Mutyzm Objawy mutyzmu wybirczego diagnoza zalecenia dla rodzicwopiekunw

Mutyzm Objawy mutyzmu wybiórczego, diagnoza, zalecenia dla rodziców/opiekunów prawnych i nauczycieli.

Objawy mutyzmu wybiórczego: Dziecko nie mówi do członków rodziny i/lub nauczycieli i/lub innych dzieci. Dziecko nie mówi, że stało mu się coś złego np. że źle się czuje, że coś go boli. Dziecko komunikuje się za pomocą gestów lub może mówić szeptem. Dziecko nie je i nie pije w przedszkolu lub szkole. Dziecko nie korzysta z toalety w przedszkolu lub szkole. Dziecko nie lubi, kiedy ktoś na niego patrzy. Dziecko nie lubi, kiedy ktoś stoi i siedzi blisko niego. Dziecko nie lubi i unika przerw międzylekcyjnych oraz uroczystości przedszkolnych, szkolnych i rodzinnych. Dziecko nie lubi się spóźniać. Dziecko nie stosuje zwrotów grzecznościowych. Dziecko nie wyraża swoich emocji za pomocą mimiki twarzy. Dziecko może mieć zaburzenia procesów integracji sensorycznej.

Rodzaje mutyzmu wybiórczego Mutyzm wybiórczy (selektywny/sytuacyjny) Dziecko/uczeń w pewnych sytuacjach rozmawia swobodnie (np. przebywając w domu), ale w innych (np. będąc w przedszkolu, szkole) przestaje mówić. Dziecko/uczeń rozmawia swobodnie tylko z niektórymi, wybranymi osobami (najczęściej z rodzicami), a do innych nie mówi (np. nauczyciele, pozostali uczniowie z klasy, członkowie dalszej rodziny, nieznane osoby). Mutyzm całkowity Dziecko/uczeń w ogóle nie komunikuje się werbalnie, ze wszystkimi osobami i we wszystkich sytuacjach. Może wydawać nieartykułowane dźwięki, krzyczeć.

Dziecko i nastolatek z mutyzmem wybiórczym. Dziecko/nastolatek odczuwa silny lęk przed mówieniem (w niektórych przypadkach może czytać teksty lub recytować, ale ma problemy ze spontaniczną rozmową). Dziecko/nastolatek ma inteligencje rozwiniętą na przeciętnym lub wyższym niż przeciętnie poziomie. Często występuje wyższy niż przeciętnie poziom myślenia analitycznego. Dziecko/nastolatek jest bardzo dokładne, perfekcjonistyczne myśli, że jego głos jest brzydki, nieprzyjemny w odbiorze osób. Boi się, że inni będą się z niego śmiać). (często dla innych Często ma perfekcjonistycznych rodziców, którzy stawiają bardzo duże wymagania. Często jeden z rodziców lub oboje określają siebie jako osoby nieśmiałe lub lękowe, w dzieciństwie sami zmagali się z mutyzmem lub mieli inne problemy komunikacyjne. Dziecko/nastolatek lubi chodzić do przedszkola lub szkoły.

Etapy diagnozy mutyzmu. 1. 2. Uzyskanie od nauczycieli opinii lub informacji o funkcjonowaniu dziecka/ucznia w przedszkolu lub szkole. 3. 4. Konsultacja z lekarzem psychiatrą dziecięcym – tylko on może wykluczyć inne zaburzenia i postawić ostateczną diagnozę. Wystąpienie z pisemnym wnioskiem do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej lub Poradni Specjalistycznej o wydanie opinii w sprawie dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka/ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. 7. 8. Przeprowadzenie badania psychologicznego i logopedycznego. W razie potrzeby wyrażenie zgody na obserwację funkcjonowania dziecka w przedszkolu lub szkole. Przeprowadzenie badania słuchu i oceny procesów integracji sensorycznej. 5. 6. Kontakt i współpraca z nauczycielami (to oni, jako pierwsi zauważają niepokojące zachowania u dziecka). Dostarczenie opinii i współpraca z nauczycielami z przedszkola lub szkoły. Objęcie dziecka/ucznia terapią psychologiczną lub logopedyczną. W sytuacji diagnozy zaburzeń procesów integracji sensorycznej terapią integracji sensorycznej.

Rodzicu/prawny opiekunie dziecka z mutyzmem – czego nie powinieneś robić. Czekać, że dziecko wrośnie lub samo wyleczy się z mutyzmu. Zmuszać dziecka do mówienia oraz karać za brak mówienia. Zmuszać dziecka do stosowania zwrotów grzecznościowych. Zadawać dziecku pytania otwarte: Jak? , Co? , Dlaczego? , Czemu? , Po co? Odpowiadać za dziecko. Zmieniać przedszkole lub szkołę (to tylko wzmaga lęk i stres i nie rozwiązuje problemu z mówieniem). Zmieniać terapeutów pracujących z dzieckiem (nie sprzyja to budowaniu zaufania i stwarzaniu poczucia bezpieczeństwa). Ciągle pytać nauczycieli i terapeutów (w obecności dziecka), czy dziecko coś powiedziało, zaczęło mówić. Starać się o indywidualne przygotowanie przedszkolne lub indywidualne nauczanie w domu oraz izolować od innych dzieci/uczniów. Prowadzić nauczanie domowe. Wprowadzać w pracy z dzieckiem alternatywnych form komunikacji np. makatonu, języka migowego. Dopuścić do sytuacji, kiedy dziecko się spóźni na lekcje, zajęcia i będzie musiało wejść ostatnie do klasy. Przesadnie reagować, kiedy dziecko odpowie, zacznie rozmawiać. Naruszać przestrzeń osobistą dziecka.

Rodzicu/prawny opiekunie dziecka z mutyzmem – jak powinieneś postępować. Poinformuj pedagoga szkolnego i nauczycieli o diagnozie, dostarcz im opinie wskazówkami do pracy. ze Współpracuj z nauczycielami uczącymi dziecko - nagrywaj w formie audio lub filmu, kiedy dziecko czyta tekst, recytuje wiersz lub śpiewa piosenkę, odmawia modlitwę, rozmawia w języku obcym itp. Udostępniaj nagrania nauczycielowi. Zaproś do domu nauczyciela, wychowawcę dziecka (należy wcześniej poinformować dziecko). o tym Zapraszaj do swojego domu, w odwiedziny najbliższego kolegę/koleżankę, organizuj imprezy urodzinowe. Wykaż cierpliwość – ponieważ terapia jest długa, może trwać nawet kilka lat. Współpracuj z terapeutami pracującymi z dzieckiem, realizować ich zalecenia. Upewnij i uspokój dziecko, że nie musi odpowiadać lub rozmawiać, jeśli się boi lub z innych powodów nie chce tego robić. Zadawaj pytania zamknięte, na które dziecko może odpowiedzieć ruchem głowy lub gestem. Pozwól na komunikację niewerbalną (za pomocą pisma, gestów, mimiki twarzy). Zachęcaj do rozmawiania przez telefon komórkowy, nagrywania się na automatycznej sekretarce oraz korzystania z różnych komunikatorów internetowych i wideokonferencji (szczególnie z osobami, z którymi dziecko nie rozmawia bezpośrednio). Nastolatek może być objęty leczeniem farmakologicznym (z zalecenia i pod kontrolą lekarza psychiatry dziecięcego). Weź udział w „Szkole dla rodziców. ”, jeśli zaleci to psychoterapeuta.

Wskazówki dla nauczycieli pracującymi z dziećmi i uczniami mutystycznymi Bądźcie cierpliwi (terapia mutyzmu trwa długo, nawet kilka lat) i nie odbierajcie milczenia personalnie (dziecko nie robi tego złośliwie lub dlatego, że Was nie lubi). Stopniowo budujcie zaufanie i poczucie bezpieczeństwa. Upewnijcie dziecko, że jeśli nie chce to nie musi rozmawiać z wami i innymi osobami. Powiedzcie dziecku, że może czegoś nie wiedzieć lub udzielić błędnej odpowiedzi i nie będzie to pociągało za sobą negatywnych konsekwencji, Nie zmuszajcie i nie wywierajcie na dziecku presji na komunikację werbalną z otoczeniem i karzcie go za milczenie. Na prośbę i zgodę rodziców, odwiedźcie dziecko w jego domu (pomoże to w obniżeniu jego lęku przed nauczycielami). Nie wpatrujcie się w dziecko i nie nawiązujcie z nim długiego kontaktu wzrokowego. Nie dotykajcie i nie przytulajcie. Nie zadawajcie dziecku pytań stojąc blisko jego stolika. Nie zagadujcie dziecka i nie zadawajcie mu dużej ilości pytań otwartych. Na początku pracy zadawajcie dziecku pytania zamknięte, na które możne udzielić krótkiej odpowiedzi ruchem głowy lub odpowiadając „Tak”-„Nie”. W razie potrzeby odpytujcie dziecko indywidualnie (np. na przerwie śródlekcyjnej), a nie na forum całej klasy.

Wskazówki dla nauczycieli pracujących z dziećmi i uczniami ze zdiagnozowanym mutyzmem. Pozwólcie rodzicom/prawnym opiekunom na nagrywanie w formie audio lub filmu dziecka w domu, kiedy nazywa literki, liczy, czyta tekst, recytuje wiersz lub śpiewa piosenkę, rozmawia w języku obcym itp. i oceniajcie jego umiejętności przedszkolne lub szkolne na podstawie tych nagrań. Zastąpcie odpowiedź ustną ucznia formą pisemną. Akceptujcie u dziecka zarówno przejawy komunikacji niewerbalnej (spojrzenia, uśmiechu, skinienia głową, uniesienia ręki, wskazanie palcem, zapisania odpowiedzi na kartce) oraz komunikacji werbalnej (mówienia szeptem, mówienia drugiej osobie na ucho, rozmowa z użyciem pacynki/maskotki). Nie karzcie dziecka za nie stosowanie zwrotów grzecznościowych i nie ośmieszajcie. Nie wprowadzajcie alternatywnych form komunikacji np. języka migowego, makatonu. Nie komentujcie oraz przesadnie reagujcie w sytuacji, kiedy dziecko odpowie lub zacznie rozmawiać (dziecko mutystyczne nie lubi być w centrum uwagi, może się ponownie wycofać i przestać mówić). Na początku dziecko powinno pracować w parze ze spokojnym dzieckiem lub w grupie spokojnych dzieci. Zachęcajcie i włączajcie dziecko do wspólnych zabaw z innymi dziećmi w trakcie zajęć przedszkolnych, lekcji oraz przerw śródlekcyjnych. Organizujcie i bierzcie udział w prostych zabawach, które wymagają wykorzystywania gestów, naśladowania mimiki twarzy, instrumentów muzycznych, wydawania różnych dźwięków.

Wychowawco klasy pozwól uczniowi na napisanie listu lub nagranie filmu, w którym opisuje swoje lęki i trudności w komunikacji z innymi osobami. Za jego pozwoleniem odczytaj go lub odtwórz, w jego imieniu na forum klasy. Szukajcie informacji o mutyźmie. Żeby zrozumieć problemy dziecka ze zdiagnozowanym mutyzmem wybiórczym i poznać jego specyficzne funkcjonowanie możecie obejrzeć film pt. ”Moje dziecko nie mówi. ”, strona internetowa http: //mutyzmwybiorczy. pl/ Nie namawiajcie rodziców na nauczanie domowe, indywidualne przygotowanie przedszkolne lub indywidualne nauczanie oraz trening umiejętności społecznych.

Przebieg terapii psychologicznej. Terapia prowadzona w przedszkolu lub szkole nie powinna odbywać się w dużej sali lub sali lekcyjnej. Odpowiednie miejsce to: gabinet logopedy lub pedagoga albo mały pokój. Na początku terapii nie należy wymuszać na dziecku/uczniu komunikacji werbalnej. Trzeba pozwolić na komunikacje niewerbalną – gesty, mimika, ruch, wykonywanie prac plastycznych, pisemne odpowiadanie na pytania. Zadawać pytania zamknięte. W przypadku młodszych dzieci wykorzystuje się ulubione zabawy, zabawki, pacynki, maskotki i gry. Podczas kolejnych spotkań terapeuta dąży i zachęca dziecko, żeby podczas wspólnej zabawy/gry zaczęło wydawać różne odgłosy dźwiękonaśladowcze (np. wydawane przez zwierzęta, przedmioty, maszyny, pojazdy). Starsze dzieci i uczniowie mogą naśladować dźwięki widziane na zdjęciach, obrazkach. Podczas kolejnych spotkań bawimy się w zabawy, w których mówi się szeptem np. naprzemienne (raz terapeuta, a raz dziecko) liczenie, mówienie alfabetu, wymienianie pór roku, nazw tygodnia, nazw miesięcy, tytułów ulubionych bajek.

Podczas kolejnych spotkań należy zachęcać dziecko do cichego odpowiadania na zadawane proste pytania np. Jakiego koloru jest trawa, słońce, śnieg? Jaki smak ma czekolada? Jakie bajki lubi oglądać? , Jak ma na imię? Ile ma lat? Z czasem (kiedy dziecko czuje się bezpiecznie i ufa terapeucie) do terapii należy wprowadzić nowego uczestnika np. rodzica, najlepszego kolegę z grupy/klasy, dziecko/nauczyciela, z którym dziecko mutystyczne rozmawia – tzw. sliding – in. Na początku nowy uczestnik terapii stoi przy zamkniętych drzwiach gabinetu terapii. Z czasem drzwi powinny zostać uchylone, ale nowy uczestnik pozostaje nadal przed gabinetem (nie jest w zasięgu wzroku dziecka). W kolejnych etapach drzwi gabinetu są uchylane coraz szerzej (dziecko może o tym decydować), aż do całkowitego otwarcia.

Nowy uczestnik terapii stoi przy otwartych drzwiach i włącza się do prostych zabaw lub gier werbalnych z terapeutą i dzieckiem. Dziecko mutystyczne nie powinno widzieć nowego uczestnika (ale powinno zostać poinformowane o jego obecności). W kolejnym etapie nowy uczestnik terapii wchodzi do pokoju, gabinetu terapii (np. wchodzi tylko do połowy pomieszczenia, nadal pozostając poza zasięgiem wzroku dziecka) i bierze udział w grach werbalnych. W kolejnym etapie nowy uczestnik terapii powinien przejść przez cały pokój i usiąść obok dziecka oraz terapeuty przy stole. Nowy uczestnik na początku mówi do terapeuty (np. zaczyna liczyć, wymieniać litery alfabetu), potem mówi terapeuta, a na końcu dziecko mutystyczne. Następuje zwiększanie poziomu trudności i kolejności uczestników terapii w zabawach werbalnych (np. Zadawanie pytań rozpoczyna dziecko mutystyczne). W kolejnym etapie terapeuta oddala się do drzwi, a gra werbalna toczy się tylko między nowym uczestnikiem terapii i dzieckiem mutystycznym.

W kolejnym etapie terapii terapeuta wychodzi z gabinetu i zamyka drzwi. W kolejnych etapach terapii powinien zostać włączony 2 nowy uczestnik terapii. Stopniowo można poszerzać terapię o kolejne, nowe osoby – dzieci, nauczycieli, pozostałych pracowników szkoły. Przeniesienie terapii do nowego otoczenia np. sali lekcyjnej, ale na początku bez obecności uczniów.

Nastolatka można spytać, co lub kto przeszkadza mu w mówieniu na terenie szkoły. Pomaga to w uświadomieniu lęków i trudności. Nastolatków należy zapoznawać z technikami poznawczo-behawioralnymi obniżającymi poziom stresu i lęku. Jeśli wymaga tego ich samopoczucie można wprowadzić leczenie farmakologiczne. Zadania domowe: Nagranie się na automatycznej sekretarce osoby, z którą dziecko nie rozmawia. Odbycie rozmowy telefonicznej z osobą, do której dziecko nie mówi. Nagranie głosu na dyktafonie (opowiedzenie o sobie) i odtworzenie go w obecności osoby, z którą dziecko nie rozmawia. Wykorzystanie do przedstawiania się tzw. mówiącej książki lub nagrania na dyktafonie. Przygotowanie listu lub nagrania skierowanego do klasy, w którym dziecko opowiada o swoim problemie w komunikacji werbalnej.

Terapia logopedyczna. Jest terapią wspierającą terapię psychologiczną. Ćwiczenia wzmacniające siłę głosu (ponieważ dzieci mówią cicho, szeptem). Ćwiczenia fonacyjne. Ćwiczenia oddechowe. Ćwiczenia usprawniające pracę narządów artykulacyjnych. Ćwiczenia słuchowe.

Literatura: Ołdakowska-Żyłka, B. , Materiały ze szkolenia I i II stopnia „Pomoc psychologiczna dziecka z mutyzmem wybiórczym i jego rodzinie. Terapia dziecka z mutyzmem wybiórczym. Szczecin, 2017 r. Czapla, J. , „Problemy dziecka z mutyzmem wybiórczym. Ja się nie odzywam. ” Głos Pedagogiczny.