Ministerstwo Gospodarki i Pracy Wspieranie rozwoju maych i

Ministerstwo Gospodarki i Pracy Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw 1

Definicja MSP • Mikroprzedsiębiorca (roczne zatrudnienie - mniej niż 10 osób oraz roczny obrót lub łączna roczna suma aktywów nie przekracza 2 mln Euro) • Mały przedsiębiorca (roczne zatrudnienie – mniej niż 50 osób oraz roczny obrót lub łączna roczna suma aktywów nie przekracza 10 mln Euro) • Średni przedsiębiorca (roczne zatrudnienie – mniej niż 250 osób lub roczny obrót nie przekracza 50 mln Euro lub łączna roczna suma aktywów nie przekracza 43 mln Euro) (zgodnie z najnowszym zaleceniem Komisji Wspólnot Europejskich) 2

Liczba małych i średnich przedsiębiorstw zarejestrowanych w systemie REGON Żródło: Raporty o stanie sektora MSP w Polsce - PARP 3

Udział MSP w tworzeniu PKB Żródło: Raporty o stanie sektora MSP w Polsce - PARP 4

Udział pracujących w MSP w ogólnej liczbie pracujących w całej gospodarce Żródło: Raporty o stanie sektora MSP w Polsce - PARP 5

Udział MSP w przychodach przedsiębiorstw ogółem ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów Żródło: Raporty o stanie sektora MSP w Polsce - PARP 6

Struktura przedsiębiorstw w Polsce na tle wybranych krajów Zródło: OECD SME Outlook 2002 7

Dokumenty programowe • „Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce narodowej” – 1995 r. • „Kierunki działań Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw do 2002 roku” 1999 r. • Pakiet „Przede wszystkim przedsiębiorczość” – 2002 r. 8

Dokumenty programowe • „Kapitał dla przedsiębiorczych” • „Kierunki działań Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 roku” • Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004 -2006 - Sektorowy Program Operacyjny „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw” 9

Raport „Przedsiębiorczość w Polsce 2004” Przyjęty przez Radę Ministrów w lipcu 2004 r. • Wszechstronna analiza aktualnych ekonomicznych • • i instytucjonalnych uwarunkowań funkcjonowania przedsiębiorstw w Polsce Prezentacja zmian jakie zaszły w sferze legislacji oraz polityki rządu w stosunku do przedsiębiorców w ostatnim roku Rekomendacje oraz plan działań niezbędnych dla rozwoju gospodarczego oraz przedsiębiorczości 10

Program rządowy „Kapitał dla przedsiębiorczych” Przyjęty przez Radę Ministrów w sierpniu 2002 r. Cel: Budowa zintegrowanego, efektywnego systemu regionalnych i lokalnych instytucji finansowych (funduszy poręczeń kredytowych i funduszy pożyczkowych) służących wzmocnieniu dostępu do finansowania zewnętrznego małym i średnim przedsiębiorcom 11

Program rządowy „Kapitał dla przedsiębiorczych” Dokapitalizowanie kolejnych funduszy poręczeń kredytowych i funduszy pożyczkowych Łatwiejszy dostęp przedsiębiorców do kredytów i pożyczek Większe możliwości stabilnego rozwijania działalności 12

Program rządowy „Kapitał dla przedsiębiorczych” Fundusze pożyczkowe – 2003 r. • 76 instytucji posiadających fundusze pożyczkowe • 378, 8 mln zł – kapitał pożyczkowy • Ponad 77 tys. udzielonych pożyczek o łącznej wartości 952, 5 mln zł • 39 funduszy wspartych ze środków publicznych w latach 2002 -2003 13

Program rządowy „Kapitał dla przedsiębiorczych” Fundusze poręczeniowe – 2003 r. • 50 funduszy poręczeń kredytowych, w tym 39 lokalnych i 11 regionalnych • 132, 1 mln zł – kapitał funduszy • Ponad 4, 7 tys. udzielonych poręczeń na kwotę 255, 9 mln zł • 17 funduszy wspartych ze środków publicznych w latach 2002 -2003 14

„Kierunki działań Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 roku” dokument przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dniu 4 lutego 2003 roku Cel: Pobudzenie aktywności gospodarczej sektora małych i średnich przedsiębiorstw zapewniającej wzrost zatrudnienia w tym sektorze oraz wzrost jego konkurencyjności i zdolności do funkcjonowania na Jednolitym Rynku Europejskim 15

„Kierunki działań Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 roku” Wspieranie przedsięwzięć służących rozwojowi i średnich przedsiębiorstw małych Pomoc doradcza (wdrażanie nowych technologii, systemy jakości i zarządzania środowiskowego, rozwój i modernizacja przedsiębiorstwa, konsolidacja przedsiębiorstw, działalność eksportowa, finansowanie działalności itp. ) Pomoc szkoleniowa (zarządzanie przedsiębiorstwem, przepisy prawa, zastosowanie technik informatycznych, marketing, finansowanie rozwoju itp. ) Wsparcie finansowe (rozwój i modernizacja przedsiębiorstwa, wprowadzanie innowacji, bhp itp. ) 16

Bezpośrednie wspieranie przedsiębiorców Dotacje ze środków budżetowych, programu PHARE, Funduszy Strukturalnych (EFRR, EFS) Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Regionalne Instytucje Finansujące 17

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości • • Powołana w 2001 r. w wyniku przekształcenia Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw W 2002 r. przejęła zadania zlikwidowanych: Agencji Techniki i Technologii oraz Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego Podlega Ministrowi Gospodarki i Pracy Uczestniczy w realizacji programów rozwoju gospodarki, w szczególności w zakresie wspierania: – rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw – eksportu – rozwoju regionalnego – wykorzystania nowych technik i technologii – Tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałania bezrobociu i rozwoju zasobów ludzkich 18

Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004 -2006 • • Strategiczny, średniookresowy dokument planistyczny scalający na poziomie krajowym horyzontalne, sektorowe i regionalne działania państwa Wskazuje kierunki rozwoju gospodarczego Polski, które mają zapewnić warunki sprzyjające długotrwałemu wzrostowi gospodarczemu i podniesieniu poziomu życia mieszkańców Jest podstawą do negocjowania przez Polskę kierunków i wysokości wsparcia ze strony funduszy strukturalnych na realizację zamierzeń rozwojowych Jest podstawą interwencji z Funduszu Spójności 19

Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004 -2006 • • • Fundusze strukturalne: – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – Europejski Fundusz Społeczny – Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej – Sekcja Orientacji – Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa Z funduszy strukturalnych mogą korzystać wszystkie państwa członkowskie, na terenie których znajdują się rejony uznane za priorytetowe, które spełniają kryteria „Celów” funduszy strukturalnych Polska w całości objęta Celem 1 wspólnotowej polityki regionalnej (regiony zapóźnione w rozwoju - dochód PKB na 1 mieszkańca poniżej 75% średniego PKB 20 państw UE)

Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004 -2006 Programy operacyjne • • • Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich Sektorowy Program Operacyjny Transport Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 21

Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004 -2006 Finansowanie Środki publiczne: • Fundusze strukturalne, Fundusz Spójności – • 11 368, 6 mln euro, Budżet państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego – 2861, 4 mln euro Środki prywatne: • 1818 mln euro 22

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw • • • Priorytet 1 – Rozwój przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności poprzez wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu Wzmocnienie instytucji wspierających działalność przedsiębiorstw Poprawa dostępności do zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju firm Wzmocnienie współpracy między sferą badawczo-rozwojową a gospodarką Rozwój systemu dostępu przedsiębiorców do informacji i usług publicznych on-line 23

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw • • Priorytet 2 – Bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez doradztwo Wsparcie konkurencyjności produktowej i technologicznej przedsiębiorstw Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez inwestycje Wsparcie dla przedsięwzięć w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska 24

Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich • Pomoc szkoleniowa i doradcza dla przedsiębiorstw (dla kadr zarządzających i pracowników) mająca na celu podwyższenie lub zdobycie nowych kwalifikacji (szkolenia, staże, kursy zawodowe, studia podyplomowe itp. ) Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego • Specjalistyczna pomoc doradcza i dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorców 25

Wsparcie dla MSP 2000 r. – ok. 20 mln zł z budżetu państwa (MGi. P) 2001 r. – ok. 70 mln zł z budżetu państwa (MGi. P) 2002 r. – ok. 50 mln zł z budżetu państwa (MGi. P) 2003 r. - ok. 135 mln zł – z budżetu państwa (MGi. P) - ok. 280 mln zł w ramach programu Phare 2000 i Phare 2001 2004 r. - ok. 180 mln zł z budżetu państwa (MGi. P) - ok. 150 mln zł w ramach Phare 2002: - Program Sektorowy MSP i Innowacyjność - Program Regionalny Wsparcia dla MSp - Program Rozwoju BHP 26

Wsparcie dla MSP Phare 2000 Krajowy Program Rozwoju MSP ok. 6 000 dotacji na usługi doradcze Phare 2001 Promocja Rozwoju MSP ok. 1 700 dotacji na usługi doradcze ok. 1 600 dotacji na inwestycje Phare 2002 Program Sektorowy MSP i Innowacyjność ok. 3 250 wniosków o dotacje inwestycyjne (ok. 550 dotacji przyznanych do końca listopada) ok. 2000 wniosków o dotacje na usługi doradcze (wsparcie dla 1300 przedsiębiorców) SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw ok. 6 500 złożonych wniosków o dotacje inwestycyjne 27 i doradcze

Poprawa otoczenia prawnego przedsiębiorców Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej rozszerzenie zakresu regulacji nowe ujęcie zasad generalnych nowa koncepcja rejestracji przedsiębiorców ograniczenie zakresu koncesji i zezwoleń nowe podejście do kontroli przedsiębiorców 28

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Nowe ujęcie zasad generalnych • • • Każdy ma wolne i równe prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej; jakakolwiek dyskryminacja w tym zakresie jest zakazana (ograniczenia tylko w ustawie i tylko ze względu na ważny interes publiczny) Organy administracji nie mogą stawiać przedsiębiorcom dodatkowych wymagań nieprzewidzianych przepisami prawa Organy władzy i administracji publicznej zobowiązane są do prowadzenia polityki sprzyjającej rozwojowi przedsiębiorczości 29

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Nowe ujęcie zasad generalnych c. d. • Przedsiębiorca ma prawo do uzyskania od • właściwego organu pisemnej interpretacji przepisów w jego indywidualnej sprawie Przedsiębiorca nie może być obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, sankcjami finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji 30

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Ewidencja Działalności Gospodarczej • Ewidencja prowadzona w gminie • Wniosek o wpis do ewidencji może być wysłany listem poleconym (własnoręczność podpisu wnioskodawcy musi być poświadczona przez notariusza) • Wniosek o wpis do ewidencji można również wnieść w formie elektronicznej opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym znakowanym czasem • Centralna Informacja o Działalności Gospodarczej (prowadzenie zbioru informacji o danych zawartych w ewidencji, udzielanie z ewidencji informacji o wpisie, wydawanie zaświadczeń o treści wpisów w ewidencji) – prowadzi minister właściwy ds. gospodarki 31

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Kontrola przedsiębiorcy • • • Kontrola przedsiębiorcy w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej Nie więcej niż jedna kontrola równocześnie (z pewnymi wyjątkami) Czas trwania: 4 tygodnie w roku dla mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców 8 tygodni w roku dla pozostałych • Konieczność prowadzenia książki kontroli 32

Poprawa klimatu dla inwestycji i usprawnienia budowlanego procesu inwestycyjnego • Realizacja Raportu „Inwestycyjny proces budowlany - Bariery inwestycyjne oraz propozycje działań usprawniających” – projekt nowej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym gmin – nowelizacja ustawy - Prawo budowlane 33

Wspieranie innowacyjności • Projekt ustawy o wspieraniu działalności innowacyjnej – przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 28 września 2004 r. (prace w Parlamencie) Kredyt technologiczny - nowy instrument finansowy – dla przedsiębiorców, przeznaczony na sfinansowanie inwestycji polegającej na zastosowaniu nowej technologii, zarówno własnej, jak i nabytej oraz uruchomieniu produkcji nowych wyrobów lub modernizacji wyrobów produkowanych w oparciu o tę technologię. Kredyt Technologiczny będzie udzielany i umarzany przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Funduszu Kredytu Technologicznego. 34

Ułatwianie dostępu do kapitału • ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o Funduszu Poręczeń Unijnych - celem działania Funduszu jest zwiększenie dostępności kredytu oraz możliwości pozyskiwania środków z emisji obligacji na realizację projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej • projekt ustawy o Krajowym Funduszu Kapitałowym (przedmiot prac parlamentarnych) - celem jest stworzenie instrumentu kapitałowego dla wzmocnienia polskich małych i średnich przedsiębiorstw o dużym potencjale rozwoju 35

Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007 -2013 – projekt 10 priorytetów strategicznych • • • Inwestycje Zatrudnienie Eksport Przedsiębiorczość Innowacyjność Ochrona rynku Integracja społeczna Wiedza i kompetencje Aktywizacja i mobilność Gospodarowanie przestrzenią 36

Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007 -2013 – projekt Przedsiębiorczość Kierunki działań: Poprawa efektywności przedsiębiorstw • – Poprawa otoczenia przedsiębiorców – Zapewnienie dostępu do kapitału – Pomoc w dostępie do wiedzy i doradztwa – Dostosowanie przemysłu i usług do zharmonizowanego prawa technicznego • Współpraca i integracja przedsiębiorstw Inne działania np. tworzenie sprzyjających warunków dla zatrudnienia w małych i mikro-przedsiębiorstwach 37