Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Hodowli i

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Hodowli i Ochrony Roślin Aktualny stan prac w zakresie wdrażania zasad integrowanej ochrony roślin dr inż. Bogusław Rzeźnicki Warszawa, 8 maja 2014 r.

Podstawy prawne – tzw. „pakiet pestycydowy” Rozporządzenie 1107/2009 Dyrektywa 2009/128/WE Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin ‒ rejestracja ś. o. r. ‒ obrót ś. o. r. ‒ stosowanie ś. o. r. ‒ integrowana ochrona roślin ‒ Integrowana Produkcja Roślin 17 rozporządzeń wykonawczych Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin ‒ kontrola fitosanitarna ‒ organizacja PIORi. N Krajowy Plan Działania (KPD) 9/10

Warunki stosowania środków ochrony roślin Rozporządzenie MRi. RW z dnia 23 kwietnia 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin Środki stosuje się na terenie otwartym: Ø W odległości co najmniej 20 m od pasiek, Ø W odległości co najmniej 3 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, z wyłączeniem dróg gminnych oraz powiatowych, Ø Opryskiwaczami sadowniczymi w odległości co najmniej 3 m, a opryskiwaczami polowymi w odległości 1 m, od zbiorników i cieków wodnych oraz terenów nieużytkowanych rolniczo – chyba że w etykiecie podano większe odległości od tych miejsc lub obiektów, po uwzględnieniu których można stosować te środki, - w przypadku gdy zezwolenie zostało wydane przez dniem 14 czerwca 2011 r. i o ile w etykiecie nie wskazano minimelnej strefy buforowej, to należy zachować 20 m strefę ochronną od zbiorników i cieków wodnych. Ø Środki ochrony roślin na terenie otwartym stosuje się, jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s

Warunki ograniczania stref buforowych od wód Projekt rozporządzenia MRi. RW w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin w odległości mniejszej od zbiorników i cieków wodnych niż szerokość strefy buforowej Rozporządzenie określi: 1) sposób oceny stopnia ograniczania znoszenia środków przez określone rozwiązania techniczne lub rodzaje sprzętu; 2) podmioty dokonujące oceny stopnia ograniczania znoszenia środków; 3) sposób udostępniania wyników oceny stopnia ograniczania znoszenia środków (ze wskazaniem klas 50% lub 75% lub 90%); 4) sposób dokumentowania działań związanych z dokonywaniem oceny stopnia ograniczania znoszenia środków; 5) sposób dokumentowania przez profesjonalnych użytkowników wykorzystania określonych rozwiązań technicznych lub rodzajów sprzętu przeznaczonego do stosowania środków.

Krajowy plan działania • KPD nie nakłada w sposób bezpośredni żadnych obowiązków na rolników, przedsiębiorców lub obywateli • Działania KPD koncentrują się na wsparciu rolników, a także innych użytkowników środków ochrony roślin, w realizacji zadań wynikających z przepisów UE • Realizacja KPD jest ściśle związana z zadaniami administracji • Coroczne sprawozdania z realizacji zadań

Cele krajowego planu działania na lata 2013 -2017 1. Główne cele krajowego planu działania: • Upowszechnianie ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin • Zapobieganie zagrożeniom związanym ze stosowaniem ś. o. r. 2. Cele będą monitorowane z wykorzystaniem następujących mierników: • odsetek rolników którzy stosują ogólne zasady integrowanej ochrony roślin > 90% • udział przekroczeń NDP pozostałości ś. o. r. w żywności pochodzenia roślinnego < 1% • udział przekroczeń NDP pozostałości ś. o. r. w paszach i żywności pochodzenia zwierzęcego < 0, 1%

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw

Udostępnianie metodyk integrowanej ochrony roślin i poradników sygnalizatora • Obecnie na stronie MRi. RW dostępne są metodyki dla 46 upraw. • W 2014 r. IOR-PIB opracowuje metodyki dla następujących upraw: owies, proso, gryka, groch siewny, bobik, komonica zwyczajna • Zlecone zostanie opracowanie metodyk: ochrony roślin ozdobnych i winorośli

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw • utworzenie i utrzymanie platformy internetowej poświęconej integrowanej ochronie roślin

Platforma dedykowana integrowanej ochronie roślin

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw • utworzenie i utrzymanie platformy internetowej poświęconej integrowanej ochronie roślin • modyfikacja systemu sygnalizacji agrofagów

Modyfikacja systemu sygnalizacji agrofagów Opracowanie założeń organizacji systemu sygnalizacji agrofagów przy współpracy: ØIOR, ØIO, ØODR, ØPIORi. N, ØCOBORU komunikaty

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw • utworzenie i utrzymanie platformy internetowej poświęconej integrowanej ochronie roślin • modyfikacja systemu sygnalizacji agrofagów • udostępnianie systemów wspomagania decyzji

Udostępnianie systemów wspomagania decyzji w ochronie roślin Testowanie dostępnych systemów wspomagania decyzji oraz opracowanie nowych systemów – w ramach Programów Wieloletnich Systemy sygnalizacji parcha jabłoni / zarazy ogniowej Integrowana uprawa pomidora pod osłonami – IO Monitoring zarazy ziemniaka – IOR-PIB Monitoring rdzy brunatnej zbóż – IOR-PIB Sygnalizacja agrofagów – IOR-PIB

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw • utworzenie i utrzymanie platformy internetowej poświęconej integrowanej ochronie roślin • modyfikacja systemu sygnalizacji agrofagów • udostępnianie systemów wspomagania decyzji • upowszechnianie wyników PDO

Upowszechnianie wyników PDO – wyszukiwarka odmianowa COBORU Propozycja szkoleń dla doradców – ustalenie szczegółów na 2014 r.

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw • utworzenie i utrzymanie platformy internetowej poświęconej integrowanej ochronie roślin • modyfikacja systemu sygnalizacji agrofagów • udostępnianie systemów wspomagania decyzji • upowszechnianie wyników PDO • upowszechnianie ekologicznych metod ochrony roślin • upowszechnianie systemu Integrowana Produkcja

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 1. Upowszechnianie wiedzy z zakresu integrowanej ochrony roślin oraz bezpiecznego stosowania ś. o. r: • opracowanie i udostępnianie metodyk integrowanej ochrony poszczególnych upraw • utworzenie i utrzymanie platformy internetowej poświęconej integrowanej ochronie roślin • modyfikacja systemu sygnalizacji agrofagów • udostępnianie systemów wspomagania decyzji • upowszechnianie wyników PDOi. R • upowszechnianie ekologicznych metod ochrony roślin • upowszechnianie systemu Integrowanej Produkcji • rozwój profesjonalnego doradztwa w ochronie roślin

Programy Wieloletnie wsparciem dla doradztwa Opracowywanie założeń do nowych Programów Wieloletnich Przykłady działań: 1. prognozowanie i sygnalizacja ważnych gospodarczo agrofagów, 2. opracowanie i testowanie systemów wspomagania decyzji, 3. aktualizacja metodyk integrowanej ochrony, 4. opracowanie programów ochrony roślin, 5. szkolenia i warsztaty specjalistyczne dla doradców, 6. 7. opracowania i publikacje wdrożeniowe, przygotowanie broszur/ ulotek/poradników. Wyniki dostępne na stronach internetowych instytutów

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 2. Modyfikacja systemu szkoleń z zakresu ś. o. r 3. Modyfikacja systemu okresowych badań opryskiwaczy 4. Podnoszenie świadomości społeczeństwa odnośnie ś. o. r. 5. Zapewnienie ochrony uprawom małoobszarowym 6. Doskonalenie urzędowej kontroli stosowania ś. o. r. 7. Wykorzystanie badań naukowych na rzecz integrowanej ochrony roślin oraz ograniczania zagrożeń dotyczących ś. o. r.

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 8. Promowanie dobrych praktyk bezpiecznego stosowania ś. o. r. MRi. RW opracowuje poradniki dot. m. in. : - BHP - kalibracji opryskiwaczy sadowniczych - techniki ochrony roślin - ochrony zapylaczy - mycia opryskiwaczy - łączne stosowanie ś. o. r. - aktualizacja „Kodeksu dobrej praktyki stosowania środków ochrony roślin”

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 9. Gromadzenie i analiza danych statystycznych dotyczących ś. o. r. : • sprzedaży • zużycia 10. Gromadzenie i analiza wyników kontroli i monitoringów dotyczących ś. o. r. : • monitoring skażenia ś. o. r. żywności pochodzenia roślinnego • kontrola skażenia ś. o. r. pasz • kontrola skażenia ś. o. r. żywności pochodzenia zwierzęcego • monitoring wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi • monitoring wód powierzchniowych, podziemnych i osadów dennych

Działania przyjęte na lata 2013 - 2017 11. Analiza ryzyka związanego ze stosowaniem ś. o. r. w obszarze: • substancji czynnych objętych szczególnym monitoringiem • zatruć ludzi ś. o. r. • zatruć pszczół ś. o. r. • danych z działań kontrolnych, badań statystycznych oraz monitorowania ś. o. r. • opracowanie wskaźników ryzyka dotyczących ś. o. r.