Autor Grzegorz Czajka GASZENIE POARW RODZAJE POARW TAKTYKA

Autor: Grzegorz Czajka GASZENIE POŻARÓW – RODZAJE POŻARÓW, TAKTYKA DZIAŁAŃ.

POŻAR - JEGO RODZAJE I ZJAWISKA TOWARZYSZĄCE. Pożar – jest to niekontrolowany proces spalania się dóbr materialnych w miejscu do tego celu nie przeznaczonym. PODZIAŁ POŻARÓW Z TAKTYCZNEGO PUNKTU WIDZENIA: Ze względu na wielkość: Powierzchnia Objętość m 2 M 3 Powierzchnia Ilość prądów ha wody Do 70 Do 350 Do 1 Do 4 70 – 300 350 - 1500 1 - 10 5 – 12 Pożar duży 300 – 1000 1500 - 5000 10 - 100 13 – 36 Pożar b. duży pow. 1000 pow. 5000 pow. 100 37 i więcej Pożar mały Pożar średni

Ze względu na skutki pożarowe: pożar pojedynczy – pożar pojedynczego obiektu zlokalizowany na otwartej przestrzeni (np. kosz na śmieci, pojazd, poj. obiekt); pożar blokowy – pożar obejmujący 3 lub więcej kondygnacji jednego obiektu lub obiektów pożar przestrzenny – pożar obejmujący 10 lub więcej obiektów lub pożar bardzo duży lasów, łąk, upraw; pożar katastrofalny – powodujący duże straty ekologiczne;

ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB WYSTĘPOWANIA: pożary wewnętrzne – rozwijające się wewnątrz obiektów, mogą być otwarte lub ukryte; pożary zewnętrzne – rozwijają się poza budynkami, obiektami

� Pożar zewnętrzny

� Pożar wewnętrzny

STREFY ODDZIAŁYWANIA POŻARU. a. strefa spalania wraz z ogniskiem pożaru; b. strefa promieniowania cieplnego; c. strefa zadymienia;

OGNISKO POŻARU – to część strefy spalania w którym spalanie jest najintensywniejsze; STREFA SPALANIA – to przestrzeń w której następuje przygotowanie materiałów do spalania i ich spalenie

Parametrem charakterystycznym strefy spalania istotnymi z punktu widzenia sytuacji pożarowej są: - temperatura płomieni - szybkość spalania się materiałów palnych - wielkość strefy spalania

PODSTAWOWĄ OCHRONA RATOWNIKA W STREFIE SPALANIA SĄ: - rozproszone prądy wody - działanie zza osłon - -krótkotrwałe działanie w ciężkich ubraniach ognioochronnych i aparatach powietrznych

STREFA ODDZIAŁYWANIA CIEPLNEGO JEST TO PRZESTRZEŃ WOKÓŁ STREFY SPALANIA W KTÓREJ WYDZIELAJĄCE SIĘ CIEPŁO W POSTACI PROMIENIOWANIA CIEPLNEGO POWODUJE ZMIANY W MATERIALE PALNYM I PRZYGOTOWUJE GO DO SPALENIA, TAKŻE STWARZA ZAGROŻENIE DLA LUDZI W WYNIKU OSŁABIENIA KONSTRUKCJI OBIEKTU LUB PODGRZANIA MATERIAŁU POWYŻEJ TEMPERATURY ZAPALENIA. ZA GRANICĘ PRZYJMUJE SIĘ TEMPERATURĘ 600 C.

Ochrona ratownika pracującego w strefie oddziaływania cieplnego polega na zastosowaniu: -ubrań ochronnych typu średniego i lekkiego (żaroodporne) i aparatów powietrznych; -rozproszone prądy wody; -działanie zza osłon.

STREFA ZADYMIENIA To przestrzeń wypełniona dymem w stopniu zagrażającym zdrowiu i życiu ludzi oraz utrudniająca prowadzenie działań ratowniczych. DYM – jest to mieszanina gazowych (tlenki), ciekłych (oleje) i stałych produktów spalania (sadze, popioły) z powietrzem.

OCHRONA RATOWNIKA W STREFIE ZADYMIENIA POLEGA NA: -stosowaniu izolacyjnych aparatów oddechowych -działaniu mgłowymi i kroplistymi prądami gaśniczymi w celu osadzania i spychania pyłu -oddymianiu obiektów

ROZWÓJ I ROZPRZESTRZENIANIE SIĘ POŻARÓW. Charakteryzuje się: -szybkością spalania (zależy od stopnia przygotowania materiału do spalania) -temperaturą (zależy od energetycznego stanu materiału) -intensywnością wymiany gazowej

MECHANIZMY ROZWOJU POŻARÓW - pożar najszybciej rozwija się w górę; - pożary wewnętrzne ukryte (stropodachy, stropy wykonane z materiałów palnych) – są bardziej niebezpieczne bo trudniejsze do wykonania - ognie lotne – są to drobne palące się cząsteczki materiałów (słoma, szmaty, drobne gałęzie, szyszki) – unoszone prądami konwekcyjnymi pożaru nawet na znaczne odległości, które w przypadku wiatru przenoszone są przed front pożaru powodując powstawanie nowych ognisk pożaru

ROZPOZNANIE POŻARU Źródło informacji o pożarze: - informacje od zgłaszającego o pożarze - dokumentacja pożarowa obiektu - osobista znajomość obiektu - rozpoznanie osobiste lub bojem - informacje od osób znających obiekt - zewnętrzne objawy pożaru

PODSTAWOWE FORMY DZIAŁAŃ TAKTYCZNYCH

NATARCIE JAKO PODSTAWOWA FORMA WALKI Z POŻAREM

NATARCIE JAKO PODSTAWOWA FORMA WALKI Z POŻAREM NATARCIE – podstawowa forma działania gaśniczego polegająca na podawaniu środka gaśniczego bezpośrednio na ognisko pożaru zmierzająca do całkowitego przerwania procesu spalania. NATARCIE MUSI CHARAKTERYZOWAĆ SIĘ: - dużym tempem działań przebiegających niekiedy wobec realnego zagrożenia strażaków; - dużą intensywnością podawania środków gaśniczych

RODZAJE NATARCIA: 1. frontalne 2. oskrzydlające 3. okrążające 4. wewnętrzne i zewnętrzne

Sposób natarcia zależy od sytuacji pożarowej, a także od posiadanych sił i środków. FRONTALNE OSKRZYDLAJĄCE OKRĄŻAJACE

OBRONA JAKO ZACHOWAWCZA FORMA WALKI Z POŻAREM.

OBRONA – forma działania gaśniczego polegająca na podawaniu środka gaśniczego na teren zagrożony przez pożar ale jeszcze nie objęty przez niego. W przypadku gdy przybywające siły i srodki są niewystarczające do ugaszenia pożaru jednostki straży pożarnej zmuszone zostają do działań o charakterze zachowawczym, aż do przybycia odpowiedniej ilości sił i środków

RODZAJE OBRONY OBRONA BLIŻSZA – obrona skierowana na teren zagrożony bezpośrednio przez pożar z zadaniem niedopuszczenia do jego dalszego rozprzestrzeniania się. OBRONA DALSZA (OSŁONA) – obrona skierowana na teren zagrożony bezpośrednio przez pożar z zadaniem niedopuszczenia do wytworzenia nowych ognisk pożaru.

PODZIAŁ STANOWISK GAŚNICZYCH Stanowisko gaśnicze jest to miejsce pracy pracownika wykonującego określone działania gaśnicze w czasie akcji.

a) Podział ze względu umiejscowienia pożaru: wyższe – usytuowane powyżej ogniska pożaru równe – usytuowane na tym samym poziomie; niższe – usytuowanie poniżej ogniska pożaru

b) Podział ze względu na stopień osłonięcia prądownika � stanowisko gaśnicze odkryte – prądownik pracuje bez osłon i narażony jest na bezpośrednie działanie zjawisk towarzyszących spalaniu: � stanowisko gaśnicze osłonięte – prądownik działa zza osłon naturalnych lub sztucznych które chronią go przed zjawiskami towarzyszącymi spalaniu

c) Podział ze względu na mobilność stanowiska: � stałe � ruchome

�CHARAKTERYSTYKA I ZASADY GASZENIA POŻARÓW TRANSPORCIE LĄDOWYM

CHARAKTERYSTYKA POŻARÓW ŚRODKÓW TRANSPORTU LĄDOWEGO 1) 2) 3) 4) 5) 1) Niewielka kubatura palącego się obiektu Bardzo duża dynamika pożaru (zwłaszcza składy pociągów w czasie ruchu) Duże obciążenie masą palną konstrukcji lub ładunku Występowanie toksycznych produktów spalania w przypadku pożaru (tapicerki pojazdu, dymy pożarowe silnie drażniące Pożar może powstać w wyniku złego stanu technicznego pojazdu lub katastrofy Dodatkowe zagrożenie występuje podczas przewozu materiałów niebezpiecznych w zależności od rodzaju przewożonego ładunku

ZASADY ORGANIZACJI AKCJI RATOWNICZO – GAŚNICZEJ � W TRANSPORCIE SAMOCHODOWYM (DROGOWYM): � przeważnie skomplikowane rozpoznanie; � zabezpieczenie i oznakowanie miejsca wypadku; � określenie ilości i stopnia poszkodowania ludzi; � przystąpienie do udzielenia im pierwszej pomocy; � zatrzymać silnik, odłączyć dopływ paliwa, odłączyć akumulator; � gdy samochód się pali do gaszenia przystępujemy natychmiast, nie należy nadmiernie uchylać masek pojazdu, gdyż może to spowodować gwałtowny rozwój pożaru, gdy to możliwe chłodzić zbiornik paliwa prądami wody. � podczas działań na parkingach (parkach sprzętu technicznego) odholować palący się samochód gdy to możliwe samochody sąsiednie

W TRANSPORCIE KOLEJOWYM. � w przypadku katastrofy przeważnie, utrudniony dojazd lub dostęp; � współpraca ze służbami kolejowymi (odłączenie sieci trakcji elektrycznej, wstrzymanie ruchu pociągów); � gdy wyciek substancji niebezpiecznych współpraca ze strażakami chemicznymi; � gdy w wypadku biorą udział ludzielenie im pomocy, gdy katastrofa pociągu osobowego bardzo duża ilość poszkodowanych;

� CHARAKTERYSTYKA I ZASADY GASZENIA STATKÓW POWIETRZNYCH

CHARAKTERYSTYKA POŻARÓW SP � � � Duża ilość paliwa (25 – 50%) masy startowej SP) powoduje że w przypadku katastrofy i pęknięcia zbiornika rozlanie bardzo palnego paliwa stwarza niebezpieczeństwo zapalenia się w zetknięciu z gorącymi metalowymi częściami SP; Zapalenie może nastąpić w wyniku nagromadzenia się elektryczności statycznej (przeskok iskry elektrycznej) w trakcie lądowania lub tankowania SP; W przypadku zapalenia się paliwa osiągnięcie dużej intensywności i max. temperatury w bardzo krótkim czasie; Złożony system instalacji wew. SP może być przyczyną powstania lub rozprzestrzeniania się pożaru; Konstrukcja niektórych SP wykonana ze stopów metali lekkich w przypadku pożaru paliwa zapala się i spala w temperaturze około 30000 C; Około 70% wypadków występuje podczas lądowania i startu SP.

ZASADY ORGANIZACJI AKCJI RATOWNICZO – GAŚNICZEJ � � � Dojazd i ustawienie z wiatrem; W czasie dojazdu zwrócenie uwagi na ludzi, którzy mogli wypaść z SP; Gdy samolot bojowy nie działać w kierunku wylotu rakiet lub strzału broni pokładowej, w przypadku ratowania pilota nie należy naciskać czerwonych przycisków; W przypadku działających silników turboodrzutowych działanie bliżej niż 7, 5 m z przodu i 45 m z tyłu silników; Gdy awaryjne lądowanie wykonane poduszki z piany lub dróg dojścia do samolotu w celu ewakuacji ludzi; Pożary konstrukcji SP należy gasić prądami proszku i pokryć pianą, pożary konstrukcji magnezowo – aluminiowych gasimy dużą ilością wody, występuje zjawisko rozpryskiwania się płynnego metalu.

CHARAKTERYSTYKA I ZASADY GASZENIA POZARÓW OKRĘTÓW

CHARAKTERYSTYKA POŻARÓW OKRĘTÓW Nagromadzenie w niewielkiej przestrzeni (objętości okrętu) bardzo dużej ilości materiałów palnych i wybuchowych, paliwa, środków konserwujących, amunicji. � Łatwe przekazywanie energii cieplnej pożaru za pomocą przewodzenia do innych pomieszczeń z powodu metalowej konstrukcji okrętu. � Z powodu ciasnoty wąskich i zawiłych dróg dojścia utrudniony dostęp do ogniska pożaru. � Bardzo szybkie wypełnienie pomieszczeń dymem; � Złożony system instalacji wewnętrznej okrętu (paliwowy, elektryczny itp. ) jest przyczyną rozprzestrzeniania się pożaru. � W czasie pożaru w porcie stanowi on zagrożenie dla innych okrętów lub obiektów portowych. � Po wybuchu pożaru w czasie rejsu pożar jest gaszony przez załogę okrętu, załogi okrętów znajdujących się w pobliżu, gdy to możliwe przez Morskie Służby Ratownicze. �

ZASADY ORGANIZACJI AKCJI RATOWNICZO – GAŚNICZEJ � Po wybuchu pożaru w czasie rejsu akcją dowodzi kapitan okrętu, w akcji bierze udział cała załoga oraz załogi okrętów znajdujących się w pobliżu, a także Morskie Służby Ratownicze po przybyciu na miejsce. � Podczas postoju w porcie po wybuchu pożaru akcją dowodzi Komendant Portowej Straży Pożarnej przy ścisłym współudziale Kapitanatu Portu. � W akcji bierze udział portowa straż pożarna i załoga okrętu, w razie konieczności na wniosek Komendanta Straży Kapitanat ma prawo wydać polecenie zatopienia okrętu

CHARAKTERYSTYKA I ZASADY GASZENIA OBSZARÓW LEŚNYCH

CHARAKTERYSTYKA I RODZAJE POŻARÓW LEŚNYCH � Corocznie w naszym kraju powstaje przeciętnie 6 - 8 tysięcy pożarów lasów powodujących straty bezpośrednie rzędu kilkudziesięciu milionów złotych. Większość stanowią pożary małe bądź średnie (powierzchnie do 10 ha). Niewielki zaś procent zalicza się do pożarów dużych, obejmujących powierzchnię powyżej 10 ha lasu. Te niezbyt częste pożary, wyrządzają jednak w lasach największe szkody a prowadzone akcje gaśnicze wymagają szczególnie dużo sił i środków. � Obecnie ze względu na typ pożaru obszarów leśnych wyróżniamy cztery ich rodzaje: -pożar całkowity drzewostanu -pożar podpowierzchniowy torfowo - murszowy -pożar pokrywy gleby (powierzchniowy) -pożar pojedynczego drzewa

ZASADY I SPOSOBY GASZENIA POŻARÓW LEŚNYCH � Mając na uwadze elementy terenu pożaru, działania mogą być prowadzone na froncie pożaru, jego skrzydłach rzadziej na tyle. Niezależnie od usytuowania stanowisk bojowych, wymienione działania mogą mieć charakter aktywny (natarcie na powierzchnię lub obwód pożaru) oraz charakter pasywny (obrona - działanie w celu niedopuszczenia do zapalenia obszarów leśnych, oddalonych od pożaru). � Skuteczność działań ratowniczo - gaśniczych zależy przede wszystkim od poprawnie sformułowanego zamiaru taktycznego, a więc również od wyboru metody gaszenia. Pożar leśny można lokalizować metodą wykonywania pasów zaporowych, kontrolowanego wypalania, tłumienia, gaszenia

COŚ NA KONIEC …

MATERIAŁY • • „TAKTYKA DZIAŁAŃ GAŚNICZYCH” Zdjęcia: www. remiza. com. pl

Dziękuję za uwagę