POSTPOWANIE CYWILNE rodki zaskarenia Karolina Radkowska Instytut Prawa

  • Slides: 45
Download presentation
POSTĘPOWANIE CYWILNE Środki zaskarżenia Karolina Radkowska Instytut Prawa Cywilnego Zakład Postępowania Cywilnego

POSTĘPOWANIE CYWILNE Środki zaskarżenia Karolina Radkowska Instytut Prawa Cywilnego Zakład Postępowania Cywilnego

ZAKRES ZAJĘĆ • • • Zaskarżanie orzeczeń sądowych. Pojęcie środków zaskarżenia. Klasyfikacja środków zaskarżenia.

ZAKRES ZAJĘĆ • • • Zaskarżanie orzeczeń sądowych. Pojęcie środków zaskarżenia. Klasyfikacja środków zaskarżenia. System środków zaskarżenia. Skarga o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia. • Skarga o wznowienie postępowania. z prawem

Art. 363 KPC § 1 Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co

Art. 363 KPC § 1 Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia. § 2 Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, gdy sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano. § 3 Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do zaskarżenia, chyba że sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.

POJĘCIE I ZASKARŻENIA KLASYFIKACJA ŚRODKÓW Klasyfikacja środków zaskarżenia (prof. A. Zieliński) ZWYCZAJNE ŚRODKI NADZWYCZAJNE

POJĘCIE I ZASKARŻENIA KLASYFIKACJA ŚRODKÓW Klasyfikacja środków zaskarżenia (prof. A. Zieliński) ZWYCZAJNE ŚRODKI NADZWYCZAJNE ODWOŁAWCZE: ŚRODKI ODWOŁAWCZE: 1) zażalenie 2) apelacja INNE ŚRODKI ZASKARŻENA: 1) skarga kasacyjna 2) skarga o wznowie 1) sprzeciw od wyroku zaocznego postępowania 3) skarga stwierdzenie 2) zarzuty od nakazu niezgodności z prawem zapłaty prawomocnego 3) sprzeciw od nakazu zapłaty wyroku sądu polubownego orzeczenia 4) skarga o uchylenie

Cechy wspólne środków zaskarżenia: • skierowane bezpośrednio przeciwko zaskarżonemu orzeczeniu, • strona zmierza bezpośrednio

Cechy wspólne środków zaskarżenia: • skierowane bezpośrednio przeciwko zaskarżonemu orzeczeniu, • strona zmierza bezpośrednio do uchylenia lub zmiany orzeczenia, • skutkuje wywołaniem postępowania weryfikacyjnego (kontrolnego), które może być połączone z uzupełniającym postępowaniem dowodowym. Wymogi stawiane środkom zaskarżenia: • zachowanie formy pisemnej (są składane poza rozprawą), • oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem, w jakim zakresie jest zaskarżone, • przytoczenie podstaw zaskarżenia i ich uzasadnienie, • wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia.

Wyłączenia z katalogu środków zaskarżenia: środki restytucyjne - środki, wniesienie których nie prowadzi do

Wyłączenia z katalogu środków zaskarżenia: środki restytucyjne - środki, wniesienie których nie prowadzi do weryfikacji orzeczenia, a jedynie do ponownego rozpoznania sprawy, już prawomocnie orzeczonej: • skarga o wznowienie postępowania, • skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego, Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia - nie prowadzi do zmiany lub uchylenia zaskarżonego orzeczenia z wyjątkiem art. 42411 § 3 KPC – quasi środek zaskarżenia.

SYSTEM ŚRODKÓW ZASKARŻENIA SYSTEM APELACJI OGRANICZONEJ PEŁNEJ vs SYSTEM APELACJI Funkcją sądu apelacyjnego w

SYSTEM ŚRODKÓW ZASKARŻENIA SYSTEM APELACJI OGRANICZONEJ PEŁNEJ vs SYSTEM APELACJI Funkcją sądu apelacyjnego w systemie apelacji pełnej jest ponowne merytoryczne badanie i osądzenie sprawy. Z tego względu postępowanie apelacyjne jest ujmowane jako dalsze stadium postępowania przed sądem I instancji W przypadku uwzględnienie zarzutów, wydawane są orzeczenie reformatoryjne (zmieniające orzeczenie), a nie kasatoryjne, w których sąd II instancji uchyla wyro i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania. W tym systemie brak katalogu postaw zaskarżenia.

W systemie apelacji ograniczonej, funkcja sądu apelacyjnego została ograniczona jedynie do kontroli zaskarżonego orzeczenia,

W systemie apelacji ograniczonej, funkcja sądu apelacyjnego została ograniczona jedynie do kontroli zaskarżonego orzeczenia, bez możliwości samodzielnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy. Sąd II instancji nie może uzupełniać materiału procesowego zgromadzonego przez sąd I instancji, a w konsekwencji nie może dokonywać ustaleń faktycznych. W polskim systemie prawnym funkcjonuje system apelacji pełnej z pewnymi ograniczeniami. Postępowanie ma charakter postępowania rozpoznawczego – sąd II instancji ma pełną swobodą jurysdykcyjną, ograniczoną jedynie granicami zaskarżenia.

APELACJA art. 367 -391 KPC ZAŻALENIE art. 394 -398 KPC SKARGA KASACYJNA art. 3981

APELACJA art. 367 -391 KPC ZAŻALENIE art. 394 -398 KPC SKARGA KASACYJNA art. 3981 -39821 KPC SKARGA NA ORZECZENIE REFERENDARZA SĄDOWEGO art. 39822 -39823 KPC

SKARGA NA PRZEWLEKŁOŚĆ POSTĘPOWANIA Nie zmierza ani do weryfikacji orzeczenia, ani jego uchylenia lub

SKARGA NA PRZEWLEKŁOŚĆ POSTĘPOWANIA Nie zmierza ani do weryfikacji orzeczenia, ani jego uchylenia lub zmiany, bo w istocie jest dopuszczalna tyko w toku postępowania, przed jego zakończeniem. Jej przedmiotem jest wyłącznie ustalenie, czy w postępowaniu którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Pozytywne ustalenia w tym zakresie mogą jednak doprowadzić do wydania sądowi rozpoznającemu sprawę zalecenia podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności, a także do zarządzenia odpowiedniej sumy pieniężnej.

SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA art. 4241 -42412 KPC • dodatkowy,

SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA art. 4241 -42412 KPC • dodatkowy, obok skargi kasacyjnej, procesowy środek kontroli legalności wyroków i postanowień co do istoty sprawy wydawanych w postępowaniu nieprocesowym, • przysługuje od prawomocnego wyroku sądu II instancji kończącego postępowanie w sprawie oraz prawomocnego postanowienia co do istoty sprawy sądu II instancji kończącego postępowanie w sprawie w postępowaniu nieprocesowym (art. 4241 § 1 i art. 5191 § 1 KPC). Dopuszczalność wniesienia skargi jest jednakże ograniczona do wypadków, w których: 1) przez wydanie zaskarżonego orzeczenia stronie została wyrządzona szkoda, 2) zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe.

Art. 7674 KPC § 1 Zażalenie na postanowienie sądu przysługuje w wypadkach wskazanych w

Art. 7674 KPC § 1 Zażalenie na postanowienie sądu przysługuje w wypadkach wskazanych w ustawie. § 2 Na postanowienie sądu drugiej instancji wydane po rozpoznaniu zażalenia skarga kasacyjna nie przysługuje. § 3 W sprawach egzekucyjnych skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje. Art. 202 Prawo restrukturyzacyjne Skarga kasacyjna, skarga o wznowienie postępowania oraz skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w postępowaniu restrukturyzacyjnym nie przysługują. Art. 33 Prawo upadłościowe ust. 1 Zażalenie przysługuje na postanowienie sądu kończące postępowanie oraz w przypadkach określonych w ustawie. ust. 2 Od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna nie przysługuje. ust. 3 Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje.

Uchwała SN z dnia 23 listopada 2005 r. , III BZP 2/05 Skarb Państwa

Uchwała SN z dnia 23 listopada 2005 r. , III BZP 2/05 Skarb Państwa nie jest stroną w postępowaniu ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Postanowienie SN z dnia 11 sierpnia 2006 r. , II CNP 53/06 Zgodnie z art. 424[1] § 3 KPC, od orzeczeń sądu drugiej instancji, od których wniesiono skargę kasacyjną, oraz od orzeczeń Sądu Najwyższego skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje. Przez skargę kasacyjną wniesioną należy przy tym rozumieć skargę wniesioną skutecznie, czyli taką, która została przez Sąd Najwyższy rozpoznana, albo co najmniej poddana tzw. przedsądowi.

Postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2006 r. , III CNP 22/05 Wniesienie skargi

Postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2006 r. , III CNP 22/05 Wniesienie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, która została odrzucona, nie stoi na przeszkodzie ponownemu wniesieniu skargi od tego orzeczenia przez tę samą stronę (art. 424[3] KPC).

 • skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia może być wniesiona przez

• skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia może być wniesiona przez stronę i uczestnika postępowania nieprocesowego, • skargę może wnieść Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka – podmioty te mogą jednak wnieść skargę jedynie wówczas, gdy nie uczyniła tego strona, • skargę można oprzeć na podstawie naruszeń prawa materialnego lub przepisów postępowania, które spowodowały niezgodność wyroku z prawem, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda. Podstawą skargi nie mogą być jednak zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów.

art. 4245 KPC § 1 Skarga powinna zawierać: 1)oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona,

art. 4245 KPC § 1 Skarga powinna zawierać: 1)oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości lub w części; 2)przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie; 3)wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny; 4)uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie wyroku, którego skarga dotyczy; 5)wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto - gdy skargę wniesiono, stosując art. 4241 § 2 - że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi; 6)wniosek o stwierdzenie niezgodności wyroku z prawem. § 2 Ponadto skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego. Do skargi - oprócz jej odpisów dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom - dołącza się dwa odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego.

 • co do zasady, do postępowania wywołanego wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z

• co do zasady, do postępowania wywołanego wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej, • w postępowaniu przed Sądem Najwyższym wywołanym wniesieniem skargi, ale także w postępowaniu międzyinstancyjnym przed sądem II instancji, obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych, • skargę wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się.

Postanowienie SN z dnia 14 czerwca 2005 r. , V CZ 61/05 Umocowanie adwokata

Postanowienie SN z dnia 14 czerwca 2005 r. , V CZ 61/05 Umocowanie adwokata lub radcy prawnego do reprezentowania strony skarżącej w sprawie o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie może wynikać z treści pełnomocnictwa udzielonego temu pełnomocnikowi w sprawie zakończonej prawomocnie orzeczeniem kwestionowanym w skardze.

 • sąd, który wydał zaskarżony wyrok i do którego została wniesiona skarga przeprowadza

• sąd, który wydał zaskarżony wyrok i do którego została wniesiona skarga przeprowadza postępowanie międzyinstancyjne, którego przedmiotem jest jedynie ocena zachowana przez skarżącego ustawowych wymogów skargi, w tym także w zakresie opłaty i przymusu adwokacko-radcowskiego, • sąd niższej instancji odrzuca skargę tylko jeśli jest ona nieopłacona, wniesiona z naruszeniem przymusu adwokacko-radcowskiego lub której braków strona nie usunęła w terminie.

Art. 4248 KPC § 1 Sąd Najwyższy odrzuca na posiedzeniu niejawnym skargę, jeżeli ulegała

Art. 4248 KPC § 1 Sąd Najwyższy odrzuca na posiedzeniu niejawnym skargę, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd niższej instancji, skargę wniesioną po upływie terminu, skargę niespełniającą wymagań określonych w art. 4245 § 1, jak również skargę z innych przyczyn niedopuszczalną. § 2 Skarga podlega także odrzuceniu, jeżeli zmiana zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych była lub jest możliwa albo jeżeli nie zachodzi wyjątek, o którym mowa w art. 4241 § 2.

 • po wstępnej kontroli pisma zawierającego skargę Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny merytorycznej

• po wstępnej kontroli pisma zawierającego skargę Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny merytorycznej skargi, decydując o przyjęciu lub odmowie przyjęcia jej do rozpoznania (przedsąd), • Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia skargi do rozpoznania tylko jeżeli jest oczywiście bezzasadna, • Sąd Najwyższy rozpoznaje merytorycznie skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w składzie trzech sędziów; w pozostałych wypadkach orzeka w składzie jednego sędziego, • Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę na posiedzeniu niejawnym; rozpoznanie skargi na rozprawie następuje jedynie fakultatywnie, jeżeli przemawiają za tym ważne względy.

 • w razie braku podstawy do stwierdzenia, że zaskarżony wyrok jest niezgodny z

• w razie braku podstawy do stwierdzenia, że zaskarżony wyrok jest niezgodny z prawem, Sąd Najwyższy oddala skargę; oddalenie nastąpi w przypadku, gdy: 1) Sąd Najwyższy stwierdzi, że nie doszło do naruszenia prawa materialnego lub przepisów postępowania, 2) wprawdzie doszło do naruszenia przepisów, ale pomimo to wyrok jest zgodny z prawem, 3) wydanie wyroku niezgodnego z prawem nie spowodowało powstania szkody. • oddalenie skargi wniesionej od wyroku następuje także w formie wyroku, a od postanowienia co do istoty sprawy w postępowaniu nieprocesowym – odpowiednio w formie postanowienia.

 • uwzględniając skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, Sąd Najwyższy stwierdza,

• uwzględniając skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, Sąd Najwyższy stwierdza, że wyrok (postanowienie co do istoty sprawy) jest w zaskarżonym zakresie niezgody z prawem, • stwierdzenie niezgodności z prawem nie uchyla prawomocności ani mocy obowiązującego tego orzeczenia, stanowi jedynie prejudykat dla późniejszego procesu odszkodowawczego, w którym strona może dochodzić od Skarbu Państwa odszkodowania za wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem, • orzeczenie Sądu Najwyższego uwzględniające skargę ma charakter deklaratoryjny.

Ustawodawca przewidział jedną sytuację, w której po rozpoznaniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem

Ustawodawca przewidział jedną sytuację, w której po rozpoznaniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia może dojść do uchylenia zaskarżonego wyroku: • jeżeli w chwili orzekania sprawa ze względu na osobę nie podlegała orzecznictwu sądów polskich albo w sprawie droga sądowa była niedopuszczalna, Sąd Najwyższy stwierdzając niezgodność wyroku z prawem - uchyla zaskarżony wyrok oraz wyrok sądu pierwszej instancji i odrzuca pozew albo umarza postępowanie, • w razie braku jurysdykcji krajowej lub niedopuszczalności drogi sądowej Sąd Najwyższy okoliczności te bierze pod uwagę z urzędu, bez względu na to, czy były one objęte podnoszoną przez skarżącego podstawą.

SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA art. 399 -4161 • skarga o wznowienie postępowania jest środkiem

SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA art. 399 -4161 • skarga o wznowienie postępowania jest środkiem restytucyjnym o najbardziej złożonym charakterze, • podobnie jak środki zaskarżenia, środek ten zmierza do obalenia orzeczenia co do istoty sprawy, jednocześnie jednak jego skuteczne wniesienie powoduje ponowne rozpoznanie sprawy przy zastosowaniu, co do zasady, przepisów o postępowaniu przed sądem I instancji (art. 406 KPC).

DOPUSZCZALNOSĆ POSTĘPOWANIA SKARGI O WZNOWIENIE Art. 399 KPC § 1 W wypadkach przewidzianych w

DOPUSZCZALNOSĆ POSTĘPOWANIA SKARGI O WZNOWIENIE Art. 399 KPC § 1 W wypadkach przewidzianych w dziale niniejszym można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem. § 2 Na podstawie określonej w art. 4011 postępowanie może być wznowione również w razie zakończenia go postanowieniem.

Można żądać wznowienia postępowania wyłącznie w sprawach, w których postępowanie: 1) zostało zakończone, 2)

Można żądać wznowienia postępowania wyłącznie w sprawach, w których postępowanie: 1) zostało zakończone, 2) wyrok, kończący postępowanie, jest prawomocny. Przy czym obydwa warunki muszą być spełnione łącznie. Skarga o wznowienie postępowania przysługuje, gdy postępowanie zakończono jednym z następujących orzeczeń: 1) wyrokiem, 2) nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym(art. 494 § 2 KPC), 3) nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym (art. 504 § 2 KPC), 4) Postanowieniem uznającym orzeczenie sądu zagranicznego (art. 11481 § 3 KPC), 5) postanowieniem orzekającym o wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego (art. 1151 § 1 KPC).

Przedmiotem skargi może być zatem każdy wyrok bez względu na tryb postępowania, w jakim

Przedmiotem skargi może być zatem każdy wyrok bez względu na tryb postępowania, w jakim zapadł, tj. wyrok w trybie zwykłym, uproszczonym i w europejskim postępowaniu w sprawach drobnych roszczeń (art. 50521 i n. KPC), a także, bez względu na jego charakter, tzn. wyrok końcowy, częściowy (art. 317 KPC), wstępny (art. 318 KPC) i zaoczny (art. 339 KPC). W sytuacji wniesienia skargi od wyroku częściowego lub wstępnego, dalsze postępowanie – jak należy sądzić – powinno zostać zawieszone do czasu zakończenia postępowania skargowego (art. 177 § 1 pkt 1 KPC). (M. Kłos (w: ) Art. 399 KPC T. II red. Piasecki 2016, wyd. 7).

Art. 524 KPC § 1 Uczestnik postępowania może żądać wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem

Art. 524 KPC § 1 Uczestnik postępowania może żądać wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem orzekającym co do istoty sprawy, jednakże wznowienie postępowania nie jest dopuszczalne, jeżeli postanowienie kończące postępowanie może być zmienione lub uchylone. § 2 Zainteresowany, który nie był uczestnikiem postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem orzekającym co do istoty sprawy, może żądać wznowienia postępowania, jeżeli postanowienie to narusza jego prawa. W takim wypadku stosuje się przepisy o wznowieniu postępowania z powodu pozbawienia możności działania.

PODSTAWY SKARGI O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA przyczyny nieważności przyczyny restytucyjne

PODSTAWY SKARGI O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA przyczyny nieważności przyczyny restytucyjne

Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności: 1)jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona

Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności: 1)jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia; 2)jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

Art. 379 KPC Nieważność postępowania zachodzi: 1)jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna; 2)jeżeli strona nie

Art. 379 KPC Nieważność postępowania zachodzi: 1)jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna; 2)jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany; 3)jeżeli o to samo roszczenie między tymi samymi stronami toczy się sprawa wcześniej wszczęta albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona; 4)jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy; 5)jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw; 6)jeżeli sąd rejonowy orzekł w sprawie, w której sąd okręgowy jest właściwy bez względu na wartość przedmiotu sporu.

Podstawy restytucyjne: 1) oparcie wyroku na dokumencie podrobionym lub przerobionym; 2) oparcie wyroku na

Podstawy restytucyjne: 1) oparcie wyroku na dokumencie podrobionym lub przerobionym; 2) oparcie wyroku na skazującym wyroku karnym następnie uchylonym; 3) uzyskanie wyroku za pomocą przestępstwa; 4) późniejsze wykrycie prawomocnego wyroku dotyczącego tego samego stosunku prawnego; 5) wykrycie takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których uczestnik nie mógł skorzystać w poprzednim postępowaniu; 6) stwierdzony wpływ na treść wyroku postanowienia niekończącego postępowanie w sprawie, wydanego na podstawie aktu normatywnego uznanego przez TK za niezgodny z Konstytucją RP, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, uchylonego lub zmienionego zgodnie z art. 4161 KPC.

Uchwała SN z dnia 17 grudnia 2009 r. , III PZP 2/09 Orzeczenie Trybunału

Uchwała SN z dnia 17 grudnia 2009 r. , III PZP 2/09 Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające w sentencji niezgodność z Konstytucją określonej wykładni aktu normatywnego, które nie powoduje utraty mocy obowiązującej przepisu, nie stanowi podstawy do wznowienia postępowania przewidzianej w art. 401[1] KPC.

 • o wniesienia skargi o wznowienie postępowania legitymowane są strony, ich następcy prawni,

• o wniesienia skargi o wznowienie postępowania legitymowane są strony, ich następcy prawni, interwenient uboczny samoistny oraz prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i organizacje pozarządowe w zakresie, w jakim są uprawnione do wszczęcia postępowania, • postępowaniu nieprocesowym skarga może być wniesiona przez uczestników postępowania, • skargę może wnieść także zainteresowany, który nie był uczestnikiem postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem orzekającym co do istoty sprawy – może on żądać wznowienia, jeżeli postanowienie to narusza jego prawa (art. 524 § 2 KPC).

Art. 409 KPC Skarga o wznowienie powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie

Art. 409 KPC Skarga o wznowienie powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.

 • w skardze o wznowienie postępowania muszą zostać wskazane ustawowe podstawy wznowienia –

• w skardze o wznowienie postępowania muszą zostać wskazane ustawowe podstawy wznowienia – wymóg ten wyznacza granice, w jakich sąd rozpoznaje sprawę na nowo, • rozpoznając sprawę, sąd pozostaje bezwzględnie związany przyczyną wznowienia i wyłącznie do niej ogranicza rozpoznanie sprawy, • sąd może oprzeć się wyłącznie na ustaleniach poczynionych w związku z przytoczoną przez skarżącego podstawą wznowienia, • dodatkowym elementem skargi o wznowienie postępowania jest wskazanie okoliczności stwierdzających zachowanie terminu do wniesienia skargi, • dopuszczalność wniesienia skargi ograniczona jest terminem 3 -miesięcznym, przy czym początek jego biegu jest uzależniony od okoliczności konkretnej sprawy.

Art. 407 KPC § 1 Skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin

Art. 407 KPC § 1 Skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy. § 2 W sytuacji określonej w art. 4011 skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Jeżeli w chwili wydania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego orzeczenie, o którym mowa w art. 4011, nie było jeszcze prawomocne na skutek wniesienia środka odwoławczego, który został następnie odrzucony, termin biegnie od dnia doręczenia postanowienia o odrzuceniu, a w wypadku wydania go na posiedzeniu jawnym od dnia ogłoszenia tego postanowienia.

 • nie można żądać wznowienia postępowania po upływie dziesięciu lat od dnia uprawomocnienia

• nie można żądać wznowienia postępowania po upływie dziesięciu lat od dnia uprawomocnienia się wyroku, z wyjątkiem wypadku, gdy strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana, • termin ten jest terminem prawa materialnego, w związku z czym nie stosuje się do niego instytucji prawa procesowego – w szczególności termin ten nie podlega przedłużeniu, skróceniu ani przywróceniu, • skarga wniesiona po upływie tego terminu jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.

 • do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności oraz na podstawie przewidzianej w art.

• do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności oraz na podstawie przewidzianej w art. 4011 KPC właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów różnych instancji, właściwy jest sąd instancji wyższej, • do wznowienia postępowania na innej podstawie właściwy jest sąd, który ostatnio orzekał co do istoty sprawy (art. 405 KPC), • po wniesieniu skargi do sądu właściwego następuje jej badanie przez przewodniczącego po kątem spełnienia wymogów formalnych, • dopuszczalne jest uzupełnianie braków skargi przy zastosowaniu art. 130 -1304 KPC – skarga, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie, jak również skarga nieopłacona podlega zwrotowi, • skutecznie wniesiona skarga podlega następnie ocenie sądu pod względem jej terminowości, dopuszczalności oraz oparcia na ustawowej podstawie – na potrzeby tego badania sąd może zażądać od skarżącego uprawdopodobnienia okoliczności stwierdzających zachowanie terminu lub dopuszczalność wznowienia (art. 410 § 2 KPC), • skarga spóźniona lub niedopuszczalna podlega odrzuceniu,

 • rozpoznając ponownie sprawę, sąd stosuje odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem I

• rozpoznając ponownie sprawę, sąd stosuje odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem I instancji, w tym przepisy o rozprawie, o postępowaniu dowodowym, o czynnościach procesowych, o doręczeniach, jak również dotyczące wydawania orzeczeń, ich uzasadniania i doręczania, • nie znajdują zastosowania przepisy o zmianach przedmiotowych i podmiotowych, • sędzia, którego udziału lub zachowania się w procesie poprzednim dotyczy skarga, wyłączony jest od orzekania w postępowaniu ze skargi o wznowienie (art. 413 KPC).

Art. 414 KPC Wniesienie skargi o wznowienie tamuje wykonania zaskarżonego wyroku. W razie uprawdopodobnienia,

Art. 414 KPC Wniesienie skargi o wznowienie tamuje wykonania zaskarżonego wyroku. W razie uprawdopodobnienia, że skarżącemu grozi niepowetowana szkoda, sąd może na wniosek strony wstrzymać wykonanie wyroku, chyba że strona przeciwna złoży odpowiednie zabezpieczenie. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

 • orzeczenia, jakie sąd wydaje po ponownym rozpoznaniu sprawy we wznowionym postępowaniu, uzależnione

• orzeczenia, jakie sąd wydaje po ponownym rozpoznaniu sprawy we wznowionym postępowaniu, uzależnione są od merytorycznej oceny zasadności podniesionych przez skarżącego podstaw wznowienia, • przypadku bezzasadności podstaw wznowienia sąd oddala skargę, • pozytywna ocena zasadności podstaw wznowienia może doprowadzić do zmiany zaskarżonego orzeczenia lub jego uchylenia i odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania, ’ • jeżeli do rozstrzygnięcia o wznowieniu postępowania zakończonego wyrokiem właściwy jest Sąd Najwyższy, sąd ten orzeka tylko o dopuszczalności wznowienia, a rozpoznanie sprawy przekazuje sądowi drugiej instancji, • o oddaleniu skargi i zmianie zaskarżonego orzeczenia sąd rozpoznający skargę rozstrzyga wyrokiem, a o uchyleniu orzeczenia i odrzuceniu pozwu lub umorzeniu postępowania – postanowieniem,

 • od wyroków wydawanych przez sąd I instancji po ponownym rozpoznaniu sprawy przysługuje

• od wyroków wydawanych przez sąd I instancji po ponownym rozpoznaniu sprawy przysługuje apelacja, • wyrok wydany przez sąd II instancji może być zaskarżony skargą kasacyjną, o ile z uwagi na przedmiot sprawy i wartość przedmiotu sporu zaskarżenia skarga taka będzie dopuszczalna, • postanowienie w przedmiocie uchylenia zaskarżonego orzeczenia i odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania wydane przez sąd I instancji jest zaskarżalne zażaleniem; jeżeli zostało ono wydane przez sąd II instancji, to może być od niego wniesiona skarga kasacyjna (o ile z uwagi na przedmiot sprawy i wartość przedmiotu sporu zaskarżenia skarga taka będzie dopuszczalna).

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę