Wspieranie rozwoju dziecka lkowego Opracowanie Justyna Kulma Mazurek

Wspieranie rozwoju dziecka lękowego Opracowanie: Justyna Kulma - Mazurek

Lęk - normalne obawy • Każdy z nas od czasu do czasu odczuwa niepokój. Lęki są normalną i naturalną częścią życia. U niemowląt pojawia się lęk przed obcymi i lęk przed separacją. W miarę jak dziecko dorasta, zaczyna wykazywać inne normalne lęki - przed zwięrzętami, pająkami, strach przed wodą, ciemnością, przed tym, co nadnaturalne. W późniejszym okresie dzieciństwa młody człowiek zaczyna w większym stopniu zwracać uwagę na inne dzieci, staje się bardziej nieśmiały i skrępowany.

Kiedy lęk zaczyna być problemem ? • Nie ma czegoś takiego jak "nienormalny strach". Wszystkie obawy są normalne, niektóre po prostu są bardziej intensywne, przesunięte ku skrajności. • Zastanów się, czy niepokój twojego dziecka stanowi dla niego problem? - czy przeszkadza w czymś, albo powoduje jakieś trudności? - czy dziecko jest zmartwione i przygnębione? - czy przestaje robić rzeczy, które lubi? - czy z lęku nie zawiera przyjaźni?

Jeżeli niepokój waszego dziecka niekorzystnie wpływa na jego życie Kiedy lęk zaczyna być probleme m? Dzieci cierpiące z powodu niepokoju mają zazwyczaj mniej przyjaciół niż ich rówieśnicy. Lękowi często towarzyszy niepokój i dzieci mają trudność z zapoznawaniem nowych dzieci, dołączaniem do grupy. Lęk może też wywrzeć wpływ na wyniki szkolne dziecka.

Jak wygląda lęk u dzieci? • Niepokój jest doświadczany w myślach - skupiają się one wokół pewnego rodzaju niebezpieczeństwa czy zagrożenia • Lęk jest doświadczany fizycznie w ciele. Gdy dziecko zaczyna odczuwać niepokój, jego ciało spina się lub nakręca. Jego ciało jest gotowe do walki lub ucieczki. Dlatego dzieci lękowe często mogą uskarżać się na bóle brzucha, bóle głowy, nudności, znużenie. • Lęki wpływają na zachowanie dziecka. Dziecko w stanie lęku może znieruchomieć, chodzić tam i z powrotem, płakać, kurczowo się kogoś uczepić. Lęk łączy się z unikaniem sytuacji.

Lęk u dzieci • Dzieci lękowe uważają, że świat jest niebezpiecznym miejscem. Doświadczają niepokoju i unikają rzeczy, których się boja. Z powodu tego unikania nigdy nie mają okazji, by się przekonać, że to, czego się obawiają, przypuszczalnie się nie wydarzy (nie każdy pies gryzie i skacze na osobę). • Często strach dzieci jest nierealny i jeśli rodzice pozwalają dziecku na unikanie lęku - na przykład wykonując za nie pewne czynności lub chroniąc je przed możliwymi zmartwieniami, to lęk się utrwala.

• Nadmierne uspokajanie dziecka – dodawanie otuchy: "nie ma się czego bać", "wszystko będzie w porządku" w przypadku dziecka lękowego przynosi bardzo niewielki efekt. Łagodzi lęk na krótko i w ujęciu długofalowym dziecko będzie potrzebowało jeszcze więcej pokrzepiania ze strony rodzica. • Zbyt duże zaangażowanie i sterowanie – rodzice mówią dziecku, co ma robić, jak się zachowywać i co mówić w sytuacji wywołującej lęk lub robią coś za dziecko. Znowu na krótką chwilę, to działanie pomaga ograniczyć strach dziecka, ale to prowadzi do unikania przez dziecko zachowań. Osłabia pewność siebie i podtrzymuje lęk - dziecko wie, że bez rodzica sobie nie poradzi. Niezbyt pomocne sposoby podejścia do dziecięcego lęku

• Pozwalanie na unikanie – rodzicowi trudno nieustannie wywierać nacisk na dziecko, by stawiało czoła swoim strachom i ustępuje i pozwala unikać sytuacji. Jeżeli wejdzie nam to w zwyczaj, to póki dziecko będzie unikać stresujących okoliczności, nie pokona swojego lęku. • Utrata cierpliwosci do dziecka – przy dziecku lękowym bardzo łatwo jest stracić cierpliwość i wpaść we frustrację. Jeśli czujesz, że zaczynasz tracić cierpliwość, poproś o pomoc kogoś innego, albo zostaw tę sytuację na krótki czas, żeby zebrać myśli. Niezbyt pomocne sposoby podejścia do dziecięceg o lęku

Pomocne sposoby podejścia do dziecięcego lęku • Nagradzanie dzielnego, spokojniejszego zachowania – wszystkie dzieci, bez względu na to, jak bardzo są lękowe, czasami potrafią się przemóc i zrobić coś, mimo, że napawa je to strachem. Rodzic powinien wypatrywać każdego przejawu tego rodzaju odwagi i nagradzać dziecko za jego dzielność. - aby nagrody były skuteczne, muszą dziecku odpowiadać - omów z dzieckiem dokładnie, co powinno zrobić, by dostać nagrodę - nagrody muszą pasować do wyczynu - nagrody należy dawać możliwie jak najszybciej po dzielnym zachowaniu Jakie nagrody można dawać dziecku: naklejki, odznaki, uwagę rodzica, pochwały słowne, zagranie w coś, wybranie się na przejażdżkę rowerową, smakołyki, drobne zabawki.

Pomocne sposoby podejścia do dziecięcego lęk u • Ignorowanie niechcianych zachowań - kiedy przejawiają zachowania wywołane lękiem i zwrócenie na dziecka uwagi, kiedy to zachowanie się skończy. - dziecko musi dokładnie wiedzieć, dlaczego je ignorujesz oraz co dokładnie powinno zrobić, żeby odzyskać uwagę rodzica - z ignorowania trzeba korzystać bardzo ostrożnie i tylko w odniesieniu do specyficznych zachowań. Ważne, by dziecko rozumiało, że to jego zachowanie jest dla rodzica nie do przyjęcia, a nie jego charakter - gdy dziecko nadmiernie poszukuje pokrzepienia, należy wycofywać swoją uwagę i stopniowo i systematycznie

• Podpowiadanie dziecku, by radziło sobie konstruktywnie - zachęcanie dziecka, by samodzielnie myślało o tym, jak konstruktywnie poradzić sobie w sytuacji wywołującej lęk - dziecko powinno czuć, że go słuchasz, rozumiesz i wspierasz i zachęcasz do rozwiązywania trudności a nie skupiasz się nad tym, jak źle się czuje Pomocne sposoby podejścia do dziecięcego lęk u - zachęcanie dziecka, by oszacowało realistycznie prawdopodobieństwo, czy negatywne, niespokojne myśli są prawdziwe "Co możesz zrobić w takim razie, żeby sobie pomóc? Co możesz zrobić, aby poczuć się lepiej? " - ta strategia okazuje wiarę rodzica w możliwości dziecka

• Dawanie dobrego przykładu - dzieci uczą się określonego postępowania obserwując innych, zwłaszcza rodziców. Wszystko, co robisz i mówisz, ma dodatkowe znaczenie, ponieważ służysz za wzór swemu dziecku. - niespokojne dzieci będą bardziej polegać na rodzicu, który podobnie jak one najwyraźniej ma swoje zmartwienia i obawy Pomocne sposoby podejścia do dziecięcego lęk u - jeśli rodzic uświadomi sobie swoje obawy, to wówczas ma moc, żeby naprawdę pomóc dziecku poradzić sobie z lękiem Jak? - pokaż, że doświadczas obaw i zademonstruj konstruktywny sposób radzenia sobie - oceń realnie prawdopodobieństwo, czy negatywne myśli są prawdziwe i podziel się z dzieckiem swoimi przemyśleniami

Na etapie przerażenia, kiedy strach jest tak wielki, że odmawia zrobienia czegoś, nie możesz nic. Nie da się zupełnie uwolnić dziecka od niepokoju. Co robić gdy dziecko jest przerażone ? - akceptujemy, że dziecko odczuwa strach - dajemy mu kontakt i oznaki bezpieczeństwa A potem: - słuchamy dziecka, czego się tak bardzo obawia - pytamy, co można było zmienić w sytuacji lub jego zachowaniu - wspólnie ustalcie wszystkie możliwe sposoby, jakie mogą osłabić lęk - omówcie każdy wymyślony sposób - dziecko wybiera strategię, która ma szanse na najlepsze rezultaty - oceńcie powodzenie wybranego sposobu, co odniosło sukces, co było trudne