NANTAI NVERSTES 19 YZYIL ULUSLARARASI LKLER TARH I

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ 19. YÜZYIL ULUSLARARASI İLİŞKİLER TARİHİ I. DÜNYA SAVAŞI İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf. nisantasi. edu. tr NİŞANTAŞI ÜNİVERS İTESİ ©

Birinci Dünya Savaşı Önerilen Okumalar: Robert K. Massie, Dretnot. İngiltere, Almanya ve Yaklaşan Savaşın Ayak Sesleri, (Çev: Mehmet Harmancı), İstanbul: Sabah Kitapları, 1995 Hobsbawm, Eric. (1996). Kısa 20. Yüzyıl (1914 -1991): Aşırılıklar Çağı, (Çev: Yavuz Alogan), İstanbul: Sarmal Yayınevi. Neilberg, Michael S. (2011). Dünya Tarihinde Savaş, (Çev: Mehmet Tanju Akad), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Birinci Dünya Savaşı Ne Öğreneceğiz: - Büyük Hesaplaşmanın Nedenleri - Büyük Hesaplaşmadan Önce Krizler - Savaşın Başlaması ve Yayılması - Barış Girişimleri ve Savaşın Sona Ermesi

Birinci Dünya Savaşının Öne Çıkmış Nedenlerini • Sömürgecilik ve ekonomik yayılma/emperyalizm, • Alman siyasi birliğinin kurulması ve Alman-Fransız rekabeti, • Balkanlarda Rusya, Avusturya-Macaristan rekabeti, • Bloklaşma, • Silahlanma, • Aşırı milliyetçilik, • Dinsel ve kültürel yayılma.

Birinci Fas Krizi; Almanya-Fransa Rekabeti By Partridge, 'Punch', April 5, 1905 Kaiser Wilhelm back on tour, this time as a singing Moor. Anything to split up the "entente cordiale" between France and Britain.

Bosna-Hersek Krizi Rusya Sırbista n Avusturya Macarista n Almany a

İkinci Fas Krizi

Balkan Krizi

Balkan Savaşında Osmanlı İmparatorluğu

Çatalca Mütarekesi (3 Aralık 1912) § Barış görüşmeleri 10 gün sonra Londra’da başlayacaktır. § Taraflar arasında bir ‘tarafsız bölge’ kurulacaktır. § Türk Deniz Kuvvetleri, Karadeniz limanlarından kuşatmasını kaldıracak, Bulgar gemilerinin Karadeniz limanlarına serbestçe giriş çıkışlarına engel olmayacaktır. § Bulgar trenlerinin, Edirne Müstahkem Mevki bölgesindeki demiryollarından, serbestçe geçmelerine izin verilecektir.

Londra Barış Andlaşması (30 Mayıs 1913) § Osmanlı Devleti ile Müttefik Devletler arasında sonsuza kadar barış ve dostluk olacaktır (Madde 1). § Osmanlı Devleti, Ege Denizi’nde Enez’den Karadeniz’deki Midye’ye kadar çizilen hattın batısında bulunan, Arnavutluk hariç, bütün topraklarını Müttefik Devletler’e devredecektir (Madde 2). § Osmanlı Devleti, Müttefik Devletlere Girit Adası’nı ve bu ada üzerindeki egemenlik hakkını devredecektir (Madde 4). § Osmanlı Devleti ve Müttefik Devletler, Arnavutluk’un sınırları ile Ege Denizi’ndeki bütün Osmanlı adalarının geleceğini belirleme işini Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Rusya, İngiltere, Fransa ve İtalya’ya bırakmayı kabul ettiklerini, belirteceklerdir (M. 3, 5). §Osmanlı Devlet ile Müttefik Devletler arasındaki sorunları Paris’te oluşturulacak uluslararası komisyon çözecektir (Madde 6).

Savaşın Başlaması ve Yayılması 29 Haziran 1914 tarihli New York Times Gazetesi'nin suikastla ilgili haberi. "Avusturya tahtının varisi eşiyle birlikte, esaret altında olan ülkesinin intikamını almak isteyen Bosnalı bir genç tarafından katledildi. "

Savaşın Başlaması ve Yayılması

Osmanlı-Almanya Antlaşması (2 Ağustos 1914) §Avusturya-Macaristan ile Sırbistan arasında çıkan bir anlaşmazlıkta tam bir tarafsızlık içinde bulunmak, § Avusturya-Macaristan ile Rusya’nın savaşa tutuşması halinde Almanya’nın da buna katılmak zorunda kalması durumunda, Osmanlı İmparatorluğu’nun savaşa girmesi, § Almanya’nın Osmanlı İmparatorluğu’nun tehditle yüze kalması durumunda silahla Osmanlı’yı savunması.

Osmanlı İmparatorluğu’nun Savaştığı Cepheler • Kafkasya ve Anadolu Cephesi • Irak Cephesi • Kanal Cephesi • Çanakkale Cephesi • Galiçya Cephesi Doğu

Londra Antlaşması • İtalya’nın savaşa girmesi koşuluna bağlı olarak bu ülkeye Antalya iline yakın olan Akdeniz bölgesinde adil bir pay verilmesinin uygun olacağı, • İtalya’nın Uşi Antlaşması (1912) gereğince geçici olarak elinde bulundurduğu Oniki Ada üzerinde egemenliğini tam olarak kurmasına yardımcı olunacağı, • İtalya’nın üç İtilaf Devleti’nin Arabistan ile Müslümanlarca kutsal sayılan yerlerin bağımsız Müslüman yönetim altında bırakılmasına dair olan açıklamasını kabul edeceği,

Sykes-Picot Antlaşması • Adana, Antakya bölgesi, Suriye kıyıları ve Lübnan Fransa’ya, Musul hariç Irak İngiltere’ye bırakıldı. • Fransa ve İngiltere’nin bu bölgelerde istedikleri yönetimleri kurabileceklerdi. • Suriye’nin diğer bölgeleri ile Musul ve Ürdün’ü kapsayan Büyük Arap Krallığının kurulacak ve koruyuculuğunu Fransa ve İngiltere üstlenecekti.

Saint Jean de Maurienne Antlaşması • İtalya, boğazlar konusunda imzalanan antlaşmayı kabul edecekti. • Anadolu’dan Antalya, Konya, Aydın ve İzmir gibi önemli şehirleri kendi topraklarına katacaktı.

KAYNAKLAR • Niccola Machiavelli, Prens, Fernand Braudel, Akdeniz Ve Akdeniz Dünyası 1, Doğu Batı Yayınları • Leopold von Ranke, Theory and Practice of History • Edward Hallett Carr, Tarih Nedir • Robin George Collingwood, Tarih Tasarımı, Doğu Batı Yayınları, Felsefe Dizisi • İsmail Soysal, Fransız İhtilali ve Türk-Fransız Diplomasi Münasebetleri (1789 -1802) • Murat Sarıca, 100 Soruda Fransız İhtilali • Fahir Armaoğlu, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Timaş • Hobsbawm, Eric, (1998) İmparatorluk Çağı, 1875 -1914, (çev. Vedat Aslan) Dost Kitabevi • Sander, Oral, (2001) Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, 9. B. , İmge Yayınevi • Toktamış Ateş, Siyasal Tarih, İstanbul Bilgi Üniversitesi • Ülman, A. Haluk, (1972). Birinci Dünya Savaşı’na Giden Yol, AÜSBF Yayınları • Rifat Uçarol, Siyasi Tarih 1789 -2012, Der • Barış Özdal, R. Kutay Karaca, Diplomasi Tarihi I, Dora Yayınları • Robert K. Massie, Dretnot. İngiltere, Almanya ve Yaklaşan Savaşın Ayak Sesleri, (Çev: Mehmet Harmancı), İstanbul: Sabah Kitapları, 1995 • Neilberg, Michael S. (2011). Dünya Tarihinde Savaş, (Çev: Mehmet Tanju Akad), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©