Kontrola podatkowa dr Tomasz Nowak Katedra Prawa Finansowego

Kontrola podatkowa dr Tomasz Nowak Katedra Prawa Finansowego pokój 3. 93 dyżur: czwartki 14. 45 -15. 45

Ramowy plan wykładu • • Pojęcie kontroli podatkowej Zagadnienia systemowe kontroli podatkowej: regulacje prawne charakter prawny przepisów o kontroli podatkowej kontrola podatkowa w systemie wymiaru zobowiązań podatkowych rodzaje kontroli w sprawach podatkowych kontrola podatkowa a inne rodzaje postępowań w sprawach podatkowych organy prowadzące kontrolę podatkową Przebieg kontroli podatkowej: wszczęcie kontroli podatkowej zasady gromadzenia materiałów prawa i obowiązki kontrolowanego i kontrolujących czas prowadzenia kontroli zakończenie kontroli Funkcje kontroli podatkowej -

Literatura • H. Dzwonkowski, Z. Zgierski, Procedury podatkowe, Warszawa 2006 • A. Mariański, D. Strzelec, Aspekty prawne kontroli podatkowej przedsiębiorców, Warszawa 2012 • M. Münnich, Kontrola podatkowa. Geneza i rozwój procedury, Lublin 2010 • komentarze do Ordynacji podatkowej

Pojęcie kontroli podatkowej - czego dotyczy konwersatorium? (1) • prima facie - kontrola związana z obowiązkami wynikającymi z prawa podatkowego; kontrola wykonywania obowiązków ciążących na określonych podmiotach na gruncie przepisów prawa podatkowego • w przepisach prawa - tytuł działu VI Ordynacji podatkowej - to procedura uregulowana w dziale VI Ordynacji podatkowej ⇒ tego dotyczy konwersatorium

Pojęcie kontroli podatkowej - czego dotyczy konwersatorium? (2) • Kontrola podatkowa w ujęciu szerokim - wszelkie procedury, zmierzające do sprawdzenia, czy podmiot zobowiązany na gruncie przepisów prawa podatkowego wywiązuje się na nałożonych na niego przez te przepisy obowiązków • Kontrola podatkowa w ujęciu wąskim - postępowanie, o którym mowa w dziale VI Ordynacji podatkowej → tego dotyczy konwersatorium

Pojęcie kontroli • • kontrola ⇒ porównanie stanu rzeczywistego ze stanem wzorcowym według określonych kryteriów Na kontrolę składają się 4 „zasadnicze” rodzaje czynności: (1) ustalenie stanu obowiązującego (wyznaczenie) (2) ustalenie stanu rzeczywistego (wykonanie) (3) porównanie wykonań z wyznaczeniami (4) wyjaśnienie przyczyn stwierdzonej niezgodności • • Kontrola ⇒ brak jakichkolwiek elementów decyzji oraz brak elementów władczych Zadania kontroli (finansowej): (1) ustalenie zgodności / niezgodności pomiędzy stanem rzeczywistym a stanem obowiązującym (2) dostarczenie informacji w formie wyników kontroli tym jednostkom, które są powołane do podejmowania konkretnych decyzji, zmierzających do usunięcia skutków odchyleń wykonań od wyznaczeń i zapobieganiu wystąpienie tych zjawisk w przyszłości

Pojęcie, zakres i cel kontroli podatkowej (1) • art. 281 § 2 Op: „Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego”. • wyznaczenia - (wszelkie) obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego • wykonania - sposób realizacji tych obowiązków przez podmioty, na których ciążą („czy kontrolowani wywiązują się z…”)

Pojęcie, zakres i cel kontroli podatkowej (2) • • Z art. 281 § 2 Op wynika, że chodzi o wszelkie obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego. Formalnie może chodzić o kontrolę realizacji wypełniania obowiązków w zakresie: 1) powstawania obowiązku podatkowego (np. obowiązek rejestracji) 2) wymiaru zobowiązań podatkowych (np. złożenie deklaracji z prawidłowo wykazaną kwotą podatku) 3) wykonania zobowiązań podatkowych (przede wszystkim - zapłata podatku). • W praktyce procedurę, o której mowa w dziale VI Op, wykorzystuje się przede wszystkim do kontroli prawidłowości samowymiaru (samoobliczenia). Sposób uregulowania tej procedury również potwierdza jego wymiarowy charakter, przy czym chodzi o samowymiar (samoobliczenie), w którym na podatnika zostały nałożone najdalej idące obowiązki.

Pojęcie, zakres i cel kontroli podatkowej (3) • • • Wyłącznie weryfikacja stanu rzeczywistego ze stanem prawidłowym Celem bezpośrednim - na gruncie obowiązujących przepisów - nie jest wymiar Pośrednio stanowi instrument wymiaru: - może zweryfikować pozytywnie (tj. stwierdzić brak nieprawidłowości) = potwierdzenie prawidłowości samowymiaru - może stanowić podstawę autokorekty lub wszczęcia postępowania podatkowego i następnie wydania decyzji na podstawie art. 21 § 3 Op („Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, albo powstałego zobowiązania nie wykazano, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego”).

Regulacje prawne dotyczące kontroli podatkowej (1) • art. 281 -292 (dział VI) Ordynacji podatkowej • ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018, poz. 646, ze zm. )

Regulacje prawne dotyczące kontroli podatkowej (2) Dział VI Ordynacji podatkowej • • „podstawowa” regulacja kontroli podatkowej określa: zasady wszczęcia, zasady prowadzenia, prawa i obowiązki kontrolowanego i kontrolujących, zasady gromadzenia dowodów i informacji, sposoby zakończenia uwzględnia uregulowania ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie kontroli podatkowej przedsiębiorców jego niektóre przepisy znajdują również „odpowiednie” zastosowanie do kontroli celno-skarbowej → art. 94 ust. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej: „W zakresie nieuregulowanym do kontroli celno-skarbowej przepisy: 1) art. 3 e, art. 12, art. 102 § 3, art. 135, art. 138, art. 139 § 4, art. 140 § 2, art. 141 -143, art. 165 b, art. 165 c, art. 175 -177, 2) działu IV rozdziałów 1, 2, 3 a, 5, 6, 10, 11, z wyjątkiem art. 182 -185, art. 189 § 3, art. 190 § 1, art. 193 § 6 -8, art. 198 i art. 200, oraz rozdziałów 12, 14, 16, 22 i 23, 3) art. 281, art. 282 a, art. 283 § 4 i 5, art. 284 a § 5 -6, art. 284 ab § 1 -3, art. 286 § 3, art. 286 a § 1 i 2, art. 289, art. 290 § 4 -6, art. 291 a, art. 291 d oraz działu VII - Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio. ”

Regulacje prawne dotyczące kontroli podatkowej (3) • • • Ustawa - Prawo przedsiębiorców: rozdział V: „Ograniczenia kontroli działalności gospodarczej” (art. 45 -65) Art. 45 ust. 1: „Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców jest przeprowadzana na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba że zasady i tryb kontroli wynikają z ratyfikowanych umów międzynarodowych albo bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej”. ust. 2: „W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się odrębne przepisy”. • • ust. 3: „Zakres przedmiotowy kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy objętej kontrolą oraz organy upoważnione do jej przeprowadzenia określają odrębne przepisy, z uwzględnieniem przepisów art. 40 i art. 43 ust. 7 [kontrola koncesjonariusza oraz kontrola przez organ rejestrowy]”. dotyczy: kontroli u „przedsiębiorców”, zaś kontrola podatkowa może być prowadzona wobec jakiegokolwiek podatnika (choć w praktyce głównie przedsiębiorców) Założenie tej regulacji: przeciwdziałać skutkom prowadzenia kontroli, które utrudniają bieżące prowadzenie działalności gospodarczej

Regulacje prawne dotyczące kontroli podatkowej (4) Ustawa - Prawo przedsiębiorców zawiera następujące uregulowania w zakresie kontroli (odnoszą się również do kontroli podatkowej i są częściowo powielone regulacji zawartej w dziale VI Ordynacji podatkowej): przesłanki planowania i przeprowadzania kontroli zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli wykazywanie uprawnień do kontroli przez osoby kontrolujące sposób uczestnictwa kontrolowanego w toku kontroli miejsce prowadzenia kontroli sposób prowadzenia kontroli prowadzenie książki kontroli niedopuszczalność kontroli równoległych niedopuszczalność ponownej kontroli czas trwania kontroli środki prawne przysługujące kontrolowanemu odpowiedzialność odszkodowawcza za naruszenia przepisów o kontroli • • •

Regulacje prawne dotyczące kontroli podatkowej (5) Uzupełniająco: • • • ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (tj. Dz. U. z 2019 r. , poz. 768, ze zm. ) Ustawa o KAS reguluje kontrolę „celno-skarbową”, a nie „podatkową” Art. 54 ust. 1 tej ustawy: „Kontroli celno-skarbowej podlega przestrzeganie przepisów: 1) prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej; 2) prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami; 3) regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (…. ), a także zgodność tej działalności ze zgłoszeniem, udzieloną koncesją lub zezwoleniem oraz zatwierdzonym regulaminem; 3 a) w zakresie posiadania automatów do gier hazardowych; 4) prawa dewizowego w zakresie ograniczeń i obowiązków określonych dla rezydentów i nierezydentów oraz warunków udzielonych na ich podstawie zezwoleń dewizowych, a także warunków wykonywania działalności kantorowej; 5) o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu”. • w zakresie zapewnienia skuteczności poboru podatków: → te same cele kontroli celno-skarbowej i kontroli podatkowej

Regulacje prawne dotyczące kontroli podatkowej (6) • • dział V rozdział 3 ustawy o KAS: „Kontrola celno-skarbowa” art. 94 ust. 1 ustawy o KAS: „W zakresie nieuregulowanym do kontroli celno-skarbowej przepisy: 1) art. 3 e, art. 12, art. 102 § 3, art. 135, art. 138, art. 139 § 4, art. 140 § 2, art. 141 -143, art. 165 b, art. 165 c, art. 175 -177, 2) działu IV rozdziałów 1, 2, 3 a, 5, 6, 10, 11, z wyjątkiem art. 182 -185, art. 189 § 3, art. 190 § 1, art. 193 § 6 -8, art. 198 i art. 200, oraz rozdziałów 12, 14, 16, 22 i 23, 3) art. 281, art. 282 a, art. 283 § 4 i 5, art. 284 a § 5 -6, art. 284 ab § 1 -3, art. 286 § 3, art. 286 a § 1 i 2, art. 289, art. 290 § 4 -6, art. 291 a, art. 291 d oraz działu VII - Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio. ” kontrola celno-skarbowa → odrębna procedura kontrolna, w której odpowiednie zastosowanie znajdują również przepisy o postępowaniu podatkowym wg działu IV Ordynacji podatkowej oraz przepisy o kontroli podatkowej wg działu VI Ordynacji podatkowej • • art. 83 ust. 1 zd. 1 ustawy o KAS: „W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, jeżeli: (1) kontrolowany nie złożył korekty deklaracji, o której mowa w art. 82 ust. 3, albo (2) organ nie uwzględnił złożonej korekty deklaracji, albo (3) organ uwzględnił złożoną korektę deklaracji i istnieją przesłanki do ustalenia dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług lub istnieją przesłanki do określenia kwoty podatku do zapłaty na podstawie art. 108 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm. ) (…)” art. 94 ust. 2 ustawy o KAS: „W zakresie nieuregulowanym do postępowania podatkowego, o którym mowa w art. 83 ust. 1, przepisy Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem art. 165, stosuje się odpowiednio” kontrola celno-skarbowa może „przekształcić się” w postępowanie podatkowe, w którym odpowiednie zastosowanie znajdują również przepisy o postępowaniu podatkowym wg działu IV Ordynacji podatkowej

Charakter prawny przepisów o kontroli podatkowej materialne • prawo podatkowe formalne (procesowe) ustrojowe

Kontrola podatkowa w systemie wymiaru i poboru zobowiązań podatkowych wymiar decyzyjny samowymiar (samoobliczenie) obowiązek zgłoszenia zadeklarowania zdarzeń podatku podatkowych KONTROLA PODATKOWA pobór płatniczy pobór przez inkasenta obowiązek obliczenia, poboru i odprowadzenia podatku obowiązek poboru i odprowadzenia podatku

Kontrola podatkowa przy wymiarze decyzyjnym kontrola podatkowa powstanie obowiązku podatkowego realizacja obowiązku zgłoszenia zdarzenia i danych niezbędnych wszczęcie postępowania podatkowego kontrola podatkowa decyzja nie ma formalnych przeszkód do prowadzenia kontroli podatkowej w zakresie zobowiązań wymierzanych decyzyjnie

Kontrola podatkowa przy samowymiarze • • • w Polsce samowymiar dominuje - niewielka ilość zobowiązań wymierzanych decyzyjnie w systemie samowymiaru rośnie rola kontroli podatkowej (przy wymiarze decyzyjnym organ odpowiada za wymiar, w związku z czym prowadzi postępowanie dowodowe z własnej inicjatywy, gdyż leży to również w jego interesie) przekształcenie funkcji administracji podatkowej z kompetencji wymiarowych na kompetencje do kontroli

Kontrola podatkowa przy samowymiarze niezłożenie deklaracji powstanie obowiązku podatkowego kontrola podatkowa czynności sprawdzające złożenie deklaracji z wykazanym podatkiem do zapłaty wszczęcie postępowania podatkowego czynności sprawdzające wszczęcie postępowania podatkowego kontrola podatkowa ten diagram nie uwzględnia dopuszczalności złożenia autokorekty decyzja tzw. określająca (art. 21 § 3 Op) lub o umorzeniu (art. 208 § 1 Op)

Rodzaje kontroli/postępowań w sprawach podatkowych • • kontrola podatkowa (dział VI Op) czynności sprawdzające (dział V Op) postępowanie podatkowe (dział IV Op) kontrola celno-skarbowa (dział V ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej: „Kontrola celno-skarbowa, audyt, czynności audytowe, urzędowe sprawdzenie oraz szczególne uprawnienia organów Krajowej Administracji Skarbowej oraz funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej”)

Czynności sprawdzające • • procedura uregulowana w dziale V Ordynacji podatkowej formalnie - odrębna procedura od kontroli podatkowej oraz postępowania podatkowego najczęściej poprzedza kontrolę lub postępowanie podatkowe w tej procedurze znajdują zastosowanie zasady ogólne postępowania podatkowego (stosuje się je i w postępowaniu podatkowym, i w kontroli podatkowej) ➞ nie ma ograniczenia gwarancji procesowych ➞ nie ma obniżonych standardów czynności sprawdzających

Cel czynności sprawdzających • Art. 272 Op: „Organy podatkowe pierwszej instancji, z zastrzeżeniem art. 272 a, dokonują czynności sprawdzających, mających na celu: 1) sprawdzenie terminowości: a) składania deklaracji, b) wpłacania podatków, w tym również pobieranych przez płatników oraz inkasentów; 2) stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów wymienionych w pkt 1; 3) ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami; 4) weryfikację poniesionych przez podatnika wydatków i uzyskanych przychodów (dochodów) opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych - w zakresie niezbędnym do ujawnienia podstawy opodatkowania z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych; 5) weryfikację danych i dokumentów przedstawionych przez podatników dokonujących rejestracji podatkowej; 6) weryfikację danych i dokumentów przedstawionych przez podmioty dokonujące zgłoszenia rejestracyjnego uproszczonego, o którym mowa w art. 16 b ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (…). ”.

Cel czynności sprawdzających (2) - ograniczony cel czynności sprawdzających ➞ ani nie jest to wymiar, ani pełna kontrola wymiaru (jak w przypadku kontroli podatkowej), choć występują elementy występujące w toku kontroli lub w toku postępowania podatkowego - zasadniczo tylko kontrola o charakterze formalnym (sprawdzanie, czy podatnik złożył deklarację ➞ pkt 1, sprawdzenie, czy deklaracja została wypełniona zgodnie z zasadami jej sporządzania ➞ pkt 2) - poza zakresem czynności sprawdzających zasadniczo pozostaje badanie prawidłowości wymiaru ➞ cel, o którym mowa w pkt 3, jest realizowany tylko w zakresie, w jakim przepisy regulujące postępowanie dowodowe w czynnościach sprawdzających umożliwiają przeprowadzenie dowodów (art. 275 -276 Op) lub żądanie wyjaśnień (art. 274 a § 2 Op)

Cel czynności sprawdzających (3) - to postępowanie o najmniej sformalizowanym charakterze (niesformalizowane uruchomienie procedury, niesformalizowane zakończenie prowadzenia procedury) - niektórzy nazywają je „wstępną kontrolą podatkową o charakterze formalnym” (choć nie tylko elementy formalne podlegają „kontroli” - art. 272 pkt 3 - 5 w związku z art. 274 a § 2 oraz art. 275 -276 Op) → o „wstępnym” charakterze świadczy to, że nie dokonuje się kompletnych ustaleń faktycznych, zaś dowody gromadzi się tylko w ograniczonym zakresie - założenie: nie ma potrzeby prowadzić pełnego postępowania lub pełnej kontroli, jeśli już w trybie mało sformalizowanym można dokonać weryfikacji prawidłowości niektórych elementów deklaracji podatkowej

Przesłanki i forma wszczęcia czynności sprawdzających • • • brak regulacji brak przesłanek określonych prawem brak sformalizowanej czynności wszczęcia „sprawdzany” może w ogóle nie wiedzieć, że taka procedura jest/była wobec niego prowadzona dowiaduje się dopiero z wezwania, które może być podjęte przez organ dla zrealizowania zamierzonego celu prowadzonych czynności sprawdzających

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego • • w zależności od celów, które organ zamierza zrealizować tylko w zakresie, w jakim przepisy działu V Op to określają ➞ nie stosuje się przepisów działu IV rozdział 11 „Dowody” (por. art. 280 Op: „W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 143, art. 193 a oraz rozdziałów 1 -3 a, 5, 6, 9, z wyłączeniem art. 171 a, rozdziałów 10, 14, 16, 22 i 23 działu IV”) ➞ ograniczone postępowanie dowodowe w toku czynności sprawdzających (co do rodzaju środka dowodowego i co do ustaleń faktycznych dokonywanych przy jego wykorzystaniu)

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (2) • w zakresie sprawdzenia, czy deklaracja została złożona: • Art. 274 a § 1 Op: „Organ podatkowy może zażądać złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia deklaracji lub sprawozdania finansowego lub wezwać do ich złożenia, jeżeli nie zostały złożone mimo takiego obowiązku”.

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (3) • w zakresie poprawności formalnej złożonej deklaracji (2 sposoby działania organu podatkowego): Art. 274 § 1 Op: „W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień: 1) koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 5. 000 zł; 2) zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość”. • art. 274 a § 2 Op: „W razie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych”.

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (4) • w zakresie zgodności danych w deklaracji ze stanem faktycznym (cel wskazany w art. 272 § 3 Op): (1) wezwanie do wyjaśnienia wątpliwości co do rzetelności danych zawartych w deklaracji (2) sprawdzenie ulg (3) sprawdzenie wydatków mieszkaniowych (ulgi, zwroty podatku lub koszty podatkowe) (4) tzw. kontrola krzyżowa

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (5) • • wezwanie do wyjaśnienia wątpliwości co do rzetelności danych zawartych w deklaracji: art. 274 a § 2 Op: „W razie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych”. przesłanka wezwania ➞ powstanie po stronie organu podatkowego wątpliwości do rzetelności danych oraz wskazanie tych wątpliwości w wezwaniu sposób zadośćuczynienia wezwaniu ➞ wyjaśnienie w zakresie przedstawionych przez organ podatkowy wątpliwości do rzetelności danych

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (6) • • sprawdzenie ulg Art. 275 Op: § 1. Jeżeli ze złożonej deklaracji wynika, że podatnik skorzystał z przysługujących mu ulg podatkowych, organ podatkowy może zwrócić się do niego o okazanie dokumentów lub o złożenie fotokopii dokumentów, których posiadania przez podatnika, w określonym czasie, wymaga przepis prawa. § 2. Banki, na żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego, są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji o zdarzeniach stanowiących podstawę do skorzystania przez podatnika z ulg podatkowych, jeżeli zostały wykazane w deklaracji złożonej przez podatnika. § 3. Przepis § 2 stosuje się również do zakładów ubezpieczeń, funduszy inwestycyjnych i dobrowolnych funduszy emerytalnych, w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych i indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego, oraz do domów maklerskich, banków prowadzących działalność maklerską, towarzystw funduszy inwestycyjnych i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. § 4. Do informacji, o których mowa w § 2 i 3, przepis art. 184 § 2 a stosuje się odpowiednio.

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (7) • sprawdzenie wydatków mieszkaniowych (ulgi, zwroty podatku lub koszty podatkowe): • Art. 276 Op: § 1. Organ podatkowy, za zgodą podatnika, może dokonać oględzin lokalu mieszkalnego lub części tego lokalu, jeżeli jest to niezbędne do zweryfikowania zgodności stanu faktycznego z danymi wynikającymi ze złożonej przez podatnika deklaracji oraz z innych dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na cele mieszkaniowe. § 2. W przypadku określonym w § 1 pracownik organu podatkowego, w porozumieniu z podatnikiem, ustala termin dokonania oględzin. Podpisaną przez podatnika adnotację o ustaleniu terminu oględzin zamieszcza się w aktach sprawy. § 3. W razie nieudostępnienia lokalu mieszkalnego w uzgodnionym terminie organ podatkowy może wyznaczyć nowy termin przeprowadzenia oględzin. § 4. Pracownik organu podatkowego sporządza protokół przeprowadzonych oględzin, który dołącza do akt sprawy. § 5. Przepisy § 1 -4 stosuje się odpowiednio w przypadku skorzystania przez podatnika z ulg inwestycyjnych.

Czynności sprawdzające - zakres postępowania dowodowego (8) • Art. 274 c Op: kontrola krzyżowa § 1. Organ podatkowy, w związku z postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową, może zażądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą: 1) przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym postępowaniem lub kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności; 2) przekazania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych, wyciągu z ksiąg podatkowych i dowodów księgowych zapisanego w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193 a § 2, jeżeli kontrahent podatnika prowadzi księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych; przepis art. 168 § 3 a pkt 1 stosuje się odpowiednio. § 1 a. Z czynności sprawdzających u kontrahenta podatnika sporządza się protokół. § 1 b. Czynności określone w § 1 pkt 2 kontrahent podatnika jest obowiązany wykonać na własny koszt. § 1 c. Przepisy § 1 -1 b stosuje się także do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą uczestniczących w dostawie tego samego towaru lub świadczeniu tej samej usługi będących zarówno dostawcami, jak i nabywcami biorącymi udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru lub świadczeniu usługi. W takim przypadku żądanie, o którym mowa w § 1, może dotyczyć wyłącznie dokumentów związanych z tą dostawą towaru lub tym świadczeniem usługi. § 2. Jeżeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta podatnika znajdują się poza obszarem działania organu prowadzącego postępowanie lub kontrolę, czynności sprawdzających, o których mowa w § 1, na zlecenie tego organu może także dokonać organ właściwy miejscowo.

Czynności sprawdzające - obowiązki „sprawdzanego” • obowiązek zadośćuczynieniu wezwaniom podejmowanym na podstawie przepisów działu V Ordynacji podatkowej • niezrealizowanie tych obowiązków może skutkować odpowiedzialnością karną skarbową: art. 83 KKS: „Kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub czynności audytowych udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, w szczególności kto wbrew żądaniu tej osoby nie okazuje księgi lub innego dokumentu dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej lub księgę lub inny dokument niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznymi, ukrywa lub usuwa podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych”.

Czynności sprawdzające - forma zakończenia - brak regulacji o sposobie i formie zakończenia czynności sprawdzających - z poszczególnych czynności należy sporządzić protokół ➞ art. 172 § 1 Op (znajduje zastosowanie w czynnościach sprawdzających na podstawie art. 280 Op, w myśl którego w czynnościach sprawdzających znajduje odpowiednie zastosowanie rozdział 9 działu IV Op): „Organ podatkowy sporządza zwięzły protokół z każdej czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie”. - „sprawdzany” nie otrzymuje żadnej formalnej informacji o sposobie zakończenia czynności sprawdzających - dowiaduje się pośrednio ➞ przez dalsze działania organu, tj. wszczęcie lub niewszczęcie kontroli podatkowej/postępowania podatkowego

Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (2) wezwanie do udzielenia wyjaśnień w sprawie niezłożenia deklaracji podatnik wyjaśnia, że nie miał tego obowiązku organ uznaje te wyjaśnienia - brak kontroli lub postępowania organ nie uznaje tych wyjaśnień wszczęcie kontroli lub postępowania podatnik wyjaśnia, że nie dopełnił obowiązku złożenie deklaracji

Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (3) wezwanie do udzielenia wyjaśnień w związku z wątpliwościami co do rzetelności deklaracji podatnik wyjaśnia, że wątpliwości organu są nieuzasadnione organ uznaje te wyjaśnienia - brak kontroli lub postępowania organ nie uznaje tych wyjaśnień wszczęcie kontroli lub postępowania podatnik wyjaśnia, że w istocie dane w deklaracji są nierzetelne złożenie deklaracji korygującej

Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (4) sprawdzenie uprawnienia do ulgi brak dokumentów przedstawienie tych dokumentów przez podatnika organowi podatkowemu organ stwierdza, że dokumenty potwierdzają prawo do ulgi - brak kontroli lub postępowania organ stwierdza, że dokumenty przedstawione przez podatnika nie są wystarczające wszczęcie kontroli lub postępowania złożenie deklaracji korygującej

Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (5) kontrola krzyżowa podatnik nie przedstawia dokumentów podatnik przedstawia dokumenty przekazanie protokołu do akt kontroli u kontrolowanego kontrahenta podatnika wątpliwości organu poza kontrolą krzyżową wszczęcie czynności sprawdzających, kontroli lub postępowania przekazanie protokołu do akt kontroli u kontrolowanego kontrahenta podatnika

Postępowanie podatkowe • postępowanie uregulowane w dziale IV Ordynacji podatkowej • postępowanie jurysdykcyjne, zmierzające do wydania decyzji wymiarowej (na podstawie art. 21 § 1 pkt 2 Op, art. 21 § 3 a Op, art. 24 Op)

Postępowanie podatkowe - przesłanki i forma wszczęcia wymiar decyzyjny brak regulacji przesłanek wszczęcia ≈ uzyskanie przez złożenie deklaracji organ informacji o informującej o powstaniu obowiązku powstaniu podatkowego (z obowiązku informacji podatkowego podatkowych, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej) postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego samowymiar brak regulacji przesłanek wszczęcia ≈ „podejrzenie” nieprawidłowości samowymiaru (z informacji podatkowych, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej) postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego z urzędu

Postępowanie podatkowe - obowiązki strony • • • te wskazane w dziale IV Op: obowiązek udzielania wyjaśnień (art. 155 Op) obowiązek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym (art. 180 § 3 Op) obowiązek udostępnienia przedmiotu oględzin (art. 198 Op) przesłuchanie strony (art. 199 Op) ➞ tylko za zgodą strony zobowiązanie do przedstawienia dowodu (art. 189 Op) - brak sankcji za nieprzedstawienie dowodu, leży to w interesie strony

Postępowanie podatkowe - zakres postępowania dowodowego • rozdział 11 działu IV Ordynacji podatkowej • postępowanie dowodowe w pełnym zakresie • dopuszczalne wszelkie środki dowodowe

Postępowanie podatkowe - formy zakończenia decyzja - zawsze! wymiarowa - określenie/ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego - określenie zwrotu podatku - określenie straty podatkowej proces wymiar został zakończony o umorzeniu postępowania jako bezprzedmiotowego - brak podstaw do wymiaru podatku

Kolejność podejmowania procedur obowiązek złożenia deklaracji czynności sprawdzające kontrola podatkowa postępowanie podatkowe

Kolejność podejmowania procedur (2) obowiązek złożenia deklaracji czynności sprawdzające kontrola podatkowa postępowanie podatkowe

Kontrola celno-skarbowa - regulacja prawna i charakter procedury • • • kontrola celno-skarbowa została uregulowana w ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (tj. Dz. U. z 2019 r. , poz. 768, ze zm. ) - w jej dziale V rozdziale 1 pt: „Kontrola celno-skarbowa” to procedura prowadzona przez naczelników urzędów celno-skarbowych to procedura, której celem jest zarówno weryfikacja wykonania obowiązków przez podatnika, ale jednocześnie zmierza ona do wydania decyzji wymiarowej (czy na podstawie art. 21 § 1 pkt 2 Op, art. 21 § 3 a Op, art. 24 Op ? to nie zostało jednoznacznie przesądzone w przepisach prawa) ➞ elementy i kontroli, i wymiaru

Naczelnik urzędu celno-skarbowego jako organ Krajowej Administracji Skarbowej • Art. 11 ustawy o KAS: „Organami KAS są: 1) minister właściwy do spraw finansów publicznych; 2) Szef Krajowej Administracji Skarbowej; 3) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej; 4) dyrektor izby administracji skarbowej; 5) naczelnik urzędu skarbowego; 6) naczelnik urzędu celno-skarbowego”.

Naczelnik urzędu celno-skarbowego jako organ Krajowej Administracji Skarbowej (2) • Art. 33 ust. 1 ustawy o KAS: „Do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy: 1) wykonywanie kontroli celno-skarbowej, z wyłączeniem kontroli, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 9; 2) ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów; 3) rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach, o których mowa w art. 83 ust. 1; 4) prowadzenie urzędowego sprawdzenia; 5) obejmowanie towarów procedurami celnymi oraz wykonywanie innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego; 6) wymiar należności celnych i podatkowych oraz innych opłat, związanych z przywozem i wywozem towarów; 7) prowadzenie w pierwszej instancji postępowań w sprawach celnych przewidzianych przepisami prawa celnego oraz w sprawach podatkowych związanych z przywozem lub wywozem towarów; 8) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym; 9) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zapobieganie tym przestępstwom oraz ściganie ich sprawców; (…)”.

Kontrola celno-skarbowa - przesłanki i forma wszczęcia • brak regulacji przesłanek • Art. 58 ust. 1 ustawy o KAS: „Kontrole celno-skarbowe, inne niż kontrole losowe lub wynikające z przepisów prawa, powinny uwzględniać ryzyko wystąpienia nieprawidłowości oraz ustalenie i ocenę środków niezbędnych do jego ograniczania” • wszczęcie kontroli celno-skarbowej ➞ art. 62 ust. 1 -3 ustawy o KAS: „ (1) Wszczęcie kontroli celno-skarbowej następuje z urzędu, na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej udzielonego kontrolującemu. (2) Datą wszczęcia kontroli celno-skarbowej jest dzień doręczenia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej. (2 a)… (2 b)…. (3) W przypadku podejrzenia, że nie są przestrzegane przepisy oraz okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne przeprowadzenie kontroli celno-skarbowej, jest ona wszczynana na podstawie okazywanej legitymacji służbowej” ➞ tryb zbliżony do wszczęcia kontroli podatkowej • brak regulacji o zawiadomieniu o zamiarze wszczęcia kontroli celnoskarbowej - zawiadomienie to nie jest wymagane w tej procedurze ( por. również: art. 93 ustawy o KAS: „ Do kontroli celno-skarbowej nie stosuje się przepisów rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646)” )

Kontrola celno-skarbowa - obowiązki strony • • ten sam - bardzo szeroki - zakres co w toku kontroli podatkowej zostaną omówione oddzielnie - w porównaniu z katalogiem uprawnień i obowiązków kontrolujących i kontrolowanych w toku kontroli podatkowej prowadzonej na podstawie przepisów działu VI Op

Kontrola celno-skarbowa - zakres postępowania dowodowego • rozdział 11 działu IV Ordynacji podatkowej • postępowanie dowodowe w pełnym zakresie • dopuszczalne wszelkie środki dowodowe

Kontrola celno-skarbowa - formy zakończenia (1) • art. 82 ust. 1 - 4 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej: „ 1. Po zakończeniu czynności kontrolnych dokonywanych w czasie kontroli celno-skarbowej prowadzonej w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, sporządza się wynik kontroli. Doręczenie wyniku kontroli kończy kontrolę celno-skarbową. 2. Wynik kontroli zawiera w szczególności: 1) oznaczenie organu; 2) wskazanie kontrolowanego; 3) datę wydania; 4) zakres kontroli celno-skarbowej; 5) informację o stwierdzonych nieprawidłowościach lub ich braku; 6) pouczenie o prawie złożenia korekty deklaracji w przypadku, gdy przepisy ustaw podatkowych przewidują obowiązek złożenia deklaracji; 6 a) pouczenie o obowiązku zawiadomienia naczelnika urzędu celno-skarbowego przez kontrolowanego o zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli celno-skarbowej, jeżeli w toku kontroli celno-skarbowej ujawniono nieprawidłowości, oraz o skutkach niedopełnienia tego obowiązku; 7) podpis naczelnika urzędu celno-skarbowego albo osoby upoważnionej, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. ” 3. W terminie 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli kontrolowany może skorygować w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową uprzednio złożoną deklarację podatkową. Korekta deklaracji złożona po upływie tego terminu, a przed doręczeniem postanowienia, o którym mowa w art. 83 ust. 3, nie wywołuje skutków prawnych. 4. Uprawnienie do skorygowania deklaracji przysługuje nadal po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, jeżeli w wyniku tej kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości albo organ uwzględnił złożoną korektę, o której mowa w ust. 3. (…)”

Kontrola celno-skarbowa - formy zakończenia (2) • ustawa o KAS nie przewiduje możliwości wniesienia zastrzeżeń lub wyjaśnień → w toku kontroli celno-skarbowej nie ma możliwości wzruszenia ustaleń dokonanych w toku tej procedury • to jedna z różnic w porównaniu do kontroli podatkowej

Kontrola celno-skarbowa - formy zakończenia (3) art. 83 ust. 1 - 4 ustawy o KAS: 1. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, jeżeli: 1) kontrolowany nie złożył korekty deklaracji, o której mowa w art. 82 ust. 3, albo 2) organ nie uwzględnił złożonej korekty deklaracji, albo 3) organ uwzględnił złożoną korektę deklaracji i istnieją przesłanki do ustalenia dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług lub istnieją przesłanki do określenia kwoty podatku do zapłaty na podstawie art. 108 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm. ). 1 a. Do postępowania podatkowego, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 81 b § 1 pkt 1 oraz pkt 2 lit. b Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio. 1 b. W przypadku ustanowienia pełnomocnictwa szczególnego do działania w sprawie kontroli celnoskarbowej uznaje się, że pełnomocnictwo szczególne obejmuje również upoważnienie do działania w sprawie postępowania podatkowego, o którym mowa w ust. 1, oraz w postępowaniu zainicjowanym na skutek wniesionego odwołania, jeżeli kontrolowany nie odwołał pełnomocnictwa szczególnego. 1 c. Ponowne skorygowanie deklaracji po zakończeniu kontroli celno-skarbowej nie wywołuje skutków prawnych w zakresie, w jakim dokonana korekta przewiduje cofnięcie ustaleń kontroli celno-skarbowej. Organ zawiadamia pisemnie składającego korektę o jej bezskuteczności. 1 d. Przepisu ust. 1 c nie stosuje się do ponownego skorygowania deklaracji, jeżeli po zakończeniu kontroli celno-skarbowej zawiadomieniem o uwzględnieniu korekty deklaracji: 1) ponowne skorygowanie deklaracji wynika z orzeczenia wydanego po zakończeniu kontroli celnoskarbowej, które ma wpływ na ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli; 2) ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli były oparte na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny.

Kontrola celno-skarbowa - formy zakończenia (4) art. 83 ust. 1 - 4 ustawy o KAS: 2. W przypadku gdy organ uwzględnił złożoną przez kontrolowanego korektę deklaracji, o której mowa w art. 82 ust. 3, kontrolowanemu doręcza się zawiadomienie o uwzględnieniu korekty deklaracji. Zawiadomienie o uwzględnieniu korekty deklaracji przesyła się do właściwego dla kontrolowanego naczelnika urzędu skarbowego. 3. Przekształcenie, o którym mowa w ust. 1, następuje z dniem doręczenia kontrolowanemu postanowienia o przekształceniu, na które nie służy zażalenie. 3 a. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, zawiadomienia o uwzględnieniu korekty deklaracji dokonuje się w postanowieniu o przekształceniu kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe. 4. Naczelnik urzędu celno-skarbowego, który sporządził wynik kontroli celno-skarbowej, jest właściwy do przeprowadzenia postępowania podatkowego i wydania decyzji.

Kontrola celno-skarbowa - formy zakończenia (5) art. 83 ust. 1 - 4 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej stwierdzono nieprawidłowości Dokonanie korekty Brak korekty Nie stwierdzono nieprawidłowości Przekształcenie kontroli w postępowanie podatkowe decyzja wymiarowa - określenie/ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego - określenie zwrotu podatku - określenie straty podatkowej proces wymiar został zakończony wynik kontroli

Rodzaje postępowań - porównanie postępowanie podatkowe cel wymiar czynności kontrola sprawdzające podatkowa kontrola celnoskarbowa sprawdzenie niektórych obowiązków formalnych sprawdzenie wszelkich obowiązków sprawdzenie przestrzegania prawa podatkowego + wymiar ograniczony zakres pełny (jak w postępowaniu podatkowym) zakres postępowania dowodowego pełny zakres uprawnień kontrolujących ograniczony do wskazanych w najszerszy dziale IV Op dziale V Op najszerszy

Organy prowadzące kontrolę podatkową Art. 281 § 1 Op: Organy podatkowe pierwszej instancji, z zastrzeżeniem § 3, przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych, zwanych dalej "kontrolowanymi". - organy „kontroli podatkowej” = organy podatkowe - zasadniczo to organy 1 szej instancji

Organy podatkowe i ich właściwość Art. 13 Op: § 1. Organem podatkowym, stosownie do swojej właściwości, jest: 1) naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celno-skarbowego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa - jako organ pierwszej instancji; 1 a) naczelnik urzędu celno-skarbowego jako organ odwoławczy w zakresie decyzji, o których mowa w art. 83 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. poz. 1947); 2) dyrektor izby administracji skarbowej - jako: a) organ odwoławczy odpowiednio od decyzji naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego, z zastrzeżeniem pkt 1 a, b) organ pierwszej instancji, na podstawie odrębnych przepisów, c) organ odwoławczy od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji; 3)samorządowe kolegium odwoławcze - jako organ odwoławczy od decyzji wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszałka województwa. . § 2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej jest organem podatkowym - jako: 1) organ pierwszej instancji w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji, wznowienia postępowania, zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia jej wygaśnięcia - z urzędu; 2) organ odwoławczy od decyzji wydanych w sprawach, o których mowa w pkt 1 i 7; 3) organ właściwy w sprawach porozumień dotyczących ustalenia cen transferowych; 4) organ właściwy w sprawach dotyczących interpretacji przepisów prawa podatkowego, o których mowa w art. 14 b § 1, w zakresie określonym w art. 14 e § 1; 5) organ właściwy w sprawach informacji przekazywanych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe o otwartych i zamkniętych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej; 6) organ właściwy w sprawach opinii zabezpieczających; 7) organ pierwszej instancji w sprawach, o których mowa w art. 119 g § 1 i 8; 8) organ właściwy w sprawach dotyczących informacji o schematach podatkowych. (…) § 3. Organami podatkowymi wyższego stopnia są organy odwoławcze.

Organy podatkowe i ich właściwość (2) Art. 16 Op Właściwość rzeczową organów podatkowych ustala się według przepisów określających zakres ich działania. Naczelnik Urzędu Skarbowego: Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego: podatek od towarów i usług od importu towarów podatek akcyzowy (w zakresie akcyzy z tytułu importu i eksportu, z wyłączeniem poboru, podatek dochodowy od osób fizycznych oraz w zakresie wydania decyzji w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w wyniku kontroli celno-skarbowej) podatek dochodowy od osób prawnych podatek od gier podatek od czynności cywilnoprawnych podatek od spadków i darowizn podatek tonażowy podatek od niektórych instytucji finansowych Wójt, burmistrz (prezydent): podatek od wydobycia niektórych kopalin podatek od nieruchomości specjalny podatek węglowodorowy podatek rolny podatek leśny podatek od środków transportowych

Organy podatkowe i ich właściwość (3) Art. 17 § 1 Op Jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika, płatnika, inkasenta lub podmiotu wymienionego w art. 133 § 2. Przykłady, gdy przepisy stanowią inaczej (przykłady): - akcyza - miejsce wykonania czynności lub wystąpienia stanu faktycznego, podlegających opodatkowaniu akcyzą, z zastrzeżeniem odrębnych przepisów ustawy o podatku akcyzowym (art. 14 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym) - podatek od gier - miejsca lokalizacji ośrodka gier albo miejsca eksploatacji urządzenia do gier - podatek od nieruchomości, podatek rolny, podatek leśny - miejsce położenia nieruchomości lub obiektu budowlanego, gruntu, lasu

Organy podatkowe i ich właściwość (4) Art. 18 b Op: § 1 Organy podatkowe właściwe w dniu wszczęcia postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej do określenia lub ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego pozostają właściwe we wszystkich sprawach związanych ze zobowiązaniem podatkowym, które jest przedmiotem postępowania lub kontroli, chociażby w trakcie postępowania lub kontroli nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę właściwości. § 2 Jeżeli zdarzenie powodujące zmianę właściwości organu podatkowego nastąpiło po zakończeniu kontroli podatkowej, organem właściwym miejscowo w sprawie, której ta kontrola dotyczy, pozostaje organ właściwy w dniu wszczęcia kontroli podatkowej. § 3 Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio: 1) w razie następstwa prawnego powodującego zmianę właściwości; 2) w sprawach, o których mowa w art. 21 § 3 a, art. 24 i art. 30; 3) w sprawach orzekania o odpowiedzialności osób trzecich.

Kompetencje naczelnika urzędu celnoskarbowego Art. 33 ust. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej: „Do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy: 1) wykonywanie kontroli celno-skarbowej, z wyłączeniem kontroli, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 9; 2) ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów; (…)”. art. 28 ust. 1 pkt 7 ustawy o KAS: „Do zadań naczelnika urzędu skarbowego należy wykonywanie kontroli podatkowej oraz czynności sprawdzających”. • Wśród zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego nie zostało wymienione prowadzenie kontroli podatkowej. • Naczelnik urzędu celno-skarbowego nie prowadzi kontroli podatkowej, ale kontrolę celno-skarbową

Kompetencje naczelnika urzędu celnoskarbowego (2) Art. 54 ust. 1 ustawy o KAS: Kontroli celno-skarbowej podlega przestrzeganie przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej…. ▪ kontroli celno-skarbowej podlegają wszystkie podatki - bez względu na właściwość rzeczową w sprawie wymiaru (ustalania i określania) ▪ kontroli celno-skarbowej podlegają zatem nie tylko te podatki, w zakresie których właściwość rzeczowa należy do naczelnika urzędu celno-skarbowego ▪ kontroli celno-skarbowej podlegają zatem również podatki gminne ▪ kontroli celno-skarbowej podlegają zatem również podatki, w których zakresie właściwość rzeczowa należy do naczelnika urzędu skarbowego

Kompetencje naczelnika urzędu celnoskarbowego (3) Art. 61 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej: Naczelnik urzędu celno-skarbowego może wykonywać kontrolę celno-skarbową na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.