EPIKA Rodzaj literacki to system oglnych zasad wedug

EPIKA

Rodzaj literacki to: system ogólnych zasad, według których zbudowane jest dzieło literackie; zasady te są wspólne dla utworów różnych epok; zbiór utworów napisanych według tych zasad.

Po co istnieją rodzaje literackie? Pozwalają uporządkować utwory powstające w różnym czasie i miejscu.

Jakie są główne zasady systematyzowania utworów? Są trzy najważniejsze elementy, po których rozpoznaje się do jakiego rodzaju literackiego należy utwór: 1. podmiot literacki - "zastępca autora" w dziele, fikcyjna postać wypowiadająca się w utworze (narrator, podmiot liryczny); 2. budowa świata przedstawionego (kompozycja, układ i powiązanie wszystkich elementów utworu); 3. styl utworu (językowy kształt wypowiedzi zależny od jej celu).

EPIKA POWIEŚĆ FRASZKA NOWELA TREN HYMN LEGENDA KOMEDIA PIEŚŃ BAŚŃ TRAGEDIA OPOWIADANIE ODA ELEGIA MIT EPOPEJA PAMIĘTNIK

POWIEŚĆ l OBSZERNY WIELOWĄTKOWY UTWÓR PROZATORSKI; JEGO CECHĄ CHARAKTERYSTYCZNĄ JEST BOGACTWO ŚWIATA PRZEDSTAWIONEGO: ZDARZEŃ, BOHATERÓW ITP. .

Niestety nie jest to gatunek epicki. Masz jeszcze jedną szansę. Zgadnij jaki to gatunek.

BRAWO! TO DOBRA ODPOWIEDŹ

TEKST I „Dawno, dawno temu król ptaków zawezwał do siebie cały ród skrzydlaty ze wszystkich stron świata i powiedział: - Słuchajcie, słuchajcie, wierni moi poddani i przyjaciele! Jestem już tak stary, że sam swych lat nie zliczę, pamiętam tę palmę, co rodzi słodkie daktyle, a pióropuszem liści zda się dotykać nieba, jak była jeszcze małą wątłą roślinką. ”

TEKST II Wtorek Gorączka spadła mi niepokojąco szybko, musiałem jakoś pomóc termometrowi. Natarłem do 38, 9º - trochę za dużo. Papiszon pobiegł po lekarza. Przyszedł jakiś Stary Żółw, opukał, zalecił bańki i kleik. Bańki i kleik? Przecież to nie średniowiecze! Czy on nie słyszał o aspirynie? Stary Żółw powiedział, ze jak na faceta z wysoką gorączką to jestem niezwykle żwawy. Od razu dramatycznie oklapłem, ale mama przyglądała mi się badawczo.

TEKST III Niedaleko od Gniezna, nad jeziorem Gopło, wznosił się gród Kruszwica. Tam mieszkał książę Popiel, jeden z następców Lecha, i rządził krajem groźnie i surowo. Chciał większej władzy, niż mieli jego poprzednicy. Chciał rządzić sam, nie pytając nikogo o radę.

TEKST IV Pewnego dnia Zeus odczuwał niezwykle silne bóle głowy. Rozkazał Hefajstosowi rozłupać swoją czaszkę, by zobaczyć co jest przyczyną tego dyskomfortu. Kowal zrobił to, co mu rozkazano. Z rozłupanej głowy Zeusa wyskoczyła mała Atena. Był to już znak, że zostanie boginią mądrości. Była jednocześnie ulubienicą ojca. Siadała najwyżej ze wszystkich braci i sióstr. Jej zwierzęciem była sowa, utożsamiana z mądrością.

TEKST V Marek te pięć złotych najpierw kazał Jadzi przesłać na Fundusz dla Stukniętych Panienek z Dobrego Domu, a kiedy Jadźka się upierała, kupił za piątkę miętówek i paśli się nimi z Kazikiem na biologii, aż profesorka usłyszała chrupot i przydybała ich na tej działalności rozrywkowej. Tylko że Korcikowski jak zwykle się wykaraskał. Oświadczył, że temat niesłychanie go zainteresował i że z wrażenia pogryzł szkiełko podstawowe od mikroskopu „Zaissa”. Profesorka krzyknęła: -Chryste Panie! Natychmiast do gabinetu lekarskiego, jeszcze jest pani doktor.

TEKST I „Dawno, dawno temu król ptaków zawezwał do siebie cały ród skrzydlaty ze wszystkich stron świata i powiedział: - Słuchajcie, słuchajcie, wierni moi poddani i przyjaciele! Jestem już tak stary, że sam swych lat nie zliczę, pamiętam tę palmę, co rodzi słodkie daktyle, a pióropuszem liści zda się dotykać nieba, jak była jeszcze małą wątłą roślinką. ” TEKST II „Wtorek Gorączka spadła mi niepokojąco szybko, musiałem jakoś pomóc termometrowi. Natarłem do 38, 9º - trochę za dużo. Papiszon pobiegł po lekarza. Przyszedł jakiś Stary Żółw, opukał, zalecił bańki i kleik. Bańki i kleik? Przecież to nie średniowiecze! Czy on nie słyszał o aspirynie? Stary Żółw powiedział, ze jak na faceta z wysoką gorączką to jestem niezwykle żwawy. Od razu dramatycznie oklapłem, ale mama przyglądał mi się badawczo. ” TEKST III „Niedaleko od Gniezna, nad jeziorem Gopło, wznosił się gród Kruszwica. Tam mieszkał książę Popiel, jeden z następców Lecha, i rządził krajem groźnie i surowo. Chciał większej władzy, niż mieli jego poprzednicy. Chciał rządzić sam, nie pytając nikogo o radę. ” TEKST IV „Pewnego dnia Zeus odczuwał niezwykle silne bóle głowy. Rozkazał Hefajstosowi rozłupać swoją czaszkę, by zobaczyć co jest przyczyną tego dyskomfortu. Kowal zrobił to co mu rozkazano. Z rozłupanej głowy Zeusa wyskoczyła mała Atena. Był to już znak, że zostanie boginią mądrości. Była jednocześnie ulubienicą ojca. Siadała najwyżej, ze wszystkich braci i sióstr. Jej zwierzęciem była sowa, utożsamiana z mądrością. Atena różniła się pod jednym od innych bóstw. Nie zajmowała ją miłość, małżeństwo, etc. Była niedostępną dziewicą. Nie byłą jednak oziębła. Po prostu nie miała czasu na miłość. Zasłynęła tak, że za patronkę uważali ją filozofowie i uczeni. Atena miała zamiłowanie do wojny. Jednak do wojny w słusznej sprawie. ” TEKST V „Marek te pięć złotych najpierw kazał Jadzi przesłać na Fundusz dla Stukniętych Panienek z Dobrego Domu, a kiedy Jadźka się upierał, kupił za piątkę miętówek i paśli się nimi z Kazikiem na biologii, aż profesorka usłyszała chrupot i przydybała ich na tej działalności rozrywkowej. Tylko że Korcikowski jak zwykle się wykaraskał. Oświadczył, że temat niesłychanie go zainteresował i że z wrażenia pogryzł szkiełko podstawowe od mikroskopu „Zaissa ”. Profesorka krzyknęła: „Zaissa”. -Chryste Panie! Natychmiast do gabinetu lekarskiego, jeszcze jest pani doktor”.

POWIEŚĆ l OBSZERNY WIELOWĄTKOWY UTWÓR PROZATORSKI; JEGO CECHĄ CHARAKTERYSTYCZNĄ JEST BOGACTWO ŚWIATA PRZEDSTAWIONEGO: ZDARZEŃ, BOHATERÓW ITP.

Przygodowopodróżnicza Sensacyjna Społeczna albo obyczajowa ukazuje panoramę współczesnego autorowi społeczeństwa, pełnego kontrastów i konfliktów. Psychologiczna przedstawia stan myśli i uczucia bohaterów; pokazuje jak zmienia się mentalność człowieka pod wpływem przeżyć.

Epika współczesna Epika historyczna Epika fantastyczna (baśniowa) Epika fantastyczno naukowa

Epika jest jednym z trzech podstawowych rodzajów literackich (obok liryki i dramatu). Ukształtowała się z ustnych sag, podań, legend, mitów o przeszłości.

Po czym rozpoznać epikę? 1. obecność narratora, który opowiada zdarzenia. Narrator może być: ~pierwszoosobowy - narrator bierze udział w wydarzeniach, czasowniki są w pierwszej osobie liczby pojedynczej lub mnogiej, występują zaimki takie jak: mi, mnie, mój, ja. Taki narrator nazywany jest narratorem konkretnym, ~trzecioosobowy - narrator stoi z boku, opowiada o świecie przedstawionym, sam nie bierze udziału w wydarzeniach jest narratorem wszechwiedzącym. 2. świat przedstawiony 3. zapis prozą (wyjątki - epopeja "Pan Tadeusz", powieści poetyckie)

Składniki świata przedstawionego - czas i miejsce akcji - fabuła (ciąg zdarzeń powiązanych łańcuchem przyczynowo-skutkowym) - bohaterowie (główni, drugoplanowi i epizodyczni) Między światem przedstawionym a narratorem zachodzi określony stosunek, gdy narrator jest albo niewidoczny, albo uwidacznia swoje stanowisko, lub w skrajnych przypadkach traktuje fabułę jako pretekst do własnych przemyśleń i wypowiedzi.

Gatunki epickie powieść - utwór pisany prozą, obszerny, wielowątkowy, o dużej ilości bohaterów; np. W pustyni i w puszczy; nowela - utwór krótki, jednowątkowy, z małą ilością bohaterów i punkcie kulminacyjnym znajdującym się w zakończeniu; np. "Janko muzykant" czy "Latarnik" epos - rozbudowany utwór wierszowany przedstawiający dzieje mitycznych, legendarnych lub historycznych bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla danej społeczności; np. "Iliada i Odyseja"

• opowiadanie - utwór niewielki, tematycznie ograniczony do jednego wątku, różniący się od noweli brakiem wyraźnej konstrukcji, luźnym układem akcji często wzbogacanej epizodami baśń - utwór opowiadający dzieje bohaterów z reguły fantastycznych, nie posiadający określonego miejsca oraz czasu (dawno, dawno temu za górami za lasami) legenda (podanie) - opowieść (nasycona elementami fantastyki zawierająca jednak część prawdy) o bohaterze, często o życiu świętego, męczennika ujawniająca czas i miejsce akcji anegdota - krótkie, często zabawne opowiadanie o jakimś specyficznym wydarzeniu, np. historyjka z życia sławnej postaci satyra - utwór ośmieszający i piętnujący ukazywane w nim zjawiska, osoby, obyczaje, stosunki społeczne.