Ameliyat Pozisyonlar ve Uygulama Prensipleri DR AYE KARCI

  • Slides: 65
Download presentation
Ameliyat Pozisyonları ve Uygulama Prensipleri DR. AYŞE KARCI 24. 10. 2014

Ameliyat Pozisyonları ve Uygulama Prensipleri DR. AYŞE KARCI 24. 10. 2014

Perioperatif pozisyon komplikasyonlarının frekansı, nedenleri ve epidemiyolojik kanıtlarına ilişkin veri sayısı kısıtlıdır Hipoksik beyin

Perioperatif pozisyon komplikasyonlarının frekansı, nedenleri ve epidemiyolojik kanıtlarına ilişkin veri sayısı kısıtlıdır Hipoksik beyin hasarı & Ölüm 1980 -1990 Pulse oksimetri & ET CO 2 monitorizasyonu Nöropati & Görme kaybı ASA Kapalı Davalar Dosyasında : Perioperatif Sinir Hasarı %16 [3. sıradadır]

Ø Bir operasyonun başarısı Ø Doğru anestezi yöntemi [Genel / Rejyonal anestezi] Ø Doğru

Ø Bir operasyonun başarısı Ø Doğru anestezi yöntemi [Genel / Rejyonal anestezi] Ø Doğru medikal araç-gereç Ø Doğru operasyon tekniği & Doğru hasta pozisyonu Cerrahların hastalarını yataklarında ameliyat ettikleri günler 160 yıl geride kaldı. O günden bu güne operasyon masalarının tekniği ve mekaniği, ihtiyaçlarına göre devamlı gelişti.

AMAÇ Ø Uygun operatif yaklaşıma destek olmak Ø Kardiyovasküler değişiklikleri önlemek Ø Göğüs kafesine

AMAÇ Ø Uygun operatif yaklaşıma destek olmak Ø Kardiyovasküler değişiklikleri önlemek Ø Göğüs kafesine baskıyı önlemek Ø Sinir hasarını önlemek Ø Hastanın emniyetini ve konforunu sağlamak v Solunum etkilenmemeli v Dolaşım etkilenmemeli v Periferik sinirlere bası olmamalı v Cilde minimal bası v Cerrahi alana kolay ulaşılabilmeli v Anestezi uygulamalarının kolay yapılabilmesi v Kas ve iskelet sistemi rahat olmalı v Özel gereksinimler sağlanabilmeli

Cerrahi Pozisyonlar 4 temel cerrahi pozisyon Varyasyonlar Supin Trendelenburg Pron Ters Lateral Litotomi Trend.

Cerrahi Pozisyonlar 4 temel cerrahi pozisyon Varyasyonlar Supin Trendelenburg Pron Ters Lateral Litotomi Trend. Fowler Jack-knife Yüksek litotomi Alçak litotomi

SUPİN POZİSYON Ø HASTA HORIZONTAL POZISYONDA Ø EN SIK VE EN AZ ZARARLI Ø

SUPİN POZİSYON Ø HASTA HORIZONTAL POZISYONDA Ø EN SIK VE EN AZ ZARARLI Ø YER ÇEKIMININ VASKÜLER YAPILAR ÜZERINDEKI ETKISI MINIMAL Ø KALP-ARTERLER ARASINDA BASINSIÇ GRADIYENTI YOKTUR Ø PERIFERDEN SAĞ ATRIYUMA VENÖZ GRADIYENT SOLUNUMDAKI SIKLIK DEĞIŞIKLIKLERDEN ETKILENIR

Supin Pozisyon Abdominal içeriğin sefalad hareketi : Ø Akciğer volümleri değişikliğe uğrar Ø FRK

Supin Pozisyon Abdominal içeriğin sefalad hareketi : Ø Akciğer volümleri değişikliğe uğrar Ø FRK azalır Ø V/Q uyumsuzluğu artar Ø Pulmoner kompliyansta azalma Ø Gaz alışverişi bozulur Ø Venöz kanın redistribüsyonu; anestezinin KV depresan etkileri ile dengelenir

Supin Pozisyon Ø Bacaklar uzatılmış ve ayak bilekleri çaprazlamamalı Ø Kollar kol tahtasında <900

Supin Pozisyon Ø Bacaklar uzatılmış ve ayak bilekleri çaprazlamamalı Ø Kollar kol tahtasında <900 abdüksiyonda, veya yanlarda Ø Metal yüzeylerle temas etmemeli Ø Vertebral kolon düz olmalı Ø Baş, dirsekler ve topuklar desteklenmeli; dizlerin altında yastık bulunmalı Ø Ayak bağı dizlerin 5 cm üzerinde, dolaşımı bozmayacak şekilde bağlanmalı

Supin Pozisyon Ø Hastalar bir süre sonra huzursuzluk duyarlar Ø Mikrosirkülasyondaki dalgalanmalar dokuların beslenmesinde

Supin Pozisyon Ø Hastalar bir süre sonra huzursuzluk duyarlar Ø Mikrosirkülasyondaki dalgalanmalar dokuların beslenmesinde rol oynar Ø Uzun süre supin / hareketsiz yatan kişide bu spontan dalgalanmalar zayıflar Ø 1 saatte ortadan kalktığında hasta huzursuzluk duyar. Ø İmmobilite uzadığında doku kan akımı azalmaya devam eder Ø Hastanın hareketi normal kan akımının geri dönmesini sağlayabilir

Supin Pozisyon Ø Kalça ve diz eklemleri nötral değildir Ø Uzun girişimlerde uyanık, immobil

Supin Pozisyon Ø Kalça ve diz eklemleri nötral değildir Ø Uzun girişimlerde uyanık, immobil hastalarda zor tolere edilir Ø Post operatif sırt ve bel ağrıları sık görülür Ø Lomber vertebraların desteklenmesi gerekir

Supin Pozisyon Ø Modifiye supin pozisyonda gövde-uyluk eklemi 150 dir ve şezlong pozisyon olarak

Supin Pozisyon Ø Modifiye supin pozisyonda gövde-uyluk eklemi 150 dir ve şezlong pozisyon olarak adlandırılır Ø Hasta kalça ve dizler hafif fleksiyonda daha rahat yatar Ø Hasta modifiye pozisyona alındığında rahatladığı görülür Ø Oksiput, topuk ve dirsekler desteklenmelidir

Supin Pozisyon Ø Kurbağa-ayağı poziyonunda, dizler bükülüp ayak tabanları birbirine değer 1. Kalçalara yük

Supin Pozisyon Ø Kurbağa-ayağı poziyonunda, dizler bükülüp ayak tabanları birbirine değer 1. Kalçalara yük biner Kalça çıkığı Osteoporotik femurun kırılması 2. Obturator sinir dalları gerilebilir ÖNLEM: Dizler desteklenmelidir

Supin Pozisyon Sorunları Ø En sık görülen sinir yaralanmaları v Brakiyal Pleksus: Kolun >900

Supin Pozisyon Sorunları Ø En sık görülen sinir yaralanmaları v Brakiyal Pleksus: Kolun >900 abdüksiyonu v Radiyal ve Ulnar: metal objeler, destekler ya da cerrahın basması v Peroneal ve Tibiyal: Ayakların çaprazlaması ve ayak ve bilekte plantar fleksiyon Ø Duyarlı kemik çıkıntılar (sürtünme ve bası ile ilişkili) v Oksiput, vertebra çıkıntıları, skapula, olekranon, sakrum, kalkaneus

Litotomi (Lloyd-Davies Pozisyonu) Ø Ürolojik, jinekolojik, alt GIS, perine, rektum cerrahilerinde kullanılır. Ø Pozisyon

Litotomi (Lloyd-Davies Pozisyonu) Ø Ürolojik, jinekolojik, alt GIS, perine, rektum cerrahilerinde kullanılır. Ø Pozisyon simetrik olmalıdır Ø Lomber lordoz desteklenmelidir Ø Kalça fleksiyonu 900 olmalıdır Ø Dar açılı fleksiyon damar kompresyonuna neden olabilir 900 Ø Diz ve bacaklar yere paralel olmalıdır Ø Baş ve gövde aynı çizgide yer almalıdır

Litotomi Pozisyonu Ø Fizyolojik değişiklikler Trendelenburg pozisyonuna benzer Ø Bacaklar yukarı kaldırılması ile kanın

Litotomi Pozisyonu Ø Fizyolojik değişiklikler Trendelenburg pozisyonuna benzer Ø Bacaklar yukarı kaldırılması ile kanın redistibüsyonu Volüm yüklenmesi Ø Litotomi pozisyona geçilmesi ile trakeal tüp 900 yer değiştirebilir Ø

Litotomi Pozisyonu Ø Kalça ekleminin aşırı fleksiyonu siyatik, obturator sinirlerde; femoral sinir inguinal ligamanın

Litotomi Pozisyonu Ø Kalça ekleminin aşırı fleksiyonu siyatik, obturator sinirlerde; femoral sinir inguinal ligamanın altından geçerken nöral hasara neden olabilir Ø Femoral sinir diz ekstansiyonu yaptıran kuadrisepsi innerve eder Ø Peroneal ve safen sinirler fibula boynu ya da mediyal tibial kondili geçerken yaralanabilir Ø Peroneal sinir hasarı düşük ayağa neden olur Ø Posterior tibial sinirin tarsal tünel alanında sıkışması ayak tabanında yanma ve uyuşukluğa neden olur

Litotomi Pozisyonu Girişim sonunda bacaklar ve diz birlikte masaya indirilir Ø Lomber medulla spinaliste

Litotomi Pozisyonu Girişim sonunda bacaklar ve diz birlikte masaya indirilir Ø Lomber medulla spinaliste torsiyona bağlı basıyı minimalize eder Ø Dolaşım kapasitesindeki artışa uyum sağlanır Ø Hipotansiyondan korunur Tibia & ayaklık arasında Safen sinir Fibula & ayaklık arasında Peroneal sinir

Litotomi Pozisyonu DÜŞÜK LİTOTOMİ Ø Abdomen ve perineye aynı zamanda ulaşılması gereken Ø Vajinal

Litotomi Pozisyonu DÜŞÜK LİTOTOMİ Ø Abdomen ve perineye aynı zamanda ulaşılması gereken Ø Vajinal girişimler Ø Alt ekstremiteye doğru olan akım gradiyenini azaltır 30 - 450

Litotomi Pozisyonu YÜKSEK LİTOTOMİ ØAyaklara doğru ciddi arteriyel perfüzyon gradiyenti nedeniyle sistemik Hipotansiyona dikkat

Litotomi Pozisyonu YÜKSEK LİTOTOMİ ØAyaklara doğru ciddi arteriyel perfüzyon gradiyenti nedeniyle sistemik Hipotansiyona dikkat edilmeli Ø Femoral kanaldaki yapılara inguinal ligamentın basısı ya da siyatik sinirdeki gerilme nedeniyle pozisyonu tolere edemeyebilir AŞIRI LİTOTOMİ Ø Pelvisin ve kalçanın aşırı fleksiyonu Ø Retropubik alana transperineal yaklaşımı sağlar Ø Uyanık hastaya uygulanması mümkün değildir Ø Alt ekstremite kompartman sendromu frekansında artış bildirilmiştir ≥ 900

Litotomi Pozisyonu ÖNERİLER Ø Sistemik Hipotansiyon Ø Elastik bandajlardan kaçınılmalı Ø Bu pozisyonu sağlayacak

Litotomi Pozisyonu ÖNERİLER Ø Sistemik Hipotansiyon Ø Elastik bandajlardan kaçınılmalı Ø Bu pozisyonu sağlayacak aparatlar popliteal fossa ve dorsal uyluğa bası yapmamalıdır

Litotomi Pozisyonu Risk 1: Kalça/Diz eklem hasarı Lomber/sakral bası Vasküler konjesyon Risk 2: Obturator,

Litotomi Pozisyonu Risk 1: Kalça/Diz eklem hasarı Lomber/sakral bası Vasküler konjesyon Risk 2: Obturator, femoral, peroneal /ulnar sinir nöropati Risk 3: Diafragmatik hareketler kısıtlanmıştır Güvenlik Önerileri: Ayaklıklar eşit yükseklikte Ayaklıklar eş zamanlı kaldırılır ve indirilir Güvenlik Önerileri: Kalça eksternal rotasyonu minimal olmalı Diz arkası ve laterali destelenmeli Güvenlik Önerileri: Kollar karın üzerinde veya < 900 kol tahtasında

Trendelenburg Pozisyonu Ø 1800’lü yıllarda Köln’de bir Alman cerrah Ø İlk olarak sırt düz,

Trendelenburg Pozisyonu Ø 1800’lü yıllarda Köln’de bir Alman cerrah Ø İlk olarak sırt düz, ayaklar bir asistanın omuzlarında Ø Friedrich Trendelenburg (1844 -1924) 30 -450 baş aşağı Ø 1885’te Meyer’in makalesi ile yaygınlaştı.

Trendelenburg Pozisyonu Ø Pulmoner ve KV etkileri supin pozisyona benzer Ø Diyafragmatik hareketler kısıtlanabilir

Trendelenburg Pozisyonu Ø Pulmoner ve KV etkileri supin pozisyona benzer Ø Diyafragmatik hareketler kısıtlanabilir Ø FRK daha da azalır Ø V/P uygunsuzluğu Ø İntrakraniyal, intraokuler basınçlar artar Ø Pasif regürjitasyon

Trendelenburg Pozisyonu Ø I. Dünya savaşı’nda Walter Cannon hipotansiyon sağaltımı için önermiştir Ø 1923’te

Trendelenburg Pozisyonu Ø I. Dünya savaşı’nda Walter Cannon hipotansiyon sağaltımı için önermiştir Ø 1923’te bu görüşü reddetse de pozisyon yaygınlaştı Ø Santral kan volümü artmaz KD’de geçici artış Ø Baroreseptör aktivasyonu SONUÇ: Periferik vazodilatasyon Değişmeyen veya azalan KD Azalan organ perfüzyonu Şok tedavisinde Trendelenburg pozisyonunun dezavantajları Cole 1952, Weil 1957, Guntheroth 1964, Taylor 1976 ve Sibbald 1979

Trendelenburg Pozisyonu Ø “Hipotansif ICU hastalarında baş aşağı pozisyonda kan basıncında öngörülemeyen düşüşler” Sibbald

Trendelenburg Pozisyonu Ø “Hipotansif ICU hastalarında baş aşağı pozisyonda kan basıncında öngörülemeyen düşüşler” Sibbald WJ, Crit Care Med, 1979 Ø “Serebral venlerdeki P kalp seviyesi ile orantılı olarak artar; uyanık hastalarda zonklayıcı baş ağrısı” Ø “Nazal mukoza ve konjunktivada konjesyon” Ø “KİB artışa neden olur Ø Pulmoner fonksiyonlarda bozulma ve sağ kalp yüklenmesi

Trendelenburg Pozisyonu Ø Hipovolemi ve spinal anestezi ile ilişkili vazodilatasyonda gövde horizontal & bacaklar

Trendelenburg Pozisyonu Ø Hipovolemi ve spinal anestezi ile ilişkili vazodilatasyonda gövde horizontal & bacaklar kaldırılır = ‘Ototransfüzyon’ sağlar Ø Baş aşağı pozisyon 200 ile sınırlanır Ø 10 -150 baş aşağı pozisyon = Scultetus pozisyonu Ø Miyokardiyal oksijen tüketiminde artış

Trendelenburg Pozisyonu Ø “KABG olgularında juguler ven distansiyonu için hafif baş aşağı pozisyonu miyokard

Trendelenburg Pozisyonu Ø “KABG olgularında juguler ven distansiyonu için hafif baş aşağı pozisyonu miyokard O 2 tüketimini arttır” Coonan TJ, Can Anaesth Soc J. 1983 Ø Bazı hastalarda anjinal yakınmalar ve bir olguda MI telkin eden EKG bulguları

Fowler Pozisyonu Ø Baş ve boyun cerrahisinde kullanılır Ø İntrakraniyal basınç düşer Ø Pasif

Fowler Pozisyonu Ø Baş ve boyun cerrahisinde kullanılır Ø İntrakraniyal basınç düşer Ø Pasif regürjitasyonun azalabilir Ø 15 -200’lik bir eğim Ø Lomber ve popliteal destekler : v Hastanın kaymasını önler v Bel ve bacakların yükünü azaltır Ø Hasta normovolemik olmalıdır Ø Açık bir ven veya venöz sinus, venöz hava embolisine neden olabilir

Sırt üstü pozisyon Supin Pozisyonun komplikasyonları Ø Postural Hipotansiyon [En sık] v OAB >

Sırt üstü pozisyon Supin Pozisyonun komplikasyonları Ø Postural Hipotansiyon [En sık] v OAB > 60 mm. Hg tedavi gerekmez Ø Basıya Bağlı Alopesi Ø Bası Noktalarındaki Reaksiyonlar

Supin Pozisyon’un Komplikasyonları Ø Basıya Bağlı Alopesi v. Kıl folliküllerinin uzun süre bası altında

Supin Pozisyon’un Komplikasyonları Ø Basıya Bağlı Alopesi v. Kıl folliküllerinin uzun süre bası altında kalması v. Basıya bağlı lokal iskemi ve hipotermi Ø Bası Noktalarındaki Reaksiyonlar v İskemik nekroz v Hipotermi ve vazokonstriktif hipotansiyon v Zayıf hastalar ve uzun süre olayı arttırır

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø Humerus Başı ile İlişkili Aksiller Travma Ø Radiyal Sinir Basısı Ø Mediyan Sinir Disfonksiyonu Ø Ulnar Nöropati (Ulnar Nöropati’yi taklit eden CTS) Ø Kol komplikasyonları Ø Sırt Ağrısı Ø Perineal Crush Yaralanma Ø Kompartman Sendromu Ø Parmak Yaralanması

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Sinir hasarına neden olan 4 patolojik mekanizma Ø Gerilme Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Sinir hasarına neden olan 4 patolojik mekanizma Ø Gerilme Ø Kompresyon Ø Jeneralize iskemi Ø Metabolik bozulma v Olguların <10’unda mekanizma bulunabilmiş v Nöropati gelişmesi riski olan hastalar : Yaşlı, altta yatan nöropati, diyabet vb.

Brakiyal Pleksus Nöropatisi BP komşuluğu: 1. Kosta, klavikula ve humerus Omuz destekleri köklerin yaralanmasından

Brakiyal Pleksus Nöropatisi BP komşuluğu: 1. Kosta, klavikula ve humerus Omuz destekleri köklerin yaralanmasından sorumlu olabilir Olguların yaklaşık yarısında kol abduksiyonu >900 Abdüksiyon humerus başını aksiler nörovasküler yapılara doğru iter Ø Brakiyal pleksus hasarı, ulnar sinir yaralanması ile karıştırılabilir Ø Ø BP’da traksiyona neden Olan baş rotasyonu Ulnar sinire bası yapan önkol pronasyonu Üst ekstremitede aşırı abdüksiyon

Brakiyal Pleksus Nöropatisi Brakiyal pleksus, kol abdüksiyona alındığında, gerildiğinde, dışa rotasyonda ve baş karşı

Brakiyal Pleksus Nöropatisi Brakiyal pleksus, kol abdüksiyona alındığında, gerildiğinde, dışa rotasyonda ve baş karşı tarafa çevrildiğinde hasar görebilir Abdüksiyondaki kolun düşmesi ile gelişen brakiyal pleksus hasarlanması L-demirine tespit edilen kolda BP’un klavikula ve pektoralis minor hizasında gerilmesi

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø Humerus Başı ile İlişkili Aksiller Travma Ø Radiyal Sinir Basısı Ø Mediyan Sinir Disfonksiyonu Ø Ulnar Nöropati (Ulnar Nöropati’yi taklit eden CTS) Ø Kol komplikasyonları Ø Sırt Ağrısı Ø Perineal Crush Yaralanma Ø Kompartman Sendromu Ø Parmak Yaralanması

Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu ØUzun torasik sinir yaralanması ØSerratus anterior kas disfonksiyonu ØSkapulada dalgalanma

Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu ØUzun torasik sinir yaralanması ØSerratus anterior kas disfonksiyonu ØSkapulada dalgalanma Ø%13 olgu perioperatif gerilme ilişkilidir ØOlguların çoğunda cerrahi düzeltme gerekmez Solda kanat skapula

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø Humerus Başı ile İlişkili Aksiller Travma Ø Radiyal Sinir Basısı Ø Mediyan Sinir Disfonksiyonu Ø Ulnar Nöropati (Ulnar Nöropati’yi taklit eden CTS) Ø Kol komplikasyonları Ø Sırt Ağrısı Ø Perineal Crush Yaralanma Ø Kompartman Sendromu Ø Parmak Yaralanması

Median Sinir Radiyal Sinir Basısı Disfonksiyonu Ø Radyal sinirin humerus spiral çıkıntısında uzun Ø

Median Sinir Radiyal Sinir Basısı Disfonksiyonu Ø Radyal sinirin humerus spiral çıkıntısında uzun Ø Nadir görülür süre bası altında kalması Ø Antekubital fossada Ø Baş parmak ekstansiyonu venöz girişim sırasında ile değerlendirilir iyatrojenik yaralanma Ø 20 -40 yaş erkeklerde Radiyal sinirin humerus ile L-demiri arasında sıkışması

Ø 43 yaş bayan hasta Ø Piyelolitotomi uygulanıyor Ø Postop el sırtında uyuşma ve

Ø 43 yaş bayan hasta Ø Piyelolitotomi uygulanıyor Ø Postop el sırtında uyuşma ve düşük el Ø EMG ileri aksonal dejenerasyon Ø Postop 60. günde bulgularda düzelme

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø Humerus Başı ile İlişkili Aksiller Travma Ø Radiyal Sinir Basısı Ø Mediyan Sinir Disfonksiyonu Ø Ulnar Nöropati (Ulnar Nöropati’yi taklit eden CTS) Ø Kol komplikasyonları Ø Sırt Ağrısı Ø Perineal Crush Yaralanma Ø Kompartman Sendromu Ø Parmak Yaralanması

Ulnar Nöropati Ø İlk kez 1890’da Budinger ve Garriques bildirmiştir v Uygun olmayan anestezik

Ulnar Nöropati Ø İlk kez 1890’da Budinger ve Garriques bildirmiştir v Uygun olmayan anestezik bakım v Eksternal sinir kompresyonu v Pozisyon Ø Risk faktörleri Erkek cinsiyet (K: E = 1: 2) v VKI>38 v Postoperatif uzun süreli yatak istirahati v

Ulnar Nöropati Ø Yakınmalar genellikle 48 saatten sonra ortaya çıkar Ø Aşırı fleksiyon (>1100)

Ulnar Nöropati Ø Yakınmalar genellikle 48 saatten sonra ortaya çıkar Ø Aşırı fleksiyon (>1100) ve medial epikondil distalinde eksternal kompresyona bağlı olarak gelişir Ø Perioperatif uygulanan sıvılar, interstisyel ödem ve immobilite sorumlu olabilir Ulnar sinir hasarı : mediyal epikondil ile masa kenarı arasında sıkışması

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø Humerus Başı ile İlişkili Aksiller Travma Ø Radiyal Sinir Basısı Ø Mediyan Sinir Disfonksiyonu Ø Ulnar Nöropati (Ulnar Nöropati’yi taklit eden CTS) Ø Kol komplikasyonları Ø Sırt Ağrısı Ø Perineal Crush Yaralanma Ø Kompartman Sendromu Ø Parmak Yaralanması

Sırt ağrısı Ø Genel, spinal ve epidural anestezi ile ligamanların gevşemesi Ø Lomber eğimin

Sırt ağrısı Ø Genel, spinal ve epidural anestezi ile ligamanların gevşemesi Ø Lomber eğimin ortadan kalkması nedeniyle ağırlaşabilir Ø Bacakların kaldırılması hernie olan diskten kaynaklanan ağrının artmasına neden olur Perineal Crush Yaralanma Ø Traksiyon masasına alınan hastada pelvis, perinedeki vertikal destek ile yerinde tutulur Ø Pelvisteki ciddi bası ile genital organlarda ve pudental sinirlerde ağır hasarlanma olabilir Parmak Yaralanmaları

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø

Cerrahi Pozisyonlarla İlişkili Komplikasyonlar Ø Brakiyal Pleksus Nöropati Ø Uzun Torasik Sinir Disfonksiyonu Ø Humerus Başı ile İlişkili Aksiller Travma Ø Radiyal Sinir Basısı Ø Mediyan Sinir Disfonksiyonu Ø Ulnar Nöropati (Ulnar Nöropati’yi taklit eden CTS) Ø Kol komplikasyonları Ø Sırt Ağrısı Ø Perineal Crush Yaralanma Ø Kompartman Sendromu Ø Parmak Yaralanması

Kompartman Sendromu Ø Ø Ø İskemi Hipoksik ödem Bacağın fasiyal kompartmanlarında basınç artışı Aşırı

Kompartman Sendromu Ø Ø Ø İskemi Hipoksik ödem Bacağın fasiyal kompartmanlarında basınç artışı Aşırı rabdomiyoliz ile karakterlidir Distal nabızlar ve kapiller doluş normal kalabilir Sırt üstü pozisyonların herhangi birinde KS gelişmesinin nedenleri 1) Sistemik hipotansiyon ekstremitede kan akımının azalması, 2) İntrapelvik retraktörler 3) Diz ve kalçanın aşırı fleksiyonu 4) Ayaklıklar ile popliteal bası major bacak venlerinin obstrüksiyonu 5) Yukarıdaki ekstremitenin sıkı bandajla tespit edilmesi veya cerrahın kolunun basması

Kompartman Sendromu Ø >5 saat litotomi pozisyonunda KS örnekleri vardır Ø Anterior kompartman basıncı

Kompartman Sendromu Ø >5 saat litotomi pozisyonunda KS örnekleri vardır Ø Anterior kompartman basıncı 30 mm. Hg eşik değere ulaşır Ø Yukarıda yer alan bacakların perfüzyonu değişkendir Ø Litotomi pozisyona alınan gönüllülerde ayak bileğinde kan basınçları farklıdır

Supin Pozisyon Risk 1: Bası noktaları Oksiput; skapula; torasik vertebra; olekranon çıkınt; sakrum/koksiks; kalkaneus;

Supin Pozisyon Risk 1: Bası noktaları Oksiput; skapula; torasik vertebra; olekranon çıkınt; sakrum/koksiks; kalkaneus; dizler Risk 2: Ekstremitelerde, brakiyal pleksusta, ulnar, radyal sinirlerde yaralanmalar Güvenlik Önerileri: Topuk, diz ve dirseğin desteklenmesi Bacaklar paralel ve birbirini çaprazlamamalı Güvenlik Önerileri: Kolun < 900 abdüksiyonu Baş nötral pozisyonda Kol tahtası yastıkları ameliyat masası ile aynı seviyede

Lateral Pozisyonlar Ø Hasta sağ veya sol yanı üzerine yatar Ø Supin veya pron

Lateral Pozisyonlar Ø Hasta sağ veya sol yanı üzerine yatar Ø Supin veya pron pozisyona dönmesi önlenir Ø Bacaklar vücudun uzun ekseninde kalması sağlanırsa, büyük damarlar arasında basınç gradiyenti yoktur. Ø İki kol arasında hidrostatik basınç farklı olabilir Ø Alt ekstremiteler lateral fleksiyonda ve kalp seviyesinin altında ise venöz staz nedeniyle kan bacaklarda göllenir.

Lateral Pozisyonlar Ø Omuz & kalçalar eş zamanlı çevrilerek MS ve damar torsiyonları önlenir

Lateral Pozisyonlar Ø Omuz & kalçalar eş zamanlı çevrilerek MS ve damar torsiyonları önlenir Ø Alttaki bacak kalçada fleksiyonda, üstteki düz olmalıdır Ø Göğüs ve genital bölge bası ve torsiyondan korunmalıdır Ø Aksiller yastık : v Brakiyal pleksus korunur v Kol ve ele kan akımı sağlanır Ø Lateral kol tahtası kullanılmazsa bacaklar ve kollar arasında yastık yerleştirilmelidir Ø Servikal ve TL medulla spinalisin aynı düzlemde ise, baş ve mediasten ile aralarında basınç gradiyenti olmaz

Lateral Pozisyonlar Ø Alttaki toraks hacmi daralır Ø Göğüs kafesi ekspansiyonu kısıtlanır Ø Mediyastinal

Lateral Pozisyonlar Ø Alttaki toraks hacmi daralır Ø Göğüs kafesi ekspansiyonu kısıtlanır Ø Mediyastinal yapıların basısı ile dependan akciğer volümleri daha da azalır Ø Abdominal organlar diyafragmı yukarı doğru iter Ø Diyafragm kaslarının kontraktilitesindeki artış, bu gerilmeye karşı koyabilir Ø Akciğer bazalindeki bası, vasküler konjesyon, PPV sırasında kompliyansı azaltır Ø Gaz dağılımını bozar (V/Q uyumsuzluğu artar)

Lateral Pozisyonlar Ø Kosta alt seviyesine yerleştirilen destek diyafragmın aşağıya doğru hareketini ve ventilasyonu

Lateral Pozisyonlar Ø Kosta alt seviyesine yerleştirilen destek diyafragmın aşağıya doğru hareketini ve ventilasyonu etkiler Ø Üstte kalan akciğer daha az bası altındadır Ø Vasküler konjesyon daha azdır Ø Normal koşullarda PPV üste yer alan, akciğere yönlenir Ø Alttaki akciğerde ventilasyon azalır, perfüzyon artar Ø Bu durum fonksiyon bozukluğu olan hastalarda hipoksemiye neden olabilir

Lateral Pozisyonlar Ø Fazla sayıda okuler komplikasyon ile ilişkilidir Ø Korneal abrazyonlardır; bilateral ortaya

Lateral Pozisyonlar Ø Fazla sayıda okuler komplikasyon ile ilişkilidir Ø Korneal abrazyonlardır; bilateral ortaya çıkar Ø Brakiyal pleksus da risk altındadır Ø Aksiler yastık yetersiz kaldığında nörovasküler demet bası altında kalır Ø Yeterli destek olsa da, altta kalan kolda venöz hipertansiyondan kaçınılamaz Ø Safen ve peroneal sinirleri korumak için bacaklar arasında yastık bulunmalıdır

Lateral Pozisyon Varyasyonları Ø Standart (Horizontal) Lateral Pozisyon Ø Semisupin / Semipron Ø Sim’s

Lateral Pozisyon Varyasyonları Ø Standart (Horizontal) Lateral Pozisyon Ø Semisupin / Semipron Ø Sim’s Pozisyonu Ø Fleks Lateral Pozisyonlar v. Lateral Jack-knife v. Böbrek

Lateral Pozisyon Varyasyonları Ø Standart (Horizontal) Lateral Pozisyon Ø Semisupin / Semipron Ø Sim’s

Lateral Pozisyon Varyasyonları Ø Standart (Horizontal) Lateral Pozisyon Ø Semisupin / Semipron Ø Sim’s Pozisyonu Jack-knife

Lateral Pozisyon Varyasyonları Böbrek pozisyonu : Baş, boyun ve toraks desteklenir Ayaklar yastıkla ayrılır

Lateral Pozisyon Varyasyonları Böbrek pozisyonu : Baş, boyun ve toraks desteklenir Ayaklar yastıkla ayrılır Üst ayak yükseltilir İliyak kanat bantla tespit edilir

Pron Pozisyon Ø Spinal, posterior fossa, gluteal bölge, pilonoidal sinus ve bazı ortopedik girişimlerde

Pron Pozisyon Ø Spinal, posterior fossa, gluteal bölge, pilonoidal sinus ve bazı ortopedik girişimlerde kullanılır Ø Boyun hiperekstansiyon ve rotasyondan korunmalı Ø Abdominal basıdan kaçınmalı Ø Göğüs ve pelvis, aksilladan iliak çıkıntılara kadar uzanan yastıklarla desteklenmeli [Diyafragm hareketlerini kolaylaştırır]

Pron Pozisyon Yüksek intraabdominal basınç : Ø IVK kompresyonu Ø Venöz dönüşün azalması Ø

Pron Pozisyon Yüksek intraabdominal basınç : Ø IVK kompresyonu Ø Venöz dönüşün azalması Ø Kardiyak debide azalma Ø Transdiyafragmatik basınç artışı Ø Torasik kompliyansın azalması Ø Pulmoner problemler Ø Ø Ø Kollar hastanın iki yanında Omuzlar abdüksiyonda Dirsekler fleksiyonda >900 fleksiyon ve abdüksiyondan kaçınılmalıdır Uzun süren pron pozisyonda yüz ve ÜSY’da ödem olasılığı

Pron Pozisyon ØTransdiyafragmatik basınç artışı ØTorasik kompliyansın azalması Ø Pulmoner problemler Ø FRK’deki artış

Pron Pozisyon ØTransdiyafragmatik basınç artışı ØTorasik kompliyansın azalması Ø Pulmoner problemler Ø FRK’deki artış Ø Diyafragmatik hareketlerdeki değişiklikler Ø Düzelen V/Q oranı “Pron pozisyon, oksijenasyonda önemli derecede iyileşme sağlayabilir” Ø Refrakter hipoksemi sağaltımında kullanılmış Ø Erken ARDS’de pron pozisyona alınan hastalarda % 70 -80 olumlu sonuç elde edilmiş

Pron Pozisyon Komplikasyonları Ø KVS ve Solunum etkileri Ø Bası noktaları tehdit altındadır Ø

Pron Pozisyon Komplikasyonları Ø KVS ve Solunum etkileri Ø Bası noktaları tehdit altındadır Ø En sık sinir hasarı : v Brakiyal, radiyal, mediyan, ulnar v Temporal, akromion, klavikula, iliyak Ø Karotis, aorta, vena kava, safen Ø Tehdit altındaki Kemik Çıkıntılar: Ø Tehdit altındaki Damarlar: Ø Eklemlerin hiperekstansiyonu

Oturur Pozisyon Ø Eskiden posterior fossa, servikal vertebra op. da Ø KVS venöz göllenmeden

Oturur Pozisyon Ø Eskiden posterior fossa, servikal vertebra op. da Ø KVS venöz göllenmeden etkilenir Dirençli Hipotansiyon Ø Hasta normovolemik olmalı Ø Oturur pozisyona kademeli olarak getirilmeli Ø Baş, boyun ve kollar iyi desteklenmeli Ø Ayaklara elastik bandaj uygulanmalı Ø Boynun aşırı fleksiyonu/ekstansiyonu venlerinin obstrüksiyonuna neden olabilir Ø Dirsekler 900 fleksiyonda

Oturur Pozisyon En iyi tanımlanmış komplikasyonu Özellikle kraniyotomi sırasında ortaya çıkan Venöz hava embolisi

Oturur Pozisyon En iyi tanımlanmış komplikasyonu Özellikle kraniyotomi sırasında ortaya çıkan Venöz hava embolisi Subatmosferik basınç & dural sinusların kollabe olmayan yapıları etkendir

Bası Yaraları Ø Tüm pozisyonlarda görülür Ø Perfüzyon basıncının azalması & doku iskemisi Ø

Bası Yaraları Ø Tüm pozisyonlarda görülür Ø Perfüzyon basıncının azalması & doku iskemisi Ø Süreç genellikle intraoperatif dönemde başlar Ø Yaraların önlenmesinde tek çare basının azaltılması UYGUN POZİSYON VERİLMESİ DESTEKLENMESİ ERKEN POSTOPERATİF MOBİLİZASYON

Son olarak…… Pozisyonla ilgili problemler ciddi hasarlara ve medikolegal sorunlara neden olabilir

Son olarak…… Pozisyonla ilgili problemler ciddi hasarlara ve medikolegal sorunlara neden olabilir

Bizim pozisyonlarımız Teşekkür ederim !!

Bizim pozisyonlarımız Teşekkür ederim !!