Pilota wycieczek i przewodnictwo turystyczne Prowadzcy Jacek Drkiewicz

Pilotaż wycieczek i przewodnictwo turystyczne Prowadzący: Jacek Drążkiewicz

Pilotaż i przewodnictwo w świetle polskiego prawa Problematykę pilotażu i przewodnictwa do 31. 12. 2013 r. regulowały w Polsce następujące źródła prawa: - Ustawa z o usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997 r. - Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy z dnia 17 stycznia 2006 w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek

Uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek mogła otrzymać osoba, która: 1) ukończyła 18 lat; 2) ukończyła szkołę średnią; 3) posiadała stan zdrowia umożliwiający wykonywanie zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek; 4) nie była karana za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek; 5) odbyła szkolenie teoretyczne i praktyczne oraz zdała egzamin na przewodnika turystycznego lub na pilota wycieczek.

Z dniem 1 stycznia 2006 r. zadania w zakresie przewodnictwa i pilotażu przypisane wojewodom przejał samorząd województwa. Mówiła o tym ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej. Do zadań samorządu wojewódzkiego w zakresie pilotażu i przewodnictwa należało: • • tworzenie środków specjalnych przeznaczonych na finansowanie zadań związanych ze sprawdzaniem kwalifikacji kandydatów na przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, sprawdzaniem znajomości języka obcego przez przewodników turystycznych i pilotów wycieczek; wydawanie upoważnień jednostkom organizacyjnym lub osobom do przeprowadzania szkoleń dla kandydatów ubiegających się o uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek; kontrola organizatorów szkoleń na przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek; powoływanie komisji egzaminacyjnych przeprowadzających egzamin na przewodników turystycznych lub na pilotów wycieczek; wydawanie, odmowa wydania, zawieszanie lub przywracanie uprawnień przewodnikom turystycznym i pilotom wycieczek oraz prowadzenie ewidencji nadanych uprawnień przewodnikom turystycznym i pilotom wycieczek kontrolowanie osób wykonujących zadania przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek zakresie posiadania uprawnień ; powoływanie komisji egzaminacyjnych języków obcych spośród osób znajdujących się na liście ministra właściwego do spraw turystyki

Pilotaż pilot wycieczek - osobę towarzyszącą, w imieniu organizatora turystyki, uczestnikom imprezy turystycznej, sprawującą opiekę nad nimi i czuwającą nad sposobem wykonania na ich rzecz usług. (Źródło: Ustawa o usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997 r. )

Zadania pilota wycieczek: - sprawowanie, w imieniu organizatora turystyki, opieki nad uczestnikami imprezy turystycznej; - czuwanie nad sposobem wykonywania usług świadczonych na rzecz uczestników podczas imprezy (realizacja wszelkich świadczeń przewidzianych programem); - przyjmowanie od uczestników wycieczki reklamacji dotyczących świadczonych im usług, a także reprezentowanie organizatora turystyki wobec kontrahentów świadczących usługi w trakcie trwania imprezy; - obowiązek spełniania funkcji tłumacza oraz obowiązek świadczenia informacji krajoznawczej[1] Obowiązki te nie wynikały z norm prawnych, ale praktycznych – z racji na wykonywany zawód trudno jest uniknąć tych obowiązków.

Uprawnienia pilota wycieczek Szkolenie pilotów wycieczek obejmowało 120 godzin wykładów i ćwiczeń, których problematyka dotyczył nie tylko teoretycznych zagadnień z zakresu turystyki, ale także pozwalał nabyć praktyczne umiejętności w tak ważnych w pilotażu obszarach jak praca z grupą czy bezpieczeństwo, profilaktyka i ochrona zdrowia turystów. Ponadto organizator szkolenia miał obowiązek zapewnić uczestnikom możliwość uczestnictwa w co najmniej 3 dniowym szkoleniu praktycznym w postaci wycieczki krajowej lub zagranicznej, z co najmniej jednym noclegiem w obiekcie hotelowym.

Zakres szkolenia kandydatów na pilotów wycieczek

Zakres szkolenia kandydatów na pilotów wycieczek

Zakres szkolenia kandydatów na pilotów wycieczek

Przewodnictwo Przewodnik turystyczny - to osoba zawodowo oprowadzająca turystów lub odwiedzających po wybranych obszarach, miejscowościach i obiektach oraz udzielającą o nich informacji (Źródło: Ustawa o usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997 r. )

Zadania przewodnika: - oprowadzanie wycieczek - fachowe udzielanie uczestnikom wycieczek informacji o kraju, odwiedzanych miejscowościach, obszarach i obiektach

Przewodnicy turystyczni do 31. 12. 2013 roku nabywali uprawnienia następujących rodzajów: 1) przewodników górskich dla określonych obszarów górskich. Uprawnienia przewodników górskich dzielą się na trzy klasy w zależności od stopnia trudności tras i wycieczek; 2) przewodników miejskich dla poszczególnych miast. Wymagane są uprawnienia przewodnika miejskiego do oprowadzania wycieczek w następujących miastach: Gdańsk, Gdynia, Sopot (łącznie), Katowice z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym (łącznie), Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Szczecin, Toruń, Warszawa, Wrocław. 3) przewodników terenowych dla poszczególnych województw, regionów oraz tras turystycznych.

DEREGULACAJA ZAWODU od 1. 01. 2014 !!! • • • Od stycznia 2014 roku na polskim rynku turystycznym nie ma prawnego obowiązku uzyskania licencji pilota wycieczek ani przewodnika miejskiego lub terytorialnego. Rynek pracy pilotów i przewodników został zwolniony od regulacji urzędowych (nie są już organizowane państwowe egzaminy ani obowiązkowe kursy, biura podróży mogą zatrudniać jako pilota i przewodnika każdą zainteresowaną taką pracą osobę). Niekonsekwencją uchwalonej ustawy jest deregulacja zawodu przewodnika turystycznego – terenowego i miejskiego przy jednoczesnym pozostawieniu bez żadnych zmian regulacji dotyczących zawodu przewodnika górskiego. Z drugiej strony należy podkreślić, że praca przewodników górskich niesie ze sobą nie tylko wzbogacenie programu wędrówki po górach o treści krajoznawcze, ale przed wszystkim wpływa na bezpieczeństwo takich wypraw. Należy więc starać się za wszelką cenę, o pozostawienie regulowanego zawodu przewodnika górskiego. Ogólnie wprowadzenie ustawy deregulacyjnej w obszarze pilotażu i przewodnictwa należy ocenić zdecydowanie negatywnie. W krótkiej perspektywie prowadzi do zamknięcia zawodu (preferowanie są osoby do pracy z ciągle aktualnym identyfikatorem), w dłuższej perspektywie promuje nieprofesjonalne zachowania, niekompetencję, szarą strefę a w szczególności nie chroni lokalnego rynku pracy przewodników miejscowych przed napływem pilotów wycieczek z innych państw, którzy przejmą rolę naszych przewodników miejskich i terenowych, oprowadzając (zgodnie z prawem) swoich klientów po polskich miastach.

Specjalizacje w zakresie pilotażu wycieczek Uregulowania prawne (obowiązujące do 31. 12. 2013 r. ) nie wprowadzały podziałów w zakresie kategorii pilotów wycieczek, jak miało to miejsce kilka lat wcześniej. Występowały wówczas kategorie (od I do IV) zależne od posiadanych dodatkowych specjalizacji, np. obsługa imprez turystyki myśliwskiej, promowych, kolejowych, itp[1]. Uzyskiwane uprawnienia pilota wycieczek do 31. 12. 2013 r. miały charakter uniwersalny i dotyczyły zarówno prowadzenia imprez z zakresu turystyki krajowej (także przyjazdowej), jak również wyjazdowej. [1] M. Wajdzik, Z. Kruczek, Metodyka i technika pracy pilota – rezydenta, Wydawnictwo Proksenia, Kraków 2006, s. 5.

Specjalizacje w zakresie pilotażu wycieczek Praktyka pilotowania wycieczek wskazuje obecnie na występowanie 3 głównych sposobów realizacji usług pilotażu, a mianowicie [1]: - pilotaż imprez objazdowych (zarówno przyjazdowych, jak i wyjazdowych), - pilotaż imprez pobytowych (tzw. rezydentura), - pilotaż autokarowych przewozów liniowych (tzw. „wahadło”). [1] Por. Obsługa ruchu turystycznego, red. Z. Kruczek, Wydawnictwo Proksenia, Kraków 2004, s. 89 -91.

Pilot - rezydent Pilot-rezydent jest osobą towarzyszącą uczestnikom wycieczki w ich miejscu pobytu. Rezydent wykonuje swoją pracę przebywając przez dłuższy czas (zazwyczaj od kilku do kilkunastu tygodni) w miejscu recepcji ruchu turystycznego. Do zadań rezydenta należy transfer gości z lotniska, zakwaterowanie, przekazanie informacji na temat miejsca wypoczynku, a także sprzedaż wycieczek fakultatywnych. Turyści mogą informować rezydenta o ewentualnych kłopotach, wszelkich zastrzeżeniach dotyczących organizacji pobytu czy jakości hoteli. Kontakt z rezydentem, zależny jest od "polityki" biura podróży. Niektórzy rezydenci są bardzo często do dyspozycji klientów, a inni "nie narzucają" się i ich obecność jest bardzo rzadka. Czasami także rezydenci zajmują się tzw. "guidingiem" jeżdżąc z turystami na wycieczki fakultatywne – opowiadaja lub pełnią funkcje tłumacza. Zwykle następnego dnia po przyjeździe, lub w dniu rozpoczęcia wczasów, odbywa się spotkanie powitalne w hotelu, podczas którego turyści zapoznają się z praktycznymi informacjami. Dalszy Kontakt z rezydentem jest możliwy podczas dodatkowych dyżurów w hotelu oraz za pomocą telefonu. Rezydent zazwyczaj mieszka w miejscu wakacyjnym przez cały sezon i ma pod opieka turystów w kilku hotelach.

Rezydent-animator W miejscu wakacyjnym można się spotkać także z rezydentemanimatorem. Są to osoby będące przedstawicielami biur podróży, których zadaniem jest urozmaicenie wolnego czasu dla dzieci i dorosłych poprzez zabawy, konkursy, zajęcia sportowe itp.

Zakres odpowiedzialności pilota wycieczek W przypadku zaistnienia uchybień w pracy lub bezprawnym wykonywaniu funkcji pilota, pilot ponosi bezpośrednią odpowiedzialność karną, cywilną i służbową.

Odpowiedzialność karna Do odpowiedzialności karnej pilot może być pociągnięty wówczas, gdy podczas trwania imprezy turystycznej naraża turystów na niebezpieczeństwo utraty życia lub uszczerbku na zdrowiu oraz gdy wykonuje pracę bez wymaganych uprawnień. Tego rodzaju przestępstwa podlegają karze pozbawienia wolności oraz grzywnie. Dotyczy to również sytuacji, gdy pilot nie udzielił pomocy turyście, znajdującemu się w bezpośrednim niebezpieczeństwie utraty życia lub zdrowia.

Odpowiedzialność cywilna, jest odpowiedzialnością majątkową i wiąże się z obowiązkiem naprawienia szkody wyrządzonej w czasie wykonywania zadań pilota. Może ona przybrać postać zarówno odpowiedzialności deliktowej, jak i kontraktowej. Odpowiedzialność deliktowa dotyczy sytuacji, gdy w wyniku niedozwolonych działań pilota turysta poniesie stratę majątkową (np. w wyniku kradzieży) lub uszczerbek na zdrowiu. Jeśli natomiast w wyniku nierzetelnej pracy pilota nie został zrealizowany cały program imprezy lub nie wszystkie usługi były wykonane w sposób wskazy w umowie z klientami, pilot poniesie za to wobec biura podróży odpowiedzialność kontraktową (np. zostanie zobowiązany do pokrycia roszeń klientów wynikających ze składanych reklamacji).

Odpowiedzialność służbowa wynika z postanowień kodeksu pracy. Jeśli pilot zatrudniony jest w oparciu o umowę o pracę, nienależyte wykonanie obowiązków może mieć różne konsekwencje, włącznie z dyscyplinarnym zwolnieniem z pracy. W przypadku umów cywilnoprawnych (np. umowa o dzieło) podpisywanych jedynie na czas trwania imprezy, konsekwencje nierzetelnie wykonanej pracy mogą się wiązać z wstrzymaniem wypłaty wynagrodzenia.

Rodzaje umów dotyczących współpracy pilota wycieczek i przewodnika turystycznego z biurem podróży: – Stała umowa o pracę (pracownik etatowy) – Umowa zlecenie lub o dzieło – Pilot, przewodnik – jako przedsiębiorcy

Kodeks pracy wyróżnia następujące możliwości zawarcia stałej umowy o pracę z pilotem lub przewodnikiem[1]: 1. Umowa o pracę na czas nieokreślony - nie zawiera w swej treści daty ani terminu rozwiązania umowy, dopóki nie nastąpi wypowiedzenie albo wygaśnięcie z innych przyczyn. 2. Umowa na czas określony – jej charakterystyczną cechą jest podanie przez strony w treści umowy konkretnej daty jej rozwiązania. Może być zawarta na dowolny okres, np. na trzy dni, jak również i na trzy lata, gdyż ustawodawca nie zawiera żadnych ograniczeń. 3. Umowa na czas wykonywania określonej pracy – dotyczy sytuacji, gdy pracodawca przyjmuje pracownika na czas trwania konkretnej pracy. Umowa nie precyzuje daty jej zakończenia. Przykładem takich umów są wszelkie prace sezonowe. 4. Umowa na okres próbny - może być podpisana przed zawarciem każdej z umów. Czas trwania okresu próbnego został przez kodeks pracy określony precyzyjnie: dwa tygodnie dla większości pracowników oraz trzy miesiące dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach samodzielnych, kierowniczych i związanych z odpowiedzialnością materialną. [1] Art. 25 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz. U. z 1998 r. , Nr 21, poz. 94 - j. t.

Umowa o dzieło - jest to umowa, warunkiem zaistnienia której jest określenie w umowie dzieła jakie ma wykonać przyjmujący zamówienie (np. pilotowanie wycieczki, przewodnictwo). Umowa o dzieło jest atrakcyjną formą zatrudnienia, gdyż[1]: - od umowy tej nie są odprowadzane składki ZUS, - naliczany jest od niej koszt uzyskania przychodu minimum 20% bez względu na wydatki ponoszone przez zatrudnionego. [1] http: //www. vat. pl/umowa_o_dzielo_inne_formy_zatrudnienia_1510. php [data wejścia 01. 02. 2008]

Umowa-zlecenie – polega na tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, za których efekt nie jest ostatecznie odpowiedzialny (odmiennie od umowy o dzieło, która jest tzw. umową rezultatu)[1]. [1] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, Dz. U. 64. 16. 93 z późniejszymi zmianami.

Najbardziej zaawansowany poziom w zakresie uczestnictwa w procesie obsługi turystów sprawuje pilot wycieczek i przewodnik turystyczny.

Profesjonalna obsługa klienta W turystyce żadna obniżka nie jest w stanie zrekompensować nieuprzejmego traktowania!!!!!!!!!!! Bez względu na ilość pracy, kiepski dzień, czy pogodę, klient powinien spotkać się z miłą kompetentną obsługą.

Poza wymogami formalnoprawnymi (kurs, egzamin) ważne są także cechy osobowościowe i umiejętności praktyczne pilota wycieczek: - łatwość nawiązywania kontaktów, - zdolności erudycyjne, - zdolności sugestywnego przekazywania informacji, - umiejętności organizacyjne, - odporność na stres, - umiejętność zachowania się w sytuacji konfliktowej, - komunikatywność, - zdolności improwizacyjne, - umiejętność integrowania grupy, - empatia, - doskonała znajomość języków obcych, - profesjonalna wiedza - estetyczny wygląd, kultura osobista - umiejętność panowania nad grupą - poczucie humoru - orientacja w terenie - dobry stan zdrowia

PONADTO PILOT POWINIEN BYĆ: „ZARADNY, PEWNY SIEBIE, ZRÓWNOWAŻONY, KOMUNIKATYWNY, SPOKOJNY, ALE I SPONTANICZNY, BYŁSKOTLIWY, CIERPLIWY, WYROZUMIAŁY, DOBRZE ZORGANIZOWANY. Powinien mieć dużą wiedzę, wyczucie sytuacji. Zdrowy, mądry i dyspozycyjny. ” Fragment artykułu „Superman istnieje!” Wiadomości turystyczne, 1 -15 kwietnia 2007/133(7)

Etapy obsługi imprezy turystycznej z punktu widzenia pilota: - przygotowanie - odprawa - realizacja imprezy - rozliczenie

ODPRAWA = ZAPOZNANIE Z TECZKĄ IMPREZY TECZKA IMPREZY powinna zawierać: • Program imprezy • Warunki uczestnictwa • Listę uczestników • Vouchery • Potwierdzenia zamówionych świadczeń • Polisę ubezpieczeniową • Dokumenty podróżowania (bilety) • Zlecenie pracy pilota • Listę adresów i kontaktów • Formularze rozliczeń ekonom. finansowych • Formularz sprawozdania