HASTA HAKLARI HASTA HAKLARI VE TARHSEL GELM HASTA

HASTA HAKLARI

HASTA HAKLARI VE TARİHSEL GELİŞİMİ HASTA VE SAĞLIK ÇALIŞANLARI İLİŞKİLERİ SAĞLIK BAKANLIĞI HASTA HAKLARI UYGULAMALARI

HASTA HAKLARI NEDİR? Hak: İnsanın doğuştan getirdiği ve daha sonra hukuk düzeninin verdiği maddi-manevi yetkilerdir. İnsan Hakları: Tüm İnsanların hak ve saygınlık açısından eşit, onurlu ve özgür doğduğu anlayışına dayanır.

HASTA HAKLARI NEDİR? Hasta Hakları: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları vasfıyla sahip bulundukları ve T. C. Anayasası, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını ifade eder.

HASTA HAKLARI NEDİR? Genel olarak hasta haklarını tarif ettiğimizde; hasta ile sağlık çalışanları arasında bireysel ve toplumsal düzeyde ortaya çıkan, sağlık çalışanlarının hastaya ve hastanın sağlık çalışanlarına karşı görev ve sorumlulukları olan, daha iyi sağlık ortamı için hasta ve sağlık çalışanlarının birlikte sahip çıkması gereken haklar olarak tanımlamak mümkündür.

HASTA HAKLARI NEDİR? Kazanımlara göre insan haklarının sınıflandırılmış durumu

HASTA HAKLARI NEDİR? BİR HASTA NE İSTER ? SAĞLIK ÇALIŞANI NE İSTER ? Kendine yeterli süre ayrılmasını ister. Hastasına yeterli süre ayırmak ister. Temiz ve çağdaş sağlık tesisinde çalışmak ister. Aralarına parasal konuların girmesini istemez. Tıbbi gelişmeleri izleyen hekim ister. Bilimsel gelişmeleri takip etmek ister. Sevgi, saygı ve şefkat görmek ister. Kendisine saygılı davranılmasını ve güvenilmesini ister. Saatlerce poliklinik sırasında beklemek istemez. Kapısında hastaların yığılmasını istemez.

HASTA HAKLARI TARİHSEL GELİŞİMİ Dünya Tabipler Birliğinin 1981’de yayımladığı Lizbon Bildirgesi 1990 yılında “Dünya Tabipler Birliğinin İnsan Hakları Konusundaki Kararı” Bali Bildirgesi 1995 Amsterdam Bildirgesi 1994

LİZBON BİLDİRGESİ HASTANIN HEKİMİNİ ÖZGÜRCE SEÇEBİLECEĞİ HASTALIĞI İLE İLGİLİ YETERLİ ÖLÇÜDE BİLGİLENDİRİLMESİ GEREKLİLİĞİ BİLGİLENDİRME SONUCU HASTANIN TEDAVİYİ KABUL VEYA REDDETME ÖZGÜRLÜĞÜ HASTALIĞI İLE İLGİLİ BİLGİLERİN GİZLİ KALMASINI İSTEME HAKKI

SAĞLIK BAKANLIĞI HASTA HAKLARI MEVZUATI T. C. Anayasası Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu (15. 05. 1987) Hasta Hakları Yönetmeliği (Ağustos 1998) Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK. (11. 10. 2011) Hasta Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

HASTA HAKLARI

HASTALARIN HAKLARI 1. Hizmetten genel olarak faydalanma: Adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlıklı yaşamanın teşvik edilmesine yönelik faaliyetler ve koruyucu sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, 2. Eşitlik içinde hizmete ulaşma: Irk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumları dikkate alınmadan hizmet almaya,

HASTA HAKLARI 3. Bilgilendirme ve Bilgi İsteme: Her türlü hizmet ve imkanın neler olduğunu öğrenmeye, Sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya yazılı olarak istemeye, 4. Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme: Sağlık kuruluşunu seçme ve değiştirmeye ve seçtiği sağlık kuruluşunda verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya,

HASTA HAKLARI 5. Sağlık Personelini Seçme ve Değiştirme: Sağlık hizmeti verecek ve vermekte olan tabiplerin ve diğer personelin kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye, seçme ve değiştirmeye, 6. Mahremiyet: Gizliliğe uygun olan bir ortamda her türlü sağlık …hizmetini almaya,

HASTA HAKLARI 7. Rıza ve İzin: Tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rızası r çerçevesinde hizmetten faydalanmaya, 8. Reddetme ve Durdurma: Tedaviyi reddetmeye ve durdurulmasını istemeye,

HASTA HAKLARI 9. Güvenli Ortamda Sağlık Hizmeti Alma Sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya, 10. Dini Vecibelerini Yerine Getirebilme: Kuruluşun imkanları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye,

HASTA HAKLARI 11. Saygınlık Görme ve Rahatlık: Saygı, itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, şefkatli sağlık hizmeti almaya, Her türlü hijyenik şartlar sağlanmış, gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir ortamda sağlık hizmeti almaya, 12. Ziyaretçi ve Refakatçi Bulundurma: Kurum ve kuruluşlarca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak ziyaretçi kabul etmeye, Mevzuatın, sağlık kurum ve kuruluşlarının imkanları ölçüsünde ve tabibin uygun görmesi

HASTA HAKLARI 13. Şikayet ve Dava Hakkı: Haklarının ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru, şikayet ve dava hakkını kullanmaya, 14. Sürekli Hizmet: Gerektiği sürece sağlık hizmetlerinden yararlanmaya,

HASTA SORUMLULUKLARI Son dönemde hasta haklarının yanında bir de “Hasta Sorumluluğu” kavramı ortaya çıkmıştır. Henüz bu kavramın, içeriği ve kapsamı ortaya konmamıştır. Ancak genel olarak, hastanın bir sağlık kuruluşuna başvurmadan ve başvurduktan sonraki süreçte yerine getirmesi gereken ödev ve yükümlülüklerdir diye tarif edilebilir.

HASTA SORUMLULUKLARI 1 -Genel Sorumluluklar Kişiler kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere uymalıdır. Kişi uygunsa kan verebilir ya da organ bağışında bulunabilir. Basit durumlarda kişiler kendi bakımlarını yapmalıdır.

HASTA SORUMLULUKLARI 2. Sosyal Güvenlik Durumu Hasta; sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki değişiklikleri zamanında bildirmek durumundadır. 3. Sağlık Çalışanlarını Bilgilendirme Hasta yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğini, eğer varsa halan kullandığı ilaçları ve tüm sağlığı ile ilgili bilgileri tam, eksiksiz vermelidir.

HASTA SORUMLULUKLARI 4. Hastane Kurallarına Uyma Hasta; başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uymalıdır. Hasta; Sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca belirtilen sevk zincirine uymalıdır. Hastanın; tedavi, bakım ve rehabilitasyon süresince sağlık çalışanları ile işbirliği içersinde olması gerekir.

HASTA SORUMLULUKLARI Hasta randevulu hizmet veren bir sağlık tesisinden yararlanıyorsa randevunun tarih ve saatine uyması ve değişiklikleri ilgili yere bildirilmesi gerekir. Hasta; hastane personelinin, diğer hastaların ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermelidir. Hastanın; hastane malzemelerine verdiği zararları karşılamak zorundadır.

HASTA SORUMLULUKLARI 5. Tedavisi ile ilgili Önerilere Uyma Hasta; tedavisi ve ilaçları ile ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı yerleri sormalıdır, Hastanın; tedavisiyle ilgili önerilere uyum sağlayamama durumu söz konusu ise bunu sağlık çalışanına bildirmesi gerekir,

HASTA SORUMLULUKLARI Hasta; sağlık bakım ve taburculuk sonrası bakım planını beklediği gibi doğru anlayıp anlamadığını belirtmesi gerekir, Hasta; uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumludur.

BİLGİ VERMENİN USULÜ Bilgi, gerektiğinde tercüman kullanılarak, hastanın anlayabileceği şekilde, tıbbi terimler mümkün olduğunca kullanılmadan, tereddüt ve şüpheye yer verilmeden ve hastanın ruhi durumuna uygun ve nazik bir ifade ile verilir.

BİLGİ VERİLMESİ UYGUN OLMAYAN VE ÖNLEM ALINMASI GEREKEN HALLER Hastanın manevi yapısı üzerinde fena tesir yapmak suretiyle hastalığın artması ihtimalinin bulunması ve hastalığın seyrinin ve sonucunun vahim görülmesi hallerinde, teşhisin saklanması uygundur.

BİLGİ VERİLMESİ UYGUN OLMAYAN VE ÖNLEM ALINMASI GEREKEN HALLER Tedavisi olmayan bir teşhis, ancak bir tabip tarafından ve tam bir ihtiyat içinde hastaya hissettirilebilir veya bildirilebilir. Hastanın aksi yönde bir talebinin bulunmaması veya açıklanacağı şahsın önceden belirlenmemesi halinde, böyle bir teşhis ailesine bildirilir.

BİLGİ VERİLMESİNİ YASAKLAMA İlgili mevzuat hükümlerine ve hastalığın mahiyetine göre yetkili mercilerce alınacak tedbirlerin gerektirdiği haller dışında; hasta, sağlık durumu hakkında kendisine veya ailesine veya yakınlarına bilgi verilmemesini isteyebilir.

HİZMETİN SAĞLIK KURUM VE KURULUŞU DIŞINDA VERİLMESİ Hastalar, aşağıdaki hallerde sağlık hizmetlerinden bulundukları yerlerde de faydalanabilirler: a) Koruyucu sağlık hizmetlerinin verilmesinde, b)Tıbbi sebeplerden dolayı sağlık kuruluşuna bizzat gidilemeyen veya götürülemeyen hallerde, c) Tabii afetler gibi olağanüstü hallerde. Hizmetin sağlık kuruluşu dışında verilmesi ile ilgili usul ve esaslar, Bakanlık tarafından

HASTA VE SAĞLIK ÇALIŞANI İLİŞKİLERİ

Hekim hasta ilişkisi modelleri Buyurgan hekim davranışı (Paternalistik yaklaşım); hastaya inisiyatif ve söz hakkı tanımaz Danışman hekim davranışı hekim danışman rehber gibi rol oynamaktadır. hasta hekimden fazla sorumluluk üstlenir. hekim hastayı yönlendirmez bilgi verir, kararı hasta verir.

Hekim hasta ilişkisi modelleri Katılımcı yaklaşım Doğru bulunan yaklaşım hekim hastayı ekip arkadaşı olarak görür. ortak düşünme, tanı ve tedavi sürecini birlikte yürütme kararları birlikte alma ve birlikte uygulama esastır.

İletişim Nedir? Düşünce, bilgi ve duyguların; sözcük, yazı ve resim gibi semboller kullanarak anlaşılır hale getirilmesi, paylaşılması ve etkileşim sağlanmasıdır. Etkili iletişimin amacı; iletmek istediğimiz mesajı karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek, istenen tutum değişikliğini sağlamak ve ortak bir anlayış oluşturmaktır.

Etkili İletişim için; Uygun dil seçmek Açık ve doğru mesaj vermek Saygı duymak, güven vermek Göz teması sağlamak Beden diline dikkat etmek İki yönlü iletişim kurmak Geri bildirimde bulunmak Dinlemeyi öğrenmek Empati kurmak

Empati Nedir? Kişinin kendisini diğerinin yerine koyarak ne hissettiğini anlamaya çalışmasıdır. Kişinin, diğerinin duygularının yoğunluğunu ve anlatımını algılama ve anlama yeteneğidir.

Empati ne değildir? Empati karşımızdaki ile özdeşleşmek, ona benzemek, sempati duymak değil; onun bakış tarzını yakalamaya çalışma çabasıdır.

Hasta sağlık çalışanı ilişkileri İşin özü sevgi hastayı sevmek, insanı sevmek En cahil insan bile sevgiyi hisseder Soruna değil hastaya odaklanmak Astımı değil, astımı olan bir hastayı tedavi etmek

Hasta sağlık çalışanı ilişkileri Bir güler yüz, bir tatlı dil hepimiz aslında hayatın her bölümünde güler yüz ve tatlı dil bekleriz Kendimizle barışık olmak Hiçbir tartışma kazanılmaz. Tartışma varsa herkes kendine göre haklıdır. Sorunu çözmek için doğru iletişim kurmak gerekir.

SAĞLIK BAKANLIĞI HASTA HAKLARI UYGULAMALARI

HASTA HAKLARI UYGULAMA İLKESİ KURUM VEYA ÇALIŞAN ODAKLI SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU YAKLAŞIMINDAN “HASTA ODAKLI-KATILIMCI” SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU YAKLAŞIMINA GEÇİŞ

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? OLUŞTURULAN KURUL VE BİRİMLER BAKANLIK HASTA HAKLARI ŞUBESİ HASTA HAKLARI İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ İL HASTA HAKLARI KURULU HASTA HAKLARI BİRİMİ

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İL HASTA HAKLARI KURULUNDA KİMLER VAR? 1)Kurul Başkanı (İl Sağlık Müdürü veya ……görevlendireceği idari pozisyonu bulunan bir üye) 2) Hasta Hakları İl Koordinatörü (Sekretarya Hizmetleri) 3) Şikayet edilen personelin varsa üyesi olduğu

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İL HASTA HAKLARI KURULUNDA KİMLER VAR? 4) Şikayet edilen personelin görev yaptığı kurumun ildeki üst yöneticisi tarafından görevlendirilen bir kurum temsilcisi. (Halk Sağlığı Müdürlüğü, Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği)

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İL HASTA HAKLARI KURULUNDA KİMLER VAR? 5) Şikayet edilen personel özel sağlık kuruluşunda ise kuruluş mesul müdürü tarafından görevlendirilen bir temsilci.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İL HASTA HAKLARI KURULUNDA KİMLER VAR? 6) Hasta hakları derneklerinden bir temsilci, hasta hakları derneği yoksa ya da temsilci bildirmemiş ise tüketici derneklerinden bir temsilci. 7) Valilikçe görevlendirilen bir vatandaştan oluşur.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? BAKANLIK HASTA HAKLARI ŞUBESİ Hasta hakları ihlallerinin önlenmesi, uygulamaların geliştirilmesi, izlenmesi ve ülke genelinde koordine edilmesi amacıyla Bakanlığımız Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bünyesinde Hasta Başvuru Bildirim Sistemi (HBBS) oluşturulmuştur.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ HASTA HAKLARI İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ Hasta hakları uygulamalarının il genelinde koordine etmek ve denetlemek amacıyla Sağlık Müdürlüğü bünyesinde kurulmuştur.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İl Koordinatörünün Görevleri 1) Hasta hakları kurulunu kurar ve kurulun sekretarya hizmetlerini yürütmek üzere yeterli sayıda personelin görevlendirilmesini sağlar. 2) HBBS’ nin işleyişini ve kurul kararlarının uygulanmasını takip eder. HBBS’ nde Hasta Hakları Birim sorumlularının göreve başlayış ve ayrılışlarını takip ederek yetkilendirilmesini sağlar.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İl Koordinatörünün Görevleri 3)Kurulun toplanması, üye görevlendirilmesi ve üyeliğin sona ermesi gibi kurulun çalışmasına ilişkin işlemleri yürütür. 4)Birden fazla kurul oluşturulması halinde sağlık kuruluşlarının bağlı olacağı kurul ile değişiklik taleplerini değerlendirir.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İl Koordinatörünün Görevleri 5) Hasta hakları uygulamalarını il genelinde koordine eder ve bu konuda danışmanlık yapar. Gereği halinde uygulamaları yerinde denetler ve hasta hakları ihlaline sebep olabilecek hususları yerinde inceler / inceletir. 6) İhtiyaç halinde İlde hasta hakları ile ilgili seminer, toplantı ve eğitim düzenler.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? İl Koordinatörünün Görevleri 7)Kurul kararlarının özetini başvuru tarihi, başvuru konusu, karar tarihi ve sayısı ile sağlık tesisi ismi belirterek kişi isimlerine yer vermeden il sağlık müdürlüğü internet sayfasında duyurulmasını sağlar.

BU GÜNE KADAR NELER YAPILDI ? Hasta Hakları Birimi: Hasta hakları uygulamasının yürütülmesi amacıyla kamu sağlık tesisleri, üniversite sağlık tesisleri ve özel ağız diş sağlığı tesisleri, özel hastaneler, tıp merkezleri, poliklinikler ve toplum sağlığı merkezlerinde iletişim birimi kurulur. Bu birimler hasta başvurularını yerinde ya da HBBS üzerinden alarak yerinde çözülemeyen sorunlarla ilgili dosyaları hazırlayarak hasta hakları kuruluna gönderir.

HASTA İLETİŞİM BİRİMİ İŞ AKIŞ ŞEMASI BAŞVURUNUN ALINMASI (şahsen veya internet yoluyla) SORUN YERİNDE ÇÖZÜLMEYE ÇALIŞILIR BAŞVURU FORMU DOLDURULUR VE İNTERNET ORTAMINA AKTARILIR ACİL DURUM SÖZ KONUSU İSE HASTANE İDARESİ HEMEN BİLGİLENDİRİLİR ACİL DURUM YOKSA ŞİKAYETLE İLGİLİ KİŞİLERDEN GEREKLİ BİLGİLER ALINIR DOSYA HAZIRLANARAK HASTA HAKLARI KURULUNA SUNULUR BAŞVURUDAN EN GEÇ 15 GÜN SONRA KURUL DOSYALARI DEĞERLENDİRİR VE OY ÇOKLUĞUYLA KARARA BAĞLAR KURUL BAŞVURUNUN KURULA ULAŞTIĞI TARİHTEN İTİBAREN 30 GÜN İÇİNDE BAŞVURU HAKKINDA KARAR VERİR.

HASTA HAKLARI KURULU İŞ AKIŞ ŞEMASI KURULDA ALINAN KARARLAR KURUL KARAR FORMUNA YAZILIR KARARLAR BAŞVURANA VE SAĞLIK ÇALIŞANINA İLETİLİR İDARİ TAKİBAT BAŞLAR BAŞVURAN KİŞİ VE SAĞLIK ÇALIŞANINA SONUÇ BİLDİRİLİR AYRICA KURUL HASTANE İLGİLİ ÖNERİLERİNİ İDAREYE YAZILI OLARAK BİLDİRİR HASTA HAKKI İHLALİ VARSA VEYA KONU TEKNİK BİR KONU İSE ALINAN KARARLARDAN İDARE HABERDAR EDİLİR KURUL TARAFINDAN 6 AY İÇERİSİNDA İKİDEN FAZLA HAK İHLALİ VERİLEN KİŞİ HAKKINDAKİ DOSYA, MÜEYYİDE UYGULANMASINI İÇEREN KANAAT RAPORUYLA BİRLİKTE SAĞLIK MESLEKLERİ KURULUNA İLETİLMEK ÜZERE SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE GÖNDERİLİR.

2016 YILI HASTA HAKLARI BAŞVURULARI Hasta Hakları Uygulaması Üzerinden Yapılan Başvuru : 27 Hasta Hakları Kurulu/Birimlerine Yapılan Başvuru: Yerinde Çözülen Başvuru: 9 Kurulda Görüşülen : 19 Hak İhlali Görülmeyen : 17 Hak İhlali Görülen : 2 Hasta Memnuniyeti Bildirilen : 2 33

2016 YILI TÜRKİYE GENELİ HASTA HAKLARI BAŞVURU İSTATİSTİKLERİ

“BİR HASTAYLA İLGİLENİR GÖRÜNMENİN EN İYİ YOLU, ONUNLA İLGİLENMEKTİR”

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ