UMETNOST ROMANIKE VREMENSKA ODREDNICA I ISTORIJISKE PRILIKE Romanika

UMETNOST ROMANIKE

VREMENSKA ODREDNICA I ISTORIJISKE PRILIKE • Romanička umetnost XI - XIII vek • Paralelno sa Vizantijom • Obeležava pobedu hrišćanstva izraženu kroz masovna hodočašća, krstaške ratove, masovna pokrštavanja i jedinstven stil u umetnosti. • Pojavila se istovremeno širom Evrope. • Na romaniku je najveći uticaj imala rimska umetnost ali i poznoatntička, starohrišćanska i vizantijiska umetnost.

UMETNOST ROMANIKE ARHITEKTURA SKULPTURA SLIKARSTVO

ARHITEKTURA • Osnova crkve je trobrodna ili petobrodna bazilika, brodovi su odvojeni stubovima. • Glavni brod preseca transept, čime stvara formu latinskog krsta (krst koji ima tri jednaka kraka, dok je četvrti jedini duži). • Glavni brod je pokriven kamenim polukružnim svodom (uvodi se i krstasti svod koji nastaje presekom dva polukružna svoda). • Grade se crkve sa raskošnijim fasadnim ukrasima. • Crkva orijentisana u pravcu istok - zapad. • Masivni zidovi • Mali otvori za vrata i prozore

Elementi romaničke bazilike Narteks Toranj Glavni brod Bočni brodovi Travej Krstište sa centralnim Tornjem Transept Hor Apsida Deambulatorijum

• Teški kameni svodovi zahtevaju masivne zidove. • Zbog masivnih zidova je teško praviti otvore za prozore, te su stoga romaničke crkve tamne. • Iz istog razloga je i visina gradnje ograničena.

ITALIJA - Katedrala u Pizi

Katedrala u Pizi • Osnova je ranohrišćanska bazilika pretvorena u latinski krst • Ukrsnica je natkrivena kupolom • Bočni brodovi natkriveni krstastim svodom

Krivi toranj u Pizi je beli mermerni zvonik. Poznat je po neravnomernom sleganju temelja, zbog čega je u jednom trenutku bio nagnut pod uglom od 5, 5 stepeni (oko 4, 5 metara) u odnosu na normalu.

Katedrala u Pizi

Katedrala u Pizi

Katedrala u Pizi

FRANCUSKA - Sen Sernen, Tuluz Izgrađena u romaničkom stilu od oko početkom XII veka. U njoj se nalazi telo Svetog Sernina, prvog biskupa Tuluza.

Sen Sernen, Tuluz

Sen Sernen, Tuluz

Notr Dam la Grand u Poatjeu Trobrodna bazilika. Fasada je bogato ukrašena plastičnom dekoracijom.

Notr Dam la Grand u Poatjeu Sedam kupolica

Notr Dam la Grand u Poatjeu

Notr Dam la Grand u Poatjeu

NEMAČKA - Katedrala u Vormsu

Katedrala u Vormsu Četvrtasti pilastri dele glavni brod od bočnih brodova. Prihvataju produžetak rebara samih svodova koja su izvučena do samog poda.

Katedrala u Špajeru Monumentalna katedrala je započeta između 1027. i 1030. Zbog velike širine srednjeg broda svod se srušio i postavljena je drvena tavanica. Za vreme cara Henrija IV, katedrala je obnovljena i uspešno je zasveden glavni brod.

NEMAČKA - Katedrala u Špajeru

ŠPANIJA - Santjago de Kampostela Hodočasnička crkva

Romanička skulptura Skulptura je vezana za arhitekturu (portali, kapiteli, delovi ili čitave fasade). Njena uloga je da ukrasi ili obogati površine građevine, i prenese određeni verski sadržaj. Crkvena umetnost – Biblija za nepismene

Hrist strašni sudija, San Madlen u Vezleju, Francuska, XII vek Sudnji dan - svi će vaskrsnuti i svima će biti suđeno za grehe. Sa jedne strane grešnici (večna smrt) – sa druge strane oni koji će večno živeti.

Hrist strašni sudija, Portal bazilike San Lazar, Oten, Francuska, XII

Pad Adama i Eve, Notr-Dam, Poatje, Francuska, XII vek Čitavim pročeljem pruža se traka reljefa s padom Adama i Eve,

Pad Adama i Eve, Notr-Dam, Poatje, Francuska, XII vek

Kupanje isusa, Notr-Dam, Poatje, Francuska, XII vek

Rođenje Isusovo, Notr-Dam, Poatje, Francuska, XII vek

SLIKARSTVO ROMANIKE

SLIKARSTVO ROMANIKE 1. Slikarstvo je vezano za arhitekturu. 2. Iluminacije – iluminirani rukopisi, odnosno minijature 3. Tapiserija Hristos na prestolu, San Mikele u Taulji, Katalonija

Notr Dam la Grand u Poatjeu

Notr Dam la Grand u Poatjeu

Iluminacije (oslikavanje) srednjovekovnih rukopisnih knjiga nastavljana je kroz ceo srednji vek Minijatura Sveti Ivan Apostol iz Molitvenika Ilustracija iz rukopisa Karmina Burana (XIII opata Vedrika, oko 1147 g vek)

TAPISERIJA

Vitraž je tehnika kojom su ukrašavani prozori komadima bojenog stakla. Vitraž bazilike Svete Marije u Kelnu

SLEDEĆI ČAS Umetnost Gotike