NTE 7 rgtsel Davranta Grup Sreci Takm almas

ÜNİTE 7 Örgütsel Davranışta Grup Süreci: Takım Çalışması

TAKIM ÇALIŞMASI

Takım Çalışması n Takım çalışması, belirli sayıda işgörenin, belirli amaçlarla ve belirli sürelerle bir araya gelip sorunların çözülmesi, örgütte yenileşme ve değişme çabalarının yürütülmesine yönelik olarak, yaptıkları eylemleretkinlikler bütünüdür.

Takım Çalışması n n Takım, amaç ve hedefler odağında eşgüdümlenmiş çalışma ruhu olarak da tanımlanabilir. Geniş anlamda takım çalışması, örgüt çalışanlarının tümünün bir takım olarak değerlendirilip, örgütsel amaçların gerçekleştirilmesine yönelik yaptıkları katkı ve işbirliğidir.

Takımların Kurulma Nedenleri Değişimi başlatma Değişime karşı direnci kırma Sorunlara çözüm bulma Çalışma ilişkilerini geliştirme Amaçlara dönük sonuçlar elde etme Örgütü yenileştirme

Takımların Kurulma Nedenleri İşi daha anlamlı hale getirme Katılımcı bir örgütsel kültür oluşturma Yaratıcılığı ön plana çıkarma Verimliliği kurumsallaştırma Kaliteli hizmet sunma Yeni stratejiler geliştirme vb.

Grup ve Takım Arasındaki Farklar n Bir çalışma grubu, grubu öncelikle bilgiyi paylaşmak ve her bireyin kendi alanı içindeki sorumluluğunu yerine getirmek üzere vereceği kararlara yardımcı olmak için etkileşirler. n Bir çalışma takımında ise eşgüdümlenmiş çabalar sonucunda olumlu bir sinerji meydana gelir.

Grup ve Takım Arasındaki Farklar n Grup ve takımlar arasındaki farklara daha derinliğine bakıldığında; amaç, çalışma anlayışı, bağlılık, sorumluluk, iletişim, katılım, liderlik, yaratıcılık vb. etkenler açısından farklılıklar görülmektedir.

Grup ve Takım Arasındaki Farklar GRUP TAKIM ÖRGÜTSEL AMAÇ

Takım Türleri Kendini örgütleyen takım Özerk çalışma takımı Öz- yönetimli takım Özerk görev grupları Yetkilendirilmiş-güçlendirilmiş takımlar Sorun çözme takımları Kalite takımları Fonksiyonel çalışma takımları

Takım Türleri Ancak bu tanımlamalar üç başlık altında toplanabilir: Özerk ve kendini yöneten takımlar, sorun çözme takımları ve fonksiyonel takımlar. n Her ne kadar bu takımların kuruluş amaçları açısından çok derin farklılıklar olmasa da yapılanma biçimleri, takımın yaşam süresi, yönetim biçimleri, üye sayısı vb. farklılıklar bulunmaktadır. n

Takım Türleri n Sorun Çözme Takımları, aynı bölümden 5 ile 11 işgörenden oluşan, her hafta bir kaç saat toplanan ve kalite, etkililik ve iş çevresini geliştirme (iyileştirme) yolları üzerinde tartışan takımlardan oluşmaktadır.

Takım Türleri Öz-yönetimli takım, bir grup çalışanın kendilerini ve işlerini yönetmede sorumlu oluşunu ifade etmektedir. n Kendi kendini yöneten takımın en belirgin özelliği, başlarında denetici ya da yönetici olmadan sorun çözmeye ve karar vermeye yetenekli ve istekli olmasıdır. n

Takım Türleri n Çapraz-fonksiyonel takımın temel ayırıcı özelliği bürokratik bir yapı içerisinde, işlerin daha hızlı ve daha nitelikli yapılması için farklı birim ya da bölümlerden farklı konum ve alanlardaki çalışanların bir araya gelip çalışmalarını içermektedir.

Takım Büyüklüğü Çalışma takımları, küçük olma eğilimlidir. Takım üyelerinin sayısının 10 -12'den fazla olması, işi en iyi biçimde yapmayı güçleştirir. n Genellikle üye sayısı arttıkça bir işi yüksek bir performansla başarmak için gerekli olan yanaşıklık (işbirliği), bağlılık ve karşılıklı sorumluluğu geliştirmek zorlaşır. n

Takım Büyüklüğü Araştırmalar, takım üye sayısı arttıkça ortaya çıkan ve “sosyal aylaklık” olarak tanımlanan ilginç bir bulguya işaret etmektedir. Bu bulguyu ilk araştıran, Alman Psikolog Ringelmann, araştırma sürecinde iki ekip oluşturur, ekiplerden ikişer kişiye karşılıklı olarak ip çektirir. Böylece iki ekibe ait her bireyin çekme güçlerini bir aygıt aracılığı ile saptar. Daha sonra bu iki takım karşılıklı olarak ipi çeker. Bu arada, takım üyelerinin her birinin takım halinde ipi çekerken yine bireysel güçleri saptanır. Bulgular, üye sayısı arttıkça bireylerin çekme güçlerinin gittikçe azaldığını gösterir. Yani üyelerin takım olmaktan kaynaklanan bir “sosyal aylaklık” içine girdikleri saptanmıştır.

Takım Büyüklüğü En işlevsel takım büyüklüğünün saptanması, takım çalışmasının etkililiği için önemli bir faktördür. n Literatürde, genellikle takımdaki üye sayısının en az 3 ve en çok 12 olması gerektiği vurgulanmaktadır. n

Takım Kurma Aşamaları n n Takım, genellikle bir grup insanın becerilerini yeteneklerini, bilgilerini paylaşıma açarak, birleştirerek örgütsel düzeyde kalite ve verimliliği artırma yönünde harekete geçirilmesi olarak tanımlanabilir. Gerçek bir takım olabilmek zor bir süreçtir. Güçlü bir iletişim ağı, güçlü bir liderlik gerektirir. Sadece yönetim kademesinde olanlar değil, diğer takım üyelerinin de takım çalışması becerilerine sahip olması gerekir.

Takım Kurma Aşamaları I. AŞAMA OLUŞUM II. AŞAMA FIRTINA III. AŞAMA KURAL KOYMA IV. AŞAMA EDİM

Takım Kurma Aşamaları 1. Aşama : Oluşum (Forming) • Takım genellikle olumlu beklentiler içindedir. • Takım görev almaya oldukça isteklidir. • Görev ve bireylerarası ilişkilerden kaynaklanan yüksek kaygı nedeniyle, görev başarımı düşüktür. • Görev kaygısı yüksektir.

Takım Kurma Aşamaları 2. Aşama : Fırtına (Storming) • • Amaçlar ve yapı açıklığa kavuşur (belirginleşir) Takım becerileri yavaş gelişir. Görev başarımı yavaş artmaya başlar. Güdüleme şu nedenlerle düşebilir: • Üyelerin beklentileri ile gerçek arasındaki uyuşmazlık • Yetkiye bağlı doyumsuzluk • Üyelerin hayal kırıklığına uğraması ve kızgınlık • Lidere karşı olumsuz tepkiler

Takım Kurma Aşamaları 3. Aşama : Kural Koyma (Norming) • • Verimlilik düzenli biçimde artış gösterir Beklentiler, gerçekler karşısında düşmeye başlar Doyumsuzluk, dramatik bir biçimde azalma gösterir Yapı ve süreç belirginleşir İlişkiler yeniden kurulur ve devamlılık kazanır İşbirliği gelişmeye başlar Kabul edilebilir davranışlar açığa kavuşturulur Bireysel rollerin sınırları test edilir.

Takım Kurma Aşamaları 4. Aşama : Edim Elde Etme (Performing) • • • Takım olumlu ve isteklidir Takımın verimliliği yüksektir Takımdan gurur duyma düzeyi yüksektir Takımın güveni yüksektir Üyeler, özerk olarak çalışabilirler Liderin özel konumu bulunmamaktadır

Etkili Takımın Özellikleri Amaç ve Yön Duygusundaki Berraklık Yaratıcılık Sorumluluk Uyum Etkili Liderlik Etkili İletişim Etkili Sorun Çözme

Takım Liderliği n n Takım lideri, takımın hedef(ler)ine ulaşmasını örgütlemekten sorumludur. Takım lideri, takımın ulaştığı sonuçların niteliğinden sorumludur. Takım lideri, takımın gelişiminden sorumludur. Takım lideri, takımı ile kurum arasındaki ilişkiden sorumludur.

Takım Olma Önündeki Engeller n n Kötü seçim: Takım üyelerinin seçiminde yapılan hatalar Sabırsızlık: Takımların gelişmesi için yeterli süre tanınmaması Aldatma: Takımları sözde / gerçek olmayan amaçlar için kullanma Amaçsızlık: Takımlar için performans hedefleri koymadaki başarısızlık

Takım Olma Önündeki Engeller Güçsüzlük: Karşılıklı sorumluluk ve güveni sağlamada, çalışanları yetkilendirmede başarısızlık n Engelleyici iletişim sistemi: Açık iletişimin sağlanmasında başarısızlık n Aşırı rekabet: Takım içinde ya da takımlar arasında rekabetin yıkıcı olması n

Takımın Etkililiğini Düşüren Faktörler: Grup Halinde Düşünme

Takımın Etkililiğini Düşüren Faktörler: Grup Halinde Düşünme Takım olmanın önündeki engellerden biri de grup halinde düşünme ve bunun yarattığı kollektif yanılgıdır.

Solomon Asch Deneyi

Takımın Etkililiğini Düşüren Faktörler: Grup Halinde Düşünme Dış fikirlere kapanma Tartışmalı konuları ekibe getirmeme Zayıf görünen tezleri sorgulamama Konuyu çeşitli boyutlarından ele almadan karar verme İkazlara kulak asmama Farklı düşünen ekip üyelerinin otosansürü Farklı görüş ifade edenler üzerinde ekip baskısının olması Çalışma anlayışının, biçiminin ve yöntemlerinin sorgulanmaması

Takım Çalışmasının Yararları Bireylerin kapasitelerini aşan, birbirine bağımlı öğeleri olan, karmaşık görevlerin başarılması İletişimin geliştirilmesi İnsan kaynaklarından etkin yararlanılması Yaratıcılığın geliştirilmesi Liderliğin geliştirilmesi İş doyumunun sağlanması