Vaccinatie tegen COVID19 Wat is COVID19 COVID19 is

Vaccinatie tegen COVID-19

Wat is COVID-19?

COVID-19. . . …is een luchtweginfectie waarvan het beloop mild kan zijn, maar ook zeer ernstig met ziekenhuisopname en sterfte tot gevolg; …wordt veroorzaakt door een infectie met een nieuw coronavirus, het SARS-Co. V-2 virus, dat eind 2019 voor het eerst bij mensen werd gedetecteerd.

Besmetting (1/2) Het coronavirus (SARS-Co. V-2) is een besmettelijk virus. Je kan het makkelijk van andere mensen krijgen of doorgeven. Overdracht van SARS-Co. V-2 van persoon tot persoon: Door direct contact met druppeltjes van een geïnfecteerde persoon die hoest, niest of spreekt Door indirect contact als druppeltjes of secreties op handen of oppervlakken komen (deurklinken, kranen…). Zo kan het virus andere mensen bereiken als die met besmette handen hun gezicht aanraken.

Besmetting (2/2) Risico op besmetting is het grootst bij langdurig nauw contact: meer dan 15 minuten op minder dan 1, 5 m Incubatieperiode: 2 -14 dagen (gemiddeld 5 -6 dagen) Besmettelijke periode: begint 48 u voor eerste symptomen tot 7 dagen na de start van symptomen (uitzonderingen zijn kwetsbare mensen)

Symptomen De belangrijkste symptomen zijn: Hoest Kortademigheid Pijn of drukkend gevoel op de borst Koorts (of verhoging) Spierpijn Vermoeidheid Verlies van geur- en smaakzin Verstopte neus Keelpijn Diarree De besmetting kan ook asymptomatisch verlopen

Hoe COVID-19 herkennen? Begin: meestal plotse hoge koorts (>38, 5°C) en hoest. Eerste symptomen treden gewoonlijk 4 tot 5 dagen na de besmetting op, soms vroeger (minstens na 2 dagen) of later (tot max. 14 dagen).

Diagnose Zonder test geen onderscheid tussen andere luchtweginfecties en COVID-19 Op basis van een PCR-test wordt bepaald of een persoon COVID-positief is Testing ten gevolge van hoog risico contact of symptomen

Gevolgen van COVID-19 (1/2) Meeste mensen (+-80%) maken COVID-19 asymptomatisch door of vertonen milde symptomen, zonder noodzaak tot hospitalisatie Zonder bijkomende complicaties is de zieke na ongeveer 1 week genezen Bij ongeveer 20% zijn er complicaties: Tekort aan zuurstof Bloedvergiftiging met of zonder shock Ontstaan van bloedklonters Uitval van meerdere organen Overlijden

Gevolgen van COVID-19 (2/2) Complicaties kunnen bij iedereen voorkomen maar zijn frequenter bij: 65 -plussers Mensen met onderliggende aandoeningen, bv. te hoge bloeddruk, hartlijden, longlijden, suikerziekte, ernstig overgewicht, kanker, nier- en leverziekten Lange-termijn gevolgen: Aanhoudende moeheid Ademhalingsproblemen Verlies van reuk en smaak Hoesten

Pandemie Wereldwijd: (week 15, 2021) 141. 805. 956 bewezen infecties door COVID-19 3. 026. 902 overleden In België: (27 april 2021) 976. 088 bewezen infecties door COVID-19 >24. 000 overleden

Overlijdens België Totaal aantal overlijdens als gevolg van COVID-19: Bron: Sciensano d. d. 27/04/2021 24. 065

Herbesmetting Na genezing van COVID-19 kunnen er antilichamen in je lichaam aanwezig zijn. Deze antilichamen bieden kortstondig (2 maanden) en onvolledig bescherming. Herbesmetting is mogelijk!

Hoe COVID-19 voorkomen?

Hoe kan COVID-19 voorkomen worden? 7 gouden regels 1. Respecteer de hygiënemaatregelen 2. Organiseer je activiteiten buiten 3. Denk aan kwetsbare mensen 4. Hou afstand (1, 5 m) 5. Beperk je nauwe contacten 6. Draag je mondmasker 7. Beperk bijeenkomsten Vaccinatie

Hygiënemaatregelen Regelmatig handen wassen met water en zeep of alcoholische handgel gebruiken Nies- en hoesthygiëne: Gebruik papieren zakdoekjes Gooi de zakdoekjes in de vuilbak na eenmalig gebruik Bedek bij niezen of hoesten de neus/mond met een zakdoekje, de voorarm of elleboog Raak zo min mogelijk je mond, neus of ogen aan. Als je ziek bent, blijf dan thuis en contacteer je huisarts.

COVID-19 vaccinatie

Hoe werkt vaccinatie? Na het inspuiten van een vaccin maakt je afweersysteem antistoffen en specifieke afweercellen aan om de virusdeeltjes te bestrijden. Dit kost tijd. Bij blootstelling nadien aan echt virus: je afweersysteem herkent het virus, en kan sneller in actie komen. Hierdoor worden mensen niet ziek of zijn de klachten minder ernstig.

COVID-vaccins (1/2) Verschillende merken; Beschikbaar • • Pfizer-Bio. NTech: Comirnaty® Moderna Astra. Zeneca Johnson & Johnson In ontwikkeling/goedkeuring • Curevac • Sanofi-GSK

COVID-vaccins (2/2) Type vaccin Pfizer Moderna Astra. Zeneca Johnson & Johnson m. RNA Virale vector Aantal doses 2 2 2 1 Interval 21 -42 d. Strikt minimum: 19 d. 28 -30 d. Strikt minimum: 26 d. 8 -12 w. met speling ± 5 d. (dag 51 -89) Strikt minimum: 4 w. (dag 28) Niet van toepassing Werkzaamheid • Neemt geleidelijk tegen ernstige toe vanaf 2 w. na infecties dosis 1 • Bijna 100% (7 d. na • 100% (14 d. na dosis 2) • 94% (28 -34 d. na dosis 1) • 100% (14 d. na dosis 2) • 85, 4% tegen ernstige infectie(28 d. na vaccinatie) • 100% tegen hospitalisatie Werkzaamheid • 52% (14 d. na dosis • 93, 6% (14 d. na tegen milde 1) dosis 1) infecties • 95% (7 d. na dosis • 94, 5% (14 d. na 2) dosis 2) 80% (14 d. na dosis 2) 66, 9% 14 d. na vaccinatie Voor wie? 41+* 18+ 18 -plussers 16+: stagiaires zorg 18+ * De Interministeriële conferentie Volksgezondheid besliste op 24 april om geen personen jonger dan 41 jaar te vaccineren met Astra. Zeneca.

m. RNA-vaccins, hoe werken ze? Het Pfizer en Moderna vaccin zijn m. RNA-vaccins. m. RNA stimuleren het lichaam om het stekeleiwit van het virus zelf aan te maken. Dit eiwit circuleert maar kort in je lichaam, ook het m. RNA verdwijnt snel. Voorts verloopt het proces als bij een klassiek vaccin.

Werkzaamheid Pfizer en Moderna vaccin Effectiviteit: 100% bescherming tegen ernstige ziekten Duur werking: studies tonen minstens 2 maanden aan, maar er wordt voorzichtig geschat op 1 jaar.

Vector vaccins, hoe werken ze? Het Astra. Zeneca en Johnson & Johnson vaccin zijn vector vaccins. Onderzoekers passen bestaande virussen aan zodat het geen levende virussen meer zijn, maar vectoren die het spikeeiwit tot expressie brengen. De virussen zijn niet langer ziekmakend en kunnen zich niet meer vermenigvuldigen. Ze stimuleren wel je afweersysteem om antilichamen te maken tegen de spike-eiwitten, en je T-cel immuniteit te activeren.

Astra. Zeneca-vaccin Doelgroep: 41+ Effectiviteit: Tegen ernstige infecties + hospitalisatie 94% 28 -34 dagen na dosis 1 100% 14 dagen na dosis 2 Tegen milde infecties 80% 14 dagen na dosis 2 Duur werking: studies tonen minstens 2 maanden aan, maar er wordt voorzichtig geschat op 1 jaar.

Astra. Zeneca-vaccin en bloedklonters? (1/2) Wat? Bloedklonters die gepaard gingen met een laag gehalte aan bloedplaatjes. Er is geen aanwijzing dat de zeldzame nevenwerkingen meer optreden bij bepaalde risicopatiënten. Hoeveel? 1 per 100. 000 gevaccineerden, bijna allemaal vrouwen jonger dan 60 jaar Voordelen van het vaccin bij de bestrijding van COVID-19 wegen op tegen het risico op bijwerkingen. COVID-19 kan zo ernstig zijn en is zo wijdverspreid, dat de voordelen van het vaccin voor de preventie van COVID-19 opwegen tegen de mogelijke risico's.

Astra. Zeneca-vaccin en bloedklonters? (2/2) Wees aandachtig voor volgende symptomen tot 14 dagen na vaccinatie: contacteer uw arts Kortademigheid Pijn op de borst Aanhoudende buikpijn Zwelling van een been Hevige of verergering van hoofdpijn of wazig zien na vaccinatie Kleine of rode plekken, niet enkel bij de injectieplaats

Johnson & Johnson vaccin Doelgroep: 18+ 1 dosis Effectiviteit Tegen ernstige infecties + hospitalisatie 76, 7% tegen ernstige infectie 14 dagen na vaccinatie 85, 4% tegen ernstige infectie 28 dagen na vaccinatie 100% tegen hospitalisatie Tegen milde infecties 66, 9% 14 dagen na vaccinatie Duur werking: studies tonen minstens 2 maanden aan, maar er wordt voorzichtig geschat op 1 jaar.

Waartegen beschermt het COVIDvaccin? Het vaccin beschermt tegen het ziek worden door een COVID-19 besmetting. Het vaccin vermindert de klachten bij matige tot ernstige ziekte bij het doormaken van COVID-19. Het vaccin beschermt tegen ernstig verloop van COVID-19 (bv. hospitalisatie) Verwacht: het vaccin verhindert de verspreiding bij een hoge vaccinatiegraad. Hoe lang het beschermt weten we nog niet.

Veiligheid COVID-vaccin? Grondig, diepgravend en voortgezet wetenschappelijk onderzoek naar de veiligheid en werkzaamheid van het vaccin werd en wordt blijvend uitgevoerd. Geneesmiddelenveiligheidsbewaking is een uiterst betrouwbaar controlemechanisme en heeft zijn nut al bewezen. Ook onder de huidige hoogdringende context zijn er geen toegevingen gedaan de hoge standaard van deze kwaliteitscontrole. De vaccinontwikkelaars willen tonen wat ze kunnen. Iedereen heeft op zijn terrein gedaan wat mogelijk was om zo weinig mogelijk tijd te verliezen.

Aanbevelingen COVID-vaccins (1/4) Algemeen vanaf 18 jaar vaccineren. Pfizer-vaccin kan voor zorgverleners vanaf 16 jaar. Aandacht bij historiek van anafylactische reactie op een vaccin of op een geneesmiddel bespreken met arts en bestanddelen vaccin bekijken Acute infectie met koorts (38°C) uitstellen vaccinatie tot na genezing Acute COVID-infectie of positieve COVID-test Uitstellen vaccinatie tot 14 dagen na genezing en/of 14 dagen na de test indien asymptomatisch

Aanbevelingen COVID-vaccins (2/4) Zwangerschapswens, zwangerschap en borstvoeding bij vrouwen: Zwangerschapswens? Vrouwen met een zwangerschapswens kunnen gevaccineerd worden. Wordt een vrouw na de eerste vaccinatie wanger, zal de toediening van de tweede dosis op individuele basis overwogen worden door de behandelend arts. Het is echter belangrijk om duidelijk te maken dat de COVID 19 vaccinatie in geen geval een reden is voor een zwangerschapsafbreking.

Aanbevelingen COVID-vaccins (3/4) Zwangerschapswens, zwangerschap en borstvoeding bij vrouwen: Zwanger? Er is door de HGR geoordeeld dat zwangere vrouwen prioritair kunnen gevaccineerd worden. Vaccinatie is sterk aangewezen voor vrouwen die als zorgverlener werken, een verhoogde blootstelling op COVID-19 hebben of vrouwen met co-morbiditeiten waardoor zij tot een risicogroep voor een ernstige COVID-19 behoren. Zwangere vrouwen hebben een verhoogd risico op het meemaken van ernstige COVID-19 infectie en op een premature bevalling.

Aanbevelingen COVID-vaccins (4/4) Zwangerschapswens, zwangerschap en borstvoeding bij vrouwen: Borstvoeding? Alle vrouwen die borstvoeding geven kunnen gevaccineerd worden en de borstvoeding moet niet onderbroken worden na de vaccinatie. Hoewel er geen wetenschappelijke studies zijn over de veiligheid van deze vaccins voor de zogende baby, gaat men ervan uit dat deze vaccins veilig zijn omdat ze geen levend virus bevatten en omdat de vaccinonderdelen zeer snel afgebroken worden in het lichaam van de vrouw.

Bijwerkingen COVID-vaccin (1/2) Pfizer Moderna Vaak voorkomend (verdwijnen spontaan na enkele dagen, paracetamol mag) Injectieplaats: pijn, roodheid of zwelling Hele lichaam: koorts, koude rillingen, hoofdpijn, Injectieplaats: koorts, koude rillingen, vermoeidheid, spier-, gewrichtspijn, hoofdpijn, vermoeidheid, spier-, misselijkheid gewrichtspijn, misselijkheid, braken, vergrote lymfeklieren Minder voorkomend Vergrote lymfeklieren Huiduitslag Injectieplaats: jeuk, huiduitslag, roodheid of netelroos Tijdelijk afhangend gezicht aan één zijde Zeldzaam Allergische (anafylactische) reactie Huidig geen wetenschappelijk bewijs dat vaccinaties bepaalde ernstige of chronische ziektes zouden veroorzaken.

Bijwerkingen COVID-vaccin (2/2) Astra. Zeneca Johnson & Johnson Vaak voorkomend (verdwijnen spontaan na enkele dagen, paracetamol mag) Injectieplaats: pijn, roodheid, zwelling, jeuk of blauwe plek Injectieplaats: pijn Hele lichaam: koorts, koude rillingen, hoofdpijn, Hele lichaam: hoofdpijn, misselijkheid, spierpijn, vermoeidheid, spier-, gewrichtspijn, vermoeidheid misselijkheid, braken, diarree Minder voorkomend Verlies van eetlust Injectieplaats: roodheid, zwelling Vergrote lymfeklieren Hele lichaam: hoest, gewrichtspijn, koorts, koude rillingen, tremor, niezen, orofaryngale pijn, rash, overmatig zweten, musculaire zwakte, pijn in extremiteit, rugpijn, lichaamszwakte, malaise Overmatig zweten, jeukende huid, huiduitslag Zeldzaam Bloedstolsel in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes Allergische (anafylactische) reactie Hypersensitieve (allergische) reactie Urticaria Anafylactische reactie Huidig geen wetenschappelijk bewijs dat vaccinaties bepaalde ernstige of chronische ziektes

Kan het vaccin COVID-19 veroorzaken? Het vaccin bevat geen levend virus en kan dus geen COVID 19 veroorzaken. Kort na de vaccinatie toch ziek? Kort voor of na de inenting besmet: het duurt 10 à 14 dagen na de eerste vaccinatie vooraleer je lichaam antistoffen ontwikkelt die goed beschermen => blijf de maatregelen goed volgen! De eerste dagen na vaccinatie kan je bijwerkingen vertonen Grieperig ziektebeeld door een ander virus

Snelle ontwikkeling? Wereldwijd is er voorrang gegeven aan de ontwikkeling. Geen tijd verloren in het zoeken naar fondsen voor de ontwikkeling. Duizenden wetenschappers werkten tegelijkertijd om alle aspecten van het virus en het vaccin te onderzoeken. Normale omstandigheden: alle stappen om de veiligheid en de werkzaamheid te onderzoeken, één na één doorlopen. COVID-19 -vaccins: liepen er verschillende stappen tegelijkertijd. Zodra het kon werd een volgende stap opgestart, nog voor een eerdere fase helemaal was afgerond en dit bespaarde veel tijd. Continue opvolging door het EMA, waardoor de evaluatie voor de goedkeuringsprocedure gaandeweg gebeurde en niet pas startte na volledigheid van het dossier Aan het einde van dit traject moet het vaccin aan dezelfde eisen voldaan worden als de andere vaccins.

COVID-19 vaccins Standaard vaccins

Kan ik kiezen welk vaccin ik krijg? Neen, alle vaccins tegen COVID-19 die in België beschikbaar zijn, zijn goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) en mogen dus als veilig en voldoende werkzaam beschouwd worden om in een breed vaccinatieprogramma gebruikt te worden. Het is belangrijk om in te gaan op je vaccinatie uitnodiging en dit zeker niet uit te stellen.

Wat als je je niet laat vaccineren? Je hebt zelf geen bescherming, en je kan nog een besmettingsbron worden voor anderen. Zelfs als je al eens besmet werd in het verleden. Je draagt niet bij aan de groepsimmuniteit. Verplicht in de zorg? Neen, alleen sterk aanbevolen.

Moet ik me als zorgverlener nog laten vaccineren wanneer alle bewoners een vaccin krijgen? Zinvol voor je persoonlijke bescherming. Zinvol om de transmissieketen te doorbreken. Zinvol om (gevaccineerde) hoog-risicobewoners beter te beschermen.

Kostprijs COVID-19 -vaccins? COVID-19 -vaccin wordt gratis ter beschikking gesteld voor iedere burger.

Wat met de maatregelen? We streven naar minstens 70% vaccinatie van de bevolking om groepsimmuniteit te bereiken. Afhankelijk van de vaccinatiegraad en druk op het gezondheidszorgsysteem zullen wijzigingen in de veiligheidsmaatregelen al dan niet mogelijk worden. Momenteel: na het ontvangen van een vaccinatie wijzigen de coronamaatregelen niet.

Vaccinatie van gezondheidspersoneel

Dit wijzigt i. f. v. het aantal beschikbare vaccins en op raad van de Hoge Gezondheidsraad

Wie is gezondheidspersoneel? Iedereen die in de gezondheidszorg werkt en is dus in contact komt met zieke, verzwakte of oudere patiënten en residenten Huisartsen, specialisten, (thuis)verpleegkundigen, verzorgend personeel, onderhoudspersoneel, administratieve medewerkers, ambulanciers, stagiaires…

Waarom vaccineren? Bescherm je eigen gezondheid Bescherm patiënten of residenten Bescherm collega’s, familie en vrienden

Meer info? www. laatjevaccineren. be