KAYSER KK VE ORTA LEKL MKELLEFLER GRUP BAKANLII
KAYSERİ KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ MÜKELLEFLER GRUP BAŞKANLIĞI SİNAN POLAT VERGİ MÜFETTİŞİ KAYSERİ 2013
ELEKTRONİK FATURA (E-FATURA) VE ELEKTRONİK DEFTER (E-DEFTER) UYGULAMASI
I-BÖLÜM ELEKTRONİK FATURA (E-FATURA)
YASAL DÜZENLEME • Maliye Bakanlığı; elektronik defter, belge ve kayıtların oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafaza ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve tutulması ve düzenlenmesi zorunlu elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması hususunda zorunluluk getirmeye yetkilidir. (VUK Mük Md 242 ve Mük md 257)
YASAL DÜZENLEME Maliye Bakanlığı VUK kanunu ile kendisine verilen yasal yetkisini yaptığı idari düzenlemelerle kullanmış olup, E-Faturaya ilişkin idari düzenlemeler aşağıdaki gibidir. • • • 397 Sıra No. lu VUK GT 416 Sıra No. lu VUK GT 421 Sıra No. lu VUK GT 424 Sıra No. lu VUK GT 58 Sıra No. lu VUK Sirküleri
YASAL DÜZENLEME • 397 Sıra No. lu VUK Genel Tebliği ile getirilen uygulama, başlangıçta anonim ve limited şirketlerin kullanımına açılmıştır. • 416 Sıra No. lu VUK Genel Tebliği ile gerçek kişi mükellefler uygulamaya katılmışlardır.
421 SIRA NO. LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? • Kayıtlı kullanıcılar arasında e-fatura kullanımı, alternatif yöntem olmaktan çıkarılmıştır. • Bazı sektörler için e-fatura kullanma zorunluluğu getirilmiştir. • Özel entegrasyon yöntemi getirilmiştir. • e-Faturanın saklanması konusunda Başkanlıktan izin almış saklamacı kuruluşlardan hizmet alınabilmesine izin verilmiştir. • e-Faturaya kayıtlı kullanıcılar 1/9/2013 tarihinden itibaren kendi aralarında sadece e-fatura düzenleyeceklerdir. • Çok uluslu şirketlerin uygulamadan yararlanabilmesi için kolaylık sağlanmıştır.
424 SIRA NO. LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? • Uygulamaya kayıtlı olan gerçek kişiler faturalarını mali mühürle de onaylayabileceklerdir. • İsteyen kullanıcılar faturalarının özel entegratörün mali mührü ile onaylanmasını talep edebileceklerdir.
FATURA Vergi Usul Kanununun • 229 uncu maddesinde fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır. • 230 uncu maddesinde ise faturanın şekli belirtilerek içermesi gereken asgari bilgiler sayılmıştır. • 231 inci maddesinde de fatura düzenlenmesinde uyulacak kaideler düzenlenmiştir. • 232 nci maddesinde ise fatura kullanma mecburiyetine yer verilmiştir.
E-FATURA NEDİR? 397 Seri Nolu VUK tebliğinde yer alan şartlara uygun olan ve elektronik belge biçiminde oluşturulmuş faturadır. • E-Fatura, yeni bir belge türü olmayıp, kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. • Mal veya hizmet satışı işleminde hem kâğıt faturanın hem de elektronik faturanın bir arada düzenlenmesi mümkün değildir.
E-FATURA UYGULAMASI TANIMI • Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen standartlara uygun E-faturaların, muhatapları arasında güvenli ve sağlıklı bir biçimde dolaşımını sağlamak amacı ile oluşturulan uygulamaların genel adıdır.
E-FATURA UYGULAMASI • E-Fatura Portalına kayıtlı kullanıcılar sistemde kayıtlı olan kullanıcılara e-fatura gönderebilir, e-fatura alabilir ve söz konusu e-faturalarını bilgisayar ortamında muhafaza ederek istendiğinde ibraz edebilirler.
E-FATURA UYGULAMSI HANGİ MÜKELLEFLERİ KAPSAMAKTADIR • a) 4. 12. 2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31. 12. 2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar. • b) 6. 6. 2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31. 12. 2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
E-FATURA UYGULAMSI HANGİ MÜKELLEFLERİ KAPSAMAKTADIR 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükellef listesi www. gib. gov. tr ve www. efatura. gov. tr internet adreslerinde yayımlanmaktadır. Söz konusu listelerde yer alan mükelleflerden 2011 yılında mal alan ve Tebliğde belirtilen brüt satış hasılatına sahip olan mükellefler zorunluluk kapsamındadır.
E-FATURA UYGULAMSI HANGİ MÜKELLEFLERİ KAPSAMAKTADIR • • 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın ; türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın, 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Lisans sahibi mükelleflerden alış yapanların, madeni yağ sektöründe veya başka bir sektörde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.
E-FATURA UYGULAMSI HANGİ MÜKELLEFLERİ KAPSAMAKTADIR • • 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın; türüne, fiyatına, Miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Bu kapsamda alış yapanların tütün, alkol, kolalı gazozlar sektörlerinde veya başka sektörlerde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir
E-FATURA UYGULAMSI HANGİ MÜKELLEFLERİ KAPSAMAKTADIR Madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden sadece mal alışları bulunan mükellefler Genel Tebliğ kapsamında elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Hizmet alımları kapsam dahilinde değildir.
BRÜT SATIŞ HASILATININ HESAPLANMASI Brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında, sadece madeni yağ, tütün, alkol veya kolalı gazoz satışları değil gelir tablosunda yer alan bütün satışları gösteren brüt satış hasılatına göre mükellefler zorunluluk kapsamına alınacaktır. Özel hesap dönemine sahip mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında 2011 takvim yılında sona eren özel hesap dönemi brüt satış hasılatını dikkate alacaklardır.
HANGİ ALIM-SATIMLAR İÇİN E-FATURA KULLANILACAK E-fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin birbirlerine yapmış oldukları mal teslimi veya hizmet ifaları için e-fatura düzenlemeleri zorunludur. E-fatura kullanmak zorunda olan mükellefler; nihai tüketicilere ya da e-fatura kullanmayan mükelleflere kâğıt fatura düzenlemeye devam edeceklerdir.
HANGİ ALIM-SATIMLAR İÇİN E-FATURA KULLANILACAK Sisteme kayıtlı E-Fatura kullanıcıları www. efatura. gov. tr internet adresinde yayımlanacaktır. E-fatura uygulamasından yararlanan mükellefler fatura düzenlemeden önce muhatabın www. efatura. gov. tr internet adresinde yer alan kayıtlı kullanıcı listesine kayıtlı olup olmadığını kontrol edecekler, kayıtlı kullanıcı ise elektronik fatura, kayıtlı kullanıcı değilse kağıt fatura düzenleyeceklerdir.
İSTEĞE BAĞLI E-FATURA UYGULAMASI Belirlenen mükelleflerden mal veya hizmet alan ve tespit edilen hadlerin altında kalan mükelleflerin de istemeleri halinde elektronik fatura uygulamasından yararlanabilecekledir.
KAMU KURUMLARININ DURUMU 10. 12. 2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan • idareler, • kurum ve kuruluşlar • iktisadi kamu kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasından yararlanma zorunluluğu bulunmamaktadır.
ZORUNLULUK KAPSAMINA GİREN MÜKELLEFLERİN BAŞVURU TARİHİ Zorunluluk kapsamdaki mükelleflerin e-fatura uygulamasına 31. 12. 2013 tarihine kadar geçmeleri zorunludur. Gelir İdaresi Başkanlığı'na başvurulması için son tarih 1 Eylül 2013’tür.
BAŞVURULAR NASIL YAPILACAKTIR Mükelleflerin yerine getirmeleri gereken işlemler sırası ile şu şekildedir; • a) http: //www. efatura. gov. tr/ internet adresinde yer alan "efatura Uygulaması Başvuru Formu ve Taahhütnamesi" doldurularak yetkili kişi veya kişiler tarafından imzalanacaktır, • b) Tüzel kişi mükellefler için "Elektronik Mali Mühür Sertifika Sahibi Taahhütnamesi" doldurularak yetkili kişi veya kişiler tarafından imzalanacaktır, • c) Gerçek kişi mükelleflerin 15. 1. 2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen nitelikli elektronik sertifikaya sahip olmaları.
BAŞVURULAR NASIL YAPILACAKTIR Mükellefler aşağıda yer alan belgeler ile Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazılı olarak başvuruda bulunacaktır. a) "e-Fatura Uygulaması Başvuru Formu ve Taahhütnamesi" nin imzalı aslı, b) Tüzel kişi mükellefler tarafından "Elektronik Mali Mühür Sertifika Sahibi Taahhütnamesi" nin imzalı aslı, c) Şirket kuruluş sözleşmesi Ticaret Sicil Gazetesinde 1. 10. 2003 tarihinden önce yayımlanmış ise ilgili ticaret sicil gazetesinin noter onaylı örneği veya aslının getirilmesi halinde Başkanlıkça onaylanmak üzere fotokopisi, (Sonradan unvan değişikliği yapılması halinde en son unvanın ilan edildiği ticaret sicil gazetesinin noter onaylı örneği veya aslının getirilmesi halinde Başkanlıkça onaylanmak üzere fotokopisi. ) d) Başvuru formuna tüzel kişi mükelleflerin adına imza atan kişi veya kişilerin yetkili olduğunu gösteren noter onaylı imza sirküleri örneği veya aslının getirilmesi halinde Başkanlıkça onaylanmak üzere fotokopisi.
BAŞVURU SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan gerçek kişi mükelleflerin kullanıcı hesapları Başkanlıkça tanımlanacak ve aktive edilecektir. Başkanlık tarafından yapılan değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan tüzel kişi mükelleflerden Mali Mühürlerinin temini işlemlerini yerine getirenlerin kullanıcı hesapları Başkanlıkça tanımlanacak ve aktive edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasının ardından kullanıcı hesabı aracılığı ile e-fatura gönderme ve/veya alma işlemleri gerçekleştirilebilecektir.
MALİ MÜHÜR Mali Mühür; Gelirler İdaresi Başkanlığı adına TÜBİTAKUEKAE*Bünyesinde oluşturulan elektronik sertifika alt yapısını ifade etmektedir. Mali Mühür, E-faturanın veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkar edilmezliğini garanti altına alır. Vergi Usul Kanunu kapsamında yapılacak düzenlemeler çerçevesinde kullanılmak üzere, tüzel kişi ve diğer kurum, kuruluş ve işletmelere ait veri bütünlüğünün, kaynağın ve içeriğin garanti altına alınması ile gerekli durumlarda gizliliğin sağlanması fonksiyonlarının yerine getirilmesi amacı ile oluşturulur.
MALİ MÜHÜR Mali Mühür’ü taşıyan çeşitli araçlar bulunmaktadır. Söz konusu araç (Mühür yöntemi) başvuru sırasında sizin tarafınızdan belirlenir, TÜBİTAK-UEKAEtarafından sağlanır. • USB Dongle; PC üzerinden çalıştırılabilir, Sanal sunucu ortamlarında USB-PC (Network Attached usb hub) dönüştürücü karta ihtiyaç duyulabilir • HSM Kart; (Hardware Security Module-Donanımsal Güvenlik Modülü) İçerisine mali mühür sertifikası yüklenebilen ve fatura sayısının ve mühürleme operasyonunun çok fazla olduğu şirketlerde kullanımı uygundur
E-FATURADAN YARARLANMA YÖNTEMLERİ E-Fatura Uygulaması kapsamında fatura oluşturma, gönderme ve alma işlemleri, • Bilgi işlem sistemlerinin e-Fatura Uygulamasına entegre edilmesi yoluyla veya, • E-Fatura Uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel kullanımını sağlamak amacı ile oluşturulan www. efatura. gov. tr internet adresinde hizmete sunulan e-Fatura Portalı aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
E-FATURADAN YARARLANMA YÖNTEMLERİ E-Fatura Uygulaması kapsamında fatura oluşturma, gönderme ve alma işlemleri • E-Fatura Portal Yöntemi • Entegrasyon Yöntemi • Özel Entegrasyon Yöntemi ile gerçekleştirilebilir. Mükellefler e-Fatura Uygulamasında kullandıkları yöntemi istemeleri halinde ilgili yönteme ilişkin koşulları yerine getirmeleri şartıyla her zaman değiştirebilirler
E-FATURA PORTAL YÖNTEMİ E-Fatura Portal Yöntemi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından "www. efatura. gov. tr" internet adresinden ücretsiz olarak sunulan bir e-fatura uygulaması hizmetidir. e-Fatura Uygulamasını entegrasyon yolu ile kullanma konusunda yeterli alt yapıya sahip olmayan kullanıcıların uygulamadan yararlanabilmelerini sağlamak amacıyla geliştirilen e-Fatura Portalı, e-Fatura Uygulamasına ait temel fonksiyonları bünyesinde barındıran bir web uygulamasıdır. Kullanıcı hesabını aktive eden kullanıcılar e-Fatura Portalına giriş yaparak e-fatura göndermeye ve/veya almaya başlayabilecektir. Bu yöntem ile faturalarınızı GİB Portal üzerinden manuel olarak oluşturabilir veya kendi bilgi işlem sisteminizde Başkanlığın belirlediği formatta oluşturup Portal hesabınıza yükleyebilirsiniz.
E-FATURA PORTAL YÖNTEMİ • Bilgi işlem sistemi yeterli olmayan • Aylık fatura adetleri düşük sayıdaki kullanıcılar için, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygulamaya ilişkin temel fonksiyonları bünyesinde barındıran, e-Fatura portalı olarak adlandırılan bir yapı oluşturmuştur.
ENTEGRASYON YÖNTEMİ • Bilgi işlem sistemleri yeterli olan kullanıcıların, gerekli entegrasyonu sağlamaları koşulu ile e-Fatura Uygulamasını doğrudan kendilerine ait bilgi işlem sistemleri aracılığı ile kullanmaları mümkündür. • Uygulamaya entegre olmak isteyenler, bilgi işlem sistemlerinde gerekli ön hazırlıkları tamamladıktan sonra, sistemlerini ve fatura ile ilgili süreçlerini açıklayan dokümanlarla birlikte Başkanlığa yazılı olarak başvuruda bulunacaktır.
ENTEGRASYON YÖNTEMİ • • Mükellefler, kendi geliştirdikleri entegrasyon çözümleri ya da outsource ettikleri bir yazılımla beraber sisteme dahil olabilirler. Firma, entegrasyon yöntemini tercih edecekse ve entegrasyon çalışması bitene kadar portal kullanmak istemiyorsa; Başvurusunu 1 Eylül 2013 tarihinden önce yapmalıdır, Başvuru esnasında portal hesabının aktive edilmemesi talep etmelidir, Entegrasyonu en geç 31. 12. 2013 tarihine kadar bitirmelidir, Bitirememesi halinde portal hesabının Gelir İdaresi Başkanlığınca aktive edileceğini göz önüne almalıdır.
ENTEGRASYON YÖNTEMİ • Başvurusu uygun bulunanlara entegrasyon işlemlerine başlayabilecekleri bir yazı ile bildirilecektir. Entegrasyon çalışmaları, başlama yazısı tarihinden itibaren en geç bir yıl içerisinde tamamlanmak zorundadır. • Entegrasyon sürecini başarı ile tamamlayan mükellefler, Başkanlığın konuya ilişkin yazısı üzerine, e-Fatura Uygulamasını gerçekleştirdikleri entegrasyon aracılığı ile kullanmaya başlayacaktır.
ENTEGRASYON YÖNTEMİ • Entegrasyon yöntemiyle e-fatura uygulamasından yararlananlar, sistemlerini kesintisiz 7 gün 24 saat fatura ve ilgili mesajları alabilir ve gönderebilir halde açık tutmaları zorunludur. • Mücbir sebepler dışında bu zorunluluğa uymayanların entegrasyon izinlerinin iptalini öngörmektedir. Bu durumda elektronik fatura uygulaması sadece portal yöntemiyle kullanabilecek olup, özellikle çok sayıda fatura düzenleyen işletmeler için bu işlem ciddi bir yaptırım olarak görülebilir. • Sistem üzerinde yapacakları bakım-onarım gibi işlemler nedeniyle sisteme erişim kesintiye uğrayacaksa, bu kesintiden önceki üç iş günü içerisinde durumu Gelir İdaresi Başkanlığı'na bildirmeleri, Kesinti süresinin hiçbir surette iki günü aşmamasını sağlamaları, gerekmektedir.
ÖZEL ENTEGRASYON YÖNTEMİ Faturalama ihtiyaçları farklılık gösteren veya çok sayıda fatura düzenleyen mükelleflere, kendilerine ait bilgi işlem alt yapısının yetersiz olması halinde teknik yeterliliğe sahip bir özel entegratörün bilgi işlem sistemi vasıtasıyla elektronik fatura alıp gönderebilmesidir. Mali mührünü ürettiren mükellefler, Başkanlık’tan özel entegrasyon izni almış kurumlara başvuru yaparak uygulamaya dahil olabilirler
ÖZEL ENTEGRASYON YÖNTEMİ
E-FATURA UYGULAMA SENARYOLARI Temel Fatura Senaryosu • Temel Fatura Senaryosu, sadece e-faturanın gönderen sistemden alıcı sisteme ulaşma durumunu ele alan senaryodur. • Bu senaryoda işletme kendisine gönderilen e-faturada teknik (zorunlu alan eksikliği, veri bozulması, imza geçersizliği gibi) bir sorun yoksa e-faturayı kabul etmek zorundadır. Ticari Fatura Senaryosu • Temel Fatura Senaryosu’na ek olarak Posta Kutusuna gelen faturayı işletme, KABUL, RET veya İADE etme hakkına sahiptir. Diğer bir ifadeyle; e-fatura Uygulaması, işletmeden, kendisine gönderilen e-faturayı kabul edip etmeyeceğini bildirmesini beklemektedir. • Kabul, ret veya iade bildirimi yeni bir e-fatura gönderilmesinde olduğu gibi imzalanarak iletilmeli ve arşivlenmelidir.
E-FATURANIN MUHAFAZA VE İBRAZ YÜKÜMLÜLÜĞÜ • Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerine göre mükellefler, gerek düzenledikleri gerekse adlarına düzenlenen faturaları, yasal süreler dahilinde muhafaza ve istendiğinde ibraz etmekle yükümlüdürler. • e-Faturanın veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkar edilemezliği Mali Mühürle garanti altına alınmaktadır. Mührün doğruluk ve geçerlilik kontrolünün ancak elektronik ortamda yapılabilmesi nedeniyle e-Faturanın kağıda basılarak saklanması söz konusu değildir. Bu nedenle mükellefler, düzenledikleri ve aldıkları e-Faturaları, üzerindeki Mali Mühürü de içerecek şekilde kanuni süreler dahilinde kendi bünyelerindeki elektronik, manyetik veya optik ortamlarda muhafaza ve istendiğinde elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla ibraz edeceklerdir.
E-FATURANIN MUHAFAZA VE İBRAZ YÜKÜMLÜLÜĞÜ • Mükelleflere ait elektronik faturaların yine mükelleflere ait bilgi işlem sistemlerinde saklanması esas olup üçüncü kişiler nezdinde de elektronik saklama yapılabilecektir. Başka mükelleflerden elektronik saklama hizmetinin alınması mükelleflerin elektronik faturalarının muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Elektronik faturaların muhafazasının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yapılması zorunludur. Bu zorunluluk yurt dışında ikincil bir arşivleme yapılmasına engel teşkil etmez.
E-FATURANIN MUHAFAZA VE İBRAZ YÜKÜMLÜLÜĞÜ • Başka mükelleflere ait elektronik faturaları saklama hizmeti verenler elektronik fatura uygulamasını bilgi işlem sistemlerinin entegrasyonu yöntemiyle kullanmak zorundadır. Elektronik Fatura Saklama Hizmeti verecek mükelleflerin Başkanlığa "Elektronik Fatura Saklama Hizmeti Başvuru Formu ve Taahhütnamesi" ile başvuru yaparak saklama izni almaları zorunludur. Bu amaçla başvuru yapacak mükelleflerin başvuru dilekçesi ekinde Bilgi İşlem Sistem Raporunu (BİS) göndermesi gerekmektedir. Başkanlıktan elektronik fatura saklama hizmeti izni almadan saklama yapılması Başkanlık nezdinde hüküm ifade etmez. Saklama izni alan mükelleflerin listesi www. efatura. gov. tr internet adresinden yayımlanacaktır. Saklama koşulları ve saklama hizmeti verecek mükellefin uyması gereken diğer kurallar www. efatura. gov. tr internet adresinde yayımlanacaktır.
E-FATURA VE VERGİ İNCELEMESİ Mükellefler, bilgi işlem sistemini/sistemlerini oluşturan yazılım, donanım, dosya, dokümantasyon ve diğer unsurları, hiçbir şekilde kısmen veya tamamen vergi inceleme elemanlarının erişimini ve denetimini engelleyecek bir sözleşme veya lisansa konu edemez.
E-FATURA UYGULAMASININ FAYDALARI • Hızlı, güvenli ve kolay bir faturalama • Gereksiz bürokrasiden, zaman kaybından ve kırtasiyeden tasarruf, • İşgücü tasarrufu, • Uygulama birlikteliği sayesinde birçok yanlışlığın önüne geçilebilmesi, (Muhasebe ve ödeme süreci)
E-FATURA UYGULAMASININ FAYDALARI • Fatura mutabakatında anlaşmazlıkların önüne geçilmesi • Maliyetlerin düşürülmesi, (Baskı, Çıktı alma, kağıt ve posta giderleri) • Faturaları arşivlemede kolaylık, Çevre dostu
II. BÖLÜM ELEKTRONİK DEFTER (E-DEFTER)
YASAL DAYANAKLARI • 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu • 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu • 1 Sıra Numaralı Elektronik Defter Genel Tebliği • 2011/18 sayılı Başbakanlık Genelgesi Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı • 2011/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı • 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
E-DEFTER • Şekil hükümlerinden bağımsız • VUK ve/veya TTK uyumlu • Tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan • Elektronik kayıtlar bütünü
E-DEFTER UYGULAMASI NEDİR? • • Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’na göre tutulması zorunlu olan defterlerin elektronik ortamda oluşturulması, kaydedilmesi, muhafaza edilmesi ve ibraz edilmesini sağlayan sistemin genel adıdır.
NEDEN E-DEFTER? Uluslararası standartlara uyum sağlamak Kağıt yükümlülükleri ortadan kaldırmak Ticari hayata yeni açılımlar kazandırmak Kağıt süreçleri ihtiyaçlara uygun biçimde revize etmek • Uluslararası ve uzaktan denetimin kapısını aralamak • Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak • Vergiye gönüllü uyumu sağlamak • •
KİMLER E-DEFTER TUTABİLİR? Bilanço usulüne göre defter tutan • Gelir vergisi mükellefleri • Kurumlar vergisi mükellefleri
HANGİ DEFTERLER ELEKTRONİK ORTAMDA TUTULABİLECEK?
E-DEFTER TUTMANIN KOŞULLARI GERÇEK KİŞİ Elektronik İmza Uyumlu Yazılım E-Fatura kullanıcısı olmak TÜZEL KİŞİ Mali Mühür Uyumlu Yazılım
E-DEFTER NASIL OLUŞTURULUR? e-Defter, Başkanlıkça açıklanan format ve standartlara uygun üretilmiş uyumluluk testini geçerek www. edefter. gov. tr adresinden ilan edilen yazılımlar aracılığı ile oluşturulur.
BAŞVURU • • • Yevmiye defteri ve büyük defterini elektronik defter olarak tutmak isteyen mükelleflerin Gelir İdaresi Başkanlığı İlkadım Caddesi 06450 Dikmen/ ANKARA adresine yazılı başvuruda bulunması gerekmektedir. Başvuru dilekçesinin ekine aşağıdaki belgeler eklenecektir. www. edefter. gov. tr internet adresinde yer alan “Elektronik Defter Uygulaması Başvuru Formu ve Taahhütnamesi”nin imzalı aslı, Tüzel kişiler için başvuru formunu imzalayan kişi veya kişilerin yetkili olduğunu gösteren şirket imza sirkülerinin noter tasdikli örneği (397 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre e-fatura uygulamasından yararlanmaya başlayan ve imza sirkülerinde herhangi bir değişiklik bulunmayan mükellefler için bu şart aranmayacaktır. ), Elektronik defterlerin oluşturulması sırasında, bu konuda uyumluluk onayı alınmış bir yazılımın kullanılması durumunda söz konusu yazılım hakkında yazılımın adı, sürüm numarası gibi mükellef kullanımına özgü bilgiler, Uyumluluk onayı almamış bir yazılım kullanılmak istenmesi durumunda, Tebliğin “ 3. 2 Yazılımların Uyumluluk Onayı” başlıklı bölümünde uyum onayı alınması için belirtilen belge ve bilgileri. Gerek görülmesi halinde yukarıda sayılanlara ilaveten teknik bilgi ve belge talebinde bulunulabilir.
YAZILIM UYUMLULUK ONAYI İÇİN GEREKLİ BELGELER a) Onay talebine ilişkin yazılı dilekçe, b) Yazılımın adı, sürüm numarası gibi ayırt edici özellikleri, c) Onayı istenen yazılım ile ilgili olarak aşağıda yer alan bilgileri içeren teknik doküman veya dokümanlar, 1) Yazılımın geliştirilmesinde kullanılan programlama dili, dosya sistemi, çalıştığı işletim sistemi gibi genel özellikleri, 2) Bu Tebliğde yer alan oluşturma, kaydetme, onaylama, muhafaza ve ibraz gibi temel süreçlere ait iş akış şemaları, ç) Tebliğ çerçevesinde belirlenen format ve standartlara uygun olarak ve onaya sunulan yazılım tarafından oluşturulan elektronik imzalı veya mali mühürlü elektronik defter örnekleri, d) Gerek duyulması halinde onaylanması istenen yazılımın kuruluma hazır bir örneği.
E-DEFTERE GEÇİŞ YÖNTEMLERİ E-Defter uygulamasına geçiş için 2 yöntem mevcuttur : • Elektronik defter yazılımlarının mükellef tarafından geliştirilmesi (Test Sürecine Tabi) • Uyumluluk Onayı almış bir Programın kullanımı
UYGULAMANIN İŞLEYİŞİ
MUHAFAZA VE İBRAZ �Elektronik defterler, istenildiğinde ibraz edilerek üzere ilgili olduğu beratları(*) ile birlikte muhafaza edilmek zorundadır. �Elektronik Defterler ile beratlarının veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkar edilmezliği, güvenli elektronik imza veya mali mühür ile garanti altına alındığı için elektronik defterler kağıt ortamında saklanmayacaktır. �Defterlerini elektronik ortamda tutanlar, elektronik defterlerini ve ilgili beratlarını vergi kanunları, TTK ve diğer düzenlemelerde yer alan süreler dahilinde elektronik, manyetik veya optik ortamlarda muhafaza ve istenildiğinde elektronik, manyetik ve optik araçlar vasıtasıyla eksiksiz ve okunabilir şekilde ibraz etmekle yükümlüdür. (*) E-Defter Beratı : Elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin olarak, Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun bilgileri içeren ve Başkanlık Mali Mühürü ile onaylanmış dosyadır.
MUHAFAZA VE İBRAZ • Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, elektronik defterlerin ve beratların doğruluğuna, bütünlüğüne ve değişmezliğine ilişkin olan her türlü elektronik kayıt ve veri (elektronik imza ve mali mühür değerleri dahil), veri tabanı dosyası, saklama ortamı ile doğrulama ve görüntüleme araçlarının tümünü kapsamakta olup, elektronik defterler istenildiğinde kolaylıkla erişebilmeyi, anlaşılabilir ve eksiksiz bir biçimde görüntüleyebilmeyi ve okunabilir kağıt baskılarını üretebilmeyi sağlayacak biçimde yerine getirilmelidir. • Elektronik defterler ve beratların elektronik defter izni verilenlerin kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi mecburidir. Üçüncü kişiler nezdinde veya yurtdışında muhafaza işlemi GİB açısından bir hüküm ifade etmez. Muhafaza yükümlülüğü T. C. Sınırları içinde veya T. C. Kanunlarının geçerli olduğu yerde yerine getirilmesi zorunludur.
E-DEFTER DENETİMİ Denetim elamanı mükellefin ibraz ettiği e-defter ve beratını aldıktan sonra, beratın bu e-deftere ait olup olmadığını “edefter görüntüleme aracı” ile teyit edecektir. Görüntüleme aracı ile: • e-defterin mührünün doğru olup olmadığı, • e-defter beratında bulunan mükellef mührünün doğru olup olmadığı, • e-defterde bulunan mükellef mührü ile e-defter beratında bulunan deftere ait imza veya mühür değerinin birbiri ile aynı olup olmadığı • e-defter beratında bulunan GİB mali mührünün doğru olup olmadığı, kontrolü yapılarak e-defterin doğruluğu teyit edilir.
E-DEFTER TUTMAK ZORUNLU MU? 1 SERİ NOLU ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ • Uygulamadan yaralanma isteğe bağlı 421 SAYILI VUK GENEL TEBLİĞİ • Bazı kritik sektörler için 2014 takvim yılı içerisinde e-Defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir • Madeni yağ • Tütün • Alkol • Kolalı Gazozlar
KAPSAMA GİREN MÜKELLEFLER 4. 12. 2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31. 12. 2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar 6. 6. 2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31. 12. 2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
ZORUNLU UYGULAMAYA GEÇİŞ • Yazılımını kendi geliştiren mükelleflerin 01/09/2014 tarihine kadar yazılım uyumluluk onay testlerini tamamlamış olmaları
E-DEFTER ÖRNEĞİ DEFTERİ KEBİR
E-DEFTER ÖRNEĞİ YEVMİYE DEFTERİ
E-DEFTER BERAT ÖRNEĞİ
III. BÖLÜM CEZAİ MÜEYYİDELER
CEZAİ MÜEYYİDELER • E-Fatura ve E-deftere ilişkin olarak getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında 213 s. VUK’nun ceza hükümleri tatbik olunur. • E-defter zorunluluğu getirilen mükellefler kağıt ortamında defter tutamazlar. Bu mükellefler kağıt ortamında defter tutmaları halinde hiç defter tutmamış sayılırlar • E-Fatura ve e-deftere ilişkin getirilen zorunluluklara uymayanlara V. U. K. Madde 355’e göre Özel Usulsüzlük Cezası uygulanır. • Yasal defterlerden birinin tutulmamış olması 213 s. VUK’na göre resen takdir nedenidir ve 2 kat I. derecece usulsüzlük cezası kesilir. • KDV indirimleri reddedilebilir. • 213 s. VUK m. 359’daki Gizleme fiili oluşur • Kağıt ortamında da defter tutulması şartları oluştuğunda 213. s VUK’nun 359. maddesindeki “vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydetme”(çift defter) fiili işlenmiş olur.
CEZAİ MÜEYYİDELER E-Fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilen mükellefler e-fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kağıt fatura düzenleyemezler, kağıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır. (V. U. K. Madde 353/1 Özel Usulsüzlük Cezası – Belge başına 190 TL. ’den az olmamak üzere tutarın %10’u. Yıllık bazda üst limit 94. 000 TL)
CEZAİ MÜEYYİDELER • Defterlerin 65. madde hükümlerine göre tutulmaması halinde 4. 000 TL. İdari para cezası (TTK Md. 562/1) • Ticari defterlerin mevcut olmaması veya hiçbir kayıt içermemesi yahut bu Kanuna uygun saklanmaması hallerinde üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezası (TTK Md. 562/6)
TEŞEKKÜRLER
- Slides: 74