Dezagregacja wskanikw ze strategii Europa 2020 na poziom

  • Slides: 74
Download presentation
Dezagregacja wskaźników ze strategii Europa 2020 na poziom NTS 2: opracowanie metodyki i oszacowanie

Dezagregacja wskaźników ze strategii Europa 2020 na poziom NTS 2: opracowanie metodyki i oszacowanie emisji zanieczyszczeń do powietrza wybranych substancji (gazów cieplarnianych oraz ich prekursorów) na poziomie wojewódzkim Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej oraz budżetu państwa w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007 -2013 Główny Urząd Statystyczny, 14 stycznia 2015 1

Cel i zakres pracy Ø opracowanie trwałej metodyki szacowania emisji gazów cieplarnianych i ich

Cel i zakres pracy Ø opracowanie trwałej metodyki szacowania emisji gazów cieplarnianych i ich prekursorów do powietrza na poziomie wojewódzkim Ø element realizacji Polityki klimatycznej: „…utworzenia krajowego systemu inwentaryzacji i oceny zmian emisji gazów cieplarnianych na poziomie przedsiębiorstw, województw i kraju” Ø ustalenie, które charakterystyczne wielkości pozwolą odwzorować ilości emitowanych na danym terenie substancji Ø zastosowanie opracowanej metodyki: wykonano obliczenia dla lat 2010 2012 i sporządzono szczegółowe tabele wynikowe; wykresy; mapy rozkładu przestrzennego 2

Opracowanie metodyki szacowania emisji na poziomie wojewódzkim Ø kryterium przypisania wielkość emisji np. wielkość

Opracowanie metodyki szacowania emisji na poziomie wojewódzkim Ø kryterium przypisania wielkość emisji np. wielkość produkcji danego wyrobu lub wielkość zużycia paliw Ø podstawowe założenie: emisja gazów cieplarnianych i ich prekursorów w danym województwie jest proporcjonalna do wojewódzkiego udziału przyjętego kryterium Ø źródła danych: − statystyka publiczna, − źródła administracyjne − ogólnodostępne badania i publikacje − oceny eksperckie Ø forma: fiszki metodyczne 3

Opracowanie metodyki szacowania emisji na poziomie wojewódzkim Fiszka opisu podziału wojewódzkiego podkategorii inwentaryzacyjnej A.

Opracowanie metodyki szacowania emisji na poziomie wojewódzkim Fiszka opisu podziału wojewódzkiego podkategorii inwentaryzacyjnej A. Podkategoria inwentaryzacyjna Kod odpowiadającej (lub agregującej) podkategorii IPCC / NFR: Nazwa podkategorii IPCC / NFR: Kod podkategorii SNAP odpowiadający kat. IPCC: Nazwa podkategorii SNAP odpowiadającej kat. IPCC: Zanieczyszczenia i/lub gazy cieplarniane emitowane z tego źródła: B. Założenia metodyczne C. Dostępność danych do podziału wojewódzkiego D. Przebieg uzyskania udziałów wojewódzkich D 1. Sposób uzyskania udziałów wojewódzkich D 2. Sposób uzyskania udziałów wojewódzkich w kolejnych latach D 3. Sposób wyliczenia D 4. Wyniki obliczeń 4

Trwałość i spójność opracowanej metodyki Ø Trwałość zabezpieczona poprzez uregulowania prawne: „Program badań statystycznych

Trwałość i spójność opracowanej metodyki Ø Trwałość zabezpieczona poprzez uregulowania prawne: „Program badań statystycznych statystyki publicznej” Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji Dane rutynowo zbierane przez resorty wchodzą w zakres ich kompetencji, określonych ustawowo Ø Badania okresowe: badania natężenia ruchu: co 5 lat (w ramach cyklu tzw. wskaźnik wzrostu ruchu) Ø Spójność metodyki: przypisanie emisji do województw zostało dokonywane na najniższym możliwym poziomie organizacyjnym (ograniczanym jedynie dostępnością danych), proporcjonalnie do emisyjności źródła, przypisanie emisji do poszczególnych województw jest dokonywane według takiej samej metodyki 5

Ocena spełniania kryteriów jakości danych w zakresie przydatności, dokładności, porównywalności i spójności wymagania użytkowników

Ocena spełniania kryteriów jakości danych w zakresie przydatności, dokładności, porównywalności i spójności wymagania użytkowników oraz kompletność danych i wyliczeń Ø Użytkownicy: środowiska naukowe i urzędy: analizy przestrzenne i sporządzanie programów Eurostat: statystyka na poziomie NTS 2 MS, KOBi. ZE: krajowe i sektorowe plany redukcji emisji Urzędy powiatowe i gminne: adaptacja metodyki na niższym poziomie przestrzennego rozkładu pod warunkiem dostępności danych lokalnych 6

Ocena spełniania kryteriów jakości danych w zakresie przydatności, dokładności, porównywalności i spójności wymagania użytkowników

Ocena spełniania kryteriów jakości danych w zakresie przydatności, dokładności, porównywalności i spójności wymagania użytkowników oraz kompletność danych i wyliczeń Ø Kompletność: wszystkie składowe bilansu raportowanej emisji krajowej uwzględnione w pracy gazów; nie ujęte emisje tzw. F gazów, tj. HFC, PFC, SF 6 ok. 2% krajowej emisji GC 7

Koncepcja wdrożenia wyników pracy badawczej do obowiązującej metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych oraz ich

Koncepcja wdrożenia wyników pracy badawczej do obowiązującej metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych oraz ich prekursorów Ø Opracowana w ramach niniejszej pracy metodyka istotnym uzupełnieniem metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych Ø Metodyka obliczania emisji prekursorów gazów cieplarnianych przewiduje szacowanie wielkości emisji w układzie przestrzennym tzw. siatki kwadratów EMEP (kwadraty o wymiarach 50 x 50 km) Ø Wyniki pracy badawczej stanowią wstęp do opracowania metodyki bardziej szczegółowego podziału na kwadraty o wymiarach 0, 1° x 0, 1° (tj. ok. 2 x 2 km) 8

Ocena możliwości integracji danych dla różnych zastosowań Ø udostępnianie tych samych danych o emisji

Ocena możliwości integracji danych dla różnych zastosowań Ø udostępnianie tych samych danych o emisji w układzie przestrzennym, w ramach statystyki publicznej i publikacji GUS. Ø wykorzystanie wyników pracy do szczegółowych analiz regionalnego rozkładu wielkości emisji gazów cieplarnianych oraz ich prekursorów na poziomie: administracji centralnej, w tym głównego Urzędu Statystycznego, resortu środowiska, urzędów wojewódzkich i organów samorządowych Ø ułatwienia przygotowania regionalnych programów ochrony powietrza; Ø ułatwienia przygotowania programów redukcji emisji; Ø przekazywanie danych w układzie terytorialnym na potrzeby statystyki Unii Europejskiej (Eurostat) 9

Analiza danych wynikowych w kontekście celów w strategii Europa 2020 Ø Unijna strategia gospodarcza

Analiza danych wynikowych w kontekście celów w strategii Europa 2020 Ø Unijna strategia gospodarcza Europa 2020 na lata 2010 2020: cele 20 20 20 zmniejszenie o 20% emisji gazów cieplarnianych w stosunku do 1990 r. , zwiększenie do 20% udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii oraz zwiększenie efektywności energetycznej o 20% Ø Produkty niniejszej pracy odnoszą się bezpośrednio do wskaźników redukcji emisji gazów cieplarnianych 10

Analiza danych wynikowych w kontekście celów w strategii Europa 2020 Ø Umożliwienie wypełnienia istniejących

Analiza danych wynikowych w kontekście celów w strategii Europa 2020 Ø Umożliwienie wypełnienia istniejących luki informacyjnych dotyczących emisji i lepszego zarządzania emisjami w Polsce Dane mogą zostać wykorzystane w szczególności do: 1) dostosowania krajowych i regionalnych polityk redukcji emisji do potrzeb i możliwości regionów pod kątem potencjału redukcyjnego 2) porównania skuteczności polityk redukcyjnych między województwami 3) oszacowania kosztów redukcji emisji dla różnych rozwiązań i technologii zastosowanych w województwach 4) opracowania krajowego i sektorowych planów redukcji emisji, które powinny zawierać konkretne działania redukcyjne 5) opracowania planu działań korygujących, który musi zostać przekazany Komisji Europejskiej w sytuacji, gdy Polska nie spełni limitów emisji w sektorze non ETS Ø Dane emisyjne w podziale wojewódzkim mogą być przydatne do unijnych analiz potencjału i warunków redukcji emisji w ramach monitorowania wykonania strategii Europa 2020. 11

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Ø Zakres: dwutlenek węgla (CO 2), metan (CH 4),

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Ø Zakres: dwutlenek węgla (CO 2), metan (CH 4), podtlenek azotu (N 2 O) Ø W większości przypadków, podział wojewódzki emisji GC opierał się na podziale na poszczególne województwa danych o aktywności źródła emisji Ø Szczegółowe rodzaje danych wykorzystanych na potrzeby podziału w tabelach poniżej 12

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych 1. ENERGIA A. Spalanie

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych 1. ENERGIA A. Spalanie paliw 1. Przemysły zużycie paliw; przerób ropy; produkcja koksu energetyczne 2. Przemysł wytwórczy zużycie paliw; produkcja koksu; i budownictwo produkcja amoniaku ilość pojazdów, długość dróg, ruch drogowy, struktura średniodobowa ruchu; liczba operacji lotniczych; długość linii kolejowych; 3. Transport obroty ładunków w portach morskich; przewozy ładunków żeglugą śródlądową; długość linii rurociągowych; zużycie gazu przez tłocznie 4. Inne sektory zużycie paliw B. Emisja lotna z paliw Wydobycie węgla brunatnego, kamiennego; 1. Paliwa stałe produkcja koksu Wydobycie ropy naftowej; 2. Ropa naftowa i gaz emisje z paliwa z instalacji rafineryjnych, ziemny wydobycie i zużycie gazu ziemnego CO 2 CH 4 N 2 O 13

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych CO 2 CH 4

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych CO 2 CH 4 N 2 O 2. PROCESY PRZEMYSŁOWE A. Produkty mineralne Produkcja cementu, produkcja wapna, produkcja szkła, produkcja płytek ceramicznych i ceramiki budowlanej Zużycie dolomitów i wapieni, zużycie sody kalcynowanej B. Przemysł chemiczny Produkcja amoniaku, produkcja sadzy technicznej, produkcja etylenu, produkcja styrenu; Zatrudnienie w przemyśle Produkcja kwasu azotowego; Produkcja spieku, produkcja surówki w wielkich piecach, produkcja stali w piecach konwertorowych i elektrycznych, produkcja odlewów żeliwnych i staliwnych, produkcja żelazostopów, aluminium, ołowiu, cynku Produkcja masy papierniczej Zużycie nafty, zużycie smarów C. Produkcja metali D. Inne wyroby G. Inne 14

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych 3. UŻYTKOWANIE ROZPUSZCZALNIKÓW I

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych 3. UŻYTKOWANIE ROZPUSZCZALNIKÓW I INNYCH PRODUKTÓW 4. ROLNICTWO A. Fermentacja jelitowa Liczba ludności, Liczba zatrudnionych w przemyśle, średnia liczba łóżek szpitalnych B. Odchody zwierzęce D. Gleby rolne F. Spalanie odpadów roślinnych CO 2 CH 4 N 2 O Pogłowie zwierząt gospodarskich; systemy utrzymania zwierząt gosp. Stosowanie nawozów mineralnych i organicznych Uprawa roślin motylkowych; Resztki roślinne; Uprawa gleb organicznych; Stosowanie osadów ściekowych Produkcja roślin uprawnych 15

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych CO 2 CH 4

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Kategoria źródła emisji Rodzaj danych CO 2 CH 4 N 2 O A. Składowanie odpadów stałych Ilość odpadów komunalnych wytworzonych, Ilość zmieszanych odpadów komunalnych i innych niż komunalne unieszkodliwionych biologicznie, Ilości odpadów składowanych z wyłączeniem odpadów komunalnych B. Gospodarka ściekami Liczba ludności 6. ODPADY C. Spalanie odpadów Ilość spalanych osadów ściekowych, odpadów komunalnych, odpadów innych niż komunalne; Ilość łóżek szpitalnych 16

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Ø Główne kryteria podziału: • CO 2 zużycie paliw

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Ø Główne kryteria podziału: • CO 2 zużycie paliw • CH 4 pogłowie zwierząt gospodarskich, ilość składowanych odpadów oraz wydobycie węgla • N 2 O ilość stosowanych nawozów mineralnych i organicznych, produkcja roślinna Udziały rodzajów danych wykorzystanych na potrzeby podziału: Rodzaj danych [%] Udziały rodzajów danych w odniesieniu do emisji (z wyłączeniem sektora 5) Zużycie paliw Produkcja wyrobów Inne rodzaje CO 2 78, 20 5, 42 16, 38 CH 4 7, 40 0, 74 91, 87 N 2 O 5, 14 2, 75 92, 11 17

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Ø Źródła danych dla kryteriów podziału • badania i

Opracowanie metodyki – gazy cieplarniane Ø Źródła danych dla kryteriów podziału • badania i publikacje Głównego Urzędu Statystycznego. • dane z Krajowej Bazy (IOS PIB KOBIZE) • pozostałe źródła danych, z innych krajowych instytucji Udziały źródeł danych wykorzystanych na potrzeby podziału: Źródło danych [%] Udziały źródeł danych w odniesieniu do emisji (z wyłączeniem sektora 5) Publikacja GUS Krajowa Baza (KOBIZE) Inne źródła CO 2 64, 49 31, 06 4, 46 CH 4 65, 46 1, 96 32, 59 N 2 O 79, 31 4, 54 16, 15 18

Oszacowanie emisji na poziomie wojewódzkim za lata 2010 − 2012 Ø Zastosowanie opracowanej metodyki:

Oszacowanie emisji na poziomie wojewódzkim za lata 2010 − 2012 Ø Zastosowanie opracowanej metodyki: podziały emisji dla wybranego okresu Emisja gazów cieplarnianych Ø Dane wejściowe: wielkości emisji krajowej dla poszczególnych gazów z krajowej inwentaryzacji emisji , zgłoszonej do Sekretariatu Konwencji klimatycznej i UE 19

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 20

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 20

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 w 2012 r. 21

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 w 2012 r. 21

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektor 1. A. Spalanie paliw 22

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektor 1. A. Spalanie paliw 22

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektor 1. A. 3. Spalanie paliw w transporcie

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektor 1. A. 3. Spalanie paliw w transporcie 23

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektor 2. Procesy przemysłowe 24

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektor 2. Procesy przemysłowe 24

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 na 1 mieszkańca 25

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 na 1 mieszkańca 25

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 26

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 26

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 w 2012 r. 27

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 w 2012 r. 27

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 - sektor 1. Energia 28

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 - sektor 1. Energia 28

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 - sektor 4. Rolnictwo 29

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 - sektor 4. Rolnictwo 29

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 – sektor 6. Odpady 30

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 – sektor 6. Odpady 30

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 na 1 mieszkańca 31

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 na 1 mieszkańca 31

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O 32

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O 32

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O w 2012 r. 33

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O w 2012 r. 33

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O - sektor 1. Energia 34

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O - sektor 1. Energia 34

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O - sektor 4. Rolnictwo 35

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O - sektor 4. Rolnictwo 35

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O na 1 mieszkańca 36

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O na 1 mieszkańca 36

Bilans emisji i pochłaniania CO 2 - sektor 5. A. Grunty leśne 37

Bilans emisji i pochłaniania CO 2 - sektor 5. A. Grunty leśne 37

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektory 5. B - 5. E 38

Emisja gazów cieplarnianych: CO 2 - sektory 5. B - 5. E 38

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 - sektor 5. UGZUGi. L (LULUCF) 39

Emisja gazów cieplarnianych: CH 4 - sektor 5. UGZUGi. L (LULUCF) 39

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O - sektor 5. UGZUGi. L (LULUCF) 40

Emisja gazów cieplarnianych: N 2 O - sektor 5. UGZUGi. L (LULUCF) 40

Łączna emisja gazów cieplarnianych (CO 2, CH 4 i N 2 O) [wyrażona w

Łączna emisja gazów cieplarnianych (CO 2, CH 4 i N 2 O) [wyrażona w ekw. CO 2] 41

Łączna emisja gazów cieplarnianych (CO 2, CH 4 i N 2 O) na 1

Łączna emisja gazów cieplarnianych (CO 2, CH 4 i N 2 O) na 1 mieszkańca 42

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Ø Zakres: tlenki azotu (NOx), tlenku węgla (CO)

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Ø Zakres: tlenki azotu (NOx), tlenku węgla (CO) oraz dwutlenek siarki (SO 2) Ø Podział wojewódzki prekursorów emisji GC: w większości przypadków opierał się na podziale na poszczególne województwa danych o aktywności źródła emisji. Ø Szczegółowe rodzaje danych wykorzystanych na potrzeby podziału: w tabelach poniżej 43

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji 01 Procesy spalania w sektorze

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji 01 Procesy spalania w sektorze produkcji i transformacji energii 0101 Elektrownie i elektrociepłownie zawodowe 0102 Ciepłownie 0103 Rafinerie 0104 Koksownie 0105 Kopalnie 02. Procesy spalania poza przemysłem 0201 Sektor usług 0202 Gospodarstwa domowe 0203 Rolnictwo, leśnictwo i inne 03. Procesy spalania w przemyśle 0301 Spalanie w kotłach i turbinach Rodzaj danych SO 2 NOx CO zużycie paliw przerób ropy produkcja koksu wydobycie węgla zużycie paliw emisja z dużych obiektów spalania (LCP) 44

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji 04. Procesy produkcyjne 040101 Rafinerie

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji 04. Procesy produkcyjne 040101 Rafinerie ropy naftowej 040206 Procesy w stalowniach konwertorowo tlenowych 040207 Piece elektryczne 040208 Walcowanie na gorąco 040301 Produkcja aluminium 040401 Produkcja kwasu siarkowego 040402 Produkcja kwasu azotowego 040403 Amoniak 040407 Nawozy sztuczne wieloskładnikowe 040409 Produkcja sadzy 040517 Formaldehyd 040410 Biel tytanowa 040602 Celuloza siarczanowa Rodzaj danych przerób ropy naftowej wielkość produkcji stali konwertorowej produkcja stali z wytopu elektrycznego ilość produktów walcowanych wtórna produkcja aluminium (przetop) produkcja kwasu siarkowego produkcja kwasu azotowego produkcja amoniaku produkcja nawozów sztucznych produkcja sadzy produkcji formaliny produkcji bieli tytanowej produkcja masy papierniczej SO 2 NOx CO 45

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji Rodzaj danych SO 2 NOx

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji Rodzaj danych SO 2 NOx CO 07. Transport drogowy 0701 Samochody osobowe 0702 Samochody ciężarowe < 3. 5 t 0703 Samochody ciężarowe > 3. 5 t 0703 Autobusy ilość pojazdów; długość dróg; natężenie ruchu 0703 Ciągniki rolnicze 0704 Motorowery i motocykle 46

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji Rodzaj danych SO 2 NOx

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji Rodzaj danych SO 2 NOx CO 08. Inne pojazdy i urządzenia 080201 Lokomotywy spalinowe długość linii niezelektryfikowanych 0803 Żegluga śródlądowa przewozy ładunków między województwami 080402 Żegluga krajowa ilości obrotów ładunkowych w portach morskich 080403 Rybołówstwo ilość morskich łodzi rybackich 0805 Transport powietrzny LTO (krajowe i międzynarodowe) ruch samolotów w portach lotniczych 0806 Ciągniki i maszyny rolnicze zużycie paliw w rolnictwie 47

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji Rodzaj danych 09. Zagospodarowanie odpadów

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Kategoria źródła emisji Rodzaj danych 09. Zagospodarowanie odpadów 090201 Termiczne ilość odpadów komunalnych unieszkodliwianie odpadów unieszkodliwionych termicznie komunalnych 090202 Termiczne ilość odpadów innych niż komunalne unieszkodliwianie odpadów unieszkodliwionych termicznie przemysłowych 090205 Spalanie osadów z ilość osadów z oczyszczalni ścieków przekształconych termicznie 090207 Termiczne unieszkodliwianie odpadów ilość łóżek szpitalnych medycznych 0907 Otwarte spalanie odpadów Produkcja roślin uprawnych rolniczych 090901 Kremacje ilość zgonów 10. Rolnictwo 1001 Uprawy z zastosowaniem Zużycie nawozów mineralnych nawozów (azotowych) Powierzchnia spalonych upraw 1003 Wypalanie ściernisk, słomy rolnych, łąk, rżysk i nieużytków SO 2 NOx CO 48

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Ø Główne kryterium podziału: zużycie paliw Ø Znaczący

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Ø Główne kryterium podziału: zużycie paliw Ø Znaczący udział danych dot. źródeł powierzchniowych i liniowych: rolnictwa, zagospodarowania odpadów i transportu Ø Dane o produkcji wyrobów: niewielki udział Udziały rodzajów danych wykorzystanych na potrzeby podziału: Udziały rodzajów danych w odniesieniu do emisji Rodzaj danych [ % ] Zużycie paliw Produkcja wyrobów Inne rodzaje SO 2 95, 1 0, 7 4, 2 NOx 59, 4 2, 6 38, 0 CO 74, 2 23, 7 49

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Ø Źródła danych dla kryteriów podziału • badania

Opracowanie metodyki – prekursory gazów cieplarnianych Ø Źródła danych dla kryteriów podziału • badania i publikacje Głównego Urzędu Statystycznego. • dane z Krajowej Bazy (IOS PIB KOBIZE) • pozostałe źródła danych, z innych krajowych instytucji: Państwowy Instytut Geologiczny, Biuro Projektowo Badawcze Dróg i Mostów Transprojekt Centralny System Odpadowy Ministerstwa Środowiska Udziały źródeł danych wykorzystanych na potrzeby podziału: Źródło danych [%] Udziały źródeł danych, w odniesieniu do emisji Publikacja GUS Krajowa Baza (KOBIZE) Inne źródła SO 2 73, 4 26, 5 0, 1 NOx 74, 2 17, 5 8, 3 CO 88, 9 5, 2 5, 9 50

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 51

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 51

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 w 2012 r. 52

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 w 2012 r. 52

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 - SNAP 01. Procesy spalania w sektorze produkcji

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 - SNAP 01. Procesy spalania w sektorze produkcji i transformacji energii 53

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 - SNAP 02. Procesy spalania poza przemysłem 54

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 - SNAP 02. Procesy spalania poza przemysłem 54

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 – na 1 mieszkańca 55

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: SO 2 – na 1 mieszkańca 55

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx 56

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx 56

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 01. Procesy spalania w sektorze produkcji i

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 01. Procesy spalania w sektorze produkcji i transformacji energii 57

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 02. Procesy spalania poza przemysłem 58

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 02. Procesy spalania poza przemysłem 58

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 07. Transport drogowy 59

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 07. Transport drogowy 59

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 07. Transport drogowy 60

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx - SNAP 07. Transport drogowy 60

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx – na 1 mieszkańca 61

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: NOx – na 1 mieszkańca 61

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO 62

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO 62

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO w 2012 r. 63

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO w 2012 r. 63

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO - SNAP 02. Procesy spalania poza przemysłem 64

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO - SNAP 02. Procesy spalania poza przemysłem 64

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO - SNAP 07. Transport drogowy 65

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO - SNAP 07. Transport drogowy 65

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO – na 1 mieszkańca 66

Emisja prekursorów gazów cieplarnianych: CO – na 1 mieszkańca 66

Ocena niepewności Ø Dane ze statystki publicznej dane GUS: nie znaleziono informacji o niepewnościach

Ocena niepewności Ø Dane ze statystki publicznej dane GUS: nie znaleziono informacji o niepewnościach wg IPCC: dane z krajowych systemów statystycznych niepewności 0 5%. założono niepewność danych na 2%. Ø Dane z Krajowej Bazy nie są znane opracowania na temat niepewności dane z Krajowej bazy są weryfikowane ze zgłoszeniami do systemu handlu pozwoleniami na emisję CO 2 (ETS) niepewność danych dla instalacji porównywalna z systemem ETS: 2 5%. po własnej analizie wykorzystanych przyjęto niepewność na poziomie 3%. Ø Inne niejednolitość źródeł danych trzeba dodatkowo stosować własne oszacowania dane z tej grupy są regularnie zbierane i opracowywane, i częściowo weryfikowane przyjęto niepewność na poziomie 5% 67

Ocena niepewności Źródło danych wykorzystanych do utworzenia parametrów udziałów wojewódzkich Niepewność parametru udziałów wojewódzkich

Ocena niepewności Źródło danych wykorzystanych do utworzenia parametrów udziałów wojewódzkich Niepewność parametru udziałów wojewódzkich Krajowa Baza GUS Inne 3% 2% 5% 68

Ocena niepewności gdzie: Ui – niepewność oszacowania emisji w oparciu o źródło danych i

Ocena niepewności gdzie: Ui – niepewność oszacowania emisji w oparciu o źródło danych i xi – wielkość emisji oszacowana w oparciu o źródło danych i 69

Ocena niepewności 70

Ocena niepewności 70

Ocena porównywalności statystyk z różnych obszarów geograficznych Ø forma weryfikacji podziałów wojewódzkich: obliczenia globalnych

Ocena porównywalności statystyk z różnych obszarów geograficznych Ø forma weryfikacji podziałów wojewódzkich: obliczenia globalnych statystyk I Morana Ø we wszystkich analizowanych przypadkach wartości I << 0, 5 Ø wyniki pozwalają przypuszczać, że każdy z regionów NUTS 2 charakteryzuje się własnym, unikalnym zestawem czynników podziału 71

Ocena porównywalności statystyk z różnych obszarów geograficznych 72

Ocena porównywalności statystyk z różnych obszarów geograficznych 72

PODSUMOWANIE Ø Celem pracy było opracowanie metodyki szacowania emisji gazów cieplarnianych i ich prekursorów

PODSUMOWANIE Ø Celem pracy było opracowanie metodyki szacowania emisji gazów cieplarnianych i ich prekursorów do powietrza na poziomie wojewódzkim. Ø W opracowanej metodyce dla każdej z podkategorii źródeł emisji zostało wybrane kryterium, na podstawie którego wielkość emisji gazów cieplarnianych oraz ich prekursorów zostaje przypisana do poszczególnych województw. Ø Metodyka została określona w sposób trwały Ø Opracowaną metodykę zastosowano do wykonania obliczeń dla lat 2010 2012 Ø Wyniki pracy mogą zostać wykorzystane do szczegółowych analiz regionalnego rozkładu wielkości emisji gazów cieplarnianych oraz ich prekursorów przez wielu użytkowników 73

Dziękuję Sylwia Waśniewska Bogusław Dębski, Anna Olecka, Iwona Kargulewicz, Katarzyna Bebkiewicz, Monika Kanafa, Janusz

Dziękuję Sylwia Waśniewska Bogusław Dębski, Anna Olecka, Iwona Kargulewicz, Katarzyna Bebkiewicz, Monika Kanafa, Janusz Rutkowski, Jacek Skośkiewicz, Damian Zasina, Magdalena Zimakowska. Laskowska, Marcin Żaczek 74