MKOPLAZMA ENFEKSYONLARI Do Dr Arzu FINDIK Taksonomideki yeri

MİKOPLAZMA ENFEKSİYONLARI Doç. Dr. Arzu FINDIK

Taksonomideki yeri • MOLLİCUTES Sınıfı • Mycoplasmatales takımı – Mycoplasmataceae • Mycoplasma • Eperythrozoon…… • Haemobartonella… eritrositlerin paraziti (hemotropik mikoplazmalar) • Ureaplasma

Tarihçe • İlk kez Nocard ve Roux (1898) –bovine pleuropneumonia • Benzer izolatlar, hayvan, insan, bitki ve çevreden– “pleuropneumonia like organisms”(PPLO) • Eaton (1944) hamsterlerden- Eaton etkeni • 1956 - PPLO’dan Mycoplasma ismine geçiş – Myco : fungus benzeri branşlı filamentler – Plasma : plastisite, esneklik

Etiyoloji • Hücre duvarı yoktur, ünit membran yapısı vardır – Lipid, CHO ve proteinden ibaret • • • PPLO (Pleura pneumonia like organism) Hareketsiz Sporsuz Kapsülsüz Gram negatif olmakla birlikte anilin boyaları ile zor boyanır. Giemsa, Dienes, castaneda gibi özel boyama yöntemleri kullanılır

Etiyoloji • M. gallisepticum’da ünit membranın üstünde plazma membranından orijin alan çıkıntılar – Epitel hücreleri ve erirositlerdeki glikoforin reseptörlerine bağlanma; hemaglutinasyon • Ünit membrandaki CHO – Komplementi fikse etme – Nötralizan antikorları saptama • Ünit membrandaki proteinler – Metabolik inhibisyon ve presipitasyoda rol alan antikorların sentezini uyarır

Etiyoloji • Bakeriyoskopide pleomorfik – Kokoid form; bölünerek ürer – Filamentöz form; içinde elementer cisimcikler (minimal reprodüktif ünite) oluşturarak ürer. Hücre esnek olduğundan 0, 22µm lik filtrelerden geçebilir • Nazlı ürer, üretme faktörleri ve izotonik ortam gerekir – – %20 at serumu (kolesterol ihtiyacı) Maya ekstraktı DNA nükleotidleri Penisilin ve talyum asetat (inhibitör maddeler)

Etiyoloji • Optimum 37°C’de, p. H 7. 2 -7. 8’de ürer • İlk izolasyonda %5 CO 2+ %95 N • Koloniler, agara gömük “sahanda yumurta” görünümünde, ortası koyu düğme tarzında olup gözle görülmez; koloni miroskobu ile muayene • Sıvı besi yerinde homojen bulanıklık

Etiyoloji • L-formlarından ayırmak için; – Antibakteriyel içermeyen ortamlara şüpheli kolonilerden pasaj (mikoplazma yine aynı kolonileri oluşturur) – Dienes boyama (mikoplazmalar dekolorize olmaz, L-formları 15 dk içinde dekolorize olur) • Acholeplasma ve Ureaplasmalardan ayırım; – Digitonin duyarllık – Üreaz testi

Etiyoloji • Üretmede embriyolu yumurtalar, hücre kültürleri (He. La, tavuk kalbi fibroblast) kullanılır • Ekstrasellüler etkenlerdir

Normal Habitat • Serbest yaşayan saprofitler veya hayvanların parazitleri şeklinde tüm dünyada görülür • Hem patojenik hem de non-patojenik türler, üst solunum yolları, intestinal ve genital kanal mukoz membranlarında, artikular yüzeylerde ve meme bezinde komensal olarak bulunur

Antijenik Özellikler • Yüzey antijenleri ve sitoplazmik antijenler – Çeşitli serolojik testler (aglutinasyon, CFT, ELISA, hemaglutinasyon) – Önemli membran antijenlerinde faz/antijenik varyasyonlar olabilir (M. synoviae’de 2 faz değişken MSPA ve MSPB ag. leri, M. galliseticum’un bir membran lipoproteini, Vlh. A) – İmmunodominant antijenleri bulup rekombinant DNA teknolojisi ile üretimi önemli

Patogenez • Mukoz membranlara tutunma • Hemolizin, proteaz ve bazı toksik maddeler • M. neurolyticum; nörotoksin M. gallisepticum, hindi palazlarında nörotoksik • Eklem ve seröz boşluk mezenşimal hücrelere affinite • Solunum kanalı ve AC affinitesi olan türlerde silier aktiviteyi bozan faktörler • Biofilm

Patogenez • Adezyonda görevli yüzey proteinlerine örnek; – M. bovis’in P 26 ve değişken yüzey pr. – Kanatlı mikoplazmalarının değişken lipoprotein hemaglutinini – M. hyopneumoniae’nin P 116 pr • Değişken yüzey pr (Vsps) konak immun cevabından kaçışta da rol alır • Bazı mikoplazmal ag. ile konak hücre ag. benzerlik göstermesi, etkenin konaktaki kalıcılığına yardım eder. Ayrıca otoimmun hastalıkların gelişimine öncülük edebilir

Çeşitli hayvan türlerinde mikoplazma türlerinin yaptığı hastalıklar • Sığır; M. mycoides. subsp. mycoides (bulaşıcı sığır plöropnömonisi-OIE list. ) M. bovigenitalium ve M. bovis (mastitis, artritis, genital sistem enf. , M. bovis ayrıca pnömoni), M. dispar (buzağı pnömonisi), M. californicum ve M. canadense (mastitis), M. bovoculi (enfeksiyöz keratokonjunktivitis’e predispozisyon)

Çeşitli hayvan türlerinde mikoplazma türlerinin yaptığı hastalıklar • Koyun; M. ovipneumoniae/pnömoni • Keçi; M. mycoides subsp. mycoides (sığırdaki gibi, ayrıca septisemi ve konjunktivitis), M. mycoides subsp. capri (bulaşıcı keçi plöropnömonisi), M. putrefciens (artrit, mastitis) M. capricolum subsp. capripneumoniae (OIE listesinde). • Koyun-keçi; M. agalactiae (Bulaşıcı agalaksi-OIE list), M. conjunctivae (konjunktivitis), M. capricolum (poliartrit)

Çeşitli hayvan türlerinde mikoplazma türlerinin yaptığı hastalıklar • Domuz; M. hyorhinis (3 -10 hf; kronik ilerleyici artritis), M. hyosynoviae (12 -14 hf; poliartritis), M. hyopneumoniae (enzooik pnömoni) • Kanatlı; M. gallisepticum (tavukta CRD; kronik solunum yolu hastalığı, hindide enfeksiyöz sinüzitis), M. synoviae (enfeksiyöz synovitis), M. meleagrdis (hindi, hava kesesi yangısı ve bursitis), M. iowae (palaz; hava kesesi yangısı, cücelik ve bacak deformasyonları, embriyonal ölümler), M. anatis (ördek; sinüzitis)

Çeşitli hayvan türlerinde mikoplazma türlerinin yaptığı hastalıklar • • • At; M. felis (plöritis) Kedi; M. felis (konjunktivitis) Köpek; M. cynos (pnömoni) Rat; M. neurolyticum (dönme hastalığı) Fare; M. pulmonis (pnömoni), M. arthritidis (poliartritis)

Sığırlarda Bulaşıcı Plöropnömoni • Mycoplasma mycoides subsp. mycoides Small Colony (küçük koloni) - bovine biotype (Mmm. SC) • İnhalasyonla (damlacık enf. ), direkt temas ile, tükrük, idrar, fetal membranlar ve uterus akıntıları ile, transplacental yol ile bulaşma

Sığırlarda Bulaşıcı Plöropnömoni • Nazal svaplar ve/veya bronko alveoler yıkantılar, punksiyonla alınan plöral sıvı, kan ve serum teşhis için gönderilerbilir. Ayrıca nekropsi örneklerinden akciğer lezyonları, lenf yumruları, plöral sıvı ve sinovial sıvı da gönderilebilir

Sığırlarda Bulaşıcı Plöropnömoni • İzolasyon spesifik kültür ortamlarında (sıvıda homojen bulutumsu üreme, katıda küçük sahanda yumurta benzeri koloni) ve identifikasyon metabolik ve üreme inhibisyon testleri ile yapılır • Etken rutin olarak immunolojik testlerle (üreme inhibisyon, immunofloresans veya dot immunobinding ile)

Sığırlarda Bulaşıcı Plöropnömoni • Kesin identifikasyon; biyokimyasal testler+immunolojik testler ile (http: //www. oie. int/eng/OIE/organisation/e n_liste. LR. htm) • PCR* • Koruma; KH 3 J avirulent suş aşısı (2 -3 yıl bağışıklık) T 1/44 suşundan hazırlanan aşılar (1 yıl koruyucu)

Keçi Ciğer Ağrısı (CCPP) • Mycoplasma capricolum subsp. capripneumoniae (Mccp) • Göğüs boşluğunda sınırlı kalan CCPP aksine, mycoides takımındaki diğer mikoplazmaların neden olduğu hastalıkta göğüs boşlupundan başka bölgelerde de lezyon görülür • Önceden bilinen ismi Mycoplasma sp. type F-38’dir

Keçi Ciğer Ağrısı (CCPP) • İnhalasyon (damlacık enf) • Kronik taşıyıcılar olabilir ama tam kanıt yok • CCPP kesin bir solunum yolu enfeksiyonudur. Perakut, akut kronik formlarda • M. capripneumoniae diğer M. mycoides kümesi üyeleri serolojik testlerde çapraz reaksiyon verir ve ortak biyokimyasal ve genetik benzerlikleri vardır.

Keçi Ciğer Ağrısı (CCPP) • Klasik testler (biyokimyasal ve üreme inhibisyon gibi zaman alıcı olup spesifik değildir. Kesin identifikasyon için M. capripneumoniae’nın akciğer dokusu ve’veya plöral sıvıdan izole edilmesi gerekir • Etken eksudatlarda branşlıdır, filamentöz yapıdadır. Diğer keçi mikoplazmaları genellikle kısa filamentöz veya kokobasildir. (May–Grünwald–Giesma boyama)

Keçi Ciğer Ağrısı (CCPP) • PCR; kültürden ve’veya direkt dokudan. • Serolojide yanlış pozitiflik olabilir. • Aşı uygulaması önemli (canlı attenüe aşılar)

Bulaşıcı agalaksi • Mastitis-artritis-keratokonjunktivitis ve bazen abort • Mycoplasma agalactiae esas etken • M. capricolum subsp. capricolum (Mcc), M. mycoides subsp. capri (Mmc) (önceki ismi M. mycoides subsp, mycoides LC [LC = büyük koloniler]) ve M. putrefaciens benzer hastalığa neden olur (pnömoni eşliğinde)

Bulaşıcı agalaksi • inaktive aşılar bir aydan büyük (gebeler dahil) koyun ve keçilere, koç katımından önce • canlı attenue aşılar gebeliğin son iki ve laktasyonun ilk iki ayı içinde uygulanmaz

Konjunktivit

Bulaşıcı keçi ciğer ağrısı

Yararlı Web Siteleri • http: //www. cfsph. iastate. edu/Factsheets/p dfs/contagious_caprine_pleuropneumonia. pdf • http: //www. oie. int/fileadmin/Home/eng/Ani mal_Health_in_the_World/docs/pdf/Diseas e_cards/CONTAGIOUS_BOVINE_PLEUR OPNEUMONIA. pdf

CRD

M. synoviae enf.

Laboratuvar teşhisi • Bakteriyoskopi; Giemsa, FAT • Kültür; PPLO besi yerine ekim, 5 -7 gün inkubasyon sonrası kolonilerin mikroskobik muayenesi – Temel besi yeri; sapleman içeren iyi kaliteli sığır et infüzyonudur – Mycoplasma ve Ureaplasma kolesterole ihtiyaç duyar; genellikle %20 at serumu bunu karşılar – Yeast ekstrakt, DNA ve belki nükleotid ilavesi – Su; doku kültürü için kullanılan kalitede – Penislin Gram pozitiflerin, talyum asetat da mantar ve diğer Gram negatiflerin üremesini baskılamak için – Son p. H Mycoplasma için 7, 2 -7, 8, Ureaplasma için, üre ilavesi gerekir ve son p. H 6, 0. Talyum asetat Ureaplasma için zararlı olduğundan besi yerine katılmamalı

Laboratuvar teşhisi • Kültür(devam) – Arginin M. bovoculi için inhibe edici olabilir – Sıvı materyaller (fötal sıvılar, eksudatlar)direkt besi yerine inokule edilebilir – Semen, eklem sıvısı, dokular mikoplazmalar için inhibitörler içerebilir. Sulandırılmamış ve 10 katlı sulandırılmış örnekler inokule edilir – Akciğer dokusu gibi örneklerin taze kesit yüzeyleri agara sürülerek ekilebilir veya doku homojenize edilerek 10 katlı sılandırmalarından ekim yapılır

Laboratuvar teşhisi • Kültür (devam) – Agar plakları (tercihen çift ekim yapılarak) 37°C’de biri aerobik, diğeri %5 CO 2 ve%95 N 2’li atmosferde inkube edilir. Mumlu jar da uygundur. 48 -96 sa inkubasyon. – Pleytler steromikroskopta incelenir, sahanda yumurta benzeri mikrokoloniler aranır. Kültürler, 14 günlük inkubasyon sonunda mikrokoloni görülmediği takdirde negatif kabul edilir

Laboratuvar teşhisi-Kültür (devam) • Saf kültür elde etmek için • Tek tek düşmüş mikrokoloniler agar bloğu ile birlikte kesilip alınır ve buyyona (2 -3 ml) inokule edilerek 37°C’de 48 saat veya daha fazla süre inkube edilir. • Bulanıklık görüldüğünde bir enjektörle alınarak 0, 45µm filtreden süzülür. • Filtrat taze buyyon ile 1. 10 ve 1. 100 sulandırılır. Her sulandırmadan bir öze dolusu alınıp agara inokule edilir, inkube edilir. • Bu işlem 3 kez tekrar edilir.

Laboratuvar teşhisi • Cins identifikasyonu – Digitonin duyarlılık; kolesterol ihtiyacının göstergesi olup Mycoplasma ve Ureaplasmalar kolesterole ihtiyaç duyar – Modifiye üreaz testi; Ureaplasmalar üreaz üretir. – Mikrokolonilerin boyutları

Mycoplasma, Ureaplasma ve Acholeplasma ayırımı Saf Kültür Digitonine duyarlılık Üreme inhibisyonu Üreme (duyarlı) (duyarlı değil) Üreaz (-) Üreaz (+) Mycoplasma Ureaplasma Acholeplasma *(0, 1 -06 mm) *(0, 01 -0, 05 mm) *(3 mm) *mikrokoloni çapı

Laboratuvar teşhisi • Tür identifikasyonu – Glukoz fermentasyonu – Arginin hidrolizi – Fosfataz aktivitesi – Tetrazolyum redüksiyonu – Metabolik inhibisyon testleri (spesifik antiserumlar ile) – Üreme inhibisyon testleri (filtre kağıdı diskleri üzerindeki spesifik serumlar ile) – Direkt FAT, ELISA, AGID – PCR temelli metotlar

Laboratuvar teşhisi • Seroloji – Hızlı lam aglutinasyon testi; boyalı antijen ile (kanatlı mikoplazmal hast. teşhisi) – Hemaglutinasyon İnhibisyon Testi; kanatlı mikoplazmal hast – İndirekt Hemaglutinasyon Testi; M. bovis ve M. bovigenitalium için – AGD; kanatlı mikoplazmaları için – CFT; bulaşıcı sığır pnömonisinin kontrolünde ve domuzlardaki enzootik pnömoni taramalarında – ELISA – Lateks aglutinasyon testi; keçilerdeki mikoplazmal hast

FAT

Koloniler

“sahanda yumurta” görünümünde koloniler

Dienes boyama ile boyanan mikrokoloniler

Tedavi ve Korunma • Antibiyotikler (penisilin ve hücre duvarına etki eden diğer antibiyotikler dışında) • Hijyen • Portör ayıklama • Aşılama – M. mycoides’in avianize suşları ve avirülent KH 3 suşundan hazırlanan aşılar – Canlı attenüe aşılar

-SADECE VETERİNER KULLANIM İÇİNDİRSERİ NO: ÜRETİM TARİHİ: SON KULLANIM TARİHİ : Kompozisyonu: M. agalactiae (99 M – AIK 40) ile hazırlanan liyofilize, canlı attenüe bir aşıdır. Endikasyonu: Sağlıklı koyun ve keçilere Bulaşıcı Agalaksi (Süt Kesen) Hastalığına karşı korumak amacıyla uygulanır. Uygulama ve dozaj: 1 -Aşı koyun ve keçilere koltuk arkası yünlü bölgeye 1 ml. deri altı uygulanır. 2 -Aşı gebeliğin son iki, laktasyonun ilk iki ayı içinde uygulanmaz. 3 -Aşı steril özel sulandırma sıvısı ile karıştırılarak kullanılır. Uyarılar: 1 -Aşılama esnasında aşı güneş ışınlarından korunmalıdır. 2 -Sulandırılmış aşı en geç 2 saat içinde kullanılmalıdır. 3 -Aşı uygulamalarında asepsi ve antisepsi kurallarına uyulmalıdır. Yan etkiler: Laktasyondaki hayvanlarda süt veriminde kısa süreli azalma meydana getirebilir. Saklama koşulları: +2°C/+8°C'de karanlıkta ve dondurulmadan saklanmalıdır. Ambalaj şekli: Aşı 50 dozluk şişelerde 50 ml. özel sulandırma sıvısı ile ambalajlanmıştır. İmha koşulları: Aşı şişeleri kaynatıldıktan sonra imha edilir.

-SADECE VETERİNER KULLANIMI İÇİNDİRSERİ NO: ÜRETİM TARİHİ: SON KULLANIM TARİHİ : Kompozisyonu: M. mycoides capri (BQT) ile hazırlanan liyofilize, canlı attenüe bir aşıdır. Endikasyonu: Sağlıklı keçilere M. mycoides capri'den ileri gelen bulaşıcı keçiciğer ağrısı hastalığına karşı korumak amacıyla uygulanır. Uygulama ve dozaj: 1 -Aşı 6 aylıktan büyük keçilere 0. 2 ml. kulağın dış yüzünde bağdokudan fakir kulak ucunda 2 -3 cm. uzaklıktaki bölgeye deri altı uygulanır. 2 -Aşı gebeliğin 4. ayı sonuna kadar yapılabilir. 3 -25 dozluk bir şişe aşı 5 ml. steril özel sulandırma sıvısı ile karıştırılarak kullanılır. Uyarılar: 1 -Aşılama esnasında aşı güneş ışınlarından korunmalıdır. 2 -Sulandırılmış aşı en geç 2 saat içinde kullanılmalıdır. 3 -Aşı uygulamalarında asepsi ve antisepsi kurallarına uyulmalıdır. Yan etkiler: Vücut ısında hafif artış ve enjeksiyon yerinde mercimek büyüklüğünde şişlik görülebilir. Saklama koşulları: +2°C/+8°C'de karanlıkta ve dondurulmadan saklanmalıdır. Ambalaj şekli: Aşı 25 dozluk şişelerde 5 ml. özel sulandırma sıvısı ile ambalajlanmıştır

UREAPLASMA ENFEKSİYONLARI • Mycoplasmataceae familyası genel özellikleri • Gram negatif, pleomorfik • Eskiden T-mikoplazmalar (tinyform) • Üreaz aktivitesi • Talyum asetata duyarlıdırlar • Digitonine duyarlıdırlar

UREAPLASMA ENFEKSİYONLARI • İnsan; U. urealyticum/üretritis • Sığır, U. diversum/solunum ve genital sistem enf, göz enf. , mastitis • Koyun-keçi; U. diversum/genital sist. Enf. • Kedi; U. felineum ve U. cati/pnömoni • Köpek; U. canigenitalium/ genital sistem enf. ve pnömoni

ACHOLEPLASMA ENFKSİYONLARI • MOLLICUTES Sınıfı • Acholeplasmatales takımı – Acholeplasmataceae • Acholeplasma

ACHOLEPLASMA ENFKSİYONLARI • • • Sterole ihtiyaç yok Üreaz negatif Digitonine dirençli Çoğu saprofitik A. oculi; koyun-keçi/konjunktivitis A. laidlawii, A. axanthum…çeşitli enf.

ERYSIPELOTHRIX’LER • MOLLICUTES Sınıfı • V. Dizi-henüz tam belirlenememiş – Erysipelothrichaceae • Erysipelothrix – E. rhusiopathiae (insidiosa) Domuz Kızılı Koyunlarda poliartrit, pnömoni, endokarditis Hindilerde septisemi, poliartrit, endokarditis İnsanda deride lokalize selülitis

E. rhusiopathia • • • Gram pozitif, ince çomak Fakültatif anaerobik Hareketsiz Katalaz ve oksidaz negatif Yüksek tuz konsantrasyonuna direnç 5 -42°C’de üreme

Epidemiyoloji • Sağlıklı domuzların tonsillerinde, mukoz mebranlarda ve balıkların yüzeyinde • Sindirim yoluyla bulaşma (kontamine yem ve su)

Patogenez • Vaskuler hasar • Hematojen yayılım, septisemi • Eklem sıvıları ve kalp kapakçıklarına yerleşim

Klinik • 4 form – Septisemik – Kutanöz (elmas deri hastalığı) – Artritis – Valvuler endokarditis

Laboratuvar teşhisi • Bakteriyoskopi; Gram boyama • Kültür; KA ve Mac. Conkey Agar’a (üreme olmaz) ekim • Katalaz negatif, koagulaz pozitif

Gram pozitif ince çomaklar

Tedavi ve Koruma • Penisilin ve tetrasiklinler, hiperimmuun serumlar • Attenüe ve inaktif aşılar