AUTOPREZENTACJA 2 2 Metody i techniki skutecznej autoprezentacji

AUTOPREZENTACJA 2. 2. Metody i techniki skutecznej autoprezentacji 1

Definicja i istota autoprezentacji „Autoprezentacja to proces kontrolowania sposobu, w jaki nas widzą inni”. (M. Leary, Wywieranie wrażenia na innych, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005) Termin autoprezentacja może być w literaturze stosowany zamiennie z terminem „manipulowanie wrażeniem”. Autoprezentacja zakłada, że w określonych sytuacjach inni ludzie, wchodząc z nami w interakcje, mogą spodziewać się określonych i przyjętych ogólnospołecznie zachowań lub reakcji. I AUTOPREZENTACJA Innymi słowy autoprezentacja to przedstawianie innym swojej osoby poprzez to, co mówimy, jak się zachowujemy, ubieramy, działamy.

Efekt pierwszego wrażenia i jego istota I AUTOPREZENTACJA W procesie komunikacji interpersonalnej osoby wchodzące ze sobą po raz pierwszy w interakcję reagują na prezentowany sobie nawzajem wizerunek. Zdarza się, że ocena wystawiana innym pod wpływem pierwszego wrażenia jest trafna, zdarza się, że wprost przeciwnie. Jednakże nie można zaprzeczyć, że wrażenie, jakie wywierają na siebie nawzajem ludzie podczas pierwszego kontaktu, w znacznym stopniu determinuje (wpływa na) ich wzajemne relacje. To decydujące wrażenie powstaje w ciągu pierwszych 30 sekund kontaktu i później bardzo trudno je zmienić.

Jak odbieramy wrażenia? W ciągu 30 pierwszych sekund kontaktu „wchłaniamy” wizerunek drugiej osoby. To właśnie pierwsze wrażenie, jakie wywieramy, kształtuje nasz wizerunek w oczach innych ludzi i może być pomocne w budowaniu profesjonalnego wizerunku naszej karierze zawodowej i w odnoszeniu sukcesów. I AUTOPREZENTACJA Głównie za pomocą naszych zmysłów. Tak więc nie tylko widzimy naszego rozmówcę, ale i czujemy jego zapach, dotyk jego ręki przy powitaniu, słuchamy brzmienia jego głosu.

Zasady zachowania i wyglądu podczas kontaktów interpersonalnych I AUTOPREZENTACJA Nasza troska o wywierane wrażenie jest to fundamentalny element interakcji międzyludzkich. Prezentując pewien wizerunek swojej osoby, przekazujemy drugiej stronie informacje niezbędne do zbudowania porozumienia z nami. Jeśli tego nie zrobimy, innym osobom trudno nas będzie poznać i w rezultacie możemy zostać uznani za kogoś, kto ma problemy z nawiązywaniem kontaktów z innymi. Albo też możemy zostać poczytani za kogoś, kto jest niemoralny, niekompetentny, nieatrakcyjny czy też po prostu niedostosowany.

Zasady zachowania i wyglądu podczas kontaktów interpersonalnych Wynikiem przekonania o istnieniu pewnych norm ogólnospołecznych w relacjach międzyludzkich jest etykieta towarzyska (tzw. savoir-vivre) oraz etykieta biznesu, które wbrew pozorom nieco się różnią. I AUTOPREZENTACJA Dostosowanie się do tego, co jest przyjęte za normę lub też oczekiwane przez osoby wchodzące z nami w interakcje, można uznać za jedną z ważniejszych zasad zachowania obowiązujących w kontaktach interpersonalnych.

Podczas kontaktów biznesowych i służbowych, rozmów, negocjacji i innych ważnych spotkań zgodnie z etykietą biznesu powinno się zwracać uwagę na kilka zasad. Na przykład: witamy się uściskiem ręki, który nie trwa dłużej niż wymówienie zwrotu „dzień dobry” ściskamy dłoń jedynie przy powitaniu i pożegnaniu oraz składaniu gratulacji, kondolencji i życzeń nie ściskamy dłoni, gdy: osoba ma zajętą prawą rękę, osoba, z którą się witamy, ma wyraźnie wyższą rangę, stanowisko czy status lub gdy jesteśmy spóźnieni na spotkanie i wszyscy są już przy stole wymawiamy swoje imię wolno i wyraźnie, aby rozmówca miał szansę je zapamiętać I witając się, patrzymy w oczy rozmówcy i staramy się zapamiętać jego imię AUTOPREZENTACJA obie strony – kobieta lub mężczyzna – mogą zainicjować przywitanie się poprzez uścisk ręki (w etykiecie towarzyskiej to zawsze kobieta pierwsza wyciąga rękę do powitania)

Etykieta w biznesie – zasady cd. na spotkania poważne biznesowe ubieramy się w garnitury, garsonki, marynarki w kolorach stonowanych, np. odcieniach szarości, granatu, czerni na przyjęcia wybieramy stroje dostosowane do otoczenia (np. przyjęcie w klubie, w domu) i do osób obecnych na nim (rodzice, dziadkowie, rówieśnicy) czasem o wyborze stroju decyduje adnotacja na zaproszeniu utrzymujemy kontakt wzrokowy, patrząc rozmówcy w oczy i ewentualnie w okolicach oczu. W sytuacjach biznesowych nie dopuszcza się patrzenia na usta, nos, brodę, szyję i poniżej I odpowiadając na pytania, mówimy pewnie i na tyle głośno, aby słuchacz nas bez problemu zrozumiał i usłyszał AUTOPREZENTACJA na wszelkie spotkania przychodzimy w czystym, wyprasowanym stroju

Znaczenie autoprezentacji poglądów z zastosowaniem komunikacji werbalnej i niewerbalnej Komunikacja werbalna Nie należy przerywać rozmówcy, lecz czekać na swoją kolej, by zaprezentować swoje zdanie. Naczelną zasadą jest szanowanie swojego rozmówcy, jego odmienności i odmienności jego zdania. Nie należy na siłę przekonywać rozmówcy do swojego zdania. I Należy używać języka, który jest zrozumiały dla odbiorcy, dostosować trudność stosowanego przez nas słownictwa do możliwości słuchacza. AUTOPREZENTACJA Własne poglądy należy przekazywać w taki sposób, aby były czytelne, zrozumiałe i jasne dla odbiorcy.

Znaczenie autoprezentacji poglądów z zastosowaniem komunikacji werbalnej i niewerbalnej Komunikacja niewerbalna 2. 3. 4. 5. 6. I Komunikując coś ważnego otoczeniu, należy jak najczęściej przyjmować postawę otwartą, pochylać się ciałem w stronę rozmówcy. Aby dodać sobie powagi, należy stać prosto, nie garbić się, opanować drżenie rąk, gesty rąk powinny być pewne, zdecydowane i celowe. Wyrażając jakiekolwiek emocje – podekscytowanie, zdziwienie, oburzenie, ale i radość, należy zachować umiar, aby prezentacja naszych emocji nie została odebrana sztucznie lub wręcz teatralnie. Do komunikacji niewerbalnej zalicza się także dbałość o wygląd. Należy zadbać o wygląd zewnętrzny – włożyć wyprasowane i czyste ubranie dostosowane do okazji. Jeśli chcemy sprawić wrażenie osoby poważnej, odpowiedzialnej i budzącej zaufanie, dostosujmy również nasze uczesanie. Kobiety powinny ograniczyć makijaż do podkreślenia swojej urody, bez używania np. krzykliwego koloru szminki czy lakieru do paznokci. AUTOPREZENTACJA 1.

Autoprezentacja (M. Leary, Wywieranie wrażenia na innych, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005) I AUTOPREZENTACJA „To proces kontrolowania sposobu, w jaki nas widzą inni”.

Informacje wpływające na pozytywną autoprezentację Pierwsze wrażenie powstaje głównie pod wpływem bodźca wzrokowego, gdyż najpierw osobę widzimy, potem dopiero słyszymy. Jeśli chcemy być dobrze postrzegani, możemy spróbować dostosować tempo gestykulacji, mówienia, tembr głosu oraz mimikę do naszego rozmówcy. Będzie to po części parafraza jego komunikacji niewerbalnej. Mówi się, że lubimy osoby, które są do nas podobne, więc takie upodobnienie się do rozmówcy (nie bezmyślne kopiowanie jego gestów) może sprawić, że będzie on do nas przyjaźniej nastawiony. II AUTOPREZENTACJA Istotne informacje intuicyjnie odczytywane przez naszego rozmówcę, oprócz ubioru, przekazuje mowa ciała, czyli komunikacja niewerbalna. Aby budować pozytywną autoprezentację, powinniśmy sprawiać wrażenie osoby przyjaźnie nastawionej i otwartej na innych. Pomoże nam w tym uśmiech. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego także wpłynie na nasz pozytywny wizerunek.

Elementy autoprezentacji w zależności od okoliczności Cel autoprezentacji: wywarcie pozytywnego wrażenia osoby poważnej, kompetentnej, posiadającej wiedzę, elokwentnej. Ubiór: elegancki, czysty, wyprasowany, w stonowanych, nie krzykliwych kolorach, garnitur dla mężczyzn, garsonka lub sukienka z marynarką dla kobiet. Sposób zachowania: lekki uśmiech na wejściu, ruchy spokojne, gestykulacja, mimika również. Forma komunikowania: należy mówić w miarę wolno, dbając o składnię wypowiedzi, koncentrować się na wypowiedzi, ale także utrzymywać od czasu do czasu kontakt wzrokowy z komisją. II AUTOPREZENTACJA Okoliczność: egzamin ustny/matura

Elementy autoprezentacji w zależności od okoliczności Cel autoprezentacji: wywarcie pozytywnego wrażenia osoby poważnej, kompetentnej, zainteresowanej pracą w danej firmie, odpowiedniej na stanowisko, o które się ubiega. Okoliczność: rozmowa w sprawie pracy Sposób zachowania: lekki uśmiech na wejściu, ruchy spokojne, gestykulacja i mimika wyrażające spokój i opanowanie. Forma komunikowania: bezpośrednia, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z rozmówcą, koncentracja na wypowiedzi. II AUTOPREZENTACJA Ubiór: dość elegancki, czysty, wyprasowany, mniej formalny niż na egzaminie, kobiety-garsonki lub sukienka z marynarką, mężczyźni – garnitury lub marynarka dopasowana kolorystycznie do spodni.

Elementy autoprezentacji w zależności od okoliczności Cel autoprezentacji: wywarcie pozytywnego wrażenia osoby otwartej, przyjaźnie nastawionej, interesującej, wesołej. Okoliczność: spotkanie towarzyskie w szerszym gronie Sposób zachowania: swobodny, wyrażający naszą osobowość, lecz nie krzykliwy. Forma komunikowania: bezpośrednia; postawa ciała, gesty, ton głosu oraz mimika dopasowane i spójne z treścią wypowiedzi, dość swobodne wyrażanie emocji. II AUTOPREZENTACJA Ubiór: dopasowany do miejsca spotkania (ogród, grill, klub, pub, mieszkanie), dość swobodny.

Wykorzystanie pozytywnego myślenia i dążenie do samoakceptacji we własnym życiu Niektórzy twierdzą, że myśl kształtuje teraźniejszość. Tak więc jak o sobie myślimy, tak się zachowujemy, a jak się zachowujemy, tak odbierają nas inni. Czasem nawet nieświadomie. Może warto zatem oprócz koncentrowania się na manipulowaniu wrażeniem zacząć pozytywnie o sobie myśleć? II AUTOPREZENTACJA Jedno z przysłów mówi: „Jak cię widzą, tak cię piszą”. W myśl tego starego porzekadła w relacjach interpersonalnych jesteśmy oceniani przez innych, czy tego chcemy, czy też nie. Podobnie nawet jeśli będziemy temu zaprzeczać, nam samym także zależy na tym, aby być przez inne osoby odbieranym pozytywnie. Istnieją również sytuacje i ludzie, na których pozytywnej opinii o nas samych zależy nam bardziej, np. egzamin czy opinia naszego partnera, sympatii.

Myślenie pozytywne to przede wszystkim zauważanie pozytywnych stron życia, sytuacji i ludzi oraz unikanie myślenia o tym, co nam przeszkadza w realizacji naszych celów życiowych. Myśląc o pozytywach, nie zauważamy tego, co nam nie wychodzi, i nie traktujemy tego jako porażki, która mogłaby nas zniechęcić do dalszego działania i podejmowania kolejnych prób. AUTOPREZENTACJA Uważa się, że optymistom żyje się łatwiej. Być może dlatego, że ci, którzy są optymistycznie nastawieni do życia, przyciągają do siebie innych, także przyjaznych i pozytywnie myślących ludzi. Otoczeni taką pozytywną energią optymiści szybciej osiągają zamierzone efekty działań, poszczególne etapy zadań czy zdają trudne życiowe testy. Poza tym wsparcie emocjonalne ze strony osób nam bliskich redukuje stres, napięcia i pozytywnie wpływa na samoocenę. II

Pozytywne myślenie składa się z dwóch elementów: wiary, że damy radę osiągnąć nasz cel, czyli wiary we własne umiejętności i pozytywny skutek naszych działań Im więcej pozytywnych myśli będziemy generować, tym bardziej wzrośnie w nas wiara we własne możliwości, co przełoży się na mniejszy stres w sytuacjach dla nas trudnych, a efekt pozytywnej autoprezentacji zostanie wzmocniony. II AUTOPREZENTACJA zdolności do budowania pozytywnych komunikatów i dokonywania zmian w naszym systemie myślenia, co prowadzi do zmiany zdarzeń dla nas nieprzyjemnych w takie, które są dla nas korzystne

Taktyki autoprezentacyjne Aby osiągać cele autoprezentacyjne, stosujemy wiele taktyk autoprezentacyjnych, z których używania dość często nie zdajemy sobie nawet sprawy. Taktyki autoprezentacyjne podzielono na: Taktyki repudiacyjne Mają za zadanie zaprzeczyć, że jesteśmy osobami określonego typu lub że posiadamy określone cechy. III AUTOPREZENTACJA Taktyki atrybucyjne Mają za zadanie dać otoczeniu do zrozumienia, że jesteśmy osobami posiadającymi pewne określone cechy lub że jesteśmy osobą określonego pokroju.

Taktyka – Opisywanie siebie III AUTOPREZENTACJA To jedna z najczęściej wykorzystywanych taktyk. Polega ona na opisywaniu siebie w taki sposób, aby osiągnąć cel autoprezentacyjny w postaci wywarcia pożądanego przez nas wrażenia. Stosujemy ją najczęściej w sposób werbalny, przy kontakcie bezpośrednim z drugą osobą, ale opisywanie siebie wykorzystujemy również, pisząc list motywacyjny lub życiorys, gdy się staramy o pracę.

Taktyka – Wyrażanie postaw III AUTOPREZENTACJA To taktyka, za pomocą której pokazujemy, że posiadamy takie, a nie inne cechy, demonstrując nasz emocjonalny stosunek do jakiejś sprawy czy wyrażając głośno opinie na różne tematy najczęściej kontrowersyjne społecznie, takie jak kara śmierci czy homoseksualizm. Postawy wyrażamy także w sposób niewerbalny, jeśli np. zgadzamy się na jakiś temat z naszym rozmówcą i w czasie jego wypowiedzi uśmiechamy się i potakujemy głową.

Taktyka – Konformizm i uleganie Każdemu z nas się zdarza, choć często nie jesteśmy tego świadomi, stosować tę taktykę. Gdy jesteśmy u kogoś z wizytą, a nasz gospodarz prezentuje nam z dumą swoją kolekcję porcelanowych różowych słoni, to nawet jeżeli naszym zdaniem ta kolekcja jest najpaskudniejszą rzeczą na świecie, raczej powiemy: „tak, bardzo ładne”, i szybko zmienimy temat. III AUTOPREZENTACJA To taktyka polegająca na spełnieniu wymogów i oczekiwań otoczenia społecznego w zakresie naszego sposobu zachowania się. Podążanie za ogólnie przyjętymi normami społecznymi chroni nas przed uzyskaniem wizerunku osoby niedostosowanej lub odrzucanej. Taktyka ta może przyjąć formę schlebiania komuś, prawienia mu komplementów, wyrażania swego współczucia i podlizywania się.

Taktyka – Kontakty społeczne III AUTOPREZENTACJA To taktyka polegająca na chwaleniu się osobom z otoczenia faktem, że posiadamy związki, znajomości z ważnymi, poważanymi, szanowanymi ludźmi i należymy do pewnego ograniczonego grona ludzi lub społeczności czy elity. Mówi się, że człowieka poznaje się po tym, z kim przystaje, z kim się spotyka i do jakiego grona należy. Silnie działającą techniką autoprezentacyjną jest nie tyle nawet mówienie o swoich ważnych i znanych znajomych, ile publiczne pokazanie się z nimi. W tym wypadku możemy umocnić swoją pozycję społeczną i wizerunek. Natomiast pokazując się publicznie z osobą nieakceptowaną społecznie, kontrowersyjną, możemy osiągnąć efekt odwrotny, osłabiając swoją pozycję społeczną i negatywnie wpływając na wizerunek.

Zasady komunikacji werbalnej ustnej stosowanej w celu prezentacji swojego stanowiska Używajmy komunikatów typu „ja”. Używajmy określeń zrozumiałych dla rozmówcy. Nawet będąc pod wpływem wielkich emocji, nie używajmy wyrazów uważanych powszechnie za obraźliwe i niecenzuralnych. Prezentując swoje zdanie, szanujmy również odmienność zdania naszego rozmówcy. Jeśli zgadzamy się z naszym rozmówcą, dajmy mu to do zrozumienia, uśmiechając się i potakując głową. III AUTOPREZENTACJA Unikajmy komunikatów typu „ty”, a już z pewnością zdań zaczynających się „ty zawsze” lub „ty nigdy”.