MOTOR RENME Motor renme nedir Motor renme teorileri

  • Slides: 39
Download presentation
MOTOR ÖĞRENME

MOTOR ÖĞRENME

 Motor öğrenme nedir? Motor öğrenme teorileri Motor öğrenme prensipleri Fizyoterapi ve rehabilitasyondaki yeri

Motor öğrenme nedir? Motor öğrenme teorileri Motor öğrenme prensipleri Fizyoterapi ve rehabilitasyondaki yeri

 Motor davranışta kalıcı değişimlerle sonuçlanan ve pratik yapma, eğitim veya deneyimle ilişkili kognitif

Motor davranışta kalıcı değişimlerle sonuçlanan ve pratik yapma, eğitim veya deneyimle ilişkili kognitif bir süreçtir. Bir aktiviteyi yapmak için kişisel yetenekle tanımlanan içsel süreçteki değişimlerdir. Pratik yapmanın etkisiyle merkezi sinir sisteminin uzun dönem adaptasyonudur.

 Motor beceri kazanılması hedeflenir. Öğrenmenin transferi ve kalıcılığı için aktivitenin farklı içeriklerle tekrarlanması

Motor beceri kazanılması hedeflenir. Öğrenmenin transferi ve kalıcılığı için aktivitenin farklı içeriklerle tekrarlanması (farklı hız, mesafe ve cisimlerle) Hareketin ezbere tekrarlanması yerine, kognitif değerlendirme ve uyum sağlama becerisi gerektiren farklı içeriklerle pekiştirilmelidir.

 Hem beyin re-organizasyonunda hem de kompanse edici yöntem oluşturmada kullanılır. GÜNLÜK YAŞAM MOTOR

Hem beyin re-organizasyonunda hem de kompanse edici yöntem oluşturmada kullanılır. GÜNLÜK YAŞAM MOTOR ÖĞRENME GEREKTİREN FAALİYETLERLE DOLUDUR Bütün bu becerilerde, bireyin davranışlarını hızlı ve doğru olarak yapabilmesi için tekrar ve deneyim gereklidir. Motor öğrenme duyusal ve motor bilginin algılanması arasındaki uyum ile ilgilidir.

PERFORMANS Somut bir işi yapmaya yönelik bir eylem olarak nitelendirilebilir. Bir fiziksel aktivitenin gerektirdiği

PERFORMANS Somut bir işi yapmaya yönelik bir eylem olarak nitelendirilebilir. Bir fiziksel aktivitenin gerektirdiği fizyolojik, biyomekanik ve psikolojik verim düzeyi olarak tanımlanmaktadır. Motivasyon yorgunluk ve fiziksel şart gibi faktörlerden etkilenir.

Motor öğrenmenin 3 farklı fazının olduğu belirtilmektedir. i. LK DÖNEM Deneme ve hata doğru

Motor öğrenmenin 3 farklı fazının olduğu belirtilmektedir. i. LK DÖNEM Deneme ve hata doğru hareketi keşfetme Algılanmış duyusal ipucu ile doğru motor emirlere dayalı aktiviteler Beceriksiz ve fazla geribildirim ve dikkat gerektiren hareketler

ARA DÖNEM Kortekste sensorimotor alanda aşamalı öğrenme Aktivitenin hızında artış GELİŞMİŞ DÖNEM Hızlı, otomatik,

ARA DÖNEM Kortekste sensorimotor alanda aşamalı öğrenme Aktivitenin hızında artış GELİŞMİŞ DÖNEM Hızlı, otomatik, becerili performans, eşzamanlı hareketler tam duyusal alan kontrolü

 Korteksdeki sensorimotor haritalardaki gerekli nöral bağlantılar artar ve uzun dönemde hafızada depolanır. Sonrasında

Korteksdeki sensorimotor haritalardaki gerekli nöral bağlantılar artar ve uzun dönemde hafızada depolanır. Sonrasında özellikle görsel uyarılar ile daha hızlı motor cevap oluşur. Hareketler otomatikleşir. Bu şekilde hareket, daha az duyusal geribildirim ve hızlı bir şekilde gerçekleşebilir.

1. AÇIK ÖĞRENME: Önceki tecrübeler bilinçli hatırlanır. Bilinçli olarak yapılan tekrarlı performanslar ile öğrenme

1. AÇIK ÖĞRENME: Önceki tecrübeler bilinçli hatırlanır. Bilinçli olarak yapılan tekrarlı performanslar ile öğrenme gerçekleşir. 2. KAPALI ÖĞRENME: Farkında olmadan bir başka değişle bilinçsiz olarak, davranışsal gelişim ile öğrenme olarak tanımlanır. Gelişme, kişinin farkında olmadan aktiviteyi tekrarlı denemeleri sonucunda gerçekleşir.

Kortikal ve subkortikal bölgelerin rolü erken ve geç motor öğrenmede farklı olarak ortaya çıkar.

Kortikal ve subkortikal bölgelerin rolü erken ve geç motor öğrenmede farklı olarak ortaya çıkar. Primer Motor Alanlar Primer motor korteks Bazal ganglion İkincil Motor Alanlar ve Assosiasyon Alanları Suplementer motor alan Premotor korteks İnferior frontal korteks Parietal korteks Serebellum Üçüncül Motor Alanlar Prefrontal korteks Singulat korteks Presuplementer motor alan

 Duyusal girdiye Duyusal feedback’ e Yavaş ve kendine öğrenilen hareketin tekrarında ödüllendirmeye ihtiyaç

Duyusal girdiye Duyusal feedback’ e Yavaş ve kendine öğrenilen hareketin tekrarında ödüllendirmeye ihtiyaç olduğu vurgulanmıştır. Genellenebilmesi kısıtlı bir teoridir.

 2 kavramı tartışmıştır. Hafıza Yenilik Pratikte değişkenlik bireyseldir. Bu teoriye dayanarak Gentile (2000);

2 kavramı tartışmıştır. Hafıza Yenilik Pratikte değişkenlik bireyseldir. Bu teoriye dayanarak Gentile (2000); öğrenmede motor beceriler için farklı şekillerde pratik uygulamayı önermiştir.

 Öğretme stratejilerini içerir. Bu modelde öğretme için gerekli 6 faz vardır. MOTİVASYON TRANSFER

Öğretme stratejilerini içerir. Bu modelde öğretme için gerekli 6 faz vardır. MOTİVASYON TRANSFER OYUN ÖĞRETME YANIT REHBERLİĞİ FEEDBACK PRATİK

İLK DÖNEM Kişi istediği hareket paternleri için en etkili yaklaşımı keşfetme Başarılı performans için

İLK DÖNEM Kişi istediği hareket paternleri için en etkili yaklaşımı keşfetme Başarılı performans için hareket koordinasyon paternini geliştirme SON DÖNEM Başarılmış becerinin performansı üzerine odaklanma Performans için hareket paternlerinin uyumu Ekonomik efor ile beceri oluşturulması Gizli beceriler ile açık becerilerin çeşitlendirilmesi

 3 temel alan vardır. Hazırlık ve pratik tasarımı Pratiğin organizasyonu ve programlanması Beceri

3 temel alan vardır. Hazırlık ve pratik tasarımı Pratiğin organizasyonu ve programlanması Beceri öğrenimi için feedback

MOTİVASYON ÇEVRESEL HAREKET VE İPUÇLARI ALGI PERFORMANS DEĞERLENDİRME SEÇİCİ DİKKAT UYGULAMA KISA DÖNEM HAFIZA

MOTİVASYON ÇEVRESEL HAREKET VE İPUÇLARI ALGI PERFORMANS DEĞERLENDİRME SEÇİCİ DİKKAT UYGULAMA KISA DÖNEM HAFIZA

 Modelin 3 temel komponenti vardır. ALGI Bilgi bulmak Karşılaştırmak Kinestetik bilgiyi onaylamak Seçici

Modelin 3 temel komponenti vardır. ALGI Bilgi bulmak Karşılaştırmak Kinestetik bilgiyi onaylamak Seçici dikkat Kısa dönem hafıza Düzenli tekrar KARAR Reaksiyon zamanı HAREKET

 Çevresel uyarı Hareket ile kognitif seviyede artış Artmış devamlı pratik Artmış bilgi Etkin

Çevresel uyarı Hareket ile kognitif seviyede artış Artmış devamlı pratik Artmış bilgi Etkin uyarı

 Hastalar için, ihtiyaçlarını başarılı bir şekilde karşılamaları sırasında nasıl hareket etmeleri gerektiğini tekrar

Hastalar için, ihtiyaçlarını başarılı bir şekilde karşılamaları sırasında nasıl hareket etmeleri gerektiğini tekrar öğreten temel bir süreçtir. Tedavide motor öğrenme açısından en son hedef hastanın davranışında etkili bir değişim sağlanmasıdır. Bu yüzden fizyoterapistin motor öğrenme prensiplerini bilmesi önemlidir. Rehabilitasyon seansları boyunca hastanın her bir aktiviteyi denemesi potansiyel motor öğrenmenin bir parçasıdır.

 Pratik Öğrenmenin Değişkenlik Problem temeli çözme Dikkat, motivasyon ve canlandırma

Pratik Öğrenmenin Değişkenlik Problem temeli çözme Dikkat, motivasyon ve canlandırma

 Amaç hastanın motor öğrenmesini sağlamak ve aktivitedeki performansı en iyi düzeye getirmektir. Tedavi

Amaç hastanın motor öğrenmesini sağlamak ve aktivitedeki performansı en iyi düzeye getirmektir. Tedavi öncesinde ve tedavi sırasında tüm genel durum hastanın motor öğrenmesi için uygun olmalıdır. Fizyoterapist tedavi boyunca hastanın motivasyonu için görsel ve sözel uyarıyı, çevresel uyarıyı korumalıdır.

Çevrenin fiziksel görünümü dikkate alınmalıdır. NEDEN? Örn: Çevrenin fiziksel görünümü çocuk üzerinde olası bir

Çevrenin fiziksel görünümü dikkate alınmalıdır. NEDEN? Örn: Çevrenin fiziksel görünümü çocuk üzerinde olası bir stres kaynağıdır. Çok alçak-yüksek ses, ışık, renk, ortam motivasyon seviyesi üzerinde etkili olabilir.

 Görev öncesi uygulama döneminde görsel, işitsel ve proprioseptif sinyaller ile ilk bilgi ve

Görev öncesi uygulama döneminde görsel, işitsel ve proprioseptif sinyaller ile ilk bilgi ve motivasyon kazandırılmalıdır. Motive edilmiş öğrenme gelişim için gereklidir.

 Akıcılık (hareket değişkenliği) Aynı motor problemi çözmeye ihtiyacı vardır. Esneklik (hareket bağımsızlığı) Bağımsız

Akıcılık (hareket değişkenliği) Aynı motor problemi çözmeye ihtiyacı vardır. Esneklik (hareket bağımsızlığı) Bağımsız düşünme ve oluşturduğu hareket cevabına izin vermeyi ve onaylamayı gerektirir. Orjinallik (hareket sırası) Uygun soruların sorulması ve düşünme süreci sonunda hareketi keşfetmesi için gereklidir. Detaylandırma

 Fizyoterapist hedef belirlemelidir. Nelere göre; CİNSİYET YAŞ KÜLTÜRE L BİRİKİM KOGNİTİF YETENEK KİŞİSEL

Fizyoterapist hedef belirlemelidir. Nelere göre; CİNSİYET YAŞ KÜLTÜRE L BİRİKİM KOGNİTİF YETENEK KİŞİSEL SOSYAL TECRÜBELERE

 Sözel eğitim çok uzun veya kısa olmamalıdır. Çok fazla veya çok az bilgi

Sözel eğitim çok uzun veya kısa olmamalıdır. Çok fazla veya çok az bilgi sağlayabilir. Kısa özlü cümleler Becerinin oluşmasıyla ilişkili bilgiye dikkati yöneltir. Beceri oluşumunda anahtar hareket paternlerini teşvik eder.

 Fizyoterapist bir becerinin uygulanmasını göstermelidir. Hasta fizyoterapist uygularken görür ve dinler. Sözel bilgiler

Fizyoterapist bir becerinin uygulanmasını göstermelidir. Hasta fizyoterapist uygularken görür ve dinler. Sözel bilgiler ve ipuçları uygulanışın gösterilmesi kadar etkilidir.

 Aktiftir Başından sonuna isteyerek düzenlenmiştir Amaca yöneliktir Amaçlı görevler, refleks veya pasif davranışlardan

Aktiftir Başından sonuna isteyerek düzenlenmiştir Amaca yöneliktir Amaçlı görevler, refleks veya pasif davranışlardan daha uygundur.

 Pratik çoğunlukla fiziksel olarak düşünülür. Hem mental hem fiziksel pratik motor öğrenme için

Pratik çoğunlukla fiziksel olarak düşünülür. Hem mental hem fiziksel pratik motor öğrenme için yararlı stratejilerdir. Bu ikisinin kombinasyonu oldukça üretkendir.

 Özellikle uygulama hatalarının düzeltilmesinde Konsantrasyonun artırılmasında Strateji provasında Hafızanın uyarılmasında Hızı, dengeyi artırmada

Özellikle uygulama hatalarının düzeltilmesinde Konsantrasyonun artırılmasında Strateji provasında Hafızanın uyarılmasında Hızı, dengeyi artırmada etkilidir.

 Motor öğrenme için temeldir. Pratiği zamanlama Değişkenliğin derecesi Fiziksel rehberlik Uygun feedback

Motor öğrenme için temeldir. Pratiği zamanlama Değişkenliğin derecesi Fiziksel rehberlik Uygun feedback

 Hastalar için motivasyon sağlar. Hareket için teşvik sağlar. Kişinin bir hareketi daha etkili

Hastalar için motivasyon sağlar. Hareket için teşvik sağlar. Kişinin bir hareketi daha etkili yapmasını sağlayabilecek bilgi sağlar.

 Schmidt ve Lee devamlı işler için aralıklı çalışmanın performans ve öğrenmeyi daha fazla

Schmidt ve Lee devamlı işler için aralıklı çalışmanın performans ve öğrenmeyi daha fazla uyardığını belirtmiştir. Aralıklı çalışma (denemeler arası dinlenme miktarı eşit)performansını geliştirir. Blok çalışma (bir denemede çalışma zamanı denemeler arası dinlenme zamanından daha fazla) yorgunluğa rağmen öğrenmeyi geliştirir.

 Fizyoterapist tarafından rehberlik hareket hatalarını sınırlamak için etkili bir metoddur. Fiziksel veya sözel

Fizyoterapist tarafından rehberlik hareket hatalarını sınırlamak için etkili bir metoddur. Fiziksel veya sözel rehberlik teknikleri, çeşitli derecelerde doğru görev hareketlerine yönelik kişiye yardım eder. Örn; ritmik işitsel uyarı kullanımı orta-hafif şiddetli spastik diparatik çocukların yürüyüş paternlerini geliştirdiği görülmüştür.

 Fiziksel veya sözel rehberlik veya her ikisi nörorehabilitasyonda fizyoterapistler tarafından kullanılan majör stratejilerden

Fiziksel veya sözel rehberlik veya her ikisi nörorehabilitasyonda fizyoterapistler tarafından kullanılan majör stratejilerden biridir. Corter’in nörogelişimsel tedavide özel tutuş kullanımının sözel uyarılarla birlikte (övgü talimat) etkin olduğunu bildirmiştir. Fizyoterapistler terapi seansında aktivite dönemlerinin % 78’i boyunca fiziksel rehberlik sağlarlar.

 Fiziksel rehberliğin özellikleri modern nörogelişimsel tedavide fasilitasyon tekniklerinin kullanımını kapsar. Nörogelişimsel tedavide fizyoterapistlerin

Fiziksel rehberliğin özellikleri modern nörogelişimsel tedavide fasilitasyon tekniklerinin kullanımını kapsar. Nörogelişimsel tedavide fizyoterapistlerin direkt uyarısının giderek azalmış ve el ile yol gösterim yaklaşımı ön plana çıkmıştır.

 MOTOR ÖĞRENME FONKSİYON SIRASINDA GERÇEKLEŞİR!!!

MOTOR ÖĞRENME FONKSİYON SIRASINDA GERÇEKLEŞİR!!!