T C ESKEHR SANAY ODASI 1970 LER YNETM

T. C. ESKİŞEHİR SANAYİ ODASI 1970 İLERİ YÖNETİM SİSTEMLERİ UYGULAMALARI VE ANALİZLERİ Prof. Dr. Nimetullah BURNAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ESİNKAP Dr. N. Burnak

SUNUŞ • TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ • 6 SİGMA • TAM ZAMANLI ÜRETİM • SONUÇ ESİNKAP Dr. N. Burnak 2

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNE GENEL BİR BAKIŞ ESİNKAP Dr. N. Burnak 3

KALİTE HERKESİN İŞİDİR VE DEVREDİLEMEZ. ESİNKAP Dr. N. Burnak 4

ESİNKAP Dr. N. Burnak 5

BU YOLCULUK; EĞİTİMLE BAŞLAR, EĞİTİMLE DEVAM EDER ESİNKAP Dr. N. Burnak 6

KALİTE • Kalite, bir ürün veya hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama kabiliyetine dayanan özelliklerin toplamıdır. (TS-ISO 9005/1991 / ISO 8402/1986) • Kalite, bir mal ya da hizmetin belirli bir gereksinimi karşılayabilme yeteneklerini ortaya koyan karakteristiklerinin tümüdür. (ASQC) • Kalite, belirli bir malın ya da hizmetin tüketicinin isteklerine uygunluk derecesidir. (EOQC) ESİNKAP Dr. N. Burnak 7

KALİTENİN TANIMI : Dün FGüzellik FEn İyisi FBüyüklük FSağlamlık FGüç FEn hızlısı ESİNKAP Dr. N. Burnak 8

KALİTE : Bugün Kalite sadece ürün ve hizmette değil, aynı zamanda kişilerin nasıl çalıştıkları, makinelerin nasıl işletildikleri, sistem ve yönergelerin nasıl yürütüldüğü ile ilgilidir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 9

KALİTENİN 8 BOYUTU · Performans : Ürünün birincil özellikleri, · Diğer unsurlar : Ürünün çekiciliğini sağlayan ikincil karakteristikler, · Uygunluk : Spesifikasyonlara, belgelere ve standartlara uygunluk, · Güvenilirlik : Ürünün kullanım ömrü içinde performans özelliklerinin sürekliliği, · Dayanıklılık : Ürünün kullanılabilirlik özelliği, · Servis görebilirlik : Ürüne ilişkin sorun ve şikayetlerin kolay çözülebilirliği, · Estetik : Ürünün albenisi, duyulara seslenebilme yeteneği, · Algılama (algılanan kalite) : Ürünün reklamlar, öneriler, vb nedenlerle kabul görmesi ya da diğer markalara göre sezgisel olarak değerlendirilmesi. ESİNKAP Dr. N. Burnak 10

1920 -1960 : İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROLU • Kalite çalışmalarında istatistiksel tekniklerin yoğun kullanımı. ESİNKAP Dr. N. Burnak 11

1960’lar : TOPLAM KALİTE KONTROLU Tüketici isteklerini en ekonomik düzeyde karşılamak amacı ile işletme organizasyonu içindeki birimlerin kalitenin yaratılması, yaşatılması ve geliştirilmesi yolundaki çabaları yaşatıp koordine eden sisteme toplam kalite kontrolu denir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 12

Kalite Kim Ne Nerede . herkesin . görevi . Ne zaman Nasıl yapacak ? ÜST YÖNETİMİN KATILIMI ve DESTEĞİ ESİNKAP Dr. N. Burnak 13

1970’ler : KALİTE SEFERBERLİĞİ Kalite Seferberliği ( Quality Commitment ) ¨ Üst düzey yönetiminin katılım ve önderliği, ¨ Her düzeyde kalite politika ve hedeflerinin belirlenmesi, ¨ Kalite bilincinin yaygınlaştırılması ve motivasyon, ¨ Hedeflere ulaşmak için zaman ve kaynak tahsisi, ¨ Bilgi gereksinmesinin karşılanması, ¨ Ekip çalışması, ¨ Problem belirleme ve çözme yeteneği, ¨ İstatistiksel tekniklerden yararlanma, ¨ Kalitenin ekonomik olarak sağlanması. ESİNKAP Dr. N. Burnak 14

1980’ler : KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ Kalite Güvence Sistemi (KGS - Quality Assurance System): Tüketiciye uygun kalitede, ürünler sağlamak amacıyla bir üretim sisteminde kalitenin planlanması, düzenlenmesi (organizasyonu), yönlendirilmesi ve kontrol edilmesini içeren faaliyetler topluluğudur. ESİNKAP Dr. N. Burnak 15

KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ Teknik Faaliyetler Yönetsel Faaliyetler Yönetim ve Kalite Planlaması Kalite Politika ve Hedefleri Kalite Maliyeti Eğitim ve Motivasyon Pazar Araştırması Müşteri İlişkileri Tedarikçi Değerlendirme Spesifikasyonlar / Standartlar Kabul Örneklemesi Süreç Yetenek Analizleri İstatistiksel Süreç Kontrolu Deney Planlaması Kalite Fonksiyonunun Yayılması (QFD) Hata Durumu ve Etkileri Analizi (FMEA) ESİNKAP Dr. N. Burnak 16

1990 + : TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ • KGS ya da TKY anlayışı içindeki faaliyetlerin tam olarak yerine getirilmesi ve kuruluşun performansının iyileştirilmesi, bunları benimseyen bir yönetimi gerektirir. Belirtilen yaklaşım Toplam Kalite Yönetimi (Total Quality Management) olarak tanımlanmaktadır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 17

• TKY, – Müşterilerinin beklentilerinin aşılmasını hedefleyen, – Takım çalışmasını destekleyen, – Tüm süreçlerin gözden geçirilmesini ve iyileştirilmesini amaçlayan bir yönetim anlayışıdır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 18

• Dr. W. E. Deming ise TKY’ni, “İnsanlar bir sistem içinde çalışırlar. Bu sistem içinde yöneticinin görevi, tüm çalışanların katılımı ve yardımı ile sistemi sürekli iyileştirmektir” şeklinde tanımlamaktadır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 19

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Neden Toplam Kalite Yönetimi ? – Verimlilik ile olan ilişkisi, – Rekabet ve Pazar yönlü sağladığı üstünlükler, – Toplumsal ve yasal zorunluluk ve sorumluluk, – Küreselleşme ESİNKAP Dr. N. Burnak 20

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Kurum ve Kuruluşlarda Rekabet Ana Sanayi İsteği Dış Pazar / Küreselleşme KALİTE Anlayışının Geliştirilmesi ESİNKAP Dr. N. Burnak 21

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ NEDİR? FKuruluşlarda topyekün mükemmelleşme temeliyle, sürekli gelişmeyi hedefleyerek, FPaydaşların (işveren, çalışan, müşteri, toplum) ortak çıkarlarında artış sağlanması, Fİç ve dış müşteri beklentilerinin yerine getirilmesi, FÇalışanların bilgilendirilmesi ve yetkilendirilmesi, FTakım çalışmalarıyla tüm süreçlerin sürekli iyileştirilmesi ile en iyiye ulaşmayı amaçlayan, BİR YÖNETİM FELSEFESİDİR ESİNKAP Dr. N. Burnak 22

Toplam Kalite Yönetiminin Temel Özellikleri • Üst Yönetimin Liderliği : Üst kademe yöneticisinin kalite ve kuruluşunun özgörevi (misyon) konusunda özbakış (özgörüş-vizyon) sahibi olması ve amaç tutarlılığı göstermesi gerekir. • Müşteri Odaklılık : Kaliteyi müşteri tanımlar. Müşteri ilişkilerinin önemi ortaya çıkmıştır. • Çalışanların Eğitimi : TKY felsefesi, liderlik, takım kurma ve çalışmaları, kalite geliştirme yöntemleri vb. konularda eğitimler verilmelidir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 23

Toplam Kalite Yönetiminin Temel Özellikleri (devam) • Takım Çalışması : Birim içinde, birimler arasında sürekli ya da geçici takımlar kurulmalıdır. • Sürekli Geliştirme (Kaizen) : Planla – Uygula – Kontrol et – Önlem al : Dr. Deming Çevriminin uygulanması gerekir. • Tedarikçilerle İşbirliği : Kuruluşa girdi sağlayan tedarikçilerle eğitim, teknolojik destek vb. konularda işbirliğine girilmesi ve onların çalışmalarının değerlendirilmesi gerekir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 24

Toplam Kalite Yönetiminde Temel Kavramlar • • Müşteri odaklılık Tedarikçilerle ortaklık (işbirliği) Çalışanların geliştirilmesi ve katılımı Süreçler ve verilerle yönetim Sürekli iyileştirme ve yaratıcılık Liderlik ve amacın tutarlılığı Toplumsal sorumluluk Sonuç odaklılık ESİNKAP Dr. N. Burnak 25

TKY’nin İnsana ve Sisteme Yaklaşımı TKY’nin S İSTEM’e dönük yaklaşımı Sistem Başarı İnsan Motivasyon TKY’nin İNSAN’a dönük yaklaşımı ESİNKAP Dr. N. Burnak 26

“Yolunda yürüyen bir yolcunun yalnız ufku görmesi yeterli değildir. Mutlaka ufkun ötesini de görmesi ve bilmesi gerekir. . . ” ATATÜRK (NUTUK’tan) ESİNKAP Dr. N. Burnak 27

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Başarı Faktörleri • • Değişimin gereğine inanç, Üst yönetimin ısrarlı liderliği, İnsan kaynaklarına önem verilmesi, Takım çalışmalarının özendirilmesi, Yetkilerin iş yapanlara devredilmesi, Bütünleşik yönetime geçilmesi, Sıçrama ile Sürekli Gelişmenin birlikte yürütülmesi, Müşterilere hizmetin öncelikli görev olduğuna inanılması ESİNKAP Dr. N. Burnak 28

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Başarısızlık Faktörleri 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Üst Yönetimin yüzeysel yaklaşımı, İstatistiksel yöntemlerin kullanılmaması, Eğitim verilip uygulamaya geçilmemesi, Sistemin kırtasiyecilik selinde boğulması, Sadece sloganlara dayalı bir kampanyanın yürütülmesi, Kalite geliştirme programlarının dar kapsamlı tutulması, Kuruluşa özgü özelliklerin göz ardı edilmesi, Özendirici sistemlerin hedeflerle uyumsuzluğu. ESİNKAP Dr. N. Burnak 29

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Benimsenmesi Gereken 10 Temel Yönetim Görevi : 1. Kalite iyileştirmenin bir sistem olarak kabul edilmesi, 2. Sistemin tanımlanarak tüm çalışanlara benimsetilmesi, 3. Sistemin analiz edilmesi, 4. Sistemi iyileştirmek için astlarla birlikte çalışılması, 5. Sistemin kalitesinin ölçülebilmesi için uygun göstergeler türetilmesi, ESİNKAP Dr. N. Burnak 30

6. Sistemin kalitesinin sürekli iyileştirilmesi, 7. Sağlanan kazançların ve müşteri memnuniyetinin ölçülmesi, 8. Kazançların sürekliliğini sağlayacak adımların atılması, 9. İyileştirme çalışmalarının sistemin bütününe yayılması, 10. Öğrenilenlerin ve deneyimlerin başkaları ile paylaşılması. ESİNKAP Dr. N. Burnak 31

ISO 9000 : 2000 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ STANDARTLARI • ISO 9000 ailesi standartlar her tür ve büyüklükteki işletmelere kalite yönetim sistemlerini kurmada ve etkin bir biçimde işletmede yardımcı olmak üzere geliştirilmişlerdir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 32

SÜREÇ ODAKLI KALi. TE YÖNETi. M Si. STEMi Kalite Yönetim Sisteminin Sürekli Geliştirilmesi Yönetimin Sorumluluğu Müşteri Ölçüm, Analiz, İyileştirme Kaynak Yönetimi Gereklilikler Üretim ÜRÜN Müşteri Tatmin : Katma değerli faaliyetler : Bilgi akışı ESİNKAP Dr. N. Burnak 33

EFQM Mükemmellik Modeli GİRDİLER SONUÇLAR ÇALIŞANLARLA ÇALIŞANLAR LİDERLİK POLİTİKA VE STRATEJİ İŞBİRLİKLERİ VE KAYNAKLAR Kontrol kartları İLGİLİ SONUÇLAR Akış diyagramı Veri toplama MÜŞTERİLERLE SÜREÇLER İLGİLİ Kalite kontrol SONUÇLAR Standardizasyon TEMEL PERFORMANS SONUÇLARI TOPLUMLA İLGİLİ SONUÇLAR YENİLİKÇİLİK VE ÖĞRENME ESİNKAP Dr. N. Burnak 34

6 SİGMA YÖNTEMİ ESİNKAP Dr. N. Burnak 35

• Toplam Kalite Yönetimi mükemmelliği, hedefleyen bir yönetim felsefesidir. • Altı sigma ise, TKY’nin önemli odak noktalarından biri olan süreçlerin kalitesinin ölçümü ve iyileştirilmesinde, kullanılabilen bir yöntemdir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 36

• 1985 yılında Motorola tarafından uygulanmaya başlanmıştır. • Günümüzde her düzeyde ve sektörde yaygın bir kullanıma ulaşmıştır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 37

• Sigma (s), bir ortalama etrafında gerçekleşen diğer verilerin, ortalamadan uzaklıklarının standartlaştırılmış bir ölçüsünün sembolik gösterimidir. • Belirtilen ölçü Standart Sapma olarak adlandırılır. • Altı Sigma kavramı, iş performansını iyileştirmek üzere, gerçek verilere dayanan bir dizi ve değişik düzeyde istatistiksel teknikler bütününü tanımlamaktadır. • Altı Sigmanın uygulamaya alınabilmesi için, etkin ve yoğun bir eğitim gerekmektedir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 38

Hatasız Ürün Oranları • 3 sx : P{AS X ÜS} = P{mx-3 sx X mx+3 sx} = 0, 9974 • 4 sx : P{AS X ÜS} = P{mx-4 sx X mx+4 sx} = 0, 999366 • 5 sx : P{AS X ÜS} = P{mx-5 sx X mx+5 sx} =0, 9999994 • 6 sx : P{AS X ÜS} = P{mx-6 sx X mx+6 sx} = 0, 99999 ESİNKAP Dr. N. Burnak 39

m ± ks ilişkisi ÜS AS ESİNKAP Dr. N. Burnak 40

ESİNKAP Dr. N. Burnak 41

6 Sigma Yönteminde kullanılan iki yaklaşım TÖAİK • Tanımlama (Define) • Ölçme (Measure) • Analiz (Analyse) • İyileştirme (Improve) • Kontrol (Control) TÖATD • Tanımlama (Define) • Ölçme (Measure) • Analiz (Analyse) • Tasarlama (Design) • Doğrulama (Verify) ESİNKAP Dr. N. Burnak

Her iki yaklaşımın ortak yönleri: • Hata yada hatalı sayısında milyonda 3, 4’ten daha aza ulaşmak için kullanılır; • Verilere dayalı çözüm önerileri geliştirilir. Verilere dayanmayan görüşlere yer yoktur, sadece soğuk ve sert gerçeklere yer verilir; • Yeşil kuşaklar (Green belts), Siyah kuşaklar (Black belts) ve Usta siyah kuşaklar (Master black belts) tarafından uygulanırlar; ESİNKAP Dr. N. Burnak 43

Her iki yaklaşımın ortak yönleri (devam) • Alt düzeylerdeki işletme / finansal göstergeleri sağlayabilmenin yollarını araştırırlar; • Bir şampiyonun ve süreç sahibinin desteğiyle (gözetiminde) uygulanırlar. ESİNKAP Dr. N. Burnak 44

1. Yaklaşım : TÖAİK • Tanımlama : Projenin hedefleri, işletmenin stratejilerine ve müşteri beklentilerine uygun olarak, kalite öncelikli parametrelerle birlikte tanımlanır. • Ölçme : Ölçüm sisteminin uygunluğunun sağlanması, veri derleme planına uygun olarak verilerin derlenmesi gerçekletirilir. Sürecin var olan durumu belirlenir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 45

1. Yaklaşım : TÖAİK (devam) • Analiz : Veriler değerlendirilerek, hataları veya hatalı ürünlerin kök sebepleri belirlenir. Uygun yöntemlerle çözüm önerileri geliştirilir. • İyileştirme : Hatalar giderilerek süreçte iyileşme sağlanır. • Kontrol : İyileştirmenin sürekliliğini sağlamak amacıyla, süreç performansı yakından izlenir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 46

TÖAİK ne zaman kullanılır? • Var olan bir ürün müşteri spesifikasyonlarını sağlayamıyorsa; • Var olan bir sürecin performansı yeterli değilse. ESİNKAP Dr. N. Burnak 47

2. Yaklaşım : TÖATD • Tanımlama : Projenin hedefleri, işletmenin stratejilerine ve müşteri beklentilerine uygun olarak, kalite öncelikli parametrelerle birlikte tanımlanır. • Ölçme : Ölçüm sisteminin uygunluğunun sağlanması, veri derleme planına uygun olarak verilerin derlenmesi gerçekleştirilir. Sürecin var olan durumu belirlenir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 48

2. Yaklaşım : TÖATD (devam) • Analiz : Veriler değerlendirilerek, hataları veya hatalı ürünlerin kök sebepleri belirlenir. Uygun yöntemlerle çözüm önerileri geliştirilir. • Tasarlama (Deney Planlaması) : Müşteri beklentilerini karşılamak üzere sürece yönelik deney tasarımı gerçekleştirilir. • Doğrulama : Deney tasarımı performansı ve müşteri beklentilerinin karşılandığı doğrulanır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 49

TÖATD ne zaman kullanılır? • İşletmede olmayan ve istenilen bir ürünün geliştirilmesi, • İşletmenin ürettiği bir ürünün veya sürecin herhangi bir yöntemle iyileştirilmesine karşın, henüz müşterinin beklediği düzeye veya 6 sigma düzeyine ulaşılamaması. ESİNKAP Dr. N. Burnak 50

Kullanılabilir tekniklerden örnekler • Tanımlama Proje uyum planı Paydaş analizi Ürün analizi Müşterinin sesi Yakınlık diyagramı ESİNKAP Dr. N. Burnak 51

• Ölçme Veri toplama Kontrol grafikleri Frekans (olasılık) dağılımları Süreç yeteneği Örnekleme ESİNKAP Dr. N. Burnak 52

• Analiz Yakınlık diyagramı Beyin fırtınası Kontrol grafikleri Sebep-Sonuç diyagramı Güven aralıkları Hipotez testleri ESİNKAP Dr. N. Burnak 53

• Geliştirme Yaratıcılık Veri toplama Akış diyagramları Deney tasarımı Hipotez testleri ESİNKAP Dr. N. Burnak 54

• Kontrol grafikleri Akış diyagramı Veri toplama İstatistiksel süreç kontrolu Standardlaştırma. ESİNKAP Dr. N. Burnak 55

6 Sigma'nın İlkeleri • • • Katılımcı yönetim ve yönetim desteği, Müşteri odaklılık, Verilere dayalı yönetim anlayışı, Süreç odaklılık, Önceden harekete geçme (Proaktif) yönetim anlayışı, • Sınırsız işbirliği, • Başarısızlığa hoşgörü tanıyarak mükemmelliğe yönelme. ESİNKAP Dr. N. Burnak 56

6 Sigmanın yararları • • Maliyetleri azaltmak, Verimliliği arttırmak, Müşteri sürekliliğini sağlamak, Pazar payını arttırmak, Hata/Hatalı oranını azaltmak, Ürün veya hizmet geliştirmek, Kültür değişimini sağlamak. ESİNKAP Dr. N. Burnak 57

6 Sigma ve Maliyet • • Kalite Ekonomisi çalışmalarında maliyetler: Öneleme Maliyetleri (Prevention Costs) Ölçme-Değerlendirme Maliyetleri (Appraisal Costs) Başarısızlık Maliyetleri (Failure Costs) * İç Başarısızlık Maliyetleri (Internal Failure Costs) * Dış Başarısızlık Maliyetleri (External Failure Costs) Başarısızlık Maliyetleri ≈ Kalitesizlik Maliyetleri ESİNKAP Dr. N. Burnak 58

6 Sigma ve Maliyet 6 Sigma düzeyi ile verimsizlik “kalitesizlik maliyetleri” : • 3 sigma kalitesizlik maliyeti cironun %25’i kadar • 4 sigma kalitesizlik maliyeti cironun %15’i kadar • 5 sigma kalitesizlik maliyeti cironun %10’u kadar • 6 sigma kalitesizlik maliyeti cironun %5, 0’i kadar • 7 sigma kalitesizlik maliyeti cironun %2, 5’i kadar 6 Sigma yöntemi ile gelirlerde önemli artış sağlanabilmektedir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 59

TAM ZAMANLI ÜRETİM ESİNKAP Dr. N. Burnak 60

TZÜ Sistemi • Tam Zamanında Üretim, Monden'e göre, gerekli ürünleri gerekli miktarlarda üretme yaklaşımıdır. • Tam Zamanında Üretim, Crawford ve Cox’a göre, bir üretim işletmesinde verimsizliklerin sürekli olarak giderilmesiyle mükemmelliğe ulaşma yaklaşımıdır. • Tam Zamanında Üretim, firma dışı müşterilerin istedikleri mal ve hizmetleri istedikleri zamanda, istedikleri yerde ve miktarda teslim edilebilmesidir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 61

TZÜ Sistemi • Tam Zamanında kavramına diğer bir bakış ise, stok kontrolu bakış açısıdır. • Süreç içi stokları ve ilgili taşıma maliyetlerini azaltarak yatırım dönüş oranının iyileştirilmesi için uygulanan bir stok kontrol stratejisidir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 62

• TZÜ sistemi ilk olarak Ford Motor Şirketinde kullanılmaya başlanmıştır. • TZÜ, daha sonra Toyota Motor Şirketinde uyarlanmış ve yaygınlaştırılmıştır. • Üretimde istenmeyen sonuçların ortaya çıkması, yatırım geri dönüş oranının zayıflığı anlamındadır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 63

• TZÜ ilk defa Toyota baş mühendisi Taiichi Ohno tarafından geliştirilerek uygulamaya konulmuştur. • Maliyet varsayımlarını incelemiş ve başka bir yol olabileceğini belirlemiştir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 64

• Japonya’da bir üretim sistemi olarak kabul edilen TZÜ, batıda bir stok kontrolu olarak benimsenmiştir. • Türkiye'deki ilk 500 büyük sanayi firması üzerinde yapılan bir araştırmaya göre; TZÜ sistemi en çok [% 31, 3] metal sektöründe uygulanmaktadır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 65

JIT Üretim Sisteminin Temel ilkeleri • Toplam Kalite Kontrolü, • Talep Çekmeli Sistem (Demand Pull System), • Üretim Süreçlerinin Esnekligi (Process Flexibility), • Verimsizliklerin Ortadan Kaldırılması (Waste • Elimination) • Sürekli Iyilestirme başlıklarında sınıflandırılabilir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 66

• Kalite, TZÜ’nin temellerinden biridir. • Üretimin hiç bir aşamasında kalitesiz üretim söz konusu olamaz. • Kalite problemleri kaynağında yok edilmelidir. • Çalışanlar, yönetim ve tedarikçiler arasında işbirliği oluşturulmalıdır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 67

• Üretim süreçlerinde stoksuz, beklemesiz ve kesintisiz düz bir akış gerçekleştirilmeye çalışılır. • TZÜ ortamlarında stok için üretim yapılmaz. • Talep çekmeli sistem uygulanır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 68

• Küçük miktarlarda, fakat çeşitli ürün üretimi esastır. • Çalışanlar ve diğer üretim araçlarının esnekliği sağlanmalıdır. • Üretim araçlarının değişik amaçlarla kullanılabilmesi sağlanmalıdır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 69

• Verimsizliklerin yok edilmelidir. • Ürüne değer katmayan (Non-Value Added) işlem, faaliyet ve süreçler tümüyle ortadan kaldırılmalıdır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 70

• TZÜ ilkelerinde hedeflenen ortam statik bir durum ifade etmez. • Sürekli iyileştirilmesi gerekir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 71

TZÜ Sisteminin Amaçları • Ürün kalitesini yükseltmek, • Ürün maliyetini azaltmak, • Ürünün dağıtım olanaklarını yükseltmek. ESİNKAP Dr. N. Burnak 72

• Ürün kalitesinin iyileştirilmesi, pazar payının artmasına , rakiplere karşı rekabet üstünlüğü yaratmasına neden olur. • Kalite ekonomisinde sağlanan iyileşmeler, genellikle verimsizliklerin giderilmesi sonucu maliyet azalmalarından kaynaklanmaktadır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 73

• TZÜ sisteminin odaklandığı nihai amaç; firmanın ürün dağıtım imkanlarını yükseltmektir (istenilen ürünlerin istenilen sürede müşteriye teslim edilebilmesi) ESİNKAP Dr. N. Burnak 74

Uygulama yaklaşımı örneği Hewlett-Packard’ın Boise fabrikasında TZÜ programının aşamaları : 1) İş akış sürecinin tasarımı – İş akışını dikkate alarak, yerleşim düzeninin yeniden tasarlanması – Parti büyüklüklerinin küçültülmesi, – İşlemler arasında bağlantılar kurulması, – İş istasyonu kapasitelerinin dengelenmesi – Koruyucu bakım-onarım yapılması, – Hazırlık sürelerinin azaltılması. ESİNKAP Dr. N. Burnak 75

2) Toplam Kalite Kontrolu - Çalışanların uyumu - Otomatik muayene, - Uygun ve ölçülebilir kalite göstergeleri - Çalışanları katılımı 3) Programın kararlı duruma getirilmesi – Programın düzeylerinin belirlenmesi, 4) K Kanban çekme sistemi - Talebin çekilmesi -Geri bildirim, - Parti büyüklülerinin azaltılması. ESİNKAP Dr. N. Burnak 76

– 5) Tedarikçilerle işbirliği - Teslim sürelerinin azaltılması - Daha sık dağıtım - Projenin gereksinimler, - Kalite beklentileri - 6) I Diğer alanlarda stokların azaltılması - Depolar - Doğrudan taşıma - Hareket kayıplarını azaltmak üzere araç tasarımı, – 7) Ürün tasarımının geliştirilmesi - Üretim yapısının standartlaştırılması - Parça sayılarının azaltılması ve standartlaştırılması - Ürün tasarımı ile birlikte süreç tasarımının yapılması - Beklenen kalite ESİNKAP Dr. N. Burnak 77

TZÜ’nün yararları • Hazırlık sürelerinin azaltılması, • Malların depolardan raflara taşınma süreleri iyileştirilir, • Farklı becerileri veya bilgileri olan elemanlar kullanılır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 78

• Çizelgelemede ve çalışma saatlerinde daha kararlı duruma ulaşılır, • Tedarikçi ilişkileri önem kazanır. • Sürekli malzeme akışı çalışanları üretken ve işletmeleri yatırım dönüş oranına odaklanmaları sağlanır. ESİNKAP Dr. N. Burnak 79

SONUÇ VE ÖNERİLER · Günümüz kuruluşları varlıklarını sürdürebilmek için yönetimdeki ve teknolojideki gelişmeleri yakından izlemek durumundadırlar. · Yok edici rekabet ortamında ayakta durabilmek ancak gelişmelere uyum sağlayabilmekle olurludur. · Avrupa Birliği'ne tam üyelik çalışmalarının yoğunlaştığı son dönemlerde, kuruluşlar bu birliğin etkilerini de göz önünde bulundurmak zorundadırlar. ESİNKAP Dr. N. Burnak 80

1. TS-EN-ISO 9000 serisi KGS standartları hedefleyen bir işletmede TKY felsefesinin yerleşmesi gerekir. TKY felsefesinin benimsenmesi ve yerleşmesi tümüyle üst yönetimin önderliğine ve desteğine bağlıdır. 2. Açıktır ki, alışılagelmiş bir yönetim sisteminden yeni ve çağdaş bir sisteme geçiş kolay olmayacaktır. 3. Kuruluş, bir takım olarak, ortaya çıkan sorunları rahatlıkla çözebilecek bir yapıya kavuşturulmalıdır. 4. Teknoloji ve yönetim alanındaki gelişmeler yakından izlenmelidir. ESİNKAP Dr. N. Burnak 81

Kültür okumak, anlamak, görebilmek, görebildiğinden anlam çıkarmak, ders almak, düşünmek, anlama yeteneğini eğitmektir. Çalışmadan, yorulmadan, öğrenmeden rahat yaşama yollarını itiyat haline getirmiş milletler evvela haysiyetlerini, sonra hürriyetlerini ve daha sonra i. STi. KLALLERi. Ni KAYBETMEYE MAHKÜMDURLAR. ATATÜRK ESİNKAP Dr. N. Burnak 82