EBEKE ORGANZASYONLAR EBEKE Kiiler pozisyonlar gruplar veya rgtleri

ŞEBEKE ORGANİZASYONLAR

ŞEBEKE • Kişiler, pozisyonlar, gruplar veya örgütleri içeren sosyal ilişkiler modelidir. • Örgütler arası kurulan şebeke yapılar ise, belli bir amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak bir araya gelen örgütlerin oluşturdukları yapı olarak ele alınabilir.

ŞEBEKE ORGANİZASYON KAVRAMI Bu tür yapının temel özelliği; bir mal veya hizmeti üretebilmek için yapılması gereken iş ve faaliyetlerin ve bunun için gerekli olan kaynakların tek bir işletmenin bünyesinde toplanması yerine, farklı işletmelere dağıtılmış olmasıdır. Yani aynı amaca hizmet eden işler ve bunun için gerekli olan kaynaklar ayrı işletmelerin bünyesinde yürütülmekte ve toplanmaktadır. Şebeke organizasyonun diğer bir özelliği de daha önceki organizasyon yapılarının ana karakteri olan "komuta ve kontrol" bakış açısı yerine, hiyerarşik kademeleşmeden mümkün olduğu kadar uzak yatay ilişkiler içinde çalışan birimlerden oluşmasıdır.

DAVRANIŞSAL OLARAK ŞEBEKE TANIMI; Belli kişilerin, pozisyonların, grupların veya organizasyonların sosyal ilişkiler modelidir.

STRATEJİK OLARAK ŞEBEKE TANIMI; • Ayrı organizasyonların kâr için uzun süreli amaçsal anlaşmalarıdır. Şebeke, içindeki işletmelere, daha çok kazanç sağlar ve global olarak güçlendirir.

ŞEBEKE ORGANİZASYONUN ÖZELLİKLERİ • Şebeke organizasyonların yönetimde hiyerarşi azdır. Otorite daha çok uzmanlığa dayanmaktadır. • Şebeke organizasyonlar, bir işletmenin kendi birimleri arasında ya da dışarıdan başka işletmeler ile oluşturulmaktadır. • Şebeke organizasyonlarda organizasyon yapısı dikey değil yataydır. • Şebeke organizasyonlarda; şebekenin bir üyesi, bir fonksiyonu yerine getirerek diğer üyelerin faaliyetlerini tamamlayıcı nitelik taşır. • Şebeke üyeleri arasında amaç birliği vardır.

ŞEBEKE ORGANİZASYONU ORTAYA ÇIKARAN NEDENLER • Ekonomik çevredeki belirsizlikler: İşletmelerin içinde bulunduğu ekonomik ortamda, belirsizler fazladır. Bu da aslında tüm iş birliklerin oluşumunda nedendir. • Esnek hareket etme ihtiyacı: Şebeke organizasyon yapıları işletmelere esneklik sağlamaktadır. • Temel yetenekleri kullanma isteği: Şebeke organizasyonu ortaya çıkaran nedenlerden biri de; işletmelerin kendi ana işini (temel yetenek) yapması ve diğer işleri farklı işletmelere dağıtmasıdır. Bu şekilde işletme çevresel değişmelere hemen cevap verebilecek yapıya ulaşarak rekabet gücünü arttırır.

ŞEBEKE ORGANİZASYON TÜRLERİ • Şebeke organizasyonlar yapısal açıdan bakıldığında üç grupta altında toplanır. • DAHİLİ ŞEBEKE • DENGELİ ŞEBEKE • DİNAMİK ŞEBEKE

DAHİLİ ŞEBEKE • Dahili şebeke organizasyonda, bir işletme bünyesindeki temel faaliyetler farklı işletmelerin konusu olmakta, ancak kaynakların tümü yine aynı bünyede kalmaktadır. • Örneğin; bir ürünün aynı holding bünyesinde yer alan bir şirket tarafından üretilmesi, bir başka şirket tarafından pazarlanması ve satış sonrası hizmetin de bir başka şirketçe sağlanması mümkündür. • Ana işletmenin görevi bu farklı işletmeler arasında koordinasyon sağlamaktır.

DENGELİ ŞEBEKE ORGANİZASYONU • Bu organizasyon yapısı dış kaynak kullanımının bir şeklidir. İşletmeler esnekleşmek ve kaynak kullanım etkinliğini sağlamak amacı ile kendi öz konularında odaklanarak diğer fonksiyonları dış tedarik yöntemi ile karşılamaya çalışır. • Bu yöntem ile oluşan tedarik zinciri, dengeli şebeke organizasyonların ortaya çıkmasına neden olur. • Uzun dönemli stratejik amaçlarla bir ağ içinde bir araya gelen ve birbirinden tamamı ile bağımsız işletmeler, dış tedarikçiler ve ana firmadan oluşur.

DİNAMİK ŞEBEKE ORGANİZASYONU • Bu yapının Önceki şebeke yapılarından temel farkı, tüm şebeke içinde lider işletmenin olmayışıdır. • İşletmelerin her biri kendi içinde koordinatörlük yapar, diğer işletmelerle alışveriş içine girer. • Şebekedeki her işletme, organizatörlük fonksiyonu gören herhangi bir işletmenin koordinasyonu altında faaliyetlerini birleştirmekte, yani alışveriş içine girmektedir.

DİNAMİK ŞEBEKE ORGANİZASYONU • Her biri belli bir konuda uzmanlaşmış bağımsız işletmeler, kendi hedef ve çıkarları doğrultusunda herhangi bir organizatör işletmenin koordinasyonu altında bir şebeke oluşturmaktadırlar. • Ortak girişimler, böyle bir şebekenin tipik örneğidir.

ŞEBEKE ORGANİZASYONUN AVANTAJLARI • Esneklik: İşletmeler şebeke organizasyona dahil olarak esneklik kazanmakta ve değişen koşullara daha çabuk adapte olmaktadırlar. Bu da müşteri taleplerinin daha hızlı karşılanması daha etkin karar verebilme yeteneğinin kazanılması ve yenilik yapma potansiyelinin artması anlamındadır. • Uzmanlaşma: Şebeke organizasyon yapısına dahil işletme kendi konularındaki uzmanlıklarını arttırmakta ve dolayısıyla yaptıkları işlerde uzmanlaşmaktadırlar. • Kaynak: Şebeke yapıdaki işletme kapasitelerinin üzerinde kaynaklar elde edebilmekte ve tek başına yaptıkları karmaşık faaliyetleri gerçekleştirebilmektedirler.

ŞEBEKE ORGANİZASYONUN AVANTAJLARI • Tecrübe: İşletmelerin Şebeke organizasyona dahil olması, onlara piyasaya girme, zamanlama ve bilgi konularında tecrübe sağlamaktadır. • Rekabet Avantajı: Şebeke organizasyon yapısı özellikle küçük işletme için küresel rekabete katılabilme için avantaj sağlar. Ayrıca daha büyük bir müşteri kitlesi iletişim kurma imkanı verir. Büyük işletmelerle işbirliği kurma imkanı sağlar. • Sinerji Etkisi: Şebeke organizasyonlar şebeke dahili işletme üzerinde sinerji etkisi yaratmakta ve işletmelerin birbirlerinin güçlü yönlerinden faydalanmalarına imkan vermektedir.

ŞEBEKE ORGANİZASYONUN AVANTAJLARI • Uzman İşgücü: Şebeke organizasyon yapısı içerisinde yer alan işletme arasında işgücü değişimi olabilmektedir, bu sayede, uzman işgücünün etkin kullanımı söz konusudur. Böylece organizasyonel problemlerin çözümü daha kolay hale gelmektedir. • Yöneticide Tasarruf: Yönetim kadroda çalışanların azalması da maliyetler açısından bir avantajdır. • Yeni Teknolojiler: Şebeke organizasyonlarla birlikte işletmeler yeni teknolojileri kolayca elde edebilme imkanı elde edebilmektedirler.

ŞEBEKE ORGANİZASYONUN DEZAVANTAJLARI • Kontrolü elde tutamama • Şebeke üyesi işletmelerin birinin krize girmesi veya yok olması gibi durumlarda diğer işletmelerin de etkilenmesi. • Çalışanların işe olan bağlılıklarının azalması • Şebekeye katılan işletme sayısının artmasıyla şebeke yapının hantallaşması ve esnekliğini kaybetmesi.

ŞEBEKE ORGANİZASYONUN DEZAVANTAJLARI • Birçok işletmeden oluşan bir yapı olduğu için koordinasyonunun ve devamının sağlanmasının da zor ve riskli olması. • İşletmelerin çoğu kez farklı coğrafi bölgelerde bulunmasından dolayı aradaki iletişimi sağlayacak ek maliyetlere katlanılmak zorunda olunması. • Farklı kültürlerin bir araya gelmiş olasından dolayı belli bir örgüt kültürü yaratmada zorluk yaşanması

HAZIRLAYANLAR ÖĞRENCİNİN; ADI: EDA SOYADI: POLAT NUMARASI: 17120082 ÖĞRENCİNİN; ADI: FURKAN SOYADI: İNEZ NUMARASI: 17120076