Choroby genetyczne zwierzt Przedmiot fakultatywny II rok weterynarii

Choroby genetyczne zwierząt Przedmiot fakultatywny II rok weterynarii Urszula Kosior‐Korzecka Zakład Patofizjologii Katedra Przedklinicznych Nauk Weterynaryjnych Wydział Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Program zajęć Ćwiczenie 1. Mechanizmy zaburzeń epigenetycznych, autosomalnych recesywnych i dominujących oraz sprzężonych z płcią. Mechanizmy dziedziczenia chorób autosomalnych i sprzężonych z płcią. Zależność fenotyp-genotyp w chorobach monogenowych na przykładzie talasemii i SCID-X. Sposoby postępowania ze zwierzętami chorymi i eliminacja nosicieli. Choroby genetyczne zwierząt, ważne z klinicznego i gospodarczego punktu widzenia Analiza mikromacierzy DNA, jako nowe narzędzie seryjnego badania ekspresji genów. Polimorfizm antygenów I i II klasy MHC a odporność i podatność na wybrane choroby infekcyjne i pasożytnicze. Białka histonowe w naprawie uszkodzonego DNA. SNP (single nucleotide polymorphism) - najnowsza metoda diagnozowania chorób genetycznych Ćwiczenie 2. Choroby genetyczne zwierząt powodowane przez mutacje chromosomalne strukturalne i liczbowe. - Morfologia i diploidalna liczba chromosomów u wybranych gatunków zwierząt gospodarskich i towarzyszących; typy mutacji chromosomalnych strukturalnych i liczbowych występujące u zwierząt; częstość występowania chorób warunkowanych przez mutacje chromosomowe strukturalne u zwierząt hodowlanych w Polsce; oznaczanie kariotypu i zasady opisu kariogramu; zastosowanie badań kariotypu u zwierząt gospodarskich. Etiologia i patogeneza wybranych chorób warunkowanych przez mutacje chromosomowe strukturalne u zwierząt: translokacja robertsonowska u krów, owiec, świń i lisów. Odwrócenie płci u psów i koni. Choroby uwarunkowane przez mutacje chromosomowe liczbowe u zwierząt: Monosomia chromosomu X u klaczy. Trisomie autosomalne u bydła i koni. Zaburzenia dojrzewania jądrowego oocytów u bydła i świń prowadzace do zaburzeń chromosomalnych liczbowych (powstawanie oocytów diploidalnych). Znaczenie mutacji chromosomalnych strukturalnych w patogenezie chorób nowotworowych u zwierząt. Uniparentalna disomia oraz imprinting genomowy w patogenezie aberracji chromosomowych u zwierząt. - Izolacja i zakładanie hodowli limfocytów, indukcja proliferacji w hodowli limfocytów – przygotowanie hodowli do analizy kariotypu – ćwiczenie praktyczne. - Oznaczanie kariotypu świni w dzielących się mitotycznie (PHA) limfocytach krwi –ćwiczenie praktyczne). - Analiza liczby chromosomów w oocytach świń hodowanych in vitro w celu eliminacji oocytów diploidalnych - ćwiczenie praktyczne.

Ćwiczenie 3. Etiologia i patogeneza autosomalnych chorób genetycznych u zwierząt warunkowanych przez mutacje genowe. Typy mutacji genowych. Etiologia i patogeneza wybranych chorób monogenowych autosomalnych recesywnych u zwierząt: BLAD; CLAD; DUMPS; PSS; niedokrwistość hemolityczna u psów wywołana niedoborem kinazy pirogronianowej; choroba Andersena u kotów; mukopolisacharydoza u psów i kotów. Etiologia i patogeneza wybranych chorób monogenowych autosomalnych dominujących u zwierząt: hipercholesterolemia u świń i królików; porfiria u świń. Choroby powodowane przez mutacje autosomalne z niepełną dominacją: sferocytoza u bydła; choroba von Willebranda u dobermanów (typ IB). Techniki biologii molekularnej umożliwiające diagnozowanie i/lub wykrywanie nosicielstwa choroby monogenowej - PCR, RFLP, Real-Time PCR. Wykorzystanie technik PCR i RFLP do wykrywania nosicielstwa na przykładzie BLAD, DUMPS i PSS. Izolacja DNA z limfocytów krów, amplifikacja fragmentu genu podjednostki CD 18 beta‐integryny metodą PCR i elektroforetyczny rozdział produktów amplifikacji w żelu agarozowym – ćwiczenie praktyczne. Ćwiczenie 4. Choroby monogenowe sprzężone z płcią. Chromosomy płci u ssaków i ptaków; dziedziczenie i determinacja płci u ssaków i ptaków; inaktywacja chromosomu X; determinacja płci przy udziale genów autosomalnych oraz zlokalizowanych w chromosomach płci; cechy sprzężone z płcią. Etiologia i patogeneza chorób genetycznych monogenowych sprzężonych z płcią u zwierząt: zespół Alporta u psów; pierwotna hiperoksaluria u kotów; ograniczenie owulacji u kur; SCID-X u psów; zespół Menkesa u psów i owiec; dystrofie mięśniowe u psów i kotów; hemofilia A u koni, psów, kotów, świń i owiec; hemofilia B u psów i kotów. Wykorzystanie analizy rodowodów w eliminacji chorób sprzężonych z płcią w stadzie - zadania genetyczne. Zaburzenia procesu formowania się płci. Wybarwianie chromosomów płci w komórkach nabłonkowych lub komórkach krwi świń ‐ ćwiczenie praktyczne

Ćwiczenie 5. Etiologia i patogeneza wybranych chorób genetycznych u bydła i koni genetyczne podstawy rozwoju BSE wieloczynnikowe i jednoczynnikowe choroby genetyczne koni genetyczna podatność na nowotwory u koni o siwym umaszczeniu (czerniaki) markery chorób nowotworowych u koni Etiologia i patogeneza chorób genetycznych u kotów i psów. struktura genomu psów a podatność na wybrane choroby rasowa podatność genetyczna na rozwój cukrzycy I i II typu sercowo-naczyniowe i hematologiczne choroby genetyczne neurologiczne choroby genetyczne choroby przewodu pokarmowego o podłożu genetycznym testy DNA do rozpoznawania chorób genetycznych u psów oznaczanie ryzyka chorób genetycznych psów w oparciu o analizę rodową na przykładzie dysplazji stawu biodrowego Ćwiczenie 6. Etiologia i patogeneza chorób genetycznych świń, owiec i kóz. Uwarunkowania genetyczne determinujące podatność na rozwój chorób nowotworowych, plenność i wydajność mięsną świń, owiec i kóz. - manipulacje w genie IGF 2 jako sposób poprawy wydajności mięsnej świń genetyczna oporność i podatność owiec na chłoniaki genetyczne uwarunkowania wielokrotnych owulacji u owiec hipercholesterolemia u świń rodzinne wole u owiec i kóz Dziedziczne niedobory immunologiczne u zwierząt. Genetyczna kontrola odporności na choroby. genetyczne podstawy odporności wrodzonej ‐ przykłady dziedzicznych niedoborów immunologicznych Transformacja blastyczna limfocytów wyizolowanych z krwi psa zdrowego i psa ze SCID‐X in vitro – ćwiczenie praktyczne.

Ćwiczenie 7. Genetyczne podstawy nowotworzenia aneuploidalność w komórkach nowotworowych psów znaczenie mutacji w protoonkogenach i genach supresorowych w rozwoju wybranych nowotworów u zwierz gospodarskich i towarzyszących znaczenie translokacji wzajemnej w patomechanizmach rozwoju białaczek depresja inbredowa Terapia chorób uwarunkowanych genetycznie. Stosowane i aktualnie opracowywane terapie genowe; Zwierzęta transgeniczne jako modele chorób występujących u człowieka; Zwierzęta transgeniczne w produkcji biopreparatów. Ćwiczenie 8. Test zaliczeniowy

Choroba genetyczna to upośledzające sprawność życiową odchylenie od stanu prawidłowego, które przekazywane jest jako cecha dziedziczna z pokolenia na pokolenie, lub które powstaje de novo na skutek zmian i zaburzeń w mechanizmach przekazywania cech dziedzicznych (i może być również przekazywane potomstwu, jako cecha dziedziczna).

Obecnie znamy około 3500 różnych chorób genetycznych. Dzielimy je na 3 główne kategorie: · jednogenowe - będące wynikiem mutacji w jednym tylko genie. Choroby jednogenowe przekazywane są zgodnie z prawami Mendla i uwarunkowane treścią informacyjną jednego genu, tj. w obrębie pary alleli, występujących w określonym locus genowym. Wśród tych chorób wyróżnia się autosomalne recesywne, autosomalne dominujące i sprzężone z chromosomem płciowym żeńskim X (określane, jako sprzężone z płcią); · wielogenowe - będące wynikiem mutacji w wielu genach, warunkowane współdziałaniem wielu genów umiejscowionych w wielu loci. Choroby te nie są przekazywane zgodnie z prostym dziedziczeniem wg schematu Mendla. Niejednokrotnie objawy tych chorób występują na skutek interakcji z czynnikami środowiska i ujawniają się dopiero wówczas, gdy nasilenie działania tych czynników osiągnie pewną wartość progową; · chromosomowe - będące wynikiem mutacji na poziomie całych pakietów informacji genetycznej.

Jednostkami w mt. DNA są: chorobowymi łączonymi z mutacjami - neuropatia nerwu wzrokowego; -encefalopatia mitochondrialna z kwasicą mleczanową i epizodami udaropodobnymi; - dziedziczna mateczna miopatia; - niektóre typy kardiomiopatii; -ataksja neurogenna; -cukrzyca insulinoniezależna; - cukrzyca insulinozależna; - barwnikowe zwyrodnienie siatkówki; - choroby neurodegeneracyjne wieku podeszłego.

Epigenetyczne dziedziczenie chorób

SCID-X Ciężki, sprzężony z płcią, złożony niedobór odporności u psów (SCID‐X) Defekt genetyczny: mutacja w genie kodującym łańcuch gamma białkowego receptora interleukiny 2. IL-2 stanowi czynnik wzrostu dla limfocytów T i B, wzmaga aktywność komórek NK oraz przyspiesza dojrzewanie tymocytów. Delecja 4 pz, peptyd 21 aa (prawidłowy – 373 aa). Dziedziczenie: recesywne, sprzężone z chromosomem X. Rasy: Welsh Corgi, basset

SCID-X Cechy patologiczne: q mała dysplastyczna grasica (chorych psów osiąga 10% prawidłowej wielkości); q zanik węzłów chłonnych; q obniżona liczba limfocytów we krwi; q brak lub znaczące obniżenie blastogennej odpowiedzi limfocytów na mitogeny i specyficzne antygeny - limfocyty T nie ulegają transformacji blastycznej pod wpływem PHA (fitohemaglutyniny), a limfocyty B pod wpływem miogenu ze szkarłatki. ; q hypogammaglobulinemia lub agammaglobulinemia. Poziom Ig. M w surowicy może być prawidłowy, ale poziom Ig. G jest dramatycznie niższy. q Zdarza się, że objawy choroby pojawiają się u suk nosicielek, jeżeli zmutowany gen znajduje się na aktywnym chromosomie X (próby leczenia ludzką IL-2).

Niedobory enzymatyczne szlaku glikolitycznego Jest to grupa dziedzicznych enzymopatii. Ich przyczynę stanowi niedobór lub brak któregoś z enzymów szlaku glikoli tycznego w erytrocytach. Wspólnym objawem tych chorób jest NIEDOKRWISTOŚĆ HEMOLITYCZNA związana z drastycznie skrócona długością życia erytrocytów, retikulocytozą i żółtaczką.

Niedokrwistość hemolityczna u psów wywołana niedoborem kinazy pirogronianowej Defekt genetyczny: mutacja w genie kodującym kinazę pirogronianową (PK). Dziedziczenie: autosomalne recesywne. Rasy: basenji, beagle, teriery.

Niedobory enzymatyczne szlaku glikolitycznego Niedokrwistość hemolityczna u psów wywołana niedoborem kinazy pirogronianowej. Defekt genetyczny: mutacja w genie kodującym kinazę pirogronianową (PK). Niedobór tego enzymu upośledza znacznie proces glikolizy w erytrocytach. Powoduje to zmniejszenie syntezy ATP, co w konsekwencji narusza integralność błony erytrocytów. (PK jest jedynym źródłem NADPH w erytrocytach koniecznego do redukcji glutationu. Zredukowany glutation jest ważnym antyoksydantem chroniącym przed RFT lipidy i białka błony komórkowej. Przy jego braku lub niedoborze, narasta stres oksydatywny i dochodzi do uszkodzeń błony i utraty jej integralności. Dziedziczenie: autosomalne recesywne.

Niedobory enzymatyczne szlaku glikolitycznego Niedokrwistość hemolityczna u psów wywołana niedoborem kinazy pirogronianowej. Objawy: powiększenie obwodu brzucha, powiększenie śledziony, osłabienie , żółtaczka, zwiększenie stężenia pośredniej bilirubiny, skrócenie czasu życia erytrocytów, retykulocytoza, hemoglobinemia, niskie stężenie haptoglobiny w osoczu (tworzy ona kompleks z produktami rozpadu Hb, zwłaszcza z hemem, który usuwany jest przez watrobę, co stanowi ochronę dla nerek), wtórna hemochromatoza, zwłóknienie szpiku i stwardnienie kości. Krwinki z niedoborem PK są bardziej podatne na osmolizę (rozpad w warunkach obniżonego ciśnienia osmotycznego). Nosiciele charakteryzują się częściowym niedoborem PK. Rasy: basenji, beagle, teriery. Od 1995 r. istnieje test genetyczny w kierunku wykrywania psów z niedoborem PK opracowany przez Whitney i wsp.

Hiperlipoproteinemia I u psów. Niedobór lipazy lipoproteinowej. Hipertriacyloglicerolemia. Hiperchylomikronemia. Defekt genetyczny: mutacja w genie kodującym lipazę lipoproteinową. Dziedziczenie: autosomalne recesywne. Za transport wszystkich lipidów (zawartych w pokarmie) do układu krążenia odpowiedzialne są chylomikrony. Lipaza lipoproteinowa katalizuje rozpad chylomikronów oraz VLDL do tzw. resztkowych lipoprotein. Istnieje dodatnia korelacja pomiędzy aktywnością LPL a zdolnością tkanek do wbudowywania kwasów tłuszczowych z triacylogliceroli Lp.

Hiperlipoproteinemia I u psów. Niedobór lipazy lipoproteinowej. Hipertriacyloglicerolemia. Hiperchylomikronemia.

Hiperlipoproteinemia I u psów. Niedobór lipazy lipoproteinowej. Hipertriacyloglicerolemia. Hiperchylomikronemia. Dziedziczny niedobór LPL charakteryzuje się bardzo powolnym klirensem chylomikronów z krążenia, co prowadzi do odbiegających od normy dużych stężeń chylomikronów w osoczu. Odnotowuje się także: - wysokie stężenie endogennych triacylogliceroli (obecnych w VLDL); - zmniejszone stężenie frakcji LDL i HDL. Ten stan może być dodatkowo indukowany dietą wysokotłuszczową. Koryguje się go dietą o małej zawartości tłuszczu i zwiększeniem w karmie ilości złożonych węglowodanów. U osobników homozygotycznych recesywnych stwierdza się całkowity brak enzymu, natomiast u osobników heterozygotycznych zachodzi prawidłowa lipoliza chylomikronów. Stwierdza się odkładanie chylomikronów w makrofagach skóry, komórkach Browicza. Kupfera i rogówce. Rasy: Beagle

ZESPÓŁ ALPORTA Defekt genetyczny: Mutacja w 35 eksonie genu (COL 4 A 5) kodującego łańcuch alfa 5 kolagenu typu IV. Skutkiem mutacji jest nieprawidłowa budowa domeny Nc 1 (skrócenie sekwencji aminokwasowej) białka kolagenu typu IV. Dziedziczenie: recesywne, sprzężone z płcią. Z powodu kojarzenia zwierząt w pokrewieństwie i późne pojawienie się objawów choroba ta może wystąpić także u suk, homozygotycznych pod względem zmutowanego genu. Suki jednak nie giną, chociaż ulegają znacznemu wyniszczeniu. Przyczyną choroby jest nieprawidłowa budowa białka kolagenu IV. Kolagen typu IV znajduje się w kłębkach nerkowych oraz błonach podstawowych wszystkich komórek nabłonkowych i śródbłonkowych.

ZESPÓŁ ALPORTA Objawy pojawiają się dopiero około 4 roku życia. Występuje brak apetytu, chudnięcie i wymioty. Następnie stwierdza się: - niezagęszczanie moczu; - białkomocz; - krwiomocz; - zapalenie kłębków nerkowych; - niewydolność nerek; - postępujące wyniszczenie; - osłabienie słuchu.

Ultrastructural appearance of glomerular basement membrane from affected Dalmatians with autosomal dominant Alport syndrome: (A) normal membrane in 35‐day‐old embryo (× 5700); (B) lamellated membrane with fusion of overlying foot processes in adult dog (× 1850); (C) irregular thickened lamellated membrane with subepithelial frilling and fusion of foot processes in adult dog (× 1850); and (D) membrane showing irregular basket weave appearance in adult dog (× 5700). Hood J C et al. Nephrol. Dial. Transplant. 2002; 17: 2094‐ 2098 © European Renal Association–European Dialysis and Transplant Association

ZESPÓŁ ALPORTA W badaniach mikroskopowych, po przeprowadzeniu biopsji nerek, stwierdza się: - atrofię kłębków nerkowych; - torbielowate rozszerzenie torebkowych przestrzeni Bowmana. Rokowanie jest złe, ale zgon można opóźnić przez zmianę diety na niskobiałkową. Rasy: bullterier i samojed.

ZESPÓŁ ALPORTA

Hemofilia B u psów i kotów (choroba Christmas). Defekt genetyczny: tranzycja (mutacja zmiany sensu) A-G w nukleotydzie 1477 w genie kodującym IX czynnik krzepnięcia krwi. Prowadzi to do zamiany kwasu glutaminowego na glicynę w kodonie 379 w białku czynnika IX. Ta pojedyncza substytucja aminokwasowa znacząco zmienia strukturę trzeciorzędową cząsteczki czynnika IX, co prowadzi do utraty jego aktywności. Druga możliwość – delecje w genie kodującym czynnik IX. Dziedziczenie: recesywne, sprzężone z płcią.

Hemofilia B występuje rzadziej, niż hemofilia A. Objawy są podobne. Hemofilię B opisano u 20 ras psów oraz u kotów. Częściej, niż w przypadku hemofilii A spotyka się przypadki choroby u suk. Jednakże w przeciwieństwie do hemofilii A, w której występują lekkie, średnie i ciężkie niedobory czynnika VIII, większość opisanych u zwierząt przypadków hemofilii B charakteryzuje mniejszy niż 5% poziom czynnika IX. Badania wykazały występowanie 2 grup pacjentów: - z nieoznaczalnym poziomem czynnika IX; -z normalną ilością zmutowanego (nieaktywnego) czynnika IX. Ciężkość krwawienia zależy od typu mutacji (tranzycja, czy delecja), ale jest zwykle proporcjonalna do stopnia niedoboru czynnika IX.

Nasilenie objawów klinicznych hemofilii B w znacznym stopniu uzależnione jest od wielkości psa. (!!!!!!!!!!!!!!) U małych ras (teriery, cocker spaniel, owczarek szetlandzki, buldog francuski) jest lekkie lub średnie. Ciężka postać występuje u dużych ras (bernardyn, Alaskan malamut, owczarek staro angielski, owczarek niemiecki). Hemofilia B objawia się głównie: - występowaniem krwiaków; - wylewami krwawymi do jam stawowych; - krwotokami z układu pokarmowego lub do jam ciała. W przypadku łagodnej formy psy osiągają dojrzałość płciową i mogą przekazać chorobę potomstwu. Diagnostyka podobna, z tą różnicą, że stwierdza się obniżony poziom czynnika IX.

Niezgodność grup krwi i konflikt serologiczny u kotów Przez lata hodowcy kotów borykali się z problemem niewyjaśnionej śmiertelności wśród kocich noworodków, która dotykała jedne rasy częściej od innych. Dopiero badania w latach 80‐tych ubiegłego wieku nad grupami krwi u kotów wykazały, że jednym z powodów syndromu słabnących kociąt (Fading Kitten Syndrome) jest izoerytroliza noworodków, wywoływana przez niezgodność grupy krwi matki i jej potomstwa. Blue-eyed cats with white fur have a higher incidence of genetic

U kotów występują trzy grupy krwi: A (najbardziej powszechna); B (częsta u niektórych ras); AB (niezależnie od rasy występująca bardzo rzadko). Grupa krwi jest determinowana genetycznie inaczej, niż u człowieka. U kotów gen odpowiedzialny za grupę krwi A jest dominujący w stosunku do genu na grupę B. Oznacza to, że tylko kot posiadający dwa allele warunkujące grupę B będzie miał grupę krwi B. Kot z grupą krwi A może być zarówno homozygotą (posiadać dwa allele A), jak i heterozygotą (posiadać jeden allel A i jeden allel B). Trzeci rodzaj grupy krwi występującej u kotów, grupa AB, jest jeszcze nie w pełni poznany. Czynnikiem determinującym tę grupę krwi jest osobny allel , recesywny w stosunku do A, ale dominujący w stosunku do B.

Grupa krwi A występuje najczęściej w populacji kotów domowych zarówno krótko-, jak i długowłosych, przy czym u tych osobników bardzo rzadko stwierdzano w surowicy duże stężenie naturalnych przeciwciał. Odwrotną sytuację stwierdzono u dużo mniejszej liczby kotów z grupą krwi B, u których bardzo często w surowicy krwi występuje duże stężenie naturalnych przeciwciał anty‐A. Wśród kotów rasowych stwierdza się znaczne różnice w częstości występowania określonych grup krwi z powodu stosowania długotrwałej selekcji skierowanej na różne cechy. U kotów w razie przetoczenia krwi niezgodnej grupowo okres życia erytrocytów znacznie się skraca i trwa od kilku godzin do kilku dni, podczas gdy normalna długość życia krwinek czerwonych u kotów wynosi 4 -5 tygodni. Transfuzje takie mogą wywołać ostrą reakcję organizmu, szczególnie, gdy erytrocyty z grupą A zostały (nawet pierwszy raz) zmieszane z krwinkami grupy B.

Identyfikacja grup krwi u kotów i psów umożliwia rozpoznanie i zapobieganie zjawisku ERYTROLIZY NOWORODKÓW. Do izoelektrolizy, czyli niedokrwistości hemolitycznej dochodzi, gdy nowonarodzone kocieta posiadają inną grupę krwi (A lub AB, ) niż matka (B). Ssac siarę otrzymują jednocześnie przeciwciała skierowane przeciwko własnym czerwonym krwinkom, które są niszczone, gdy tylko przeciwciała dostaną się do krwiobiegu kociąt. Choroba ta jest największym problemem w hodowli kotów – tzw. syndrom słabnących kociąt, u których często występuje grupa B. Do erytrolizy dochodzi wtedy, gdy kocięta z grupą krwi A (pochodzące od ojca z grupą A) ssą siarę od matki z grupą B. W siarze kotek z grupą krwi B znajdują się naturalne przeciwciałą anty-A, które po wchłonięciu się z przewodu pokarmowego kociąt wiążą się z ich erytrocytami, wywołując: - żółtaczkę, - bilirubinurię, - niedokrwistość , - śmierć w ciągu kilku dni.

Krzyżówka przedstawiająca dziedziczenie grup krwi u kotów Kotka Grupa krwi Kocur Grupa krwi B A Grupa Genotyp: AA Ab bb AA AA - grupa A Ab - grupa A Konflikt AA - grupa A Ab - grupa A Konflikt krwi A Ab bb - grupa B Grupa krwi B bb Ab - grupa A bb - grupa B

A litter of kittens with neonatal isoerythrolysis. Note the jaundiced (yellow) noses and bloody tip of the tail of the white kitten.

Okresowe porażenie u koni „quarter” związany z nadmiarem potasu. HYPP – hyperkalemic periodic paralysis. Defekt genetyczny: mutacja typu transwersja (C-G) w regionie S 3 podjednostki genu, prowadząca do zmiany sekwencji aminokwasów (Phe-Leu) – zmaina sensu; w białkowym kanale sodowym komórek dojrzałych mięśni szkieletowych. Istnieje test genetyczny umożliwiający wykrywanie heterozygot. Dziedziczenie: autosomalne dominujące. Chorują głównie heterozygoty, gdyż homozygoty dominujące we wczesnym wieku źrebięcym giną z powodu trudności z oddychaniem i porażeniem dużych partii mięśni. Choroba ta występuje najczęściej u koni amerykańskich biegających na ćwierć mili. Objawy to: okresowe pęczkowe drżenie i skurcze mięśni, osłabienie, skłonność do przyjmowania pozycji leżącej oraz nadmiar potasu we krwi i czasem niewydolność oddechowa, związana z porażeniem mięśni krtani i gardła. Objawy mogą wystąpić lub nasilić się po podaniu paszy bogatej w potas (lucerna). Potencjalne następstwa ataków to otarcia skóry, bezwiedne upadki i związane z tym kontuzje. Okresowy paraliż obejmuje podczas ataku duże partie mięśni konia, a ponieważ większość opisanych przypadków z lekkimi objawami to osobniki heterozygotyczne, sugeruje to, że osobniki homozygotyczne pod względem tej dominującej anomalii mogą mieć znacznie bardziej nasilone objawy. Ponadto u osobników obarczonych tą anomalią podczas stosowania anestezji halotanowej mogą wystąpić objawy hipertermii złośliwej. W leczeniu stosuje się fenytoinę, która działa jako środek antykonwulsyjny i jest skuteczna przez długi okres po jej zastosowaniu.

Choroba Krabbego u psów Defekt genetyczny: mutacja w genie kodującym beta-galaktozydazę, znosząca lub zmniejszająca aktywność tego enzymu. Dziedziczenie: autosomalne recesywne. Jest to sfingolipidoza związana ze spichrzaniem w komórkach układu nerwowego galaktozyloceramidu. Galaktozyloceramid - złożony lipid, który nie ulega degradacji ze względu na brak aktywności enzymu lizosomalnego – beta-galaktozydazy, odpowiedzialnego za rozkład do beta-galaktozy oraz ceramidu. Brak degradacji galaktozyloceramidu prowadzi z jednej strony do gromadzenia w komórkach n ie rozłożonego galaktozyloceramidu, a z drugiej strony do braku ceramidu jako substratu do syntezy sfingozyny i sfingomieliny. W efekcie u osobników chorych występuje prawie całkowity brak mieliny.

Choroba Krabbego u psów Objawy: q początek choroby w młodym wieku, q choroba poczatkowo ma charakter zaburzeń mentalnych, q prowadzi do paraliżu i śmierci. Pierwsze objawy kliniczne leukodystrofii globoidalnej pojawiają się u dotkniętych nią psów w wieku 1‐ 3 miesięcy. Należą do nich ataksja oraz porażenie tylnych kończyn. W dalszym przebiegu choroby następuje atrofia mięśni oraz degeneracja neurologiczna. Ze względu na brak możliwości leczenia chore zwierzęta są usypiane w wieku 10 miesięcy.

Choroba Krabbego u psów W Wielkiej Brytanii u dorosłych białych terrierów West Highland przed dopuszczeniem do reprodukcji wykonywane są testy DNA w celu wykrywania i eliminacji choroby Krabbego w hodowlach.

Mukopolisacharydoza typu I u psów (i kotów). Niedobór alfa-L-iduronidazy. Zespół Hurler/Scheiego. Defekt genetyczny: mutacja w genie kodującym alfa-L-iduronidazę – enzym lizosomalny degradujący dwa z 7 metabolitów GAG. Dziedziczenie: autosomalne recesywne. Przyczyną choroby jest niedobór enzymu lizosomalnego alfa-L-iduronidazy, odpowiedzialnego za degradację GAG. Na skutek tego u chorych zwierząt, głównie w komórkach wątrobowych, dochodzi do spichrzania dwóch z t metabolitów GAG. Są to: siarczan dermatanu (DS. ) oraz siarczan heparanu (HS). Oba te metabolity są obecne w moczu chorych z mukopoisacharydozą typu I, co jest wykorzystywane w diagnostyce.

Dziedziczna głuchota u psów dalmatyńskich Rodzaj defektu genetycznego nie jest znany. Choroba dziedziczona jest autosomalnie recesywnie. Objawy: - wrodzona głuchota; - anomalie barwy oczu (oczy niebieskie); - występowanie od urodzenia ciemnych łat (a nie charakterystycznych dla dalmatyńczyków plamek).

Dziedziczna głuchota u psów dalmatyńskich Częstość występowania dalmatyńczyków z dziedziczną głuchotą w Norwegii wynosi 3, 6%, natomiast w USA jest znacznie wyższa (w Polsce – brak danych). Fakt ten tłumaczy się prowadzoną przez hodowców norweskich selekcją mającą na celu wykluczenie osobników z niebieskimi oczami i nietypowymi dla dalmatyńczyków łatami, ponieważ cechy te są niezgodne ze wzorcem rasy.

Translokacja albo fuzja robertsonowska chromosomu 1/29 u krowy

Kariotyp (chromosomy w płytce metafazowej) pochodzące od: a. klaczy (64, XX) b. ogiera (64, XY) c. klaczy z monosomią chromosomu X (63, X 0) d. klaczy z trisomią chromosomu X (65, XXX)

Genetyczne uwarunkowania przewlekłej białaczki szpikowej (translokacja wzajemna prowadząca do utworzenia chromosomu Philadelphia 1).