START De samenstelling van eenvoudig relais CONTACTEN MAAK

START

De samenstelling van eenvoudig relais CONTACTEN (MAAK en/ of VERBREEK) ANKER SPOEL STALEN KERN

Een stroom door een spoel wekt een magnetisch veld op. Zet spanning op de relaisspoel en zie je wat er gebeurt. Spanning aan

Door spanning op het relais te zetten gaat er een stroom door de relaisspoel. Deze stroom veroorzaakt een magnetisch veld dat het anker aantrekt en de contactdelen verbuigt. Hierdoor sluit het maakcontact zich. N + Spanning uit S _

Door het contact te gebruiken in een (ander) stroomcircuit kun je een apparaat schakelen. Zet spanning op de relaisspoel en zie je wat er gebeurt. Spanning aan 230 v ~

Door het contact te gebruiken in een (ander) stroomcircuit kun je een apparaat schakelen. N + Spanning uit 230 v ~ S _

In een elektrisch schema zijn alléén spoel en contacten belangrijk, de overige onderdelen laten we weg.

In een elektrisch schema zijn alléén spoel en contacten belangrijk, de overige onderdelen laten we weg.

Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool getekend. relaisspoel

Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool getekend. Symbool relaisspoel

Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool getekend. Symbool maakcontact relaisspoel

Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool getekend. Bij het relais zetten we de letter K. De contacten die bij dit relais horen noem je dan ook k. Verder geef je ook het relaisnummer en contactnummer aan. K 1 k 1 -1 Symbool maakcontact relaisspoel Er zijn ook verbreek en/of wissel contacten mogelijk.

+ De elektrische werking van een relais in een schema. K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Bij een gesloten stroomcircuit zal de stroom door de spoel van het relaisanker magnetisch maken. K 1 N - S

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Bij stroomonderbreking is het magnetisme direct weer weg. Het relais valt direct af. K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Met een extra relaiscontact over de indrukker wordt dat anders. k 1 -1 K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Zodra het relais magnetisch wordt sluiten de contacten. k 1 -1 K 1 N - S Van het relais

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Zodra het relais magnetisch wordt sluiten de contacten. k 1 -1 K 1 N - S De stroom kan nu ook via dit contact.

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Het relais blijft nu wel ingeschakeld als de indrukker wordt losgelaten. De stroom gaat nu via het maakcontact. Dit contact noem je het overneemcontact. Dit contact neemt de stroomdoorgang van de indrukker over. k 1 -1 Het nadeel is nu dat het relais niet meer kan worden uitgeschakeld. K 1 N - S

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Door het aanbrengen van een uitdrukker krijgen we het relais wel weer uit. k 1 -1 K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -1 K 1 N - S Indrukker indrukken en overneemcontact sluit zich.

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -1 K 1 N - S Indrukker los en overneemcontact blijft gesloten.

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Uitdrukker indrukken, de stroom wordt onderbroken. Het relais blijft niet meer magnetisch en valt af. k 1 -1 K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -1 Het overneemcontact gaat weer open. K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Uitdrukker losgelaten, de rusttoestand is weer teruggekeerd. k 1 -1 K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -2 k 1 -1 K 1 - k 1 -3

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -2 k 1 -1 K 1 N - S k 1 -3

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -2 k 1 -1 K 1 N - S k 1 -3

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Alle drie deze contacten hebben de andere stand ingenomen. Maakcontacten zijn nu gesloten Verbreekcontacten zijn geopend k 1 -2 k 1 -1 K 1 N S Door op de uitdrukker te drukken komt alles weer in de beginstand terug - k 1 -3

+ De elektrische werking van een relais in een schema. k 1 -2 k 1 -1 Contacten komen in ruststand K 1 N S Relais valt af - k 1 -3

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Alle drie deze contacten hebben hun ruststand weer ingenomen k 1 -2 k 1 -3 k 1 -1 Rode lamp uit en groene lamp aan K 1 -

+ De elektrische werking van een relais in een schema. Alle drie deze contacten hebben hun ruststand weer ingenomen k 1 -2 k 1 -3 k 1 -1 Rode lamp uit en groene lamp aan K 1 -

© A. A. M. Schilders, H. H. T. J. M. Doedee, P. P. A. Siroen 2007 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie of op andere wijze ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade, veroorzaakt door onjuistheden in deze uitgave. Intellectuele eigendomsrechten: In deze lesstof bevatten elementen waarop intellectuele eigendomsrechten van derden rusten, te denken is onder andere aan: logo’s, teksten, beelden, tekeningen, animaties, foto’s en grafische vormgeving. Mede om de belangen van derden te beschermen is de inhoud van deze lesstof alleen bestemd voor persoonlijk, informatief en niet commercieel gebruik conform de educatieve doelstelling. Voor elk ander gebruik is vooraf uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de auteur vereist.