N NCELEME RAPORU DZENLEME TEKNKLER HZMET ETM 12122019

ÖN İNCELEME RAPORU DÜZENLEME TEKNİKLERİ HİZMET İÇİ EĞİTİMİ 12/12/2019 Dr. Mehmet TANIŞIR Vali Yardımcısı

DÜZENLENECEK RAPORLAR �ÖN İNCELEME RAPORU �DİSİPLİN RAPORU �ARAŞTIRMA RAPORU �TEVDİ RAPORU �TAZMİN RAPORU � 4483 sayılı Kanuna göre yapılan ön inceleme sonucunda “ön inceleme” raporu düzenlenir. � Ayrıca, İddia konusu eylemin 4483 sayılı Kanun kapsamına girmemesi ve diğer bazı nedenlerle “araştırma raporu”, İddia konusu eylem tazmini gereken bir zarara neden olmuşsa “tazmin raporu”, İddia konusu eylem genel hükümlere göre soruşturulması gerekiyor ise “tevdi raporu”, İddia konusu eylem ayrıca disiplin suçu ise “disiplin raporu”, Düzenlenir.

MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUNUN UYGULAMASI İLE İLGİLİ OLARAK İÇİŞLERİ BAKANLIĞINCA YÜRÜTÜLECEK İŞLEMLERE İLİŞKİN YÖNERGE � Tevdi raporu düzenlenmesi � Madde 19 - Ön inceleme sırasında suç konusunun 4483 sayılı Kanun kapsamında olmadığının anlaşılması halinde, ön inceleme yapmakla görevlendirilenler bu konuda “Tevdi Raporu” düzenlerler. Bu hususla ilgili olarak ayrıca ön inceleme raporu düzenlenmez. Ancak, ön inceleme onayı alan birim tarafından ön inceleme talebinde bulunan Cumhuriyet başsavcılığına veya ilgili kuruma bu tevdi raporunun bir örneği üst yazı ekinde gönderilir. � Ön incelemenin Bakanlık denetim elemanlarınca yapılması halinde, bir örneği ekli, iki örneği eksiz olmak üzere üç örnek tevdi raporu düzenlenir. Eksiz iki örneği Bakanlığa, ekli bir örneği de yetkili Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. � Ön inceleme sırasında iddia konusunun diğer bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından incelenmesi gerektiğinin anlaşılması durumunda düzenlenen tevdi raporu yetkili mercilere iletilir. � Vali ve kaymakamlar tarafından ön inceleme yapmakla görevlendirilenler ise düzenleyecekleri tevdi raporunu ekleri ile birlikte görevlendiren mercie sunarlar. Vali ve kaymakamlar bu tevdi raporlarını ilgili Cumhuriyet başsavcılığına gönderirler.

ÖN İNCELEME RAPORU �Raporda Bulunması Gereken Başlıklar ü Başlangıç - Giriş ü Raporun Konusu ü Kapsam Dışında Bırakılan Konular ve Nedenleri ü Muhbir-Müşteki ü Öğrenme Tarihi ü Olay Yeri ve Tarihi ü Hakkında Ön İnceleme Yapılanlar ü İnceleme ü Değerlendirme ü Sonuç

BAŞLANGIÇ �Makamının. . . . tarih ve. . . �sayılı onay ve. . . tarih ve. . . sayılı görev emirleri �uyarınca mahallinde yürütülen araştırma/ inceleme �sonucunda iş bu araştırma/ ön inceleme raporu �tarafımdan/tarafımızdan düzenlenmiştir.

ÖN İNCELEME KONUSU �hakkında ileri sürülen: � “. . Mahkemesi tarafından verilen ve. . . Tarafından �Onanarak Kesinleşen mahkeme kararını yerine �getirmeyerek görevini kötüye kullandığı” �iddiası, Ön İnceleme konusunu oluşturmaktadır.

KAPSAM DIŞINDA BIRAKILAN KONULAR VE NEDENLERİ: Düzenlenen raporda kapsam dışında bırakılan konu/konular ve nedenleri belirtilir.

MUHBİR-MÜŞTEKİ � Muhbir veya müşteki, araştırma, inceleme veya � soruşturma yapmak üzere idareyi harekete � geçiren üçüncü şahıslardır.

ÖĞRENME TARİHİ � Ön İnceleme konusu eylem veya işlemin yetkili � merciler tarafından öğrenildiği tarihtir. � Uygulamada, ön incelemeye yetkili merciin � ön inceleme onay tarihi, öğrenme tarihi olarak � kullanılmaktadır.

OLAY YERİ VE TARİHİ � Ön İnceleme konusu işlem/işlemler veya � eylem/eylemlerin tesis veya işlendiği yer/yerler � ile tarih/ tarihleri yazılır.

HAKKINDA ÖN İNCELEME YAPILAN/YAPILANLAR � Hakkında ön inceleme yapılanların ad ve � soyadları ile görev unvan ve yerleri yazılır.

İNCELEME �İnceleme bölümü inceleme konusu eylem veya �işleme ilişkin suçun maddi unsurlarının � sergilendiği bölümdür. Başka bir ifadeyle �işlemin suç teşkil ettiğine dair delil niteliği �taşıyan yazılı belge ve kayıtlardır. �Bu inceleme bölümünde; -Toplanan Bilgi ve Belgeler, -Alınan İfade ve Beyanlar, Yer alır.

HAKKINDA ÖN İNCELEME YAPILAN/ YAPILANLARIN İFADELERİ �. . alınan. . . tarihli ifadesinde �hakkında ileri sürülen iddialara karşı aynen : (Ek: ) �“. . . Bu gerekçelerle hakkımda ileri sürülen iddiaları kabul etmiyorum. ” şeklinde beyanda bulunmuştur.

TANIK İFADELERİ � İncelenen olayla ilgili olarak, aydınlatılması görgü tanıklarının ifadelerine bağlı olan ve incelenen olayın oluşumunu bizzat gören veya duyan kimselerin ifadeleri tanık sıfatıyla alınmalıdır.

BİLGİSİNE BAŞVURULANLARIN İFADELERİ � Tanıklar dışında dinlenen kişilerin ifadeleri olup, � bu ifadeler alınırken ilgililere yemin ettirilmez.

DEĞERLENDİRME Konunun bütün boyutlarıyla irdelendiği, tartışıldığı ve inceleme konusu hakkında bir kanaate varılan bölümdür. Bu bölümde, inceleme dosyasında konu ile doğrudan ilgili bilgi ve belgeler irdelenir, muhbir ve müşteki iddiaları, konu hakkında bilgisine başvurulanların ve tanıkların beyanları, şikayet edilenlerin ifadeleri, bilirkişi raporları, inceleme tutanakları, diğer kayıt ve dokümanlar değerlendirilir, tartışılır. Gerekirse karşılaştırmalı çözümler ve değerlendirmeler yapılır. Belirlenen durum, mevzuat hükümleri (Yasa, tüzük, yönetmelik, emir, genelge, yönergeler. . )ile karşılaştırılarak suç unsurlarının tamam olup olmadığı, gerekçeli bir biçimde ortaya konulur.

SONUÇ � Sonuç bölümü; incelenen olayın somut olarak özetlendiği, � suçun maddi unsurunun açık ve net bir şekilde ortaya konulduğu, � fiilin neden suç teşkil ettiğine dair hukuki � değerlendirmenin yapıldığı, � fiil ile fail arasında bağlantının kurulduğu ve gerekçeli önerinin yapıldığı � bölümdür.

SONUÇ Sonuç olarak; a)Suç unsurlarının tamam olduğunun anlaşılması halinde hakkında inceleme yapılanın eylem ve işlemlerine uyan yasa maddeleri de belirtilerek 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Yasa’nın 6. maddesi gereğince SORUŞTURMA İZNİ VERİLMESİ, b)Suç unsurlarının tamam olmadığının anlaşılması halinde ise 4483 Sayılı Yasa’nın 6. maddesi gereğince SORUŞTURMA İZNİ VERİLMEMESİ , kanaati yazılır.

TEVDİ RAPORU BAŞLANGIÇ: Bu bölüme, Valilik Makamının ön inceleme onay emri yazılmalıdır. MUHBİR VE MÜŞTEKİ : Bu bölüme, varsa muhbir yada şikayetçinin açık kimliği yoksa Kamu Hukuku yazılmalıdır. İDDİA KONUSU : Bu bölüme kamu hukuku veya muhbir yada şikayetçiden gelen iddia yazılmalıdır. KAPSAM DIŞINDA BIRAKILAN KONULAR VE NEDENLERİ: Düzenlenen raporda kapsam dışında bırakılan konu/konular ve nedenleri belirtilir. HAKKINDA SORUŞTURMA YAPILMASI GEREKENLER : Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesi halinde OLAY TARİHİ VE YERİ: Bu bölüme, olayın işlendiği yeri ile olay tarihi yazılmalıdır. TAHLİL VE SONUÇ : (Bu Bölüme, elde edilen bilgi ve belgeler tahlil edilerek, kanaat ve sonuç özet olarak yazılmalıdır. )

AÇIKILAMALAR �Muhbir (İhbarcı): İşlenmiş ya da işlendiği sanılan bir suçu yetkili makamlara bildiren, suçtan zarar görmeyen ve suçla ilişkisi bulunmayan kimsedir. � �Müşteki (Şikayetçi/Yakınıcı): Suçtan zarar gören ve yetkili makamlara bu suçu ihbar eden kişidir. �

AÇIKILAMALAR �ŞİKAYET : Suçtan zarar görenin bizzat yetkili makamlara başvurarak soruşturma açılmasını istemesidir. Şikayet yazılı ve sözlü olmak üzere iki şekilde yapılır. Şikayetin sözlü olarak yapılması halinde bir tutanak düzenlenmesi ve müştekiye imzalattırılması gerekir. � �İHBAR : Suçla ilişkisi bulunmayan bir kimse veya kimselerin suç işlendiğini yetkili makamlara bildirmesidir. Sözlü ihbarlarında bir tutanağa geçirilerek muhbire imzalattırılması gerekir.

ÖN İNCELEME YAPANLARIN YETKİSİ � Ön inceleme ile görevlendirilen kişi veya kişiler, bakanlık müfettişleri ile kendilerini görevlendiren merciin bütün yetkilerini haiz olup, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda Ceza Muhakemesi Kanununa göre işlem yapabilirler; hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesini de almak suretiyle yetkileri dahilinde bulunan gerekli bilgi ve belgeleri toplayıp, görüşlerini içeren bir rapor düzenleyerek durumu izin vermeye yetkili mercie sunarlar. � Yetkili merci bu rapor üzerine «soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine» karar verir. Bu kararlarda gerekçe gösterilmesi zorunludur. (mad. 6)

KARARLAR �ÖZET: 4483 sayılı Yasanın 5 inci ve 6 ncı maddelerine göre ön inceleme yapmakla görevlendirilenlerin, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesini de almak suretiyle yetkileri dahilinde bulunan gerekli bilgi ve belgeleri toplayıp, görüşlerini içeren bir rapor düzenleyerek durumu izin vermeye yetkili makama sunmakla görevli olmaları nedeniyle olay ve bulguların saptırılması, delillerin karartılması gibi taraflı ve sübjektif davranış halleri hariç olmak üzere, düzenledikleri raporlardaki saptamalardan ve getirdikleri tekliflerden dolayı karar verme konumunda olmamaları nedeniyle sorumlu tutulmalarına hukuken olanak yoktur. � T. C. Danıştay 1. Dairesi Esas: 2006/1269 -Karar: 2007/141 -Karar Tarihi: 14. 02. 2007

�İddia konusunun teknik olması ve dosyadan karar verilebilmesi için yeterli bilgi bulunmaması halinde, bilirkişi görevlendirilerek soruşturmanın derinleştirilmesi için dosyanın iadesine ( Danıştay 2. D 04. 3. 1998 tarih ve E: 1996/1429, K: 1998/727)

BİLİRKİŞİ TAYİN, TENSİP VE YEMİN TUTANAĞI �……………. Valiliğinin. . . . /2017 gün ve. . . . sayılı emirleri gereğince, tarafımdan yapılmakta olan ön incelemede, teknik, ilmi ve fenni kanaatlerine başvurulması zarureti hasıl olduğundan, . . . oğlu, 19. . . /. . . (Doğum yeri) doğumlu ve. . . . nüfusuna kayıtlı, . . . . nde görevli, . . . . ’nın ( birden fazla ise ayrı, ayrı yazılacak ) CMK’nın 63. maddesi hükmü gereğince, bilirkişi olarak atanmasına karar verilmiş olup, adı geçene/geçenlere CMK’nın 64. maddesi hükmüne göre, yemini yaptırılarak, aşağıdaki konularda teknik, ilmi ve fenni kanaatlerinin belirtilmesi istenildi. �KONU : . . . . (Buraya bilirkişinin hangi konuda kanaatinin belirtilmesi isteniyorsa kendisine teslim edilen belgeler aynen belirtilerek net bir şekilde ve konular birden fazla ise sıra numarası verilerek belirtilmelidir. Konunun alt kısmına da, bilirkişiden konunun aydınlatılmasına yönelik, hangi hususlarda ve hangi soruların cevaplarının istendiği açıklanmalıdır. )

� Bilirkişiye CMK’nın 66. Maddesinde belirtilen yetkileri hatırlatılarak konu hakkındaki kanaatlerini içeren raporun tarafıma …. tarihine kadar teslim edilmesi istendi. Ön inceleme esnasında başvurulması gereken evrakın örnekleri kendisine teslim edildi ve bu evrakı raporuyla iade etmeleri gerektiği hatırlatılarak işbu tutanak müştereken düzenlenerek imzalandı………. /……… � MUHAKKİK YEMİNLİ KATİP BİLİRKİŞİ/BİLİRKİŞİLER

�Eylemin hukuki nitelik taşıması ve iptal davasına konu olabileceği durumlarda soruşturma izni verilmemesi gerektiği. (Danıştay 2. D 19. 09. 2000 tarih ve E: 2000/2901, K: 2000/3194)

�Eylemin tazmini gerektiren nitelikte olması halinde, ceza kovuşturması yapılamayacağı. (Danıştay 2. D 05. 10. 2001 tarih ve E: 2001/1438, K: 2001/2212)

ÖN İNCELEME RAPORLARINDA GÖRÜLEN EKSİKLİKLER � 1. İfade tutanaklarında, raporda, dizi pusulasında imzaların unutulması, � 2. İhbar/Şikâyet konularının tamamının ayrı ele alınmadığı, bazı iddialar hakkında işlem yapılmadığı, teklif getirilmediği, � 3. 4483 sayılı Kanun’a göre düzenlenen ön inceleme raporlarında; hakkında ön inceleme yapılan kamu görevlisinin hangi fiili işlediği ve hangi mevzuat hükümlerini ihlal ettiği hususlarının açıkça yazılmadığı, � 4. Ön inceleme esnasında karşılan, aynı fiille ilgili olduğu anlaşılan başka kişinin/kişilerin de ön inceleme kapsamına dâhil edilmediği, � 5. Ön inceleme esnasında ortaya çıkan farklı fiillerle ilgili yeni onay alınmadığı,

ÖN İNCELEME RAPORLARINDA GÖRÜLEN EKSİKLİKLER � 6. Aynı konu ve kişiler hakkında daha önceden ön inceleme yapılıp yapılmadığının irdelenmediği, � 7. Ön inceleme - soruşturma işlemlerinde olayın ilgilisi ve sorumlusu bizzat tespit edilmeden ve raporda her kamu görevlisinin isim ve unvanı açıkça yazılması gerekirken sadece …. görevlileri denilerek dosya tanzim edildiği, � 8. Ön inceleme raporlarının “Kapsam Dışı Bırakılan Konular ve Nedenleri” bölümünde “Disiplin ” , “Tevdi” ve “Tazmin” yönlerine hiç değinilmediği; Kapsam Dışı Konuların Ön İnceme Raporunda belirtilmemesi, � 9. Hakkında işlem tesis edilen personel arasında astlık, üstlük ilişkisinden bahsedilmediği, � 10. Bazı konularda, örneğin İhale komisyonunda görev alan personel hakkında işlem tesis edilirken, olayda hangi teknik konuda kusur olduğu, hangisinde kusur bulunmadığı (Elektrik, inşaat, makine…) irdelenmeden, bütün personelin sorumlu gösterildiği,

ÖN İNCELEME RAPORLARINDA GÖRÜLEN EKSİKLİKLER � 11. Ön incelemeciye Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. maddesindeki yasal haklarının bildirilmediği, � 12. Tanık sıfatıyla ifadesi alınanların bazılarına yemin verdirilmediği ve nedeninin bildirilmediği. � 13. Bazı dosyalarda bulunan, başka kurumlardan temin edilmiş belgelerin tasdiksiz olduğu, bazılarının okunamayacak derecede silik vaziyette olduğu, � 14. Bazı dosyalarda evrakların usulünce numaralandırılmadığı, � 15. Bazı dosyalarda dizi pusulasının düzenlenmediği, düzenlenenlerin de sağdan sola veya soldan sağa olacak şekilde farklı yapıldığı, � 16. Ön inceleme işlemlerinde hakkında işlem tesis edilenlerden “sanık”, “şüpheli” gibi sözler kullanıldığı görülmektedir. Bu terimler yargı mercilerince kullanılmakta olup, “hakkında ön inceleme yapılan” ibaresi kullanılması gerekmektedir.

ÖN İNCELEME RAPORLARINDA GÖRÜLEN EKSİKLİKLER � 17. İddia konularının tümü hakkında inceleme yapılmaması, � 18. Şikayetçinin ifadesinin alınmaması, adresinin belirtilmemesi, � 19. Şikayetçi ile Muhbir ayrımının yapılmaması, � 20. Onayda belirtilen konuların dışına çıkılması, � 21. İlgili mercilerden istenen belgelerin yazılı olarak istenmemesi, � 22. Belgelerin dizi pusulasına bağlanmış ve tasdikli olarak istenmemesi, dosyadaki belgelerin tamamına ek numarası verilmemesi, � 23. Gerekli belgelerin toplanmasında eksikliklerin olması, �

ÖN İNCELEME RAPORLARINDA GÖRÜLEN EKSİKLİKLER 24. Gereksiz belge toplanması, 25. İlgili mercilerden istenen belgelerin, Rapor’un İnceleme bölümünde özetlenmemesi, 26. İfade tutanağı 2 sayfa olmasına rağmen sadece son sayfanın imzalanması, 27. Tanık ve hakkında ön inceleme yapılan ifadelerinin Rapor’da yeterince irdelenmemesi, 28. Bilgisine başvurulması gereken bazı kişilerin bilgisine başvurulmaması , 29. Raporda gereksiz tekrarlara yer verilmesi, 30. Elde edilen bilgi ve belgeler ile varılan sonuç arasında illiyet bağının kurulamaması, 31. Muhakkikin gerekçe yazmadan ek süre talep etmesi, 32. Rapor’un Sonuç Bölümü’nün ya çok kısa yada çok uzun olarak tanzim edilmesi, 33. Türkçe dil bilgisi ve imla kurallarına dikkat edilmemektedir.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR � Eksik inceleme yapılmamalı, � Sonuç kısmında hakkında ön inceleme yapılanın hangi fiilden dolayı ve hangi mevzuat hükümlerini ihlal ettiği açıkça belirtilmeli, � Kullanılan form ve Raporlarda bir standart sağlanmalı, � Türkçe dil bilgisi ve imla kurallarına dikkat edilmeli,

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR l l l Rapor düzgün bir ifade ile yazılmalıdır. Rapor konuları açık bir şekilde belirtilmelidir. Raporlarda konu dışına çıkılmamalı, esas sonucu etkilemeyecek gereksiz ayrıntılardan kaçınılmalıdır. Konular yer, zaman, delil, tanık, vb. gibi ana unsurları ve ilgili mevzuat hükümleri ile ele alınmalı, öznel ya da dayanaksız yorumlar yapılmamalıdır. Raporlar, İl İdare Kurulu Müdürlüğüne yasal süresinde ulaştırılmalı, gecikmelere yer verilmemelidir.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR l Rapor sonlarına inceleme dosyasındaki evrakın sıra numarası, tarihi, sıra numarası, parça adetini gösteren dizi pusulası eklenmelidir. l Raporların başlangıçtan sonuç kısmına kadar her sayfası ön incelemeci tarafından parafa edilmeli son sayfası imzalanmalıdır. Ayrıca sayfa numarası verilmesi unutulmamalıdır. l Gerçekleşen fiilin 4483 sayılı Yasa kapsamında olmasına özen gösterilmeli, kişinin kapsam dışındaki fiillerinden dolayı yargı karşısına çıkması hususundaki hassasiyette azami özen gösterilmelidir.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR �Ön incelemeciler inceledikleri defter veya evrak üzerinde açıklama ve düzeltme yapmamalı, �Ön inceleme sırasında idarenin işine karışmamalı, bu konuda emir vermemeli, �Takibi şahsi şikâyete bağlı suçlarda yetkili mercilere usulüne göre verilmiş bir şikâyet dilekçesinin bulunup bulunmadığına dikkat edilmeli; sözlü ihbar ve şikâyetler yazılı hale getirilmelidir. �Şikâyet edilen suçun, zamanaşımına uğrayıp uğramadığına, çıkarılmış bulunan af kapsamına girip girmediğine, müştekinin şikâyetinden vazgeçip geçmediğine yada suç isnat edilen kişinin ölüp ölmediğine bakmalıdır.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR �Görevlilerin şahsiyet ve vakarını rencide edecek tutum ve davranışlardan kaçınmalı; raporlarında görevlileri incitecek ima, istihza ve ağır ifadelere yer verilmemelidir. �Peşin hükümden sakınmalı; vaat edici veya taraf tutucu şekilde konuşmamalıdır. Konuşmaları ile kendini bağlamamalıdır. �Her ne suretle olursa olsun, tartışma yapmaktan ve personelin görevlerine müdahale etmekten kaçınmalıdır. �Ön inceleme konusu ile ilgili tanık ve hakkında ön inceleme yapılanların ifadelerine sınırlama getirilmemeli; söylemek istedikleri ifade tutanaklarına geçirilmelidir.

TEŞEKKÜRLER Dr. Mehmet TANIŞIR Vali Yardımcısı