WIERZYTELNOCI SKUTKI PODATKOWE UMORZENIA LUB PRZEDAWNIENIA WIERZYTELNOCI UMORZENIE
WIERZYTELNOŚCI
SKUTKI PODATKOWE UMORZENIA LUB PRZEDAWNIENIA WIERZYTELNOŚCI
UMORZENIE WIERZYTELNOŚCI Umorzenie wierzytelności na zasadach określonych w przepisach kodeksu cywilnego w art. 508 jako zwolnienie z długu. Zwolnienie z długu jest czynnością prawa kształtującą, w wyniku której wierzyciel dokonuje rozporządzenia prawem mu przysługującym. Zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Z treści niniejszego przepisu wynika, iż dla skutecznego zwolnienia z długu konieczne jest, obok oświadczenia woli wierzyciela o umorzeniu długu, wyrażenie zgody na takie umorzenie przez dłużnika. Zwolnienie z długu skutkuje wygaśnięciem zobowiązania.
UMORZENIE WIERZYTELNOŚCI Skutki u wierzyciela art. 16 ust. 1 pkt 44 updop, art. 23 ust. 1 pkt 41 updof Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne. Skutki u dłużnika art. 12 ust. 1 pkt 3 updop, art. 14. ust. 2 pkt 6 updof. Przychodami są wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z funduszu pracy.
UMORZENIE WIERZYTELNOŚCI POŻYCZKOWEJ Skutki u wierzyciela art. 16 ust. 1 pkt 43 updop, art. 23 ust. 1 pkt 40 updof CIT Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 43) umorzonych kredytów (pożyczek) bankowych, jeżeli ich umorzenie jest związane z: a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub b) postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, lub c) realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw; PIT Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 40) umorzonych pożyczek, jeżeli ich umorzenie jest związane z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego;
Art. 12 ust. 4 pkt 8 updop) Do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z: a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub b) postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, lub c) realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw; Art. 14. ust. 3 pkt 6 updof) Do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego (…)
UMORZENIE WIERZYTELNOŚCI Z FAKTURY POŻYCZKOWEJ* WIERZYCIEL DŁUŻNIK WIERZYCIEL DŁUŻNIK KUP PRZYCHÓD NKUP PRZYCHÓD *nie dotyczy wyjątku ze slajdu 5 i 6
Przychód u dłużnika brutto czy netto - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; IPPB 1/415 -1063/14 -2/AM; 8 GRUDNIA 2014 R. Tym samym przychodem dłużnika będzie cała wartość umorzonego zobowiązania wynikająca z faktur zakupu, tj. wartość brutto. Podatek od towarów i usług jest bowiem elementem całości zobowiązania. Podsumowując, mając na uwadze przywołane powyżej przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że w efekcie dokonania umorzenia części kwot wierzytelności, opodatkowanym przysporzeniem dla Spółki będzie całość umorzonych kwot (obejmująca wartość podatku VAT przypadającą proporcjonalnie na umorzoną kwotę wierzytelności netto). Oznacza to, że Wnioskodawca powinien rozpoznać przychód w wysokości kwoty brutto
umorzenie odsetek z tytułu nieterminowej spłaty zobowiązania - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 marca 2015 r. , nr IBPBI/2/423 -1565/14/PC Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o pdop, do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Natomiast art. 16 ust. 1 pkt 11 tej ustawy stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Stąd odsetki są zaliczane do przychodów i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodu dopiero w momencie ich faktycznej zapłaty, co w konsekwencji oznacza, że podjęte przez strony umowy decyzje dotyczące odsetek niezapłaconych, w tym o częściowym lub całkowitym umorzeniu odsetek naliczonych od zobowiązań lub należności, są podatkowo obojętne.
umorzenie odsetek karnych i skapitalizowanych odsetek od pożyczki - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach; IBPBI/2/4510 -126/15/BG; 2015. 05. 14 W przedstawionym stanie faktycznym, oprócz umorzenia skapitalizowanych odsetek od kredytu, Bank umorzył również karne odsetki ustalane w związku z nieuiszczeniem przez Wnioskodawcę rat kredytu i odsetek. Jak wskazuje Spółdzielnia odsetki te nie stanowią wynagrodzenia Banku z tytułu korzystania z kredytu. Należy zatem zgodzić się z Wnioskodawcą, że umorzenia odsetek karnych nie spowoduje powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, bowiem w związku z ich umorzeniem Spółdzielnia nie uzyskała żadnego przysporzenia mającego konkretny wymiar finansowy. Reasumując, zwolnienie Wnioskodawcy przez Bank z długu obejmującego skapitalizowane odsetki powinno skutkować rozpoznaniem przez Wnioskodawcę przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 updop (wartość umorzonych zobowiązań). Natomiast umorzenie odsetek karnych będzie obojętne podatkowo.
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 28734 w sprawie naliczania podatku dochodowego od umorzonych odsetek od kredytów bankowych Samo zaciągnięcie kredytu i jego spłata zgodnie z umową kredytową są neutralne podatkowo. Jednakże umorzenie osobie fizycznej przez bank części niespłaconej wierzytelności powoduje powstanie przychodu w rozumieniu przepisów ustawy. Przychód ten kwalifikowany jest do innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy, i odpowiada wartości umorzonej wierzytelności. Umorzenie odsetek od kredytu oznacza otrzymanie nieodpłatnego świadczenia. Przy czym dotyczy to wyłącznie odsetek wymagalnych, jak również odsetek skapitalizowanych (które po skapitalizowaniu stają się kwotą długu). Na banku, który dokonał umorzenia odsetek, ciąży zatem obowiązek przekazania dłużnikowi, a także właściwemu dla niego urzędowi skarbowemu informacji PIT-8 C o wysokości przychodu z innych źródeł, na zasadach określonych w art. 42 a ustawy. Wbrew opinii wyrażonej w interpelacji, umorzenie odsetek od kredytu nie oznacza powstania fikcyjnego dochodu. W wyniku zwolnienia dłużnika z długu nie jest on obowiązany do zapłaty odsetek stanowiących realną, a nie fikcyjną kwotę. Stąd też kwota pozostających w dyspozycji dłużnika umorzonych odsetek ma realną, a nie wirtualną wartość. Sekretarz stanu Janusz Cichoń Warszawa, dnia 8 października 2014 r.
PRZEDAWNIENIE WIERZYTELNOŚCI Art. 118 KC) Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. (szczególne przypadki w kolejnych art. KC)
PRZEDAWNIENIE WIERZYTELNOŚCI Skutki u wierzyciela art. 16 ust. 1 pkt 20 updop, art. 23 ust. 1 pkt 17 updof Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: wierzytelności odpisanych jako przedawnione; Skutki u dłużnika art. 12 ust. 1 pkt 3 updop, art. 14. ust. 2 pkt 6 updof. Przychodami są wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z funduszu pracy.
ODPŁATNE ZBYCIE WIERZYTELNOŚCI Art. 16 ust. 1 pkt 39 updop Art. 23 ust. 1 pkt 34 updof Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio na postawie art. 12 ust. 3 (CIT) lub art. 14 (PIT), została zarachowana jako przychód należny
Strata zbycie wierzytelności własnej zbycie wierzytelności cudzej (nabytej) „z faktury” pożyczkowa KUP NKUP
WIERZYTELNOŚĆ WŁASNA POŻYCZKOWA Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -503/14 -2/EK; 201412 -19 Zatem skoro udzielona pożyczka nie stanowiła przychodu podatkowego w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (do przychodów nie zalicza się udzielonych lub zwróconych pożyczek – art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy), to do kosztów uzyskania przychodów Spółka będzie mogła zaliczyć tylko tę część niespłaconej wartości nominalnej pożyczki, która nie przekracza kwoty odzyskanej wartości pożyczki otrzymanej w wyniku zbycia wierzytelności. W konsekwencji nie będzie możliwe ujęcie w rachunku podatkowym Spółki straty z tytułu zbycia wierzytelności pożyczkowej.
WIERZYTELNOŚĆ WŁASNA Strata z odpłatnego zbycia wierzytelności, która uprzednio została zarachowana jako przychód należny Jan X jest indywidualnym przedsiębiorcą. 19 sierpnia 2014 r. wystawił fakturę VAT. wartość netto faktury - 42 000 zł, VAT należny - 9240 zł, wartość brutto - 51 240 zł. Kwotę 42 000 zł pan X ujął jako przychód, na podstawie wystawionej faktury VAT. Kontrahent nie zapłacił za tę fakturę. 6 października 2015 r. pan X sprzedał należność z faktury z 19 sierpnia 2014 r. firmie windykacyjnej. Należność w kwocie 51 240 zł sprzedał za 30 000 zł. Strata ekonomiczna pana X wyniosła 21 240 zł (51 240 zł - 30 000 zł).
Uchwała w składzie siedmiu sędziów NSA z 11. 06. 2012 r. sygn. akt I FPS 3/11 Zaliczenie do kosztów podatkowych straty ze zbycia wierzytelności własnej następuje przy uwzględnieniu wartości wierzytelności wraz z należnym podatkiem od towarów i usług.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/4510 -1 -5/15 -2/KS; 2015 -04 -02; Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach; IBPBI/2/423 -430/14/IZ; 2014. 07. 14 Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że Spółka dokonując sprzedaży wierzytelności własnej, zarachowanej uprzednio jako przychód na podstawie art. 12 ust. 3 updop, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów stratę na sprzedaży tej wierzytelności, stanowiącą różnicę między nominalną wartością wierzytelności (wartością brutto wierzytelności) a ceną określoną w zawartej umowie sprzedaży wierzytelności (cena nabycia).
ZBYCIE WIRZYTELNOŚCI PRZEDAWNIONEJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -538/14 -2/KS; 2014 -12 -31 Postępowania podatnika, który sprzedaje wierzytelności dopiero wówczas, gdy stały się one przedawnione nie można uznać za działanie aktywne i zrównać w prawach podatkowych z podatnikiem, który w dochodzeniu wierzytelności podejmuje działania określone w art. 16 ust. 2 i 2 a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i gromadzi wymagane dokumenty, czy też rezygnuje z jej dochodzenia i znajduje nabywcę wierzytelności ale przed upływem jej przedawnienia. Ta aktywność powinna leżeć w interesie podatnika. Ponadto, uznanie za koszty podatkowe straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności przedawnionych, prowadziłoby do łatwego obejścia przepisu art. 16 ust. 1 pkt 20 – wystarczyłoby bowiem sprzedać wierzytelności przedawnione za przysłowiową złotówkę i uzyskać prawo do ich zaliczenia (poprzez wykazanie poniesionej na transakcji straty) do kosztów uzyskania przychodów. Podsumowując, Spółka w związku ze sprzedażą wierzytelności, które uległy przedawnieniu, nie będzie uprawniona do rozpoznania jako kosztu uzyskania przychodów wartości nominalnej wierzytelności. Kosztem uzyskania przychodów nie może być bowiem strata na sprzedaży wierzytelności przedawnionej.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lutego 2015 (sygn. akt II FSK 3113/12). NSA uzasadnił, iż nie ma żadnych racji gospodarczych, aby z treści art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT wyłączać stratę z tytułu sprzedaży wierzytelności przedawnionych, w sytuacji gdy wierzytelność ta została uprzednio zarachowana jako przychód należny.
SPŁATA WIERZYTELNOŚCI PRZEZ TOWARZYSTWO UBEZPIECZENIOWE - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach; IBPBI/2/423 -1300/14/MO; 2015 -02 -02 Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Spółka ubezpieczyła swoje wierzytelności. Zgodnie z zawartą umową, w przypadku „faktycznego stwierdzenia”, lub „prawnego potwierdzenia” niewypłacalności Kontrahenta, Spółka otrzymuje odszkodowanie, obliczone jako wartość zgłoszonej szkody w stosunku do danego Kontrahenta, pomniejszone o 10%, (co stanowi udział własny Spółki w szkodzie). Zgodnie z postanowieniem umowy ubezpieczenia, wraz z otrzymaniem odszkodowania, wszelkie prawa przysługujące Spółce wobec niepłacącego Kontrahenta, lub osoby trzeciej, do wysokości otrzymanego odszkodowania, przechodzą na Ubezpieczyciela. Zatem stwierdzić należy, że sama wypłata odszkodowania przez ubezpieczyciela, w celu zaspokojenia wierzytelności Spółki, powinna być potraktowana jako zapłata należności. Powyższe potwierdzają przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2014 r. , poz. 121 ze zm. ). W myśl art. 828 § 1 tej ustawy, jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania (…). Oznacza to, że w momencie wypłaty przez ubezpieczyciela odszkodowania pokrywającego wierzytelność, należności objęte tym odszkodowaniem wygasają. Taki sposób spełnienia świadczenia można uznać za częściową spłatę zobowiązania. Jak wskazano wyżej, w świetle przepisów ustawy o pdop nie ma znaczenia, kto dokonał spłaty zobowiązania, w szczególności, że przychód należny z tego tytułu nie powstaje w momencie zapłaty, lecz z chwilą zaistnienia zdarzeń wskazanych w ustawie.
W świetle powyższych przepisów, jeżeli podatnik kwotę należności wynikającą z danej transakcji zaliczył do przychodów należnych w chwili wystawienia faktury, uregulowanie części tej należności przez ubezpieczyciela (zgodnie z warunkami umowy), nie spowoduje obowiązku wykazania otrzymanego z tego tytułu odszkodowania jako przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Otrzymane odszkodowanie należy zatem potraktować na równi z otrzymaniem zapłaty od kontrahenta.
UZYSKANIE SPŁATY Z WIERZYTELNOŚCI OBCYCH Nabycie wierzytelności w celu uzyskania spłaty od dłużnika - proporcjonalne rozliczenie kosztów Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; 2014. 04. 11; IPPB 3/42348/14 -2/GJ W przypadku nabycia przez podatników wierzytelności w celu uzyskania ich spłaty, przychodem podatkowym powinny być faktycznie wyegzekwowane od dłużników kwoty pieniężne (art. 12 ust. 1 pkt 1 updop). Wydatki na zakup takich wierzytelności podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w powiązaniu z wykazanym przychodem i jego wysokością. W przypadku spłaty przez dłużnika wierzytelności w częściach, wydatki na nabycie wierzytelności mogą zostać zaliczone do kosztów w takiej części w jakiej pozostają wpłaty dłużnika (stanowiące przychód) w ogólnej kwocie należnych wpłat.
OBJĘCIE UDZIAŁÓW ZA WIERZYTELNOŚĆ
OBJĘCIE UDZIAŁÓW Podatek dochodowy od osób fizycznych Art. 17 ust. 1 pkt 7) Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się 9) nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny; 1 a. Przychód określony w ust. 1 pkt 9 powstaje w dniu: 1) zarejestrowania spółki, spółdzielni albo 2) wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki, albo 3) wydania dokumentów akcji, jeżeli objęcie akcji jest związane z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego, albo 4) podjęcia uchwały o przyjęciu w poczet członków spółdzielni (…)
OBJĘCIE UDZIAŁÓW Podatek dochodowy od osób fizycznych Art. 21 ust, 1 pkt 109) Zwalnia się z opodatkowania przychody, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 9 i 9 a, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część;
KONWERSJA WIRZYTELNOŚCI NA UDZIAŁY I pogląd Konwersja może mieć postać wkładu pieniężnego bądź niepieniężnego, w zależności od zapisów w uchwale zgromadzenia wspólników.
DD 5/8211/12/ZSD/08/PK-468; Minister Finansów Konwersja wierzytelności na udziały nie skutkuje objęciem udziałów w zamian za wkład niepieniężny. Konwersja to potrącenie wzajemnych zobowiązań pieniężnych i objęcie udziałów za wkład pieniężny. U obejmującego udziały nie powstaje przychód (…).
8 maja 2014 r. (sygn. IPTPB 3/423 -50/14 -2/PM) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi „W sytuacji, gdy z uchwały zgromadzenia wspólników o podwyższeniu kapitału zakładowego wynika, że udziały mają być objęte za wkład pieniężny (tylko wówczas spółce przysługuje wierzytelność wobec wspólnika o dokonanie wpłat na poczet udziałów), a wspólnikowi przysługuje wobec spółki wierzytelność pieniężna, i na podstawie umowy, spółka i wspólnik dokonują potrącenia wzajemnych wierzytelności, którego skutkiem jest ich wygaśnięcie, uznać należy, że udziały są objęte w zamian za wkład pieniężny, a wpłaty następują przez potrącenie. ”
II pogląd Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 10 lipca 2013 r. (sygn. IPPB 3/423 -337/132/AG) uznał, że „konwersja wierzytelności wierzyciela oznacza jej zamianę na inne prawo majątkowe i nie jest wniesieniem wkładu w formie pieniężnej albowiem tę można zrealizować tylko przez wpłatę pieniądza (gotówki) lub przy użyciu pieniądza bankowego. ”
NSA, który w wyroku z dnia 25 czerwca 2014 r. (sygn. II FSK 1799/12) opowiedział się za stanowiskiem negatywnym dla podatników. Zdaniem NSA pogląd w orzecznictwie na konsekwencje podatkowe konwersji wierzytelności na kapitał zakładowy jest już dostatecznie utrwalony. Powołując się na uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 1993 r. , (sygn. III CZP 123/92) oraz wyrok NSA z dnia 28 lutego 2005 r. (sygn. FSK 1434/04) NSA stwierdził, że przedmiotem wkładu pieniężnego może być tylko pieniądz polski. Wniesienie wkładu pieniężnego może nastąpić przez wręczenie znaków pieniężnych (gotówki) lub «pieniądzem bankowym» poprzez np. wpłatę na konto, polecenie przelewu, przekaz, czek akceptowany. Zdaniem sądu ustawodawca przeciwstawił wkład niepieniężny, wkładowi pieniężnemu, co zdaniem sądu „logicznie oznacza, że przedmiotem wkładu niepieniężnego może być wszystko to co – nie będąc pieniądzem – przedstawia wartość ekonomiczną".
WIERZYTELNOŚCI ODPISANE JAKO NIEŚCIĄGALNE art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop, art. 23 ust. 1 pkt 20 updof). ODPIS AKTULIZUJĄCY NIEŚCIĄGALNĄ WIERZYTELNOŚĆ art. 16 ust. 1 pkt 26 a updop; art. 23 ust. 1 pkt 21 updof
WIERZYTELNOŚCI ODPISANE JAKO NIEŚCIĄGALNE udokumentowanie ODPIS AKTULIZUJĄCY NIEŚCIĄGALNĄ WIERZYTELNOŚĆ upradopodobnienie
WIERZYTELNOŚCI ODPISANE JAKO NIEŚCIĄGALNE art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop, art. 23 ust. 1 pkt 20 updof). Kosztem uzyskania przychodu nie są wierzytelności odpisane jako nieściągalne, z jednym wyjątkiem. Otóż, są kosztem wierzytelności nieściągalne, które wcześniej zostały zarachowane jako przychody należne a jednocześnie ich nieściągalność została uprawdopodobniona (a w zasadzie udokumentowana) w sposób przewidziany w ustawie. Spełnienie tych warunków musi nastąpić łącznie.
Udokumentowanie wierzytelności: (art. . 16 ust. 2 updop; art. . 23 ust. 2 updof) 1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo 2) postanowieniem sądu o: a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo 3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
Zaliczenie o kosztów nieściągalnej wierzytelności, która uległa przedawnieniu. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; IPPB 3/4510 -408/15 -2/JBB; 2015 -08 -04 Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -40/14 -2/KS; 29. 04. 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -538/14 -2/KS; 31. 12. 2014 r. Reasumując, w ocenie organu, zbór wyłączeń określony w art. 16 ust. 1 pkt 20 updop dotyczy wszystkich wierzytelności przedawnionych bez względu na następcze działania podatnika skierowane wobec takiej wierzytelności np. ich sprzedaż. Tym samym straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy, aby mogły być uznane za koszt uzyskania przychodów, nie mogą dotyczyć wierzytelności przedawnionych.
Zaliczenie o kosztów nieściągalnej wierzytelności, która uległa przedawnieniu. W kwestii zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 lutego 2015 r. , sygn. akt II FSK 3113/12, faktycznie stwierdził, że przepisem art. 16 ust. 1 pkt 39 u. p. d. o. p. objęte są także wierzytelności uprzednio odpisane jako przedawnione o ile zostały uprzednio zarachowane jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 u. p. d. o. p. Analizowane rozstrzygnięcie jest przy tym potwierdzeniem dotychczasowej linii orzeczniczej wojewódzkich sądów administracyjnych (np. wyrok WSA w Warszawie z 27 stycznia 2014 r. , III SA/Wa 1703/13, i wyrok WSA we Wrocławiu z 8 stycznia 2015 r. , I SA/Wr 2017/14)
Wierzytelność nieściągalna – netto, czy brutto? Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; IPPB 3/4510 -493/15 -2/JBB; 201508 -25 Reasumując, za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, w którym wskazano, iż do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wartość brutto wierzytelności (a więc wartość obejmującą kwotę VAT), o których mowa w przepisach: art. 16 ust 1 pkt 25 lit. a), art. 16 ust. 1 pkt 26 a oraz art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o PDOP. Koszt ten może być wykazany jedynie w wartości netto odpowiadającej wartości należności zaliczonej do przychodów należnych, przy założeniu, że: nieściągalność wierzytelności została właściwie udokumentowana zgodnie z przepisem art. 16 ust. 2 ustawy o PDOP - w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, bądź nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisem art. 16 ust. 2 a pkt ustawy o PDOP - w przypadku dokonania odpisów aktualizujących”.
Udokumentowanie wierzytelności: (art. 16 ust. 2 updop; art. . 23 ust. 2 updof) 1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
POSTANOWIENIE ORGANU EGZKUCYJNEGO Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423671/14 -2/EK; 2015 -03 -17 Spółka chcąc uznać wierzytelności za nieściągalne, powinna skierować na drogę sądową wszystkie wierzytelności, jakie posiada wobec danego dłużnika (w celu uzyskania tytułu wykonawczego i klauzuli wykonalności), po to by następnie wystąpić do organu egzekucyjnego o egzekucję wierzytelności. W konsekwencji Spółka uzyska rozstrzygnięcie, z którego będzie jednoznacznie wynikać, że jej dłużnik nie posiada majątku wystarczającego do zaspokojenia dochodzonego przez nią roszczenia.
POSTANOWIENIE ORGANU EGZKUCYJNEGO Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423671/14 -2/EK; 2015 -03 -17 Przypadek 1. Powództwo Spółki opiewa na całkowitą kwotę zaległej wierzytelności od danego dłużnika, tj. na całą kwotę wynikającą z danej niezapłaconej przez tego dłużnika faktury. Po wydaniu przez sąd stosownego nakazu zapłaty, Spółka wnioskuje o nadanie nakazowi klauzuli wykonalności, a następnie o wszczęcie egzekucji z majątku tego dłużnika. Spółka występuje do organu egzekucyjnego o egzekucję jedynie części ustalonej wierzytelności (np. sądowy nakaz zapłaty dotyczy całej kwoty wierzytelności z niezapłaconej faktury – 100 zł, a Spółka występuje do komornika sądowego o egzekucję jedynie 50 zł, tj. połowy zasądzonej wierzytelności).
POSTANOWIENIE ORGANU EGZKUCYJNEGO Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -671/14 -2/EK; 2015 -03 -17 Postanowienie wydane przez komornika sądowego o nieściągalności części danej wierzytelności (z danej faktury) od danego kontrahenta-dłużnika, wydane na podstawie sądowego nakazu zapłaty obejmującego całą wierzytelność (Przypadek 1), uznane przez Spółkę jako odpowiadające stanowi faktycznemu, będzie dokumentowało nieściągalność całej kwoty tej wierzytelności od tego dłużnika, umożliwiając Spółce ujęcie całej kwoty netto tej wierzytelności w jej kosztach uzyskania przychodów, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) w związku z ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pod warunkiem, że wierzytelność ta nie uległa przedawnieniu).
POSTANOWIENIE ORGANU EGZKUCYJNEGO Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -671/14 -2/EK; 2015 -03 -17 Przypadek 2. Powództwo Spółki dotyczy części niezapłaconych przez dłużnika faktur (np. jednej z kilku niezapłaconych faktur). Po wydaniu przez sąd stosownego nakazu zapłaty (dotyczącego tej jednej konkretnej faktury), Spółka wnioskuje o nadanie nakazowi klauzuli wykonalności, a następnie o wszczęcie egzekucji z majątku tego dłużnika.
POSTANOWIENIE ORGANU EGZKUCYJNEGO Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/423 -671/14 -2/EK; 2015 -03 -17 Postanowienie wydane przez komornika sądowego o nieściągalności całej kwoty jednej z kilku wierzytelności od danego kontrahenta-dłużnika (Przypadek 2), uznane przez Spółkę jako odpowiadające stanowi faktycznemu, będzie dokumentowało nieściągalność tylko tej jednej wierzytelności od tego dłużnika, umożliwiając Spółce ujęcie kwoty netto tylko tej jednej wymagalnej wierzytelności od tego dłużnika w jej kosztach uzyskania przychodów, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) w związku z ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pod warunkiem, że wierzytelności te nie uległy przedawnieniu).
Dokument wystawiony na innego wierzyciela Dokument zaświadczający o nieściągalności wierzytelności wydany dla jednego wierzyciela nie może stanowić udokumentowania nieściągalności wierzytelności dla innego wierzyciela
Udokumentowanie wierzytelności: (art. . 16 ust. 2 updop; art. . 23 ust. 2 updof) 2) postanowieniem sądu o: oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
WYDRUK Z MONITORA SĄDOWEGO I GOSPODARCZEGO - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach; IBPBI/2/423 -1123/14/AP; 2014 -12 -16 Wydruk ogłoszenia w Monitorze Sądowymi i Gospodarczym jest wystarczającym dokumentem potwierdzającym nieściągalność wierzytelności. Reasumując, Spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, które zostały odpisane jako nieściągalne, które nie są przedawnione, a uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne, których nieściągalność zostanie udokumentowana ogłoszonymi w ww. publikatorze postanowieniami sądów o ukończeniu postępowania upadłościowego, gdyż będą spełnione przesłanki przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 25 a, w związku z art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. art. 362 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze: Postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego ogłasza się przez obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dzienniku o zasięgu lokalnym i doręcza się upadłemu, syndykowi, nadzorcy sądowemu albo zarządcy oraz członkom rady wierzycieli.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 25 lutego 2014 sygn. akt III SA/Wa 2851/13 Czy posiadając informację o istnieniu postanowienia sądu upadłościowego wydanego w postępowaniu wszczętym na wniosek innych wierzycieli Skarżąca może odpisać, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. , Nr 74, poz. 397 z późn. zm. ) - zwanej dalej: “u. p. d. o. p. ", w ciężar kosztów podatkowych swoje wierzytelności wobec podmiotu, którego to postanowienie dotyczy? Jednym z warunków, o których wyżej mowa jest udokumentowanie nieściągalności tej wierzytelności (podkreślenie Sądu) stosownym postanowieniem sądu upadłościowego. Twierdzenie, iż przepisy te dotyczą konkretnych wierzytelności wynika w sposób oczywisty z treści art. 16 ust. 2 u. p. d. o. p. , gdzie jest mowa o wierzytelnościach, których nieściągalność została udokumentowana przy uznaniu ich za wierzytelności, które podatnik może uznać za koszt uzyskania przychodów.
Moment poniesienia kosztu Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; IPPB 3/4510 -406/15 -3/JBB; 2015 -08 -27 Brak jest przepisów, które wprost wskazywałyby moment zaliczenia nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Wobec powyższego za właściwe należy uznać twierdzenie, że Wnioskodawca może w roku bieżącym tj. w 2015 roku, uznać za koszt uzyskania przychodu wierzytelności, których nieściągalność została potwierdzona stosownym dokumentem, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w latach poprzednich, a co za tym idzie może uznać za koszt uzyskania przychodu wierzytelność, której nieściągalność została potwierdzona w latach wcześniejszych.
Moment poniesienia kosztu Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; IPPB 3/4510 -406/15 -3/JBB; 2015 -08 -27 Nieściągalne wierzytelności mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w dacie łącznego spełnienia następujących warunków: wierzytelność powinna być uprzednio zaliczona do przychodów należnych w prowadzonej działalności gospodarczej; nieściągalność wierzytelności powinna być udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z uwzględnieniem, iż w przypadku gdy dokumentem potwierdzającym nieściągalność wierzytelności jest postanowienie o nieściągalności wydane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego/sąd upadłościowy i oprócz jego wydania niezbędne jest również jego uznane przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu. Jednakże, gdy nieściągalność wierzytelności została udokumentowana wcześniej, niż dokonano jej ewidencyjnego odpisania to odpisaną wierzytelność zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w roku, w którym nastąpił odpis wierzytelności jako nieściągalnej (zgodnie z interpretacją indywidualną z dnia 13 sierpnia 2010 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, IPPBI/415 -493/10 -2/AM).
Moment poniesienia kosztu - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/4510 -1 -99/15 -3/AO; 2015 -06 -01 W którym momencie Spółka może rozpoznać wartość wierzytelności spisanych jako nieściągalne jako koszt uzyskania przychodów w sytuacji, w której Spółka dokona tzw. odpisania wierzytelności (poprzez dokonanie odpowiedniego zapisu w swoich księgach rachunkowych) po uzyskaniu dokumentów potwierdzających nieściągalność wierzytelności? Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest więc spełnienie powyższych przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która nie została uprzednio zaliczona do przychodów należnych, choćby została udokumentowana w sposób przewidziany w ustawie, jak i wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób. Podsumowując, nieściągalne wierzytelności zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w dacie łącznego spełnienia dwóch warunków: wierzytelność powinna być odpisana jako nieściągalna (powinien być dokonany odpowiedni zapis w księgach rachunkowych) oraz nieściągalność wierzytelności powinna być udokumentowana w sposób wskazany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Gdy warunki te zostaną spełnione w różnych latach podatkowych, zaliczenie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów będzie możliwe w roku podatkowym, w którym spełniony zostanie drugi z warunków. Jednakże, gdy nieściągalność wierzytelności została udokumentowana wcześniej, niż dokonano jej ewidencyjnego odpisania, to odpisaną wierzytelność zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w roku, w którym nastąpił odpis wierzytelności jako nieściągalnej.
Protokół o przewidywanych kosztach dochodzenia wierzytelności (art. 16 ust. 2 pkt 3 updop) Protokół powinien stwierdzać, że przewidywane • koszty procesowe (koszty sądowe i koszty zastępstwa procesowego) oraz • koszty egzekucyjne - związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe lub wyższe od jej kwoty.
w przypadku kosztów sądowych – USTAWA z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz. U. 2014. 1025 j. t. ze zm w przypadku kosztów zastępstwa prawnego - rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości w sprawie: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Dz. U. 2013. 490 j. t. ze zm. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Dz. U. 2013. 461 j. t. ze zm. w przypadku kosztów egzekucyjnych – ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.
STAWKI Z USTAWY - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/4510 -1 -112/152/EK; 2015 -06 -09 W świetle powyższego należy stwierdzić, że przy wykładni pojęcia „kosztów procesowych i egzekucyjnych” zawartego w art. 16 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy odwołać się do zasad określonych w kodeksie postępowania cywilnego. Pozwala to bowiem ujednolicić zasady ustalania przewidywanych kosztów procesowych i egzekucyjnych eliminując element dowolności. Nie do zaakceptowania jest bowiem sytuacja, gdyby w zależności od cen stosowanych przez poszczególne kancelarie prawnicze w danym regionie Polski jedni podatnicy mogliby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nieściągalne wierzytelności o tej samej wartości, a inni nie. W ten sposób doszłoby do nierównego traktowania podatników, gdzie stawki cenowe kancelarii prawniczych decydowałyby o zaliczeniu wierzytelności do kosztów podatkowych. W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe. Tut. Organ zauważa, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wyroku WSA w Warszawie z 22. 06. 2011 r. sygn. akt III SA/Wa 3378/10, utrzymanym w mocy wyrokiem NSA z 17. 01. 2014 r. sygn. akt II FSK 239/12.
Zwrot nieściągalnych wierzytelności Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 4 updop w przypadku, gdy wierzytelność uznana za nieściągalną - zaliczona do kosztów uzyskania przychodów - została następnie zwrócona, należy rozpoznać przychód.
II MOŻLIWOŚĆ ZALICZENIA DO KOSZTÓW NIEŚCIGALNEJ WIERZYTELNOŚCI odpis aktualizujący nieściągalnych wierzytelności art. 16 ust. 1 pkt 26 a updop; art. . 23 ust. 1 pkt 21 updof Kosztem mogą być odpisy należności, które uprzednio zostały zaliczone do przychodów należnych a ich nieściągalność została uprawdopodobniona.
art. 16 ust. 2 a updop; art. 23 ust. 3 updof Nieściągalność wierzytelności, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy: dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku albo zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.
Częściowe powództwo – całość wierzytelności można uznać za uprawdopodobnioną Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy; 2013. 12. 03; ITPB 3/423438 b/13/PS (…) w przypadku gdy dłużnik wda się w spór w ramach zainicjowanego przez Spółkę pozwem częściowym postępowania o zapłatę dotyczącego części należności składających się na wierzytelność, oczywistym będzie, iż dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności co oznaczać będzie, iż ziszczona zostaje opisana w art. 16 ust. 2 a pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przesłanka pozwalająca na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizacyjnych dotyczących całości wierzytelności
uprawdopodobnienie nieściągalności – ogłoszenie upadłości przez zagraniczny sąd Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi; 2014 -10 -02; IPTPB 3/423 -214/14 -4/KJ (…) należności została uprawdopodobniona postanowieniem o ogłoszeniu upadłości układowej dłużnika podatnika (spółki kapitałowej prawa polskiego) wydanym przez sąd hiszpański na podstawie art. 3. 1 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz. Urz. UE L 160) Nie ma bowiem znaczenia, czy postanowienie to zostało wydane przez sąd polski czy zagraniczny. Spółka dla celów dowodowych powinna jednak dysponować oryginalnym dokumentem wydanym przez właściwy sąd, przetłumaczonym na język polski, bądź dokumentami, których autentyczność została potwierdzona notarialnie. Analogicznie Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; 2014 -10 -01; ILPB 3/423315/14 -2/EK
KWESTIONOWANIE WIERZYTELNOŚCI PRZEZ DŁUŻNIKA - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi; 10 sierpnia 2015 roku; IPTPB 3/4510 -202/15 -3 PM Nie ma znaczenia, która strona – wierzyciel czy dłużnik – wytacza powództwo przed sądem. Uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności należy bowiem oceniać w sposób obiektywny, biorąc pod uwagę w szczególności zachowanie dłużnika oraz sytuację w jakiej znajduje się podatnik będący wierzycielem.
uprawdopodobnienie nieściągalności – moment poniesienia kosztu Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; 2014 -10 -01; ILPB 3/423 -315/142/EK Odnosząc się z kolei do zagadnienia związanego z momentem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisu aktualizującego wartość wierzytelności należy raz jeszcze podkreślić, że odpis aktualizujący wartość wierzytelności może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w dacie łącznego spełnienia następujących warunków: dokonanie odpisu aktualizującego wartość należności (w ujęciu rachunkowym), udokumentowanie prawdopodobieństwa nieściągalności wierzytelności (nieprzedawnionej, uprzednio zaliczonej do przychodów należnych). Gdy warunki te zostaną spełnione w różnych latach podatkowych, zaliczenie należności do kosztów uzyskania przychodów będzie możliwe w roku podatkowym, w którym spełniony zostanie drugi z warunków.
BRAK ZAPŁATY – SKUTKI U DŁUŻNIKA
Korekta kosztów – „zatory płatnicze” Art. 15 b. 1. updop) W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - kwoty wynikającej z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów. 2. Jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z dokumentów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie.
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. ’ poz. 1197) (…) Art. 2. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm. 2)) uchyla się art. 24 d. Art. 3. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm. 3)) uchyla się art. 15 b.
Art. 5. 1. Do podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy dokonali, na podstawie art. 24 d ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, stosuje się przepisy art. 24 d ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w zakresie możliwości zwiększenia kosztów uzyskania przychodów. 2. Do podatników podatku dochodowego od osób prawnych, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy dokonali, na podstawie art. 15 b ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, stosuje się przepisy art. 15 b ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w zakresie możliwości zwiększenia kosztów uzyskania przychodów. Art. 6. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
ZAKUP NA RATY Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. III SA/Wa 2328/13 w dniu 24 marca 2014 r. Dyspozycja art, 15 b nie powinna obejmować zakupów dokonywanych w systemie ratalnym w taki sposób, iż strony ustaliły terminy płatności i są one przestrzegane. Dyspozycja przepisu w swym założeniu obejmować zaś miała sytuacje wprost przeciwne. Oczywiście, zdaniem sądu zastosowanie tego przepisu nie jest w pełni wyłączone. Jeżeli podatnik opóźni się z zapłatą w terminie za poszczególną ratę, a została ona ujęta w kosztach, będzie ona musiała zostać z nich usunięta. Termin płatności nie może być jednak ustalany na podstawie daty wystawienia faktury, a biegnie każdorazowo od daty płatności każdej z rat. Wojewódzki Sąd Administracyjny z dnia 27. 02. 2015 r. , sygn. akt III SA/Wa 1473/14
Wygaśnięcie zobowiązania – zatory płatnicze WEKSEL - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach; IBPBI/2/4510 -285/15/KP; 2015 -06 -03 Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz opis zdarzenia przyszłego przestawiony we wniosku stwierdzić należy, że wydanie weksla własnego kontrahentowi w celu uregulowania kwoty wynikającej z faktury skutkujące wygaśnięciem zobowiązania Wnioskodawcy w stosunku do kontrahenta, stanowi uregulowanie należności w rozumieniu przepisu art. 15 b updop. FAKTORING - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; IPPB 5/4240 -89/14 -4/MW; 2014 -12 -29; Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy; ITPB 3/423 -424/14/PS; 2014 -12 -11; Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; ILPB 3/4240 -40/14 -5/BN; 2015 -02 -06 Stanowisko Spółki, w świetle którego w przypadku, gdy faktor (bank) dokona zapłaty kwoty wynikającej z faktury kontrahentowi Spółki zgodnie z treścią umowy przed upływem 90 dni od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z tej faktury przez Spółkę, na potrzeby art. 15 b ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy przyjąć, że kwota należna kontrahentowi została uregulowana, a więc ograniczenia wynikające z art. 15 b ustawy nie znajdują zastosowania – jest prawidłowe.
„ZŁE DŁUGI” W PODATKU VAT
OGÓLNE ZASADY Art. 89 a. 1. Podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona. 1 a. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Inny termin na umowie inny na fakturze - Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 maja 2013 r. (sygn. ITPP 1/443 -176 a/13/MN): Co do zasady, nawet jeśli umowa lub bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa nie wymagają dla zmiany umowy żadnej formy szczególnej bądź zastrzegają co najwyżej formę pisemną dla celów dowodowych, to wystawienie i doręczenie faktury VAT z odmiennym niż umowny terminem płatności, a następnie jej zaakceptowanie przez nabywcę nie może być poczytywane za zmianę terminu umownego, o ile wystawca faktury nie został powiadomiony o jej akcepcie.
OGÓLNE ZASADY MOMENT DOSTAWY dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, MOMENT KOREKTY na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty: wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako czynni podatnicy VAT, dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona. do dnia złożenia przez wierzyciel deklaracji podatkowej za ten okres, w którym nieściągalność uznaje się uprawdopodobnioną, wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie. wraz z deklaracją podatkową wierzyciel musi złożyć VAT-ZD
W formularzu VAT-ZD oprócz danych podatnika dokonującego korekty należy wpisać: dane identyfikujące dłużnika (nazwa i numer identyfikacji podatkowej) oraz numer faktury, której dotyczy korekta, wraz z datą upływu terminu płatności, kwotą korekty podstawy opodatkowania i kwotą korekty podatku należnego.
Uchylono ust. 7 w art. 89 a W sytuacji, gdy do transakcji dochodzi pomiędzy podmiotami wymienionymi w art. 32 ust. 24 ustawy, czyli tzw. podmiotami powiązanymi, wierzyciel już może skorzystać z ulgi na złe długi w przypadku nieuregulowania należności przez dłużnika. Art. 32 ust. 2 -4 ustawy o VAT 2. Związek, o którym mowa w ust. 1, istnieje, gdy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów. 3. Przez powiązania rodzinne, o których mowa w ust. 2, rozumie się małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia. 4. Przez powiązania kapitałowe, o których mowa w ust. 2, rozumie się sytuację, w której jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem.
W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.
Ulga za złe długi – gdy nie skorzystał w terminie Jeżeli wierzyciel nie skorzysta z przysługującego mu prawa do dokonania korekty w ww. terminie może dokonać stosownej korekty w terminie późniejszym, jednak musi „wrócić” do deklaracji za okres, w którym upłynął 150. dzień od umownego terminu płatności, przy czym składając korektę tej deklaracji musi spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty.
Ulga za złe długi Należy zatem pamiętać, że prawo do skorzystania z ulgi na złe długi (czy to na „bieżąco” czy też poprzez złożenie deklaracji korygującej) wygasa po dwóch latach, licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura dokumentująca nieuregulowaną wierzytelność a warunki, iż wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni oraz dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji muszą być spełnione zarówno na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji bieżącej, w której podatnik dokonuje korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego jak również na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji korygującej.
Czy po skorzystaniu z „ulgi na złe długi” należy wykazać przychód w podatku dochodowym? Art. 12 ust. 4 pkt 6 updop i art. 14 ust. 3 pkt 3 updof, do przychodów nie zalicza się zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. W wyniku korekty nastąpi zwrot VAT-u, jednak nie był on uprzednio zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Wobec czego, zwrot ten nie będzie przychodem podatkowym. Korekta w ramach ulgi na złe długi VAT należnego nie spowoduje żadnych konsekwencji w podatku dochodowym.
OBOWIĄZK KOREKTY U DŁUŻNIKA Obowiązki dłużnika w zakresie korekty podatku VAT naliczonego w przypadku braku zapłaty występują niezależnie od tego, czy wierzyciel skorzysta z prawa do korekty podatku VAT należnego).
SKUTKI U DŁUŻNIKA Art. 89 b. 1. W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. 1 a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności. 1 b. Przepisu ust. 1 nie stosuje się również w przypadku, gdy dłużnik w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 150 dzień od dnia upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
Od lipca br. ustawodawca wprowadza zmianę w tym zakresie, dodając w art. 89 b ust. 1 b do ustawy, na mocy którego dłużnik nie będzie musiał korygować odliczonego wcześniej podatku naliczonego z faktury, jeżeli na koniec miesiąca, w którym upływa 150 dzień od upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji. Analogiczne stanowisko wynikało już w 2014 roku z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z 1 lipca 2014 r. , sygn. akt I FSK 641/14) - dłużnik powinien być zobowiązany do dokonania stosownej korekty VAT jedynie wtedy, gdy takiej korekty dokonał równolegle wierzyciel.
Do wierzytelności, które powstały przed 1 lipca, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona po 31 grudnia 2012, mogą mieć zastosowanie przepisy zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem. Przepisy przejściowe – uzasadnienie do projektu Proponuje się, aby opisane powyżej zmiany w zakresie instytucji ulgi na złe długi - jako korzystne dla podatników - mogły mieć zastosowanie również do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, których nieściągalność, zgodnie z art. 89 a ust. 1 a ustawy wymienionej w art. 1, została uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r. (art. 4 projektu). Oznacza to, że dłużnik, który dokonał stosownej korekty podatku naliczonego w odniesieniu do wierzytelności powstałych przed dniem 1 lipca* 2015 r. , których nieściągalność została uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r. , z dniem 1 lipca* 2015 r. jest uprawniony do dokonania ponownej jego korekty (zgodnie z modyfikowanymi przesłankami) w rozliczeniu za okres obejmujący dzień 1 lipca 2015 r. *w uzasadnieniu do projektu wskazywano datę 1 kwietnia (a nie 1 lipca) – z uwagi na fakt, że pierwotnie planowano wcześniejszy moment wejścia w życie ustawy.
W przypadku częściowego uregulowania należności w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, . Przepis ust. 1 a stosuje się odpowiednio. korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności W przypadku uregulowania należności po dokonaniu korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o której mowa w ust. 1. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części. W przypadku stwierdzenia, że podatnik naruszył obowiązek określony w ust. 1, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany zgodnie z ust. 1. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 6 maja 2013 r. (sygn. ILPP 2/ /443 -120/13 -2/AD) W przypadku gdy zapłata za fakturę została zrealizowana poprzez kredyt bankowy, przepis art. 89 b ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania (nawet gdy kredytobiorca zalega ze spłatami rat kredytu).
Umorzenie zobowiązania - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie; 27 września 2013 r, IPPP 1/443 -674/13 -4/Igo Zwolnienie z długu poprzez umorzenie wierzytelności, (niezależnie od tego, że nastąpiło jeszcze przed terminem 150 dni od terminu płatności), nie stanowi uregulowania należności przez dłużnika, o którym mowa w przepisie. W przypadku bowiem umorzenia długu nie dochodzi do zaspokojenia roszczeń wierzyciela z tytułu istniejącego stosunku cywilnoprawnego łączącego strony transakcji, poprzez uiszczenie należności w jakiejkolwiek części. Celem umorzenia długu jest w takiej sytuacji rezygnacja ze ściągania części należności dokonana z woli wierzyciela i za zgodą dłużnika. Tym samym dłużnik jest zobligowany do korekty podatku naliczonego wynikającego z umorzonej kwoty zobowiązania w trybie art. 89 b UPTi. U
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu; 30 października 2014 roku; ILPP 5/443 -194/14 -2/KG Wierzyciel nie traci prawa do korekty w związku z umorzeniem wierzytelności, w takiej sytuacji również ma prawo do skorzystania z korekty podatku należnego zgodnie z art. 89 a UPTi. U
Duplikat faktury - Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 22 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPP 1/443 -76 b//13/KM), W sytuacji gdy pierwotna faktura nie została doręczona nabywcy i gdy w wystawionym duplikacie faktury określono „nowy” (późniejszy niż na fakturze pierwotnej) termin płatności, to 150 -dniowy okres powinien być liczony od daty z duplikatu faktury.
Moment odliczenia podatku w przypadku otrzymania faktury po 150 dniu Stan faktyczny: Podatnik nabył usługę w sierpniu 2014 r. Nie otrzymał pierwotnej faktury zakupu. W lutym 2015 r. otrzymuje duplikat faktury, z którego wynika termin płatności - sierpień 2014 r. W styczniu 2015 r. mija 150 dzień od upływu terminu płatności z faktury pierwotnej, która nie dotarła do podatnika. Nabywca w miesiącu otrzymania duplikatu faktury dokonuje odliczenia podatku naliczonego. a) podatnik dokonuje zapłaty za fakturę w lutym 2015 r. b) podatnik dokonuje zapłaty za fakturę w kwietniu 2015 r. c) podatnik dokonuje zapłaty za fakturę w lipcu 2015 r.
Pytanie: Czy nabywca powinien skorygować podatek, jeśli tak to kiedy? a) podatnik dokonuje zapłaty za fakturę w lutym 2015 r. Odpowiedź: Ad. a) Podatnik nie ma obowiązku korygować podatku naliczonego, jeżeli w miesiącu otrzymania duplikatu zapłacił należność. Podatnik nie posiadając faktury pierwotnej nie miał podstawy do dokonania odliczenia, jak również nie posiadał informacji o terminie płatności. Odlicza podatek naliczony za miesiąc luty 2015 r.
Pytanie: Czy nabywca powinien skorygować podatek, jeśli tak to kiedy? b) podatnik dokonuje zapłaty za fakturę w kwietniu 2015 r. Odpowiedź: Ad. b) Podatnik nie powinien odliczyć podatku naliczonego w miesiącu otrzymania duplikatu. Po dokonaniu zapłaty może odliczyć podatek na podstawie art. 86 ust. 11, tj. w rozliczeniu za kwiecień 2015 r.
Pytanie: Czy nabywca powinien skorygować podatek, jeśli tak to kiedy? c) podatnik dokonuje zapłaty za fakturę w lipcu 2015 r. Odpowiedź: Ad. c) Podatnik nie powinien odliczać podatku w miesiącu otrzymania duplikatu. Po dokonaniu zapłaty w miesiącu lipcu, może odliczyć podatek zgodnie z art. 86 ust. 13, tj. w lutym 2015 r. Prezentowane odpowiedzi są prawidłowe przy założeniu, że podatnik nie otrzymał faktury pierwotnej.
wykładowca SKWP o/o Toruń doradca podatkowy Dariusz Zygmuntowski e-mail: kancelaria@zygmuntowski. pl
- Slides: 92