCJI. W SZKOLE INTERESOWAŁ SIĘ HISTORIĄ I LITERATURĄ. W 1864 ROKU ZDOBYŁ PIERWSZĄ NAGRODĘ ZA SZKOLNE WYPRACOWANIE "MOWA ŻÓŁKIEWSKIEGO DO WOJSKA POD CECORĄ". NASTĘPNIE UCZĘSZCZAŁ DO SZKOŁY GŁÓWNEJ WARSZAWSKIEJ, GDZIE ZMIENIAŁ KIERUNKI STUDIÓW, POCZYNAJĄC OD WYDZIAŁU LEKARSKIEGO, PRZEZ PRAWNICZY, A SKOŃCZYŁ NA FILOLOGICZNO-HISTORYCZNYM. Już wtedy pisał pierwsze utwory literackie. Te zainteresowania skłoniły go do pracy dziennikarskiej, którą podjął w 1869 r. Od tej pory zaczął być coraz bardziej znany w inteligenckich sferach Warszawy.
Henryk Sienkiewicz w 1874 roku z Julianem Ochorowiczem i Mścisławem Godlewskim kupił dwutygodnik „Niwa”. W latach 1874 -1875 był współredaktorem pisma, a do roku 1878 pozostawał jego współwłaścicielem. W „Niwie” drukował recenzje z przedstawień teatralnych, nowele tj. „Niewola tatarska”, i „Latarnik”, a także dramaty „Na jedną kartę” i „Czyja wina? ”
Henryk Sienkiewicz - podróżnik Henryk Sienkiewicz nawiązał bliską znajomość m. in. z Heleną Modrzejewską. Wraz z nią i grupą wspólnych przyjaciół w 1876 r. wyjechał do Ameryki Północnej. W związku z tą podróżą powstało kilka jego ważniejszych prac literackich, m. in. ”Latarnik”, „Szkice węglem”, „Sachem”, i cykle poczytnych artykułów prasowych. Wielką popularność przyniosły mu relacje z dalekich wędrówek: "Listy z podróży do Ameryki" (1876– 1878) oraz "Listy z Afryki" (1891– 1892). Przynosiły one obszerną relację o życiu amerykańskim z jego osiągnięciami, ale i zagrożeniami. Z wyczuciem szczegółu i nie bez humoru opowiadał Sienkiewicz o obyczajach ówczesnej Ameryki. Informował o polskim osadnictwie i jego znaczeniu.
Żony Henryka Sienkiewicza Henryk Sienkiewicz był żonaty trzy razy, na dodatek wszystkie jego żony nosiły to samo imię - Maria. Jego pierwszą żoną była Maria Szetkiewiczówna, z którą przeżył tylko cztery lata. Doczekali się dwójki dzieci, syna Henryka Józefa i córkę Jadwigę Marię. Ich szczęśliwe życie przerwała choroba Marii. Żona Henryka zmarła po krótkich zmaganiach z gruźlicą. Drugą żoną Sienkiewicza była Maria Romanowska. Niestety ich małżeństwo zakończyło się bardzo szybko - żona opuściła Henryka w trakcie podróży poślubnej. W 1904 roku Sienkiewicz poślubił swą cioteczną siostrzenicę Marię Babską, którą nazywał Markiem. Wniosła ona w życie pisarza harmonię i dobroć.
HENRYK SIENKIEWICZ – KALENDARIUM TWÓRCZOŚCI 1867 – Sielanka młodości – pierwszy utwór w formie wierszowanej. 1890 – Lux in tenebris lucet (Światło świeci w ciemności) – nowela. 1872 – Humoreski z teki Worszyłły – nowela, Na marne – – 1872 – Humoreski z teki Worszyłły pierwsza powieść. 1891 – Bez dogmatu – powieść współczesna. 1878 – Komedia z pomyłek – nowela. 1900 – Krzyżacy – powieść historyczna. 1900 – Krzyżacy 1892 – Listy z Afryki – cykl felietonów, Pójdźmy za Nim – – 1892 – Listy z Afryki – cykl felietonów, – nowela. 1873 – Sprawy bieżące – felietony w Niwie, Bez tytułu – kroniki nowela, U źródła w Gazecie Polskiej. 1893 – Organista z Ponikły – nowela. 1875 – Stary sługa – nowela, Chwila obecna – felietony w 1875 – Stary sługa 1894 – Legendy żeglarskie – nowela, Na Olimpie – nowela, 1894 – Legendy żeglarskie – nowela, Gazecie Polskiej. Bądź błogosławion – nowela. 1876 – Hania – nowela. 1895 – Rodzina Połanieckich – powieść współczesna. 1876 – 78 – Listy z podróży – cykl felietonów. 1876 – 78 – 1896 – Quo vadis – powieść historyczna, Na jasnym brzegu – – 1896 – Quo vadis nowela. 1877 – Szkice węglem – nowela, Selim Mirza – nowela. 1877 – Szkice węglem – nowela, Na polu chwały – powieść historyczna, Dwie łąki – zbiór 1879 – Janko Muzykant – nowela, Z pamiętnika poznańskiego 1908 – Na polu chwały 1879 – Janko Muzykant – nowela, Sąd Ozyrysa – nowela. nauczyciela – nowela, Jamioł – nowela, Przez stepy – nowela. nowel, Wesele – nowela, nauczyciela – nowela, Jamioł Jako się P. Lubomirski nawrócił i kościół w Tarnowie 1880 – Sachem – nowela, Wspomnienia z Maripozy – nowela, 1909 – Jako się P. Lubomirski nawrócił i kościół w Tarnowie 1880 – Sachem – nowela, zbudował – nowela, Płomyk – nowela. Za chlebem – nowela, Niewola tatarska – nowela, Orso – – zbudował – nowela, Płomyk Za chlebem – nowela, Niewola tatarska nowela, W krainie złota – nowela. 1910 – Wiry – – powieść polityczna. 1910 – Wiry 1882 – Bartek Zwycięzca – nowela, Latarnik – nowela, Na Na 1882 – Bartek Zwycięzca – nowela, 1911 – W pustyni i w puszczy – powieść dla młodzieży. 1911 – W pustyni i w puszczy jedną kartę – dramat. 1884 – Ogniem i mieczem – powieść historyczna, Sabałowa 1884 – Ogniem i mieczem – powieść historyczna, bajka – nowela. 1886 – Potop – powieść historyczna. 1887 – Pan Wołodyjowski – powieść historyczna. 1912 – Z dawnych dziejów – nowela. 1912 – Z dawnych dziejów 1916 – Legiony – nieukończona powieść dla młodzieży, 1916 – Legiony Wspomnienia – ostatni utwór autora opublikowany po śmierci.
Henryk Sienkiewicz o swojej twórczości Schematów nie spisuję. Powieści nie rozkładam z góry na rozdziały i nie wyznaczam sobie, co w którym będę pisał. Zostawiam to logice rzeczy i naturalnemu rozwojowi wypadków. Niegdyś na pytanie: jak tworzę? – odpowiedziałem, że tworzę jak kucharka, która nie lubi, aby jej zaglądano do garnków. Mówić o sobie jest zawsze niezbyt przyjemnie. Każdy pomysł leży we mnie długo i jeżeli tak można rzec, fermentuje, nim się do niego nie zabiorę. Jak powstaje pomysł artystyczny, na to trudno jest odpowiedzieć. Może on powstać pod wpływem wszelkich pobudek, pod wpływem uczuć i idei osobistych albo zaobserwowanych w otoczeniu; pod wpływem prądów społecznych, wypadków dziejowych, pod wpływem patriotyzmu i uczuć humanitarnych. Poddaje, a raczej podsuwa go czasem natura i jej zjawiska, czasem przeczytane książki, widziane obrazy, słowem: wszelkiego rodzaju pobudki działające na wyobraźnię artystyczną i jednocześnie na uczucie. Pracuję od dziesiątej rano do trzeciej, o ile pozwala mi na to panujący u nas zwyczaj rozporządzania czasem pisarzów na wszelkiego rodzaju cele publiczne, a nawet prywatne. Ponieważ myślę, że najwyższą sztuką i najgłębszym psychologicznym zadaniem pisarza jest stworzenie żywego człowieka, który zostaje w pamięci ludzkiej jako typ, przeto staram się tworzyć postacie mające nie tylko ogólne, lecz i indywidualne cechy życia charakteru. Podczas natężonej pracy największym odpoczynkiem umysłowym jest dla mnie polowanie i w ogóle ruch. Sypiam koło ośmiu godzin na dobę. Co do odżywiania się – jem, co mi dadzą. Jakkolwiek pisanie przychodzi mi wcale z łatwością, rękopisy moje wyglądają dość czysto, albowiem przekreślam naprzód w myśli wszelkie zdania i określenia, które nie wydają mi się malownicze i silne. Zapomniałem dodać, że większą część moich powieści (prawie wszystkie prócz nowel) pisałem z dnia na dzień, odsyłając zaraz napisane kartki do druku. Ale w ogóle jest to metoda wymagająca wielkiej czujności, niewygodna i niebezpieczna.
TRYLOGIA. Największą sławę przyniosły Henrykowi Sienkiewiczowi jego wielkie powieści. Szczególną popularnością cieszyły się: „Ogniem i mieczem” (1884), „Potop” (1886) oraz „Pan Wołodyjowski” (1888). „Trylogia”, w której pisarz nawiązał do wspaniałej historii Polski, dając jej w miarę realistyczny obraz, skupiając się jednak na wydarzeniach pomyślnych dla ojczyzny. Powodem napisania Trylogii było przekonanie pisarza o znaczeniu tradycji dla ugruntowania świadomości narodowej. Cykl ten powstał, kiedy Polska znajdowała się pod zaborami, a zaborcy coraz bardziej nasilali procesy wynaradawiania. Autor pragnął przywrócić godność narodowi i pisać, jak sam się wyraził „dla pokrzepienia serc”, o czasach, kiedy patriotyzm Polaków uratował zagrożoną ojczyznę.
„QUO VADIS” „Quo vadis” to powieść historyczna. Tytuł książki to łaciński zwrot, oznaczający: Dokąd idziesz? . W 1894 roku powstały pierwsze rozdziały Quo vadis, które ukazywały się drukiem od marca 1895 roku w warszawskiej ”Gazecie Polskiej”, krakowskim „Czasie” oraz „Dzienniku Poznańskim” do lutego 1896 roku. Wydanie książkowe pojawiło się niedługo później i zrobiło zawrotną karierę w całej Europie. Motywem przewodnim w „Quo vadis” Sienkiewicz uczynił początki chrześcijaństwa, przeciwstawione upadającemu pogaństwu za czasów Nerona.
Cytaty „Miłość jest mgłą, która wytwarza się w głowie. Jeśli owa mgła opada na dół – na serce – następuje pogoda życia; jeśli pozostaje w głowie – pada deszcz łez. „ — Henryk Sienkiewicz „Muzyka jest jak morze – widzisz brzeg, na którym stoisz, lecz drugiego dojrzeć niepodobna. ” — z „Quo vadis” „Miłość jest jak nasionko leśne, z wiatrem szybko leci, ale gdy drzewem w sercu wyrośnie, to tylko chyba razem z sercem wyrwać je można. ” — z „Potopu” „Niechęć, podobnie jak miłość, potrzebuje mieć bliską osobę, przeciwko której się zwraca. ” „Co do mnie zauważyłem jedną rzecz, że gdy się jest między szalonymi, staje się także szalonym, a co więcej, znajduje się pewien urok w szaleństwach. „ — z „Quo vadis” „Żyłem jak chciałem i umrę jak mi się podoba. ” — z „Quo Vadis” „…. nie rzeczywistość sama, ale serce, z jakim ku niej przystępujemy, daje rzeczom kształty i kolory”. „Człowiek zawsze może wstąpić na lepszą drogę - póki żyje. ” „Dobroć serca jest tym, czym ciepło słońca: ona daje życie. ” „Przyjaźń jak nieśmiertelnik - to blady kwiatek, ale nie więdnący nigdy. ”
PAŁAC HENRYKA SIENKIEWICZA W OBLĘGORKU W biografię Henryka Sienkiewicza Oblęgorek wpisał się w roku 1900, był „darem narodowym”, który pisarz otrzymał z okazji jubileuszu 25 -lecia pracy artystycznej od wszystkich rodaków. Henryk Sienkiewicz przyjechał do Oblęgorka w 1902 roku. Pałacyk przez następne 12 lat był dla pisarza głównie miejscem letniego wypoczynku i twórczej pracy. Henryk Sienkiewicz opuścił dworek w 1914 roku z powodu wybuchu I wojny światowej. Po śmierci pisarza, w Oblęgorku zamieszkała jego żona Maria wraz z synem. W 1948 roku dzieci Henryka Sienkiewicza zwróciły się do Ministerstwa Kultury i Sztuki, aby w dworku utworzyć Muzeum Pamiątek po ojcu. W październiku 1958 roku otwarto Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku, które obecnie stanowi oddział Muzeum Narodowego w Kielcach. Pomieszczenia pałacyku zostały wiernie odtworzone, a ich wygląd i wystrój nawiązują do czasów pobytu pisarza.
Rękopisy yyyyy
Nagrody, odznaczenia i tytuły, jakie otrzymał Henryk Sienkiewicz • Kawaler Legii Honorowej (Francja) • Członek zagraniczny Czeskiej i Serbskiej Akademii Nauk i Umiejętności • 1896 – Członek korespondent Cesarskiej Akademii Nauk w Petersburgu – za osiągnięcia w dziedzinie psychologii i historii • 1900 – Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego • 1902 – Honorowe obywatelstwo miasta Lwowa oraz Medal miasta Lwowa • 1905 – Nagroda Nobla • 1916 – Nagroda Fundacji Erazma i Anny Jerzmanowskich przyznana przez Polską Akademię Umiejętności
HENRYK SIENKIEWICZ NOBLISTĄ W 1905 r. Henryk Sienkiewicz uhonorowany został literacką Nagrodą Nobla za „wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu” i – jak podkreślił jeden z jurorów – „rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu”. Henryk Sienkiewicz był szóstym laureatem Literackiej Nagrody Nobla. Było to już wówczas istotne i szeroko uznawane wyróżnienie. Mając tego pełną świadomość powieściopisarz chciał wykorzystać własną chwałę do zainteresowania Europy sprawą polską. Był jednym z pierwszych laureatów tej przyznawanej od 1901 roku nagrody i pierwszym polskim noblistą.
ODBIERAJĄC NAGRODĘ NOBLA, HENRYK SIENKIEWICZ WYGŁOSIŁ KRÓTKIE PRZEMÓWIENIE, W KTÓRYM STWIERDZIŁ: „ZASZCZYT TEN, CENNY DLA WSZYSTKICH, O ILEŻ JESZCZE CENNIEJSZYM BYĆ MUSI DLA SYNA POLSKI. GŁOSZONO JĄ UMARŁĄ – A OTO JEDEN Z TYSIĘCZNYCH DOWODÓW, ŻE ONA ŻYJE, GŁOSZONO JĄ PODBITĄ, A OTO NOWY DOWÓD, ŻE DO PODBOJÓW (ZWYCIĘSTW) JEST ZDOLNA”. DODAŁ PONADTO, ŻE TYM SAMYM „W OCZACH CAŁEGO ŚWIATA UZNANA ZOSTAŁA DONIOSŁOŚĆ PRACY POLSKIEGO NARODU, A JEGO TWÓRCZOŚĆ UWIEŃCZONA”, A TAKŻE: „WIĘC ZA TO UWIEŃCZENIE – NIE MOJEJ OSOBY – ALE POLSKIEGO DUCHA I PRACY, SKŁADAM JAKO POLAK GORĄCE PODZIĘKOWANIE”.
Książki napisane przez Henryka Sienkiewicza
Ciekawostki z życia Henryka Sienkiewicza Pisarza przez całe życie męczył kompleks związany z niskim wzrostem, dziecięcym wyglądem i brakiem krzepy fizycznej. To właśnie z tego powodu, gdy jako 17 -latek zgłosił się do powstańczego oddziału, usłyszał: "dzieci nam tutaj nie potrzeba" Ulubionym poetą Henryka Sienkiewicza był Juliusz Słowacki. Pomnikiem działalności społecznej Sienkiewicza stało się między innymi sanatorium przeciwgruźlicze dla dzieci na Bystrem i kościół w Zakopanem. W Oblęgorku utworzył ochronkę dla dzieci. W 1905 roku był jednym z założycieli Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej. Był też członkiem Towarzystwa Tajnego Nauczania w Warszawie.
Śmierć Henryka Sienkiewicza Henryk Sienkiewicz zmarł 15 listopada 1916 w Vevey w Szwajcarii i został tam pochowany. W 1924 roku, już w wolnej Polsce, prochy pisarza uroczyście sprowadzono do Polski. Trumnę złożono w sarkofagu w podziemiach Katedry św. Jana w Warszawie
Adaptacje filmowe utworów Henryka Sienkiewicza "Bartek Zwycięzca" w reżyserii Edwarda Puchalskiego, 1923 r. "Janko Muzykant" w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego, 1930 r. "Szkice węglem" w reżyserii Antoniego Bohdziewicza, 1956 r. "Krzyżacy" w reżyserii Aleksandra Forda 1960 r. "Komedia z pomyłek" w reżyserii Jerzego Zarzyckiego, 1967 r. "Pan Wołodyjowski" w reżyserii Jerzego Hoffmana, 1969 r. "W pustyni i w puszczy" w reżyserii Władysława Ślesickiego, 1973 r. "Potop" w reżyserii Jerzego Hoffmana 1974 r. "Latarnik" w reżyserii Zygmunta Skoniecznego, 1976 r. "Rodzina Połanieckich" w reżyserii Jana Rybkowskiego, 1978 r. "Hania" w reżyserii Stanisława Wohla i Stanisława Wierzbiańskiego, 1983 r. "Ogniem i mieczem" w reżyserii Jerzego Hoffmana, 1999 r. "Quo vadis" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza, 2001 r. "W pustyni i w puszczy" w reżyserii Gavina Hooda, 2001 r.
Adaptacja filmowa powieści – POTOP
Adaptacja filmowa powieści „W pustyni i w puszczy”
Adaptacja filmowa powieści „Krzyżacy”
BIBLIOGRAFIA http: //www. sp 1. zgora. pl/nowinki_z_jedynki_maj_2013. pdf https: //culture. pl/pl/tworca/henryk-sienkiewicz https: //pl. wikipedia. org/wiki/Henryk_Sienkiewicz http: //streszczenia. pl/autor/sienkiewicz-henryk/ http: //zyciorysy. info/henryk-sienkiewicz/ http: //mnki. pl/sienkiewicz/pl/o_muzeum/henryk_sienkiewicz__biografia Fragmenty filmów, źródło Youtube http: //rme. cbr. net. pl/index. php/archiwum-rme/348 -lipiec-sierpien-nr-68/w-polskich-dworachdworkach/783 -dworek-henryka-sienkiewicza-w-oblegorku https: //biografia 24. pl/henryksienkiewicz/http: //www. sp 1. zgora. pl/nowinki_z_jedynki_maj_2013. pdf http: //www. gim 1. miasto. zgierz. pl/serwis/gazetka_2_2016. pdf http: //www. sp 1. zgora. pl/nowinki_z_jedynki_maj_2013. pdf
KONIEC
- Slides: 29