ALAN PLANLAMASI VE TASARIM ALAN PLANLAMASI VE TASARIM

ALAN PLANLAMASI VE TASARIM

ALAN PLANLAMASI VE TASARIM �Yer seçimini takiben DDA’nın tasarım ve planlaması aşamasında yapılması gereken çeşitli işler vardır. Bu kapsamda öncelikle bölgenin etraflı olarak karadan ve havadan ölçümlerinin yapılması ve sahanın haritasının çıkartılması gerekir. Haritanın ölçeği 1/2500’den büyük olmamalıdır.

�Bütün topoğrafik şekiller bu haritada gösterilmelidir. �Harita yeterince geniş bir alanı kapsamalı ve sahayı çevreleyen bölgedeki arazinin özelliklerini, yolları, su kaynaklarını, binaları ve diğer önemli bilgileri içermelidir. �Başlangıçta saha için resmi bir isim seçilmeli ve lokasyon doğru koordinatlarla tespit edilerek, bölgenin kolay bulunması ve karışık olmaması sağlanmalıdır; �Sahanın ve çevresinin zemin özelliklerinin tespiti için zemin mekaniği çalışmaları yapılmalıdır.

�Yeraltı su seviyesi yönü ve debisi tespit edilmeli ve bölge haritasına eklenmelidir. Gel-git olaylarının hüküm sürdüğü bölgelerde de bu bilgiler yazılmalıdır. �Depolama sahasına gelen yüzeysel suların yönünün değiştirilmesi çalışmaları veya gelen suyun kanal içerisine alınarak (kafa hendeği), alana girmeden tahliyesini sağlayan kanalların projeleri hazırlanmalıdır.

� Saha tabanının hazırlanması kapsamında: - Geçirimsiz tabaka (kil ve/veya membran) � - Filtre tabakaları � - Sızıntı suyu toplama (drenaj) sistemi � - Depo gazı toplama sistemi boyutlandırılmalı ve projelendirilmelidir. � Eğer saha, çöp depolanmasıyla kendi orijinal seviyesinin üzerine yükseltilecekse nihai seviyeleri gösteren bir topoğrafya haritası hazırlanmalıdır. Eş yükselti eğrileri 2 m seviyelerle yapılmalı ve her bir eğri sıkıştırılmış bir çöp tabakasını temsil etmelidir. �

� Depolanacak çöpler için bir çöp depolama planı yapılmalı; bu iş için gerekli ekipmanlar belirtilmelidir. Bu kapsamda çöpten ayrılabilecek bazı atıkların nerelerde ve nasıl biriktirileceğine önceden karar vermek yararlı olacaktır. � Çöp üzerini örtmek için, ne kadar zamanda, ne kadar malzemeye ihtiyaç olduğu (kaplama hacmi) hesaplanmalıdır; bu malzemenin nereden alınacağı, nerede depolanacağının önceden belirlenmesi işletmeye kolaylık sağlayacaktır. � Eğer depolama sahasına giriş doğrudan karayolundan yapılıyor ve depolama alanına çok miktarda çöp aracı servis veriyorsa, alanın girişinde büyük araçların yolu tıkamasını önlemek amacıyla, anayoldan girişe bir servis yolu planlaması yapılabilir. Eğer servis yolu gerekli değilse girişte araçların rahat dönerek yolu tıkamasını önlemek için kaldırımların yeterince geniş tutulması hususu projede gösterilmelidir.

� Saha içi yollar tercihan iki araç genişliğinde ve gerektiğinde araçların sıraya � girmesine olanak sağlayacak şekilde projelendirilmelidir. Yolun tek araç � genişliğinde olması durumunda, araçların geçişini sağlamak için yol boyunca � belirli aralıklar açılması önerilmektedir. Yolların güzergahları, depolama � alanının üzerinde çok fazla dolaşmadan, çalışma alanına ulaşılabilecek şekilde � olmalıdır. Sıkıştırma işlemini yapan kompaktörlere, grayderlere bu yollar � dışında ayrıca servis yolları yapılmalıdır.

� � � � Çöp depolama alanına gelen kamyonların tartılması (kantar) sahaya gelen çöplerin miktar ve çeşitleri hakkında işletmecilerin bilgilendirilmesi arzu edilen bir durumdur. O nedenle tartım tesisi projelendirilmelidir.

Depolama sahasında kirlenen araba tekerleklerinin, yolları kirletmemesi için � tekerlek lastiklerini yıkayıcı bir sistem kurulmalıdır, (havuz veya tekerlek � yıkama ekipmanı veya araçların hızlı gidebileceği en az 300 m. uzunluğunda � bir hat). Bu düzenek sahanın çıkışına yakın bir yere yerleştirilmelidir. �

Diğer Hususlar ve Tesisler � � � � Depolama alanına su, elektrik ve telefon servislerinin nasıl ve nereden sağlanacağı planlanmalıdır. Girişe, dayanıklı ve kilitlenebilir, en az 7. 5 m. genişliğinde kapıların yerleştirilmesi önerilmektedir. Kapıların karayolundan en az 12 m. mesafede bulunması ve sahayı terk eden araçlar için iyi bir görüş alanına sahip olması gerekir. Kontrolsüz girişlerin, evcil ve yabani hayvanların depo sahasına girmelerini önlemek amacıyla depo tesisinin etrafı 2 m. yüksekliğinde bir çit ile çevrilmelidir. Eğer bunun yapılması mümkün değilse, giriş, kantar, işçilerin dinlenme binaları, garaj, depolar ve yakıt istasyonlarını kapsayan yerlerin, emniyet ve güvenlik açısından yeterli standartları sağlayacak şekilde etrafının çevrilmesi gerekmektedir. Buna ilave olarak tel örgünün dışında, bölgenin iklimine uygun olarak 2 -3 sıra ağaçlandırma yapılması tavsiye edilir. Çöp depolama sahasında oluşacak haşarat ve yabani otlarla nasıl mücadele edileceği ve bunun yönteminin belirlenmesi önerilmektedir.

Sahada garaj, seyyar bir atölye, yakıt tankı, lastik yıkama aletleri, idare binası � gibi tesisler olmalıdır. Bu tesislerde tuvalet, yıkanma ve temizlenme birimleri, � elbise depoları, işçilerin yemeklerini ısıtmaları ve sıcak içeceklerini � hazırlamaları için gerekli altyapı yer almalıdır. İlkyardım malzemeleri de bu � binalarda bulunmalı ve en azından bir işçi ilk yardım konusunda eğitilmelidir. � Bunlar küçük işletmelerde sabit tesis yerine seyyar binalar veya römork � (karavan) şeklinde de yapılabilir. � Eğer mümkünse tüm tesislerin tuvalet vb. atıksu giderleri bir kanalizasyon � sistemine bağlanmalı, aksi halde fosseptik oluşturulmalıdır. �

Bunun dışında sahada, � – Seyyar demirbaşın servis ve bakımı için bir bina gerekebilir (küçük � sahalar için gerekmeyebilir); sıkıştırma işlemi için kullanılan silindirlerin � bakımı özellikle bu sahada yapılmalıdır; � – Alet ve ekipmanların saklanması için bir depo; � – Yakıt depolama tankı (seyyar olabilir); � – Yangın söndürme aletleri; � – Yüksek basınçlı yıkama yeri unutulmamalıdır. � Sahadaki yolların onarımı için gerekli malzeme stoğu planlanmalıdır �

� � � � � Girişe sahanın ve sorumluların adlarının yazılacağı bir levha yerleştirilmelidir. Levhaların dayanıklı malzeme ve boyadan oluşturulması gerekir. Sahayı tanımlayıcı levhanın aşağıdaki bilgileri de içerecek şekilde oluşturulması önerilir: Açılış ve kapanış saatleri Çöp boşaltma ücretleri Çöplerden özellikle uzaklaştırılması gereken maddeler veya belirli materyallerin ayrılması zorunluluğunu gösteren bilgiler Diğer ilgili bilgiler.

� � � Lokal şartlara bağlı olarak, eski mobilya gibi büyük eşyaların ve diğer materyallerin daha sonra uzaklaştırılmak üzere, depolama alanının içinde girişin yakınına kurulacak büyük çöp kutularına yerleştirilmesi faydalı olacaktır. Çöp dökümü sırasında uçucu maddelerin (naylon, kağıt, vb. ) etrafa yayılmasını önlemek amacıyla taşınabilir çöp perdelerinin yapılması önerilmektedir. Bu perdeler 50 mm’lik aralığa sahip telden yapılır ve yükseklikleri 2 -3 metre civarındadır. Eğer saha havanın karanlık olduğu saatlerde de kullanılacaksa, girişin ve servis yollarının sokak lambalarıyla aydınlatılması gerekir. Sisin hüküm sürdüğü bölgelerde veya boşaltma işleminin karanlıkta devam ettiği durumlarda seyyar aydınlatma araçları ve sis lambaları gerekecektir. Bunların gerekli sayı veya

Eğer depolama sahasının yakınında yerleşim alanları mevcutsa, burada � yaşayan insanların gürültü ve çöpten dolayı rahatsız olmaması için önlemler � alınmalıdır. Bunun için de görüntüyü kamufle edici perdeler yerleştirilmelidir. Bu � amaçla kullanmak için topraktan seddeler yapılabilir veya ağaçlık yada çalılıklar � oluşturulabilir. � Kötü hava şartlarında veya gerektiği durumlarda kullanılmak üzere seçenek bir � depolama sahasını oluşturulması diğer düşünülecek hususlardır. �

Düzenli Depolama Alanında Olması Gereken Birimler ve Üniteler Nelerdir? �Düzenli depolama alanı sadece zemin geçirimsizlik sisteminin yapılmasından ibaret değil ve ek üniteler ile desteklenmeli ayrıca değişen teknoloji ile uyumlu olmalıdır. O halde düzenli depolama alanında verimli bir işletme yapılması için aşağıda sayılan üniteler yapım aşamasında kurulmalı, işletme ve sonraki aşamalarda da sürekli kontrol edilmelidir. �Bu ünitelerden bazıları işletme başladıktan sonra da yapılabilir olmasına rağmen diğer bertaraf yöntemleri ile kıyaslama yapıldığında tüm üniteler yapılacakmış gibi düşünmek maliyeti doğru değerlendirmek açısından yararlı olacaktır.

Düzenli Depolama Alanında Olması Gereken Birimler ve Üniteler 1 Sahaya giriş çıkışların kontrol edildiği bekçi kontrol noktası 12 Otopark 2 Sahaya gelen tüm atıkların tartılması amacıyla kantar ve personeli için kantar binası 13 Tüm sahayı çevreleyen tel çit 3 Sahada çalışacak personelin yemek, temizlik ve barınma ihtiyacı için sosyal tesis 14 Yer altı suyu kirliliğini kontrol etmek amacıyla en az üç adet gözlem kuyusu 4 İdari bina 15 Depolama alanı 5 Sahaya girip çıkan araçların temizlenmesi için tekerlek yıkama ünitesi 16 Tüm sahayı çevreleyen yüzey suyu toplama kanalları 6 Araç tamir ve bakım atölyesi 17 Sızıntı suyu arıtma tesisi 7 Jeneratör binası 18 Sızıntı suyu toplama drenaj sistemi 8 Yangın ve kullanma suyu deposu 19 Sızıntı suyunun toplandığı lagünler 9 Ambalaj atıkları toplama ve ayırma tesis 20 Gaz toplama sistemi bacalar, menholler, manifoldlar, 10 Sahaya giren çıkan araçların kullanacağı yollar 21 Enerji üretim veya gaz yakma sistemi

Düzenli Depolama Sahasında Bulunması Gereken Ana Unsurlar ve Ekipmanlar � Düzenli depolama tesislerinin neden olabileceği çevresel etkilerin azaltılabilmesi için depo tabanında dizayn edilen geçirimsizlik tabakası sayesinde depo ortamından sızan çöp sularının toplanarak yer altı sularının ve yüzeysel sularının kirlenmesi önlenebilir. Düzenli depolama sahalarını, düzensiz depolama alanlarından ayıran en önemli farklarından biri de, sızıntı sularının ve depo gazının olumsuz etkilerini kontrol altına alacak bir tasarımının olmasıdır.

�Düzenli depolama tesisi, temel unsurlar ile yardımcı unsurlardan oluşmaktadır. Bir �atık depolama tesisinin beş temel unsuru vardır. Bunlar, �� Taban geçirimsizliği �� Sızıntı suyu yönetim sistemi (SS toplama ve arıtma) �� Üst örtü �� Depo Gazı Yönetimi (gaz toplama, değerlendirme ve yakma) �� İzleme sistemidir.

Düzeni depolama tesisinde bulunan yardımcı unsurlar şunlardır; �� Giriş yapıları (bekçi binası, kantar, kontrol ve çıkışta tekerlek yıkama): Yeterli kapasitede girip çıkan araçları tartan ve kaydeden, böylece tesise gelen atık miktarının kaydedildiği otomatik kantar ve bekçilerin bulunduğu binalar. Girişteki katı atıkların kontrol edildiği, radyoaktif madde içerip içermediğinin denetlendiği birim. �� İdare binası veya binaları ve laboratuvar: Bu bina içinde mesai sonrası personelin yıkanması için sıcak su ihtiva eden duşlar, soyunma dolapları, sağlık ve ilk yardım birimi, yemekhane, v. s. bulunmalıdır. �� Yollar, menfez ve köprüler: Her türlü iklim şartlarında ulaşıma imkân verecek nitelikte tesise girişe ait yaklaşım yolları, tesis içi kalıcı ve geçici yollar; köprü ve menfezler. �� Garaj ve tamir atölyesi, teknik servisler: Sahada kullanılan iş makinelerin günlük bakım, arıza hallerinde tamir/onarımlarının yapıldığı atölyeler �

� � � Kontrol ve gözlem sistemi: Yeraltı suyunu, sızıntı sularını ve depo gazlarını izleme ve ölçme kuyuları açılır. Bu kuyularda işletme planı çerçevesinde belirli aralıklarla, muhtemel sızıntı suyu ve depo gazı kaçaklarına karşı depo tesisi işleten kişi ve kuruluşlar tarafından ölçümler ve kontroller yapılır. �Altyapı tesisleri: Elektrik, su, doğalgaz, telefon, içme suyu tesisleri ve diğer alt yapı tesisleri. �Çevre çitleri �Yağmur suyu uzaklaştırma sistemi �Otopark �Akaryakıt deposu �Günlük örtü depo alan �Yangın söndürme sistemi, �İlk yardım seti, �Trafik işaretleri, �Araçlar (buldozer, yükleyici, skreyper, greyder, tanker, kamyon, ekskavatör, su pompaları, kompresör, jeneratör, kişisel güvenlik donanımı, yangın söndürücü vs. )

4. 2. Tasarım Öncesi Yapılacak Çalışmalar � Bir düzenli depolama tesisinin tasarımından önce tesise gelecek atık miktar ve özelliklerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bunun doğru yapılabilmesi için katı atık yönetim planının ve fizibilitesinin yapılması gereklidir. Bu planda yer alması gerekli hususların önemlileri şunlardır; �� Mevcut durum (Nüfus, atık miktarı ve özellikleri) �� Gelecek tahminleri (Nüfus, atık miktarı ve özellikleri) �� Alternatif bertaraf usulleri �� Seçilen bertaraf usulü �� Depolamaya gelecek atık miktar ve özellikleri �� Sızıntı suyu deşarj yeri �� Gazla ilgili hususlar � Planda depolama sahasında bir ön işlem yapılıp yapılmayacağı da belirlenmelidir.

Düzenli Depolama Tesisi Tasarımı Düzenli depolama Tesisleri projelendirilirken Atıkların Düzenli Depolamasına Dair Yönetmelik ve Bakanlığımız Genelgeleri esas almalıdır. Mevzuatta olmayan hususlarda Avrupa Birliği ve diğer yurtdışı mevzuatlara, mühendislik ile fen ve sanat kaidelerine uymalıdırlar. � Tesisin projelendirilmesi planı yapılırken ilk yapılması gereken doğru bir yerleşim planı yapmaktır. Bunu yaparken öncelikle lot yerleri seçilirken sızıntı suyunun cazibe ile uzaklaşması tercih edilmelidir. İkinci öncelik ise yağmur suyu kontrolüdür. Ayrıca, saha içi ulaşım kolaylığı sağlanması hususu dikkate alınmalıdır. � Atık lotlarının taban geometrisi (kırmızı kot, model) yapılırken eğim mümkün olduğunca az yapılmalıdır. Taban şev eğimleri 1(dikey) /3(yatay)’ü geçmemelidir. Daha dik �

� yapılması zorunluluğu varsa şev stabilitesi için gerekli tedbirler alınmalıdır. Yan şevlerin düşey yüksekliği 15 metreden fazla ise yan şevler sekili (palyeli) olacak şekilde yapılmalıdır. Şev eğimi 1/3’den daha dik ise, jeomembran ve jeotekstil sekilerde mutlaka kilitlenmelidir. Kilitler inşa edilirken hendek kenarları mutlaka yuvarlatılmalıdır. � Lotlar aşırı büyük yapılmamalı, değişik sebeplerle lotlar büyük yapılırsa küçük seddelerle lotlar bölünmelidir. Aksi takdirde çöpe yağmur suyu karışımı engellenememektedir. Bu da sızıntı suyu oluşumunu artırmaktadır. � Saha geometrisi yapılırken sedde oluşumundan mümkünse kaçınılmalı, değişik nedenlerle sedde yapımı gerekli ise seddelerin yüksekliği aşırı olmamalı ve sedde stabilitesi ilgili uzmanlarca tahkik edilmelidir. � Lot geometrisi oluşturulurken işletme sırasında sahaya atığın alınması ve üst kotu sağlayacak şekilde depolanmasının kolay olabilmesine dikkat edilmelidir. Saha geometrisi oluşturulurken alandaki zemin uygunsa kazı-dolgu saha içerisinde dengelenmesi

4. ARAÇ PARKI 3. BAKIM VE STERİLİZASYON 2. İDARİ BİNA 1. KANTAR ve BEKÇİ KULÜBESİ

6. TESİS İÇİ ARAÇ YOLU (EN AZ 2 ŞERİT) 10. ATIK DEPOLAMA LOTLARI 11. GÖZLEM KUYUSU 8. YAĞMUR SUYU TOPLAMA KANALI 9. SIZINTI SUYU TOPLAMA HAVUZU/ARITMA TESİSİ 7. SAHAYI ÇEVRELEYEN ÇİT (EN AZ 2 M YÜKSEKLİKTE) 5. TESİS DIŞI ARAÇ YOLU (EN AZ 2 ŞERİT)

ÇÖPLERİN DEPOLANMASI (UYGULANAN YÖNTEMLER)

Düzenli Depolama Kesiti Geotekstil tabakası Yeni döküm hücresi Eski döküm hücresi Depolama seddesi Gaz toplama bacası Taneli akış tabakası Kil tabakası Geomembran tabakası Yeraltı suyunu koruma tabakası Sızıntı suyu havuzu Sızıntı suyu toplama borusu

� Düzenli depolama uygulanacak bölgedeki mevcut alan ve hacmi en etkin şekilde kullanmak için katı atıkların depolama alanına yerleştirilmesi ile ilgili çeşitli yöntemler mevcuttur. � Bu yöntemler depolama alanındaki topoğrafya koşulları (eğim, tümsek veya çukurların mevcudiyeti) zemin özellikleri, civardaki malzeme (çöpün üzerini örtmek için kullanılan toprak) ocaklarının kapasitesi, ocaklardaki malzemenin karakteristiği, ocakların depolama alanına olan mesafeleri, depolamada kullanılabilecek ekipmanlar ve depo sahasının seçilen işletme özeliklerine göre farklılık gösterir. � Burada temel prensip, ayrılan alanın etkin bir şekilde, uzun süre kullanımı için çöplerin bir işletme planı dahilinde düzenli bir şekilde yerleştirilip, sıkıştırılması ve üzerinin örtülmesidir.

Bu farklı yöntemler içinde sık uygulananları aşağıdaki gibidir: � 1. Hendek yöntemi � 2. Alan yöntemi � 3. Kanyon (Çukur) yöntemi Herhangi bir bölge için çöp depolama sahası planlanırken bu yöntemlerden hangisinin tercih edileceğine yukarıda verilen koşullar dikkate alınarak önceden karar verilmeli ve planlanmalıdır. � Herhangi bir depolama sahasında bu yöntemlerden sadece bir tanesi kullanılabileceği gibi, arazi ve zemin koşullarına göre iki veya daha fazla yöntemin süperpozisyonun uygulanması da söz konusu olabilir. � Ancak bütün bunlar belirtildiği gibi planlama aşamasında göz önüne alınmaya gayret edilmeli ve çöp depolama alanını işletecek olan operatörler ve burada çalışacak personel bu konuda bilgilendirilmeli, hatta belli periyotlarla bu hususta eğitim çalışmaları yapılmalıdır.

Kullanılan düzenli depolama metotları (a) kazı/hendek metodu, (b) alan metodu, (c) kanyon/derin vadilerin doldurulması

DDT’nde atıkların doldurulma düzenini gösteren işletme planı

Hendek Yöntemi � Yeterli miktarda örtü malzemesinin bulunduğu ve su seviyesinin yüzeye yakın olmadığı alanlarda arazinin kazılıp, çöpün buraya sıkıştırılarak doldurulması ve üzerini örtülerle kapatılması şeklinde tanımlanabilir. � Genellikle küçük yerleşimler için uygulanması cazip olan bir yöntemdir. � Hendek Boyutları: � Uzunluk: 30 - 120 m. (ortalama 50 m uygundur) � Derinlik: 1 - 2 m (arazi durumuna göre derinlik arttırılabilir) � Genişlik: 4 - 8 m (genişliğin kazı işlemini yapan ekskavatörün bıçak genişliğinin 2 katından fazla olması önerilir, bazı literatürde bu değer için en az 6 m genişlik öngörülmüştür) � Çöplerin hendekte serilme (tabakalar) kalınlığı: 45 - 60 cm

Hendek yöntemi ile ilgili ilave bilgiler � Örtü malzemesi depolama işlemine hazırlanan diğer hendeklerden veya doldurma işlemi süren hendeğin diğer kısımlarından alınır, o nedenle herhangi bir kazı işleminden çıkan toprak dolguda kullanılmak üzere hendek ucunda veya arazide tutulmalıdır. � Hendekler depolama alanının en üst seviyesinden (kotundan) başlamak üzere tesviye (münhani - kontur) eğrilerine paralel olacak şekilde açılmalıdır. � İşletme sırasında birkaç hendeğin aynı anda açılarak farklı çöp özelliklerine göre farklı hendeklerin kullanımı önerilmektedir. � Hendek içine serilen çöp tabakalarının kalınlığı 1 m yi geçmemeli ve üzeri 15 cm toprakla örtülmelidir.

2 - Alan Metodu Eğer arazi kazılan hücre yöntemi için uygun değilse alan metodu kullanılır. Zemin geçirimsizliği sağlanır ve sızıntı suyu için drenajlar döşenir. Örtü maddesi ise başka yerden kamyonlarla taşınır. (Kompost ara örtü maddesi olarak kullanılabilir. )

Alan Yöntemi Depolama için kullanılması planlanan arazinin hendek kazımı için uygun olmadığı durumlarda kullanılır. � Bir başka deyişle bu yöntemde çöp arazinin üzerine yayılır. � Bu nedenle arazi üzerinde kalan çöp yığının aktif tarafı (yüzü) çöplerin uçmasını en az’a indirecek şekilde olmalıdır. Bu özellik, yükseklik ve uzunlukların düşük tutulması ve rüzgarın hakim esme yönünün dikkate alınmasıyla sağlanabilir. �

Alan yöntemi ile ilgili teknik bilgiler � İşletme sırasında, kamyonlardan boşaltılan çöpler arazi üzerine dar şeritler halinde serilir; � şeritlerin yükseklikleri (kalınlıkları) 0. 40 -0. 80 m. (3060 cm) arasında değişir. � Günlük işletme periyodunun sonunda sıkıştırılan çöp yığının üzerine 20 -30 cm toprak örtü tabakası serilmelidir. � Serilme işleminden sonra sıkıştırmayı takiben doldurma (yükseltme) her çöp tabakası kalınlığı 2 -3 m ye ulaşıncaya kadar devam eder. � Böylece oluşturulan çeşitli hücrelerin genişlikleri 250 -

Kanyon (Çukur) Yöntemi Doğal veya yapay şartlarla mevcut vadi, kanyon, yatak, taş ocağı veya büyük çukurlarda çöpün depolanması işlemidir. � Bu tür yerlerdeki çöp depolama yöntemi (boşaltma, sıkıştırma, vb. ) tamamen arazinin şekli, geometrisi, jeolojisi, hidrolojisi, ulaşım özellikleri ve örtü malzemesi karakteristiklerine bağlıdır. � Bu yöntemde dikkate alınması gereken en önemli problem çöp dolgusundan ötürü herhangi bir vadide veya benzeri alanda geçişin kapanacağı ve bunun yaratacağı sorunlardır (çöp arkasında oluşacak birikme –örneğin su-). � Bu tür yerler çevresine oranla hemen daima düşük seviyede (kot) bulunduğu için yüzey suyu drenajı kritik bir faktör olmaktadır. � Ayrıca bu yerlerin tabanları genelde kırılgan (fay kırığı) ve yüksek geçirgen özellik gösterdiğinden çöp depolama açısından çok uygun olmayabilirler. � Bu tür yerlerde ara ve nihai örtü malzemesinin bulunması ve serilmesi de ayrı bir önem taşır; nihai (en üst) örtünün muhtemel çökme ve oturmaları göz önüne alarak etraftaki normal seviyeye (kot) göre biraz daha yukarıda tutulması önerilmektedir. �

Çukur Metodu Örtü maddesinin yeterli ve uygun olduğu yerde ve su tablasının yüzeye yakın olmadığı yerde, bu yöntem başarı ile uygulanır. Katı atık bu kazılan hücrelere dökülür ve kazılan toprakta genellikle örtü malzemesi olarak kullanılır. Bu kazılan hücrelerin altları geçirgenliği azaltmak için kille veya sentetik membranlarla örtülür (Gaz ve sızıntı suların taşınımını engellemek için). Sızıntı suyunu toplamak için drenaj sistemi döşenir. Kazılan hücreler genellikle kare şeklindedir. Kenar eğimleri 1. 5: 1 veya 2: 1’dir. Bu hücrelerin uzunluğu 40 -100 m, derinliği 12 m ve genişliği de 5 -8 m arasındadır.

Derin Vadi Metodu Bu metotta derin vadiler, taş ocakları vb. yerler kullanılır. Katı atıklar bu vadiler içinde yerine geometrisine bağlı olarak dökülür ve sıkıştırılır. Burada yüzey drenaj kontrolü önemlidir. Çalışma metodu alan metodu ile aynıdır. Eğer vadi zemini düz ise ilk depolama kazılan hücre metodu kullanılarak yapılabilir. Burada hücrelerin etrafı ve tüm deponi alan için kullanılacak örtü malzemesinin yeterli olması gerekir. Örtü maddesi vadi duvarlarından, zeminden kazılabilir. Terkedilmiş taş ocaklarında örtü malzemesi yoktur. Buralarda kompost kullanılabilir

Düzenli Depolamada Alan İhtiyacı Düzenli depolamada kurulacak yardımcı tesisler, bu alanın 4 -5 sene gibi kısa bir süre kullanılması halinde ekonomik olmazlar. İmkan varsa düzenli depolama ömrü 20 -30 sene olmalıdır. KAK yönetmeliğine göre ev çöpleri ile bu nitelikteki endüstriyel katı atıklar ile endüstriyel nitelikte olmayan atıksu arıtma çamurlarını depolamak üzere inşa edilen depolama tesislerinin asgari kapasiteleri, -Nüfusu 100 000 den küçük olan yerleşim birimlerinde 10 yıllık depolama ihtiyacını karşılayacak şekilde, -Nüfusu 100 000 den büyük olan yerlerde 500 000 m 3 olmalıdır.

Düzenli depolama için gerekli alan ihtiyacı aşağıdaki şekilde hesaplanır; V: Düzenli depolama alanının toplam depolama hacmi, m 3 n: Alanın yıl olarak ömrü N: Nüfus V’ : Yılda kişi başına gerekli depolama hacmi, m 3/kişi. yıl C: Katı atık üretim hızı, kg/kişi. gün γ: Katı atığın yoğunluğu, kg/m 3 p: Katı atığın hacmindeki azalma, (%10 -80) k: Örtü toprağı ihtiyacı, m 3/kişi. gün t: 365 gün/yıl

Kömürcüoda Düzenli Depolama Sahası Geçirimsizlik Ve Drenaj Tabakası Oluşturulması Uygulamaları Resim 1. Harfiyat Çalışmaları

Resim 2. Kilin Tesviyesi

Resim 3. Kilin Sıkıştırılması

Resim 4. Ankraj Hendeği (Ankraj hendekleri geomembran serilmeden önce uygulama projelerinde gösterildiği biçimde kazılmalıdır. Hendek köşeleri hafifçe yuvarlatılarak, geomembranın hendekle birleştiği yerlerde keskin kıvrılmalardan kaçınılmalıdır. Ankraj hendeği dolgu malzemesi ile sıkıştırılır. )

Resim 5. Geomembran Serimi

Resim 6. Geomembran Kaynak İşlemleri

Resim 7. Geotekstil Serimi

Resim 8. Geoteksil Serimi Yapılmış Sahanın Genel Görünümü

Resim 9. Drenaj Tabakası

Resim 10. Sızıntı Suyu Borularının Kaynak İşlemleri

Resim 11. 30 cm Drenaj (ÇAKIL) Tabakasının Oluşturulması

Resim 12. Sızıntı Suyu Dren Borularının Yerleştirilmesi

Resim 13. Katı Atık Dökümüne Hazır Sahanın Genel Görünümü

Gaz Toplama Boruları