SCHEIKUNDE KLAS 7 SCHEIKUNDE KLAS 7 waar gaat

SCHEIKUNDE KLAS 7

SCHEIKUNDE KLAS 7 waar gaat het over? Week 3 SAL = zout, staat symbool voor alle koude processen van zouten kristalvorming Week 2 MERKUR = “kwikzilver” staat symbool voor vloeistofprocessen die sal en sulphur verbinden Week 1 SULPHUR = zwavel, staat voor alle warmte-processen, ook vuur

De drieledige mens SAL = zout, staat symbool voor alle koude processen van zouten kristalvorming MERKUR voor = “kwikzilver” staat symbool vloeistofprocessen die sal en sulphur verbinden SULPHUR = zwavel, staat voor alle warmte-processen, ook vuur

Materiaal Branden Reuk en rook As-rest 1 Droog hout 2 Jong hout 3 Jute 4 Katoen Schema van het verbrandingspracticum. Proef 1. xxxxxxxxxxxxx 7 Xxxxxx Ruwe schapenwol Bewerkte schapenwol Zijde xxxxxxxxxxxxx 8 xxxxxx Nylon xxxxxxxxxxxxx 9 xxxxxx Zwavel 5 6 10 Rode fosfor 11 Magnesium

Voorbeelden van titelpagina’s

Ja, ich weiss woher ich stamme Ungesättigt gleich der Flamme Glühe und verzehr ich mich Licht wird alles was ich fasse Kohle alles was ich lasse Flamme bin ich sicherlich! Friederich Nietzsche (1844 -1900)

Proef 1 Proef 2

Houtkoolvuur als voorbeeld van een gloeiend “aarde-vuur”

Proef 4, “Spiritus in de bak” als voorbeeld van een “vloeistof vuur”

Proef 5, “Spiritus in de kolf”

Bestaanstoestanden van de stof: de vier elementen Het vuur kan zich richten naar een element. 1) Het element aarde: (vaste vorm) Hier horen bij de vaste stoffen: metalen, hout, kunststof enz. Het vuur dat hier bij hoort: een gloeiend kolen vuurtje 2) Het element water: (vorm van het “vat” waar het in zit) Hier horen bij alle vloeistoffen: water, olie, melk enz. Het vuur dat hier bij hoort: bijv. spiritus (alcohol [proef 5) 3) Het element lucht: (vorm van de hele ruimte) Hier horen bij de gassen: zuurstof, koolzuurgas, waterstof enz. Het vuur dat hier bij hoort: bijv. aardgas (proef 6) 4) Het element licht/warmte: (vorm van stralen) Hierbij hoort straling: van de zon, maan, sterren enz. Het vuur dat hier bij hoort: bijv. magnesium (proef 1 b)

Proef 6, De gasexplosie proef

https: //www. youtube. com/results? search_query=aardgas+explosie https: //www. youtube. com/watch? v=m. Zq 1 q 4 Um. Ka. E

Vuur richt zich naar element aarde Rustig gloeien in zichzelf Vuur richt zich naar element water Kabbelend, bewegend Vuur richt zich naar element lucht Gas brandt eerst rustig, maar knalt Vuur richt zich naar element warmte/straling Dan hevig Fel licht, verblindend

Proef 7, “Lucifers”

Groeien en branden als tegenstelling

Vlam en plant

Vlam, plant en mens De mens heeft een soort “omgekeerde vlam” en een “omgekeerde plant” in zich

1. Steek beide waxinelichtjes aan 3. Zet snel theeglas MET DE ROOK over het tweede waxinelicht en tel weer seconden tot vlam dooft 2. Zet theeglas over rechter waxinelicht. Meet de tijd tot vlam dooft en schrijf aantal seconden op. 4. Vergelijk de beide resultaten en kom tot een conclusie. Schrijf die op.

► Waarneming 1: We hebben twee brandende waxinelichtjes (beide aansteken met lucifers) Het eerste theeglas zetten we over één waxinelichtje heen. Vraag: Wat zie je op de binnenkant van het glas op het moment dat het theeglas over het waxine-licht wordt gezet? (Vul in) We zien………………………. ► Conclusie 1: Wat betekent dat? Bij een verbranding ontstaat dus ……………. .

► Waarneming 2: Wat doet de vlam na een tijdje? Na een tijdje…………………. ► Conclusie 2: Wat betekent dat? Bij een verbranding raakt dus iets op. Het gas dat opraakt is de …………………. Haal het theeglas weer weg, maar laat beide waxine-lichtjes nog steeds branden.

► Waarneming 3: Doe hetzelfde nog een keer, maar met je mobiel (of horloge) noteer je het aantal seconden tot de vlam is gedoofd. Laat daarna het theeglas over het waxinelichtje staan. Brandduur 1 e keer: ………………. . sec. ► Waarneming 4: Neem het glas (mèt de rook van het eerste waxinelichtje) en zet heel snel over het tweede lichtje. De tijd wordt weer genoteerd tot het vlammetje dooft. Brandduur 2 e keer…………………. . sec.

► Conclusie van waarneming 3 en 4. Bij waarneming 4 is de tijd dat het waxinelichtje brandt …………. (kies korter of langer) dan de eerste keer. Hoe kan dat? Dat komt omdat er nog ……………. . onder het glas zat. Wat is dus de invloed van het rookgas op de vlam? De invloed van het rookgas is……………… Dat rookgas noemt met koolzuurgas (of ook wel kooldioxide of CO 2) Conclusievraag: wat doet koolzuurgas dus met vuur? ► Belangrijke eigenschap van koolzuurgas: ………………………………◄

Verwerking in je periodenschrift (afmaken als huiswerk): Titel van de proef: “Zuurstof en koolzuurgas” Vergeet niet de nummering (letter) bij deze proef. Benodigdheden: - Twee brandende waxinelichtjes - Theeglas Waarneming: Je eigen verhaal. • Vertel wat de opdracht was, dus wat je achtereenvolgens moest doen. • Wat zag je aan de binnenkant van het glas ontstaan? (Het glas werd dof aan de binnenkant. Vertel dat) • Was het aantal seconden tot de vlam uit ging in beide gevallen gelijk of verschillend? Wanneer ging de vlam eerder uit? Conclusies: 1. Wat betekent het dat je condens zag op het glas? 2. Wat zegt de waarneming over het feit dat de vlam dooft? (eerste deel van de proef) 3. Wat zegt de waarneming over wat het rookgas onder het glas doet? (tweede deel van de proef) 4. Eindig met hoe het gas heet dat “op raakt” en hoe het gas heet “dat de vlam dooft”. Tekening bij de proef: Kies zelf één van de vier situaties die je wilt tekenen. Vergeet niet titel en nummer bij de tekening te zetten! Maak een mooie, duidelijke tekening! Heel veel succes!

Proef 9, “Het zielige kaarsje”

Week 2

Proef 10. Titel: “Verschillende smaken en smaken verschillen”

1) Bespreek met elkaar welke smaken er zoal bestaan en schrijf die op. 2) Je gaat met jouw groepje tien verschillende goedjes proeven: • De korreligen/poederachtigen: - maak wijsvinger nat op je tong; proef paar korreltjes. Meer is niet nodig! • De vloeibare: - doop je wijsvinger in het goedje en lik af. 3) Noteer onderstaand schema in je aantekening schrift en vul in. Wat jij denkt dat de goedjes zijn, moet geheim blijven. Niet over praten met elkaar!!!! Nr. | Vermoedelijke naam van het goedje | smaak ------------------------------------------------------1 | | 2 | | 3 | | Enz. enz. 4) Als iedereen klaar is ga je met je groepje in gesprek. Nu juist wel uitwisselen en proberen het met elkaar eens te worden. Desnoods je schema aanpassen. 5) Opruimen: Alles netjes in volgorde terugzetten voor morgen! 6) Verwerken: dit doe je in de vorm van een opstel. (Ongeveer ½ kantje)

Proef 10: “Verschillende smaken en smaken verschillen” Nr. Naam van het goedje smaak 1 citroensap zuur 2 azijn zuur 3 Spa-rood licht zuur 4 soda bitter 5 groene zeep bitter 6 hout-as geen smaak 7 suiker zoet 8 zout 9 meel zoetig 10 rodekool-sap zoutig

Proef 11 Titel: “Rode koolsap-practicum” 1) Negen reageerbuisjes in rek zetten en buisjes bovenaan nummeren 2) nr. 5 – groene zeep – oplossen met water en goed roeren 3) Goedjes 1 t/m 9 in reageerbuis doen, max 2 cm hoog. Hout-as 1 cm! • rodekoolsap niet! Die laten staan !!!!!! • poederachtigen met theelepel in buisje • vloeibaren via trechtertje • met spuitfles tot de helft water er bij, BEHALVE BIJ DE SPA!!!! • duim er op en schudden, MAAR SPA NIET SCHUDDEN!!!! (omkeren) • bij alle buisjes rode koolsap er bij tot ca. 2 cm onder de rand • opnieuw schudden (Spa alleen één keer op z’n kop houden, niet schudden) Noteer de kleuren die nu ontstaan zijn als volgt in een nieuw schema: Nr. | naam van het goedje | kleur ------------------------------------------------------1 | citroenzuur | ……………. . 2 | azijnzuur | ……………. . 3 | Spa-rood enz. | enz. 3) Ga met je groepje in gesprek over die kleuren: lijkt het toeval, of valt er een logisch systeem in te ontdekken? Schrijf resultaat van gesprek op. 4) Alles netjes opruimen. Reageerbuisjes in blauwe emmer. Tafels schoon met handdoek. Handdoek altijd netjes ophangen. 5) Verwerking weer in de vorm van een opstel. Dit doen we in stilte!

Proef 11, “Rodekoolsap practicum”

Proef 12, “Sterk zuur en sterke base”

Azijn + soda → ? ? ?

Azijn + soda → zout + ? ? ?

Azijn + soda → ? ? ? Één ding is zeker: door het druppelend toevoegen van zuur en base is de totale hoeveelheid vloeistof toegenomen. Het is dus méér geworden. Maar wat is het dan geworden? (Want de oplossing is nu neutraal!)

De formule in ons geval: soda + azijn → zout + water De formule in het algemeen: Base + zuur → water

r. k. sap in beide buisjes. Rechts is de controlevloeistof !! De één voegt met pipet enkele druppels zuur toe. Het kleurt roze-rood De oplossing kleurt nu groen Je mag nu even heen en weer tussen base en zuur De ander voegt enkele druppels base toe Afspreken: we gaan NU neutraliseren Proef 13, Neutralisatie practicum

Proef 13, “Neutralisatie-practicum”

Proef 14, “Base en zuur, het verschil voelen”

Recept om thuis zelf rodekool-sap te maken • Neem ¼ deel van een rodekool • Hak in kleine stukjes • Doe water in pan en kook de stukjes een paar minuten. • Zeef stukjes rodekool • Laat sap afkoelen. Bewaren: in koelkast een paar dagen. Daarna bederft het. Kan als blokjes ingevroren worden! 0 -0 -0

Week 3

http: //www. zermatt. ch/en/matterhorn/Matte rhorn-Erstbesteigung. Photopoints/Matterhorn, Zwitserland, graniet!

Dolomieten, grensgebied Italië en Zwitserland, kalkbergen

De metalen

Het ijzer in de techniek

Het ijzer als gereedschap

wapens Ploegijzer Symbool van vrede

Koper, regengoot, dakbedekking

IJZER KOPER Buitenkant • Kracht, daadkracht • Steunkracht • Verdediging • Vernietiging Buitenkant • Bedekken • Omhullen • Versieren, mooier maken Binnenkant • Moed, dapperheid • Doorzettingsvermogen Binnenkant • Verbinden • Zich aanpassen, invoegen Voelt koud aan. Hard metaal Voelt warm aan, zacht metaal

IJZER KOPER Buitenkant • Kracht, daadkracht • Steunkracht • Verdediging • Vernietiging Buitenkant • Bedekken • Omhullen • Versieren, mooier maken Binnenkant • Moed, dapperheid • Doorzettingsvermogen Binnenkant • Verbinden • Zich aanpassen, invoegen Voelt koud aan. Hard metaal Voelt warm aan, zacht metaal De wereld van de planeet Mars De mannelijke kwaliteit De wereld van de planeet Venus De vrouwelijke kwaliteit

IJzererts, ijzerroest, of ijzeroxide is hetzelfde. Het “slaapt” onder de grond in mijnen en wordt door de mens naar boven gehaald en “gewekt” voor toepassingen in de techniek. Oxide betekent dat ijzer verbonden is met zuurstof (= oxigenium) 1. Wat gebeurt er als je zuiver ijzer maakt van ijzererts? Hoogovens IJzeroxide →→ ijzer + oxigenium (= zuurstof) ↑↑ vuur 2. Wat gebeurt er als je zuiver ijzer hebt en het gaat roesten? warmte komt vrij ijzer + oxigenium (= zuurstof) ↓↓ →→ IJzeroxide Je kunt ijzer beschermen tegen roest door het in te vetten (schaatsen!) of door een verflaag. Kortom: ijzer vraagt van ons om verzorgd te worden. Doen we dat niet, dan streeft het terug naar de ertstoestand en het slaapt weer in.

IJzererts, hoe haal je het uit de grond? Leven op een mijn IJzererts in de Rotterdamse haven De Hoogovens

School-TV over de winning van ijzererts http: //www. schooltv. nl/video/ijzererts-hoe-haal-je-dat-uit-de-grond/#q=ijzererts Leven op een mijn http: //www. schooltv. nl/video/geoclips-leven-bovenop-een-mijn/#q=ijzererts