Gruplar ve rgtler Sosyal Gruplar Sosyal grup kendilerini

Gruplar ve Örgütler

Sosyal Gruplar • Sosyal grup: kendilerini bir diğeri ile tanımlayan iki veya daha fazla kişidir. • Bir grup ortak deneyim, bağ ve çıkarları olan kişilerden oluşur, ‘biz’ olarak düşünür • Kategori: Ortak statüyü paylaşan gruplar öğrenciler, rockçılar vb. • Kalabalık: Stadyumda, konserdeki insanların bir arada olmaları

• Birincil grup: kişisel ve kalıcı ilişkiler için kişilerin bir araya geldiği, yeri doldurulamaz görülen ilişkiler ve “kişisel yönelim” sergileyen ilişkiler Örn: aile, akrabalar • İkincil Grup: üyeleri belli bir hedef için bir araya gelen “hedef yönelimi” sergileyen gruplar. Siyasi parti, dernek, STÖ

Liderlik • Liderlik rolleri: • Araçsal: görevlerin tamamlanmasına odaklanan yaklaşım • Dışavurumcu: grubun refahı, motivasyonu üzerine odaklanan • Liderlik Biçimleri: karar verme tiplerine göre 3 grup: 1) Otoriter liderlik 2) demokratik, yaratıcı, fikir alan, krizde daha az etkin, 3) bırakınız yapsınlar tipi liderlik

Grup Uyumu • Asch’in araştırması: • Migram’ın araştırması:

Referans Gruplar • Değerlendirme yaparken veya karar verirken bize referans noktası olarak hizmet eden sosyal grup. Birlikte olunan partnere dair ailenin fikri alınır aile referans grup. • Her iki koşulda da uyuma olan ihtiyacımız başkalarının bize karşı tutumunun bizleri nasıl etkilediğini göstermektedir. • Referans için üye olmadığımız grupları da kullanırız. İş görüşmesinde iyi giyiniriz ve o iş yerine uyumlu olduğumuzu ifade ederiz. • Stouffer’in Araştırması: ödül alan gruptaki askerler diğerlerine bakar ve bu kişiler varken ödül almam zor der. Ödül almayan gruptaki asker ise bakar diğerleri de alamamış o zaman ben alabilirim der.

Gruplar • İç grup: üyelerinin birbirlerine saygı ve sadakat beslediği sosyal grup • Dış grup: bir kişinin diğerlerine karşı rekabet ve karşıtlık hissettiği sosyal gruptur. • İç dışa göre var olur • İç ve dış gruplar bizlerin değerli başkalarının değersiz olduğu bakışına dayanır • İç ve dış gruplar sadakati artırır çatışma da yaratır. ABD’de pek çok yerde siyahiler dış grup görüldü ve dışlandı

Grup Boyutu • Simmel’in Araştırması: ikili (dyad) ; yakın ilişki, evlilik, sevgililik. Yoğun etkileşimli ilişkiler. • Üçlü (tryad): 3. kişilerin dahli. Toplum karakterinin başlaması • 3 kişiden fazla gruplarda yakın ilişkilerin kurallı ilişkilere evrilmesi

Sosyal Çeşitlilik: Irk, Sınıf ve Cinsiyet • Grup dinamikleri • Blau’nun Araştırması: • Büyük gruplar içe dönüktür: Üye sayıları arttıkça kendi sosyal gruplarını kurma olasılıkları artar. Sosyal çeşitliliği artırma ayrımcılıkla neticelenebilir. • Heterojen gruplar dışa dönüktür: Bir grup içindeki çeşitlilik arttıkça dışarıdan insanlarla iletişim artar. Bir kampüste cinsiyet ve etnik köken çeşitliliği olması. • Fiziksel sınırlar sosyal sınırlar yaratır: Bir grup diğerlerinden fiziksel olarak ne kadar uzaksa o kadar az iletişim kurar

Ağlar • Ağlar (Networkler): Zayıf sosyal bağlar. Aidiyet ve sınır duygusu olmadan tesadüfen bir araya gelen insanlardan oluşur. Nadiren görüşen kişiler. Bağlar zayıf olabilir ancak yeni iş kuran ya da iş arayan için kimi tanıdığınız daha önemli olabilir. • “Ağlar kişilerin üniversitelerine, kulüplerine, komşuluklarına, siyasi partilerine ve kişisel ilgi alanlarına dayanır. ” • Zengin, güçlü ve itibarlı kişilerden oluşan ağlar insanlara daha fazla paralı ve itibarlı işler sağlar. • Ağlar cinsiyet bazlı farklılık gösterebilir. Kadın ağlar akrabalar içerebilir, erkeklerinki ise daha çok iş arkadaşlarını içerir.

Resmi Örgütler • Amaçlarına verimli şekilde ulaşmayı hedefleyen geniş ikincil gruplardır. • Amital Etzioni (1975) – kişiler örgütlere katılım sebeplerine göre 3’e ayrılır • Faydacı örgütler: İnsanlara çabaları karşılılığında çıkar sağlar • Normatif örgütler: İnsanlar değer atfettikleri hedefler için bir araya gelir • Zora dayalı örgütler: İnsanların katılıma zorlandığı örgütlerdir. Örnek, akıl hastanesi.

Resmi Örgütlerin Kökenleri: İlk imparatorluklar (Çin, Mısır, İran) devlete bağlı hükümet görevlilerinin doğuşu bürokrasinin oluşumu Geleneksel, değişime kapalı kurumlar

Resmi Örgütlerin Performansları • Teknoloji • Politik ve ekonomik eğilimler • Güncel olaylar • Nüfus örüntüleri • Örgütsel çevre:

Modern Resmi Örgütler: Bürokrasi Max Weber’in bürokrasi tanımı modern toplumlarda egemen örgüt biçimi

Bürokrasinin belirgin özellikleri: • Uzmanlaşma: yüksek derecede uzmanlaşmış görevler • Hiyerarşik yapı: • Kurallar ve düzenleme: kurala dayalı öngörülebilir kurallar • Teknik yetenek: işe almada performans değerlendirmesi • Gayrişahsi ilişkiler: Kişisel kanaat ötesinde kuralların hakimiyeti • Resmi, yazılı iletişim: Yazılı resmi kayıt ve işlemler

Bürokrasinin Sorunları: • Bürokratik yabancılaşma: bürokrasi insanları demir kafes içine hapseder yabancılaştırır • Bürokratik verimsizlik ve şekilcilik: kırtasiyecilik • Bürokratik atalet: örgütlerin kuruluş amacını gerçekleştirmese de varlıklarını sürdürme eğilimi. • Bürokratik Oligarşi

İş Yaşantısının Değişen Doğası • Son zamanlarda, sanayi sonrası ekonominin yükselişi iki farklı iş türünü ortaya çıkarmıştır: • Yüksek yetilere dayanan yaratıcı çalışma (tasarımcılar, danışmanlar, programcılar ve yöneticiler gibi) • Toplumun Mc. Donaldlaşması ile at başı giden verimlilik, tek biçimlilik ve kontrole dayanan düşük nitelikli işler (fast-food restoranlarındaki işler veya pazarlama gibi). • Ritzer (1993)’e göre bu sürecin 4 ilkesi var: 1 - verimlilik 2 - tahmin edilebilirlik: 3 - tek biçimlilik: standart ürün 4 - otomasyon

Bürokrasi • Bürokrasi: görevlerini verimli şekilde yerine getirmek için rasyonel şekilde tasarlanan örgütsel model. • Bürokratik şekilcilik: örgütün hedeflerinin göz ardı edilmesine yol açacak şekilde kural ve düzenlemelere odaklanılması • Bürokratik atalet: bürokratik örgütlerin varlıklarını sürdürme eğilimi • Oligarşi: çoğunluğun azınlık tarafından yönetilmesi… 20. yy’ın başında Robert Michels’in ürettiği kavram. • Rasyonellik İrrasyonellik olabilir mi? • Ritzer’e (1993) göre “Mc. Donaldlaşmanın aşırı irrasyonelliği, insanların sistem üzerindeki kontrollerini kaybetmelerinden kaynaklanmaktadır. ”