A Linguaxe Flmica O plano l l l

A Linguaxe Fílmica

O plano l l l A Linguaxe Fílmica O plano pode entenderse como unidade temporal e tamén como unidade espacial. Como unidade temporal é un fragmento da rodaxe ininterrompida dende que se preme o botón da cámara até que se volve soltar. O plano como unidade espacial tende a confundirse co encadre, é dicir, é o espazo delimitado dentro do campo de visión da cámara. Os distintos tipos de plano establécense en función da distancia entre a cámara e o obxecto filmado, tomando como referencia a figura humana. Esta distancia pode ser real ou ficticia, dado que as lentes que existen na actualidade (zoom, teleobxectivos, angulares, etc. ) permiten aproximar o obxecto sen necesidade de aproximar a cámara. Non obstante, cómpre ter en conta que un plano de aproximación obtido mediante un recurso óptico non é nunca idéntico ao que se obtén mediante o desprazamento da cámara.

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Gran plano xeral (GPX): O espazo representado é moi amplo. Ten un carácter descritivo. l Amósanos o espazo físico onde se vai desenvolver a acción. l

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Plano xeral (PX) l É o que nos ensina a figura humana completa en relación co espazo que a rodea ou con outras persoas. Chámase tamén plano de conxunto ou enteiro.

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Plano americano ou tres cuartos (PA) l Presenta a figura humana cortada polos xeonllos. Chámase americano porque era o máis frecuente nos westerns, para amosar o vaqueiro coas súas pistolas ao cinto. É o característico das películas de acción porque permite observar o movemento dos personaxes ao mesmo tempo que distinguimos claramente a súa identidade.

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Plano medio (PM) l Corta a figura humana polo peito. Úsase con frecuencia para mostrar máis dunha persoa en escena e, sobre todo, para as conversas ou diálogos.

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Primeiro plano (PP) l Recolle a cabeza ou outra parte do corpo ou dos obxectos tomados desde cerca. Remarca a presenza do actor e sinala a expresividade, por iso é tamén denominado plano psicolóxico.

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Primeirísimo plano ou plano de detalle (PD) l Subliña unha parte do actor ou un pequeno obxecto e remárcao extremadamente ao aumentar na pantalla o tamaño real do filmado. É un plano enfático, é dicir, orientado especialmente a destacar algo que doutro xeito podería pasar desapercibido.

O plano: Tipos l A Linguaxe Fílmica Plano-secuencia: l É o que se roda sen interrupción recollendo nel, durante un tempo inusualmente prolongado, os movementos dos actores, sons diferentes, mesmo distintos lugares. Neste plano-secuencia o tempo real coincide co tempo cinematográfico. Preséntanos a realidade sen montaxe.

Tipos de planos: Resume A Linguaxe Fílmica

Angulacións l l A Linguaxe Fílmica Chamamos angulacións aos puntos de vista que adopta a cámara en relación co obxecto ou personaxe “mirado” por esta. Esta colocación da cámara en relación ao referente dá como consecuencia as seguintes angulacións:

Angulacións: Tipos l A Linguaxe Fílmica Ángulo normal: l Cando a cámara está á mesma altura que os ollos do personaxe ou do obxecto filmado, independentemente de que este se sitúe de pé, deitado, etc.

Angulacións: Tipos l A Linguaxe Fílmica Ángulo picado: l l A cámara sitúase por enriba do personaxe quedando este como esmagado contra o chan. Este recurso é utilizado para minimizar os personaxes tanto nun sentido literal como simbólico. Así, se un personaxe está ameazado, é débil ou indefenso, ou mesmo de escaso valor ou categoría social ou moral, a cámara en picado contribúe a causar esa impresión no espectador.

Angulacións: Tipos l A Linguaxe Fílmica Ángulo contrapicado: l l E o oposto ao anterior, a cámara mira o obxecto filmado dende moi abaixo e verticalmente. O personaxe deste xeito vese magnificado. Úsase para enfatizar ou salientar a personalidade, poder ou influencia do referente filmado no contexto da escena que se desenvolve diante da cámara.

Angulacións: Tipos l (Complementarias) A Linguaxe Fílmica Ángulo inclinado: l Mentres que nos anteriores a cámara se sitúa en vertical, nesta ocasión a cámara varía o seu eixe vertical e, polo tanto, a liña do chan e do horizonte non aparecen horizontais. Isto acentúa a subxectividade e crea unha sensación de dinamismo, de movemento.

Angulacións: Tipos l A Linguaxe Fílmica Ángulo subxectivo: l Pode ser calquera dos anteriores, coa particularidade de que a cámara intenta amosar o mesmo que o personaxe está a ver. Deste xeito, a cámara convértese, en certo modo, nos ollos do personaxe.

Angulacións: Tipos A Linguaxe Fílmica É un recurso utilizado para pór de manifesto o estado de ánimo deste e para facilitar ou forzar a identificación do espectador con el. l Cando o ángulo subxectivo se usa nas escenas de diálogo entre dous personaxes é frecuente recorrer ao chamado efecto campo – contracampo. l

O Son l A Linguaxe Fílmica A banda sonora dun filme está composta, esencialmente, con catro grandes tipos de sons: l l A palabra A música O silencio Os ruídos

O Son A Linguaxe Fílmica Ingrid Bergman: "¡Tócala, Sam!. En memoria del pasado, ¡tócala! Doole Wilson: "No sé a qué se refiere señorita Wilson". Ingrid Bergman: "¡Tócala Sam! ¡Tócala!". Humphrey Bogart : "¡Si la has tocada para ella, puedes tocarla para mí, Sam!". It's still the same old story A fight for love and glory A case of do or die. The world will always welcome lovers As time goes by. Doole Wilson: "No creo que me acuerde". Humphrey Bogart: "Si ella ha sido capaz de escucharla, yo también. ¡Tócala, Sam!".

O Son l A Linguaxe Fílmica A palabra: l O uso máis frecuente é o diálogo, articulado pola presenza física duns intérpretes que falan. Tampouco hai que esquecer outras aplicacións como a "voz en off", discurso en terceira persoa e sen presenza do narrador na imaxe que, sobre todo, úsase na estrutura temporal do "flash back". l Tamén presente nas letras dos musicais. l

O Son l A Linguaxe Fílmica A música. l l l Con frecuencia aparece como complemento das imaxes. Excepto nos musicais ou en biografías de compositores onde a música é protagonista. A música de contexto é cando se oe a música dun aparello musical que aparece ou se escoita nunha escena.

O Son l A Linguaxe Fílmica A música adoita usarse: l • • en substitución dun son real: disparos, explosións, pasos. . . , acompañados por unha música que substituye ao son real. A música neste caso ten o mesmo ritmo que o son substituido. en substitución dun son pensado, recordado por un personaxe. como continuación dun berro ou dun ruído: l l l para subliñar estados psicolóxicos dos personaxes. como "leit-motiv": repítese un mesmo tema musical sempre que aparece o mesmo personaxe, que hai unha progresión psicolóxica. . . como ambiente de fondo.

O Son l A Linguaxe Fílmica O silencio: l A pausa ou a ausencia de sons condiciona unha determinada situación, con frecuencia de angustia. O silencio é usado dramaticamente.

O Son l l Os ruídos: os ruídos poden acompañar ás imaxes. Son Real: l l Son sincrónico: á vez que vemos unha imaxe oímos os sons que produce. Son asincrónico: o son que escoitamos non corresponde á imaxe que vemos, pero corresponde a obxectos ou persoas da narración ou descrición, presentes na escena pero fóra do campo da cámara. (Moscas nos “Os amantes do Círculo Polar”) A Linguaxe Fílmica

O Son l A Linguaxe Fílmica O son subxectivo, é dicir, tal como escóitase por un dos personaxes da narración. Tamén o é unha música, ruído ou palabra presentes no recordo ou na imaxinación dun suxeito. l O son expresivo é cando todos os ruídos, palabras ou música son producidos por elementos que non pertencen propiamente á realidade que se describe ou narra.

A Luz l l A Linguaxe Fílmica Hai tres elementos que condicionan a iluminación fílmica: o movemento dos actores e obxectos diante da cámara, a sucesión dun plano a outro e a continuidade de luz entre ambos, e a rapidez da sucesión dos planos que esixe á luz o papel de dar a coñecer con precisión o que sucede e interesa máis de cada plano. Clase de luz: l Natural. Proporcionada pola mesma luminosidade do día. l Artificial. Proporcionada pola iluminación artificial.

A Luz l A Linguaxe Fílmica A luz difusa obtense por medio de difusores e non produce sombras, distribuíndose de forma uniforme. Imita ou reforza efectos naturais da luz ambiente.

A Luz l A Linguaxe Fílmica A luz directa produce sombras nos obxectos e sombras proxectadas por estes. Conséguese o modelado dos volumes dos obxectos producindo sombras convenientemente estudadas na súa superficie, o debuxo dos contornos dos obxectos con feixes de luz directa que caen desde arriba e en dirección contraria ao ángulo da cámara, e o contraluz situando a cámara encarada cara aos feixes luminosos.

A Luz l A Linguaxe Fílmica Estilos de iluminación: l De manchas. Consiste en distribuír polas superficies e perfís do decorado, escasamente iluminado cunha débil luz difusa, todo un conxunto de manchas luminosas.

A Luz l A Linguaxe Fílmica De masas. Imita o efecto natural da luz. Non é preciso que o motivo estea constantemente iluminado.

A Luz l A Linguaxe Fílmica De zonas. Consiste en crear unha serie graduada de zonas de luz de maior a menor luminosidade. Este sistema centra a atención, axuda a expresar a distancia, e crea un ambiente.

O Ton e a Cor A Linguaxe Fílmica O diferente grao de luz que un obxecto absorbe ou rexeita dará como resultado na imaxe uns valores de ton que irán desde o branco ao negro, pasando por unha serie de grises. Toda a gama de tons posibles constitúe a escala de tons. l A mirada diríxese todo o máis iluminado, ao ton máis claro antes que ás zonas máis escuras. l Ao contrario, se se dá un encadre de gran calidade, o primeiro que atraerá a mirada será un obxecto escuro.

A Cor l A Linguaxe Fílmica Usos da cor no cine: l A cor pictórica. Intenta evocar o colorido dos cadros e ata a súa composición.

A Cor l A Linguaxe Fílmica A cor histórica. Intenta recrear a atmosfera cromática dunha época.

A Cor l A Linguaxe Fílmica A cor simbólica. Úsanse as cores en determinados planos para suxerir e subliñar efectos determinados.

A Cor A Linguaxe Fílmica A cor serve para centrar a atención, favorecer o ritmo na narración e na montaxe, e expresar con máis forza certos momentos. l A cor psicolóxica. Cada cor produce un efecto anímico diferente. As cores frías (verde, azul, violeta) deprimen e os cálidos (vermello, laranxa, amarelo) exaltan.

A Cor l A Linguaxe Fílmica A cor e a perspectiva: as cores cálidas dan impresión de proximidade, e os fríos de distancia. Tamén inflúe o valor da intensidade tonal de cada cor: os valores altos, iluminados, suxiren grandiosidad, distancia, baleiro. . . Os valores baixos, pouco iluminados, suxiren aproximación.

A Cor l A Linguaxe Fílmica Os fondos iluminados e claros intensifican as cores, dan ambiente de alegría e os obxectos teñen máis importancia no seu conxunto. Os fondos escuros debilitan as cores, entristecen os obxectos que se difuminan e perden importancia no conxunto.

O tempo fílmico l l A Linguaxe Fílmica O tempo no cine é diferente ao tempo real. É un tempo variable, non necesariamente lineal, que ata se pode acelerar ou investir. As formas de utilización do tempo fílmico son: l Adecuación: l l Condensación: l l Alongamento subxectivo da duración obxectiva dunha acción. Continuidade: l l Moita acción en pouco tempo. Distensión: l l Igualdade entre o tempo de acción e o de proxección. (É o caso de "Só ante o perigo". ) O tempo da realidade flúe na mesma dirección que o fílmico. (É o caso de "Doce homes sen piedade”. ) Simultaneidade: l Altérnanse dous tempos vitais onde a acción pasa dun ao outro. (É o caso dos films de persecucións, ou de suspense)

O tempo fílmico l "Flash back": l l Unha serie de planos longos con escasa acción pode aumentar a impresión de duración do filme. Ao contrario sucede con planos de curta duración e onde pasan cousas de gran interese. Elipsis: l l Salto atrás no tempo. Retrocédese a épocas anteriores. O recordo de alguén adoita ser o procedemento máis habituais. ("Doutor Zhivago“) Tempo psicolóxico: l l A Linguaxe Fílmica Supresión dos elementos tanto narrativos como descritivos dunha historia, de tal xeito que a pesar de estar suprimidos danse os datos suficientes para podelos supor como sucedidos ou existentes. Flash forward: l É un salto cara a diante no tempo. Móstranos algo bastante tempo máis adiante do tempo en que se situaba a narración inicial e, ás veces, tamén noutro espazo diferente.

O tempo fílmico l l A Linguaxe Fílmica Recursos para representar o pasado: viraxes de cor ou de cor a branco e negro, dobres pantallas, sobreimpresiones. . . Recursos para representar o paso do tempo: as follas dun calendario van caendo, un reloxo, unha vela ou un cigarro que se van consumindo, os cambios de luz natural, os cambios de estacións do ano, a evolución física dunha persoa, as sobreimpresiones.

O Ritmo l A Linguaxe Fílmica É a impresión dinámica dada pola duración dos planos, as intensidades dramáticas e, se non hai máis remedio, por efecto da montaxe. Con todo, o ritmo do cine é ritmo visual da imaxe, ritmo auditivo do son e ritmo narrativo da acción.

O Ritmo l A Linguaxe Fílmica O ritmo créase: l l Planos de duración máis longa crean un ritmo lento. Pódense obter efectos de aburrimento, monotonía, miseria material ou moral dun personaxe, ambientes contemplativos. . . Planos de curta duración crean un ritmo rápido. Pódense obter efectos de impresión de gran actividade, axilidade, de esforzo, de ambiente de traxedia fatal, de choque violento. . .

O Ritmo l A Linguaxe Fílmica Clases de ritmo: l Analítico: Planos curtos e moi numerosos; é un ritmo rápido que se traduce en dinamismo, dramatismo, actividade, esforzo. . .

O Ritmo l A Linguaxe Fílmica Clases de ritmo: l Sintético: Planos longos e pouco numerosos; resulta un ritmo lento, pode expresar sensualidade, monotonía, poesía. . .

O Ritmo l l "In crescendo": Planos cada vez máis breves (tensión, dramatismo); planos cada vez máis longos (relaxación, serenidade). Arrítmico: Os planos son breves ou longos, sen tonalidade especial. Ás veces cambian repentinamente achegando sorpresa. A Linguaxe Fílmica

A estrutura narrativa dun film A Linguaxe Fílmica l A traxectoria da acción que segue a continuidade narrativa ao longo da acción fílmica debe ser fluída. O paso dun conxunto de encadres a outro o debe marcar a acción. l O arranque: l l O desenvolvemento: l l É preciso que conteña tensión emotiva, carácter visual, dinamismo, para que capte a atención. Tamén, debe presentar o conflito, os personaxes que interveñen, os seus problemas e o que constituirá o nucleo de atención de todo o desenvolvemento argumental. Para que unha idea estea ben desenvolvida é preciso que conteña calidade emotiva, diversas liñas de forza converxentes e unidade narrativa. A culminación e o desenlace: l O "clímax" é o momento culminante da narración e o desenlace a consecuencia lóxica de todo o anterior.

O Movemento l Existen diversos movementos que se poden presentar nunha película: l Xente ou obxectos móvense fronte á cámara. Dentro do encadre a cámara queda inmóbil mentres os personaxes móvense dentro do cadro. Tamén se pode obter por fragmentos, por medio da montaxe (fanse tomas da acción desde ángulos diferentes e despois móntanse dando continuidade dramática á acción. ) l A cámara móvese en relación coa xente ou os obxectos. O movemento da cámara obtense a partir da súa propia rotación sen que se desprace, con desprazamento ou combinando ambos os procedementos. l Ambos os movementos ocorren ao mesmo tempo. A Linguaxe Fílmica

O Movemento l l Os movementos da cámara axudan a darlle dinamismo á rodaxe das escenas e convértense nun segundo par de ollos para o espectador xa que, é esta a que segue todos os movementos e as accións dos personaxes. Tipos: l Movementos da cámara sobre si mesma l Movementos externos á cámara A Linguaxe Fílmica

O Movemento A Linguaxe Fílmica Os movementos de rotación da cámara sobre si mesma adóitanse realizar ao redor de tres eixos, perpendiculares entre si, que pasan polo centro da cámara, sendo un deles o eixo óptico. l l Segundo a cámara se apóie nun dos eixos temos: l l l Panorámica horizontal, de dereita a esquerda ou ao revés. Panorámica vertical, ascendente ou descendente. Panorámica oblicua, combinación das dous anteriores. Panorámica circular, nun ángulo de 360 graos. Varrido, a gran velocidade difuminando a imaxe.

O Movemento l l A Linguaxe Fílmica Guindastre: utilízase o eixo vertical e pode conseguir toda clase de combinacións de movementos. Usos: o descritivo (dános a coñecer o escenario), o dramático (presentación dos diversos elementos da acción) e o subxectivo (en función dos personaxes ou obxectos que se desprazan).

O Movemento l A Linguaxe Fílmica Nos movementos de translación a cámara pode ter diversos movementos ("travellings"), que se poden realizar fisicamente (desprazando a cámara) ou ópticamente (por medio do "zoom"): l Travelling de profundidade de aproximación: l A cámara trasládase dun plano afastado a outro máis próximo. Adoita ter unha función psicolóxica e dramática (iniciar un "flash back").

O Movemento l Travelling de profundidade de aproximación: l l A cámara acompaña o motivo lateralmente. Travelling circular: l l A cámara sobe ou baixa acompañando ao suxeito. Travelling paralelo: l l A cámara afástase dun motivo encadrado desde moi próximo. Ten unha función descritiva, dramática (finalizar un "flash back"). Travelling vertical: l l A cámara trasládase dun plano afastado a outro máis próximo. Adoita ter unha función psicolóxica e dramática (iniciar un "flash back"). Travelling de profundidade de afastamento: l l A Linguaxe Fílmica describe 360 graos ao redor do motivo. Travelling diverxente: l modifica a perspectiva do espectador distorsionando a relación entre cámara e motivo.

O Movemento l l A Linguaxe Fílmica De aquí desprendemos a existencia de cinco movementos de cámara fundamentais: Dolly (cara atrás ou adiante o seu eixo), Travelling, Tilt (cara arriba ou cara abaixo que equivale ao que se realiza coa cabeza ao afirmar algo), Panning (equivale á negación coa cabeza) e Zooming (un movemento de lentes) Outros movementos: cámara lenta ou rápida (cambiando a velocidade das tomas fotográficas), Steady-cam, marcha atrás das figuras, imaxe parada. . .

A Linguaxe Fílmica AUTOEVALUACIÓN

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica l Identifica os seguintes planos:

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Planos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Cor: A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Usos da cor: A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Ángulos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Ángulos A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Luz A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Luz, Cor e Ton A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Luz A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Comenta o fotograma A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Comenta o fotograma A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Usos da cor A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Usos da cor A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Usos da luz A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: A Linguaxe Fílmica

Autoavaliación: Luz e Ton A Linguaxe Fílmica