Ustavno pravo II Sloene drave princip sloene drave

Ustavno pravo II Složene države; princip složene države u ustavnom uređenju Bi. H

Oblici državnog uređenja Oblik državnog uređenja posljedica je ustavom uspostavljene teritorijalne distribucije vlasti. Prema odnosu centralnih i nižih organa vlasti: o Unitarna država a) Centralni organi raspolažu sa svim državnim nadležnostima i ne dijele ih sa drugim državnim organima b) Postoji jedan ustav c) Svi zakoni se po pravilu primjenjuju na čitavoj teritoriji d) Ne postoji konkurentska vlast e) Razlikuju se prema stepenu centralizacije o Složena država

Složene države i državne zajednice o o Federacija Konfederacija Personalne i realne unije Asimetrične državne zajednice

Konfederacija o Savez država koji nastaje konfederalnom ugovorom koji ima karakter međunarodnog ugovora o Države članice zadržavaju svoj suverenitet i Konfederacije u pravilu imaju samo jedan organ – konfederalno vijeće o Konfedercija nema izvorne nadležnosti o Sve džave imaju pravo nulifikacije o Države imaju pravo secesije

Struktura federalne države i položaj federalnih jedinica o Nastanak a) Integracija b) Devolucija o Društvene okolnosti koje pogduju nastanku federacija a)Višenacionalne države (Rusija, Kanada, Čehoslovačka) b)Geografski razlozi c) Istorijske okolnosti o Federalne jedinice a) Ustavnopravnopravne b) Nemaju međunarodni suverenitet c) U okviru svojih nadležnosti ostvaruju državnu vlast

Federalna država o Složena država koju čine federalne jedinice i savezna država o Federaciju čine dvije vrste subjekata građani i federalne jedinice – bikameralno zakonodvano tijelo o Federacija nosilac suvereniteta i u međunarodnim i u unutrašnjim odnosima o Ustavom federacije uređuje se status federalnih jedinica i vrši distribucija nadležnosti između savezne države i federalnih jedinica o Dominacija ustava federalne države nad svim opštim aktima savezne države i federalnih jedinica o Državljanstvo federacije kao jedino relevantno u međunarodnim odnosima

Federalne jedinice u federaciji o Federalne jedinice imaju zajamčene oblike učešća u vršenju savezne vlasti o Federalne jedinice imaju svoje ustave o Centralni organi mogu samo vršiti kontrolu ustavnosti i zakonitosti, ali ne i cjelihodnosti akata federalnih jedinica o Federalne jedinice imaju samostalne nadležnosti u okviru kojih vrše ustavotvornu i zakonodavnu vlast

Podjela nadležnosti između federacije i federalnih jedinica o Distribucija nadležnosti vrši se federalnim ustavom o postoje savezna i federalna vlast U reviziji federalnog ustava učestvuju i federalne jedinice (direktno ili korz savezne organe) o pretpostavka nadležnosti u korist federalnih jedinica ili savezne vlast o Isključive, konkurentne i paralelne nadležnosti

Učešće federalnih jedinica u vršenju vlasti federacije o Federalne jedinice imaju pravo participacije i koperacije u vršenju državne vlasti o Ustavotvorna o Gornji dom zakonodavnog tijela o Izvršna vlast (kolektivni šef države, poseban izbor šefa države)

Federacija FEDERACIJA Ustav Direktan pravni odnos prema građanima Subjekt međunarodnog prava KONFEDERACIJA međunarodni ugovor Nema pravnog odnosa nema međunarodnopravni subjektivitet Osnovna načela 1. Suprematija federalne države 2. Autonomija federalnih jedinica u okviru vlastitih nadležnosti 3. Učešće federalnih jedinica u vršenju vlasti federacije

Bi. H kao složena država o Aneksom IV, Mirovnog sporazuma za Bi. H izvršena modifikacija unutrašnjeg uređenja države i usposatavljeno specifično uređenje sa dominantinom federalnim elementima o Bi. H se sastoji od dva asimetrično uređena entiteta i Brčko Distrikta o Nije preciziran oblik državnog uređenja

Elementi federalizma u ustavnom uređenju Bi. H o o a) b) o o Subjekti: građani i entiteti kao federalne jedinice, u predstavljeni kroz institucije Ustav Bi. H je konstitutivni akt kojim je: izvršena distribucija nadležnosti Definisan status entiteta Na nivou države i entiteta postoji odvojena struktura državnih i entitetskih organa Utvrđena je suprematija Ustava Bi. H nad zakonima Bi. H, ustavima i zakonima entiteta Država kao međunarodnopravni subjekt Državljanstvo Bi. H

Član III 1. Nadležnosti institucija Bosne i Hercegovine a) Vanjska politika. b) Vanjskotrgovinska politika. c) Carinska politika. d) Monetarna politika, kao što je predviđeno članom VII. e) Finansiranje institucija i međunarodnih obaveza Bosne i Hercegovine. f) Politika i regulisanje pitanja imigracije, izbjeglica i azila. g) Provođenje međunarodnih i međuentitetskih krivičnopravnih propisa, uključujući i odnose sa Interpolom. h) Uspostavljanje i funkcionisanje zajedničkih i međunarodnih komunikacijskih sredstava. i) Regulisanje međuentitetskog transporta. j) Kontrola vazdušnog saobraćaja.

Član III 2. Nadležnosti entiteta a) Entiteti imaju pravo da uspostavljaju posebne paralelne odnose sa susjednim državama, u skladu sa suverenitetom i teritorijalnim integritetom Bosne i Hercegovine. b) Svaki entitet će pružiti svu potrebnu pomoć vladi Bosne i Hercegovine kako bi joj se omogućilo da ispoštuje međunarodne obaveze Bosne i Hercegovine, s tim da će finansijske obaveze u koje je ušao jedan entitet bez saglasnosti drugog, a prije izbora Parlamentarne skupštine i Predsjedništva Bosne i Hercegovine, ostati obaveza tog entiteta osim ukoliko je ta obaveza neophodna za nastavak članstva Bosne i Hercegovine u nekoj međunarodnoj organizaciji.

Član III 2. Nadležnosti entiteta c) Entiteti će ispuniti sve uslove za pravnu sigurnost i zaštitu lica pod svojom jurisdikcijom, održavanjem civilnih ustanova za primjenu pravnih propisa, koje će funkcionisati u skladu sa međunarodno priznatim standardima uz poštovanje međunarodno priznatih ljudskih prava i osnovnih sloboda, iz člana II ovog Ustava, i poduzimanjem ostalih odgovarajućih mjera. d) Svaki entitet može također sklapati sporazume sa državama i međunarodnim organizacijama uz saglasnost Parlamentarne skupštine. Parlamentarna skupština može zakonom predvidjeti da za određene vrste sporazuma takva saglasnost nije potrebna.

Član III 3. Pravni poredak i nadležnosti institucija a) Sve vladine funkcije i ovlaštenja koja nisu ovim Ustavom izričito povjerena institucijama Bosne i Hercegovine pripadaju entitetima. b) Entiteti i sve njihove administativne jedinice će se u potpunosti pridržavati ovog Ustava, kojim se stavljaju van snage zakonske odredbe Bosne i Hercegovine i ustavne i zakonske odredbe entiteta koje mu nisu saglasne, kao i odluka institucija Bosne i Hercegovine. Opšta načela međunarodnog prava su sastavni dio pravnog poretka Bosne i Hercegovine i entiteta.

Član III 5. Dodatne nadležnosti a) Bosna i Hercegovina će preuzeti nadležnost u onim stvarima u kojima se o tom postigne saglasnost entiteta; stvarima koje su predviđene u Aneksima 5 - 8 Opšteg okvirnog sporazuma; ili koje su potrebne za očuvanje suvereniteta, teritorijalnog integriteta, političke nezavisnosti i međunarodnog subjektiviteta Bosne i Hercegovine, u skladu sa podjelom nadležnosti među institucijama Bosne i Hercegovine. Dodatne institucije mogu biti uspostavljene prema potrebi za vršenje ovih nadležnosti. b) U periodu od 6 mjeseci od stupanja na snagu ovoga Ustava, entiteti će početi pregovore s ciljem uključivanja i drugih pitanja u nadležnost institucija Bosne i Hercegovine, uključujući korištenje izvora energije, i zajedničke privredne projekte.

Zadatak Za ispit obavezno spremiti iz udžbenika Ustavno pravo Bi. H (Ademović, Marko&Marković) gradivo na str. 110 – 121. , odnosno podnaslove: 8. 4. 1. Uopšteno o podjeli nadležnosti u Bi. H 8. 4. 2. Osnovna podjela nadležnosti u Bi. H: član III st. 1. i 3. Ustava Bi. H 8. 4. 3. Nadležnosti države i entitetâ van člana III st. 1. i 3. Ustava Bi. H 8. 4. 4. Dodatne nadležnosti države prema članu III/5. Ustava Bi. H 8. 4. 4. 1. Prenos nadležnosti na državu putem sporazuma entitetâ 8. 4. 4. 2. Preuzimanje nadležnosti iz aneksa 5 -8. DMS 8. 4. 4. 3. Preuzimanje nadležnosti radi očuvanja suvereniteta, teritorijalnog integriteta, političke nezavisnosti i međunarodnog subjektiviteta Bi. H 8. 4. 4. 4. Preuzimanje nadležnosti podrazumijeva i osnivanje novih državnih institucija 8. 4. 5. Dodatno obrazloženje: od isključivih do okvirnih nadležnosti države i entitetâ Dostupno u PDF formatu na internetu: https: //www. kas. de/c/document_library/get_file? uuid=e 73986 ce-4805 -d 59 a-f 86 cda 0 ed 0506 d 9 a&group. Id=252038