ZEL ETM SEMNER ENGEL TRLER VE ZEL GEREKSNML

ÖZEL EĞİTİM SEMİNERİ

ENGEL TÜRLERİ VE ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUĞU OLAN BİREY(OTİZM) GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİ TE OLAN BİREY ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREY BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY BİRDEN FAZLA YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY ÖZEL YETENEKLİ BİREY

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY HAFİF DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY Zihinsel işlevler ile kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerinde hafif düzeydeki yetersizliği nedeniyle özel eğitim ile destek eğitim hizmetlerine sınırlı düzeyde ihtiyaç duyan birey ORTA DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY Zihinsel işlevler ile kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerindeki sınırlılık nedeniyle temel akademik, günlük yaşam ve iş becerilerinin kazanılmasında özel eğitim ile destek eğitim hizmetlerine yoğun şekilde ihtiyaç duyan birey. AĞIR DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY Zihinsel işlevler ile kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerindeki eksiklikleri nedeniyle öz bakım becerilerinin öğretimi de dâhil olmak üzere yaşam boyu süren, yaşamın her alanında tutarlı ve yoğun özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey olarak tanımlanmaktadır.

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DİKKAT; Zihinsel yetersizliği olanlarda dikkat problemleri yaygın olarak görülmektedir. Bireylerin öğrenme problemlerinin önemli bir bölümü dikkat problemlerinden kaynaklanmaktadır. Genel olarak dikkatleri dağınık ve kısa sürelidir BELLEK; Zihinsel yetersizliği olan bireylerin pek çoğu hatırlamada güçlük çeker. Görsel ve işitsel algıları zayıftır. Bellekle ilgili yaşadıkları en önemli problem öğrendikleri bilgileri kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarmada yaşamalarıdır. ÖĞRENME; Akranları gibi öğrenebilir ve öğrenmeye devam ederler. Akranlarından temel farkları öğrenmenin hızındadır, öğrenme hızları daha yavaştır DİL GELİŞİMİ; Zihinsel yetersizliği olan bireyler dil ve konuşmayı zihinsel yetersizliği olmayan bireylerin geçtiği basamaklardan geçerek edinirler. Ancak bu basamaklardan geçiş hızları daha yavaştır. .

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ AKADEMİK BAŞARI; Başarısızlıkları daha çok okuma-yazmada, okuduğunu anlamada, temel aritmetik becerileri kazanmada ortaya çıkmaktadır. Soyut kavramları somut kavramlara göre daha zor öğrenirler. SOSYAL GELİŞİM; Zihinsel yetersizlik gösteren bireylerde çeşitli sosyal problemlere rastlanmaktadır. Sosyal ilişkilerinde kendilerini grupta kabul ettirecek becerileri azdır. Arkadaşlık etmede sıklıkla problem yaşarlar. Benlik kavramları genellikle zayıftır. PSİKOMOTOR GELİŞİM; Genel olarak bu bireylerin fiziksel gelişimleri (boy-kilo) ise yaşıtlarının gelişimi ile tutarlılık gösterebilmektedir.

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY İşitme kaybı, doğuştan veya sonradan olan problemler nedeniyle işitme duyarlılığında meydana gelen azalmadır. İşitme engeli ise işitme duyarlılığındaki azalmanın bireyde ortaya çıkardığı yetersizlikler durumudur.

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ İŞİTME; İşitmenin gerçekleşebilmesi sesin olmasına, sesin kulağa ulaşmasına, o sesin insan kulağının alabileceği sınırlar içinde olmasına, sesin işitme yolu diye adlandırılan dış, orta ve iç kulak bölümlerini aşarak merkeze-beyne ulaşmasına, merkezde algılanmasına bağlıdır. İşitme engelli bireylerde bu yol tamamen veya kısmen yoktur. İşitme engelli bireyler, işitme cihazı kullansalar bile sesleri işitme cihazının izin verdiği frekans ve şiddette alabilmektedirler. Bu nedenle bazı konuşma seslerini duyamamakta, bazılarını karıştırmaktadırlar. Konuşanla arasındaki mesafeye, konuşanın sesinin şiddet, tını gibi özelliklerine, arka planda gürültü olup olmamasına bağlı olarak konuşulanları anlamada güçlük çekmektedirler.

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DİL VE KONUŞMA; İşitme engelli bireyler dilin anlam, ses bilgisi, biçim birim, söz dizimi bileşenlerini işiten bireyler gibi aynı sırada ve kurallar içinde ancak gecikmeli olarak edinirler. Dilin sosyal bağlamda belli bir amaca yönelik işlevi ve iletişim amacına uygun kullanımı ciddi olarak kısıtlıdır. Yetersiz işitme ve dil becerileri nedeniyle söyleni yazmada; duygu ve düşüncelerini yazılı olarak ifade etmede güçlük çekmektedirler. Sözcük dağarcığının sınırlı olması, dil bilgisel yapıları kazanmada gecikmeler ve bilgi düzeyindeki yetersizlikler işitme engelli bireylerin okumayı öğrenme ve okuduğunu anlama güçlüğü yaşamalarına sebep olmaktadır. Ayrıca işitme engelli bireyler düşüncelerini düzenlemede ve düzgün bir sırada ifade etmede güçlük çekerler.

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ BİLİŞSEL BECERİLER; Doğumla beraber bilişsel gelişim sürecinde dil önemli bir yer tutmaktadır. İşitsel girdinin yetersizliği nedeniyle işitme engelli bireyler düşünme ve akıl yürütme, sınıflama ve ilişki kurma, açıklama becerilerinde güçlük çekerler. Soyut düşünme becerilerindeki yetersizlikler, sevgi, nefret, inanç, güç, hız, zaman gibi kavramları etkili bir biçimde kullanmalarını olumsuz yönde etkilemektedir. Entelektüel olgunluğa yaşıtlarından daha geç ulaşırlar ya da ulaşamazlar. Soyutlamaları sözel veya yazılı ifadelerinde kullanmada güçlük çekerler. Duyduklarını zihinlerinde canlandırmada zorlanırlar.

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ MOTOR KOORDİNASYON; İşitme engelli bireyler, oturma, yardımsız ayağa kalkma, yürüme gibi motor becerilerin kazanılmasında işiten bireylerin gelişim aşamalarını izlerler. Ancak motor gelişimde gözlenen en büyük problem genel vücut koordinasyonunun sağlanması ve dengeyi gerektiren hareketlerde görülmektedir. Bunun dışında görsel motor koordinasyon gerektiren bazı becerilerde de güçlük çekebilmektedirler.

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DUYGUSAL-SOSYAL BECERİLER; İşitme engelli bireylerin işitme ve dil becerilerinin yetersiz olması kişiler arası iletişim kurmayı engellemekte ve sosyal yaşamla ilgili tutum ve rollerin öğrenilmesinde bazı güçlükler yaratmaktadır. İşitme engelli bireyler öğrenme ilgili becerilerde işiten yaşıtlarına göre daha çok desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. Öğrenmeye ilişkin deneyimlerinde uğradıkları başarısızlık bireyde motivasyon eksikliği yaratmakta, bu durum da bireyin sosyal ilişkileri öğrenmesini ve akademik becerilerde başarılı olmasını olumsuz yönde etkilemektedir.

GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLER

GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY Görme yetersizliği, görme gücünün kısmen ya da tamamen yetersizliğinden dolayı bireyin eğitim performansının ve sosyal uyumunun olumsuz yönde etkilenmesi durumunu ifade eder. EĞİTSEL TANIM; TOTAL GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY; Görme yetersizliğinden çok ağır derecede etkilenen, mutlaka kabartma alfabeye (Braille) ya da konuşan kitapların kullanılmasına ihtiyaç duyan bireylerdir; AZ GÖREN BİREY; Büyütücü araçlar yardımıyla ya da büyük puntolu yazılı materyali okuyabilen bireylerdir.

GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ; Genellikle doğuştan görme yetersizliği olan bireylerde streotip hareketler mevcut Bağımsız hareket edebilme becerileri sınırlıdır. Alan kavramını vermek güçtür. Alana ilişkin bilgiler daha çok dokunma duyusu aracılığıyla kazanılmaktadır. Dikkat yoğunlaştırma, ince ayrıntıları fark etme yetenekleri gelişmiştir Görme yetersizliğinden kaynaklanan eksiklikleri diğer duyu organlarını kullanarak telafi etmeye çalışırlar.

BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREY Hastalıklar, kazalar ve genetik problemlere bağlı olarak kas, iskelet, sinir sistemi ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi sonucunda meydana gelen hareket ile ilgili yetersizliktir.

BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Bağımsız hareket sınırlı veya sınırlılıklar getirir. Sıklıkla yorgundurlar. Denge problemleri vardır. Kol bacak ve eklem ağrıları olur.

OTİZMLİ BİREYLER

OTİZMLİ BİREYLER Otizm iletişim ve sosyal etkileşim sorunları, kısıtlı ilgi alanları ve tekrarlayan davranışlarla ortaya çıkan bir rahatsızlık olup ömür boyu devam eden bir gelişim bozukluğudur. Yaşamın ilk üç yılında ortaya çıkar. Otizm nedir sorusunun cevabını erken yaşta arayan aileler, erken teşhiste uygulayacakları rehabilitasyon programı ile rahatsızlığın etkilerini minimize etmeleri mümkündür. Bilim adamları nedenini henüz tam olarak tespit edemese de genetik bir rahatsızlık olduğu görüşü kuvvetlidir.

OTİZMLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Sosyal Etkileşim Sorunları; Sıra dışı göz kontağı özellikleri: Göz kontağı hiç kurmamak, çok kısa süreli kurmak ya da alışılmadık biçimde kurmak. Örneğin, birden bire gözlerini karşısındakinin gözlerine dikmek ve kaçırmak gibi. Jest ve mimik kullanımında sınırlılık: Konuşurken çok az jest ve mimik kullanmak. Ses kullanımında sıra dışılık: Konuşurken alışılmadık ses kalitesi ve vurgu özellikleri göstermek.

OTİZMLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Akran ilişkilerinde sınırlılık; Arkadaşlık kurmakta zorlanmak: Çok az sayıda arkadaşa sahip olmak ya da hiç arkadaş edinememek. Akranlarla etkileşimde bulunmamak: Kendi yaşıtlarıyla oynamada, konuşmada vb. çok isteksiz davranmak. Örneğin, yalnızca kendisinden çok küçük ya da büyük kişilerle etkileşimde bulunmak. Yalnızca özel ilgilere dayalı ilişkiler geliştirmek: Belli kişilerle, yalnızca belli ilgilere dayalı olarak (favori konularda) etkileşimde bulunmak. Grup içinde etkileşimde bulunurken zorlanmak: İş birliğine dayalı oyunların kurallarına uymakta zorlanmak.

OTİZMLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Başka kişilerle etkinlik paylaşımında sınırlılık; Yalnız olmayı tercih etmek: Başkalarının, genellikle aile üyeleriyle ya da arkadaşlarıyla birlikte yaptığı pek çok şeyi (TV izlemek, yemek, oyun oynamak vb. ) yalnız başına yapmayı yeğlemek. Sözel övgü karşısında tepki vermemek: Başkalarının kendisine yönelttiği övgü sözleri ya da sözel onaylamalar karşısında çok az tepki vermek ya da hiç tepki vermemek. Örneğin, hoşnutluk belirtisi göstermemek.

OTİMZLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Sosyal-duygusal davranışlarda sınırlılık; Başkalarının ilgisi karşısında tepkisiz kalmak: Birileri kendisine seslendiğinde ya da kendisiyle etkileşmek istediğinde tepki vermemek, duymuyormuş ya da fark etmiyormuş gibi davranmak. Başkalarının yaptıklarına karşı ilgisizlik: Ortama birinin girmesi, ortamdan birinin çıkması, birinin konuşmaya başlaması gibi başka çocukların çok ilgisini çeken bazı olaylar karşısında ilgisiz kalmak; böyle durumlarda, gülümseme gibi hoşnutluk ya da ağlama gibi hoşnutsuzluk ifadeleri göstermemek.

OTİMZLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ İletişim becerilerinde sınırlılık; Dil gelişiminde gecikme Karşılıklı konuşmada zorluk Sıra dışı ya da yinelenen dil kullanmak Gelişimsel düzeye uygun olmayan oyun

Otizm Tedavi Yöntemleri Otizmin tedavisindeki başarıyı etkileyen en büyük unsur erken teşhistir. Otizm etkilerinin yoğunluğu çocuktan çocuğa değiştiğinden tedavi stratejileri ona göre düzenlenir. Tedavi sonrası ortaya çıkan bulgular göstermektedir ki kişiye özel bir eğitimde otizmli çocuklar tedaviye daha iyi reaksiyon vermektedir. Eğitimde aile faktörü mutlaka olmalı, otizmli çocuğa iletişimsel, sosyal ve davranışsal anlamda uyum sağlayıcı tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Son dönemlerin en etkili eğitim şekli Davranışsal eğitim ve yönetimdir. Amaç otizmli çocuğun iletişim becerilerini geliştirmek kendine yardım etmesini sağlamak ve sosyal becerilerini geliştirmektir.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREY Dili yazılı ya da sözlü anlamak ve kullanabilmek için gerekli olan bilgi alma süreçlerinin birinde veya birkaçında ortaya çıkan ve dinleme, konuşma, okuma, yazma, heceleme, dikkat yoğunlaştırma ya da matematiksel işlemleri yapma güçlüğü nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan bireyi, …. » (MEB, 2006). DSM 5’e göre nedir? Özel öğrenme bozukluğu okul çağlarıyla başlayan ve okuma, yazılı anlatım ve matematik problemleriyle kendini gösteren gelişimsel bir bozukluktur.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREY DSM 5’te tanı konulabilmesi için bu güçlüğün aşağıda yer alan güçlüklerin bir sonucu olmaması gerektiği belirtilir (dışlama ölçütleri): Zihinsel yetersizlik, ekonomik ya da çevresel yoksunluk ya da yetersiz öğretim gibi dış faktörler, görme ya da işitme problemleri, nörolojik bir durum (örn. pediatrik felç) ya da motor bozukluklar, okulda konuşulan dildeki sınırlılık

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREY DSM 5’te bu yetersizliğin tanısının konulabilmesinin; bireyin tıbbi, eğitimsel ve aile geçmişinin incelenmesini, test puanlarının değerlendirilmesini ve öğretmen gözlemlerini, ayrıca akademik müdahaleye tepki sonuçlarının dikkate alınmasıyla konulacağı belirtiliyor.

VAKA ÖRNEĞİ 5. sınıf öğrencisi. IQ puanı 135. Okuma sorunu yok. Hecelemede sorunları var. El yazısında da problemleri var. İlgisini çeken konularda çok detaylı olarak konuşabilmesine rağmen bunları yazılı olarak aktarması istendiğinde çok zorlanıyor. Başarısız olduğunda da, maskaralık yaparak sınıfın dikkatini dağıtıyor. Problem davranışları da onun sınıfta izole edilmesine yol açıyor.

VAKA ÖRNEĞİ Emre normal zekaya sahip. Okumada, hecelemede ve yazmada ciddi problemleri var. Düşüncelerini organize etmede zorlanıyor. Dikkati kolay dağılıyor. Metin okuma düzeyine geçememiş. Sanata yeteneği var, bu konuda çok yaratıcı ve ilgili.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DSM 5’te 3 özel öğrenme yetersizliğinden söz edilir: 1. DİSLEKSİ(Okuma yetersizliği) 2. DİSGRAFİ(Yazılı anlatım yetersizliği) 3. DİSKALKULİ( Matematik yetersizliği)

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DİSLEKSİ(OKUMA YETERSİZLİĞİ); a)Sözcük okuma güçlüğü b)Okuma akıcılığındaki sorunlar (doğruluk, otomatiklik/hız, prozodi) c)Okuduğunu anlama sorunları

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Sözcük okumadaki ve okuma akıcılığındaki güçlükler; Okuma güçlükleri olan öğrencilerin sözcükleri doğru ve otomatik okuyamadıkları belirlenmiştir. Bu temel sorun onların okuma akıcılığını da olumsuz olarak etkilemektedir. Okuma güçlüğü olan öğrencilerin sözcük okumadaki güçlükleri metinleri okurken hatalar yapmalarına yol açmaktadır.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ OKUMA HATALARI; Sözcüğü anlamsız bir sözcük olarak okuma yemyeşil>yemşiyel • Sözcüğü görsel olarak benzeyen anlamlı bir sözcük olarak okuma sucu>sunucu • Sözcüğü görsel olarak benzemeyen bağlama uymayan anlamlı bir sözcük olarak okuma çok>bir • Sözcüğü görsel olarak benzemeyen bağlama uyan anlamlı bir sözcük olarak okuma büyük>iri

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Sözcük ekleme “İşe yaramadığını mı düşünüyorsun? ”>“İşe yaramadığını mı bu düşünüyorsun? ” • Sözcük atlama “Şu çatlak kovaya kalsa herhalde sahibimiz aç kalır. ”>“Şu çatlak kalsa sahibimiz aç kalır. ” • Sözcüğün bir bölümünün ya da tümünün tekrarı rengarenk>rengagarenk

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ SÖZCÜK GRUBUNUN TEKRARI “Sucunun bir şikayeti yokmuş ama…”>“ Sucunun bir şikayeti sucunun bir şikayeti yokmuş ama…” • SÖZCÜKLERİN YERLERİNİ DEĞİŞTİRME “…diğer kovanın sağlam olmasından daha çok yarıyor işime. ” “…diğer kovanın sağlam olmasından daha çok işime yarıyor. ” • KENDİNİ DÜZELTME işte>işte • OKURKEN SÖZCÜĞÜN HECELERİNİ YANLIŞ AYIRMA so-pa-nın>sop-an-ın • HARF/HECE ATLAMA YOLA>YOL; KOVAYA>KOVA • HARF/HECE EKLEME kovalar>kovaları; yoldan>yolundan

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ Okuduğunu anlama güçlükleri; okuduğunu anlamada aşağıda yer konularda sorun yaşadıkları belirlenmiştir: metne ilişkin çıkarım sorularını yanıtlama metne ilişkin ana düşünce/düşünceleri bulma metindeki olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma metindeki önemli bilgiyle önemsizi ayırma metindeki bilgi ve olayları organize etme metni özetleme

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DİSGRAFİ(YAZI ANLATIM YETERSİZLİĞİ Öğrenme bozukluklarından biri olan disgrafi, yazı yazamama durumudur. Ancak bu durum çocukta zeka geriliği veya ciddi gelişim bozukluğu olduğu anlamına gelmez. Yazı yazma için dinleme, akılda tutabilme, anlama ve kasların düzgün çalışması gibi bir grup çalışmanın başarılı bir şekilde gerçekleşmesi gerekmektedir. Disgrafi problemi olan çocuklar motor beceri, görsel ve işitsel algı problemleri yaşarlar. Buna bağlı olarak kelimeleri yazarken harfleri yanlış, eksik veya ters yazma gibi sorunlarla karşılaşırlar. );

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DİSGRAFİ ÖRNEKLERİ; Bazı harf/hece ya da sayıları ters yazar/karıştırır. (b-d/en-ne/ ve-ev/12 -21/6 -9/ 2 ile 5 i / 4 ile 7 yi vb. . ) Sınıf düzeyine göre yazısı çirkindir. Sınıf düzeyine göre daha yavaş yazar. Büyük küçük harflerle karışık yazar. Yazarken harf/hece eksik bırakır. Yazarken kelime aralarında boşluk bırakmaz ya da heceleri ayrı(sil gi, ka lem vb. ) yazar. Sınıf düzeyine göre imla ve noktalama hataları yapar. Yaşıtlarına göre insan resmi çizimleri kötüdür

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ DİSKALKULİ(MATEMATİK YETERSİZLİĞİ); İşlem yaparken eldeyi unutma, sayıları yanlış yerleştirme, toplama yaparken çıkarmaya geçme vb. . hatalar yapar. İki ve ya daha fazla basamaklı sayılarla çarpma işlemi yaparken basamak kaydırmayı unutur. Sayıları yanlış yere yerleştirir. Problem çözerken soruyu anlamakta zorlanır. Soruyu çözerken uygun bir sıra izlemekte zorlanır. Hangi işlemi hangi sırada yapacağını unutur. İşlem yaparken sembolleri karıştırır. Çarpım tablosunu ezberlemekte zorlanı

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLERİ DEĞERLENDİRME FORMLARI OKUMA FORMU YAZI FORMU

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREY Genel zihinsel yetenek, özel akademik yetenek, dil, matematik, fen bilimleri, sosyal bilimleri, liderlik, yaratıcılık, görsel ve işitsel sanatlar ile psiko-motor becerileri kapsamaktadır.

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREYLERİN ÖZELLLİKLERİ

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREYLERİN TANILANMASI ÖĞRETMENİN ROLÜ; Bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından yaşıtlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren öğrenciler, eğitim ve öğretim süreci içerisinde gözlemlemek suretiyle fark edilebilirler. Öğrenciye ilişkin gözlemlerini aile paylaşır. Aile hikayesinin bilinmesi tanılamada önemlidir. Aile öğrencinin durumu ile ilgili bilgi alışverişi yapar. Gerekli durumlarda, öğrencinin sağlık problemi olup olmadığının belirlenmesi için aileyi sağlık kurumlarına yönlendirir. Okulun rehberlik ve psikolojik danışma servisini konu ile ilgili bilgilendirerek, önerilerine başvurur. Öğrencinin özel eğitim ihtiyacının belirlenmesi amacıyla öğrenciyle ilgili olarak Eğitsel Değerlendirme İsteği Formunu doldurarak okul idaresine teslim eder.

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREYLERİN TANILANMASI AİLENİN ROLÜ; Öğrencinin ailesi, durum ile ilgili bilgilendirilir. Eğitsel değerlendirme formu, kapalı zarf ile veliye teslim edilir ve veli randevu almak üzere RAM’a yönlendirilir. Verilen randevu tarihi ve saatinde veli öğrenci ile birlikte orada bulunur

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREYLERİN TANILANMASI Rehberlik Araştırma Merkezinin (RAM) Rolü; Uygulanan zeka testi sonucunda 130 ve üzeri zeka puanına sahip olduğu belirlenen bireyler için Özel Eğitim Değerlendirme Kurul Raporu hazırlanır. Öğrenci BİLSEM’e devam ediyor ve aynı zamanda öğrenim gördüğü okuldaki destek eğitim odası hizmetinden de faydalanmak istiyorsa RAM’a başvurur. RAM tarafından rapor hazırlanır. Hazırlanan bu rapor doğrultusunda bu hizmetten faydalanır.

ÜSTÜN YETENEKLİ BİREYLERİN TANILANMASI OKULUN ROLÜ; Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM) tarafından hazırlanan bu rapor doğrultusunda, öğrenci okuldaki destek eğitim odası hizmetinden yararlanır. Okul özel yetenekli olarak tanılanan öğrenciye destek eğitim odası açmak zorundadır.

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE OLAN BİREY; Yaşına ve gelişim seviyesine uygun olamayan dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri en az iki ortamda ve altı ay süreyle gösteren, bu özellikleri yedi yaşından önce ortaya çıkan, Özel Eğitim Hizmetlerine ihtiyacı olan bireydir. Dikkat bilişsel sürecin başıdır. Bir işe başlama, devam ettirme, sonlandırma, uyanık olma gibi süreçler söz konusudur. Dikkat süresi, dikkat yoğunluğu her yaşta farklıdır. Dikkat eksikliği, kişinin dikkat süresinin yaşından beklenenden az olmasıdır.

DEHB BELİRTİLERİ VE ÖZELLİKLERİ Bir yerde oturmaz , sürekli hareket halindedir. Sürekli bağırır konuşur başkalarını işinden alıkoyar. Eşyalarını kaybederler. İsteklerini erteleyemezler. Sorulan soru tamamlanmadan cevap verirler. Kendisi ile konuşulurken dinlemiyormuş gibi görünür. Grupta sırasını bekleyemez. Sakin gürültüsüz oynayamaz. İtme vurma davranışlarını sık gösterir. Dikkati kısa sürelidir. Başladıkları işi bitiremezler.

ÖZEL EĞİTİM HİZMETLERİNDE EĞİTSEL DEĞERLENDİRME VE TANILAMA SÜRECİ

TANILAMA NEDİR? Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile yeterli ve yetersiz yönlerinin, bireysel özelliklerinin ve ilgilerinin belirlenmesi amacıyla tıbbî, psikososyal ve eğitim alanlarında yapılan değerlendirme sürecidir

TANILAMA MODELLERİ Özel eğitim gerektiren bireylerin tanılanması ve eğitim hizmetlerinin belirlenmesinde 2 tür modelden yararlanılmaktadır. Bunlar: Eğitsel tanılama Tıbbi tanılama

TIBBİ TANILAMA Tıbbi verilerin ve psikometrik ölçümlerin esas alındığı tanılama modelidir. Bu tanılama modelinde, yetersizliğin olup olmadığı belirlenmekte, yetersizliğe neden olan zedelenmenin yeri, derecesi, zedelenmeye yol açan etmenler, süreğen olup olmadığı ya da ilerleyip ilerlemediği gibi özellikler tespit edilmektedir. • Tıbbi tanılamada bireyde var olan zedelenmenin nasıl bir gelişim göstereceği, nasıl giderilebileceği üzerinde yoğunlaşılmakta ve genellikle bu verilere dayanılarak yetersizlikten etkilenme derecesini en aza indiren tıbbi önlemler üzerinde durulmaktadır. • Tıbbi tanılama ve psikolojik testlerden elde edilen verilerle teşhis, sınıflandırma ve ön kestirimler yapılabilmekle beraber bu veriler ışığında özel eğitim gerektiren bireye uygun eğitim ortamları ve programları hakkında karar vermek mümkün değildir.

EĞİTSEL TANILAMA Eğitsel değerlendirme ve tanılama sürecinde, eğitsel amaçla bireyin tüm gelişim alanındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri ile eğitim ihtiyaçları belirlenerek en az sınırlandırılmış eğitim ortamına ve özel eğitim hizmetine karar verilir. Bireyin eğitsel değerlendirme ve tanılaması rehberlik ve araştırma merkezinde oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından nesnel, standart testler ve bireyin özelliklerine uygun ölçme araçlarıyla yapılır. Eğitsel değerlendirme ve tanılama; eğitimin her tür ve kademesindeki geçişler ile bireylerin eğitim performansı ve eğitim ihtiyaçları dikkate alınarak veli ya da okulun/kurumun isteği üzerine gerektiğinde tekrarlanır.

EĞİTSEL DEĞERLENDİRME VE TANILAMA ÖZEL EĞİTİM GEREKTİRDİĞİ DÜŞÜNÜLEN ÖĞRENCİLERE İLİŞKİN EĞİTSEL DEĞERLENDİRME VE TANILAMA SÜRECİ FARKINA VARMA HEKİME BAŞVURMA TIBBİ DEĞERLENDİRME BİLGİ TOPLAMA MÜDAHALE GÖNDERME RAM(ÖZEL EĞİTİM DEĞERLENDİRME KURULU) YÖNLENDİRME İL/İLÇE ÖZEL EĞİTİM HİZMETLERİ KURULU YERLEŞTİRME

EĞİTSEL DEĞERLENDİRME İÇİN GEREKLİ BELGELER Bireyin velisinin veya okulun yazılı talebi Koruyucu aile yanında kalan bireylerin için yapılan başvurularda koruyucu aile belgesi Okula kayıtlı bireylerin için eğitsel değerlendirme istek formu Varsa bireyin engelli sağlık kurulu raporu Destek eğitim hizmeti alan bireylerin raporlarının yenilenmesi için yapılan başvurularda ilgili kurumca hazırlanan dönem sonu bireysel değerlendirme formu 4 adet fotoğraf(son 6 ayda çekilmiş olmak kaydıyla) Bireyin ve velisinin nüfus cüzdanının sureti veya fotokopisi.

DESTEK EĞİTİM ODASI Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kademesinde eğitim veren okullarda tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini sürdüren öğrenciler için il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunun teklifi doğrultusunda il veya ilçe milli eğitim müdürlüklerince destek eğitim odası açılır.

DESTEK EĞİTİM ODASI Eğitim alacak öğrenciler, bu öğrencilere okutulacak dersler ile öğrencilerin alacağı haftalık ders saati BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda belirlenir. BU PLANLAMA HAFTALIK TOPLAM DERS SAATİNİN %40’INI AŞMAYACAK ŞEKİLDE YAPILIR. Destek eğitim odasında görev alacak öğretmenlerin çalışma programları okul yönetimince yapılır. Destek eğitim alacak öğrenci sayısına göre okullarda BİRDEN FAZLA DESTEK EĞİTİM ODASI AÇILABİLİR. Destek eğitim odasında öğrencilerin eğitim performansları dikkate alınarak bire bir eğitim yapılır. Ancak, BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda gerektiğinde eğitim performansı aynı seviyede olan ÖĞRENCİLERLE BİR EĞİTİMİN YANINDA EN FAZLA 3 ÖĞRENCİNİN BİR ARADA EĞİTİM ALACAĞI GRUP EĞİTİMİ DE YAPILABİLİR.

DESTEK EĞİTİM ODASI Destek eğitim BEP geliştirme biriminin planlaması doğrultusunda okulun ders saatleri içinde veya dışında ihtiyaç halinde hafta sonu da planlanabilir. Öğrenciye ders saatleri içinde eğitim verilecekse destek eğitim alması planlanan dersin saatinde o derse ilişkin eğitim verilir. Özel yetenekli öğrencilerin yetenek alanları doğrultusunda takip ettikleri dersler destek eğitim odasında zenginleştirme ve hızlandırma yoluyla farklılaştırılarak verilir. Bu programlar öğrencilerin devam ettikleri örgün eğitim kurumlarında uygulanan eğitim programı ile bütünlük oluşturacak şekilde plânlanır ve yürütülür. Destek eğitim odasında; öğrencilerin eğitim ihtiyaçları takip ettikleri eğitim programı ve öğrencilerin kayıtlı oldukları kademe esas alınarak özel eğitim öğretmenleri, okul öncesi öğretmenleri, sınıf ve diğer alan öğretmenleri okul yönetiminin teklifi doğrultusunda il veya ilçe millî eğitim müdürlüklerince görevlendirilir. ilkokul ve ortaokullardaki destek eğitim odalarında özel yetenekli öğrencilere eğitim vermek üzere üst kademelerde görev yapan alan öğretmenleri de görevlendirilebilir. Okul müdürü ve müdür yardımcıları destek eğitim odalarında görevlendirilmez

DESTEK EĞİTİM ODASI Okulda oluşturulan BEP biriminin yapmış olduğu toplantı tutanağı ve Rehberlik Hizmetleri Yürütme Komisyonunca alınan kararlar ve tutanaklar doğrultusunda İl/İlçe Milli Eğitime talep yazısı kararı verilir. İl/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulaması kapsamında okul/kuruma yerleştirilen özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için her tür ve kademedeki okul/kurumlar bünyesinde il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince destek eğitim odası açılır. Destek eğitim odası onayı alan okullar veli dilekçesi, öğretmen görevlendirmesi ücret onayı, Öğretmen Görevlendirme Dilekçesi, Destek Eğitim Odasında Görev Almak İsteyen Öğretmenlerin Dilekçesi ve BEP Geliştirme Birimi Kararı ile birlikte yazacağı dilekçeyi İl/İlçe Milli Eğitime gönderir.

DESTEK EĞİTİM ODASI Açılış onayları, açılacak her bir destek eğitim odası için ayrı olacak şekilde bir defa alınır. Fizikî şartları nedeniyle destek eğitim odası açılamayan okullarda il/ilçe millî eğitim müdürlüklerinin onayı doğrultusunda fen laboratuvarları, resim atölyeleri, müzik odaları vb. uygun alanlar destek eğitim odası olarak kullanılabilir. Rehberlik ve Araştırma Merkezlerince düzenlenen Özel Eğitim ve Değerlendirme Kurulu Raporları, öğrencinin bulunduğu eğitim kademesinin sonuna kadar geçerlidir

DESTEK EĞİTİM ODASI Sınıf öğretmenlerine maaş ve ek ders karşılığı görevlerini tamamladıktan sonra, istemeleri halinde, 8 saate kadar Destek Eğitim Odasında görev verilebilir. Sınıf öğretmenlerinin, dersine branş öğretmenleri girdiği saatlerde, Destek Eğitim Odasında girdikleri ders için ayrıca ek ders tahakkuk ettirilmez, sadece girdiği dersin ek ders ücreti %25 zamlı ödenir. Maaş karşılığı ders saatini dolduramayan branş öğretmenine, maaş karşılığını dolduramadığı saat kadar Destek Eğitim Odasında görev verilir. Ayrıca branş öğretmenlerine, 15 saat maaş karşılığı olan ders yükünün üzerine, 6 saat zorunlu ek ders kapsamında Destek Eğitim Odasında görev verilebilir. Branş öğretmeninin istemesi durumunda, 15 saat maaş karşılığı ve 6 saat zorunlu ek dersin üzerine, 9 saat daha Destek Eğitim Odasında ek ders görevi verilebilir.

DESTEK EĞİTİM ODASI İlköğretim Kurumlarında; kaynaştırma öğrencileri ve özel eğitim sınıflarında eğitimlerine devam eden öğrencilere başarısızlıklarından dolayı sınıf tekrarı yaptırılmaz. Ancak; velinin yazılı talebi ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme Biriminin kararı doğrultusunda, ilkokulda kaynaştırma öğrencilerine bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yaptırılabilir. İşitme ve hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğrenciler ilköğretim ve ortaöğretimde, istekleri doğrultusunda Yabancı Dil programlarındaki bazı bilgi ve becerilerin öğretiminden veya dersin tamamından muaf tutulurlar. Yabancı Dil dersinden muaf tutmak için öğrencimizin velisinden alınacak bir dilekçe yeterlidir.

KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME EĞİTİMİ özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimlerini, destek eğitim hizmetleri de sağlanarak yetersizliği olmayan akranları ile birlikte resmî ve özel; okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretimde sürdürmeleri esasına dayanan özel eğitim uygulamalarıdır.

KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM Özel eğitim ihtiyacı olan bireyler Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu doğrultusunda her tür ve kademedeki eğitimlerini kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla sürdürebilirler. Özel eğitim ihtiyacı olan bireyler, kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini akranları ile birlikte aynı sınıfta tam zamanlı veya özel eğitim sınıflarında yarı zamanlı olarak sürdürebilirler. Okul öncesi eğitim, ilköğretim ya da mesleki ve teknik eğitim programlarının uygulandığı özel eğitim okullarında kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim verilebilir. Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim yapılan okullarda BEP geliştirme birimi oluşturulması zorunludur.

KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM Öğrenciler, kayıtlı bulundukları okulda uygulanan eğitim programını takip ederler. Öğrencilerin takip ettikleri programlar temel alınarak BEP hazırlanır. Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim yapılan okullarda özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için uygun ortam düzenlemeleri yapılır ve destek eğitim odası açılır. Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulaması yapılan okullarda özel eğitim ihtiyacı olan bireyler gelişim özellikleri de dikkate alınarak sınıflara eşit sayıda ve her bir şubede 2 öğrenciyi geçmeyecek şekilde yerleştirilir. Ancak bu sayı birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan okullarda ihtiyaç doğrultusunda artırılabilir.

KAYNAŞTRIMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARINDA BAŞARININ DEĞERLENDİRMESİ Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde kayıtlı olduğu okulda uygulanan mevzuatın yanında aşağıdaki hususlar da dikkate alınır: Öğrencilerin başarıları BEP"lerine göre değerlendirilir. Tüm ölçme ve değerlendirme süreçlerinde öğrencilerin yetersizlik türü, gelişim özellikleri ve eğitim performansları doğrultusunda süre, ortam, yöntem, cihaz ve materyallerde düzenlemeler yapılarak gerekli tedbirler alınır. Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için merkezi sistem sınavlarında gerekli tedbirler alınır. işitme yetersizliği, zihinsel yetersizliği veya otizmi olan öğrenciler, her tür ve kademede velinin yazılı talebi ve BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda yabancı dil dersinden muaf tutulabilirler. Bu öğrenciler merkezi sistem sınavlarında, yabancı dil dersi sınavından muaf tutulurlar.

KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARINDA BAŞARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Görme yetersizliği olan öğrenciler için resim, şekil ve grafik içeren sorular kabartma olarak, betimlenerek veya bu soruların yerine eş değer sorular hazırlanarak değerlendirme yapılır. Motor becerilerde yetersizliği olan öğrenciler velinin yazılı talebi doğrultusunda motor beceri gerektiren derslerin uygulamalı bölümlerinden muaf tutulurlar. Öğrencilere, velinin yazılı talebi ve BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda ilkokulda bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yaptırılabilir.

EVDE EĞİTİM HİZMETLERİ Zorunlu öğrenim çağındaki özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerden sağlık problemi nedeniyle en az on iki hafta süreyle örgün eğitim kurumlarından yararlanamayacağı ya da yararlanması durumunda sağlığı açısından risk oluşturacağı en az birisi ilgili daldan olmak üzere üç uzman tabip tarafından düzenlenmiş Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporu’nda belirtilen öğrencilere velinin yazılı talebi ve Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu ile il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunun planlaması doğrultusunda ders yılı içinde evde eğitim hizmeti verilebilir.

EVDE EĞİTİM HİZMETLERİ Öğrencinin evde eğitim hizmeti kapsamında alacağı haftalık ders saati, sorumlu olduğu eğitim programı esas alınarak ilköğretim kademesinde veya özel eğitim programı uygulanan ortaöğretim kademesinde bir okula kayıtlı olanlar için haftada 10 ders saatinden, diğer ortaöğretim kademesinde bir okula kayıtlı olanlar için ise haftada 16 ders saatinden az olmayacak şekilde planlanır. İlköğretim programını takip eden öğrenciler için okutulacak dersler belirlenirken merkezi sistem sınavlarında sorumlu olacakları dersler; ortaöğretim programlarını takip eden öğrenciler için okutulacak dersler belirlenirken ise öğrencinin seçtiği ders yoğunluğu dikkate alınarak planlama yapılır. Özel eğitim programını takip eden öğrenciler için okutulacak dersler belirlenirken öğrencilerin eğitim ihtiyaçları ve özellikleri dikkate alınarak planlama yapılır. Ortaöğretim kademesinde özel eğitim programından sorumlu olan öğrenciler için eğitim programında yer alan meslek dersleri dışındaki dersler için evde eğitim hizmeti planlanır.

EVDE EĞİTİM HİZMETLERİ Evde eğitim hizmetlerinde öğrencilerin eğitim ihtiyaçları ile takip edecekleri eğitim programı esas alınarak; özel eğitim öğretmenleri, okul öncesi öğretmenleri, sınıf ve diğer alan öğretmenleri görevlendirilir. Öğretmen görevlendirmesinde öncelikle öğrencinin kayıtlı bulunduğu okulda veya o yerleşim yerindeki eğitim kurumlarında görev yapan kadrolu öğretmenlerden istekli olanlar arasından, ihtiyacın bu yolla karşılanamaması durumunda ise o yerleşim yerindeki eğitim kurumlarında veya RAM’larda görev yapan kadrolu öğretmenler arasından resen görevlendirme yapılır. Öğrencilerin başarı durumlarının değerlendirilmesi, sorumlu olduğu eğitim programının uygulandığı okullardaki değerlendirme ölçütlerine göre yapılır. Okutulan derslerin puanları e-Okul Sistemine işlenir. Öğrenci okutulmayan derslerden muaf tutulur. Bireylerin başarı değerlendirme sonuçları öğretmenler tarafından, öğrencinin kayıtlı bulunduğu okul yönetimine bildirilir. Sınıf geçme ve diğer işlemler, kayıtlı olunan okul yönetimi tarafından yürütülür.

EVDE EĞİTİM HİZMETLERİ Bireylerin başarı değerlendirme sonuçları öğretmenler tarafından, öğrencinin kayıtlı bulunduğu okul yönetimine bildirilir. Sınıf geçme ve diğer işlemler, kayıtlı olunan okul yönetimi tarafından yürütülür. Evde eğitim hizmeti süresince bu öğrencilerin okula devam zorunluluğu aranmaz ve devam zorunluluğu aranmamasına yönelik e-Okul Sisteminde işlem yapılır. Evde eğitim hizmetinden yararlanan öğrencilere verilen eğitim hizmetleri, bilişim teknolojileri de kullanılarak desteklenir. Evde eğitim hizmeti hafta içi verilebileceği gibi hafta sonları da verilebilir. Mesleki ve teknik eğitim programlarının uygulandığı okullarda kayıtlı olan öğrencilerden sadece 9 uncu sınıf öğrencileri için evde eğitim hizmeti sunulur.

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI(BEP) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencinin: Kişisel, sosyal, işlevsel ve akademik becerilerde ihtiyaçlarını karşılamak üzere Performans düzeyine uygun kazanımların(kısa ve uzun dönemli amaçların) Nerede, ne zaman, ne kadar süreyle, kim tarafından hangi yöntem ve teknikle öğretileceğini gösteren Eğitim ortamı ve eğitim hizmetlerinden en iyi şekilde yararlanmasını hedefleyen Eğitim öğretim için ortam araç ve gereçte gerekli düzenleme ve uyarlamaları içeren Öğrencinin gelişimini takip etmeye yarayan Bireyselleştirilmiş bir yol haritasıdır.

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI BEP Hazırlama Aşamaları BEP Geliştirme Biriminin Oluşturulması Öğrencinin Eğitsel Performans Düzeyinin Belirlenmesi Uzun ve Kısa Dönemli Amaçların Belirlenmesi Uygun Eğitim Ortamları ve Bu Ortamlarda Sunulacak Destek Hizmetlerin Belirlenmesi Öğretim Materyalleri ve Öğretim Yöntemlerinin Belirlenmesi Başarının Değerlendirilmesi

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI BEP Geliştirme Biriminin Oluşturulması Okul müdürü veya görevlendireceği müdür yardımcısı başkanlığında, Rehberlik öğretmeni, Öğrencinin sınıf öğretmeni, Öğrencinin alan dersi öğretmenleri, Öğrencinin velisi öğrencinin de yer alacağı BEP geliştirme birimi oluşturulur. Gerekli görüldüğünde Özel Eğitim Değerlendirme Kurulundan bir üye.

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI Öğrencinin Eğitsel Performans Düzeyinin Belirlenmesi Öğrencinin bildiklerinin ve güçlü yönlerinin tespit edilmesidir. Yönergeler öğrencinin düzeyine uygun olmalıdır. Öğrencinin akranlarına göre, hangi alanlarda ne düzeyde olduğunun belirlenmesidir. Ortam öğrencinin dikkatini dağıtmayacak şekilde düzenlenmelidir. Tüm derslere yönelik olmalı ve o dersin öğretmeni tarafından yapılmalıdır

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI Eğitsel Performans Belirleme Yöntemleri Görüşmeler (aile, öğretmen) Performans Belirleme Formları Okul Kayıtlarını İnceleme Formal ve İnformal Testler Kaba Değerlendirme Formları Kontrol Listeleri Vb değerlendirme yöntemleri ile

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI Uzun ve Kısa Dönemli Amaçların Belirlenmesi Performans düzeyi belirlenen öğrencinin eğitim gereksinimlerine göre Uzun Dönemli Amaçlar ve Kısa Dönemli Amaçlar oluşturulur. Kısa Dönemli Amaçlar Uzun Dönemli Amaçlara ulaşmaya hizmet edecek amaçlar olmalıdır. Amaçların ne kadar süre ile çalışılacağı belirlenir.

BU BİR ÖRNEKTİR AMAÇLAR İHTİYACA GÖRE ARTIRILABİLİR UZUN DÖNEMLİ AMAÇLAR(UDA) KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR(KDA) BAŞLAMA TARİHİ- SORUMLU BİTİŞ TARİHİ ÖĞRETMEN Feride cümle okur yazar. 1) Sesleri tanır 2) Seslerden hece oluşturur 3) … 22/09/201718/01/2018 dersi veren öğretmen Feride çarpma işlemi yapar. 1. Bir basamaklı sayıyı bir basamaklı sayıyla çarpar. 2. İki basamaklı sayıyı bir basamaklı sayıyla çarpar 22/09/201718/01/2018 dersi veren öğretmen … …

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI Başarının Değerlendirilmesi Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğine göre öğrenci devam ettiği okulun sınıf geçme ve sınavlarla ilgili hükümlerine göre değerlendirilmekte olup değerlendirmelerde öğrencilerin BEP’leri dikkate alınmaktadır. Yani BEP’teki Uzun ve Kısa Dönemli Amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığının değerlendirmesidir. Öğrencinin başarısının değerlendirmesinde öğrencinin yetersizlik türü, gelişim özellikleri ve eğitim performansları dikkate alınmalı ve bu doğrultuda süre, ortam, yöntem, cihaz ve materyallerde düzenlemeler yapılmalıdır. Bu kapsamda yapılan düzenlemelere ilişkin bilgilerinde BEP’e yansıtılması gerekmektedir.

BEP Geliştirme Birim Toplantısı Kararlar ve Gündem Maddeleri Başkanın BEP hazırlamanın zorunluluğunu ve faydalarını açıklaması, Varsa önceki BEP’in kararları, amaçları, yöntem, teknik ve araç-gereçlerin öğrencinin gelişimi üzerindeki etkisinin tartışılması, Önceki toplantı tutanağının gözden geçirilmesi, toplantı kararlarının amacına ulaşılıp ulaşılmadığının tartışılması, Öğrencinin bildiklerinin ve bilmediklerinin tespiti için eğitsel performansının değerlendirilmesine karar verilmesi, Tüm öğretmenler in öğrenci ve eğitim ortamı hakkında görüş ve önerilerini sunması, Öğrencinin öğrenme özelliklerinin belirlenmesi, Öğrencinin öncelikli gereksinimlerinin belirlenmesi

BEP Geliştirme Birim Toplantısı Kararlar ve Gündem Maddeleri Öğrencinin performans değerlendirmesinden sonucuna göre Uzun Dönemli(Yıllık) Amaçlar’ın ve Kısa Dönemli Amaçlar’ın belirlenmesi, Eğitim öğretim için öğrencinin seviyesine ve öğrenme özelliklerine uygun yöntem, teknik ve araç-gerece karar verilmesi, Destek hizmetleri belirlenerek hangi dersten haftada kaç Destek Eğitim Odasında ders alacağının belirlenmesi, Bir sonraki toplantı tarihine karar verilmesi, Toplantıya katılanların ve toplantı sırasında alınan kararların, yapılan tartışmaların yazılı olarak kaydedilmesi ve uyuşma sağlanamayan kararların gözden geçirilmesi.

REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ EĞİTSEL TANILAMA VE DEĞERLENDİRME İÇİN GEREKLİ EVRAĞIN DOLDURULMASI Eğitsel değerlendirme istek formu Bireysel gelişim raporu Sağlık kuruluna yönlendirme formları 1)DEHP formu 2)Özel öğrenme güçlüğü formu

SIKÇA SORULAN SORULAR Rehberlik ve Araştırma Merkezine Müracaatta Okuldan İstenilen Belgeler Nelerdir? Öğrenci ilk defa incelenecekse; Eğitsel Değerlendirme İsteği Formu doldurulacaktır. Öğrenci ilk inceleme değilse; Bireysel Eğitim Planı (Öz. Eğ. Hiz. Yön. 10. mad ve 83/3)(Bireysel Gelişim Raporu) hazırlanacaktır. (Yaz tatili dahil inceleme tarihinde kurumda olması zorunludur)

SIKÇA SORULAN SORULAR Bireysel Gelişim Raporu nasıl doldurulur? Bireysel gelişim raporunda öğrencinin tedbiri ve sınıfı özellikle belirtilerek eksiksiz doldurulmalıdır. Bireysel Gelişim Raporu 3 gruptan oluşur 1 - BEP’e alınan amaçlar 2 - Kazandırılan kazanımlar 3 - Kazandırılamayan önümüzdeki dönem için önerilen kazanımlar

SIKÇA SORULAN SORULAR Değerlendirme Süreci Nasıldır? Değerlendirme süreci; özel eğitim bölümümüzde uzman öğretmenlerimiz tarafından randevu saatinde evraklarının tamamı ve velisiyle gelen bireylerin incelemesi öğrencinin var olan durumuna ve gözlemlenen durumuna göre yapılır. Öncelikli olarak zihinsel performansı, akademik performansı ve okul ve kurumlardan gelen evraklar ile aileden edinilen bilgiler ışığında öğrencinin değerlendirme süreci tamamlanır.

SIKÇA SORULAN SORULAR RAM DA ALINAN KARARLARIN GEÇERLİLİK SÜRESİ? Öğrenciler için alınan resmi tedbirler öğrenci bir üst kademeye geçişi yapılana ya da okul/velinin bu kararın değişim isteğinde bulunana kadar geçerlidir. Destek eğitim raporlarının geçerlilik süreleri ise raporunda belirtilmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR BİREYİN SAĞLIK RAPORU MEVCUT BİREYİN EĞİTSEL TANILAMA YAPILMASI ZORUNLU MU? Birey akranlarından anlamlı bir farklılık göstermediği sürece eğitsel tanılamaya gerek yoktur.

SIKÇA SORULAN SORULAR Rehabilitasyon eğitim merkezi bireyi ders esnasında dersten alabilir mi?

SIKÇA SORULAN SORULAR BİREYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ VE ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ TANISI BİRLİKTE OLABİLİR Mİ? Özel öğrenme güçlüğü olan bireylerin normal veya normal üstü bir zekaya sahip olmaları gerektiği için kesinlikle zihinsel yetersizlik ve ögg bir arada olamaz.

SIKÇA SORULAN SORULAR TIBBİ TANI OLMADAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ VE DEHP OLAN BİREYLERE RESMİ TEDBİR KARARI ALABİLİR Mİ? Özel öğrenme güçlüğü, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tıbbi bir tanıdır. Hekim raporu veya sağlık kurulu raporu olmak zorundadır.

SIKÇA SORULAN SORULAR Özel eğitim sınıflarında görev yapan özel eğitim öğretmenlerine ve hastane bünyesinde açılan sınıflarda görevli öğretmenlere nöbet ücreti ödenir mi? Ödenirse bu ücret %25 artırımlı olarak ödenir mi? özel eğitim sınıflarında görevli özel eğitim öğretmenleri teneffüs ve yemek saatlerinde sınıflarında kayıtlı öğrencilerin gözetimine devam ederek nöbet görevini yerine getirmektedirler. Bu öğretmenlere ayrıca nöbet görevi verilmez. Bu şekilde görev yapan özel eğitim öğretmenlerine haftada 3 saat nöbet ücreti %25 artırımlı olarak ödenir. Hastane sınıfında üzerine sınıf sorumluluğu verilen kadrolu öğretmenler özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin gözetimine devam ederek nöbet görevini yerine getirirler. İlgili mevzuat hükümleri doğrultusunda hastane sınıflarında üzerine sınıf sorumluluğu verilen kadrolu öğretmenlere de haftada 3 saati geçmemek üzere nöbet ücreti %25 artırımlı olarak ödenmesi gerekmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR Evde eğitim hizmetlerinin sunulmasında ders ücreti karşılığında öğretmen görevlendirmesi yapılabilir mi? Evde eğitim hizmetlerinde öğrencilerin eğitim ihtiyaçları ile takip edecekleri eğitim programı esas alınarak; özel eğitim öğretmenleri, okul öncesi öğretmenleri, sınıf ve diğer alan öğretmenleri görevlendirilir. Öğretmen görevlendirmesinde öncelikle öğrencinin kayıtlı bulunduğu okulda veya o yerleşim yerindeki eğitim kurumlarında görev yapan kadrolu öğretmenlerden istekli olanlar arasından, ihtiyacın bu yolla karşılanamaması durumunda ise o yerleşim yerindeki eğitim kurumlarında veya rehberlik ve araştırma merkezlerinde görev yapan kadrolu öğretmenler arasından resen görevlendirme yapılır. "

SIKÇA SORULAN SORULAR Özel eğitim sınıflarında ders, teneffüs, yemek ve diğer etkinlik saatlerinde değişiklik yapılabilir mi? Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin 27 ve 28 inci maddelerinde özel eğitim sınıflarında sunulacak eğitim hizmetlerine ilişkin esaslar yer almaktadır. Bu kapsamda söz konusu Yönetmelikte yer alan ilgili hükümler gereği özel eğitim sınıflarının ders, teneffüs, yemek ve diğer etkinlik saatleri bakımından bünyesinde açıldığı okulda uygulanan programa uymaları gerekmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR Özel eğitim sınıflarında Destekleme ve Yetiştirme Kursları açılabilir mi? Açılan özel eğitim sınıfının özelliğine göre bu sınıflarda ilköğretim programı ya da özel eğitim programları uygulanmaktadır. Bu çerçevede, ilköğretim programı ya da mesleki ve teknik ortaöğretim programı uygulanan özel eğitim okullarında Destekleme ve Yetiştirme e-Kılavuzu çerçevesinde kurs açılabildiği için aynı programın uygulandığı özel eğitim sınıflarında öğrenimlerini sürdüren öğrenciler için de Destekleme ve Yetiştirme e-Kılavuzu hükümleri doğrultusunda kurs açılabilmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR Okulda görev yapan müdür ve müdür yardımcıları evde eğitim hizmetleri kapsamında görevlendirilebilir mi? Görevlendirildikleri takdirde azami ek ders saati nedir? Bilindiği üzere, Bakanlığımıza bağlı okul ve kurumlarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerin aylık ve ek ders karşılığı okutacakları ders saati sayısı Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararı ile belirlenmiştir. Okulda görev yapan müdür ve müdür yardımcıları, söz konusu Karar’ın ekinde yer alan çizelgeye göre verebilecekleri ders saati sayısı kadar evde eğitim hizmetleri kapsamında görev alabilirler

SIKÇA SORULAN SORULAR Evde eğitim, hastanede eğitim ve destek eğitim odalarına öğretmen görevlendirmesi nasıl yapılmaktadır? Evde eğitim ve hastanede eğitim hizmetlerinde öğretmen görevlendirilmesinin kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerden öncelikle istekli olanlar arasından, ihtiyacın bu şekilde karşılanamaması durumunda ise kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerden resen görevlendirme yapılması gerekmektedir. Destek eğitim odasına ise öğretmen ihtiyacının öncelikle kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerden karşılanması, ihtiyacın bu yolla karşılanamaması halinde okulda ders ücreti karşılığında görev alanlara görevlendirme yapılarak öğrencilerin eğitim hizmetlerine erişimlerinin sağlanması gerekmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR Okul öncesi alan öğretmenleri destek eğitim odasında görev alabilirler mi? Müfredat kapsamında ders bütünlüğü içerisinde haftada 30 saat ders okutmak durumunda olan okul öncesi alan öğretmenlerinin, bunun dışında destek eğitim odasında ayrıca ek ders ücreti karşılığında ders okutmalarının mümkün bulunmadığı değerlendirilmektedir. Ancak norm fazlası okul öncesi alan öğretmenleri aylık ve ek ders ücreti karşılığında destek eğitim odalarında haftada 30 saate kadar görev alabilirler.

SIKÇA SORULAN SORULAR zihinsel yetersizliği olan bir öğrenci ile otizmi olan bir öğrencinin aynı özel eğitim sınıfında eğitim görmeleri mümkün mü? Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin "İlköğretim programı uygulayan özel eğitim sınıfları" başlıklı 27 nci maddesinin 3 üncü fıkrasının (a) bendinde; "Aynı tür yetersizliği olan öğrencilere birleştirilmiş sınıf uygulaması ile eğitim yapılır. " hükmü yer almaktadır. Bu hüküm doğrultusunda hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan bir öğrenci ile hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu olan bir öğrencinin aynı özel eğitim sınıfında eğitim görmeleri mümkün değildir.

EĞİTİMDE FEDA EDİLECEK FERT YOKTUR. M. KEMAL ATATÜRK