UNIVERSITI SAINS MALAYSIA Pusat Pengajian Perumahan Bangunan dan

UNIVERSITI SAINS MALAYSIA Pusat Pengajian Perumahan Bangunan dan Perancangan RAG 121/3 SAINS PERSEKITARAN SEMESTER 1 SIDANG 2004/2005 NOTA PENGENALAN 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 1

1. 0 Corak Kursus • Kaedah pengajaran kursus: – kuliah, tutorial, seminar dan amali atau kerja luar. • Masa pertembungan: – 3 jam seminggu selama 14 minggu. • Kerjakursus: – tugasan akan dikeluarkan pada minggu ketiga, ujian pada ketujuh & kuiz papada minggu ke 15. • Tenaga pengajar: – Prof. Madya Dr. Abdul Majid Ismail - Bahagian A (Minggu 1 hingga 7) – Dr. Mohd. Zin Kandar - Bahagian B (Mingggu 9 hingga 15) 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 2

2. 0 Matlamat • Tujuan kursus ini ialah untuk menguatkan latarbelakang di dalam membuat ketentuan rekabentuk (design decision making) khususnya dalam perkara yang berhubungkait dengan persekitaran dan alam bina. "Keselesaan penghuni" yang menjadi matlamat akhir sesuatu rekabentuk perlu kepada kaedah-kaedah penilaian yang saintifik dan praktikal. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 3

3. 0 Mata Pelajaran • Kursus ini akan bermula dengan memahami persekitaran fizikal secara menyeluruh, menilai keadaan dan kualiti persekitaran negara dan kesan negatif pembangunan yang tidak seimbang. • Ia dihubungkaitkan pula dengan kefahaman terhadap keperluan rekabentuk berteraskan iklim khususnya iklim tropika. • Meneliti aspek-aspek kawalan alam sekitar bangunan secara pasif yang meliputi pengudaraan semulajadi, pencahayaan , peneduhan banguanan, kawalan haba, tenaga dalam bangunan dan bisingan. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 4

4. 0 Penilaian • Kerjakursus: (40%) – Bahagian A - 1 tugasan = 15%, 1 ujian pertengahan semester = 15 % – Bahagian B - 1 kuiz = 10% • Peperiksaan akhir: (60%) 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 5

PROGRAM • Minggu 1: – Pengenalan (PM. Dr. Ab. Majid & Dr. Mohd Zin). – Isu-isu alam sekitar negara – Keadaan persekitaran Malaysia masa kini dan permasalahannya. – Pencemaran dan pembangunan alam bina. • Minggu 2: – – Asas klimatologi Iklim dan hubungannya dengan bangunan. Bencana alam dan alam bina. Elemen-elemen iklim: suhu, kelembapan, sinaran matahari, keadaan langit, hujan dan angin. – Pertimbangan keikliman. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 6

• Minggu 3: – Jenis-jenis iklim tropika dan rekabentuk bangunan kediaman. – Asas-asas rekabentuk berteraskan iklim. , – Penggunaan data-data iklim dalam rekabentuk. – Analisis iklim dan penggunaannya dalam rekabentuk – (Tugasan 1) • Minggu 4: – Keselesaan, faktor-faktor penentu keselesaan, indeks keselesaan dan penggunaaannya. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 7

• Minggu 5: – Pengudaraan semulajadi; fungsi dan kaedah pengudaraan, alir udara, corak aliran angin disekitar dan di dalam bangunan, alir udara untuk keselesaan, rekabentuk untuk pengudaraan semula jadi. • Minggu 6: (pelaksanaan tugasan 1) – Isu-isu semasa rekabentuk bangunan berteraskan iklim (pertembungan diantara kemajuan teknologi dan kefahaman terhadap faktor alam semula jadi) 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 8

• Minggu 7: – Cahaya dan pencahayaan, prinsip cahaya, cahaya dan ciri-ciri fizikalnya, kuantiti fotometrik, Pencahayaan siang (cahaya resap), kaedah ramalan rekabentuk pencahayaan semulajadi. – (Ujian pertengahan semester) • Minggu 8: REHAT • Minggu 9: – Cahaya siang (cahaya matahari terus), rajah-rajah laluan matahari, kawalan sinar matahari dan kaedah peneduhan bangunan. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 9

• Minggu 10: – Penggunaan carta matahari dan protraktor sudut bayang dalam rekabentuk peneduhan dan kawalan cahaya matahari terus. – Haba; prinsip-prinsip haba, kuantiti haba, alir-haba dalam bangunan. • Minggu 11: – Kawalan haba secara pasif, keselesaan terma, kawalan haba matahari, tambahan dan pengurangan haba di bangunan. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 10

• Minggu 12: – Pengenalan tenaga, tenaga dalam bangunan, pengurusan dan penjimatan. • Minggu 13: – Akustik bilik; masa gemaan, kesan sais dan bentuk bilik, geometri akustik. • Minggu 14: – Hingar; punca-punca hingar luaran dalaman, kawalan hingar dan rekabentuk. – (Kuiz) • Minggu 15: – Minggu Ulangkaji. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 11

RUJUKAN A. Goudie • 1. Publishers, UK, 3 rd. Ed. , 1993. Atmospheric • Global Elsom 2. Problem, D. M. APollution Blackwell Publishers, UK, 2 nd. Ed. , 1992. & CAP • 3. Statement and Conclusions of the CAP-SAM National Conference on "The State of the Malaysian Environment" 1996. Consumers' Association of Penang and Sahabat Alam Malaysia, 1996. Permasalahan UTM, & Sekitar, • Alam DBP Othman F. 4. 1996. Environmental • Introduction Thomas An 5. R. Design for Architects and Engineers, Chapman & Hall, UK, 1996. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 12

M. Robin • 6. Chapman & Hall, UK, 1992. • 7. Rekabentuk Olgyay V. Berdasarkan Pendekatan Iklim Bioiklim Terhadap Seni Bina Serantau, Terjemahan Ghazali D. Z & Latif R. , DBP, KL. , 1994. Manual Perumahan • Koenigsberger 8. dan al. O. H. et Bangunan Tropika, Terjemahan Ismail A. M. , USM, 1994. • 9. Markus Building Morris T. A. & E. N. Climate Energy, and Pitman Int. , UK 1980. • 10. Evans Housing M. Climate and Comfort, the Architectural Press Ltd. UK. , 1980. • Environmental Szokolay 11. S. V. Science Handbook for Architects and Builders, The Construction Press, UK. , 1980. Environmental • Mc. Mullan Building, 12. Science The R. in Macmillan Press Ltd. 3 rd. Ed. , UK. , 1993. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 13

Pritchard • 13. UK, 5 th. Ed. , 1995. • 14. Ismail A. M. "Penjimatan tenaga menerusi rekabentuk yang berkesan", Bulletin HBP, Jld 4, No. 1, 1992. • 15. Ismail A. M. "Keadaan basah dan lembap pada bangunan", Bulletin HBP, Jld. 5, No. 2, 1992. • 16. Ismail A. M. "Pengudaraan dan alir udara di dalam bangunan serta permasalahannya", Bulletin HBP, Jld. 6 No. 1, 1993. • 17. Ismail A. M. "Konflik Antara Pengoptimuman Penggunaan Cahaya Semulajadi (Cahaya Siang) dengan Cahaya Buatan (Lampu Elektrik) untuk Pencahayaan Ruang Dalaman Bangunan". Bulletin HBP, Jld. 9, 1997. • 18. Kandar M. Z. "Pengurusan Tenaga di Bangunan Satu Pengenalan". Bulletin HBP, Jld. 9, 1997. 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 14

• 19. Kerajaan Malaysia. Environmental Quality Act and Regulations, Act 127. MDC, 1997. • 20. CIBSE Code for interior lighting CIBSE London 1984 • 21. IES “Recommended Practice of Daylighting” Illuminating Engineering Safety of North America NY 1978 • 22. Fanger P. O. Thermal Comfort : Analysis and Applications in Environmental Engineering Mc. Graw Hill 1970 • 23. Sue Rouf et. al. Ecohouse: A Design Guide. Architectural Press. 2001. • 24. Richarad Register. Ecocities: Building Cities in Balance with Nature. Berkeley Hills Book. 2002. • 25. http; //www. hbp. usm. my/ventilation • 26. http; //www. kjc. gov. my 6/12/2021 Abdul Majid Ismail PBP USM 15